nieuwsbrief Welzijn onderwijs Wil uw ouderwerking werken rond gezondheid op school? Het servicedocument helpt u vooruit!

Transcriptie

1 Jaargang 6, nr. 34 februari 2013 Nieuwsbrief oktober 2009 Boekenpakket Clavis (info in mapje nieuwsbrief in ladenblok) Droomcoaches Ouderkaart OUDERS Vorming schoolraden? Starterskit? nieuwsbrief Welzijn Wil uw ouderwerking werken rond gezondheid op school? Het servicedocument helpt u vooruit! De werkgroep leerlingen en oudersensibilisatie van de commissie gezondheidsbevordering van de VLOR, presenteert u graag het servicedocument voor ouders. Het is een handig draaiboek met tal van tips voor de ouderwerking om samen met de school rond gezondheidsthema s te werken. Het werken rond gezondheid op school heeft namelijk veel meer slaagkansen als de ouders hierin betrokken worden. Ouders geven ook zelf aan dat ze inspraak wensen rond gezondheid en veiligheidsthema s zoals: pesten, hygiëne, gezonde voeding, verkeersveiligheid, en welzijn van de kinderen op school. De ouderwerking kan het gezondheidsbeleid ondersteunen door samen met het schoolteam na te denken, ouders te informeren of acties rond gezondheid op te zetten. De eerste stap bestaat erin om met de school in dialoog te gaan en te informeren naar hun gezondheidsbeleid. Dit kan u als ouder doen via de formele kanalen zoals de schoolraad of de ouderraad. Wat vindt u in het servicedocument? Het servicedocument gaat uit van drie beginsituaties: u wil als ouder(werking) de aandacht voor gezondheid op school aanzwengelen Projectoproep: veiligheid van kinderen op de weg Het Fonds Dominique De Graeve, dat beheerd wordt door de Koning Boudewijnstichting, lanceert elk jaar een oproep die als doel heeft een bijzonder initiatief te ondersteunen voor een betere veiligheid van kinderen van 0 tot 12 jaar in het verkeer, in en rond de schoolomgeving. Het wil projecten bekronen die werken rond sensibilisatie en vorming en die deze initiatieven ontwikkelen via lokale partnerschappen tussen de verschillende actoren die zich inzetten voor de veiligheid van kinderen. Alle kleuter en u wil de ouders meer betrekken bij een gezondheidsactie die de school reeds organiseert de ouderwerking wil een eigen initiatief uitwerken op school Naast het stappenplan dat u als leidraad kan gebruiken, biedt dit document manieren om ouders te bevragen, een draaiboek om een gezondheidsactie uit te werken, tips om met ouders te communiceren, aandachtspunten bij het overleg met het schoolteam en een kader om achteraf te evalueren. Ten slotte is Tutti Frutti uitgewerkt als voorbeeld. Wil u als ouderwerking de ouders meer betrekken bij deze actie, dan bent u zeker verder geholpen met het Tutti Frutti stappenplan, het draaiboek en de links en materialen uit het servicedocument. Waar vindt u het servicedocument? Ga naar klik links op de rubriek focus op participatie, deelrubriek ouderparticipatie. Onderaan vindt u het servicedocument (in pdf), samen met een leeg draaiboek dat u zelf kan invullen en praktijkvoorbeelden van gezondheidsacties van ouderwerkingen. In de rubriek gezondheidsthema s vindt u per thema, informatie en links naar materiaal dat je kan gebruiken bij de uitwerking van initiatieven. lagere scholen en ouderverenigingen worden uitgenodigd om projecten in te dienen. De prijs ter waarde van EUR gaat naar een concreet project dat in uitvoering is of al werd uitgevoerd tijdens het schooljaar Een onafhankelijke jury zal de laureaat selecteren op basis van een kandidaatdossier dat online ingediend moet worden voor 16 mei Meer informatie over de projectoproep, het kandidaatdossier en de selectiecriteria vindt u op vzw ouders E. Jacqmainlaan Brussel ouders@go.be onderwijs van de Vlaamse

2 Gezinnen zonder wettig verblijf op school Diversiteit We kennen ze allemaal, de verhalen van leerlingen zonder wettig verblijf die dreigen uitgewezen te worden. Ouders die hun kinderen niet meer naar school durven sturen uit angst om opgepakt te worden. Leerlingen die van de ene dag op de ander, zonder afscheid te kunnen nemen, in het midden van het schooljaar van de schoolbanken verdwijnen. Dat doet wat met een school. De lege plaats die achterblijft. Gezinnen zonder wettig verblijf zijn gezinnen zoals alle andere op school. Met of zonder wettig verblijf, kinderen en jongeren studeren op school voor hun toekomst en knopen er vriendschapsrelaties aan. Met of zonder wettig verblijf, ouders zijn bezorgd over het onderwijs en de toekomst van hun kinderen. Leerlingen, leerkrachten en ouders voelen zich dan ook erg verbonden met het lot van uitgewezen gezinnen die evengoed een deel uitmaken van de school als leefgemeenschap. Getuige de vele solidariteitsacties waar de media over berichten. Ook de onderwijskoepels zijn begaan met het lot en de onderwijskansen van leerlingen die dreigen uitgewezen te worden. Het GO! roept staatssecretaris voor Asiel en Migratie Maggie De Block op om minderjarigen zonder papieren niet meer uit te wijzen zolang ze hun opleiding niet hebben afgerond: We willen ons niet moeien met de beslissingen over uitwijzingen, verduidelijkt Raymonda Verdyck. Als men vindt dat iemand terug moet, dan is dat zo. Maar de procedures duren veel te lang. Kinderen die perfect geïntegreerd zijn, worden nu na jaren plots weggehaald op school. Niet alleen voor het kind maar ook voor de klasgenoten en de leraren is dat bijzonder hard. Dat moet anders. (Raymonda Verdyck in Klasse voor Leraren) Vaak is de school de eerste en de enige publieke instelling waar gezinnen zonder wettig verblijf contact mee hebben. Het is dan ook belangrijk dat ouders goed onthaald en op hun gemak gesteld worden. Daar kunnen ook andere ouders op school een rol bij spelen. Correcte informatie is de basis van een gepaste aanpak en een degelijke begeleiding van deze leerlingen en hun ouders. Verder is een goede samenwerking aan te raden: met de school, het CLB, de Pedagogische Begeleidingsdienst, het LOP en eventueel (lokale) hulpverlenersorganisaties. Het Kruispunt Migratie Integratie ontwikkelde een Infodossier leerlingen zonder wettig verblijf dat ingaat op tal van vragen relevant in een onderwijscontext, zoals: Heeft een kind of jongere zonder wettig verblijf recht op onderwijs? Kan een leerling zonder wettig verblijf tijdens het schooljaar uitgewezen worden? De Infogids voor hulpverleners en begeleiders van mensen zonder wettig verblijf biedt meer zicht op de vaak complexe levenssituatie van mensen zonder wettig verblijf en hoe je hen kan begeleiden. Bijvoorbeeld door samen na te denken over een zinvolle toekomst. In beide infogidsen wordt een begrijpbaar juridisch kader en objectieve en betrouwbare informatie gegeven. Een paar weetjes: Leerlingen zonder wettig verblijf zijn in de eerste plaats leerlingen als de anderen. Ze hebben leerrecht én leerplicht. Het ontbreken van een verblijfsstatuut van de kandidaatleerling of de ouder is geen argument om een leerling te weigeren. Gezinnen zonder wettig verblijf kunnen altijd uitgewezen worden. De politie mag echter geen controle uitvoeren via de school en mag geen kinderen aanhouden tijdens de schooluren in de school. Gezinnen met schoolgaande kinderen jonger dan achttien jaar die een bevel krijgen om het grondgebied te verlaten (BGV), kunnen vanaf de paasvakantie een opschorting van het BGV vragen tot het einde van het schooljaar. Dit is alleen mogelijk als ze het BGV na het begin van de paasvakantie hebben gekregen. Na het aflopen van de opschorting kan het gezin opnieuw aangehouden worden met het oog op een gedwongen uitwijzing. Hulp verlenen aan mensen zonder wettig verblijf is niet strafbaar als de hulp om humanitaire redenen verleend wordt. Hulpverleners, onderwijspersoneel en vrijwilligers mogen bijvoorbeeld kledij, voedsel en onderdak bieden. Of op zoek gaan naar een oplossing voor een medisch probleem of voor de verblijfssituatie. Je mag echter geen (zwart)werk regelen voor een persoon zonder wettig verblijf. Opgepast! De vreemdelingenwetgeving is complex en wordt voortdurend aangepast. De toepassing ervan is onderhevig aan interpretaties. Voor de meest recente en gedetailleerde informatie verwijzen we naar de website van het Kruispunt MigratieIntegratie en de pedagogische begeleidingsdiensten. Meer weten:

3 Gij moet toch niet altijd alles weten! Het uitgangspunt om ouders te betrekken bij het onderwijs aan hun kind is de vaststelling dat ouderbetrokkenheid een positieve weerslag heeft op het schools presteren en het welbevinden van kinderen. Ouderbetrokkenheid is in het belang van het kind, maar toch wordt hun mening en zienswijze vaak uit de discussie weerhouden. Kinderen hebben reeds op jonge leeftijd duidelijke opvattingen over ouderbetrokkenheid (Vyverman & Vettenburg, 2009), dus waarom niet even horen wat zij te zeggen hebben op de aan of afwezigheid van hun ouders op school en de school in het thuismilieu. In het boek Gezin en school. De kloof voorbij, de grens gezet? leveren Lauwers en Piessens een bijdrage over kinderen als actor in de relatie tussen thuis en school. Hieronder geven we graag een korte samenvatting mee. In het onderzoek gingen de auteurs op verkenning naar hoe kinderen de relatie tussen school en gezin beleven en welke plaats ze daarin innemen. Kinderen geven betekenis aan hun leefomgeving en geven er mee vorm aan. Thuis en school vormen lange tijd de twee belangrijkste milieus waarin kinderen zich verplaatsen. Heeft thuis een plaats op school? Thuis is aanwezig op school, maar die aanwezigheid wordt bemiddeld door de voorkeuren van de kinderen en de mogelijkheden op school. Kinderen delen selectief. Ze kiezen bewust wat ze aan wie vertellen op welke momenten. Op een schoolse manier over thuis vertellen wordt minder geapprecieerd dan een leerkracht of een andere persoon op school die spontaan interesse toont voor de leerling als persoon en niet enkel als leerling. Daarnaast vinden kinderen het leuk als iemand van thuis langskomt op school om hen te kunnen laten proeven van hun dagdagelijkse realiteit op school. Toch mag deze aanwezigheid niet controlerend zijn. Zo wordt het oudercontact als te controlerend ervaren. Kinderen begrijpen dat ouders willen weten hoe het op school gaat, toch hebben ze schrik voor de gevolgen en wensen ze op de hoogte te worden gebracht van wat er werkelijk gezegd wordt tijdens een oudercontact. School in de thuiswereld? De school krijgt op verschillende manieren een plaats in de thuiswereld: ouders die vragen hoe het op school was, huiswerk, mededelingen van school in de agenda, Ook hier vertellen kinderen liefst de positieve dingen en hoeft dit niet te ver te gaan. De eerder negatieve zaken (zoals een slechte toets, gedragskaart, ) houden de kinderen liever een beetje achter uit schrik voor de gevolgen. Ze proberen de informatiedoorstroom van school naar thuis naar hun hand te zetten, al zijn er systemen tussen school en ouders die dit tegen gaan. Kinderen hebben dus een eigen idee van beide leefomgevingen en hoe zich daarin te gedragen en te verhouden tegenover de andere actoren. Ze aanvaarden dat beide werelden met elkaar in contact komen, maar geven hierbij duidelijke grenzen aan. Zo waarderen kinderen de hulp van hun ouders bij het huiswerk, maar van zodra deze hulp ervoor zorgt dat ze hun huistaak zelf niet meer moeten maken of dat deze hulp de taak eindeloos rekt dan hebben ze er meestal genoeg van. Daarnaast brengt een thuisbezoek van leerkrachten de schoolwereld, waarin supervisie, controle en regels belangrijk zijn, binnen in hun private wereld en krijgen de leerkrachten een te diepe inkijk in hun privacy. Iets wat ze op school proberen afschermen door slechts selectief informatie te laten doorsijpelen. Kinderen formuleren voorwaarden en grenzen aan ouderbetrokkenheid. Die mag niet controlerend zijn, ouders mogen niet boos worden, ouders mogen zich niet teveel moeien, kinderen willen zich nog kunnen bewegen (Lauwers & Piessens, 2011). In het debat rond ouderbetrokkenheid is het dus ook wenselijk om de grenzen van de kinderen zoveel mogelijk te respecteren, in de mate van het mogelijke. Meer informatie: Gij moet toch niet altijd alles weten! Kinderen als actor in de relatie tussen thuis en school. Lauwers en Piessens. (2011). In: Gezin en school. De kloof voorbij, de grens gezet? Een verkenning VLOR, Acco: Leuven.

4 Zorg Vormingsaanbod van GO! ouders rond zorg Levenslang leren is een begrip dat wij bij GO! ouders graag mee onderschrijven. In de lerende maatschappij leren we allemaal graag wat bij, zowel op professioneel vlak maar niet in het minst ook in onze vrije tijd. Iedere ouder heeft recht op en nood aan informatie over de (algemene) ontwikkeling van zijn of haar kind. Scholen hebben hierin een taak op te nemen, maar ook ouderwerkingen kunnen hier mee in investeren door bijvoorbeeld vormingsavonden te organiseren over vragen die leven binnen de schoolgemeenschap. Bij GO! ouders hebben we het vormingsaanbod recent geactualiseerd. De vormingen die reeds jaren meegaan, zijn gebleven en werden aangevuld met enkele thema s: opvoeding algemeen, (cyber) pesten, gelijke onderwijskansen, schoolkeuzeprocessen, meertalig opvoeden, relaties en seks, zorg, In deze nieuwsbrief plaatsen we graag twee nieuwe vormingen rond het thema zorg in de spotlight. Iedere leerling, scholier of student heeft wel eens nood aan extra ondersteuning op het schoolse vlak. Sommige leerlingen hebben echter een constante nood aan die extra zorg om mee te kunnen op school. Heel wat scholen zetten de laatste jaren sterk in op zorgverbreding en ook hier kan de ouderwerking de school in bijstaan. Momenteel bieden wij volgende vormingen aan voor ouders: ADHD, autisme, hypersensitief, leerstoornis een diagnose. En dan? (In samenwerking met VCOK) Voorbij de vraagtekens?! Perspectief van leraren op inclusief onderwijs. (In samenwerking met Ouders voor Inclusie vzw) Het volledige vormingsaanbod komt weldra online. Maar tot die tijd kan u ons nieuwe aanbod aanvragen via iris.van.schoorisse@go.be. Bijeenkomst voor LOPvertegenwoordigers en alle geïnteresseerde ouders Wanneer: donderdag 14 maart 2013 Waar: Ravensteingalerij 4 (burelen OVSG), 1000 Brussel (bereikbaar via centraal station Brussel) Waarover: OUDERS EN HET INSCHRIJVINGSRECHT Inleider: Sara De Meerleer, LOPdeskundige van het LOP Brussel Basisonderwijs en medewerker bij AgODi OUDERS EN HET ONDERWIJS AAN ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS Inleider: Rachel Laget, stafmedewerker gelijke onderwijskansen Kruispunt MigratieIntegratie vzw Meer informatie: Ontvangst om 18.00u. met een broodje en een drankje. Bevestigen aan anne.vanloon@ovsg.be Start vergadering om u. Anne Van Loon, KOOGO anne.vanloon@ovsg.be Tim Aga, GO! ouders tim.aga@go.be Ludo Claes, VCOV ludo.claes@vcov.be

5 Welzijn De engagementsverklaring rond de seksuele integriteit: GO! ouders doet mee Vorig schooljaar ondertekende GO! ouders als één van de partners de engagementsverklaring betreffende de bescherming van de seksuele integriteit van de minderjarigen in het onderwijs. De overheid wil bijdragen aan een harmonische leefen leeromgeving voor kinderen en jongeren en nam daarom o.a. het initiatief tot de engagementsverklaring. Deze engagementsverklaring roept ons, samen met de andere partnersondertekenaars (de sectoren cultuur, welzijn en sport), concreet op om ouderwerkingen te sensibiliseren rond dit thema. Het is goed mee te denken over constructieve oplossingen voor bv. grensoverschrijdend gedrag. Maar, nog beter is het mee te denken over de wijze waarop wij dit kunnen voorkomen. Onze samenleving moet er namelijk in slagen een gemeenschappelijke taal en visie te ontwikkelen om over grensoverschrijdend gedrag te spreken en te oordelen. Volwassenen kunnen dan vanuit deze visie aangesproken worden op hun eventueel gebrek aan verantwoordelijkheid. Boven alles moeten ouders partners zijn/worden in een traject van moed. Kennis rond seksualiteit moet breder gedeeld worden, juridisering van probleemsituaties moet sterker gericht worden op bemiddeling en het moet een gewoonte worden de seksuele integriteit van het kind regelmatig bespreekbaar te maken, in welke sector ook. Concreet voor het onderwijs en de ouderraden Seksualiteit en lichamelijke integriteit zijn gevoelige thema s op school. Het is moeilijk bespreekbaar en ieder heeft er wel een eigen mening over. Toch is het belangrijk dit aan te kaarten! Er zijn heel wat concrete voorbeelden uit het dagelijks schoolleven die ouders bezighouden: bijv. gescheiden omkleedruimtes voor de turnles, opmerkingen van leerkrachten over het uiterlijk, lengte van het schooluniform voor de meisjes, tongzoenen op school, slaapplaats tijdens meerdaagse schooluitstappen, seksueel getinte pesterijen op het internet Hoe maakt u seksualiteit en integriteit bespreekbaar? De ouderwerking kan eerst en vooral aan de school signaleren dat ze dit thema belangrijk vindt. Samen met de school kan de ouderwerking inventariseren wat er op school bestaat en gebeurt rond de bevordering van de seksuele integriteit van minderjarigen op school. Welke afspraken en leefregels staan er in het schoolreglement? U kan de school toelichting vragen bij de eindtermen rond relatievorming en seksualiteit: hoe werkt men aan de realisatie van deze eindtermen? In welke mate worden zij voorgeleefd en is men alert voor grensoverschrijdend gedrag? Wanneer en op welke manier worden leerlingen aangesproken op grensoverschrijdend gedrag in de ruimste betekenis van het woord? Wie doet dat en hangen er sancties aan vast? Indien er noden aan het licht komen, worden ze best in kaart gebracht. Zo kan men op zoek gaan naar de geschikte personen, middelen en wijzen van omgaan/reageren om hieraan tegemoet te komen. Deze aanpak kan uitmonden in een advies naar de schoolraad om eventueel het schoolreglement bij te sturen. In een volgend stadium kunnen alle ouders geïnformeerd worden tijdens een ouderavond, via de schoolkrant Het vlaggensysteem van Sensoa is een leuke, kijkverruimende interactieve werkvorm om seksueel gedrag van kinderen en jongeren correct te leren inschatten, het te beoordelen en er gepast op te reageren. Zes criteria helpen daarbij: de toestemming, het vrijwillige karakter, de gelijkwaardigheid van de partners, de gezonde ontwikkeling van de betrokkenen, de context en het zelfrespect van de personen in kwestie. In de leermiddelenbank van Sensoa vindt u nog veel meer educatief materiaal. Wie alvast op weg wil gaan in het zoeken naar een geschikt handelingsprotocol, kan ook surfen naar (Sensoa) of naar Deze nieuwsbrief is een uitgave van vzw GO! ouders, ouderkoepel van het GO! onderwijs van de Vlaamse E. Jacqmainlaan 20, 1000 Brussel tel Frequentie: verschijnt maandelijks Info: ouders@go.be U vindt de GO! ouders nieuwsbrief ook op Redactie Tim Aga, Eva Maréchal, Iris Van Schoorisse, Timothy Van Raemdonck en Veerle Vyverman Verantwoordelijke uitgever: Filip Giraldo, voorzitter vzw GO! ouders onderwijs van de Vlaamse