Handleiding SpaceClaim

Transcriptie

1 Handleiding SpaceClaim

2 Deze handleiding is onderdeel van Dubbelklik, een lesmethode Technologie, ICT/ Loopbaanoriëntatie en Intersectoraal Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a database or retrieval system, or published, in any form or in any way, electronically, mechanically, by print, photo print, microfilm or any other means without prior written permission from the publisher. Ondanks alle zorg die aan dit boek is besteed kunnen auteurs, redacteuren en uitgever geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade, die zou kunnen voortvloeien uit enige fout, die in dit boek zou kunnen voorkomen. Colofon Eduklik augustus DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

3 Inhoudsopgave 1. Introductie SpaceClaim starten Instellingen Bestand openen Een nieuw (leeg) bestand openen Een bestaand bestand openen Bestand opslaan Een bestand opslaan dat nog niet eerder opgeslagen is Een bestaand bestand opslaan Tekenvlak maken Wat je moet weten voordat je gaat tekenen Een lijn tekenen Een cirkel tekenen Een cirkel vanuit een middelpunt tekenen Een cirkel tekenen met drie lijnpunten Een rechthoek tekenen Een rechthoek tekenen met twee punten Een rechthoek tekenen met drie punten Een boog tekenen Een boog tekenen vanuit een middelpunt Een boog tekenen met drie punten Een ovaal tekenen Selecteren, verplaatsen, verwijderen, knippen, kopiëren en plakken Selecteren Verplaatsen Verwijderen Knippen Kopiëren Plakken Bijsnijden Vergroten en verkleinen Tekening 3D maken Uitrekken (Pull) Randen afronden Een vlak uittrekken Lagen Een nieuwe laag maken Een laag kiezen Maatvoering Maten tijdens het tekenen Maten in tekening weergeven Tekst invoegen Afdrukken Afdrukvoorbeeld Afdrukinstellingen Printen DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 3

4 1. Introductie SpaceClaim is een programma waarmee op een gemakkelijke manier 3D ontwerpen gemaakt kunnen worden. Tekeningen van verschillende tekenprogramma s kunnen worden ingelezen door SpaceClaim om deze in 3D uit te werken. Wat is 3D? De aanduiding 3D wordt meestal gebruikt om aan te geven dat iets als ruimtelijk kan worden waargenomen, zoals 3D-foto's, 3D-film of 3D-graphics. Concreet betekent dit dat je niet alleen de breedte en hoogte ziet (2D), maar ook de diepte. Het verschil tussen 2D en 3D. h h b b d 2D 3D 3D is helemaal in. Steeds meer computergames worden geleverd als 3D, ook verschijnen er steeds meer films die driedimensionaal worden weergegeven. Maar ook in het bedrijfsleven komt het vaak voor. Als je bijv. een keuken wilt kopen, kun je direct een 3D-animatie zien om te beoordelen of dit echt is wat je zoekt. 3D zorgt ervoor dat een tekening steeds meer op de werkelijkheid gaat lijken. Succes en veel plezier met het werken met het programma SpaceClaim! 4 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

5 2. SpaceClaim starten Je kunt SpaceClaim op verschillende manieren starten. Waarschijnlijk kun je het programma vinden bij de andere programma s die voor Technologie geïnstalleerd zijn. Anders kun je het vinden via Start Alle programma s SpaceClaim. Of vraag het aan je docent. SpaceClaim opent met het volgende scherm: Sluit het venster in het midden door op het kruisje te klikken. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 5

6 3. Instellingen Voordat je gaat tekenen is het noodzakelijk het programma goed in te stellen. Deze stap moet je dus goed uitvoeren. Klik op de SpaceClaim-knop linksboven. Klik op de knop SpaceClaim Options Het volgende venster verschijnt nu: Klik aan de linkerkant op Units. 6 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

7 Stel de options in, zoals hieronder. Metric Millimeters Grams Derived Klik op OK DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 7

8 4. Bestand openen Het openen van een bestand kan op verschillende manieren: 4.1 Een nieuw (leeg) bestand openen Klik op de SpaceClaim-knop linksboven Klik op New Design en klik op OK. 4.2 Een bestaand bestand openen Klik op het pictogram Openen linksboven Zoek het gewenste bestand en klik op OK Of: Klik op de SpaceClaim-knop linksboven Klik op Open Zoek het gewenste bestand en klik op OK Als je een download wilt bewerken, moet je het bestand eerst opslaan. Daarna kun je het bestand openen en bewerken. 8 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

9 5. Bestand opslaan Het opslaan van een bestand kan op verschillende manieren. 5.1 Een bestand opslaan dat nog niet eerder opgeslagen is Klik op de SpaceClaim-knop linksboven Klik op Save As Save As en klik op OK. 5.2 Een bestaand bestand opslaan Klik op het pictogram Opslaan linksboven Of: Klik op de SpaceClaim-knop linksboven Klik op Save Je kunt het bestand in verschillende typen bestanden opslaan. Dit kun je zien aan de extensie van het bestand, bijvoorbeeld.dwg. Een korte toelichting bij de meest bekende extensies die je kunt gebruiken bij het opslaan:.scdoc bestand wordt opgeslagen en kan alleen geopend worden door SpaceClaim..dwg bestand wordt opgeslagen en kan ook geopend worden door AutoCad.jpg bestand wordt opgeslagen als afbeelding. Later kun je bewerkingen uit deze afbeelding niet meer ongedaan maken. Deze extensie dus alleen gebruiken als de tekening definitief is. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 9

10 6. Tekenvlak maken Het is handig om, voordat je gaat tekenen, eerst een tekenvlak te maken. Dan weet je dat je altijd binnen de gestelde maten blijft. Het tekenvlak vormt het deel van het scherm waarin je later de tekening gaat maken. Het maken van een tekenvlak doe je als volgt: Klik op het pictogram Rectangle (Rechthoek). Vervolgens ga je met de muis naar het tekenveld. Hier verschijnt naast de muis een kruisje. Dit is het punt waar je rechthoek begint. Bij het starten van een tekenvlak maakt het niet uit waar je begint. Nadat je iets hebt getekend wordt dit automatisch in het midden van het scherm geplaatst. Klik op het midden van het tekenveld. Door vervolgens met de muis te bewegen kun je een rechthoek vormen. Op het scherm wordt gelijk weergegeven wat de maten zijn van het vlak. Met het bewegen van de muis kun je de juiste maten zoeken Klik nogmaals op de linkermuisknop en het tekenvlak wordt getekend. 10 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

11 7. Wat je moet weten voordat je gaat tekenen Escape-knop De Escape-toets kun je gebruiken als: je een bewerking wilt beëindigen; (het lijkt dat) het programma vastgelopen is. Grid Als je gaat tekenen zie je allemaal kleine hokjes staan, dit noemen we de grid. De grid is een tekenhulp. Je tekent nl. van het ene punt naar het andere punt. Muis Tijdens het tekenen (als je een functie hebt aangeklikt) verandert de aanwijsfunctie van de muis in een plusje / kruisje. Vergroten / verkleinen Hoe kun je de afbeelding vergroten of verkleinen? Doe dit als volgt: Klik op het tabblad Design op het driehoekje naast de Zoom -knop. Daarna zie je het volgende menu verschijnen - Kies Zoom Extents voor het vergroten van een gedeelte - Kies Zoom Box In voor het vergroten van het hele tekenvlak - Kies Zoom In om alles te vergroten - Kiez Zoom Out om alles te verkleinen Als je het inzoomen ongedaan wilt maken, klik dan één keer op Zoom Out en de tekening is weer terug in de eerdere weergave / grootte. Afmetingen en graden Tijdens het tekenen kun je direct de juiste afmeting instellen. graden Tijdens het tekenen van een figuur (bijvoorbeeld een lijn) wordt de afmeting automatisch weergegeven. afmeting Ook wordt automatisch de mogelijk aangrenzende hoek weergegeven (meestal 90 graden). Als je de lijn schuin wilt maken, zal het aantal graden wijzigen. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 11

12 8. Een lijn tekenen In het tabblad Design vind je in de groep Sketch verschillende knoppen waarmee je allerlei figuren kunt tekenen. Een lijn tekenen doe je als volgt: Klik in het tabblad Design op het pictogram voor het tekenen van een lijn. Klik met je muis ergens in het tekenvlak. Dit is het beginpunt van de lijn. Ga naar het gewenste eindpunt van de lijn en klik met je muis. In de tekening wordt nu de grootte van de lijn weergegeven en de hoek waaronder deze lijn is getekend (in graden). De lijn blijft aan het kruisje vastzitten. Je kunt nu een nieuwe richting aangeven door de muis een andere richting op te bewegen. Als de lijn klaar is, kun je op de Escape-toets drukken. Dan stopt de bewerking lijn maken. Wat je dan hebt getekend blijft staan. 12 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

13 9. Een cirkel tekenen In het tabblad Design vind je in de groep Sketch verschillende knoppen waarmee je allerlei figuren kunt tekenen. Een cirkel tekenen is mogelijk op twee manieren. 9.1 Een cirkel vanuit een middelpunt tekenen Een cirkel vanuit een middelpunt tekenen doe je als volgt: Klik in het tabblad Design op het pictogram voor het tekenen van een cirkel. Klik met je muis ergens in het tekenvlak. Dit is het middelpunt van de cirkel. Door met je muis te bewegen kun je de diameter (doorsnede) van de cirkel veranderen. Tip Diameter van een cirkel = 2 x straal Wanneer de gewenste diameter wordt weergegeven, klik je nogmaals. De cirkel wordt (zolang je er met de muis op staat) groen gearceerd. 9.2 Een cirkel tekenen met drie lijnpunten Een cirkel met drie lijnpunten tekenen doe je als volgt: Klik in het tabblad Design op het pictogram voor het tekenen van een cirkel. Klik met je muis ergens in het tekenvlak. Dit punt is één van de drie punten die op de cirkel staan. Geef met een muisklik ook aan waar de andere cirkelpunten moeten komen. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 13

14 10. Een rechthoek tekenen In het tabblad Design vind je in de groep Sketch verschillende knoppen waarmee je allerlei figuren kunt tekenen. Een rechthoek tekenen is mogelijk op twee manieren Een rechthoek tekenen met twee punten Een rechthoek tekenen met twee punten doe je door de punten die diagonaal tegenover elkaar liggen aan te geven. Dit doe je als volgt: Klik in het tabblad Design op het pictogram voor het tekenen van een rechthoek. Klik met je muis ergens in het tekenvlak. Dit is het eerste diagonale punt van de rechthoek. Door met de muis te bewegen kun je de grootte van de rechthoek veranderen. Klik met je muis op het gewenste punt van de tegenover liggende diagonaalpunt Een rechthoek tekenen met drie punten Dit doe je als volgt: Klik in het tabblad Design op het pictogram voor het tekenen van een rechthoek. Klik met je muis ergens in het tekenvlak. Dit is het eerste hoekpunt van de rechthoek. Het andere hoekpunt van de rechthoek geef je aan door te klikken op het gewenste punt. Het derde punt van de rechthoek kan een hoekpunt zijn, maar ook een punt op één van de zijden. Klik met je muis op het gewenste punt. 14 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

15 11. Een boog tekenen In de vorige hoofdstukken zijn er verschillende vormen aan de orde geweest. Er zijn ook andere vormen die je minder vaak zult gebruiken, zoals de boog. Een boog is een deel van een cirkel. Een boog tekenen kan op twee manieren Een boog tekenen vanuit een middelpunt Klik in het tabblad Design op het pictogram voor het tekenen van een boog (Sweep Arc). Klik met je muis ergens in het tekenvlak. Dit wordt het middelpunt van de boog. Door met de muis te bewegen kun je de grootte van de boog veranderen. Klik in het tekenvlak op het punt waarbij de gewenste grootte wordt aangegeven. Door de muis nu te bewegen kun je bepalen hoe de boog moet worden Een boog tekenen met drie punten Klik in het tabblad Design op het pictogram voor het tekenen van een boog met drie punten (Three-Point Arc). Klik met je muis ergens in het tekenvlak. Dit wordt het beginpunt van de boog. Door met de muis te bewegen kun je de breedte van de boog veranderen. Klik in het tekenvlak op het punt waarbij de gewenste breedte tussen de punten wordt aangegeven. Door de muis nu te bewegen kun je bepalen hoe de boog moet worden. Klik op de gewenste lijn. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 15

16 12. Een ovaal tekenen In de vorige hoofdstukken zijn er verschillende vormen aan de orde geweest. In dit hoofdstuk staat het tekenen van een ovaal centraal. Een ovaal (Ellipse) is uitgerekte cirkel. Een boog tekenen doe je als volgt: Klik in het tabblad Design op het pictogram voor het tekenen van een boog (Ellipse). Klik met je muis ergens in het tekenvlak. Dit wordt het middelpunt van de ovaal. Door met de muis te bewegen kun je de breedte van de ovaal veranderen. Klik in het tekenvlak op het punt waarbij de gewenste breedte wordt aangegeven. Je kunt nu de gewenste hoogte instellen door de muis te bewegen. Klik in het tekenvak op het punt waarbij de gewenste hoogte bereikt is. 16 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

17 13. Selecteren, verplaatsen, verwijderen, knippen, kopiëren en plakken Als je een plattegrond moet maken van een kantine, is het handig om de verschillende tafels en stoelen te kopiëren. Je hoeft deze dan slechts één keer te tekenen Selecteren Klik met de muis op het object dat je wilt verplaatsen. De randen van het object worden nu groen gearceerd Verplaatsen Selecteer datgene wat je wilt verplaatsen. Klik op het pictogram voor verplaatsen. In het object wordt nu het verplaatsingsgereedschap geplaatst. Dit verplaatsingsgereedschap lijkt op de wijzers van een klok. Klik met je muis op de wijzers en sleep het object naar de gewenste positie. In sommige versies van SpaceClaim moet je de ctrl-toets ingedrukt houden als je het object wilt verplaatsen Verwijderen Selecteer het object (of deel van een object) dat verwijderd moet worden. Klik op de Delete-knop. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 17

18 13.4 Knippen Selecteer het object (of deel van een object) dat verwijderd moet worden. Klik op Ctrl + C of klik op het het pictogram voor knippen Kopiëren Selecteer datgene wat je wilt kopiëren. Klik op Ctrl + C of op de knop voor kopiëren Het object wordt gekopieerd Plakken Je kun alleen een object plakken als je deze eerst gekopieerd hebt. (zie 13.5) Klik op Ctrl + V of op de knop voor plakken Het object wordt exact over het originele object geplakt. Het lijkt daardoor dat er niets is gebeurd, maar de kopie staat dus precies over het origineel. Indien gewenst kun je het object verplaatsen. Zie daarvoor DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

19 14. Bijsnijden Je kunt ook in een tekening een deel weghalen. Stel je voor dat een lijn uitsteekt. Of je wilt in een figuur een lijntje weghalen. Je gebruikt hiervoor de functie trim (= bijknippen). Het bijsnijden van een object doe je als volgt: Selecteer het deel van het object dat je wilt bijsnijden Klik op de knop voor Bijsnijden (Trim Away) Het geselecteerde deel verdwijnt. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 19

20 15. Vergroten en verkleinen Je kunt een (gedeelte van een) object vergroten of verkleinen. Selecteer het object dat je wilt vergroten / verkleinen. Klik op een van de weergegeven punten in het object. Sleep het punt naar de gewenste grootte. 20 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

21 16. Tekening 3D maken In de voorgaande hoofdstukken staat beschreven hoe je een tekening moet maken in 2D-perspectief. In dit hoofdstuk worden de belangrijkste functies uitgelegd om een tekening in 3D te maken Uittrekken (Pull) Door de functie Pull kun je diepte geven aan een tekening. Diepte geven aan een tekening doe je op de volgende manier: Zorg dat de tekening die je diepte wilt geven geopend is. Klik op het pictogram Pull Je ziet nu dat de grid (hokjes in het tekenvlak) verdwijnt en dat de tekening wordt gearceerd. Er verschijnen een aantal pictogrammen in beeld. Hieronder worden ze weergegeven met de bijbehorende betekenis / omschrijving. Het selecteren van een vlak dat je wilt uitrekken. Een lijn selecteren waar om het vlak wordt uitgetrokken. Dit wordt gedaan door een draaihoek in te voeren. Een lijn of vlak selecteren om uit te rekken. Een vlak kiezen en vervolgens een lijn selecteren om het vlak langs uit te rekken. Een lijn of vlak selecteren om uit te rekken. Vervolgens kan gekozen worden of je het vlak recht wil uitrekken of om een as m.b.v. het invoeren van een draaihoek. Een punt van een vlak selecteren waar vanuit deze geschaald kan worden. Als je de muis midden op het vlak zet verschijnen er gele pijlen bij het vlak. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 21

22 Klik met de linker muisknop midden op het vlak en houd de linker muisknop ingedrukt. Met de muis kun je nu het vlak naar boven of beneden uitrekken. Bij het uitrekken van het vlak wordt gelijk de lengte van het uitrekken weergegeven. Je kunt de lengte ook handmatig invoeren door de linker muisknop ingedrukt te houden en de gewenste lengte in mm. in te voeren 16.2 Randen afronden In sommige tekeningen is het wenselijk geen rechte hoeken te hebben, maar mooie afgeronde hoeken. Het afronden van hoeken doe je als volgt: Om dit te doen moeten we eerst het figuur gaan draaien en inzoomen om alles goed te kunnen zien. Dit kan door gebruik te maken van de volgende knoppen. tekening draaien tekening op het scherm verplaatsen tekening vergroten / verkleinen Gebruik deze knoppen om goed zicht te hebben op de te bewerken hoek, zoals in de afbeelding hieronder. Klik op de optie Pull 22 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

23 Klik nu met de muis op één van de lijnen die de hoek raakt die je wilt bewerken. Door de linker muisknop ingedrukt te houden, kun je deze rand afronden. Net als bij het uitrekken is ook hier weer de afstand van het afronden handmatig in te voeren Een vlak uitrekken Zorg dat je het getekende figuur goed in beeld krijgt. Klik op de lijn boven de net afgeronde kant. Het volgende scherm (zie hiernaast) verschijnt. Om de geselecteerde lijn uit te rekken heb je het derde pictogram van links nodig. Klik op dit pictogram. Houd de linker muisknop ingedrukt en maak een vlak. De lengte van het uitrekken wordt weergegeven, maar je kunt het ook zelf invoeren. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 23

24 17. Lagen In SpaceClaim kun je met verschillende lagen werken. De lagen liggen op elkaar en zijn transparant. Je kunt verschillende lagen aan en uit zetten. Een laag kun je bepaalde eigenschappen meegeven, zoals een lijnkleur en een lijndikte. De kleur geeft duidelijkheid tijdens het tekenen op de computer. De lijndikte is vooral duidelijk bij het printen. Je ziet altijd in welke laag iets getekend is Een nieuwe laag maken Klik aan de linkerkant op het tabblad Layers (Lagen) Klik in het witte deel van dit venster met de rechtermuisknop. Klik op New Er wordt nu een nieuwe laag toegevoegd. De instellingen van deze laag zijn als volgt te wijzigen: Voor het wijzigen van de naam van de laag dubbelklik je op de aangegeven naam. Dan kun je de naam aanpassen. Voor het wijzigen van de kleur, klik je op de knop voor kleurinstelling naast de nieuwe laag. Voor het instellen van de (normale) lijndikte, klik je op de knop Lineweight. Voor het instellen van de lijnstijl, klik je op de knop Linestyle 24 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

25 17.2 Een laag kiezen Natuurlijk moet het duidelijk zijn in welke laag je werkt. Klik aan de linkerkant op het tabblad Layers (Lagen) De laag die op dit moment actief is, wordt vetgedrukt weergegeven. Klik op de rechter muisknop op de naam van de laag die je nu wilt gebruiken. Kies voor Make Active. Je kunt nu in deze laag werken. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 25

26 18. Maatvoering 18.1 Maten tijdens het tekenen Tijdens het tekenen kun je direct de juiste afmeting tekenen. Tijdens het tekenen van een figuur (bijvoorbeeld een lijn) wordt de afmeting automatisch weergegeven. Als de bewerking is beëindigd, wordt de afmeting niet meer weergegeven Maten in tekening weergeven Soms kan het duidelijk zijn om een maat aan te geven in je tekening. Doe dit als volgt: Klik bovenaan op het tabblad Detail. Klik op de pictogram voor maatvoering (Dimension). Selecteer de lijn in de tekening die je van een afmeting wilt voorzien. Door de muis te verplaatsen kun je aangeven waar de maatlijn moet komen. Klik nogmaals met de muis en de maatlijn verschijnt. De maatlijn is voorzien van een tekstvak waarin de afmeting staat. Dit tekstvak kun je opmaken op de gewenste manier. 26 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

27 19. Tekst invoegen Ter verduidelijking is het soms nuttig tekst op te nemen in de tekening. Als je tekst wilt invoegen in een 3D-tekening, moet je er eerst voor zorgen dat de tekening in de goede positie staat. Meer hierover lees je in 16.2, eerste aandachtspunt. Het plaatsen van tekst in een tekening doe je als volgt: Klik bovenaan op het tabblad Detail Klik op het pictogram voor het invoegen van een tekstvak Aan je muis kleeft nu een afbeelding met de letter abc Klik ergens in het scherm om het tekstvak te plaatsen. Typ de gewenste tekst in. Hierna kun je de tekst opmaken door lettertype, vet, cursief of onderstrepen te gebruiken. Ook kun je het tekstvak verplaatsen naar een andere positie. DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 27

28 20. Afdrukken 20.1 Afdrukvoorbeeld Voordat je daadwerkelijk gaat printen is het vaak verstandig een afdrukvoorbeeld te bekijken. Het maken van een afdrukvoorbeeld doe je als volgt: Klik op de SpaceClaim-knop Print Print Preview 20.2 Afdrukinstellingen Het wijzigen van de afdrukinstellingen van een tekening doe je als volgt: Klik op de SpaceClaim-knop Print Print Settings 20.3 Printen Het maken van een afdruk doe je als volgt: Klik op de SpaceClaim-knop Print Print 28 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM

29 DUBBELKLIK - HANDLEIDING SPACECLAIM 29