FREELANCE MARKT INDEX

Transcriptie

1 FREELANCE MARKT INDEX PERIODE: KWARTAAL 3 VAN 2019 UITGAVE: JULI 2019

2 INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING 3 OVER DE FREELANCE MARKT INDEX 4 FREELANCE MARKT INDEX 5 OVERIGE ONDERZOEKSRESULTATEN 8 INTERPRETATIE & CONCLUSIES 12 OVER FREELANCE.NL 13 BRONNEN 14 2

3 SAMENVATTING De Freelance Markt Index (FMI) geeft elk kwartaal de ontwikkeling weer van het volume aan tijdelijk werk in Nederland. De FMI wordt samengesteld uit cijfers van de ABU, CBS en de verwachting van circa 150 opdrachtgevers van het Freelance.nlplatform. De FMI komt voor het derde kwartaal uit op een score van 99,5. Dit betekent dat de FMI voor het eerst in jaren een krimp ten opzichte van het vorige kwartaal voorspelt. Het CBS en de ABU presenteren cijfers die in lijn liggen met het tweede kwartaal van dit jaar. Opdrachtgevers van het Freelance.nl platform zijn echter voor het eerst significant minder positief gestemd over het aantal opdrachten dat zij verwachten uit te zetten in het derde kwartaal. Ongeveer evenveel opdrachtgevers verwachten minder opdrachten uit te zetten als het aantal opdrachtgevers dat verwacht er meer uit te zetten. RESULTATEN FMI IN HET KORT: De daling in de omzet en het aantal uitzenduren van flexibel werk (ABU) lijkt in het tweede kwartaal een dieptepunt bereikt te hebben. De opdrachtgevers op Freelance.nl zien de groei in het aantal opdrachten stagneren. De opdrachtgevers zijn weinig bezig met de plannen van de overheid omtrent de zelfstandigenverklaring en de webmodule. 3

4 OVER DE FREELANCE MARKT INDEX De Freelance Markt Index (FMI) geeft elk kwartaal de ontwikkeling weer van het volume aan tijdelijk werk in Nederland. Deze marktindex wordt elk kwartaal samengesteld door Freelance.nl: met ruim geregistreerde gebruikers het grootste platform voor tijdelijk werk in Nederland. HET DOEL VAN DE FMI Met de FMI willen we de ontwikkelingen op de freelance-arbeidsmarkt monitoren en voorspellen. Daarmee geven we freelancers en werkgevers inzicht. Een tweede doelstelling is het beschikbaar stellen van een instrument dat helpt om de belangen van freelancers en werkgevers te behartigen in politiek Den Haag. ONDERZOEKSBRONNEN Het huidige onderzoeksrapport wordt samengesteld aan de hand van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de Algemene Bond van Uitzendondernemingen (ABU), een telefonische enquête onder Freelance.nl-opdrachtgevers en data afkomstig van ons platform Freelance.nl. De FMI berekenen we op basis van de eerste drie bronnen (CBS, ABU, telefonische enquête). We tellen elke bron even zwaar mee in de berekening van de marktindex. We gebruiken het onderzoeksrapport van het CBS waarin de conjunctuurindex van de komende drie maanden voor commerciële dienstverlening staat vermeld. Het CBS brengt dit rapport elke maand uit. We gebruiken het onderzoeksrapport van de ABU waarin de ontwikkeling van de gewerkte uren in de voorbije vier weken ten opzichte van een jaar geleden staat vermeld. De ABU brengt dit rapport elke vier weken uit. Telefonisch enquêteren we elke drie maanden ongeveer 150 opdrachtgevers om inzicht te krijgen in de ontwikkelingen op de flexibele arbeidsmarkt. Met de data van onze website laten we zien wat de verhoudingen in het aantal opdrachten per groep en expertise is. 4

5 FREELANCE MARKT INDEX De FreelanceMarktIndex (FMI) komt voor het derde kwartaal van 2019 uit op een score van 99,5. Daarmee laat de index voor het eerst in meerdere jaren een afname van de verwachte groei in de freelance markt zien. Dit is een fors verschil ten opzichte van het vorige kwartaal waar nog een redelijke groei verwacht werd (114). Bij een score van 100 wordt er geen groei verwacht. Freelance Markt Index Q Q Q Q Q Q Q3 Marktindex van CBS, ABU en Freelance.nl Q Q Q Q Q Q Q3 CBS ABU Freelance.nl 5

6 TOELICHTING RESULTATEN Hieronder lichten we de resultaten van de deelindices toe. ABU Sinds het tweede kwartaal van 2019 laat de ABU voor zowel de omzet als het aantal uitzenduren een krimp zien. De omzet is in de laatste 4-weekse periode afgenomen met gemiddeld 1,8% en het aantal uitzenduren met 6,3%. In de administratieve sector, een sector die deze dalende trend als eerste liet zien, daalde het aantal uitzenduren met 7,0% en de omzet met 3,1% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De krimp is echter minder groot dan de voorgaande 4- weekse periode. Ook de industriële sector laat voor deze periode een daling zien in omzet (1,0%) en in uren (5,7%). Ook in deze sector lijkt het zwaartepunt van de krimp in de voorgaande 4- weekse periode te liggen. De technische sector maakte een goede start in Na een half jaar is van deze goede start echter niets overgebleven. De technische sector heeft de laatste maanden met de grootste krimp te maken. De laatste 4-weekse periode wordt afgesloten met flinke omzetkrimp (2,2%) en afname in het aantal uren (7,8%) in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Over het algemeen is in alle sectoren een daling in zowel omzet als uitzenduren te zien. Deze daling leek gedurende een lange tijd elke 4-weekse periode groter te worden vergeleken met dezelfde 4-weekse periode in het vorige jaar. De voorlaatste 4-weekse periode lijkt echter het dieptepunt geweest te zijn, waarna de laatste 4-weekse periode minder krimp weerspiegelt. CBS De conjunctuurindex van het CBS laat voor het derde kwartaal van 2019 een afname van het saldo ten opzichte van het vorige kwartaal zien. Waar het saldo in maart nog het hoogste van 2019 was (8,2), laat juni een heel ander beeld zien (4,1). Het is afwachten of deze afname verder doorzet in het derde kwartaal van

7 Freelance.nl In juni 2019 namen we bij 126 willekeurig geselecteerde opdrachtgevers een telefonische enquête af. Deze groep bestond uit 22 directe opdrachtgevers, 73 intermediairs en 31 respondenten die beide rollen vervulden. We vroegen de respondenten in hoeverre zij op een schaal van 1 tot 7 het volgende kwartaal meer of minder opdrachten voor freelancers verwachtten, waarbij 1 staat voor veel minder en 7 voor veel meer opdrachten. In tegenstelling tot de afgelopen periode zijn de opdrachtgevers op Freelance.nl veel gelijkmatiger verdeeld. Ongeveer één derde (33,3%) van de respondenten geeft aan minder opdrachten te verwachten uit te zetten. Ongeveer evenveel opdrachtgevers (34,2%) geven juist aan dat ze meer opdrachten verwachten uit te zetten. Ook geeft 32,5% aan ongeveer evenveel opdrachten te verwachten. Aangezien het aantal opdrachten al maanden hoog en stijgend is, is een voortzetting van de huidige hoeveelheid geen slecht vooruitzicht. In onderstaande grafiek is weergegeven hoe de respondenten antwoordden: 75% 50% 25% 0% 33% 21% 18% 15% 10% 2% 1% Veel minder Minder Iets minder Neutraal Iets meer Meer Veel meer Gemiddeld wordt een 4 (neutraal) op een schaal van 1 tot 7 gegeven op de vraag in hoeverre de respondenten het komende kwartaal minder of meer opdrachten verwachten. Gemiddeld is de trend dus dat er krimp noch groei verwacht wordt. 7

8 OVERIGE ONDERZOEKSRESULTATEN Naast de verwachting van de hoeveelheid werk op de arbeidsmarkt, onderzoeken we ook andere interessante thema s via de telefonische enquête en data op onze website. Hieronder lichten we de uitkomsten hiervan toe. ENQUÊTE Moeilijkheidsgraad vinden geschikte freelancer We vroegen de respondenten in hoeverre zij het makkelijk of moeilijk vinden om geschikte freelancers te vinden op een schaal van 1 tot 5 (waarbij 1 is zeer makkelijk en 5 is zeer moeilijk): 75% 50% 25% 0% 39% 25% 30% 2% 4% Zeer makkelijk Makkelijk Neutraal Moeilijk Zeer moeilijk Als het moeilijk is om een geschikte freelancer te vinden via Freelance.nl, dan wordt er doorgezocht op Freelance.nl (42,1%), in eigen databases en via netwerkrelaties (68%), op social media (51%) en op andere job boards (25%). In sommige gevallen worden er advertenties (5%) geplaatst of in het buitenland gezocht (3%). Belangrijkste reden voor keuze freelancer i.p.v. werknemer door directe opdrachtgever We vroegen de directe opdrachtgevers welke reden zij het komende kwartaal hebben om voor een freelancer in plaats van werknemer te kiezen. Flexibiliteit werd hier relatief vaak genoemd (19%). Daarnaast zijn ook capaciteit (7%) en ervaring (5%) genoemde redenen. Slechts een enkele keer worden kwaliteit en kosten genoemd. Belangrijkste reden voor keuze freelancer i.p.v. werknemer door tussenpersoon We vroegen de tussenpersonen welke reden hun klanten het komende kwartaal hebben om voor een freelancer in plaats van werknemer te kiezen. Flexibiliteit werd hier ook 8

9 het meest genoemd (19%). Daarnaast zijn ook ervaring (13%) en capaciteit (8%) veelgenoemde redenen. Slechts een enkele keer worden kwaliteit en kosten genoemd. Belangrijkste overweging bij kiezen van geschikte freelancer Als respondenten voor een freelancer kiezen, moeten zij overwegen welke freelancer ze kiezen. We vroegen de respondenten wat zij de belangrijkste overweging vinden bij het maken van een keuze voor de geschikte freelancer. De volgende factoren worden het meest in overweging genomen: vaardigheden (48%), ervaring (41%), match met klant (26%), persoonlijkheid (21%) en prijs (20%). Belangrijkste eigenschap van opdrachtgever / tussenpersoon We vroegen de respondenten wat zij de belangrijkste eigenschappen vinden van een goede opdrachtgever of tussenpersoon. De volgende eigenschappen worden het meest genoemd: transparantie (32%), vertrouwen (22%), inhoudelijke kennis over de markt (21%), communicatievaardigheden (11%), uitdaging bieden (9%), flexibiliteit (8%) en het beschikbare netwerk (3%). Plannen overheid zelfstandigenverklaring & webmodule De laatste tijd zijn de plannen van de overheid over het aanpassen van de wet- en regelgeving omtrent freelancers veel in het nieuws. In deze plannen spreekt de overheid over een zogenaamde zelfstandigenverklaring voor freelancers met een uurtarief boven de 75 euro, en een webmodule voor freelancers daaronder. We vroegen respondent hoe zij aankijken tegen deze nieuwe plannen van de overheid. Er zijn 19 respondenten positief over de plannen, 21 respondenten negatief en 20 respondenten neutraal. Daarnaast had een grote groep geen mening (66), waarvan het merendeel aangaf nog niet bekend te zijn met de plannen (51). Respondenten die aangeven positief tegenover de plannen te staan geven als reden hiervoor aan dat de plannen de groep met lagere inkomens beschermt, de plannen de echte freelancers onderscheiden van de gedwongen freelancers, en omdat de respondenten zelf al met een soortgelijk model werken. Respondenten die aangeven negatief tegenover de plannen te staan zijn dit omdat ze het niet als taak van de overheid zien maar van de freelancer (ondernemer) zelf, of omdat meer regels veelal niet voor meer duidelijkheid zorgen. 9

10 Respondenten die aangeven neutraal tegenover de plannen te staan zijn dit omdat handhaving bij de overheid vaak achterblijft, waardoor er in de praktijk weinig zal veranderen. Daarnaast geven ze aan dat de plannen nog vaag zijn. FREELANCE.NL We bekijken elk kwartaal welk type opdrachten het meest voorkomen op ons platform Freelance.nl. Hieronder vind je een overzicht van de verschillende groepen en het aandeel ervan in het totaal aantal opdrachten op Freelance.nl. 80,0% 60,0% 61,6% 40,0% 33,1% 20,0% 0,0% 1,5% Communicatie (tekst, beeld, geluid) ICT Management & Organisatie 3,8% Overig 10

11 Audio & video Communicatie Tekst & vertaling Visueel ontwerp & fotografie Analytics, BI & big data Deployment & OPS Ontwikkeling & implementatie Strategie & architectuur Systeem- & componentintegratie Testen User interaction & UX Ad interim management Facilities management Financieel & Administratief Inkoop en procurement Juridisch en fiscaal Logistiek en supply chain management Marketing en sales Onderzoek Personeel & organisatie Project management Quality en operations Strategie Support & projectondersteuning Training & educatie Civiele techniek Constructie & fabricage advies Constructie & fabricage uitvoerend Gezondheid & zorg Maatschappelijk werk Overheidsbeleidsvorming & -uitvoering 25,0% 20,0% 19,7% 16,1% 15,0% 10,0% 9,4% 9,6% 8,3% 7,2% 5,0% 4,7% 4,1% 4,5% 3,4% 0,0% 0,1% 0,7% 0,4% 0,3% 0,5% 0,6% 0,1% 0,5% 1,1% 0,4% 1,0% 0,2% 1,2% 1,6% 0,6% 1,2% 0,4% 0,3% 0,1% 0,1% 1,8% 11

12 INTERPRETATIE & CONCLUSIES De Freelance Markt Index (FMI) staat voor het eerst sinds jaren op een score onder de 100 (99,5). Dat geeft aan dat voor het eerst in lange tijd krimp verwacht wordt ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Voorgaande kwartalen weken de cijfers van zowel de ABU als het CBS niet veel af van de cijfers die ze dit kwartaal presenteren. De cijfers die voortkomen uit de ondervraging van opdrachtgevers van het Freelance.nl platform wijken echter wel significant af. Voor het eerst zijn de verwachtingen van opdrachtgevers sterk verdeeld: er wordt evenveel krimp als groei verwacht. Voorgaande kwartalen was het aantal opdrachtgevers dat meer opdrachten verwacht uit te zetten echter altijd fors meer dan de groep die evenveel of minder opdrachten verwacht. Waar het CBS voor het tweede kwartaal nog een indexscore van 8,2 liet zijn, laat deze voor het derde kwartaal een lagere score zien (4,1). Dat geeft aan dat de Nederlander minder gunstig gestemd is over het economische klimaat dan 3 maanden eerder. Een naderende no-deal Brexit kan van invloed zijn op deze afzwakkende verwachting. De ABU laat geen verassende cijfers zien. De trend die nu al meer dan 6 maanden zichtbaar is in zowel de omzet als het aantal uitzenduren zet onverminderd door. Hoewel het dieptepunt van de krimp in de voorlaatste 4-weekse periode lijkt te zijn geweest, geeft ook de laatste 4-weekse periode een negatief beeld van zowel krimp in omzet als uitzenduren. Opvallend hierin is dat seizoensinvloeden laag lijken. De zomermaanden zijn vaak rustig, maar dit is niet terug te zien in de cijfers van de ABU. De verwachting zou kunnen zijn dat de aanstaande plannen van de overheid om de freelance markt op te delen in verschillende uurtarieven, met daarbij wisselende verplichtingen voor zowel opdrachtgevers als freelancers, van invloed zijn op de markt en het aantal opdrachten. Uit de rondvraag onder opdrachtgevers blijkt echter dat zij hier nog niet veel mee bezig zijn, ofwel positief of neutraal tegenover staan. Belangrijk om hierbij op te merken is dat - na een periode van meerdere jaren waarin kwartaal op kwartaal de vooruitzichten positief waren een kwartaal met neutrale verwachtingen niet per se slecht is. Het gaat nog steeds heel goed met de freelance markt, echter lijkt de groei er nu (al dan niet tijdelijk) uit te zijn. 12

13 OVER FREELANCE.NL Freelance.nl matcht sinds 2003 freelancer aan opdrachtgever. We geloven in een toekomst waarin de beste professionals hun specialisme ontwikkelen en delen met meerdere ondernemingen in verschillende markten. In een wereld die sneller verandert en specialiseert, is bij ondernemingen de behoefte aan expertise vaak tijdelijk of projectgebonden. Om concurrerend te blijven moeten ondernemingen flexibel kunnen beschikken over relevante expertise. Het kennisniveau van professionals wordt daarbij gestuwd door meerdere, transparante selectie- en beoordelingsmomenten. Daar lopen wij warm voor! 13

14 BRONNEN