NIL en landschap op en rond ons bedrijf 1

Transcriptie

1 NIL en landschap op en rond ons bedrijf 1

2 Akkernatuur op en rond ons akkerbouwbedrijf februari 2019

3 Voorstellen In gangbare landbouw naar NIL Wat doen wij? Meer weten? NIL en landschap op en rond ons bedrijf 3

4 , Muntendam NIL en landschap op en rond ons bedrijf 4

5 70 ha gangbaar (niet biologisch) Grondsoort: overgangsgebied (rodoorngrond) Ligging percelen: - Westkant zand stuifgevoelig - Oostkant 30% klei Veenkol. Bouwplan -Agr. natuurbeheer: 9ha (13%) -Wisselteelt: 50%zetmeelaardappel 13%bieten 37%granen (wt/zg) > vanaf 1983 STRO verhakseld

6 Onze visie: Niet de boer maar de landbouw verarmt natuur Boeren voeren GLB uit Boeren zitten klem Financieel (prijzen, inkomenssteun) Systeem (chemieconcerns en adviseurs ) Zonder boeren geen biodiversiteitsherstel NIL en landschap op en rond ons bedrijf 6

7 Voorstellen In gangbare landbouw naar NIL Wat doen wij? Meer weten? NIL en landschap op en rond ons bedrijf 7

8 NIL Drie basismaatregelen: 1. Minimale grondberoering 2. Bodembedekking 3. Gewasrotatie Onder de grond: gezond bodemleven ondersteunt de natuurlijke weerbaarheid van de gewassen Boven de grond: meer biodiversiteit Insecten helpen met plaagbestrijding. Nodig: Maatregelen/aangepaste werkwijzes op de akker Maar ook een gebiedsgerichte benadering: het omringende landschap. Van controlemodel naar adaptatiemodel Kosten-baten NIL en landschap op en rond ons bedrijf 8

9 Voorstellen In gangbare landbouw naar NIL Wat doen wij? - op bedrijfsniveau - op gebiedsniveau - Waar staan we nu? - Resultaten Meer weten? NIL en landschap op en rond ons bedrijf 9

10 Maatregelen op bedrijfsniveau 1 Natuurlijke begroeiing oa met ANLb (in Akkervogelkerngebieden) o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen o Vogelakkers (niet op ons bedrijf) o stoppels o Struiken 2 Bodembeheer percelen o NKG of minimale bodemberoering ipv ploegen o Bodembedekking, ook gedurende de winter o groenbemestermengsel ipv monocultuur o Toediening van Mycorrhiza en bacteriën o Andere bemesting o onkruidbeheersing o Andere en minimalisering waar mogelijk van gewasbeschermingsmiddelen En nu ook: strokenteelt Gevolg is: alles opnieuw uitvinden! NIL en landschap op en rond ons bedrijf 10

11 Kaart met maatregelen NIL en landschap op en rond ons bedrijf 11

12 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden Meerjarig, max.3jaren 21m breed > *Nestplaats *Voedsel *Dekking En: 2011/12 slaapplaats Velduil en blauwe kiek! NIL en landschap op en rond ons bedrijf 12

13 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes Nabij bosjes mengsel 80% zomertarwe tot ½ maart NIL en landschap op en rond ons bedrijf 13

14 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen 1-jarig Bloemenmengsel. Najaar klepelen is ecologische val, dus winter over laten staan! Putters watch?v=rxmriqsx1mm 4O01ZMGXs Tapuit m/watch?v=qehiqwi4up8 NIL en landschap op en rond ons bedrijf 14

15 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen o Vogelakker (Niet bij ons!) Afwisselend stroken lucerne (2-3 x per jaar oogsten) en meerjarige akkerrand NIL en landschap op en rond ons bedrijf 15

16 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen o Vogelakker o stoppels bladrammenas < 21m akkerrand > < 12m wintertarwe stoppel > Straatgras/ muur belangrijk wintervoedsel Patrijs en Veldleeuwerik NIL en landschap op en rond ons bedrijf 16

17 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen o Vogelakker o stoppels o struiken 2011 geplant: Meidoorn Vogelkers Kornoelje Aalbes Struikroos Ribes Vuilboom NIL en landschap op en rond ons bedrijf 17

18 Maatregelen op bedrijfsniveau 1 Natuurlijke begroeiing oa met ANLb (in Akkervogelkerngebieden ) o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen o stoppels o Struiken 2 Bodembeheer percelen o NKG of minimale bodemberoering ipv ploegen o Bodembedekking, ook gedurende de winter o groenbemestermengsel ipv monocultuur o Toediening van Mycorrhiza en bacteriën o Andere bemesting o Andere en minimalisering waar mogelijk van gewasbeschermingsmiddelen o onkruidbestrijding En nu ook: strokenteelt Gevolg is: alles opnieuw uitvinden! NIL en landschap op en rond ons bedrijf 18

19 Bodembeheer percelen NKG of minimale bodemberoering Vergt: o Andere werkwijze o Aanpassingen aan machines Maakt onkruidbeheersing lastiger. Bespaart brandstof. Goed voor bodemleven, insecten en akkervogels. Schijveneggen in combinatie met NKG NKG wintertarwe zaaien (okt.) Conventioneel ploegen verleden tijd NIL en landschap op en rond ons bedrijf 19

20 Bodembeheer percelen o NKG Voor bodemleven en akkervogels; NKG-toplaag voor aanvang aard.teelt; verhakseld stro, +compost +mest +groenbemester Foto NIL en landschap op en rond ons bedrijf 20

21 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer 2 Bodembeheer percelen o NKG o Bodembedekking het jaarrond en groenbemestermengsels GROENBEMESTER NIL en landschap op en rond ons bedrijf 21

22 Bodembeheer percelen o NKG o Bodembedekking het jaarrond en groenbemestermengsels o Mycorrhiza en bacterien Mycorrhiza toevoegen: -Aan zaaizaad wintertarwe/groenbemester -Tijdens aardappel poten MYCORRHIZA NIL en landschap op en rond ons bedrijf 22

23 Bodembeheer percelen o NKG o Bodembedekking het jaarrond en groenbemestermengsels o Mycorrhiza en bacteriën Aardappelpoten > - Toevoegen tijdens aardappel poten 100gr. Mycorrhiza poeder in de tank > - Vervangt > Nematicide > Fungicide > Fosfaat APP10-34 << weglaten Stand gewas 4juni 2018 > << poeder toevoegen (aanvullend NemC) NIL en landschap op en rond ons bedrijf 23

24 Bodembeheer percelen o NKG o Bodembedekking het jaarrond en groenbemestermengsels o Mycorrhiza en bacterien o Andere bemesting o Andere gewasbeschermingsmiddelen o Onkruidbestrijding NIL en landschap op en rond ons bedrijf 24

25 Strokenteelt, afgelopen najaar begonnen met proef Foto met dank aan WUR NIL en landschap op en rond ons bedrijf 25

26 Keverbank, komend najaar aan te leggen Afbeeldingen met dank aan Fb werkgroep Patrijs NIL en landschap op en rond ons bedrijf 26

27 Op gebiedsniveau We bevorderen de natuurlijke begroeiing in het gebied. o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling o Bermbeheer veldwegen o Ruigtes (bermen, taluds) Zorgvuldig beheer: o ruigtes laten (ont)staan, o gefaseerd maaibeleid (15Km veldwegen) Betrek anderen zo veel mogelijk. Zowel organisaties als bewoners. o Gemeente, waterschap, NAM/Gasunie, Tennet enz. o Omwonenden; boeren en burgers (vrijwilligers) NIL en landschap op en rond ons bedrijf 27

28 Opgericht: Muntendam Landbouwkundige maatregel biedt boer bedrijfsmatige voordelen en allen een aantrekkelijker landschap. NIL en landschap op en rond ons bedrijf Afbeelding: Elwin van 28 der Kolk

29 Op gebiedsniveau Struikvakken met braam aangelegd op brede berm; >broedbiotoop Patrijs!! NIL en landschap op en rond ons bedrijf 29

30 Op gebiedsniveau (3jaren later) NIL en landschap op en rond ons bedrijf 30

31 Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) Op brede gemeente berm paartje patrijs com/watch?v=kmwzu oevjsg NIL en landschap op en rond ons bedrijf 31

32 Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) Onder masten NIL en landschap op en rond ons bedrijf 32

33 Op gebiedsniveau o Struiken (dam, berm) Op brede gemeente berm (Oude Weg) Geelgors eerste gebruiker (tussen de struweelvakken bramen geplant en takkenbossen neergelegd) NIL en landschap op en rond ons bedrijf 33

34 Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling Inrichting miv verlengstuk van agr.natuurbeheer (nuttige insecten) - burgerparticipatie (boer-burgerbinding) Overhoek Bouwte (situatie vóór inrichting) NIL en landschap op en rond ons bedrijf 34

35 Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling 2016 Inrichting voor Grauwe klauwier: (zeldzame soort) Belangrijk; o Struweelbosjes o Begrazingsweide o Mest > kevers o Prikkeldraad o Solitaire meidoorn o verschralingsstrook NIL en landschap op en rond ons bedrijf 35

36 Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling Bouwte (na inrichting) Begrazing: Lakenvelders van Mario Post NIL en landschap op en rond ons bedrijf 36

37 Op gebiedsniveau o Struiken (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling Binnen 2 jaar na aanvang project ; de grauwe klauwier 10 dagen in ons! NIL en landschap op en rond ons bedrijf 37

38 Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling o Bermbeheer NIL en landschap op en rond ons bedrijf 38

39 Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling o Bermbeheer o Ruigtes Taluds najaar geklepeld; ecologische val nuttige insecten > Overwintering nuttige insecten, muizen, egels NIL en landschap op en rond ons bedrijf 39

40 Voorstellen In gangbare landbouw naar NIL Wat doen wij? - op bedrijfsniveau - op gebiedsniveau - Waar staan we nu? - Resultaten Meer weten? NIL en landschap op en rond ons bedrijf 40

41 Waar staan we nu? 1. 6 jaren geen insecticiden tegen luis (op bedrijfsniveau) 2. Miv ook neonicotinoïde-vrij 3. Miv de rijdende apotheek tijdens aardappels poten vervangen door natuurinclusieve ondersteuning 4. NKG ook op kleigrond, waarbij gebruik Glyfosaat beperkt tot bietenteelt 5. Minder drijfmest, minder kunstmest 6. De bodemstructuur lijkt goed. Bodemleven lijkt te verbeteren. 7. We zien geen problemen door groenbemestersmengsel 8. Het landschap wordt zienderogen mooier en rijker aan leven 9. Vogels: Patrijs op Boerderij 3paartjes met kuikens (wisselend afh.v. weer en predatie); Veldleeuweriken; Grauwe kiekendief (en soms velduil); Blauwe kiekendief, nu ook s zomers; Kneu; Kwartels; Roodborsttapuit; wintervoedselveldjes met geelgorzen, kepen, ringmussen, ZELDZAME gorzen én grauwe klauwier! 10. Waarnemingen div. soorten vlinders, bijen, en muizensoorten (Dwergmuis) 11. Steeds meer monitoring en wetenschappelijk onderzoek in ons gebiedje NIL en landschap op en rond ons bedrijf