Samenvatting Maatschappijleer Massamedia

Transcriptie

1 Samenvatting Maatschappijleer Massamedia Samenvatting door een scholier 1949 woorden 8 november ,8 5 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Massamedia Hoofdstuk 1 Wanneer mensen veel en langdurig met elkaar te maken hebben, ontwikkelen ze een eigen cultuur. Cultuur : Waarden + normen en aangeleerde kenmerken van groep of samenleving (bv. Dat we gekleed over straat gaan,dat we beleefd zijn tegen oudere mensen en dat we ons aan de verkeersregels houden, dat hoort bij onze cultuur) Iedere samenleving of groep ontwikkeld een eigen cultuur (bv. Een groep skiërs die een bepaalde tijd met elkaar door moeten brengen, daar ontstaat al snel een cultuur, van het delen van water enz) Cultuur staat tegen over natuur Natuur : datgene wat aangeboren is. (het gedrag van mensen is een combinatie van beiden) bv. Klanken uitbrengen = natuur De taal spreken = cultuur Normen en waarden zijn belangrijke kenmerken van de cultuur, waar normen en waarden verschillen kunnen conflicten ontstaan. Normen - gedragsregels Waarden - principes Cultuurkenmerken : Normen, Waarden, Kennis, Gewoontes, Opvattingen, Kunst, Sport, Symbolen, Feestdagen (bv. Sinterklaas vieren is een kenmerk van de Nederlandse cultuur, en stierengevechten bij Spanje) Cultuur is DYNAMISCH : het veranderd steeds (bv. De kleding, omgangsvormen en vrijetijdsbesteding) Culturen verschillen : - in de loop van tijd - per plaats - per groep. (bv. Het roken van wiet is legaal in Nederland maar in andere landen zwaar verboden) Skinheads = eigen gewoontes, maar wonen in Nederland, dus maken deel uit van de Nederlandse cultuur. Mensen kunnen dus deel uitmaken van meerdere cultuurgroepen tegelijk. Cultuurgroep : mensen met een gemeenschappelijke cultuur Niet alle culturen in een samenleving zijn even sterk. Dominante cultuur : Als een cultuur overheersend is in een samenleving Pagina 1 van 7

2 Kenmerken : bv. Het spreken van de Nederlandse taal en de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen) Subcultuur = wijkt af van de overheersende cultuur (bv. Jongerenculturen) - een subcultuur hoeft niet strijdig te zijn met de dominante cultuur, dat is een tegen cultuur wel : Tegencultuur : afzetten tegen de normale cultuur (bv. De hippie s) (deze tijd : antiglobalisten) In iedere cultuur bestaan subculturen, sommige doe je expres aan mee (punkers) en sommige vanzelf (op het werk) Bedrijven ontwikkelen vaak een eigen cultuur de bedrijfscultuur : alle waarden, normen die er in een bedrijf gelden. (bv. De kleding, manier waarop men met elkaar omgaat) Vooral bij jongeren zijn er veel subculturen. (alto s, hippi s gothic) Daarvoor zijn drie redenen te noemen : - na 1970 nam de welvaart toe - jongeren wilden een eigen leefstijl - GEBORGENHEID van een groep : ze willen ergens bij horen Jeugdculturen komen vaak voort uit de muziekstromen (rap, house,punk). De jongerenculturen verouderen snel. De belangrijkste kenmerken van cultuur worden steeds aan nieuwe leden overgegeven : aan leerlingen, aan immigranten of aan de werknemers van een bedrijf dit verloopt via socialisatie, sociale controle en internalisatie. Socialisatie : het aanleren van cultuur van groep of samenleving - gebeurt door socialerene instituties : (bv. SCHOOL, GEZIN, MEDIA, WERK, OVERHEID, VERENIGING, VRIENDEN) Naarmate je meer normen en waarden aanneemt ontwikkel je je eigen persoonlijkheid Sociale controle : wat je doet en wat je fout doet (sancties moeten ervoor zorgen dat mensen het ook echt doen) Deze kunnen positief of negatief karakter hebben : *straffen =negatief *belonen= positief Maatregelen : - formele positieve sancties (bv. Diploma, promotie) - formele negatieve sancties (bv. Gevangenisstraf, boete) - informele positieve sancties (bv. Fooi, applaus) - informele negatieve sancties (bv. Uitfluiten of kind naar kamer sturen) Internaliseren : automatisch gaan gedragen zoals de groep dat van hen verwacht Kinderen imiteren het gedrag van hun ouders. Dat is ook een beetje internaliseren! Socialisatie - Sociale controle - Sancties - Internalisatie - Cultuur - Normen en Waarden - Socialiserende instituties Hoofdstuk 2 Communicatie = het proces waarbij een zender bedoeld of onbedoeld een bepaalde boodschap overbrengt aan een ontvanger. (de boodschap kan bestaan uit gedachten,gevoels of gedragingen) Medium = waar de boodschap langs wordt gestuurd (bv. Geschreven woord, gebaren, kleding, televisiebeelden of kunstwerken) Pagina 2 van 7

3 Communicatiestoornis = als de zender iets anders bedoelt met een boodschap dan de ontvanger ontvangt. (dit heeft te maken met het Referentiekader = het geheel van persoonlijk waarden, normen, kennis en ervaring) Als de afstand tussen zender en ontvanger groter wordt is er meer kans op een communicatiestoornis. Behalve de sociale kant heeft communicatie ook economische aspecten. (bv. Communiceren via fax, en telefoon) Nederland is de laatste jaren veranderd in een informatiemaatschappij een samenleving waar communicatie en informatieoverdracht de basis van de meeste economische activiteiten vormen De informatiesector is inmiddels de belangrijkste sector van de economie geworden. Soorten communicatie : - Directe (face to face) Indirecte (niet face to face) communicatie. - Eenzijdige (eenrichtingsverkeer, komt van 1 kant) Meerzijdige (deelnemers zowel zender als ontvanger) - Verbale (gebruik van gesproken en geschreven) Non- verbale (symbolen tekeningen en lichaamstaal) - Interpersoonlijke (klein aantal personen) Massa (informatie voor een groot publiek) Massamedia = de dragers van openbare boodschappen Kenmerken : - De info is voor een groot en anoniem publiek - De info is openbaar en voor iedereen toegankelijk - De relatie tussen zener en ontvanger is onpersoonlijk - Meestal eenzijdig - De ontvanger kan in de meeste gevallen alleen indirect en achteraf reageren Groepen boodschappen : - amusement (donald duck) - nieuws (nos journaal) - reclame - meningsvorming (talkschow) - kunst (pinkpop) - educatie en onderwijs (schooltv) Functies van massamedia : - informatieve functie (journaal, om te informeren) - sociale functie (eenzaamheid verdrijven) - recreative (ontspanning) De media is ook belangrijk voor de samenleving als geheel : - voor de instandhouding van de democratie, de POLITIEKE FUNCTIE van de massamedia - voor de cultuuroverdracht, de SOCIALISERENDE FUNCTIE van de massamedia Pagina 3 van 7

4 Hoofdstuk 3 Pers : kranten en tijdschriften Verschillende soorten : - Kranten (landelijk dagblad) - Tijdschriften - Huis- aan- Huis bladen - Boeken Verschil tussen kranten : - algemene kranten en richtingkranten (TROUW) - progressieve kranten en conservatieve kranten (VOLKSKRANT) - populaire kranten (TELEGRAAF) en kwaliteitskranten (NRC Handelsblad) Tijdschriften zijn bedoeld voor een doelgroep : bv. Ouderen en jongeren Soorten tijdschriften : - Jongerenbladen (Hitkrant) - Familiebladen (Libelle) - Roddelbladen (Privé) - Special- interest (Computer Totaal) - Vakbladen (Kinderopvang en Medisch Contact) - Opinibladen (HP/De Tijd) - Omroepgidsen (VARA TV Magazine) Verschillende soorten tv zenders : - landelijke publieke omroepen - regionale en lokale publieke omroepen - landelijke commerciele omroepen - buitenlandse omroepen Publieke zenders : geen winst, informatief en weinig reclame Commerciele zenders : winst, vermaak en veel reclame Audiovisuele media is via geluid en beelden (bv. Radio en tv) Zuilen : - Katholiek = KRO - Protestant = NCRV, VPRO - Socialistisch = VARA - Liberaal = AVRO Hoofdstuk 4 Nieuws = informatie over recente feiten die nog onbekend zijn bij het grote publiek Kennis = informatie die bekend is (bv. Wat je op school leert over wiskunde, talen en economie) Selectiecriteria : (zorgt ervoor of het wel of niet in het nieuws komt) - Is het actueel genoeg? - is het uitzonderlijk? - is het interessant? - hoe ingrijpend zijn de gevolgen van de gebeurtenis? Pagina 4 van 7

5 - gaat het over beroemde personen? - voegt het nieuwsfeit iets toe aan het totaalinzicht in een bepaalde kwestie? - is er beeldmateriaal bij? Waar komt het nieuws vandaan? Nieuwsbronnen : - personen en instellingen die uit eigen initiatief jounalisten trekken (actiegroepen, bedrijven) - nieuwsgaring (journalisten gaan zelf opzoek naar nieuws - perbureaus (nieuwsberichten per fax of modem) (belangrijkste persbureau is ANP) Identiteit, die blijkt uit : - keuze van de onderwerpen (de ene krant besteed meer aandacht aan misdaden bv) - presentatie van het nieuws (grote koppen en andere krant veel foto s) - eigen commentaar en analyses Een journalist moet objectief zijn, dus geen mening hebben. Objectiviteit : een beschrijving van feiten en meningen die in overeenstemming is met de werkelijkheid. (bv. Als Marco borsato gaat scheiden is dat voor telegraaf belangrijk nieuws maar voor NRC niet!) Om objectiviteit of betrouwbaarheid zo dicht mogelijk te benaderen, moeten journalisten : 1. een scheiding maken tussen feiten en meningen 2. het principe van hoor en wederhoor toepassen (vb. verschillende betrokkende aan het woord) 3. gebruik maken van verschillende nieuwsbronnen en deze bron ook vermelden 4. over kennis van zaken beschikken de leiding van een krant is gescheiden in twee aparte verantwoordelijkheden: - de directie is verantwoordelijk voor het zakelijke en financiele management - de redactie heeft de inhoudelijke verantwoordelijkheid Redactiestatuut : die is er om conflicten tussen redactie en directie te voorkomen (hierin staat de onafhankelijkheid van de redacties) Hoofstuk 5 Beinvloedingstheorieen : 1.injectienaald theorie 2.de multiple- step- flow- theorie 3. theorie van de selectieve perceptie 4.de agendatheorie Hoofdstuk 6 Commerciele zenders zijn afhankelijk van lezers, kijkers en adverteerders. Ze zijn dus marktgericht De media werkt grotendeels afhankelijk van de overheid. Soms treeds de overheid actief op, vanuit de volgende uitgangspunten : - het goed functioneren van de democratie - de vrijheid van meningsuiting - de bescherming van een pluriform aanbod ( pluriforme programma s) à kwaliteit hoog, evenwichtig beeld samenleving en breede doelgroep. Het goed functioneren van de democratie Pagina 5 van 7

6 Hiervoor is betrouwbare informatievoorziening noodzakelijk. Alleen dan kan er een goed publiek debat plaatsvinden. De vrijheid van meningsuiting Persvrijheid = heel belangrijk. De pers mag zeggen wat hij wilt. Behalve discriminatie enz. De bescherming van een pluriform aanbod Er zijn allerlei verschillende omroepen aanwezig. Hierdoor krijgt het publiek de kans om verschillende soorten informatie te zien. En met elkaar te vergelijken. (bv. Door financiele steun aan kranten geven die dreigen te verdwijnen) De houding van de overheid tegen over de gedrukte pers wordt gekenmerkt door 2 tegengestelde principes : - het vrijemarktprincipe (het bestaansrecht van de kranten wordt overgelaten aan de vraag van de krant) - bescherming van de pluriformiteit ( dat er voldoende kranten zijn met verschillende dingen) DE OVERHEID EN DE OMROEPEN Gesloten Omroepbestel (ZUILEN) - Geen winst - AVRO, KRO enz. De omroepen mochten pas uitzenden als ze aan bepaalde voorwaarden hadden voldaan. Deze stonden in de Omroepwet uit omroepen kregen een zendmachtiging à AVRO, KRO, NCRV, VARA en VPRO Verzuiling à De mensen gingen allemaal een eigen zuil kijken enz. Open Omroepbestel (TROS EN VERONICA) Het aantal omroepen werd steeds groter. In 1969 werd de omroepwet gewijzigd. Hierdoor kwamen de TROS en VERONICA. Vertrossing : de populaire programma s kwamen vroeger op de avond en de saaie programma s kwamen later op de avond. Duaal Omroepbestel (KOMST VAN COMMERCIELE ZENDERS) In 1988 werd de omroepwet vervangen door de Mediawet. Nu kwamen er veel omroepen zoals RTL 4, MTV en TMF. De uitzendingen vonden plaats uit Luxemburg. Later hebben die in Nederland ook uitzendrechten en mogen gewoon uitzenden. Duaal : aan de ene kant commercieel en de andere kant publiek MEDIAWET Publieke omroepen moeten hebben : - pluriforme programma s - volledige programering - 50% europese productie - leden aspiranten leden - A omroepen leden Volledige Programering : - 25% cultuur - 35 % informatie en educatie - 15 % eigen invulling - ten hoogste 25 % verstrooiing Pagina 6 van 7

7 Commerciële zenders : - Sluikreclame is verboden ( doelbewust een product of productnaam te tonen of te noemen) - sponsoring is toegestaan voor culturele programma of sportprogramma s Publieke zender : - reclameopbrengsten worden verdeeld over publieke zenders - reclameblokken alleen tussen programma s in Pagina 7 van 7