Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

Transcriptie

1 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden Onderzoekcentrum Drechtsteden drs. I.A.C Soffers A. van der Linden augustus 2010

2 Colofon Opdrachtgever Tekst Drukwerk Informatie GR Drechtsteden Onderzoekcentrum Drechtsteden Impuls Publiciteit, Alblasserdam GR Drechtsteden Onderzoekcentrum Drechtsteden Postbus AP Dordrecht Overnemen van delen van de tekst is toegestaan onder voorwaarde van een duidelijke bronvermelding.

3 Inhoud Samenvatting Inleiding Aanleiding en doel Opzet Resultaat Leeswijzer Vestigingen en werkgelegenheid Algemeen beeld Bedrijfstakstructuur Naar vestigingsgrootte Op bedrijventerreinen Ontwikkelingen in detail Pendel Vestigingen en werkgelegenheid Ontwikkeling vestigingen en werkgelegenheid Vestigingen en werkgelegenheid op bedrijventerreinen Bijlagen Bijlage 1 Vragenlijst Bijlage 2 Kaart bedrijventerreinen... 57

4

5 Samenvatting Hoe hebben de bedrijvigheid en werkgelegenheid zich in de Drechtsteden ontwikkeld en wat is de stand van zaken per ? Het antwoord vindt u in dit rapport. In deze samenvatting geven we een beknopt overzicht van de belangrijkste punten vestigingen in de Drechtsteden Dankzij een groei van 1,9% in 2008 bedraagt het aantal vestigingen 1 per een kleine (9.995). Bijna de helft van deze vestigingen (4.570) bevindt zich in Dordrecht. In alle Drechtstedengemeenten is het aantal vestigingen in 2008 toegenomen. Procentueel gezien heeft de sterkste toename plaatsgevonden in Alblasserdam (+5,5%). De groei van het aantal vestigingen in de Drechtsteden (+3,7%) is iets minder sterk dan landelijk (+4,8%) 2. Lichte stijging van het aantal werkzame personen Het aantal werkzame personen ( 12 uur per week) is in 2008 met 0,9% toegenomen. Dit is een minder sterke stijging dan het jaar ervoor (+2,2%). Wel is de stijging groter dan landelijk gemiddeld (+0,1%). Procentueel gezien zien we de grootste stijging in Papendrecht (+4,2%). In de zakelijke dienstverlening (+839) is het aantal werkzame personen het meest toegenomen. Op de tweede plaats staat de bedrijfstak vervoer/opslag (+456). De twee bedrijfstakken waar de werkgelegenheid juist het meeste is afgenomen zijn industrie/delfstoffen/energie (-311) en gezondheid en welzijn (-211). Een samenvattend overzicht van de ontwikkelingen vindt u in figuur 1 en tabel 1. Figuur 1 Ontwikkeling vestigingen en werkzame personen, % 5,5% 4% 4,2% 2% 2,4% 2,9% 2,7% 2,6% 2,0% 1,9% 1,9% 0% 0,7% 0,2% -0,7% -0,2% 0,9% -2% Alblasserdam Dordrecht HI-Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht totaal vestigingen werkzame personen Toelichting: werkzame personen 12 uur per week 1 2 Dit betreft het aantal vestigingen waar minstens één werkzame persoon van 12 uur per week werkzaam is. Dit betreft alle vestigingen, dus inclusief vestigingen met enkel werkzame personen van 1-11 uur per week. Landelijke cijfers van het LISA zijn er alleen volgens deze definitie. Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 5

6 Tabel 1 Bedrijfstakontwikkeling in werkzame personen, gemeente bedrijfstak werkzame personen Alblasserdam handel/reparatie +65 bouwnijverheid +54 zakelijke dienstverlening -21 informatie/communicatie -15 Dordrecht vervoer/opslag +409 bouwnijverheid +177 industrie/delfstoffen/energie -364 zakelijke dienstverlening -149 HI-Ambacht zakelijke dienstverlening +25 informatie/communicatie +23 handel/reparatie -78 industrie/delfstoffen/energie -36 Papendrecht zakelijke dienstverlening +375 landbouw en visserij +77 overheid -92 financiële instellingen -15 Sliedrecht zakelijke dienstverlening +259 vervoer/opslag +26 handel/reparatie -125 gezondheid en welzijn -91 Zwijndrecht zakelijke dienstverlening +314 bouwnijverheid +82 totaal zakelijke dienstverlening +839 vervoer/opslag +456 industrie/delfstoffen/energie -311 gezondheid en welzijn -211 Toelichting: werkzame personen 12 uur per week Crisis In de stand van zaken per en de ontwikkeling tussen en zien we nog weinig tekenen van de economische crisis, die vooral vanaf begin 2009 grote effecten heeft gehad op de economie. Er is nog steeds sprake van een groei van het aantal vestigingen en werkzame personen, zij het minder sterk dan het jaar ervoor. Naar verwachting zal de uitwerking van de crisis in het bedrijvenregister van volgend jaar wel duidelijk zichtbaar zijn. Meer (recente) informatie over de arbeidsmarkt is te vinden in onze Crisismonitor Drechtsteden, die eens in de twee maanden verschijnt. 3 3 De Crisismonitor Drechtsteden is te downloaden op onze internetsite 6 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

7 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden Deel 1: Rapportage Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 7

8 8 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

9 1 Inleiding Hoe hebben de bedrijvigheid en de werkgelegenheid in de Drechtsteden zich ontwikkeld? Hoe is de situatie in 2009, in de hele Drechtsteden en in de afzonderlijke gemeenten? Dit leest u in het Bedrijvenregister Drechtsteden, de jaarlijkse rapportage van het Onderzoekcentrum Drechtsteden. In dit rapport gaan we in op de stand per 1 januari 2009 en de ontwikkelingen in de periode In dit inleidende hoofdstuk geven we inzicht in de achtergronden, het doel en de opzet van het Bedrijvenregister Drechtsteden. Aan het eind van het hoofdstuk staat een leeswijzer voor de rest van het rapport. 1.1 Aanleiding en doel Het Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 maakt deel uit van de Monitor Economie Drechtsteden. Deze monitor presenteert actuele kenmerken en ontwikkelingen van de economie en de arbeidsmarkt in de Drechtsteden. Afgesproken is dat wij het Onderzoekcentrum Drechtsteden (OCD) vanaf het jaar 2008 jaarlijks de rapportage Bedrijvenregister Drechtsteden uitbrengen. Regionale informatie over bedrijvigheid en werkgelegenheid is van wezenlijk belang om regionaal economisch beleid te kunnen voeren. Het doel van het Bedrijvenregister Drechtsteden is dan ook: het bieden van een overzicht van de feitelijke ontwikkelingen in aantal vestigingen en in werkgelegenheid in de Drechtsteden. 1.2 Opzet De informatie in het Bedrijvenregister Drechtsteden is gebaseerd op de uitkomsten van de zogenaamde werkgelegenheidsenquête. Wij besteden de uitvoering van de enquête uit aan het Bedrijvenregister Zuid-Holland (BRZ) dat deel uitmaakt van de Berckenrode Groep Schiedam (BGS). Wij ontvangen jaarlijks een bestand met de enquêtegegevens op bedrijfsniveau voor de Drechtstedengemeenten. De werkgelegenheidsenquête geeft inzicht in het aantal arbeidsplaatsen in de bedrijven en instellingen in de Drechtsteden. De precieze inhoud van de enquête wordt jaarlijks in het najaar in het gebruikersoverleg BZR vastgesteld. Het OCD neemt deel aan dit overleg. De informatie in het bedrijvenregister is gebaseerd op informatie van alle inschrijfplichtige bedrijven met één of meer werkzame personen uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Voorheen werden de gegevens van de niet-inschrijfplichtige bedrijven en ondernemingen (quartaire sector, zoals overheid, zorg en onderwijs) aangevuld door BRZ. Op 1 juli 2008 werd de nieuwe Handelsregister Wet van kracht. Vanaf dat moment moeten alle ondernemingen en rechtspersonen in het Handelsregister worden ingeschreven, ook degenen die daarvan eerder waren vrijgesteld. Om een constante kwaliteit van het register zo goed mogelijk te garanderen, actualiseert BRZ het bestand jaarlijks door verwerking van mutaties van de Kamer van Koophandel, door periodiek bezoek van bedrijventerreinen en aan de hand van andere bronnen zoals de CD-foongids en de Gouden Gids. Al deze informatie geeft een dekkend register van economische activiteiten en de daarmee samenhangende werkgelegenheid per gemeente. Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 9

10 Overigens is een bijeffect van de nieuwe Handelsregister Wet, een administratieve groei van het aantal vestigingen en de werkgelegenheid. Daardoor dienen we ons te realiseren dat een klein deel van de werkgelegenheidsgroei en groei in aantal vestigingen in dit rapport, hier mee te maken heeft. Bij de registratie van de werkgelegenheid worden de definities van het LISA (het werkgelegenheidsregister van Nederland) aangehouden. De peildatum voor de actualisering van de werkgelegenheidsgegevens is 1 januari van elk kalenderjaar. De werkgelegenheidsenquête wordt uitgezet onder alle bedrijven en instellingen in de Drechtsteden. De bedrijven die de enquête niet invullen, worden nagebeld om de enquête telefonisch af te nemen. Bij bedrijven met tien of minder arbeidsplaatsen wordt hiertoe één poging gedaan, bij grotere bedrijven twee pogingen. Van bedrijven waarvan geen enquête wordt terugontvangen, wordt na controle of de vestiging nog bestaat het aantal arbeidsplaatsen van het voorgaande jaar opgenomen; dit was dit jaar het geval bij 4% van de vestigingen. 1.3 Resultaat Het bedrijvenregister als onderdeel van de Monitor Economie bestaat uit de volgende producten: Rapport Als onderdeel van de Monitor Economie maken wij jaarlijks een rapportage voor de Drechtsteden. Dit rapport bevat gedetailleerde informatie over de economische- en werkgelegenheidsstructuur in de regio, de regiogemeenten en bedrijventerreinen. Verder biedt het rapport informatie over het aantal vestigingen per bedrijfstak en bedrijfsklasse en het aantal werkzame personen naar geslacht en arbeidsduur per bedrijfstak. Bestand De gemeenten ontvangen een bestand met NAW-gegevens van bedrijven en gegevens van de werkgelegenheidsenquête (activiteit van het bedrijf, aantal werkzame personen naar geslacht en het aantal arbeidsuren). Maandelijks mutatiebestand Elke gemeente ontvangt maandelijks een mutatiebestand waarin de vestiging van nieuwe bedrijven, het opheffen van bestaande bedrijven en verhuisde bedrijven staat vermeld. 1.4 Leeswijzer In hoofdstuk 2 geven we een overzicht van de belangrijkste trends en ontwikkelingen op het gebied van vestigingen en werkgelegenheid. Dit wordt uitgesplitst naar gemeente, bedrijfstak, vestigingsgrootte en bedrijventerreinen. Ook bevat dit hoofdstuk informatie over de pendel tussen gemeenten. De hoofdstukken 3 tot en met 5 bevatten tabellen met meer gedetailleerde cijfermatige informatie. In het rapport maken we een onderscheid tussen kleine banen (1 tot en met 11 uur per week werkzaam) en werkzame personen (12 uur en meer per week werkzaam). Wanneer we spreken over het totaal aantal banen, dan is dit een optelsom van kleine banen en werkzame personen. 10 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

11 De indeling van bedrijven in bedrijfsklassen en bedrijfstakken gebeurt aan de hand van de landelijk geldende SBIcodes van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In december 2008 heeft het CBS een nieuwe SBI-indeling gemaakt. In het rapport Bedrijvenregister 2009 presenteren we de informatie dan ook voor het eerst volgens de nieuwe SBI2008-indeling. De informatie in dit rapport presenteren we in tekst, tabellen, figuren en kaartjes. In onderstaand kaartje staan de namen van de gemeenten in het kaartje vermeld. Figuur 1.1 Drechtstedengemeenten Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 11

12 12 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

13 2 Vestigingen en werkgelegenheid Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen in het aantal vestigingen en in de werkgelegenheid in de Drechtstedengemeenten? En wat is de stand per 1 januari 2009? U leest het in dit hoofdstuk. Voor meer gedetailleerde cijfermatige informatie verwijzen we u naar de hoofdstukken 3, 4 en 5. We beginnen dit hoofdstuk met een algemeen beeld van het aantal vestigingen en de werkgelegenheid per gemeente. Vervolgens splitsen we uit naar bedrijfstak en vestigingsgrootte. Dan zoomen we in op de werkgelegenheid specifiek op bedrijventerreinen. Vervolgens bespreken we de ontwikkelingen op detailniveau per gemeente. We eindigen dit hoofdstuk met informatie over de pendel in en naar de Drechtsteden. 2.1 Algemeen beeld Het aantal vestigingen en de werkgelegenheid kan volgens verschillende definities bekeken worden. Wij kijken in dit rapport vooral naar de werkgelegenheid aan de hand van het aantal werkzame personen. Dit is het aantal personen dat 12 uur per week werkt. Bij het totaal aantal vestigingen tellen we die vestigingen mee met minstens één persoon die 12 uur per week werkt. Vestigingen met enkel parttimers (1-11 uur per week) (vaak ZZP-ers, Zelfstandigen Zonder Personeel) blijven hierbij buiten beschouwing. Voor de volledigheid en vergelijkbaarheid met landelijke registraties, geven we aan het eind van deze paragraaf ook een overzicht van het totaal aantal vestigingen en banen inclusief de vestigingen met enkel parttimers. Vestigingen en werkzame personen 12 uur per week Op tellen de Drechtsteden zo n vestigingen en zo n werkzame personen (tabel 2.1). Zowel het aantal vestigingen als het aantal werkzame personen ( 12 uur per week) is het afgelopen jaar (licht) toegenomen. De toename is wel wat minder sterk dan het jaar ervoor. Het aantal vestigingen is met 1,9% gestegen (183) en het aantal werkzame personen met 0,9% (950). Tabel 2.1 Aantal vestigingen en werkzame personen ( 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen Alblasserdam Dordrecht Hendrik-Ido-Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht totaal Drechtsteden Toelichting: op 1 januari van het jaar Het aantal werkzame personen per inwoners van jaar is het hoogst in Sliedrecht (722) gevolgd door Dordrecht (634). In Hendrik-Ido-Ambacht is dit het laagst (358) (figuur 2.1). Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 13

14 Figuur 2.1 Aantal werkzame personen per inwoners jaar, < 500 De werkgelegenheid is procentueel gezien in 2008 het meest gegroeid in Papendrecht (+4,2%) (tabel 2.2 en figuur 2.2). In Hendrik-Ido-Ambacht (-0,7%) en Sliedrecht (-0,2%) zien we een (zeer) lichte afname. In Hendrik- Ido-Ambacht was er in 2007 ook al sprake van een daling van de werkgelegenheid. Tabel 2.2 Groeipercentage vestigingen en werkzame personen (%) gemeente vestigingen werkzame personen Alblasserdam +4,7 +5,5 +6,6 +2,4 Dordrecht +2,4 +0,7 +1,2 +0,2 Hendrik-Ido-Ambacht -0,1 +2,9-1,6-0,7 Papendrecht +6,0 +2,7 +3,6 +4,2 Sliedrecht +0,2 +2,6 +2,5-0,2 Zwijndrecht +4,3 +2,0 +4,2 +1,9 totaal Drechtsteden +2,8 +1,9 +2,2 +0,9 Toelichting: werkzame personen 12 uur per week Figuur 2.2 Groeipercentage werkzame personen, kleiner of gelijk aan -4% -1% t/m -3,9% -0,1% t/m -0,9% 0 +0,1% t/m +0,9% +1% t/m +3,9% groter of gelijk aan +4% Vestigingen en alle banen (1-11 uur en 12 uur per week) Om de ontwikkeling van het aantal vestigingen in de Drechtsteden te kunnen vergelijken met de landelijke ontwikkeling, presenteren we hier het aantal vestigingen volgens een andere definitie dan verder in dit rapport. Deze definitie 14 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

15 telt ook de vestigingen mee waar enkel parttimers (1-11 uur per week) werken. Dan ligt het aantal vestigingen in de Drechtsteden zo n 500 hoger en bedraagt per Dit is een toename van 3,7% in Dit is een minder grote toename dan de landelijke toename van 4,8%. Het totaal aantal banen is in 2008 in de Drechtsteden juist sterker gestegen (+1,3%) dan landelijk (+0,3%). Tabel 2.3 Aantal vestigingen en alle banen gemeente vestigingen a alle banen b Alblasserdam Dordrecht Hendrik-Ido-Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht totaal Drechtsteden a % groei t.o.v. vorig jaar Drechtsteden. +3,0 +3,7. +2,5 +1,3 landelijk. +5,0 +4,8. +2,5 +0,3 Ten behoeve van vergelijkbaarheid met landelijke cijfers, is het aantal vestigingen in deze tabel volgens een andere definitie bepaald dan in de rest van het rapport. In deze tabel worden ook de vestigingen meegeteld waar enkel parttimers (1-11 uur per week) werken. b (1-11 uur en 12 uur per week) Toelichting: op 1 januari van het jaar 2.2 Bedrijfstakstructuur Drechtsteden versus Nederland Per is nu net als voorgaande jaren de meeste werkgelegenheid te vinden in de handel/reparatie (19%) (figuur 2.3). Andere bedrijfstakken met veel werkgelegenheid zijn gezondheid en welzijn (16%), industrie/delfstoffen/ energie (14%), zakelijke dienstverlening (13%) en bouwnijverheid (12%). De bouwnijverheid is in de Drechtsteden duidelijk sterker vertegenwoordigd dan in Nederland. De werkgelegenheid (>12 uur per week) in deze bedrijfstak ligt hier 4 procentpunten hoger dan in Nederland. Ook de handel/reparatie (+3 procentpunten) en vervoer/opslag (+2 procentpunten) scoren hoger in de Drechtsteden. De bedrijfstakken met minder werkgelegenheid zijn vooral: landbouw en visserij (-3 procentpunten), financiële instellingen en cultuur/recreatie/overige dienstverlening (-2 procentpunten). Voor de overige bedrijfstakken geldt dat de werkgelegenheid redelijk overeenkomt met die in Nederland Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 15

16 Figuur 2.3 Aantal werkzame personen per bedrijfstak in de Drechtsteden ( ) en Nederland ( ) landbouw en visserij 0% 3% industrie/delfstoffen/energie bouwnijverheid handel/reparatie 7% 14% 13% 11% 19% 16% vervoer/opslag 5% 7% horeca informatie/communicatie financiële instellingen 2% 3% 2% 4% 1% 4% Drechtsteden Nederland zakelijke dienstverlening 13% 14% overheid onderwijs 5% 6% 6% 7% gezondheid en welzijn 16% 15% cultuur/recreatie/overige dienstverlening 2% 4% Toelichting: werkzame personen 12 uur per week Bron: LISA voor cijfers Nederland 0% 5% 10% 15% 20% 25% Gemeenten in de Drechtsteden Binnen de Drechtsteden als geheel hebben de gemeenten elk hun eigen werkgelegenheidskarakter. Bepaalde bedrijfstakken zijn in bepaalde gemeenten (aanzienlijk) sterker vertegenwoordigd dan in de andere gemeenten (tabel 2.4). Vooral in Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Papendrecht is dit duidelijk te zien. In Alblasserdam vormen vervoer/opslag (16,4% versus 7,4% Drechtsteden), en handel/reparatie (27,1% versus 19,0% gemiddeld in de Drechtsteden) een relatief groot deel van de werkgelegenheid. In Hendrik-Ido- Ambacht springt handel/reparatie duidelijk naar voren (35,0 versus 19,0 Drechtsteden). In Papendrecht is de bouwnijverheid sterk vertegenwoordigd (27,2% versus 11,5% Drechtsteden). In de andere Drechtsteden is de afwijking van de werkgelegenheid minder groot, maar ook hier zien we bepaalde accenten. Zo is er in Dordrecht relatief veel werkgelegenheid in de bedrijfstakken gezondheid en welzijn (20,1% versus 16,4% Drechtsteden) en overheid (7,8% versus 4,7% Drechtsteden). In Sliedrecht is dit het geval voor 16 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

17 gezondheid en welzijn (21,3% versus 16,4%) en in Zwijndrecht voor zakelijke dienstverlening (17,7% versus 13,4%). Tabel 2.4 Werkzame personen per bedrijfstak, (%) Alb Dordt HIA Pap Slie Zwijn Drechtsteden landbouw en visserij 0,3 0,1 0,7 0,1 0,1 0,3 0,2 industrie/delfstoffen/energie 18,8 14,1 10,3 16,1 15,4 13,2 14,4 bouwnijverheid 7,3 8,6 9,6 27,2 10,4 12,7 11,5 handel/reparatie 27,1 16,0 35,0 17,7 19,9 19,6 19,0 vervoer/opslag 15,6 6,7 5,5 6,3 4,8 8,0 7,2 horeca 2,1 1,9 2,0 1,4 1,0 2,0 1,8 informatie/communicatie 1,5 1,7 2,7 0,7 2,7 1,4 1,7 financiële instellingen 0,6 1,1 2,1 1,2 3,0 1,5 1,4 zakelijke dienstverlening 13,3 12,1 13,8 12,1 13,9 17,7 13,4 overheid 1,5 7,8 2,7 1,3 2,0 1,7 4,7 onderwijs 2,4 7,1 4,1 6,9 3,2 5,5 5,9 gezondheid en welzijn 7,6 20,1 9,2 6,5 21,3 14,3 16,4 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 1,8 2,6 2,3 2,6 2,2 2,3 2,4 totaal Toelichting: werkzame personen 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening). In figuur 2.4 zien we het aandeel werkzame personen ( 12 uur per week) voor de bedrijfstakken industrie/delfstoffen/energie, bouwnijverheid, handel/reparatie en vervoer/opslag samen. In Alblasserdam (69%) en Papendrecht (67%) vormt dit tweederde deel van de werkgelegenheid. In Dordrecht is dit minder dan de helft (45%). Kijken we naar de bedrijfstakken overheid, onderwijs, gezondheid en welzijn en cultuur/recreatie/overige dienstverlening samen (figuur 2.5), dan scoort Dordrecht juist het hoogst (38%), op enige afstand gevolgd door Sliedrecht (29%) en Zwijndrecht (24%). Figuur 2.4 Aandeel werkzame personen in de industrie, bouw, handel, vervoer, Toelichting: werkzame personen 12 uur per week Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 17

18 Figuur 2.5 Aandeel werkzame personen overheid, onderwijs, gezondheid en welzijn, cultuur/recreatie/overige dienstverlening, Toelichting: werkzame personen 12 uur per week 2.3 Naar vestigingsgrootte De werkgelegenheid in de Drechtsteden komt voor een groot deel voor rekening van de middelgrote vestigingen (10 t/m 99 werkzame personen) (figuur 2.6). Zij zorgen voor 42% van de werkgelegenheid en 15% van de vestigingen. Daarnaast bieden de grote vestigingen (vanaf 100 werkzame personen) ook een aanzienlijke werkgelegenheid. Ondanks het geringe aantal grote vestigingen (1%), zorgen deze voor 37% van de werkgelegenheid. De kleine vestigingen (1 tot 10 werknemers) zijn in aantal veruit het ruimst vertegenwoordigd. Qua werkgelegenheid zijn zij goed voor 20% van het aantal werkzame personen. Figuur 2.6 Aantal vestigingen en werkzame personen per naar grootteklasse vestigingen 84% 15% werkzame personen 20% 42% 38% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1-9 vestigingen vestigingen 100+ vestigingen Toelichting: werkzame personen 12 uur per week Informatie over het aantal vestigingen en werkzame personen binnen het bedrijfsleven vindt u in de tabellen in hoofdstuk 3. Dit betreft het zogenaamde klein-, midden- en grootbedrijf. Hiertoe behoren alle vestigingen behalve vestigingen in de overheid, onderwijs, gezondheid en welzijn en cultuur/recreatie/overige dienstverlening. 18 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

19 2.4 Op bedrijventerreinen De helft van de werkzame personen in de Drechtsteden (49,5%) werkt op een bedrijventerrein (tabel 2.5). Dit is een groter deel dan in het voorgaande jaar. Deze toename doet zich in alle afzonderlijke Drechtstedengemeenten voor, in de ene gemeente wat sterker dan in de andere. De grootste toename van het aandeel op bedrijventerreinen werkzame personen zien we in Sliedrecht (+5,3 procentpunten) en in Papendrecht (+3,2 procentpunten). Per is het aandeel werkzame personen op bedrijventerreinen het grootst in Alblasserdam (68,2%) en het kleinst in Dordrecht (42,7%). Tabel 2.5 Ontwikkeling aandeel werkzame personen op bedrijventerreinen aantal w.p. aantal w.p. bedrijventerrein aandeel w.p. bedrijventerrein aandeel w.p. bedrijventerrein Alblasserdam ,2% 66,7% Dordrecht ,7% 42,3% Hendrik-Ido-Ambacht ,8% 52,8% Papendrecht ,5% 56,3% Sliedrecht ,8% 54,5% Zwijndrecht ,4% 44,6% totaal Drechtsteden ,2% 47,7% Toelichting: werkzame personen (w.p.) 12 uur per week 2.5 Ontwikkelingen in detail In deze paragraaf gaan we in op de ontwikkeling van de werkgelegenheid in de Drechtsteden als totaal en per individuele gemeente. Drechtsteden totaal De werkgelegenheid (>12 uur per week) in de Drechtsteden is de afgelopen twee jaar in ongeveer de helft van de bedrijfstakken in meer of mindere mate gestegen (figuur 2.7). De grootste toename in het afgelopen jaar vond plaats in de zakelijke dienstverlening (+839 werkzame personen), vervoer/opslag (+456) en in de bouwnijverheid (+ 348). De grootste daling vond plaats in de industrie/delfstoffen/energie (-311) en in gezondheid en welzijn (-211). Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 19

20 Figuur 2.7 Aantal werkzame personen per bedrijfstak in de Drechtsteden landbouw en visserij 186 industrie/delfstoffen/energie bouwnijverheid handel/reparatie vervoer/opslag horeca informatie/communicatie financiële instellingen zakelijke dienstverlening overheid onderwijs gezondheid en welzijn cultuur/recreatie/overige dienstverlening Toelichting: werkzame personen 12 uur per week Tabel 2.6 Aantal vestigingen en werkzame personen ( 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen totaal Drechtsteden Toelichting: op 1 januari van het jaar 20 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

21 In de Drechtsteden zijn de belangrijkste ontwikkelingen: Toename van het aantal vestigingen. In 2008 zijn er 183 vestigingen bijgekomen in de Drechtsteden. Deze toename van 1,9% is kleiner dan de toename in het jaar ervoor (+2,8%). Lichte toename van het aantal werkzame personen. Het aantal werkzame personen is met 950 gestegen (+0,9%). Ook dit is een minder grote stijging dan het jaar ervoor (+2,2%). De grootste toename van het aantal werkzame personen deed zich in 2008 voor in de bedrijfstak zakelijke dienstverlening (+839) en vervoer/opslag (+456). In de industrie/delfstoffen/energie zien we in 2008 een aanzienlijke daling van het aantal werkzame personen (-311). Daarnaast treft vooral de bedrijfstak gezondheid en welzijn (-211) en overheid (-123) een daling. Net als in 2007 steeg het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur per week) ook in 2008 procentueel gezien sterker dan het aantal grote banen ( 12 uur per week) (+4,8% versus +0,9%). In absolute aantallen gaat het bij de grote banen wel om meer banen. Vergeleken met Nederland (+4,5%) groeit het aantal vestigingen (inclusief vestigingen met alleen parttimers) iets minder hard (+3,7%). Ook het aantal banen (1-11 uur en 12 uur) (+0,3%) groeit minder dan landelijk (+1,3%). Het aantal vestigingen groeit zowel in de Drechtsteden als landelijk net als vorig jaar nog steeds sterker dan het aantal banen (1-11 uur en 12 uur). Deze trend is sterker voor Nederland dan voor de Drechtsteden. Alblasserdam Tabel 2.7 Aantal vestigingen en werkzame personen ( 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen Alblasserdam Toelichting: op 1 januari van het jaar In Alblasserdam zien we de volgende ontwikkelingen: Toename aantal vestigingen. Zowel in 2007 (+33) als in 2008 (+40) is het aantal vestigingen in Alblasserdam toegenomen. Toename aantal werkzame personen. Het aantal werkzame personen is in 2007 sterk toegenomen (+404). Ook in 2008 is er sprake van een toename, zij het lichter (+154) dan het jaar ervoor. In de bedrijfstak handel/reparatie (+65), bouwnijverheid (+54) en vervoer/opslag (+48) is het aantal werkzame personen het meest toegenomen in In de zakelijke dienstverlening (-21) en informatie/communicatie (-15) is het aantal werkzame personen gedaald in Het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur per week) laat zowel in 2007 als in 2008 een aanzienlijke stijging zien (+5,3% en +7,7%). Dordrecht Tabel 2.8 Aantal vestigingen en werkzame personen ( 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen Dordrecht Toelichting: op 1 januari van het jaar Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden 21

22 In Dordrecht zien we de volgende ontwikkelingen: Lichte toename aantal vestigingen. In Dordrecht zien we een toename van 32 vestigingen in In 2007 waren er 105 vestigingen bijgekomen. Zeer lichte toename aantal werkzame personen. In 2008 is het aantal werkzame personen gestegen met 99 (+0,2%). Het jaar daarvoor was er nog sprake van een sterkere toename (+584 werkzame personen (+1,2%). De grootste toename van het aantal werkzame personen betreft de bedrijfstakken vervoer/opslag (+409), bouwnijverheid (+177) en handel/reparatie (+108) in De grootste afname van het aantal werkzame personen in 2008 betreft de bedrijfstakken industrie/delfstoffen/energie (-364), zakelijke dienstverlening (-149) en gezondheid en welzijn (-117). Het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur per week) steeg in 2008 duidelijk minder dan in 2007 (+0,7% versus +6,5%). Hendrik-Ido-Ambacht Tabel 2.9 Aantal vestigingen en werkzame personen ( 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen Hendrik-Ido-Ambacht Toelichting: op 1 januari van het jaar De belangrijkste ontwikkelingen in Hendrik-Ido-Ambacht zijn: Toename aantal vestigingen. Er zijn 26 vestigingen bijgekomen in Het jaar daarvoor was er nog sprake van een zeer lichte afname (-1). Lichte afname aantal werkzame personen. Ondanks de toename van het aantal vestigingen, is het aantal werkzame personen in 2008 wat gedaald (-42). Ook in het jaar daarvoor was al sprake van een daling (-100). Het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur) is in beide jaren wel toegenomen (+42 en +34). De grootste toename van het aantal werkzame personen zien we in de bedrijfstakken zakelijke dienstverlening (+25) en informatie/communicatie (+23). Bedrijfstak met de grootste afname is handel/reparatie (-78). Op de tweede plaats staat industrie/delfstoffen/energie (-36) en onderwijs (-31). Papendrecht Tabel 2.10 Aantal vestigingen en werkzame personen ( 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen Papendrecht Toelichting: op 1 januari van het jaar In Papendrecht constateren we het volgende: Toename aantal vestigingen. In 2008 zijn er 26 vestigingen bij gekomen in Papendrecht (+2,7%). Het jaar ervoor was de toename aanzienlijk groter (54 vestigingen erbij, +6,0%). Toename aantal werkzame personen. Het aantal werkzame personen is in 2008 aanzienlijk gestegen (+441, +4,2%). Dit is de sterkste stijging van alle Drechtsteden. Deze stijging is ongeveer even groot als de stijging in Bedrijvenregister Drechtsteden 2009