De Patrijs, klant van berm en akkerrand.
|
|
- Francisca de Veer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Patrijs, klant van berm en akkerrand. Lesbrief met kleurwedstrijd voor de groepen 5, 6 en/of 7 van de basisscholen van de gemeente Heeze-Leende. Je vult de antwoorden op de vragen in op de achterzijde van de kleurplaat. Door de antwoorden in te vullen, de plaat mooi te kleuren en in te leveren doe je mee aan de Patrijzen wedstrijd. Voor de mooiste ingeleverde kleurplaten van iedere school zijn enkele mooie prijsjes beschikbaar. De winnende kleurplaten worden tentoongesteld. Waar en wanneer? Dat krijg je nog te horen. Bij deze lesbrief hoort ook een grote zomer en winter kleurplaat. Op de poster van de zomer zie je een mooie bloemrijke berm. Tussen de bloemen en grassen heeft een paartje patrijzen juist de eieren uitgebroed. De kuikens scharrelen tevreden rond in de nabijheid van papa en mama. Ze lopen vrijwel meteen na het uitbroeden mee met papa en mama. We noemen dat nestvlieders. Papa en mama zijn niet zo ontspannen. Ze moeten voor hun kuikens insecten vangen. Ook hebben ze het druk met het beschermen van hun kuikens tegen de gevaren die op de loer liggen. 1
2 De buizerd in de meidoorn zit op de uitkijk. Hij heeft honger. Nu heeft hij het liefste muisjes voor het avondeten maar een verdwaald patrijzenkuiken wil er ook wel in. Ook de egel eet wel eens een patrijzenkuiken. Een afwisseling op zijn dagelijks menu van slakken, kevers, wormen en larven die in de akkerrand en berm leven. Behalve dat er veel voedsel voor hem te vinden is, kan hij ook in de hoge kruidenrand op een veilige manier op zoek naar een leuk vrouwtje. Kleine vogels zoals de putter, vink en sijs zijn geen gevaar voor de kuikens. Net als de patrijs zijn ze blij met de bermen want ze vinden er volop voedsel, zaden en insecten voor hun jongen. In het voorjaar hebben ze allemaal jongen en die krijg ze alleen groot met gezond eiwitrijk voedsel. Insecten bevatten veel eiwitten. Dat wordt dus heel veel insecten zoeken. Vraag 1: Hoeveel insecten zie je op deze plaat? De steenuil, die in het middagzonnetje een uiltje knapt, vormt geen gevaar voor onze patrijzen kuikentjes. Ze is heel tevreden met de akkerrand waar bovendien nog een wilg in staat. Zij gaat pas op jacht in de schemering en de nacht als er allerlei torren en spinnen in de begroeiing scharrelen. Nachtvlinders vindt ze erg lekker. Een kleine muis gaat er ook wel in. Bij echte honger graaft ze de dikke emelten (larven) van de meikevers op en werkt die met smaak naar binnen. Vraag 2: Zijn spinnen ook insecten? De veldmuizen die in de berm leven hebben een hard bestaan. Bijna iedereen vindt ze lekker. Maar muizen sterven gelukkig niet zomaar uit. Ze hebben vier nestjes per jaar met 4 tot 6 jongen. Muizen zijn na drie maanden vruchtbaar. Reken maar uit, dat zijn.muizen per jaar. Het is maar goed dat de muis geliefd voedsel is, anders was de hele wereld bedekt met een laag muizen. Vraag 3: Wat is er voor de veldmuis in de bloemrijke akkerrand en bermen te vinden? Vraag 4: Welke dieren van het onderstaande lijstje eten muizen? Buizerd - Uil Kat Paard Vos Veldleeuwerik Bunzing Hond Patrijs Egel. In de akkerrand staan veel soorten bloemen. Daar komen veel verschillende insecten op af. Iedere bloem is anders gebouwd. De monden van de insecten zijn hierop aangepast. De nachtvlinders hebben lange roltongen. Hiermee halen ze de nectar uit trechtervormige bloemen zoals teunisbloem en kamperfoelie. Hommels zijn sterk en bijten een gaatje in de bloemen om bij de nectar te kunnen. Zweefvliegen hebben een korte tong en kunnen makkelijk bij de nectar van schermbloemen. 2
3 Het zandbijtje leeft van stuifmeel van de wilg en de kaardenbol. Je ziet ze dan ook alleen wanneer deze planten in bloei staan. De rups van het oranjetipje leeft van de pinksterbloem, look zonder look en judaspenning. Veel insecten zetten eitjes af op de planten in de akkerrand en daar komen larven of rupsen uit. In het voorjaar hebben patrijzen en andere vogels nestjes met jongen. Al die insecten, larven, rupsen en spinnen komen dan goed van pas want dat is precies het voedsel dat hun jongen nodig hebben. Vraag 5: Sommige vogels zijn zaadeters. Toch krijgen hun jongen insecten en spinnen te eten. Waarom? Kijk nu maar eens op de winterposter van de bloemrijke akkerrand. Op het einde van de zomer zijn de meeste bloemen bestoven en groeien de bloemen uit tot zaden. De patrijzen, veel zangvogels en muizen leven van deze zaden. De vogels en muizen eten hun buikje dik en rond en zorgen voor een flinke vetlaag zodat ze de winter goed doorkomen. Voor de vogels die in het zuiden overwinteren is het belangrijk dat ze goed doorvoed zijn om de lange tocht vol gevaren te overleven. Onze patrijzen blijven hier. Ze leven in families bij elkaar en in de winter kun je ze in grote groepen zien rondscharrelen. Vraag 6: Wat eten de patrijzen in de winter? Het is belangrijk dat de bermen en akkerranden niet gemaaid worden in het najaar. De afgestorven resten van de planten en bloemen bieden een goede schuilplaats voor de patrijzen. Het zaad van de planten wordt door de vogels gedurende de winter opgesnoept. Maar dat niet alleen, in de holle stengels, in de lege zaaddozen en onder de strooisellaag overwinteren veel insecten en spinnen en hun eitjes, larven, rupsen en poppen. Let maar eens op. Als je in de winter langs een niet gemaaid akkertje of bloemenrand loopt, vliegen daar wolken vogeltjes uit. Vraag 7: Hoe overwinteren insecten en spinnen? Als je niets doet aan de akkerranden gaat het niet goed met de rand. Ze worden steeds ruiger, er komen bramen en kleine bomen in en de bloemen verdwijnen langzaam. Om ervoor te zorgen dat een 3
4 akkerrand goed in evenwicht blijft, met bloemen, maar ook met schuilgelegenheid wordt één keer in de drie jaar een gedeelte van de akkerrand of de berm gemaaid. Na 3 jaar heb je dan de hele berm of akkerrand klaar en begin je weer opnieuw. Natuurlijk hebben we niet alle dieren kunnen noemen die profiteren van de akkerranden. Ook de reiger, mol, mier, leeuwerik, sijsje, putter, groene specht, vos, bunzing, torenvalk, sperwer, kerkuil hebben plezier van de bloemrijke akkerranden. Kijk maar eens wat deze zanglijster weer gevonden heeft En.. het ziet er in de zomer fantastisch uit. Al die bloemen zijn een lust voor het oog en maken ons landschap nog mooier. De patrijs komt dan wel niet voor je tuin, maar ook jij kunt helpen de biodiversiteit, te vergroten door: o Bloemen in je tuin te zetten die veel insecten aantrekken. o Kruiden en verschillende soorten grassen te laten groeien waar insecten op af komen. o Een klein stukje gras in je tuin, bijvoorbeeld onder een boom, alleen in augustus te maaien en de rest van het jaar te laten groeien. Daar gaan dan vlinders, rupsen en heel veel andere insecten in leven. o Een haag van bijvoorbeeld beuk, taxus, meidoorn of Spaanse aak om je tuin te laten groeien waar dieren zich kunnen verstoppen of een nest kunnen bouwen. o In een hoekje van je tuin een kompost hoop te maken voor het tuinafval. Hierin kunnen de dieren zich goed verstoppen. o Uitgebloeide bloemen in de herfst of winter niet af te knippen. Knip ze in het voorjaar af en leg ze op een zonnige plek in je tuin. De insecten die erin leven kunnen dan nog ontsnappen. o Luizen, slakken en mossen niet dood te maken. Luizen worden door veel andere insecten en vogels gegeten. Vogels eten ook graag slakken en in mos kunnen heel veel insecten overwinteren. En verder door bij de akkers of in natuurgebieden: o Met je hond of kat aan de lijn rond te lopen zodat ze geen jonge kuikens of patrijzen bang maken. Het project Vrienden van de patrijs wordt mede mogelijk gemaakt door IVN Heeze-Leende, Plattelandsvereniging Hei, Heg & Hoogeind, Brabants Landschap, Gemeente Heeze-Leende, Provincie Noord-Brabant, Reconstructie Boven-Dommel, Waterschap de Dommel, Wildbeheerseenheid De Baronie van Cranendonck en ZLTO Kempen Zuid-Oost. Het project loopt van 2010 tot en met
5 Vragen die bij de kleurwedstrijd horen. Naam: Adres: Leeftijd: Telefoonnummer: Naam van de school: Groep: Vraag 1: Hoeveel insecten zie je op deze plaat? Vraag 2: Waarom zijn spinnen geen insecten? Vraag 3: Waarom leeft de veldmuis graag in de bloemrijke akkerrand en berm? Vraag 4: Welke dieren van het onderstaande lijstje eten muizen? Buizerd - Uil Kat Paard Vos Veldleeuwerik Bunzing Hond Patrijs Egel. Vraag 5: Sommige vogels zijn zaadeters. Toch krijgen hun jongen insecten en spinnen te eten. Waarom? Vraag 6: Wat eten deze vogels in de winter? Vraag 7: Hoe overwinteren insecten en spinnen? Kleur de plaat zo mooi mogelijk in. 5
6 6
De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen.
De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. Tekeningen Ciel Broeckx, juni 2010. 1 De Europese Unie heeft in 2002 afgesproken om het verlies aan biodiversiteit
Nadere informatieDoel: Na deze opdracht weet je wat een voedselkringloop is en hoe het leven van planten en dieren met elkaar samenhangt.
Thema: Bestaat vrede? Vak: Ruimte, aarde en milieu De ecologische kringloop De voedselkringloop Moeilijkheid: *** Tijdsduur: ** Juf Nelly De kringloop in de natuur Doel: Na deze opdracht weet je wat een
Nadere informatieBijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel
januari In deze maand zijn de hommelkoninginnen nog in hun winterslaap. februari Op een warme dag komt een hommelkoningin uit haar schuilplaats en gaat op zoek naar voedsel. Als het kouder wordt moet ze
Nadere informatieWist je dat?... Overwintering van vlinders. Vragen. De vlinder. De levenscyclus..
Lesbrief groep 5 6 Inhoudsopgave Wist je dat?... Vlinderwiel Stripverhaal.. Overwintering van vlinders. Vlinder mobiel Het voedsel van rupsen.. Vragen. De vlinder. De levenscyclus.. 1 Wist je dat Allerlei
Nadere informatie6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3
WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel
Nadere informatieOele de uil vertelt over hoe de verschillende dieren de winter doorkomen
Hier zien jullie alweer de derde uitgave van ons jeugdblad. Ook nu heeft de Oele weer heel wat te vertellen. Lees maar gauw. Oele de uil vertelt over hoe de verschillende dieren de winter doorkomen Zoogdieren
Nadere informatieMeer over de ooievaar. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Hieraan herken je hem
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieHier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.
Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Vlinders in de tuin Vooral op warme dagen kun je veel vlinders zien in allerlei
Nadere informatieRode bosmier SOORTEN MIEREN
Rode bosmier De rode bosmier ontdek je soms al snel. Als je bijvoorbeeld in het bos loopt en dan ergens gaat zitten. Opeens zitten ze overal. In je broekspijpen, op je arm, tot in je sokken aan toe! En
Nadere informatieVraag 1. Waarom moet je goed voor de rupsen zorgen als je vlinders wilt hebben?
Naam: VLINDERS Vlinders zijn niet weg te denken uit onze leefomgeving. In het voorjaar kunnen we haast niet wachten tot de eerste Kleine vosjes of Citroenvlinders zich laten zien. En dan in de zomer en
Nadere informatieINSECTEN. werkboekje
INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen
Nadere informatieBloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal
Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.
Nadere informatienatuurboekje van zomer 2015
natuurboekje van zomer 2015 HOI! EIND VAN DE ZOMER tot in oktober bramen tijd! De bramen zijn rijp en je kunt plukken. Een braam gaat van groen naar rood naar zwartblauw. Zwartblauwe bramen zijn rijp.
Nadere informatieKeuzedeel: De levende tuin. 6: fauna
Keuzedeel: De levende tuin 6: fauna Doelen 1. Je bewust maken hoeveel leven groen in een tuin of woonomgeving kan ondersteunen. 2. Je bewust maken wat alle voordelen van groen in een tuin of woonomgeving.
Nadere informatiedoorbijten WERKBLAD 1. DIEETWENSEN 2. VETMESTEN EN AFVALLEN
WERKLD 1 doorbijten Naam: Groep: 1. DIEETWENSEN ekijk de clip Een ander dieet ja of nee? In het clipje zie je twee vogels, het baardmannetje en de ijsvogel. Vul de tabel in. Vogel Eet in de zomer Eet in
Nadere informatieinhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten
Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon
Nadere informatieWinterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013
uitgave januari 2013 Winterslaap Met filmpjes, werkblad en puzzels groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers
Nadere informatienatuurboekje van zomer 2017
natuurboekje van zomer 2017 HOI! HÉ, KIJK, IS DAT EEN WESP? Hij schiet van links naar rechts, omhoog, omlaag. Soms hangt hij stil in de lucht, als een helikopter. Maar vliegt een wesp op die manier? Nee!
Nadere informatieBloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg
Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.
Nadere informatieVan eitje tot vlinder
Werkblad Van eitje tot vlinder Wat is de goede volgorde van de plaatjes? Begin bij plaatje : de vlinder legt eieren. Schrijf de letter a in hokje. Welk plaatje is de volgende? Zet de letter ervan in hokje
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4
Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard Dit is de powerpointserie als voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen voor groep 3 en 4. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieDocentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving
Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Doelgroep: Groep 6,7 en 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Buiten in groepjes van 3 leerlingen Duur: 45 minuten buiten + 30 minuten nabespreken in
Nadere informatieinhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8.
Vlinders inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8. Vlinders in Nederland 11 9. Filmpjes 15 Pluskaarten
Nadere informatieKaartenset ongewervelde dieren
Kaartenset ongewervelde dieren Deze set met plaatjes is het eerste deel van de kaartjes met gewervelde- en ongewervelde dieren op. Ieder kaartje bevat een afbeelding van het dier in kwestie, met daarbij
Nadere informatieInleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat?
Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat? Je valt in een diepe slaap en wordt in maart pas weer
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatieTuinvogels. Meer over onze koolmezen. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Meer over de koolmees
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieDagpauwoog Hoe ziet hij eruit? Wanneer vliegt hij? Waar kun je hem vinden? Waar leven de rupsen? Atalanta
Je hebt vast wel eens een vlinder gezien. Maar heb een vlinder wel eens goed bekeken? Weet je welke planten een rups lekker vindt? En weet je het verschil tussen dagvlinders en nachtvlinders? De vlinders
Nadere informatieKRIEBELENDE KRUIPERTJES
KRIEBELENDE KRUIPERTJES Een insectenwandeling over het dreuzelpad door natuurtuin 't Loo voor kinderen van groep 4, 5 en 6. 2 Een tocht over insecten door de natuurtuin 't Loo over het dreuzelpad. Geschikt
Nadere informatieMeer over de steenuilen. Even voorstellen. Hier wonen ze
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieNATUURVRIENDELIJK TUINIEREN HOE MAAK IK VAN MIJN TUIN EEN NATUURPARADIJS?
NATUURVRIENDELIJK TUINIEREN HOE MAAK IK VAN MIJN TUIN EEN NATUURPARADIJS? De gemeente Hellevoetsluis wil de hoeveelheid groen en de verscheidenheid aan planten en dieren in de stad vergroten. Naast het
Nadere informatieVlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli
KB8 Tijdsinvestering: 45 minuten 1/2 3/4 5/6 7/8 lente zomer herfst winter Vlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli 1. Inleiding Vlinders in alle kleuren en maten spreken de mensen
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Eend Inleiding Ik hou mijn werkstuk over eenden omdat ik het leuke dieren vind en ik wil er wat over leren. Dit wil ik er over weten: Wat doen eenden de hele dag? Wat eten eenden? Wat voor soorten eenden
Nadere informatieHier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.
Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep
Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen, voor groep 5 t/m 8. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieAftekenlijst. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Aftekenlijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Werkblad 1 Schematisch
Nadere informatieMaak je schoolplein vogelvriendelijk
Maak je schoolplein vogelvriendelijk Leerlijn: kinderen leren vanuit het perspectief van vogels nadenken over hun omgeving. Wat hebben vogels nodig om te overleven? Schuilmogelijkheden, nestmogelijkheid,
Nadere informatieJe school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens
VOOR DE LEERKRACHT Je school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens Spreeuw Vogelbescherming Nederland organiseert de Tuinvogeltelling voor Scholen. Leer de vogels rondom je school kennen, tel hoeveel er
Nadere informatieProvincie Zeeland. Zeeuwse bermen steeds bonter
Provincie Zeeland Zeeuwse bermen steeds bonter Een ecologisch beheerde berm ziet er aantrekkelijk uit. Vooral wandelaars en fietsers genieten daarvan. Het is u vast wel eens opgevallen in het voorjaar
Nadere informatieWinterslaap. groep 5/6
Winterslaap groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers 8 Werkblad winterslaap 15 Schrijf je eigen e-boek 16
Nadere informatieWinterboek. Groep 3/4
Winterboek Groep 3/4 inhoud blz. Winter 3 1. Slaap 4 2. Glad 5 3. Geheime plekjes 6 4. Dikke jas 7 5. Dikke vacht 8 6. Vogels voeren 9 7. Broeden in de winter 10 8. Het land van de Eskimo 11 Werkblad winter
Nadere informatieBeestige Buren. Naverwerking in de klas
Beestige Buren Naverwerking in de klas INHOUD 1. Kaartje aan Klauw 1.1 Voorbereiding 1.2 Uitleg 2. Inhoud van het spel 2.1 Deel 1: uitkijkposten in Vlasroterbeek 2.2 Deel 2: de buurtbewoners 2.3 Deel 3:
Nadere informatieWaarom zijn er ongelukkige mensen?
Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere
Nadere informatieStripverhaal.. De vlinder.. De vleugels van een vlinder... De levenscyclus.. Vlinderlied en dans. Verstopte vlinders.. Opvallen of niet..
Lesbrief groep 3 4 Inhoudsopgave Stripverhaal.. De vlinder.. De vleugels van een vlinder... De levenscyclus.. Vlinderlied en dans Verstopte vlinders.. Opvallen of niet.. Het koolwitje Zo maak je een vlinder
Nadere informatieLEVEN IN HET DONKER LES 1. Dagdieren en nachtdieren
Aarde LES 1 LEVEN IN HET DONKER Hoi, ik heet Melvin. Ik kon vannacht niet slapen. Ineens hoorde ik buiten gepiep en toen gefladder. Ik rende naar het raam om te kijken. Weet je wat ik zag? Een uil. Met
Nadere informatieVoorbereiding op de Eerste Heilige Communie. Kind, Ik blijf altijd bij je
Voorbereiding op de Eerste Heilige Communie Kind, Ik blijf altijd bij je Eerste Communieproject 2 DIT BEN IK De volgende bladzijde gaat over jou! Vraag aan papa of mama een foto van jezelf. Je mag ook
Nadere informatieJe kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei.
Lentetips April Vroegbloeiende struiken kan u na de bloei snoeien. Vanaf april ziet onkruid vaak zijn kans. Onbeplante oppervlaktes zijn snel bedekt met ongewenst groen. Schoffelen is dus de boodschap!
Nadere informatieCoöperatie Gebiedscollectief Noordoost-Twente U.A. Oldenzaalsedijk PD Deurningen.
Coöperatie Gebiedscollectief Noordoost-Twente U.A. Oldenzaalsedijk 14 7562 PD Deurningen info@gebiedscollectiefnot.nl www.gebiedscollectiefnot.nl Programma 19.45 uur Inloop met koffie 20.00 uur Opening
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4
Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen, voor groep 3 en 4. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieInleiding. En het coolste van al... Bekijk het als een spel met een eigen wil, een spel dat je gratis en voor niks mag gebruiken.
Inleiding K AT O Voor onusr is natu ste het vet ooi t! speelgoed Stel je voor: je staat in de speelgoed winkel. Natuurlijk wil je graag alles. Maar uiteraard kan dat niet. En geef toe, verwende kinderen
Nadere informatieinhoud 1. De mier 2. De teek 3. De regenworm 4. De pissebed 5. De hoofdluis 6. De vlieg 7. De mug 8. De vlo 9. Filmpje Pluskaarten Colofon
Kleine beestjes inhoud. De mier 2. De teek 4. De regenworm 5 4. De pissebed 6 5. De hoofdluis 7 6. De vlieg 8 7. De mug 9 8. De vlo 0 9. Filmpje Pluskaarten 2 Colofon 4 Bronnen en foto s 5 . De mier Een
Nadere informatieLesbrief groep 7 8. Inhoudsopgave. Insecten. Soorten. Knipblad. Vlinders lokken. Leefgebied van de vlinder. Stripverhaal
Lesbrief groep 7 8 Inhoudsopgave Insecten Soorten Knipblad Vlinders lokken Leefgebied van de vlinder Stripverhaal Maak van de tuin een vlindertuin Trek Eten en gegeten worden De verdelgers De voedselketen
Nadere informatieOpdrachten thema. Veluwe
en thema Totaal materialen heide Materialen per groepje 1A Sporen van grazers 3 Witte bakken 3 Pincetten Zoekkaart bos- en heideplanten 1B Dennen trekken Handschoenen voor elk kind Zoekkaart bos- en heideplanten
Nadere informatie2. Biotoop ( habitat = de natuurlijke woonomgeving ) is ideaal met de volgende kenmerken:
De steenuil. 1. Paspoort: Athena noctua vidalii ( Godin van de nacht ) Vanuit de Griekse mythologie verwijzend naar Athene ( de godin van de wijsheid ). Hier komt een ondersoort van de Athena noctua noctua
Nadere informatie1. Seizoenen Lente Zomer Herfst Winter Filmpje Pluskaarten 17 Bronnen 19 Colofon en voorwaarden 20
Seizoenen inhoud. Seizoenen 3. Lente 4 3. Zomer 7 4. Herfst 0 5. Winter 3 6. Filmpje 6 7. Pluskaarten 7 Bronnen 9 Colofon en voorwaarden 0 . Seizoenen Een jaar heeft vier seizoenen. De vier seizoenen zijn:.
Nadere informatieDieren in de winter 3
Dieren in de winter 3 inhoud blz. 1. Winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. Filmpjes 11 Bronnen en foto s 12 Colofon
Nadere informatienatuurboekje van winter 2016
natuurboekje van winter 2016 HOI! KIJK, ONDER DE HEG, daar loopt een stekelvarken! Huh, een stekelvarken? Een egel bedoel je! Ja, mensen vergissen zich wel eens in de naam. Egels en stekelvarkens hebben
Nadere informatienatuurboekje van winter 2008
Kinderbijlage winter 30-10-2008 14:45 Pagina 1 Limburgs Landschap natuurboekje van winter 2008 Kinderbijlage winter 30-10-2008 14:45 Pagina 2 Hoi! Voor veel dieren is de winter te koud. Of ze vinden geen
Nadere informatieBloemen en hun bezoekers
INSTRUCTIEBOEKJE Bloemen en hun bezoekers Scala College Rietvelden 2013 BLOEMEN EN HUN BEZOEKERS a. BESCHRIJVING VAN DE OPDRACHT In deze veldles ga je kijken naar bloemen en de insecten die op bloemen
Nadere informatieKaartenset gewervelde dieren
Kaartenset gewervelde dieren Deze set met plaatjes is het tweede en laatste deel van de kaartjes met gewervelde- en ongewervelde dieren op. Ieder kaartje bevat een afbeelding van het dier in kwestie, met
Nadere informatieBeestige Buren. Voorbereiding in de klas
Beestige Buren Voorbereiding in de klas Inhoud 1. Inleiding 2. Klauw, de grauwe klauwier 2.1 Een brief van Klauw 2.2 Paspoort van Klauw 3. De zomer- en winterburen van Klauw 3.1 Voorbereiding 3.2 Uitleg
Nadere informatieKRIEBELENDE KRUIPERTJES
13 Plattegrond dreuzelpad KRIEBELENDE KRUIPERTJES Dit boekje is onderdeel van het eindproject van de IVN natuurgidsencursus van Henriëtte Beers, Fred van Hoof en Afke Schoo. Maart 2003. IVN afd. Bergeijk-Eersel
Nadere informatieKRIEBELENDE KRUIPERTJES
KRIEBELENDE KRUIPERTJES Een insectenwandeling over het dreuzelpad door natuurtuin 't Loo voor kinderen van groep 1-4 onder leiding van een volwassene. 2 Een insectentocht over het dreuzelpad door natuurtuin
Nadere informatieWie eet wie en wie eet wat?
Leerkracht Wie eet wie en wie eet wat? Maak een voedselweb Inhoud in het kort In deze les krijgen de leerlingen een beeld van de relaties tussen dieren en planten. Leerlingen maken een voedselweb van één
Nadere informatieDit kun je zelf doen om insectensterfte te voorkomen
Dit kun je zelf doen om insectensterfte te voorkomen 15 februari 2019 16:53 Laatste update: 12 uur geleden De komende decennia neemt het aantal insecten met 40 procent af, meldde het wetenschappelijke
Nadere informatieNME-leerroute Vlinders en spinnen in het park
NME-leerroute Vlinders en spinnen in het park 4 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Kijk eens om je heen. Op heel veel plekken staan grote en kleine bloemen. Als het mooi weer is
Nadere informatieSuchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen
Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld
Nadere informatieWinterboek. Met filmpjes, werkblad en puzzels. Groep 3/4. uitgave januari 2013
Winterboek uitgave januari 2013 Met filmpjes, werkblad en puzzels Groep 3/4 inhoud blz. Winter 3 1. Slaap 4 2. Glad 5 3. Geheime plekjes 6 4. Dikke jas 7 5. Dikke vacht 8 6. Vogels voeren 9 7. Broeden
Nadere informatieinh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9.
Dieren in de winter inhoud 1. Dieren in de winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. De koe 11 10. Filmpjes 12 Pluskaarten
Nadere informatieDe kolibrie. Lievelingsbloemen
Kolibries zijn piepkleine, kleurrijke vogeltjes. Ze eten nectar. Die halen ze met hun lange bek uit de bloemen. Soms lusten ze ook een spinnetje. Lievelingsbloemen Kolibries houden van buisvormige en borstelige
Nadere informatie14 Speuren naar dieren Handleiding voor begeleiders 01
Handleiding voor begeleiders 01 Ten opzichte van 50 jaar geleden zijn veel diersoorten verdwenen. Dit is vooral een gevolg van de toename van de bevolking en de steeds grotere ruimte waarop mensen beslag
Nadere informatieLevenscyclus. Raten zijn 6hoekige kamers waar stuifmeel en honing wordt opgeslagen.
[Honingbij] Algemene Naam: Honingbij Wetenschappelijke Naam: Apis mellifera Raten zijn 6hoekige kamers waar stuifmeel en honing wordt opgeslagen. Het lichaam van een bij bestaat uit drie onderdelen: een
Nadere informatieBiotoopverbetering voor Patrijs en andere akkervogels. Olivier Dochy Provincie West-Vlaanderen
Biotoopverbetering voor Patrijs en andere akkervogels Olivier Dochy Provincie West-Vlaanderen Wat zijn akkervogels? volledig gebonden aan landbouwgebied = de echte weidevogels = de akker- en weidevogels
Nadere informatiewww.natuurindewijk.nl
OPHANG- EN PLAATSINGSINSTRUCTIE Gefeliciteerd met Uw nestkast verblijfkast bijenhotel! Fijn dat U mee wilt werken aan het project. In de stad zijn er voor gebouw bewonende dieren steeds minder mogelijkheden
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2
Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieVerwerkingsles biodiversiteit onderbouw
Verwerkingsles biodiversiteit onderbouw Doelen: Kinderen weten dat sommige dieren, zoals kikkers en vlinders, gedaanteverwisselingen doormaken tijdens hun leven Kinderen ontdekken dat rupsen en vlinders
Nadere informatieBibliotheek Inhoud per categorie
A1 Biologie Atlas bij de biologie Boek A1 Biologie De evolutie van het leven Boek A1 Biologie De ontwikkeling van het leven Artikel A1 Biologie Het ontstaan van het leven Artikel A1 Biologie Indeling van
Nadere informatieSamen maken we het groen!
Samen maken we het groen! 10 tips voor meer natuur in je omgeving Een groene omgeving is leuk om naar te kijken, maar ook gezonder om in te leven en wonen en beter voor het klimaat. Planten en bomen houden
Nadere informatieDe steenuil Een bijzonder tuingast die angstvallig wordt beschermd.
De steenuil Een bijzonder tuingast die angstvallig wordt beschermd. 1. Paspoort Athena noctua vidalii (Godin van de nacht) Vanuit de Griekse mythologie verwijzend naar Athene (de godin van de wijsheid).
Nadere informatieEgel informatiemap. De egel die in Nederland leeft is de West-Europese egel. Zijn wetenschappelijke naam is Erinaceus Europeus.
Egel informatiemap De egel die in Nederland leeft is de West-Europese egel. Zijn wetenschappelijke naam is Erinaceus Europeus. De meeste mensen kennen de egel slechts als verkeersslachtoffer. Soms wordt
Nadere informatieDe lente! Werkboekje leeftijd: 10+
De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ Seizoenen De lente begint meestal op 21 maart. Soms kan het begin van de lente ook vallen op 20 maart. Dat heeft te maken met de stand van de zon. Afgesproken is dat
Nadere informatieZe gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel Hommels kunnen tot 60% van hun lichaamsgewicht aan stuifmeel meedragen. In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8
Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:
Nadere informatieRaar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4
Raar, maar waar! deel 1 Natuur groep 3 en 4 Inhoud 1 Raar, maar waar! 3 2 Een vreemd ei 4 3 Spring er maar uit 5 4 Verstopt 6 5 Slim 7 6 Vlieg er niet in 8 7 Een kever met een luchtje 9 8 Een zware hap
Nadere informatieZe gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. Hommels
Nadere informatieVan Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit. Dave Dirks, 26 januari 2017, Maasbree
Van Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit Dave Dirks, 26 januari 2017, Maasbree Inhoudsopgave: - Waarom bloemrijke akkerranden? - Verschillende randen voor verschillende doelen. - Natuurlijke
Nadere informatieAuditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken
Auditieve oefeningen - lente Hakken en plakken (hak de woorden in stukken, laat de kinderen het hele woord zeggen) len-te kro-kus tul-pen lam-me-tje bloe-men zaai-en tuin-tje ro-zen vo-gel tuin-man bij-en
Nadere informatieDit dier lijkt op mij
Dit dier lijkt op mij Ik heb een vos gekozen omdat ik meestal wel slim ben en soms een beetje sluw ben en als ik boos ben ga ik in de aanval. En ik ben erg nieuwsgierig net als een vos. Gemaakt door Rosalie
Nadere informatie1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.
1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.
Nadere informatieNME-leerroute Schuilen in het Wandelbos
NME-leerroute Schuilen in het Wandelbos 6 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Schuilen is een goede eigenschap om te kunnen overleven in de natuur. Dieren hebben een plekje nodig
Nadere informatieHet onderzoek van de burgemeester 5/6
Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder
Nadere informatieNME-leerroute Vogels in het Wandelbos
NME-leerroute Vogels in het Wandelbos 7 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Rinze de Wereldreiziger Rinze weet onwaarschijnlijk veel over vogels. Rinze is ook dol op het Wandelbos
Nadere informatieWerkblad Vogels in de Gement
Werkblad Vogels in de Gement Rinze de Wereldreiziger Rinze de Werelreiziger weet onwaarschijnlijk veel van vogels. Rinze is ook dol op de Gement, want daar zijn veel bijzondere vogelsoorten te zien. Bij
Nadere informatieLandschappelijke elementen
Welkomstkaarten voor Landschappelijke elementen Gaan voor groen! Behoud en herstel van landschappelijke elementen? Geweldig! Landschappelijke elementen zijn van culturele en historische waarde. Maar ze
Nadere informatieBeste kinderen, even over Buffoo
Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Beste kinderen, even over Buffoo Bijna stapte ik laatst op een mooie zonnige
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 7/8. Leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Leerkracht Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 7-8 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les activeren de leerlingen hun
Nadere informatie,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)
ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen
Nadere informatievlinders infoblad Meer informatie van de afdeling NME (Natuur en Milieu Educatie) van Carmabi is te vinden op:
infoblad vlinders Alle vlinders en motten op de wereld horen tot de orde van Lepidoptera, het Latijnse woord voor insecten met geschubde vleugels. Deze schubben (die je onder een microscoop moet bekijken
Nadere informatieinhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.
De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13
Nadere informatie