Toelichting MAP 6 Land- en tuinbouwers

Transcriptie

1 Toelichting MAP 6 Land- en tuinbouwers 24 juni: Vormingscentrum, Malle 25 juni: Salons Mantovani, Oudena arde 1 juli: Gemeenschapshuis Glazuur Glabbeek 2 juli: REO Veiling, Roeselare 3 juli: CC Cultuurpunt Gruitrode, Oudsbergen

2 Deze presentatie is uitgebreider dan de presentatie die getoond wordt tijdens de voorlichtingsvergaderingen over MAP 6 in juni-juli In deze presentatie vindt u meer provinciale kaarten met de gebiedstype-indeling en extra voorbeelden.

3 Programma 20:00 Inleiding 20:10 MAP 6 in vogelvlucht 20:30 Wat in 2019? 21:30 Vanggewassen in de praktijk 22:00 Vragen en antwoorden 22:30 Nakaarten met een drankje 27/06/2019 3

4 Communicatie VLM Info via website met link naar: actieprogramma Informatiefiches per thema persmededelingen Veel gestelde vragen Folder en animatiefilmpje over de 4J s Landbouwbeurzen (werktuigdagen sept 2019, Agro-expo Roeselare jan 2020, Agridagen Ravels feb 2020) 27/06/2019 4

5 Programma 20:00 Inleiding 20:10 MAP 6 in vogelvlucht 20:30 Wat in 2019? 21:30 Vanggewassen in de praktijk 22:00 Vragen en antwoorden 22:30 Nakaarten met een drankje 27/06/2019 5

6 Oppervlaktewater MAP meetnet

7 Oppervlaktewater /06/2019 7

8 Gemiddelde concentratie grondwater MAP meetnet Gewogen gemiddelde nitraatconcentratie (mg NO 3 - /l) 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 voorjaar najaar y = -0,5181x + 43,964 R² = 0,7165 voorjaar najaar voorjaar najaar voorjaar najaar voorjaar najaar voorjaar najaar MAP4 voorjaar najaar voorjaar najaar voorjaar najaar voorjaar najaar MAP5 voorjaar najaar voorjaar najaar Analysecampagne filter 1 filter 2 filter 3 Lineair (filter 1 ) 27/06/2019 8

9 Huidige praktijken Stagnatie waterkwaliteit Verbeterde praktijken Verbetering waterkwaliteit 27/06/2019 9

10 Ambitie niveau Waterkwaliteit in lijn met Europese doelen Nutriëntenverliezen uit land- en tuinbouw Bodemkwaliteit Bemesting 4J s Mestsoort Directe verliezen JUISTE Dosis Tijdstip Techniek 27/06/

11 Blijft gelijk Aangifte NER Mestuitscheidingscijfers Mestverwerkingsplicht Groei mits bewezen mestverwerking Emissie arme stallen Emissie arme aanwending Teeltvrije strook Afstand tot waterlopen Doorlichtingen Terreincontroles Valt weg Focusgebieden Attesten Verandert First flush systeem Silosappen Innovatie Verandert Gebiedsindeling Inzaai vanggewassen Bemestingsnormen Derogatie Uitrijregeling Vervoer na 1 augustus Burenregeling Mestopslag Nitraatresidu Verzamelaanvraag Kunstmestregister Boetes 27/06/

12 Gebiedstype-indeling Nieuwe indeling vervangt focusgebieden Afstroomzones van Vlaamse waterlichamen als geografische eenheid (266) Indeling gebaseerd op waterkwaliteit oppervlaktewater en grondwater Elke afstroomzone is ingedeeld in één van de 4 gebiedstypes 27/06/

13 Gebiedstype 0 Doel bereikt Gebiedstype 1 Kleine inspanning nodig Gebiedstype 2 Aanzienlijke inspanning nodig Gebiedstype 3 Grote inspanning nodig Aandeel afstroomzones 57% 19% 12% 12% Areaal (ha) Aandeel areaal (%) 40% 20% 19% 20% 27/06/

14 27/06/

15 27/06/

16 27/06/

17 27/06/

18 27/06/

19 27/06/

20 27/06/

21 27/06/

22 27/06/

23 27/06/

24 Gebiedstypes INFO Beschikbaar op e-loket VA vanaf 14 juni: - GIS-laag gebiedstypes - Toekenning gebiedstype aan elk perceel Ook aangeduid voor elk perceel op het overzicht Bemestingsnormen op het Mestbankloket begin augustus 27/06/

25 Programma 20:00 Inleiding 20:10 MAP 6 in vogelvlucht 20:30 Wat in 2019? 21:30 Vanggewassen in de praktijk 22:00 Vragen en antwoorden 22:30 Nakaarten met een drankje 27/06/

26 Generiek Gebiedsgericht Kunstmest (Mestverwerking) Derogatie Uitrijregeling Vervoer Nitraatresidu Bemestingsnormen Vanggewassen 27/06/

27 Generieke maatregelen 27/06/

28 Bemestingsnormen Verhogen norm werkzame N voor uitsluitend gemaaid grasland met 75 eenheden Gunstige teelt: erosie, koolstofopslag, beperkte uit- en afspoeling van nutriënten, verhoogde fosfaatexport, hogere eiwitgehaltes (voeder) Geen wijzigingen, wel gebiedsgerichte aanscherping Overzicht: brochure normen en richtwaarden op 27/06/

29 Kunstmest Landbouwer Register van alle leveringen Stavingstukken van alle leveringen Gebruiksregister op perceelsniveau Digitaal register Automatisch doorsturen vanaf 1/7/2020 Verdere uitwerking volgt 27/06/

30 Kunstmest Kunstmesthandelaars Aangifteplicht vanaf kg N (niet nieuw) voor wie produceert verdeelt importeert exporteert Digitaal register automatisch doorsturen vanaf 1/7/2020 Verdere uitwerking volgt 27/06/

31 Blijft 4 jaar derogatieteelten Derogatie Wijzigt graslandmanagement vanggewassen bemestingsnormen aanvraag vóór 15/2 P kunstmest mestverwerking bemestingsplan meststaalnames bodemstalen geen effluenten winter 2/3 mest vóór 1 juni nitraatresiducontrole

32 Graslandmanagement Scheuren Niet-zware klei Zware klei Scheuren grasland kan steeds 15/2 30/4 Scheuren grasland voor hernieuwing Inzaaien gewas hoge N opname binnen 2 weken na scheuren 15/9 30/10 Altijd Na scheuren blijvend grasland geen bemesting Tenzij 15/2 30/4 15/9 30/10 15/2 30/4 wel 15/9 30/10 niet & 27/06/

33 INFO Derogatie Nog onder voorbehoud Aanvraag via Aanvraagmodule op het Mestbankloket uiterlijk 14 juli Aanduiden derogatiepercelen op e-loket VA uiterlijk 14 juli Derogatieprocedure: identiek als voorbije regeling Aanvraag via Mestbankloket voor 2019 uiterlijk 14 juli Definitieve aanduiding percelen voor 2019 op e-loket VA uiterlijk 14 juli (ongeacht of er al percelen aangeduid zijn in VA2019) Wie komt niet in aanmerking? Bedrijven of derogatieteelten met sanctie derogatie (opgelegd eind december 2018) Bedrijven met derogatieverbod (op perceel of bedrijf) bij opleggen bedrijfsstatus 2019 Bedrijven die niet tijdig voldaan hebben aan aangifteplicht 27/06/

34 Uitrijregeling Meststoffen type 1 (stalmest, compost, traag werkende meststoffen) VERBOD va 1 november - 15 januari (2,5 maanden, +14 dagen) Meststoffen type 2 (vloeibare dierlijke mest en andere organische meststoffen) op grasland VERBOD 16 augustus 15 februari (6 maanden, + 14 dagen) Meststoffen type 2 (vloeibare dierlijke mest en andere organische meststoffen) op akkerland VERBOD van 1 augustus 15 februari (6,5 maanden) 36 kg efficiënte N toegelaten in augustus als een vanggewas is ingezaaid vóór 15 september na een niet-nitraatgevoelige hoofdteelt Meststoffen type 3 (kunstmest, spuistroom, effluent) Augustus regeling zoals type 2 meststoffen Specifieke regeling groenten tot 31 oktober Regeling type 3 met lage N-inhoud tot 31 oktober 27/06/

35 Opslag van type 1 meststoffen op akker (stalmest, compost, traag werkende) Voorwaarden altijd te respecteren Spreiden op hetzelfde perceel Minstens 10m van perceelsgrens of waterloop Minstens 100m van woningen of publiek toegankelijke gebouwen Opslag van boerderijcompost en gecertificeerde compost kan altijd Opslag van niet-compost kan altijd indien afgedekt op een luchtdoorlatende, semipermeabele wijze, die verhindert dat regenwater kan insijpelen Opslag van niet-compost & niet afgedekt is Verboden tussen 1 november en 15 januari Max 2 maanden tot spreiden 27/06/

36 Vervoer Burenregeling geldt voor 3 maanden 27/06/

37 Gebiedsgerichte maatregelen 27/06/

38 Maatregelen MAP5 Bedrijfsmaatregelen Bedrijfsstatus op basis van nitraatresidu en focusgebieden Bedrijfsdoorlichting MAP6 Gebiedsgerichte Gebieds- maatregelen Bedrijfsmaatregelen Nitraatresidu Bedrijfsdoorlichting 27/06/

39 Gebiedstype 0 Doelstelling gehaald > versoepeling Geen verplichte N-analyses met bemestingsadvies voor percelen sierteelt, boomkweek, groenten I en II en aardbeien Minder controlestalen nitraatresidu 27/06/

40 Gebiedstypes 1, 2, 3 INFO Van toepassing vanaf 2019 Doelstelling nog niet gehaald > maatregelen ifv doelafstand Basismaatregel vanggewassen: (Uitz: zware kleigronden) = Hoofdteelt geoogst uiterlijk 31 aug Verplichte inzaai vanggewas uiterlijk 15 sept OF een nateelt Aanhoudperioden vanggewassen: afgestemd op EAG (Dept LV) 15/9 31/8 15/10 30/11 31/1 Leem Overige 27/06/

41 Gebiedstypes 2 en 3 4 bijkomende maatregelen Bemesting slechts toegestaan als gebruiker 1 jan ook de hoofdteelt verbouwt Jaarlijkse daling bemestingsnormen werkzame N Extra vanggewasverplichting: Jaarlijkse toename verplichte inzaai vanggewassen Vanaf 1 aug moet elk vervoer naar akkers (uitz blijvende teelt) van vloeibare dierlijke mest met erkend mestvoerder (AGR- GPS) Ook eigen mest eigen grond 27/06/

42 Gebiedstypes 2 en 3: Bemestingsrechten Bemesting slechts toegestaan als gebruiker 1 jan ook de hoofdteelt verbouwt 1/1 21/4 31/5 VA INFO INFO Van toepassing vanaf 2020 Van toepassing vanaf /06/

43 Gebiedstypes 2 en 3: Transportregeling vanaf 1 augustus: steeds erkend mestvoerder: => vanaf 2019 naar percelen in GT2 en GT3 voor vloeibare dierlijke mest naar akkers met een niet blijvende teelt en geen gras ook eigen mest/eigen grond (ook als niet op openbare weg) Tenzij: Precisiebemestingstechniek (Equivalente maatregel) Vrijstelling ikv nitraatresidu Boete tot euro 27/06/

44 Gebiedstypes 2 en 3: Bemestingsnormen Jaarlijkse daling bemestingsnormen werkzame stikstof Daling normen werkzame N GT 2 GT % -5% % -10% % -15% % -20% Bedrijfsbenadering blijft van toepassing INFO Van toepassing vanaf 2019 Verrekend in Overzicht van Bemestingsnormen op Mestbankloket begin aug 27/06/

45 Gebiedstypes 2 en 3: Vanggewassen Jaarlijkse toename areaal vanggewassen Toename areaal vanggewas bovenop referentiepercentage (gemid van 2016, 2017 en 2018) GT 2 GT % +5% % +10% % +15% % +20% Wat wordt beschouwd als geldig voor de vanggewassen : Tijdelijk grasland Teelten waarop uiterlijk 15 sept een vanggewas aanwezig is en aangehouden blijft overeenkomstig de aanhoudperioden (vb vlas, graan, sommige groenten, ) Aardappelen en mais waarop uiterlijk 15 okt een vanggewas aanwezig is en aangehouden blijft overeenkomstig de aanhoudperioden Ook mais met onderzaai gras Niet-nitraatgevoelige hoofdteelt gevolgd door een laagrisico nateelt (bvb graan na graan of bieten, ) 27/06/

46 Gebiedstypes 2 en 3: Vanggewassen Niet-nitraatgevoelige hoofdteelt = teelten waarop een BO waterkwaliteit kan toegepast worden (zie toelichting bij VA). - Grasland, - Alle graangewassen - Bieten, - Spruitkool - Vlas - Koolzaad / raapzaad -. - Korrelmaïs Laag-risico nateelt = elke nateelt uitgezonderd specifieke teelten 27/06/

47 Gebiedstypes 2 en 3: Vanggewassen Wat is ref% van de landbouwer? Elke landbouwer krijgt één ref% Blijft van toepassing gedurende MAP6 = het gemiddelde van zijn ref% 2016, ref% 2017 en ref% 2018 ref% van bepaald jaar = aandeel vanggewassen tov het bouwland Ref% is minimaal 20% Wat als landbouwer geen ref% heeft? Bvb starters, in 2016, 2017 en 2018 geen percelen in GT2 en 3, Areaal bouwland wordt bepaald overeenkomstig het ref% van de afstroomzones (behorend tot GT2 en 3) + x% Ref% van de afstroomzones zijn wettelijk bepaald 27/06/

48 Gebiedstypes 2 en 3: Vanggewassen Wanneer voldaan aan de extra verplichting in GT2 en 3? Gerealiseerd areaal doelareaal Wat is doelareaal? Areaal bouwland overeenkomstig ref% + x% afgetopt op 80% Areaal niet gerealiseerd in voorgaand jaar Areaal vanggewasovereenkomst (*) Areaal vanggewasovereenkomst (*) (*): enkel onder specifieke voorwaarden 27/06/

49 Gebiedstypes 2 en 3: Vanggewassen Wat is een vanggewasovereenkomst? Overeenkomst tss max 2 landbouwers per gebiedstype Voorwaarden: Aanbiedende lb Verkrijgende lb Perceel in (zelfde) gebiedstype Ja Ja Overeenkomst met 3 e partij Nee Nee Geen vrijstelling In x en x-1 In x Geen equivalente maatregelen In x en x-1 In x Geen focusbedrijf MC2 of MC3 In x en x-1 In x Voldaan hebben in x-1 Aftopping op 80% Ja Nee 27/06/

50 Gebiedstypes 2 en 3: Vanggewassen INFO Van toepassing vanaf 2019 Mededeling van ref% op het Mestbankloket rond 14 juni Ondertekening vanggewasovereenkomst via Aanvraagmodule op Mestbankloket uiterlijk 31 augustus 2019 Bepaling doelareaal vanggewassen 2019: extra overzicht op Mestbankloket begin aug Opgeven inzaaiperiode via e-loket VA vanaf 14 juni B Bepaling gerealiseerd areaal 2019: extra rapport op Mestbankloket begin /06/

51 Gebiedstypes 2 en 3: Vanggewassen SAMENGEVAT 1 e Basismaatregel: algemene inzaaiverplichting van vanggewas op uiterlijk 15 sept bij oogst uiterlijk 31 aug OF andere nateelt 2 e Minstens voldoen aan ref% + x% met inzaai vanggewassen 27/06/

52 Omgaan met vanggewas in de praktijk 27/06/

53 Op welke manier voldoe ik aan de 2 vanggewasregels (basisregel en doelareaal %)? Hoofdvraag 1 : Welke van mijn percelen moeten voldoen aan de basisregel voor vanggewassen (+ aanhouding) (in gebiedstype 1, 2 en 3)? Ligt het perceel in GT1 of GT2 of GT3, en het perceel ligt niet in zware kleigrond? Is het perceel geoogst vóór eind augustus? indien beide vragen hierboven JA : perceel onderhevig aan de basisregel : inzaai vanggewas verplicht, uiterlijk 15/9 + aanhouding of telen van een nateelt 27/06/

54 Hoofdvraag 2. Welke van mijn percelen kunnen dienen voor het verplicht doelareaal vanggewassen (+ aanhouding) (in gebiedstype 2 en 3)? Ligt het perceel in GT2 of GT3? Is het perceel tijdelijk gras? of is het een perceel met inzaai vanggewas uiterlijk 15/9 + aanhouding? of is het een perceel maïs en aardappelen : datum inzaai vanggewas uiterlijk 15/10 + aanhouding van het vanggewas? of is het een perceel granen/bieten/spruitkool/vlas/koolzaad/raapzaad, met een nateelt die geen specifieke teelt is? Indien beide vragen hierboven = JA => perceel komt in aanmerking voor de invulling van het doelareaal 27/06/

55 Enkele voorbeelden Percelen in GT2 of GT3 31/08 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr EAG) Basisregel voldaan? (in niet-klei) Voor doelareaal (%)? aardappelen gele mosterd JA aardappelen gras JA aardappelen gras gras NVT JA aardappelen gras NVT NEE aardappelen wintertarwe NVT NEE 27/06/

56 Nog enkele voorbeelden Percelen in GT2 of GT3 31/08 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr EAG) Basisregel voldaan? (in niet-klei) Voor doelareaal (%)? aardappelen gele mosterd wintertarwe NEE wintergerst bloemkool gras NEE bloemkool gras NVT NEE bloemkool facelia NVT JA 27/06/

57 Nog enkele voorbeelden Percelen in GT1 31/08 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr EAG) Basisregel voldaan? (in niet-klei) Voor doelareaal (%)? aardappelen gele mosterd NVT aardappelen gele mosterd NVT aardappelen wintertarwe NVT NVT Perceel in GT0 aardappelen gele mosterd NVT NVT 27/06/

58 Hoe vul ik mijn verplicht jaarlijks doelareaal in? Stel volgende vragen : Wat is mijn areaal tijdelijk grasland (hoofdteelt) in GT2 of GT3? Wat is mijn areaal teelten in GT2 of GT3, met vanggewas uiterlijk 15/09 + aanhoudingsperiode? Wat is mijn areaal maïs en aardappelen in GT2 of GT3, met vanggewas uiterlijk 15/10 + aanhoudingsperiode? Wat is mijn areaal granen/bieten/spruitkool/vlas/koolzaad/raapzaad in GT2 of GT3, met als nateelt een niet-specifieke teelt? ha ha ha ha groter? VERPLICHTE OPPERVLAKTE kleiner? VANGGEWASSEN in GT2 + 3 Som ha 27/06/

59 Voorbeeld Bedrijf 1 : bedrijf 30 ha referentiepercentage van 43 % (zie mestbankloket : rubriek gronden, deelrubriek vanggewassen ) als voorbeeld, doelareaal 2019 (GT2/GT3) op basis van de verzamelaanvraag 2019 oppervlakte bouwland in gebiedstype 2 : 5 ha in 2019 : % van 5 ha = 2,15 ha oppervlakte bouwland in gebiedstype 3 : 10 ha in 2019 : % (48%) van 10 ha = 4,8 ha => Doelareaal in 2019 = 2,15 + 4,8 ha = 6,95 ha 27/06/

60 bedrijf 1 : gegevens hoofdteelt verzamelaanvraag /08 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr EAG) GT 1 GT 0 GT 3 GT 0 GT 3 2,5 ha 2,5 ha 5,0 ha 1,5 ha 3,5 ha aardappelen aardappelen aardappelen bieten bonen bonen aardappelen GT 2 5,0 ha maïs GT 0 GT 1 GT 3 3,5 ha 5,0 ha 1,5 ha wintertarwe wintertarwe wintertarwe 27/06/

61 bedrijf 1 : invulling basisregel GT 1 2,5 ha aardappelen 31/08 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr EAG) VRAAG 1 basisregel? aardappelen GT 3 5,0 ha bieten GT 3 3,5 ha bonen aardappelen GT 2 5,0 ha maïs GT 1 5,0 ha wintertarwe gele mosterd GT 3 1,5 ha wintertarwe gele mosterd 27/06/

62 1,5 ha + 5 ha + 5 ha bedrijf 1 : invulling een doelareaal van 6,95 ha aardappelen 31/08 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr EAG) VRAAG 2 doelareaal? Tijdelijk grasland = 0 ha GT 3 GT 3 GT 2 5,0 ha 3,5 ha 5,0 ha bieten bonen aardappelen maïs gras w.graan Vanggewas uiterlijk 15/9 + aanhouding = 1,5 ha Maïs + Aardap. (vanggewas uiterlijk 15/10 + aanhouding = 5 ha GT 3 1,5 ha wintertarwe gele mosterd graan/biet/spruit/ vlas/kool-, raapzaad, met nateelt een niet specifieke teelt = 5 ha 27/06/

63 Voorbeeld Bedrijf 2 : bedrijf 30 ha referentiepercentage van 45 % (zie mestbankloket : rubriek gronden, deelrubriek vanggewassen ) als voorbeeld, doelareaal 2019 (GT2/GT3) op basis van de verzamelaanvraag 2019 oppervlakte bouwland in gebiedstype 2 : 7 ha in 2019 : % van 7 ha = 3,15 ha oppervlakte bouwland in gebiedstype 3 : 5,5 ha in 2019 : % (50 %) van 5,5 ha = 2,75 ha => Doelareaal in 2019 = 3,15 + 2,75 ha = 5,9 ha 27/06/

64 bedrijf 2 : gegevens hoofdteelt verzamelaanvraag 2019 GT 1 GT 2 GT 3 2,5 ha 2,5 ha 5,0 ha 31/08 15/09 15/10 permanent gras permanent gras aardappelen aardappelen permanent gras einde aanhouding (cfr EAG) GT 0 GT 3 GT 2 GT 0 GT 2 1,5 ha 3,5 ha 2,0 ha 6,0 ha 5,0 ha tijdelijk gras tijdelijk gras gras-klaver maïs maïs GT 3 2,0 ha voederbieten 27/06/

65 bedrijf 2 : invulling basisregel GT 1 GT 2 GT 3 2,5 ha 2,5 ha 5,0 ha 31/08 permanent gras permanent gras aardappelen aardappelen permanent gras 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr EAG) VRAAG 1 basisregel? GT 3 GT 2 3,5 ha 2,0 ha tijdelijk gras gras-klaver basisregel in dit voorbeeld niet van toepassing GT 2 5,0 ha maïs GT 3 2,0 ha voederbieten 27/06/

66 5,5 ha + 5,0 ha bedrijf 2 : in 2019 een doelareaal van 5,9 ha 31/08 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr EAG) VRAAG 2 doelareaal? GT 2 GT 3 GT 3 GT 2 GT 2 GT 3 2,5 ha 5,0 ha 3,5 ha 2,0 ha 5,0 ha 2,0 ha permanent gras aardappelen aardappelen permanent gras tijdelijk gras gras-klaver maïs voederbieten gras Tijdelijk grasland = 5,5 ha Vanggewas uiterlijk 15/9 + aanhouding = 0 ha Maïs + Aardap. (vanggewas uiterlijk 15/10 + aanhouding) = 5 ha graan/biet/spruit/ vlas/kool-, raapzaad, met nateelt een niet specifieke teelt = 0 ha 27/06/

67 Voorbeeld Bedrijf 3 : bedrijf 30 ha referentiepercentage van 32 % (zie mestbankloket : rubriek gronden, deelrubriek vanggewassen ) als voorbeeld, doelareaal 2019 (GT2/GT3) op basis van de verzamelaanvraag 2019 oppervlakte bouwland in gebiedstype 2 : 10,5 ha in 2019 : % van 10,5 ha = 3,36 ha oppervlakte bouwland in gebiedstype 3 : 8,5 ha in 2019 : % (37 %) van 8,5 ha = 3,15 ha => Doelareaal in 2019 = 3,36 + 3,15 ha = 6,51 ha 27/06/

68 bedrijf 3 : gegevens hoofdteelt verzamelaanvraag /08 15/09 15/10 einde aanhouding (cfr. EAG) GT 2 GT 1 2,5 ha 2,5 ha bloemkool bloemkool aardappelen GT 3 GT 3 2,5 ha 2,5 ha prei prei GT 0 1,5 ha tijdelijk gras GT 3 3,5 ha tijdelijk gras GT 0 GT 2 GT 2 3,0 ha 6,0 ha 2,0 ha maïs maïs maïs aardappelen GT 1 4,0 ha aardappelen 27/06/

69 bedrijf 3 : invullen basisregel GT 2 GT 1 2,5 ha 2,5 ha 31/08 15/09 15/10 bloemkool bloemkool aardappelen gras einde aanhouding (cfr. EAG) VRAAG 1 basisregel? GT 3 GT 3 2,5 ha 2,5 ha prei prei GT 3 3,5 ha tijdelijk gras aardappelen GT 2 GT 2 6,0 ha 2,0 ha maïs maïs GT 1 4,0 ha aardappelen 27/06/

70 GT 2 GT 3 GT 3 GT 3 GT 2 GT 2 2,5 ha 2,5 ha 2,5 ha 3,5 ha 2,0 ha bedrijf 3 : invullen doelareaal van 6,51 ha 3,5 ha VRAAG 2 + 2,0 ha doelareaal? 6,0 ha prei prei bloemkool bloemkool tijdelijk gras maïs maïs 31/08 15/09 15/10 gras aardappelen gras einde aanhouding (cfr. EAG) Tijdelijk grasland = 3,5 ha Vanggewas uiterlijk 15/9 + aanhouding = 0 ha Maïs + Aardap. (vanggewas uiterlijk 15/10 + aanhouding) = 2 ha Vanggewasregeling? Teeltplan? Equivalente maatregel : KNS voor groenten (2019)? graan/biet/spruit/ vlas/kool-, raapzaad, met nateelt een niet specifieke teelt = 0 ha 27/06/

71 Bijkomende maatregelen GT 2 en 3 VIER bijkomende maatregelen: 1. Bemesting slechts toegestaan als gebruiker op 1 jan ook de hoofdteelt verbouwt 2. Jaarlijkse daling bemestingsnormen werkzame N 3. Jaarlijkse toename verplichte inzaai vanggewassen OF inzaai laag-risico nateelt tgo het referentie% 4. Vanaf 1 aug moet elk vervoer van vloeibare dierlijke mest naar akkers (uitz blijvende teelt) met erkend mestvoerder (AGR-GPS): ook eigen mest eigen grond 27/06/

72 Equivalente maatregelen (EqMa) Een equivalente maatregel is alternatieve, mitigerende maatregel Vrijstelling van gebiedsgerichte maatregelen in GT2 en GT3 maar met zelfde impact om uitspoeling te beperken: % reductie bemestingsnorm werkzame N % verplichte inzaai vanggewassen Uitrijden vloeibare dierlijke mest naar akker met erkend mestvoerder na 1 aug Via Beoordelingscommissie EqMa Verdere uitwerking volgt 27/06/

73 INFO Alternatieve maatregelen voor 2019 Enkel van toepassing in 2019 Melding via Aanvraagmodule op Mestbankloket uiterlijk 14 juli alternatieve maatregelen: KNS-systeem voor groenten > vervangt vanggewasverplichting Voorwaarden: Max 50% van de bemesting vóór het zaaien/planten Bij meerdere teelten geen bemesting na 1 e teelt tenzij met N- staalname en advies Bijhouden van register per perceel met bemesting, plant- of zaaidatum, bodembewerkingen, data staalnames, resultaten bodemanalyses Precisie-landbouwtechnieken > vervangt AGR-GPS vanaf 1 aug Voorwaarden: Transportmiddel is uitgerust met GPS, gewassensoren en systeem om exacte dosis meststoffen te bepalen En telkens operationeel bij uitvoering Automatische registratie van de gegevens van de systemen 27/06/

74 Vervoer - Transportregeling Transport via burenregeling: bij transport van vloeibare dierlijke mest -> trekker moet uitgerust zijn met AGR- GPS als afnemer percelen heeft in GT2 of GT3, geldt dan voor transport naar alle percelen, dus ook deze gelegen in GT0 of GT1. Let op: gaat pas in in /06/

75 Wat met focusmaatregelen MAP 5? Vanaf MAP 6 houdt huidig art. 14 op te bestaan Bedrijfsstatus én bijhorende maatregelen bestaan niet meer maar Opgelegde perceelsevaluatie of bedrijfsevaluatie nitraatresidu blijft verplicht Reeds verkregen vrijstelling op basis van een bedrijfsevaluatie blijft behouden maar met een opvolgsysteem Voor focusbedrijf MC2 of MC3: % reductie bemestingsnorm werkzame N blijft behouden op alle gronden van het bedrijf Voor focusbedrijf MC2 wordt vanaf 2021 in GT3 de reductie zoals voorzien in MAP 6 van toepassing % verplichte inzaai vanggewassen blijft van toepassing tot de verplichting in MAP 6 groter wordt. Verplichtingen vallen weg bij een goede bedrijfsevaluatie nitraatresidu 27/06/

76 Nitraatresidu de ultieme test

77 Nitraatresidudrempelwaarden (DW) DW1 daalt met 5-10 kg N/ha => uitgez. aardappelen en specifieke teelten DW2 bepaald tov DW1 rekening houdend met meetonzekerheid dus dalen als DW1 daalt => uitgez. gras DW2 afgetopt op 200 kg N/ha Bieten toegevoegd als afzonderlijke teeltgroep Gebiedstype 2/3 Gebiedstype 0/1 Teelttype Bodemtype DW1 DW2 DW1 DW2 Gras Maïs Zand Niet-zand Granen Zand Niet-zand Aardappelen Spec. teelten Bieten Zand Niet-zand Overige teeltenzand Niet-zand /06/

78 Wanneer nitraatresidu? Controle stalen (Mestbank) Opvolgstalen (landbouwer) Verplichtingen (landbouwer) Bij voorkeur in GT 1, 2, 3 In GT0 waar MAP-meetpunten zijn met overschrijdingen in oppervlakte- of grondwater Bij overschrijdingen nitraatresidu voorgaand jaar Aangevraagde of geldige vrijstelling Bij derogatiebedrijven Bij doorlichting én boetes, strafrechtelijke veroordelingen én onvoldoende mestopslagcapaciteit 27/06/

79 Perceelsevaluatie - gevolgen Jaar X DW1- < DW1 > DW2 DW2 Gebiedstype 0 Gebiedstype 1/2/3 Vrijstelling Jaar X+1 Geen gevolg < DW1 NRES Perceelsevaluatie NRES Bedrijfsevaluatie DW1- DW2 > DW2 Jaar X+2 Geen gevolg NRES Bedrijfsevaluatie 27/06/

80 Bedrijfsevaluatie - gevolgen Jaar X < DW1 (GT2/3) < DW1 DW1-DW2 > DW2 Jaar X+1 Geen gevolg Bemestingsplan Teeltfiche Bemestingsplan Teeltfiche Verplichte begeleiding Geen derogatie Vrijstelling NRES Bedrijfsevaluatie < DW1 DW1-DW2 > DW2 En jaar X ook DW1-DW2 Gecertificeerde adviesinstantie (2021) 27/06/

81 Vrijstelling na positieve bedrijfsevaluatie Eerst aanvraag vrijstelling Aanvraag jaar indienen/intrekken uiterlijk 1 juni (14 juli voor 2019) jaar X-1 Aanvraag niet ingetrokken = bedrijfsevaluatie verplicht Bij positieve bedrijfsevaluatie vrijstelling jaar X Positieve bedrijfsevaluatie = t.o.v. strengste DW voor alle percelen Vrijstelling van 3 standaardmaatregelen op percelen in GT2/3 daling bemestingsnorm werkzame N % verplicht vanggewas vloeibare mest naar akker met erkend mestvoerder vanaf 1/8 Vrijstelling vereist jaarlijkse perceelsevaluatie of bedrijfsevaluatie bij sterke stijging areaal (10 ha of 25 %) 27/06/

82 Overgangsmaatregelen MAP 5-MAP 6 Wie een geldige vrijstelling had in 2019 kan deze behouden Voor zover aan de (nieuwe) voorwaarden voldaan is Geen overtredingen en maatregelen/boetes na bedrijfsdoorlichting Aangifte 2019 tijdig ingediend 14 juli Vrijstelling kan nog ingetrokken worden tot uiterlijk 31/5 (?) Moet in 2019 nitraatresidu laten bepalen In principe perceelsevaluatie Maar bedrijfsevaluatie indien Als bedrijfsareaal met meer dan 10 ha of 25% gestegen is t.o.v. jaar waarin bedrijfsevaluatie voor vrijstelling gedaan is Als het bedrijf een perceelsevaluatie had in 2018 boven DW1 (!!) Als het bedrijf sowieso al een bedrijfsevaluatie moest doen in 2019 als gevolg van de nitraatresiducampagne 2018 Nieuwe aanvraag vrijstelling (voor 2020): tot 31/5 (?) 14 juli Verplichte perceelsevaluatie/bedrijfsevaluatie in 2019 als gevolg van de nitraatresiducampagne 2018 => blijft behouden 27/06/

83 Aanvragen/meldingen Mestbankloket Aanvraag derogatie 2019 (tem 14 juli) Aanvraag vrijstelling 2020 (tem 14 juli) Intrekken vrijstelling 2019 (tem 14 juli) Melding KNS 2019 (tem 14 juli) Melding Precisielandbouwtechnieken 2019 (tem 14 juli) Melding Vanggewasovereenkomst (tem 31 augustus) Als aanbieder gebiedstype 2 Als aanbieder gebiedstype 3 Als ontvanger gebiedstype 2 Als ontvanger gebiedstype 3 Vanaf 17 juni Afzonderlijke melding door aanbieder én ontvanger per gebiedstype Landbouwernummer tegenpartij Aantal ha per gebiedstype 27/06/

84 Programma 20:00 Inleiding 20:10 MAP 6 in vogelvlucht 20:30 Wat in 2019? 21:30 Vanggewassen in de praktijk 22:00 Vragen en antwoorden 22:30 Nakaarten met een drankje 27/06/

85 Vanggewassen: waarom en keuze Datum Locatie

86 Programma 1. Waarom vanggewassen inzaaien? 2. Landbouwkundige aspecten 3. Hoe vanggewassen kiezen? 4. Praktijkvoorbeelden 5. Conclusie 27/06/

87 Waarom vanggewassen inzaaien? Opname van N uit de bodem Nitraatresidu Nalevering van N aan volgteelt Nutriënten opvangen (K, P 2 O 5, Ca, Mg, ) Aanbreng van C Bodembedekking Erosie Onkruiden Gebruik als ruwvoer Betere afbraak fytomiddelen Verruiming teeltrotatie 27/06/

88 Waarom vanggewassen inzaaien? Bodemvruchtbaarheid Structuur Waterbergend vermogen Bodemleven Bron van voedingselementen (N, P, K, ) voor de volgteelt 27/06/

89 Programma 1. Waarom vanggewassen inzaaien? 2. Landbouwkundige aspecten 3. Hoe vanggewassen kiezen? 4. Praktijkvoorbeelden 5. Conclusie 27/06/

90 Types? Bron: Groenbemesters en nitraatresidu, BDB. Grasachtige vanggewassen Intensieve fijndradige beworteling Oppervlakkig Trage maar hoge N-opname vooral zone 0-30 cm Weinig vorstgevoelig (uitz.: Japanse haver) C-rijk (hoge C/N) Trage vertering Trage vrijstelling van N Zeer geschikt in erosiegevoelige gebieden 27/06/

91 Types? Bron: Groenbemesters en nitraatresidu, BDB. Grasachtige vanggewassen Kunnen op ieder moment ingezaaid worden Zaai van zodra mogelijk! Beweiden en/of maaien = nodig bij vroege zaai Aandrukrol voorzien op zaaimachine Minder kwalitatief, maar structuurrijk (inmenging, jongvee, ) Voorbeelden: 27/06/

92 Types? Bron: Groenbemesters en nitraatresidu, BDB. Grasachtige vanggewassen Japanse haver Zaai voor 15/9 N-opname tot 60 cm! Hoge EOS-aanbreng Tot 1200 kg EOS/ha Vorstgevoelig Vormt dichte mat Bodem droogt trager op 27/06/

93 Types? Bron: Groenbemesters en nitraatresidu, BDB. Bladrijke vanggewassen Snelle ontwikkeling Onkruiden Diepe beworteling (penwortel) N-opname tot 60 cm diepte Hoge én snelle N-opname Lagere C-aanbreng Snellere vertering + vrijgave N Slakken! Zaai niet te dik! Minimale hoeveelheid EAG bij tijdige zaai Gevoelig voor slechte structuur/verdichting Goed + goedkoop 27/06/

94 Types? Bladrijke vanggewassen Zaai in voor 01/09! Voorbeelden: Bron: Groenbemesters en nitraatresidu, BDB. Var. Doublet = aaltjesreducerend Hoe vroeger de zaai, hoe groter het effect! 27/06/

95 Types? Bron: Praktijkgids bemesting meststoffen en groenbedekkers, Departement Landbouw en Visserij. 27/06/

96 Bemesting nodig? Bron: Groenbemesters en nitraatresidu, BDB. Nodig? Nee. Nuttig? In sommige gevallen. Nuttig na laag-risicoteelt Granen, vlas, Dosis beperkt (zie uitrijregeling) werken met lage volumes! Effluent Digestaat Zeugen- of runderdrijfmest (lage N-inhoud) Aardappelen en groenten: laten voldoende N achter 27/06/

97 Hoeveel neemt een vanggewas op? Vooral afhankelijk van zaaitijdstip én weer! Algemene vuistregel Gele mosterd: 1 cm gewas = 1 kg N/ha Grassen: 1 cm gewas = 2,5 kg N/ha Bron: Praktijkgids bemesting meststoffen en groenbedekkers, Departement Landbouw en Visserij. 27/06/

98 Vanggewas wordt groenbemester! Vrijstelling van N Algemene vuistregel mét vanggewas 1/3 e beschikbaar voor volgteelt 1/3 e opgenomen in bodemhumus 1/3 e vervluchtigt Zonder vanggewas ± 60 % verlies 27/06/

99 Vanggewas wordt groenbemester! Hoe vrijgestelde N benutten? Volgteelt vereist vroege opname Bladrijk: inwerken 2-tal weken voor zaaien/planten Grasachtig: 4-5 weken voor zaaien/planten Volgteelt vereist late(re) opname Bladrijk: niet/minder geschikt Grasachtig: inwerken 2 weken voor zaaien/planten 27/06/

100 Vanggewas wordt groenbemester! Bron: Groenbemesters en nitraatresidu, BDB. 27/06/

101 Mogelijke problemen Slakken Zaai niet te dik! Tijdige zaai: minimum EAG = voldoende Zaai vorstgevoelige types Tijdig inwerken Inkuileffect Goed en tijdig inwerken Perceel droogt (te) traag op Grasachtigen zijn uit den boze bij vroege volgteelten Facelia, gele mosterd zijn betere opties Perceel droogt (te) snel op Tijdig inwerken! 27/06/

102 Programma 1. Waarom vanggewassen inzaaien? 2. Landbouwkundige aspecten 3. Hoe vanggewassen kiezen? 4. Praktijkvoorbeelden 5. Conclusie 27/06/

103 Hoe vanggewassen kiezen? 1. Afbakenen randvoorwaarden Mogelijke zaaiperiode Vuistregel Voor september: alles kan Begin september: Japanse haver en/of gele mosterd Na 15 september: enkel gras en/of snijrogge Ziekten en plagen Teeltrotatie Vb. kolen: geen gele mosterd/bladkool knolvoet! Vb. facelia waardplant geen risico Vorstgevoeligheid Bodembewerking (Winter)ploegen minder belangrijk Niet-kerend Belangrijk, afh. van vernietigingsmethode Datum inzaai volgteelt 27/06/

104 Hoe vanggewassen kiezen? 2. Keuze op basis van specifieke vereisten Beworteling Behoud/opbouw structuur N-opname/afgifte N-residu Vanggewas als groenbemester Geschiktheid als ruwvoer EOS-aanvoer C-gehalte Bodemleven 27/06/

105 Hoe vanggewassen kiezen? Reeds bestaande tools Tool Leve(n)de Bodem Exceltool Beschikbaar vanaf juli 2019 Tool ITAB Infobrochure met stappenplan Tool Protecteau Franstalig On-line keuzemenu 27/06/

106 Programma 1. Waarom vanggewassen inzaaien? 2. Landbouwkundige aspecten 3. Hoe vanggewassen kiezen? 4. Praktijkvoorbeelden 5. Conclusie 27/06/

107 Praktijkvoorbeeld 1 Leembodem Wintertarwe wintergerst suikerbieten Kerende bodembewerking Afbakenen randvoorwaarden: Inzaai wintergerst als volgteelt geen vanggewas vereist in tussenperiode WT: neemt veel N op laag residu WG = vanggewas 27/06/

108 Praktijkvoorbeeld 1 Leembodem Wintertarwe wintergerst suikerbieten Kerende bodembewerking Afbakenen randvoorwaarden: zaaidatum: juli 15 september geen beperkingen Bodemziekten: Bruinwortelrot (Rhizoctonia) Kies voor gele mosterd, bladrammenas (sanitaire werking) Ook rogge en haver positief tegen rhizoctonia Bietencysteaaltje (Heterodera schachtii) Kies voor gele mosterd, bladrammenas: resistente rassen! Bron: Bietenplanter juli-augustus KBIVB, Meer info over vanggewassen in combinatie met suikerbieten: zie website KBIVB 27/06/

109 Praktijkvoorbeeld 1 Leembodem Wintertarwe wintergerst suikerbieten Kerende bodembewerking Afbakenen randvoorwaarden: Bodemziekten: Stengelaaltje (Pratylenchus dispaci) Gele mosterd absoluut vermijden Vorstgevoeligheid: Volgteelt suikerbieten Vroege zaai Geen belangrijk criterium o.w.v. ploegen Bron: Bietenplanter juli-augustus KBIVB, Meer info over vanggewassen in combinatie met suikerbieten: zie website KBIVB 27/06/

110 Praktijkvoorbeeld 1 Leembodem Wintertarwe wintergerst suikerbieten Kerende bodembewerking Keuzelijst ( geen stengelaaltje): Ras Gele mosterd Bladrammenas Type bladrijk bladrijk Ideale zaaiperiode 10/aug 31/aug 1/apr 31/aug Beworteling Penwortel Penwortel N-opname/afgifte Veel + snel Veel + snel Ruwvoer Neen Neen Zaaidichtheid (kg/ha) EOS-aanvoer (kg/ha) Kostprijs ( /ha) Bron: fiche groenbedekkers. BDB, /06/

111 Praktijkvoorbeeld 1 Vernietiging: 27/06/

112 Praktijkvoorbeeld 2 Leembodem wintertarwe wintergerst suikerbieten silomaïs Niet-kerende bodembewerking Inzaai wintergerst als nateelt geen vanggewas vereist in tussenperiode WT: neemt veel N op laag residu WG = vanggewas 27/06/

113 Praktijkvoorbeeld 2 Leembodem wintertarwe wintergerst suikerbieten silomaïs Niet-kerende bodembewerking Afbakenen randvoorwaarden: zaaidatum: juli 15 september geen beperkingen Bodemziekten: Bruinwortelrot (Rhizoctonia) Kies voor gele mosterd, bladrammenas (sanitaire werking) Ook rogge en haver positief tegen rhizoctonia Bietencysteaaltje (Heterodera schachtii) Kies voor gele mosterd, bladrammenas: resistente rassen! 27/06/

114 Praktijkvoorbeeld 2 Leembodem wintertarwe wintergerst suikerbieten silomaïs Niet-kerende bodembewerking Afbakenen randvoorwaarden: Bodemziekten: Stengelaaltje (Pratylenchus dispaci) Gele mosterd absoluut vermijden Vorstgevoeligheid: Nateelt suikerbieten Vroege zaai 27/06/

115 Praktijkvoorbeeld 2 Leembodem wintertarwe wintergerst suikerbieten silomaïs Niet-kerende bodembewerking Afbakenen randvoorwaarden: Vorstgevoeligheid: Bodembewerking Niet-kerend opletten bij vernietiging! Aandacht voor bodemstructuur Kies voor vorstgevoelige soorten en/of makkelijk te vernietigen niet-vorstgevoelige soorten 27/06/

116 Praktijkvoorbeeld 2 Grasachtig: ondiepe beworteling (fijndradige wortels) Bladrijk: diepe beworteling (penwortel) 1 m Afbeelding: PIBO-Campus, /06/

117 Praktijkvoorbeeld 2 Afbeelding: PIBO-Campus, Afbeelding: Limagrain, /06/

118 Praktijkvoorbeeld 2 Leembodem wintertarwe wintergerst suikerbieten silomaïs Niet-kerende bodembewerking Keuzelijst: Ras Japanse haver Bladrammenas Type grasachtig bladrijk Ideale zaaiperiode 1/apr 30/sept 1/apr 31/aug Beworteling Fijndradige wortels Penwortel N-opname Veel + traag Veel + snel Ruwvoer Ja Neen Zaaidichtheid (kg/ha) EOS-aanvoer (kg/ha) Kostprijs ( /ha) Bron: fiche groenbedekkers. BDB, /06/

119 Praktijkvoorbeeld 2 Vernietiging: Afbeelding: Inagro, Afbeelding: PCG, /06/

120 Praktijkvoorbeeld 2 Leembodem wintertarwe wintergerst suikerbieten silomaïs Niet-kerende bodembewerking Geen vanggewas inzaaien Minimale bodembewerking na oogst Bladeren inwerken mineralisatie! Afbeelding: IRS, /06/

121 Praktijkvoorbeeld 2 Leembodem wintertarwe wintergerst suikerbieten silomaïs Niet-kerende bodembewerking Wintertarwe na silomaïs Telt niet mee als vanggewas Bij problemen (vnl. GT 2 + 3): Rotatie omkeren Vb. maïs SB (rhizoctonia!) WT WG Vanggewasregeling Opgelet! In rotaties na maïs en/of aardappel tellen granen niet mee in de berekening van het doelareaal! 27/06/

122 Praktijkvoorbeeld 3 Zand(leem) Rotatie: Aardappel Gras Maïs Zaaien: Zo vlug mogelijk in kader van nitraatresidu Midden eind september in functie van maaisnede Beide combineerbaar? Tijdig zaaien + goed aandrukken zaaibed Najaarsnede maaien (versterkt nog de stikstofopname) Is minder kwalitatief maar kan voor jongvee Als gras niet dient als voederwinning Japanse haver, facelia, Haalt nitraten tot 60 cm Vriest dood 27/06/

123 Praktijkvoorbeeld 4 Zand(leem) Rotatie: Gras Maïs Gras Afbakenen randvoorwaarden: Grondbewerking: zo oppervlakkig mogelijk? Voordelen: Minder mineralisatie dus minder kans op te hoge nitraatrest Meer draagkracht volgend voorjaar Lagere afbraak van koolstof Nadelen Ontstoppeling minder doeltreffend 27/06/

124 Praktijkvoorbeeld 5 Zandleem wintertarwe suikerbieten kuilmaïs aardappelen Afbakenen randvoorwaarden: zaaidatum: juli 15 september geldig als vanggewas bodemziekten: bietencysteaaltje (Heterodera schachtii) Kies voor gele mosterd, bladrammenas: resistente rassen! randvoorwaarden erosie (rode en paarse percelen): inzaai vanggewas als mogelijke maatregel binnen basispakket niet-kerende bodembewerking: opteer voor makkelijk te vernietigen/vorstgevoelige soorten (bijv. facelia, Japanse haver, gele mosterd) 27/06/

125 Praktijkvoorbeeld 5 Zandleem wintertarwe suikerbieten kuilmaïs aardappelen Afbakenen randvoorwaarden: zaaidatum: uiterlijk 15 okt geldig als vanggewas randvoorwaarden erosie (rode en paarse percelen): inzaai vanggewas als mogelijke maatregel binnen basispakket niet-kerende bodembewerking: opteer voor makkelijk te vernietigen/vorstgevoelige soorten (bijv. facelia, Japanse haver, gele mosterd) Opgelet! In rotaties na maïs en/of aardappel tellen granen niet mee in de berekening van het doelareaal! 27/06/

126 Praktijkvoorbeeld 6 Zand voederbieten maïs gras Kerende bodembewerking Geen vanggewas inzaaien Minimale bodembewerking na oogst Bladeren inwerken mineralisatie! Afbeelding: IRS, /06/

127 Praktijkvoorbeeld 6 Zand voederbieten kuilmaïs gras Kerende bodembewerking Afbakenen randvoorwaarden: Zaaidatum gras: uiterlijk 15 okt geldig als vanggewas Grondbewerking: zo oppervlakkig mogelijk? Voordelen Minder mineralisatie dus minder kans op te hoge nitraatrest Meer draagkracht volgend voorjaar Lagere afbraak van koolstof Nadelen Ontstoppeling minder doeltreffend 27/06/

128 Praktijkvoorbeeld 7 Zand Grassnede/kuilmaïs vroege kuilmaïs grasklaver (min. 3 jaar) Ploegen Afbakenen randvoorwaarden Grassnede + kuilmais : (derogatie,) gras tijdig maaien, kuilmais tijdig (<10 mei) zaaien voor gras ondiep ploegen (asgehalte) gras bemesten in voorjaar (drijfmest afh. bodemtoestand) Vroege kuilmais + inzaai grasklaver tijdige oogst kuilmais > grasklaver inzaaien < 1/10 Premie VLI 30% klaver (ro + wi) overweeg eventueel granen ipv kuilmais ph 27/06/

129 Praktijkvoorbeeld 8 Leembodem aardappelen wintertarwe erwten + spinazie maïs Afbakenen randvoorwaarden: Zaaidatum: Uiterlijk 15 september geldig als vanggewas Na 15/9 (en voor 1/12) geldig als erosiemaatregel randvoorwaarden erosie (rode en paarse percelen): inzaai vanggewas als mogelijke maatregel binnen basispakket niet-kerende bodembewerking: opteer voor makkelijk te vernietigen/vorstgevoelige soorten (bijv. facelia, Japanse haver, gele mosterd) Opgelet! Inzaai van vanggewas na spinazie (oogstdatum na 15 september) telt niet mee in berekening doelareaal vanggewassen! 27/06/

130 Programma 1. Waarom vanggewassen inzaaien? 2. Landbouwkundige aspecten 3. Hoe vanggewassen kiezen? 4. Praktijkvoorbeelden 5. Conclusie 27/06/

131 Conclusie Tijdig inzaaien Kies het juiste type Zaaitijdstip Volgteelt/Rotatie Vorstgevoeligheid Winst op korte én lange termijn beredeneerd toegepast Korte termijn: nutriëntrecuperatie Lange termijn: bodemverbetering Vanggewas wordt groenbemester! Bemesting volgteelt kan eenheden N lager Bladrijk: 1 cm = 1 kg N waarvan 33 % vrijkomt (vroeg) Gras: 1 cm = 2,5 kg N waarvan 33 % vrijkomt (laat) Vragen? Informeer je bij de praktijkcentra! 27/06/

132 Presentatie ondersteund door Contacteer je voorlichter Oost- en West-Vlaanderen: Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant: Contacteer de provinciale coördinatoren Klik op de logo s en bezoek de webistes! 27/06/

133 Presentatie ondersteund door Klik op de logo s en bezoek de webistes! 27/06/

134 Programma 20:00 Inleiding 20:10 MAP 6 in vogelvlucht 20:30 Wat in 2019? 21:30 Vanggewassen in de praktijk 22:00 Vragen en antwoorden 22:30 Nakaarten met een drankje 27/06/