rgelvriend Interview met Laurens de Man Zeist, Oude Kerk Orgelkids Inspiratiedag Den Haag, Lutherse Kerk Prijs los nummer 7,00

Transcriptie

1 De Jaargang 61 nr. 7 rgelvriend Interview met Laurens de Man Zeist, Oude Kerk Orgelkids Inspiratiedag Den Haag, Lutherse Kerk Prijs los nummer 7,00

2 Uit de inhoud Interview met Laurens de Man Schnitger Orgelconcours Alkmaar Lex Gunnink heeft een gesprek met de jonge organist/pianist Laurens de Man, die vorig jaar de prestigieuze Sweelinck-Mullerprijs won. In 2016 behaalde hij cum laude het masterdiploma orgel, een jaar later zijn masterdiploma piano. Op 26 juni sloot hij zijn studie in Berlijn af met een openbaar concertexamen in de Berliner Dom waarvoor hij de hoogste waardering ontving. Lex Gunnink doet verslag van de op 28 juni gehouden finale van het Internationaal Schnitger Orgelconcours in de Alkmaarse Grote of SintLaurenskerk. Er was veel waardering voor het hoge niveau, de perfecte organisatie van het concours en de waardevolle discussies binnen de jury. Man hört und spielt nur mit dem Herzen. 10 Een vonkje is ook vuur Landelijke Orgeldag 60 jaar Op zaterdag 14 september vormt de aftrap van de Nationale Orgeldag in de Kloosterkerk in Den Haag tevens de opmaat voor de Landelijke Orgeldag ter gelegenheid van het 60-jarig bestaan van. In dit artikel vindt u het programma en een beschrijving van de orgels die betrokken zijn bij de Orgelwandeling in het centrum van Den Haag. 18 Het Bätz-orgel in de Oude Kerk te Zeist Op zaterdag 14 december 2018 werd het uit 1843 daterende orgel van de firma J. Bätz & Comp. in de Oude Kerk van Zeist na groot onderhoud door Elbertse Orgelmakers uit Soest weer in gebruik genomen. De werkzaamheden stonden onder advies van Peter van Dijk, tevens de schrijver van dit artikel. Met een indruk van de ingebruikneming door Gerco Schaap 27 Fotoverantwoording omslag Lutherse Kerk Den Haag: Wim van der Ros Laurens de Man: Lex Gunnink Oude Kerk Zeist: Gerco Schaap Orgelids Inspiratiedag: Dick Sanderman 1 33 Joost van Beek doet verslag van de Inspiratiedag Orgelkids die op donderdag 4 juli plaatsvond bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort. Zo n zeventig orgelliefhebbers en vertegenwoordigers van organisatiecomités deden middels lezingen en workshops inspiratie op om kinderen vroegtijdig voor het orgel te winnen. Wim van der Ros maakte de winnaars van de Orgelkidscompositiewedstrijd bekend. En verder... Uit de orgelwereld Column Trouwens Najaarsexcursie zaterdag 12 oktober Muziekbijlage van Jan J. van den Berg 60 jaar Cd-recensie Wegwijzers en Toegelicht Op onze website Download: Interview met Paul Houdijk Audio: Paul Houdijk speelt Widor Video: Olivier Latry - Bach to the Future Het oktobernummer verschijnt op 27 In onze volgende nummers onder meer: Interview met Peter Westerbrink Koororgel Grote Kerk Elst Bätz-orgel Petruskerk Woerden gerestaureerd Herinneringen aan Piet Post

3 Actueel Uit de orgelwereld Nieuwsberichten kunnen uiterlijk 4 weken vóór publicatie worden gemeld aan de eindredactie, Postbus 5014, 3740 GA Baarn, of g d aan orgelvriend@ziggo.nl, zo mogelijk met kleurenafbeelding. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud en behoudt zich het recht voor om berichten te redigeren of niet op te nemen. Proficient of Carillon) aan het Carillon Instituut Nederland bij Boudewijn Zwart. Incidenteel volgt hij improvisatie- en interpretatielessen bij Toon Hagen en Hayo Boerema. Zijn muzikale activiteiten bewegen zich op een zeer breed terrein, zoals blijkt uit zijn website. Vorig jaar werd hij benoemd tot Meppeler van het jaar. Hij blijft voorlopig in Meppel wonen, waar hij ook stadsbeiaardier is en een lespraktijk heeft. In Groningen zal hij ongeveer 33 diensten per jaar begeleiden en gaat hij leiding geven aan de Cantorij, die regelmatig aan de diensten meewerkt. Redactie: Gerco Schaap Mannes Hofsink benoemd in Groningen Per 1 september a.s. is Mannes Hofsink (1981) benoemd tot kerkmusicus van de Nieuwe Kerk in Groningen. Dat heeft de kerkenraad begin juli bekendgemaakt. Sinds 2003 was Hofsink cantor-organist van de Grote of Mariakerk in Meppel. De sollicitatiecommissie, bestaande uit afvaardigingen van kerkenraad, liturgiecommissie, cantorij en gemeenteleden, ondersteund door een commissie van deskundigen vanuit de landelijke PKN, kwam unaniem tot de keuze voor Mannes Hofsink. De commissie omschrijft Hofsink als een bevlogen en creatieve musicus. Mannes Hofsink studeerde orgel 1e fase en kerkmuziek bij Gijs van Schoonhoven aan de Saxion Hogeschool in Enschede, afdeling conservatorium. Orgel 2e fase studeerde hij aan de Messiaen Academie bij Cor Ardesch en ook bij Gijs van Schoonhoven, koordirectie aan het Prins Claus Conservatorium te Groningen bij Louis Buskens en beiaard (Bachelor en 2 Vierde Rijssense orgel- en beiaardwandeling Foto: Dick Sanderman Foto van Foto: Gerrit Christiaan de Gier 12e Orgelvoettocht in Utrechtse binnenstad Westerkerk (Catharijnekade 9). Het is bijzonder dat deze locatie weer kan worden meegenomen, nu de kerk onlangs is getransformeerd tot hotel (zie foto). Vervolgens staat om uur de Jacobikerk (St. Jacobsstraat 171) op het programma. Hier geeft Jeehyun Lee, afkomstig uit ZuidKorea, een concert op het Garrels-/ Meere-orgel. De orgelvoettocht wordt om uur besloten in de St.Josephkerk (Draaiweg 44). Concertgever is Paul van der Woude. Na afloop van elk concert kunt u in gesprek gaan met de musici en/of de monumentale locaties bezichtigen. Alle concerten duren ca. 30 minuten en zijn gratis toegankelijk. Het Koppejan-orgel in de Westerkerk te Rijssen Op zaterdag 14 september wordt voor de twaalfde keer op rij een Orgelvoettocht langs vier historische orgels georganiseerd in hartje Utrecht. De voettocht begint om uur in de Janskerk (Janskerkhof 26) met een bespeling door de Duitse organist Daniel Seeger. Om uur begint een concert door Gerrit Christiaan de Gier op het Quellhorst-orgel in de Op zaterdag 28 september organiseert de Stichting Stadsmuziek Rijssen voor de vierde keer een wandeling langs orgels in de Rijssense binnenstad. Traditiegetrouw is de start in de Brusselzaal van het gemeentehuis, waar stadsorganist Dick Sanderman het Leeflang-orgel zal bespelen. Daarna steekt het gezelschap de straat over om in de Schildkerk te luisteren naar muziek van o.a. Bach en eigen werk van de concertgever, gespeeld op het Flentrop-orgel in een kas van Scheuer uit Daarna volgt een iets langere wandeling, naar de Westerkerk. Het Koppejan-orgel uit 1964 heeft recent groot onderhoud ondergaan door de firma Slooff, waarbij de speel-

4 Orgelhistorie Interview Laurens de Man: We moeten niet vergeten dat muziek er is om van te genieten! Deze maand brengen we in het interview graag een jong talent voor het voetlicht. Vorig jaar won organist/pianist Laurens de Man met overmacht de prestigieuze Sweelinck-Mullerprijs. De tweede Biografie prijs werd niet uitgereikt, de derde werd door twee kandidaten 2009 gedeeld. We spreken Laurens de Man luttele dagen voor zijn examenrecital in Berlijn, waar hij enkele uiterst moeilijke werken uit het laat-romantische repertoire zal spelen. Maar wie denkt een nerveuze Laurens de Man te ontmoe heden 2013 ten die eigenlijk geen tijd heeft voor een interview, komt bedrogen uit. In de Utrechtse Janskerk oogt en praat Laurens ontspannen en neemt hij ruim de tijd voor het gesprek. Enkele dagen later volgt een appje: geslaagd in Berlijn met Note eins. Dat is de hoogst mogelijke waardering Lex Gunnink (tekst en fotografie) Geboren te s-hertogenbosch op 14 september Pianoles van Anneke Siebers Orgellessen van Willem Hörmann Pianolessen van Joop Albracht (Young Musicians Academy Fontys Conservatorium Tilburg) Eerste prijs als pianist tijdens finale Prinses Christina Concours Studie hoofdvak piano en orgel aan Conservatorium van Amsterdam bij David Kuyken, Jacques van Oortmerssen, Pieter van Dijk en Matthias Havinga; masterdiploma orgel cum laude (2016) en masterdiploma piano uitmuntend (2017) Studie bijvak klavecimbel aan Conservatorium van Amsterdam bij Johan Hofmann Hoofdorganist van de Janskerk te Utrecht Als pianist van het Chimaera Trio: 1e prijs Tristan Keuris Kamermuziekconcours Amersfoort, Publieksprijs Toonzaal Ensemblewedstrijd s-hertogenbosch Eerste prijs Govert van Wijn Orgelconcours te Maassluis Vierde prijs Internationaler Klavierwettbewerb J.S. Bach te Würzburg (1e en 3e prijs niet uitgereikt) Eerste prijs, publieksprijs en Jan Welmers-prijs International Martini Organ Competition in Groningen Orgelstudie (Konzertexamen) aan Universität der Künste te Berlijn bij Leo van Doeselaar, afgesloten met waardering 1,0 (hoogste cijfer) Winnaar Sweelinck-Müllerprijs Winnaar Kunst aan de Dijk -stipendium Prijs voor opdrachtwerk en derde prijs bij het Felix Mendelssohn-Bartholdy Hochschulwettbewerb te Berlijn Zie ook Laurens, we spreken elkaar vlak voor het afsluitende examenrecital van je orgelstudie in Berlijn, het Konzertexamen, dat zal plaatsvinden in de Berliner Dom. Hoe gespannen leef je naar dat grote moment toe? Uiteraard bereid je jezelf zo goed mogelijk voor door middel van lessen, studie en try-outs. Het werk van Reger bij- voorbeeld dat ik in Berlijn zal spelen, de Phantasie und Fuge d-moll opus 135b in de langere Urfassung, heb ik al een keer gespeeld tijdens een concert in de Sint Cathrien in Eindhoven. Ik heb het zelfs al een paar keer voor vrienden gespeeld hier op mijn eigen Witte-orgel in de Janskerk. En nu zul je zeggen dat het 11

5 Excursienieuws Najaarsexcursie op zaterdag 12 oktober a.s. naar Eindhoven, Oirschot en Boxtel De traditionele najaarsexcursie in Noord-Brabant is tevens een jubileumexcursie in verband met het 12½-jarig bestaan van de Brabantse Orgelfederatie. Tijdens deze excursie op zaterdag 12 oktober a.s. bezoeken we vier bijzondere orgels. De start is in de Sint-Petruskerk in Eindhoven. In deze uit 1880 daterende kerk bevindt zich een prachtig orgel van E.F. Walcker & Cie uit Het orgel met 29 stemmen heeft een indrukwekkende romantische klank waarop zowel Duitse als Franse werken uitstekend tot hun recht komen. Henk Kooiker zal het orgel demonstreren. Vervolgens bezoeken we in Oirschot het bescheiden Boterkerkje en de Sint-Petrusbasiliek. In het Boterkerkje treffen we een prachtig positief dat gebouwd werd door Ludovicus de Backer. Dit bescheiden maar zeer boeiende instrument wordt gepresenteerd en bespeeld door Rob Nederlof. Na lunchtijd bezoeken we daar de basiliek. Gerard Hafkenscheid, reeds 45 jaar als organist verbonden aan de Sint-Petrusbasiliek, zal het Smitsorgel toelichten. Dit orgel werd in 1846 voor de Sint-Pieterskerk in s-hertogenbosch gebouwd (het opus magnum van Smits!), met een front geïnspireerd op het monumentale orgel van de Sint Jan. Het werd na de sluiting van deze kerk in 1972 in 1976 gerestaureerd door Verschueren en in de Sint-Petruskerk in Oirschot geplaatst (zie foto). Rob Nederlof zal dit Smits-orgel met o.a. zijn bijzondere doorslaande tongwerken met een klein concert presenteren. De excursie wordt besloten in Boxtel in de Sint-Petrusbasiliek. Hier voltooide Smits in 1840 een drieklaviers orgel, waarvan toen de pedaalstemmen gereserveerd bleven. Een zelfstandig pedaal van 8 stemmen werd in 1956 toegevoegd door Hubert Schreurs, Adema Orgelbouw. In 2006 werd het orgel gerestaureerd door Verschueren Orgelbouw. Titularis Tommy van Doorn zal zijn orgel presenteren en het slotconcert verzorgen. Deelname De bijdrage aan deze orgelexcursie bedraagt slechts 25,- per persoon, te voldoen bij aanvang van de excursie. Deelnemers ontvangen een programmaboekje en twee cd s. Op de excursie-cd worden de eerste drie orgels vastgelegd in bespelingen door Henk Kooiker en Rob Nederlof. Op de portret-cd, die als bijlage is opgenomen in een fraai A5-boekje met een uitgebreide toelichting op de basiliek en haar orgel, wordt het Smits-orgel te Boxtel bespeeld door haar titularis Tommy van Doorn. In ons komende oktobernummer leest u meer over deze orgels en het complete programma. Uiteraard kunt u zich alvast aanmelden per mail op excursie@brabantorgel.nl. Wim van der Ros (tekst en foto) 17

6 Orgelhistorie Actueel 60 jaar Tijdens de Landelijke Orgeldag op 14 september, die samenvalt met Nationale Orgeldag en Open Monumentendag, viert in Den Haag zijn zestigjarig bestaan. Het programma leest u elders in dit nummer. Het maandblad kent zijn oorsprong in Het Sticht. In de regio van de Stichtse Heuvelrug startte Johan C. Meischke ruim zestig jaar geleden met de uitgave van een maandelijks stencil met de naam De Orgelvriend waarin berichten voor orgelliefhebbers werden opgenomen. Het allereerste nummer verscheen op 15 maart Al gauw verscheen het stencil onder de vlag van de Stichtse Interkerkelijke Orgelvriendenkring (S.I.O.). Toen muziekuitgever J.C. Willemsen in Amersfoort acht jaar later in offset ging drukken, werd de naam S.I.O. gewijzigd in N.I.O., de Nederlandse Interkerkelijke Orgel- en muziekkring. Groei In de loop der jaren steeg het aantal abonnees van 250 naar 500, naar 1000 en bleef gestaag groeien tot Foto: Gerco Schaap Wim van der Ros en Gerco Schaap Het eerste nummer van, maart Johan C. Meischke in over de 4000 in de jaren 70. Chris Haalboom fungeerde als een soort eindredacteur. In 1973 beëindigde de Stichting Orgelcentrum de uitgave van Het Orgelblad en kregen de lezers daarvan een proefnummer van De Orgelvriend en een aanbod om abonnee te worden. In die jaren werden de nieuwe leden nog met naam en adres in het blad vermeld, iets wat met de huidige privacywetgeving onmogelijk zou zijn! Orgelexcursies onder leiding van Willem Ouwehand en Wim van der Ros overal in den lande en Landelijke Orgeldagen trokken veel belangstelling. Met de oprichting van de Stichting in 1981 kreeg de redactie/het bestuur een zekere vorm van rechtspersoonlijkheid. In de loop der jaren werd de inhoud van gevarieerder en kwam er meer lijn in de artikelen. Alleen grafisch bleef het blad wat achter bij door de jaren heen, omslagen uit 1968, 1970 en

7 Nieuwsgierig naar de rest van de inhoud? Neem een (proef)abonnement of bestel een los nummer op De Proefabonnement van 3 nummers voor slechts 14,00 Jaargang 61 nr. 7 rgelvriend Interview met Laurens Of neem een abonnement. Het eerste jaar voor 42,75 daarna 57,- Zeist, Oude Kerk (bij betaling via machtiging 1,00 korting) Den Haag, Lutherse De Powered by TCPDF ( Kerk Orgelkids Inspiratied ag Prijs los numm er 7,00 rgelvriend de Man