Ruimtelijke segregatie en herstructurering. Gideon Bolt

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Ruimtelijke segregatie en herstructurering. Gideon Bolt"

Victor de Backer
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Ruimtelijke segregatie en herstructurering Gideon Bolt

2 Opbouw Waarom mengen? Verschillende vormen van mengingsbeleid Leidt mengingsbeleid tot minder segregatie?

3 Waarom mengen? NOTA STEDELIJKE VERNIEUWING Voor een gezonde toekomst van de stad is een gedifferentieerde samenstelling van bevolking en woningvoorraad noodzakelijk. Waar in bepaalde wijken eenzijdigheid domineert of dreigt, kan door het vergroten van de gevarieerdheid van het woningbestand worden aangestuurd op kwaliteitsverhoging van het woon- en werkmilieu" (Ministerie van VROM, 1997, p. 79)

4 Waarom mengen? Mengen is vanzelfsprekend: balans, evenwichtigheid, tweedeling Scheffer (2007, p.77) Het gaat niet alleen om de vooruitgang van etnische gemeenschappen, maar ook om de samenleving als geheel, om de mate waarin een nieuw sociaal weefsel kan groeien. Het gescheiden leven van etnische minderheden kan afbreuk doen aan de emancipatie van de betrokken groepen, maar ondermijnt ook de pacificatie, zeg maar de mogelijkheid van vreedzame conflictoplossing in een samenleving.

5 Argumenten voor (1): Wooncarrière mogelijk maken Stabilisering van buurten Verhogen van de marktwaarde van woningen Uitstralingseffect naar andere buurten Voorzien in toekomstige woningvraag Betere voorzieningen Belastinginkomsten

6 Argumenten voor (2): Sociale contacten/sociale cohesie Verdeling van de lasten Tegengaan stigmatisering Integratie van allochtonen Sociaal kapitaal/sociale stijging Rolmodellen

7 Typen mengingsbeleid I) Mengen van mensen a) Woningtoewijzing b) Mobility programs II) Mengen van woningen c) Scattered-site programs d) Woningdifferentiatie

8 Rotterdam zet door (2003) Het absorptievermogen van bepaalde wijken wordt overschreden door een blijvende instroom van kansarmen en het vertrek van kansrijken die het zich kunnen veroorloven elders te gaan wonen. De kleur is niet het probleem, maar het probleem heeft wel een kleur

9 Experiment in 2005 Voor 8 duizend huurwoningen tussen 250 en 500 per maand gold een ballotage: inkomenseis van ten minste 120 procent van het minimumloon ( bruto per maand). maximum aantal bewoners = aantal kamers plus één.

10 Wet Bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek Positieve evaluatie experiment (discutabel) -> landelijke wet (2006): inkomen uit werk + AOW/pensioen + studiebeurs Tijdelijkheid Toestemming minister

11 Kritiek Discriminatie (CGB) strijdig met de maatschappelijke doelstelling van woningcorporaties: het huisvesten van kansarmen Stigmatisering van wijken Inkomen (uit werk) levert geen garantie van goed gedrag blaming the victim (en outplacing the victim ) Inconsequent: huisvestingsmogelijkheden voor kansarmen gecreëerd in de rijkere buurten?

12 Effecten van herstructurering: 1) Bevolkingsveranderingen in herstructureringwijken zelf 2) Effecten niewbouw in herstructureringswijken vs. effecten nieuwbouw elders 3) Selectieve uitmigratie als gevolg van herstructurering

13 Ad 1) Effecten van herstructurering: SCP (2011) Wonen, wijken en interventies Experimentele Controlebuurten buurten (n=70) (n=70) % Lage inkomens ,1 31,1 % Lage inkomens ,5 32,9 Verschil 0,4 1,8 % niet-westerse 23,5 24,5 migranten 2000 % niet-westerse 27,7 30,4 migranten 2007 Verschil 4,2 5,9

14 Ad 2) Ontwikkeling segregatie-index naar wijktype New housing estates Priority neighbourhoods Other Other neighbourhoods Restructuring Restructuring Other SI lowest income quintile Rotterdam The Hague Utrecht SI highest income quintile Rotterdam The Hague Utrecht SI Turks and Moroccans Rotterdam The Hague Utrecht

15 Ad 2 vv) -Bevolkingsontwikkeling in herstructureringswijken heeft een dempend effect op segregatie naar etnische achtergrond -Dat effect is niet groot genoeg om segregerend effect van nieuwbouwwijken te compenseren - zie verder: Planbureau voor de leefomgeving (2010). Nieuwbouw, verhuizingen en segregatie

16 Ad 3) Selectieve uitmigratie Herhuisvestingsurgenten verhuizen meestal naar andere achterstandsbuurten. Binnen de categorie urgenten is er een segregatie naar inkomen en etnische achtergrond. Zie o.a. Posthumus e.a. (2012) Bijwerkingen van herstructureringsoperaties.

17 Spreidingspatroon, vanuit Nieuw-Hoograven Achterstandsbuurten Urgenten Andere verhuisden

18 Spreidingspatroon, vanuit Zuilen-Noord Achterstandsbuurten Urgenten Overige verhuisden

19 Conclusie Er is een interessante paradox in het Nederlandse mengingsdebat. Er is veel discussie over anti-segregatiebeleid (herstructurering, Rotterdamwet), terwijl het effect op segregatie daarvan beperkt is. Aan de andere kant is er weinig discussie over ander woonbeleid (bv. 90% maatregel, tegengaan scheefwonen, VINEX, verkoop sociale huurwoningen) die (potentieel) segregerend werken.

Vergelijkbare documenten

Sturen op gemengde wijken. André Ouwehand-OTB Jeroen van der Velden -Platform31

Sturen op gemengde wijken. André Ouwehand-OTB Jeroen van der Velden -Platform31 Sturen op gemengde wijken André Ouwehand-OTB Jeroen van der Velden -Platform31 Sturen op gemengde wijken programma Onderzoek gemengde wijken - casestudie Zuidwijk André Ouwehand-OTB Onderzoek Sturen op