A L G E M E E N B E S T U U R

Transcriptie

1 A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d.: 30 maart 2016 Agendapunt: 13 Betreft: Besluitvormend Programma: 1. Waterveiligheid Portefeuillehouder: Luitjens Route: MT-DB-AB Onderwerp PIP en MER dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl Bijlagen 1. PIP Dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl regels 2. PIP Dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl toelichting ontwerp 3. PIP Dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl verbeelding ontwerp 4. MER Dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl 5. Samenvatting MER Dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl HET ALGEMEEN BESTUUR BESLUIT: 1. In te stemmen met PIP en MER voor de dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl en door te geleiden naar het bevoegd gezag, de Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen. 2. Het DB te mandateren voor de aankoop van de benodigde gronden conform het ruimtebeslag in het PIP. Inleiding Het waterschap Noorderzijlvest en de provincie Groningen hebben in samenspraak met de gemeenten Delfzijl en Eemsmond ervoor gekozen met het oog op de ruimtelijke inpassing van de dijkverbetering een Provinciaal Inpassingsplan (PIP) in procedure te brengen. Deze keuze is gebaseerd op de wens voor een versnelde uitvoering van het project in verband met het risico op aardbevingen. Het project staat hoog op de prioriteitenlijst van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Het bestuur van het waterschap Noorderzijlvest heeft de opdracht gegeven om het project versneld naar de realisatie te brengen. Het PIP voorziet in de gewenste ruimtelijke inpassing van de dijkverbetering en de koppelprojecten. Het PIP geeft tevens inzicht in de voorgenomen activiteiten en verschaft daarmee tevens een juridische basis voor de uitvoering van de noodzakelijke werkzaamheden aan de dijk. Ten behoeve van het PIP is een Milieueffectrapport (MER) opgesteld. Het doel van het doorlopen van een m.e.r.-procedure en het opstellen van een MER is om het milieubelang een volwaardige plaats te geven in de besluitvorming, in dit geval de besluitvorming over het PIP. De MER wordt gelijktijdig met het PIP ter inzage gelegd. Door het in procedure brengen en uiteindelijk vaststellen van een PIP is vaststelling van een formeel projectplan conform de Waterwet overbodig. De zeedijk zal zodanig ontworpen en aangelegd worden dat het voldoet aan de nieuwste waterveiligheidsnormen. Binnen het project hebben we niet alleen te maken met een hoogwateropgave maar ook met een aardbevingsopgave en een bodemdalingsopgave. Tevens is de ruimtelijke inpassing van de koppelprojecten (Rijke Dijk, Dubbele Dijk, Stadsstrand Marconi, Fietspad Kiek over Diek en drie windturbines in de Oostpolderdijk), waarover u tijdens het info AB op 23 maart 2016 geïnformeerd bent, onderdeel van het PIP en de MER.

2 Beoogd effect Het planologisch mogelijk maken en versneld uitvoeren van de dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl en daarmee voldoen aan de nieuwe waterveiligheidsnormen en aardbevingsbestendig maken van de dijk. Argumenten 1.1 Vaststelling van PIP en MER is noodzakelijk om de versterkingsopgave te realiseren Uit de derde toetsronde ( ) is gebleken dat de primaire kering tussen de Eemshaven en Delfzijl niet voldoet aan het vereiste veiligheidsniveau uit de Waterwet. Daarnaast ligt deze dijk in aardbevingsgebied en is de bodem gedaald. Het waterschap Noorderzijlvest is als eigenaar van de zeedijk verantwoordelijk voor het veiligheidsniveau en het beheer van de primaire keringen. Bij het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) staat de genoemde zeedijk hoog op de prioriteitenlijst om te verbeteren. In mei 2014 is het project Dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl (DED) daarom gestart. De hoofddoelstelling van het project is om voor 11,7 km een dijkverbetering uit te voeren die voor de 25 jaar na oplevering: zodanig ontworpen en aangelegd is dat de zeedijk voldoet aan de toekomstige veiligheidsnormen van het wettelijk toetsinstrumentarium 2017, WTI 2017 (de hoogwateropgave); bestand is tegen aardbevingen als gevolg van gaswinning; bestand is tegen de reeds opgetreden en verwachte bodemdaling als gevolg van gaswinning. Het PIP verschaft de juridische basis voor de uitvoering van het project, inclusief de koppelprojecten. De Waterwet schrijft voor dat de aanpassing van een waterstaatswerk in de regel dient plaats te vinden op basis van een door de waterbeheerder vast te stellen projectplan. Daarnaast is inzicht noodzakelijk in het ruimtelijke/planologische spoor. Noch de reguliere dijkversterking noch de koppelprojecten passen binnen de huidige bestemmingsplannen. In plaats van een projectplan op grond van de Waterwet goed te laten keuren door GS, wordt gebruik gemaakt van een PIP op basis van de Wet ruimtelijke ordening. Hierdoor hoeven geen procedures voor individuele bestemmingsplanwijzigingen bij de gemeenten Delfzijl en Eemsmond te worden doorlopen. De bestemmingsplanwijzigingen worden gebundeld in procedure gebracht via een PIP. De gemeenten Delfzijl en Eemsmond zijn vanuit hun rol van mede-initiatiefnemer van koppelprojecten bij de inhoud en de procedure van het inpassingsplan betrokken. Tevens zijn de gemeenteraden voorafgaand aan de formele procedure gehoord. Deze werkwijze verkort de doorlooptijd van het project met enkele maanden. De provincie Groningen brengt het PIP in procedure. Het PIP beschrijft het ruimtelijk kader voor de dijkverbetering zelf én voor de realisatie van de koppelprojecten. Door het in procedure brengen en uiteindelijk vaststellen van een PIP is vaststelling van een formeel projectplan conform de Waterwet overbodig. Dit is conform de uitzonderingen op de projectprocedure in artikel 5.4 van de Waterwet. De huidige dijk heeft de bestemming waterveiligheid. Met het PIP wordt geregeld dat een strook aan de binnenzijde van de dijk ook deze bestemming krijgt. Hierdoor kan de dijk op deze strook grond worden verbreed. De rechtszekerheid voor de omgeving wordt geborgd met het PIP. In het PIP zijn de ruimtelijke grenzen vastgelegd waarbinnen de markt de oplossing moet realiseren. Het maximale ruimtebeslag dat nodig is om de dijk aan de waterveiligheidseisen te laten voldoen en aardbevingsbestendig te maken, is vastgelegd. Ten aanzien van het definitieve ontwerp en vormgeving is er vrijheid in het contract voor de aannemer om efficiënte en effectieve oplossingen aan te dragen. Het waterschap wil nadrukkelijk ruimte aan de opdrachtnemer laten voor het uitwerken van de optimale uitvoering. Enkel daar waar specifieke wetgeving of de rechtszekerheid dit vereisen, zijn zaken vastgelegd in het PIP.

3 Op grond van de Wet milieubeheer gelden verplichtingen tot het doorlopen van een milieueffectrapportage (m.e.r.) voor bepaalde plannen en besluiten. De voorgenomen dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl is m.e.r.-plichtig. Aangezien daarnaast negatieve effecten op Natura2000-gebieden op voorhand niet zijn uit te sluiten, geldt ook vanuit de noodzaak tot het opstellen van een Passende Beoordeling (in het kader van de Natuurbeschermingswet) de verplichting tot het volgen van de m.e.r.-procedure. Met het doorlopen van de m.e.r.-procedure krijgt het milieubelang een volwaardige plaats in de totstandkoming van en de besluitvorming over het PIP. 1.2 Door vaststelling van het PIP heeft waterschap Noorderzijlvest juridisch gezien de mogelijkheid om tot onteigening over te gaan Omdat de dijkverbetering en koppelprojecten niet passen binnen de geldende bestemmingsplannen, is aanpassing van het bestaande planologische regime nodig. In afstemming met de betrokken overheden gebeurt dat via een provinciaal inpassingsplan. De dijkverbetering wordt grotendeels op de gronden van waterschap Noorderzijlvest uitgevoerd. Deze gronden zijn gereserveerd, en dus beschikbaar voor de dijkverbetering. Voor enkele percelen is echter meer grond nodig dan de strook die het waterschap in bezit heeft. Hier wordt met de betreffende grondeigenaren over gesproken om tot verwerving over te kunnen gaan. Gezien de huidige stand van zaken wordt er vanuit gegaan dat het waterschap er met de grondeigenaren op de minnelijke wijze uitkomt. Slechts in die gevallen waar de partijen er niet op minnelijke wijze uitkomen, zal op basis van het vastgestelde PIP overgegaan worden tot onteigening. 1.3 De dijkverbetering en de koppelprojecten sluiten aan bij het Waterbeheerprogramma van het waterschap De koppelprojecten sluiten goed aan bij bestaand beleid van het waterschap, zoals verwoord in het Waterbeheerprogramma Door de hoogwateropgave te verbinden met koppelprojecten ontstaan er mogelijkheden voor de regio. Deze verbinding past eveneens binnen het vastgestelde Deltaprogramma en sluit aan op de Project Overstijgende Verkenning Waddenzeedijken van het HWBP. De betrokken partijen onderschrijven vanaf de start de meerwaarde van het project voor de regio. Veiligheid wordt gecombineerd met meerwaarde voor economie (stadsstrand, zone voor zilte teelt), recreatie (stadsstrand, fietspad), natuur (zone voor slib invang, broedeiland, rijke dijk) en duurzaamheid (windturbines). De behoeften van belangenorganisaties en medeoverheden zijn meegenomen in deze koppelprojecten en we dragen op een maatschappelijk verantwoorde wijze bij aan vernieuwingen in het gebied en de totstandkoming van een effectief werk- en leefklimaat. 1.4 Het versneld uitvoeren van de dijkverbetering is mogelijk omdat het project onder de Crisis- en Herstelwet (CHW) valt Het waterschap heeft het dijkverbeteringsproject in 2014 als CHW-project aangemeld bij het Ministerie van I&M. De aanpak van de primaire waterkering over het traject Eemshaven-Delfzijl is inmiddels aangemerkt als een project in de zin van Bijlage II van de Crisis- en Herstelwet en als zodanig opgenomen in het zogeheten Besluit uitvoering tiende-tranche-projecten Crisis- en Herstelwet. Bedoelde Algemene Maatregel van Bestuur is in het Staatsblad 2015, nr. 323 geplaatst en op 8 september 2015 in werking getreden. Hiermee is tijdig de juridische basis gelegd voor een versnelde uitvoering van de waterveiligheidsopgave inclusief de koppelprojecten. 1.5 De zeedijk versneld aanpakken is belangrijk voor het veiligheidsgevoel van de inwoners Het is belangrijk dat het traject Eemshaven-Delfzijl wordt versterkt. Alle partijen onderschrijven de noodzaak tot de versnelde aanpak. Het waterschap gaat voor kwaliteit en zoekt hierbij de hoogst mogelijke snelheid. Noorderzijlvest wil de omgeving laten zien dat zij de veiligheid van de inwoners serieus neemt.

4 2.1 Door het DB te mandateren treedt er geen vertraging op in de uitvoering van de kerntaak van het waterschap In verband met het risico op aardbevingen en het feit dat de primaire kering niet voldoet aan het vereiste veiligheidsniveau, heeft het bestuur de opdracht gegeven om het project versneld in realisatie te brengen. Om de voortgang in de uitvoering te behouden en adequaat te kunnen handelen, behoeft het dagelijks bestuur in dit specifieke geval eenmalig aanvullende bevoegdheid om de benodigde gronden aan te kopen en daarmee uitvoering te geven aan het PIP. Het AB heeft bepaalde bevoegdheden die gedelegeerd zijn aan het DB. Daarvoor is het Delegatiebesluit 2015 opgesteld. Het verrichten van privaatrechtelijke handelingen, waaronder het aankopen van onroerende zaken, is in het Delegatiebesluit tot een bedrag van ,- gedelegeerd aan het DB. Risico s & Kanttekeningen 1.1 Zienswijzen en beroepen in de PIP/MER procedure leiden tot vertraging in de aanbestedingsprocedure Na publicatie van het concept PIP/MER door Gedeputeerde Staten van de Provincie Groningen volgt een periode van zes weken waarin zienswijzen kunnen worden ingediend. Na zes weken worden de zienswijzen behandeld en vervolgens wordt het PIP vastgesteld. Na vaststelling start de beroepsprocedure. Alleen personen / instanties die een zienswijze hebben ingediend, kunnen beroep aantekenen bij de Raad van State. De verschillende stakeholders zijn betrokken bij het proces en hebben kennis van de inhoud van het PIP en wat dit voor gevolgen heeft voor de ruimtelijke ordening. Zij komen derhalve niet voor verrassingen te staan na publicatie van het concept PIP/MER. Ondanks intensieve betrokkenheid en interactie met belanghebbenden is het risico van zienswijzen en beroep aanwezig. Het proces is zodanig ingestoken dat de kans op zienswijzen tot het minimum beperkt blijft. Binnen de scope van het project krijgen alle milieuaspecten een plek waardoor de belangen van diverse stakeholders geborgd zijn. De belangen veiligheid, natuur en economie zijn onderdeel van de scope. De verwachting is daarom dat er geen zienswijzen worden ingediend door onze samenwerkingspartners. Indien er zienswijzen worden ingediend die van invloed zijn op het contract is het waterschap vermoedelijk genoodzaakt de gunning in juli 2016 uit te stellen. 1.2 Er worden zienswijzen ingediend betreffende de koppelprojecten Indien er een reële kans op een ontvankelijk beroep is op een koppelproject is het mogelijk deze uit het PIP te verwijderen en de procedure voor de overige onderdelen voort te zetten. Bestuurlijk kan besloten worden om één of meerdere koppelprojecten los te koppelen en niet mee te nemen in de definitieve gunning.

5 Financiën Op 2 december 2015 heeft het AB besloten krediet beschikbaar te stellen voor de voorbereiding van de uitvoeringsfase van de dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl van ,-. In het betreffende kredietvoorstel is aangegeven dat voorbereidende werkzaamheden nodig zijn om de realisatie tijdig te kunnen starten. Onderdeel van deze voorbereidende werkzaamheden is de aankoop van de benodigde gronden conform het ruimtebeslag in het PIP. Op 25 mei 2016 wordt de kredietaanvraag voor de realisatie van de dijkverbetering voorgelegd aan het AB. De laatste stand van zaken wordt verwerkt in de ramingen die de basis vormen voor de kredietaanvraag. In de kredietaanvraag wordt in ieder geval de dekking opgenomen die bestaat uit: bijdrage HWBP; bijdrage NAM; bijdrage Commissie bodemdaling; bijdragen Provincie Groningen en gemeente Delfzijl (koppelprojecten); eigen bijdrage Noorderzijlvest. In de kredietaanvraag wordt uitgebreid stilgestaan bij de wijze van verrekening van kosten met derden. Communicatie Na instemming van het AB wordt ontwerp PIP/MER doorgeleid naar GS van de provincie Groningen en brengt GS het ontwerp in procedure. Over deze publicatie en besluitvorming omtrent het PIP wordt zowel door waterschap Noorderzijlvest als de provincie Groningen gecommuniceerd. Er zal vanuit het project dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl een nieuwsbrief worden opgesteld en er wordt aandacht aan besteed op de website van Noorderzijlvest. Uitvoering Na een positief besluit van het AB kan PIP/MER doorgeleid worden naar GS provincie Groningen. De planning voor de PIP/MER procedure ziet er als volgt uit: 30 maart: instemmen AB met PIP/MER en doorgeleiden naar GS provincie Groningen 12 april: ontwerp PIP door GS provincie Groningen in procedure brengen 13 april t/m 24 mei: Mogelijkheid indienen zienswijzen op ontwerp PIP 25 mei t/m 8 juni: Behandelen zienswijzen september Vaststellen PIP door PS provincie Groningen sept. t/m half okt. Beroep mogelijk op PIP bij Raad van State okt. 16 april 17 Behandeling beroep medio april 17 Onherroepelijk PIP In de komende periode wordt op het volgende moment besluitvorming gevraagd van het AB: 25 mei: Kredietaanvraag uitvoering dijkverbetering