A L G E M E E N B E S T U U R

Transcriptie

1 A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d.: 20 december 2017 Agendapunt: 10 Betreft: Informerend Programma: 1. Waterveiligheid Portefeuillehouder: Luitjens Route: DB-AB Onderwerp Financieel overzicht versterkingsmaatregelen regionale keringen Bijlagen 1. Financieel overzicht regionale keringen 2. Nadere uitsplitsing van bestedingen, subsidies en saldo voor het Eemskanaal 3. Kaartbeeld opgave regionale keringen Kennisnemen van Het financiële overzicht van de versterkingsmaatregelen van de regionale waterkeringen. Inleiding In deze toelichting wordt inzicht geboden in de toegekende kredieten voor zowel de bestedingen, subsidies van derden en het saldo dat ten laste komt van het waterschap voor de regionale keringen (zie bijlage 1. voor het cijfermatige overzicht en bijlage 3 voor een geografisch beeld van de maatregelen per deelgebied). Tevens is voor de reeds verstrekte kredieten de prognose eindstand weergegeven op basis de actuele stand van zaken. Hieronder volgt een nadere toelichting op de financiële stand van zaken per deelgebied. Hieruit blijkt dat de uitgaven op basis van de actuele inzichten met name voor het Eemskanaal fors naar verwachting aanzienlijk lager zullen zijn als gevolg van 1) het vervallen van een groot deel van de aardbevingsopgave, 2) optimalisaties in het ontwerp en de aanpak die na toekenning van het krediet zijn gerealiseerd en 3) aanbestedingsmeevallers. Deze lagere uitgaven leiden ook tot lagere bijdragen van derden i.c de NAM en Rijkswaterstaat voor de maatregelen langs het Eemskanaal. Per saldo is er naar verwachting sprake van een aanzienlijk lagere netto bijdrage die ten laste komt van het waterschap. Op het moment dat de maatregelen in het 1e kwartaal van 2018 voor traject 3 en 4 zijn gegund, ontstaat een goed beeld van de verwachte bestedingen, subsidies en saldo voor het Eemskanaal. Op basis van dit beeld zal een voorstel aan het AB worden ingediend voor de herijking van de verschillende kredieten. Kernboodschap Deze notitie geeft invulling aan de bestuurlijke toezegging om inzicht te geven in de financiële voortgang van de opgave voor het versterken van de regionale waterkeringen. Vervolg Onderstaand wordt per deeltraject het financiële beeld toegelicht, waarbij tevens de prognose eindstand van de gehele opgave wordt weergegeven. Ook worden de nog aan te vragen kredieten benoemd. Hieronder wordt per deeltraject een toelichting gegeven. Eemskanaal Een nadere uitsplitsing van de bestedingen, subsidies en saldo voor het Eemskanaal over de verschillende deeltrajecten is opgenomen in bijlage 2.

2 Voorbereiding Het AB heeft in februari 2014, april 2015 en mei 2016 een aantal kredieten beschikbaar gesteld voor de (versterkingsmaatregelen voor de trajecten 1 (Oostersluis-Bronsluis), 3+ 4 (Woltersum-Delfzijl) en 5 (Oude Eemskanaal) langs het Eemskanaal (met uitzondering van traject 2 Garmerwolde waarvoor aparte voorbereidingskredieten zijn aangevraagd). De kredieten zijn in het kredietvoorstel niet nader gespecificeerd per deeltraject. Voor het financieel inzicht is dit later alsnog gedaan waarbij het budget verdeeld is op basis van de lengte van de trajecten. De prognose eindstand voor de kosten van de voorbereiding voor traject 1 (Oostersluis-Bronsluis) komt iets hoger uit dan de vanuit de kredietaanvragen toegekende budget. Dit komt doordat het bepalen van de aardbevingsbestendigheid van de keringen meer inspanning vergde dan verwacht. De prognose eindstand voor de subsidie is echter ook hoger waardoor de prognose eindstand van het saldo nagenoeg gelijk is aan het krediet. De prognose eindstand voor de trajecten 3 en 4 (Woltersum-Appingedam) liggen echter ver onder de kredietaanvraag. Dit vloeit voort uit vervallen van de aardbevingsopgave, een beperkter aantal te ontwerpen kilometers damwand en het feit dat de voorbereiding is/wordt uitgevoerd door SWECO dat al betrokken is geweest bij de voorbereiding van andere trajecten en daarmee al was ingewerkt. De bijdrage van NAM voor de aardbevingsgerelateerde voorbereidingskosten liggen daarmee lager dan in de kredietaanvraag was voorzien. Daar tegenover staat dat RWS voor 50% bijdraagt aan de voorbereidingskosten van de reguliere opgave, terwijl dit in de kredietaanvraag niet was geraamd. Per saldo resteert een aanzienlijk lager saldo dat ten laste komt van het waterschap. Werken van voor 2015 In 2014 zijn ter hoogte van Oostersluis-Bronssluis, Woltersum en Appingedam reeds een aantal maatregelen gerealiseerd die los konden worden uitgevoerd die al in voorbereiding waren voordat op basis van onderzoek van EZ duidelijk werd dat er mogelijk sprake was van een aardbevingsopgave. Naar aanleiding van het aardbevingsrisico zijn de reeds uitgewerkt maatregelen aangepast en uitgevoerd. In verband met de afwikkeling van de declaratie van de (meer)kosten met de NAM was dit project nog niet afgesloten. De (meer)kosten van de aardbevingsopgave zijn inmiddels begin 2017 door NAM vergoed. De totale uitgaven zijn lager uitgekomen dan was geraamd/geschat waardoor het saldo dat ten laste komt van het waterschap ook lager uitkomt. Uitvoeringskosten traject 1 Oostersluis-Bronssluis In september 2017 is het uitvoeringskrediet verstrekt voor traject 1 Oostersluis-Bronssluis. Het werk wordt aanbesteed en begeleid door Noorderzijlvest waarbij Rijkswaterstaat de kosten vergoed voor de vervanging van de boordvoorziening. In het krediet was geen bedrag opgenomen voor de Langshaven. In de prognose eindstand is een bedrag van 0,5 mln euro opgenomen voor de maatregelen ter hoogte van de Langshaven. Er vindt onderzoek plaats of het traject ter hoogte van de Langshaven alsnog kan worden goedgekeurd. Hierover vindt momenteel afstemming plaats met de provincie. Het werk conform de kredietaanvraag is inmiddels aanbesteed en gegund waarbij een aanbestedingsvoordeel van ruim 40 procent van de bouwkosten is gerealiseerd. Uit een analyse van de inschrijving lijkt het verschil te worden verklaard doordat de aannemer met name uitgaat van het sneller kunnen aanbrengen van de damwanden en het niet opnemen van bedragen voor algemene kosten, winst en risico (waarschijnlijk als gevolg van marktomstandigheden). Ook de overige inschrijvers hebben fors onder de raming ingeschreven. Het aanbestedingsresultaat is verwerkt in de prognose eindstand voor zowel de bestedingen als de subsidies (bijdrage van Rijkwaterstaat). Uitvoeringskosten traject 2 Garmerwolde In 2014/2015 is krediet verstrekt voor de versterking van de regionale kering langs de noordzijde van het Eemskanaal. Het totale toegekende krediet bedroeg in totaal 33,5 miljoen euro. In de AB notitie

3 van september 2017 is de actuele prognose van de bestedingen, subsidies en het saldo toegelicht. Daarbij is geconcludeerd dat op basis van de verdere uitwerking van de ontwerpen is gebleken dat er aanzienlijke maatregelen nodig zijn om het grondlichaam te verhogen/versterken maar dat deze niet toe te rekenen zijn aan de aardbevingsopgave en daarmee volledig voor rekening komen van het waterschap waardoor de netto eigen bijdrage van het waterschap fors hoger uitkomt dan in de eerdere kredietaanvragen is verondersteld. Het krediet is daarop bijgesteld conform de prognose eindstand volgens de AB notitie van september Inmiddels is de eerste fase van de werkzaamheden aan het grondlichaam aanbesteed en in uitvoering. Het inschrijvingsbedrag kwam vrijwel overeen met de raming van het waterschap. De prognose eindstand is daarom niet gewijzigd ten opzichte van september Uitvoeringskosten traject 3 en 4 Woltersum-Delfzijl Het uitvoeringskrediet wordt in het AB van december 2017 aangevraagd. De prognose eindstand is gebaseerd op de SSK raming die als basis dient voor het kredietvoorstel. Uitvoeringskosten traject 5 Oude Eemskanaal In april 2017 is het uitvoeringskrediet verstrekt voor traject 5 Oude Eemskanaal. Na overleg met de provincie is het ophogen van het kadelichaam in het stedelijke deel van het traject komen te vervallen als versterkingsopgave, vanwege de reeds aanwezige hoogte van de harde kering. Het uit te voeren werk met betrekking tot de damwanden en het stabiliteitsscherm is aanbesteed en wordt begeleid door de provincie. Het waterschap vergoedt de meerkosten van de hoogwateropgave en aardbevingsopgave aan de provincie. De inschrijving van de aannemer aan wie het werk is gegund lag ver onder de raming en ook ver onder de overige inschrijvingen. De verwachting is dat de aannemer daarmee ver onder de kostprijs heeft ingeschreven en zal trachten via meerwerkclaims extra kosten in rekening te brengen. Bij de herijking van de kredieten zal indien nodig ter besluitvorming worden voorgelegd of het wenselijk is om een deel van het aanbestedingsvoordeel toe te voegen aan de post onvoorzien om het risico van claims af te dekken. Het aanbestedingsvoordeel leidt ook tot een lagere subsidie i.c. de bijdrage van de NAM in het kader van de aardbevingsopgave. Dit is verwerkt in de prognose eindstand. Het saldo dat ten laste van het waterschap komt ligt volgens de prognose eindstand desalniettemin fors onder de kredietaanvraag. No regret kaden/stad Groningen Voorbereiding en uitvoeringsbegeleiding In oktober 2015 is een krediet verstrekt voor de kosten van ingenieursdiensten in de voorbereidingsfase (inclusief onderzoek naar de aardbevingsbestendigheid van de keringen) en de uitvoeringsfase (directievoering en toezicht). De prognose eindstand komt overeen met de kredietaanvraag. Wel zijn de kosten van de voorbereiding hoger en de kosten van de uitvoering lager doordat er meer onderzoeken en analyses zijn uitgevoerd om de versterkingsopgave te verkleinen. De totale versterkingsopgave is daardoor fors afgenomen en daarmee de benodigde kosten voor directievoering en toezicht. In de kredietaanvraag was niet uitgegaan van een subsidie voor de aardbevingsopgave. De beperkte onderzoekskosten voor de aardbevingsopgave zijn inmiddels wel door NAM vergoed. Noord Willemskanaal (F2 t/m F5) In november 2016 is voor de no regret kaden een aanvullend krediet verstrekt voor de uitvoering van maatregelen langs het Noord Willemskanaal voor 1) de vervanging van damwanden, ophogen kaden en vervangen kleppen in kunstwerk en 2) het realiseren van een brug. Bij de verdere uitwerking van het voorlopig ontwerp van de provincie voor de damwanden (dat als basis heeft gediend voor de kredietaanvraag) tot het bestek is gebleken dat de hoogwateropgave

4 aanzienlijk kleiner was (minder planklengte en vervanging kleppen) en de financiële opgave daarmee meer als gehalveerd kon worden. Bij de aanbesteding is vervolgens nog een aanbestedingsvoordeel van circa 15% op de bouwkosten gerealiseerd. Ook bij de aanbesteding van de brug is een sprake van een aanbestedingsvoordeel van circa 30% op de bouwkosten. De prognose eindstand ligt daarmee fors onder het verstrekte krediet. Overige opgave voor de no regret keringen In maart 2017 is een aanvullend krediet verstrekt voor de overige no regret keringen in en om de stad Groningen. Een deel van de maatregelen wordt uitgevoerd door de Gemeente en een deel door het waterschap zelf. De aanbestedingen van de verschillende werken vinden op dit moment plaats. De gemeente is langs het Eemskanaal ter hoogte van de Praxis bezig met gebiedsontwikkeling. Het in 2018 realiseren van versterkingsmaatregelen is niet doelmatig omdat naar verwachting enkele jaren de inrichting van het gebied wordt gewijzigd en er opnieuw kosten gemaakt moeten worden. In overleg met gemeente en provincie zijn maatregelen op deze locatie daarom uitgesteld zodat deze kunnen worden gekoppeld aan de gebiedsontwikkeling Lauwersmeerdijk De (pre)verkenning is conform/binnen het in mei 2016 verstrekte krediet in de eerste helft van 2017 afgerond. In juli 2017 is een krediet verstrekt voor 1) de voorbereiding van de realisatie van alle maatregelen langs het Lauwersmeer en 2) de uitvoering van de minder complexe trajecten. Er zijn nog geen werken gegund en daarom is de prognose eindstand vooralsnog gelijk aan de raming volgens de kredietaanvraag. Eind 2017 worden geactualiseerde ontwerpen en ramingen verwacht. Voor de complexe(re) trajecten (Zoutkamp en Reitdiep) zal (uitvoerings)krediet worden aangevraagd op het moment dat de voorkeursoplossing is vastgesteld (naar verwachting in de 2 e helft van 2018). Voor de ontvangsten is als prognose eindstand vooralsnog uitgegaan van de geschatte bijdragen voor de koppelprojecten conform het kredietvoorstel. Voor de bijdrage van de Commissie Bodemdaling voor bodemdaling als gevolg van gaswinning is uitgegaan van de bedragen die zijn geraamd in het kader van de studie de studie Droge Voeten De hoogte van de subsidie van de commissie bodemdaling zal op basis van het definitief ontwerp per traject definitief worden vastgesteld. Overige regionale keringen In april 2017 is een voorbereidingskrediet verstrekt voor een nadere analyse en het uitvoeren van de planvoorbereiding van de overige afgekeurde regionale waterkeringen. De prognose eindstand is met 100 keuro naar beneden bijgesteld vanwege het vervallen van de geraamde kosten voor grondonderzoek in het kader van de aardbevingsopgave. De geraamde subsidie (van de NAM) is met eenzelfde bedrag verlaagd waardoor het saldo voor het waterschap ongewijzigd is. Voor de uit te voeren maatregelen zal krediet worden aangevraagd op het moment dat de voorkeursoplossing is vastgesteld.

5 Nog aan te vragen kredieten Voor een aantal maatregelen zullen nog (uitvoerings)kredieten worden aangevraagd. Het betreft: 1. De restpunten voor het Eemskanaal a. Coupures kabels en leidingen: op een aantal locaties zijn mogelijk nog maatregelen nodig voor het verzwaren van de coupures voor kruisende kabels en leidingen. b. Kunstwerken: de kunstwerken (Oostersluis, Bronssluis) dienen nog te worden getoetst op aardbevingsbestendigheid. Indien deze niet zouden voldoen (wat niet waarschijnlijk lijkt) zijn maatregelen nodig. c. Langshaven: de Langshaven is eigendom van een private onderneming. Er wordt nader onderzocht of maatregelen nodig zijn en zo ja wie die dient te bekostigen 2. De restpunten voor de stad Groningen a. Dorkwerdersluis: Rijkswaterstaat is beheerder van de Dorkwerdersluis. De sluis is aan het einde van de levensduur en staat bij Rijkswaterstaat op de programmering voor vervanging/groot onderhoud vanaf Het is daarom niet doelmatig om op dit moment versterkingsmaatregelen te realiseren. In overleg met de provincie is als tijdelijke maatregel het sluitingsprotocol aangepast (getrapt keren). 3. De uitvoeringskosten van de 2 complexe deelgebieden langs het Lauwersmeer (Reitdiep en Zoutkamp) 4. De uitvoeringskosten voor de versterkingsmaatregelen voor de overige keringen.

6 Bijlage 1. Financieel overzicht regionale keringen

7 Bijlage 2. Nadere uitsplitsing van bestedingen, subsidies en saldo voor het Eemskanaal

8 Bijlage 3. Kaartbeeld opgave regionale keringen Kaartbeeld Eemskanaal Kaartbeeld Stad Groningen

9 Kaartbeeld Lauwersmeerdijk en overige regionale keringen