Programma 3 Welzijn en Zorg

Transcriptie

1 Programma 3 Welzijn en Zorg Aanspreekpunt bestuurlijk: Betrokken sector(en): Aanspreekpunt(en) ambtelijk: Wethouder Bron Samenleving Katja Boerrigter Feitenkaarten 31. Maatschappelijke ondersteuning en geïndiceerde zorg 32. Wijkwerk, welzijn en gezondheidszorg De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) maakt gemeenten verantwoordelijk voor het ondersteunen van de zelfredzaamheid en participatie van mensen met een beperking, chronische of psychosociale problemen. Ook als ze (door ouderdom) geconfronteerd worden met beperkingen. De ondersteuning is gericht op het zo lang mogelijk in de eigen omgeving kunnen blijven wonen, ook als mensen ouder worden. De insteek is dat eerst de eigen kracht en het eigen netwerk (familie, vrienden, buren) wordt ingezet. Wanneer dit niet kan of niet genoeg is, wordt gekeken welke algemene voorzieningen kunnen bijdragen in de ondersteuning en uiteindelijk kan aanvullend een Wmo maatwerkvoorziening worden ingezet. Maatschappelijke trends - Veranderende rol van de overheid: dit betekent dat een omslag in denken en doen nodig is, waarbij de gemeente zich meer richt op het zorgen dat in plaats van zorgen voor en dat inwoners niet automatisch recht hebben op een bepaalde vorm van zorg of voorziening. - Veranderende rol voor de inwoner: uitgangspunt is dat mensen zelf doorgaans in staat zijn de regie op hun leven te voeren (eigen kracht) en de eventuele moeilijkheden die ze tegenkomen met de mensen om hen heen op te pakken. Waar (tijdelijk) meer nodig is, ondersteunen we vanuit de verantwoordelijkheid die we hebben vanuit de Wmo. Als voorkomen kan worden dat zware zorg nodig is heeft dit de voorkeur. Belangrijk is de preventie hier op in te zetten. - Demografische trend (meer ouderen): ontgroening en vergrijzing is nog steeds zichtbaar in de bevolkingspiramide. Dit betekent dat we een uitdaging hebben om voldoende en bereikbare voorzieningen voor ouderen en mensen met een beperking te realiseren, voldoende levensloopbestendige woningen moeten hebben en de preventieve gezondheidszorg moeten versterken. - Bezuinigingen: de gemeente Hengelo heeft een forse bezuinigingsopgave vertaald in een samenhangend pakket van bezuinigingsmaatregelen en nieuwe beleidsinvesteringen voor Voor een sluitende begroting is ook ingrijpen in Zorg en Welzijn noodzakelijk. Daarnaast vindt er vanuit het rijk een korting op het Macrobudget Wmo plaats. Speerpunten uit het coalitieakkoord Maatschappelijke ondersteuning en geïndiceerde zorg: - We gaan samen met onze partners op zoek naar sociale innovaties om de decentralisatie goed te laten landen. De schotten tussen de verschillende vormen van zorg en ondersteuning moeten zoveel mogelijk verdwijnen. - We bepalen zelf de toegang tot deze voorzieningen en de keuzevrijheid van onze inwoners en daarmee de inzet van algemene en maatwerkvoorzieningen. - Wij hebben oog voor de onrust onder ouderen over mogelijk gedwongen verhuizingen uit het verzorgingshuis als gevolg van de zorg thuis, buiten instellingen. We brengen in kaart welke problematiek dit met zich mee brengt met het oog op een mogelijk beroep op Wmo-voorzieningen. - Er wordt gezocht naar combinaties van allerlei vormen van voorzieningen voor vervoer. Wijkwerk, welzijn en gezondheidszorg: - Wij hechten aan spreiding van voorzieningen in de buurt. We houden rekening met de leefbaarheid in de wijk en met het feit dat steeds meer van mensen wordt verwacht dat ze langer thuis blijven wonen.

2 - We gaan meer inzetten op algemene collectieve voorzieningen in plaats van op grote schaal individueel maatwerk. - We willen meer samenhang aanbrengen in de programmering voor jeugd en volwassenen. - We zetten in op gebruik van gemeentelijk maatschappelijk vastgoed door gesubsidieerde instellingen en verenigingen. Dit geldt in het in het bijzonder voor de wijkwelzijnsaccommodaties. - Wij stimuleren de instandhouding van speeltuinen. Waar richt de gemeente zich op in 2016? Het invoeringsjaar van de nieuwe Wmo 2015 is een overgangsjaar geweest als het gaat om de nieuwe taken met betrekking tot begeleiding. Het is vooral een jaar (geweest) van invoeren van de transitie met veel onduidelijkheid over de doelgroep en de ondersteuning die zij krijgen. Ook met betrekking tot de bestaande Wmo-taken heeft het beheersbaar maken van de taken de boventoon gevoerd. Van echte inhoudelijke veranderingen in de zorg en ondersteuning is nog weinig sprake geweest. In 2016 staat het verandertraject, ofwel de transformatie, centraal. Dit doen we via twee pijlers: Zorg op maat en Thuis in de buurt. Maatschappelijke ondersteuning en geïndiceerde zorg Stand van zaken We richten ons op de individuele en collectieve maatwerkvoorzieningen (zoals mantelzorgerondersteuning, huishoudelijke hulp, rolstoel of begeleiding). a. Maatschappelijke opvang met aandacht voor inloopfunctie(s) en Cimot. b. Maatwerkvoorzieningen waarbij focus ligt de op aanpassing van het aantal uren huishoudelijke ondersteuning en het leren kennen van de nieuwe doelgroepen en aanbieders. c. Huiselijk geweld en de relatie met Veilig Thuis Twente. d. Beschermd wonen GGZ, waarbij we aandacht hebben voor de verschuiving van beschermd wonen naar begeleiding vanuit de Wmo-maatwerkvoorziening. Dit moeten we doen met fors minder budget door de herverdeeleffecten van de invoering van het objectieve verdeelmodel Wmo vanuit het rijk. Ons college treft maatregelen om dit voor 2016 op te vangen door het herindiceren van zorgcontinuïteitscliënten en het aanpassen van het PGB-beleid. Om ook na 2016 binnen het verder afnemende budget te blijven zetten we in op de beoogde transformatie en nemen we aanvullende maatregelen. Concrete acties en grote projecten - We maken een plan voor de huisvesting van AC Bij de Toren met aandacht voor medische zorg, bemoeizorg en dagactiviteiten. - We gaan de inkoop en uitvoering van Wmo-taken doorontwikkelen op basis van eerdere ervaringen. - We geven de transformatie vorm: in 2016 valt iedereen onder de nieuwe Wmo. Nu de transitie heeft plaatsgevonden kan de aandacht gericht worden op de transformatie. In 2015 werken we aan een transformatie-agenda om de veranderingen die met de Wmo worden beoogd verder door te voeren. Uitvoering van deze agenda moet in 2016 plaats vinden. Een belangrijk thema hierin is de verschuiving van maatwerk naar preventie door meer algemene voorzieningen. In 2016 start een aantal projecten voor vernieuwing en innovatie. De twee bestaande projecten (de pilot inzet van jeugd praktijkondersteuners jeugd bij huisartsen en de pilot inzet MBO-plus bij Wijkracht ) lopen door in De eerste resultaten zijn veelbelovend (minder doorverwijzingen naar tweedelijns zorg), maar voor het trekken van conclusies moeten de pilots een jaar doorlopen. Daarnaast werken we aan de doorontwikkeling van dagbesteding (in de wijk) en ontwikkeling van dagbesteding bij zwembad (in relatie tot verschuiving van maatwerk naar meer algemene voorzieningen). - We doen onderzoek naar verdere maatregelen om negatieve herverdeeleffecten van de invoering van het objectieve verdeelmodel Wmo verder op te vangen. - We gaan het Privacy management plan uitvoeren (onder andere scholing en werkprocessen aanpassen).

3 - We gaan de werkafspraken toegangsteams met Veilig Thuis Twente en Cimot doorontwikkelen. Wijkwerk, welzijn en gezondheidszorg Stand van zaken Met Thuis in de Buurt regelen wij algemene voorzieningen om te zorgen dat mensen zo lang en prettig mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. a. Informatie en advies via ons zorgloket (in relatie tot de wijkteams). b. Welzijn en algemene voorzieningen met een focus op de ontwikkeling van wijkteams. c. Wonen op maat waarin convenant Welbions en stimuleringstraject Lang zult u wonen belangrijk zijn. d. (Gezondheidszorg) met focus op relatie met Menzis en inzet wijkverpleegkundigen. Concrete acties en grote projecten - In 2016 werken we aan één centrale toegang waar burgers met al hun vragen over zorg, welzijn en werk terecht kunnen. - We zetten verder in op Wijkracht: Carint (inclusief Stichting Welzijn Ouderen Hengelo), Scala en Stichting Informele Zorg Twente vervolgen hun samenwerking en integrale aanpak. In 2016 vindt de verdere doorontwikkeling van de wijkteams plaats. We streven naar één begroting voor de wijkteams. We moeten daarbij uitzoeken welke juridische vorm daar bij hoort. Daarbij hebben we aandacht voor Wmo-brede cliëntondersteuning, relaties met andere partners in de wijk en de inzet van de pilot MBO-plus (evalueren). - We ondersteunen mantelzorgers en vrijwilligers door uitvoering van de actieplannen mantelzorg en vrijwilligerswerk. - We voeren de beleidsregels mantelzorgwoningen (in ontwikkeling) uit. - Hengelo is vanaf 2015 voor een periode van 3 jaar 'Regenboogstad'. Een Regenboogstad is een stad waar iedereen welkom is, ongeacht, huidskleur, afkomst of seksuele voorkeur. In 2016 werken we verder aan het projectplan 'seksuele diversiteit' dat we zijn overeengekomen met het ministerie van OCW. - We optimaliseren de programmering in de wijken en het gebruik van wijkwelzijnsaccommodaties (en ander gemeentelijk vastgoed): wij gaan met onze partners in gesprek over de manier waarop nieuwe of uit te breiden activiteiten over de stad kunnen worden verspreid en een plek kunnen krijgen in hun programma. Wij zetten in op het gebruik van gemeentelijk vastgoed door gesubsidieerde instellingen en verenigingen. Dat geldt in het bijzonder voor de wijkwelzijnsaccommodaties. Wij realiseren ons dat dit gevolgen heeft voor de manier van aansturing van de wijkwelzijnsinstellingen en gaan hierover met ze in gesprek. Er wordt in beeld gebracht wat de kosten en opbrengsten zijn wanneer de wijkwelzijnsvoorzieningen niet beschikbaar worden gesteld aan gebruikers en dit leidt tot verminderde inkomsten. - We willen een verschuiving in focus bewerkstelligen: van maatwerk naar meer algemene voorzieningen. Bijvoorbeeld door de ontwikkeling van nieuwe voorliggende voorzieningen voor allochtone ouderen en eenzame ouderen. - We gaan het actieplan Gezond in de stad (GIDS) (in ontwikkeling) uitvoeren - We evalueren de pilot inzet praktijkondersteuners jeugd bij huisartsen en de inzet wijkverpleegkundigen. - We gaan opgavegericht werken: de gemeente kent al jaren een gebiedsgerichte aanpak. De belangrijkste component daarvoor binnen de organisatie is de stadsdeelregisseur. Stadsdeelregisseurs zijn actief op de vier klaverbladen (Wonen, Weten, Werken en Welzijn). Op basis van een analyse worden opgaven benoemd in buurten, wijken of stad. Daarbij worden integrale adviezen gegeven voor een aanpak van deze opgaven op het juiste schaalniveau (straat, buurt, wijk, stad) en de juiste werkwijze (lijn, project, programma). Stadsdeelregisseurs organiseren vanuit hun kennis van wijken en buurten en hun beleidsvrije positie binnen de organisatie dit proces. Dat doen zij samen met interne collega s en met onze verbonden partners Welbions, de politie, Carint, instellingen

4 en bewoners in wijken. Er ligt nog een belangrijke opgave om de schakel tussen buurt/wijk/stadsdeelniveau beter te koppelen aan het gezins/individueel niveau. Relatie met andere programma s Programma 1 Economie, werk en inkomen Het programma Zorg en Welzijn draagt bij aan de lokale economie door het welzijnsaanbod in Hengelo en in de mogelijkheden, die worden geboden tot (maatschappelijke) participatie. Programma 2 Onderwijs en Jeugd De relatie met Onderwijs en Jeugd is mede gelegen in de transities. Samen met Onderwijs en Jeugd wordt gebouwd aan een nieuw stelsel van maatschappelijk ondersteuning en de realisatie van één gezin, één plan. Er is concrete afstemming over de inkoop van zorg en ondersteuning en over Veilig Thuis Twente. Programma 4 Sport en Cultuur De relatie met Sport en Cultuur ligt in de mogelijkheid tot (maatschappelijke) participatie door zowel sport- als cultuuraanbod. Programma 5 Ruimtelijke Ontwikkeling en Mobiliteit De relatie met Ruimtelijke Ontwikkeling en Mobiliteit betreft met name de spreiding van het voorzieningenaanbod over de stad waaronder woonzorgcombinaties. Programma 6 Beheer Openbare Ruimte en Duurzaamheid De Relatie met Beheer Openbare Ruimte en Duurzaamheid zit onder andere in de speeltuinvoorzieningen en de toegankelijkheid van de openbare ruimte. Programma 7 Bestuur, Veiligheid en Openbare Orde De relatie met Bestuur, veiligheid en openbare orde betreft de vergunningverlening, maar ook in het voorkomen van maatschappelijke onrust (door bepaalde doelgroepen). Programma 8 Financiën De relatie zit in de verschillende subsidierelaties met partners en de bezuinigingstaakstellingen. Er is een enorm bedrag gedecentraliseerd, wat leidt tot een ander evenwicht in de begroting. Maar er wordt ook een fors bedrag gekort en we hebben afgesproken dat dat budgettair neutraal moet worden opgevangen. Relatie met centrale thema s Transities Maatschappelijke ondersteuning is de kern van de transitie Wmo Binnenstad De Binnenstad is in het programma Thuis in de Buurt benoemd als te ontwikkelen woonservicegebied. Hier wonen veel ouderen en is het aanbod van zorg beperkt en verspreid. Streefwaarden en activiteiten Prestatie indicator 2014 (werkelijk) 2015 (begroot) 2016 (streefwaarde) Aantal cliënten huishoudelijke hulp Aantal Vervoersvoorzieningen Aantal hulpmiddelen voor mensen met Wmo-indicatie Aanpassingen in en aan woningen Aantal telefoontjes zorgloket bij informeren, adviseren en ondersteunen Aantal cliënten Algemeen Maatschappelijk Werk en Thuisbegeleiding Aantal cliënten wijkteams

5 Aantal cliënten inwoners gebruik makend van maatschappelijke opvang, begeleiding, bemoeizorg en preventieve GGZ Inloop ggz: o Opmaat o Esrein/Vogelkwartier Ac Bij de Toren Bemoeizorg unieke bez./week 56- unieke bez./week 321 unieke bezoekers 56- unieke bez./week cliënten Aantal wijkwelzijnsvoorzieningen Aantal bewonersorganisaties Aantal buurtbonnen aanvragen 325 aanvragen aanvragen 95 toekenningen 95 toekenningen 93 toekenningen Relevante beleidsnota s - Meer lezen over Welzijn en Zorg? Dit zijn de meest relevante beleidsnota s: - Sociale Visie Hengelo Beleidsnota Met respect. - Vitale Coalities (gezondheidsbeleid 2014) - Actieplan mantelzorg (in ontwikkeling) - Actieplan vrijwilligerswerk (in ontwikkeling) Bezuinigingen Vervoersvoorzieningen ( ) Deze bezuiniging wordt gerealiseerd door een aanbestedingsvoordeel Hulpmiddelen verstrekken aan mensen met een Wmo-indicatie (p.m.) Vanaf 2015 wordt mogelijk een eigen bijdrage gevraagd voor hulpmiddelen op grond van de nieuwe Wmo Aanpassingen aan woningen financieren voor mensen met een Wmo-indicatie (p.m.) Er wordt mogelijk een eigen bijdrage gevraagd voor maatwerkvoorzieningen, dit kan een bezuiniging opleveren Beleid maken voor individuele Wmo-voorzieningen ( ) Er wordt bezuinigd op de subsidie geluksbudget, de waarderingssubsidie voor het flankerend gehandicaptenbeleid en de kostendekking van de invalidenparkeerkaart wordt vergroot Maatwerkvoorzieningen Wmo ( ) Er wordt bezuinigd op de diensten van derden, het activiteitenbudget verstandelijk gehandicapten, het seniorenplatform, de klankbordgroep mantelzorg en Wmo-subsidies Subsidiëren preventie activiteiten rond verslaving, overgewicht en eenzaamheid ( 3.590) Er wordt bezuinigd op de collectieve preventie en EHBO-cursus Maatschappelijke opvang ( ) Er wordt bezuinigd op de verwachte kostenuitzetting bij nieuwe huisvesting van AC bij de Toren Subsidiëring wijkwelzijnsvoorzieningen ( )

6 Er wordt bezuinigd op de subsidie van de Tempel ( ), de detachering van een medewerker bij de Breemars en de Sterrentuin ( ) en de formatie voor subsidiebeschikkingen ( ) Inzet stadsdeelregie en wijkgericht werken ( ) Er wordt bezuinigd op het budget voor buurtbonnen en op het budget voor onvoorziene kosten voor bewonersparticipatie Ouderenbeleid ( ) Er wordt bezuinigd op het budget externe advisering en de subsidie voor de Open Eettafel Subsidiëren anti-discriminatie en allochtonenorganisaties ( ) Er wordt gestopt met alle subsidies in het kader van antidiscriminatie en allochtonenbeleid behalve de subsidies voor onze wettelijke taken op dit gebied en het actieplan LHBT Subsidiëren samenlevingsopbouw en servicepunt vrijwilligers ( ) Er wordt bezuinigd op de huisvestingssubsidie voor het Servicepunt Vrijwilligers Hengelo Subsidiëren adviesraden ( ) Er wordt bezuinigd op de subsidies voor de gehandicaptenraad, Leendert Vriel, huisvestingskosten van HGOV de Samenloop en de extra subsidie aan het SIZT. Daarnaast wordt de subsidie voor toegankelijkheid gehalveerd Subsidiëring activiteiten laagopgeleide allochtone vrouwen ( ) Er wordt bezuinigd op de koffie-thee-ochtenden van Scala en Carint. Alternatieve bezuinigingsopties Deze alternatieve bezuinigingsopties zijn opgesteld tijdens de maatschappelijke takenverkenning , maar hiervoor is vooralsnog niet gekozen Vervoersvoorzieningen ( 5.000) Er kan bezuinigd worden op het schrappen van de 6 e en 7 e vervoerszone, waardoor voor die zone het volledige tarief moet worden betaald Maatwerkvoorzieningen Wmo ( 3.000) Er kan bezuinigd worden op de subsidies voor de ouderenbonden KBO en PCOB Maatschappelijke opvang ( ) Er kan bezuinigd worden op de subsidie voor innovatie inloop en er kan verder bezuinigd worden op AC bij de Toren Subsidiëring wijkwelzijnsvoorzieningen ( ) Er kan bezuinigd worden op de subsidies voor de wijkwelzijnsvoorzieningen: de Tempel, de Breemars, t Geerdink en de Jeugd Inzet stadsdeelregie en wijkgericht werken ( ) Er kan bezuinigd worden op het werkbudget van de stadsdeelregisseurs, op de subsidiemiddelen voor bewonersparticipatie en de subsidie voor De Schole Subsidiëring activiteiten laagopgeleide allochtone vrouwen ( ) Er kan bezuinigd worden op de taalpunten in de wijken.

7 Financiën 31 : Maatschappelijke ondersteuning en geïndiceerde zorg Activiteit Omschrijving activiteit Lasten 2016 Baten A Subsidiëren van maatschappelijke opvang, begeleiding, bemoeizorg en preventieve GGZ. 31B Huishoudelijke hulp financieren voor mensen met een Wmo-indicatie C Vervoersvoorzieningen zoals collectief vraagafhankelijk vervoer financieren voor mensen met een Wmo-indicatie. 31D Hulpmiddelen verstrekken aan mensen met een Wmo-indicatie E Financieren van aanpassingen in en aan w oningen voor mensen met een Wmo-indicatie. 31F Beoordelen en financieren van WMO-begeleiding zow el individuele begeleiding als groepsbegeleiding (dagbesteding en -opvang). 31G Beleid maken voor individuele WMO-voorzieningen en het uitvoeren van WMO-indicaties (inclusief medische advisering) Totaal : Wijkwerk, welzijn en gezondheidszorg Activiteit Omschrijving activiteit Lasten 2016 Baten A Informeren, adviseren en ondersteunen van cliënten bij het zorgloket (in samenw erking met w ijkteams). 32B Subsidiëren van beheer, activiteiten en exploitatie van w ijkw elzijnsvoorzieningen zoals buurtcentra en speeltuinen. 32C Inzetten van stadsdeelregisseurs als vaste contactpersonen tussen de gemeente en w ijkbew oners en subsidiëren van bew onersparticipatie zoals bew onersorganisaties en buurtbonnen. 32D Financieren van de GGD voor publieke gezondheidszorg, zoals epidemiologie, gezondheidszorgbevordering en infectieziektenbestrijding. 32E Subsidiëren van Stichting Welzijn Ouderen Hengelo (SWOH), Seniorenplatform en een aantal ouderenbonden. 32F Subsidiëren van het antidiscriminatiebureau Artikel G Subsidiëren van het Servicepunt Vrijw illigers H Subsidiëren van de Stichting Informele Zorg Tw ente (SIZT) I Subsidiëren van activiteiten ter bevordering van de emancipatie van laagopgeleide vrouw en. 32J Subsidiëren van de WMO-clientenraad en gehandicaptenorganisaties K Subsidiëren van algemeen maatschappelijk w erk en thuisbegeleiding Totaal

8 Programma 3 Welzijn en Zorg exploitatie Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting bedragen x LASTEN, (Excl. Mutaties Reserves) BATEN, (Excl. Mutaties Reserves) Resultaat voor bestemming Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves Programma 3 Welzijn en Zorg Resultaat na bestemming