Samenvatting Duits Het sterke ww

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Samenvatting Duits Het sterke ww"

Heidi Veenstra
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Samenvatting Duits Het sterke ww Samenvatting door een scholier 756 woorden 11 februari 2004 6,1 257 keer beoordeeld Vak Duits Het sterke werkwoord Kenmerken van het sterke werkwoord

1 Samenvatting Duits Het sterke ww Samenvatting door een scholier 756 woorden 11 februari ,1 257 keer beoordeeld Vak Duits Het sterke werkwoord Kenmerken van het sterke werkwoord Klinkerverandering Volt. deelwoord eindigt op - en infinitief (hele werkwoord) verleden tijd (o.v.t) voltooid deelwoord singen sang gesungen trinken trank getrunken Soorten sterke werkwoorden Hoofdgroep (zonder uitzonderingen) beginnen - begann - begonnen trinken - trank - getrunken Sterke werkwoorden met ingelaste e Als de stam op - t eindigt bijv: bieten, bitten Als de stam op -d eindigt bijv: binden, meiden Sterke werkwoorden met een a in de stam a-umlaut bijv: tragen, fahren, laufen, halten Sterke werkwoorden met een e in de stam e-i Wechsel bijv: essen, helfen, sprechen, lesen A: Hoofdgroep (zonder uitzonderingen) Voorbeeld: trinken ich (ik) trink e ich (ik) trank - du (jij) st du (jij) st er (hij) t er (hij) - sie (zij) t sie (zij) - Pagina 1 van 5

2 es (het) t es (het) - Het voltooid deelwoord wordt: getrunken De gebiedende wijs wordt: trink e! (tegen 1 persoon) trink t! (tegen de groep) trink en Sie! (beleefdheidsvorm) Opm 2: Bij zwakke werkwoorden komt er achter de stam altijd een uitgang. Bij het sterke werkwoord is dat niet altijd het geval (zie verleden tijd) Bij het werkwoord trinken - trank - getrunken zie / hoor je 3 verschillende klinkers Bij het werkwoord schreiben - schrieb- geschrieben 2 verschillende klinkers. Ook schreiben is dan een sterk werkwoord. B: Sterke werkwoorden met een ingelaste e Voorbeeld: binden Tot deze groep behoren de sterke werkwoorden met de stam op -t (bijv. bieten - bot - geboten) Tot deze groep behoren de sterke werkwoorden met de stam op -d (bijv. binden - band - gebunden) ich (ik) bind e ich (ik) band - du (jij) (e)st * du (jij) (e)st * er (hij) (e)t * er (hij) - sie (zij) (e)t * sie (zij) - es (het) (e)t * es (het) - ihr (jullie) (e)t * ihr (jullie) (e)t * Het voltooid deelwoord wordt: gebunden De gebiedende wijs wordt: bind e! (tegen 1 persoon) Pagina 2 van 5

3 bind (e) t *! (tegen de groep) binden en Sie! (beleefdheidsvorm) Op de plaatsen met een sterretje wordt een e ingelast! C: Sterke werkwoorden met een a in de stam ( a-umlaut) Voorbeelden: tragen ich (ik) trag e ich (ik) trug - du (jij)..ä st du (jij) st er (hij)..ä t er (hij) - sie (zij)..ä t sie (zij) - es (het)..ä t es (het) - Het voltooid deelwoord wordt: getragen De gebiedende wijs wordt: trag e! (tegen 1 persoon) trag t! (tegen de groep) trag en Sie! (beleefdheidsvorm) a-umlaut alleen in de tegenwoordige tijd. Dat is logisch, want in de verleden tijd verandert de klank ( a wordt in dit geval u) a-umlaut bij 2e persoon du en bij 3e persoon er, sie, es Bij ihr (jullie) geen a-umlaut! Ook bij de gebiedende wijs is er geen a-umlaut A-Umlaut (stam op -t) Voorbeeld: halten ich (ik) halt e ich (ik) hielt - du (jij)..ä st * du (jij) (e)st er (hij)..ä - er (hij) - sie (zij)..ä - sie (zij) - es (het)..ä - es (het) - Pagina 3 van 5

4 ihr (jullie) (e)t ihr (jullie) (e)t Het voltooid deelwoord wordt: gehalten De gebiedende wijs wordt: halt e! (tegen 1 persoon) halt (e) t! (tegen de groep) trag en Sie! (beleefdheidsvorm) Opmerking Bij a-umlaut komt er geen ingelaste e. Dus du hältst i.p.v du hältest (zie sterretje) Alleen e inlassen als er geen a-umlaut is. Kijk maar in het schema van het werkwoord halten. D: Sterke werkwoorden met een e in de stam (e-i Wechsel) Voorbeeld: sprechen ich (ik) sprech e ich (ik) sprach - du (jij)..i st du (jij) st er (hij)..i t er (hij) - sie (zij)..i t sie (zij) - es (het)..i t es (het) - Het voltooid deelwoord wordt: gesprochen De gebiedende wijs wordt: sprich -! * (tegen 1 persoon) sprech t! (tegen de groep) sprech en Sie! (beleefdheidsvorm) e-i Wechsel alleen in de tegenwoordige tijd. Dat is logisch, want in de verleden tijd verandert de klank ( e wordt in dit geval a) e-i Wechsel bij 2e persoon du en bij 3e persoon er, sie, es Bij ihr (jullie) geen e-i Wechsel! Bij de gebiedende wijs is er wel e-i Wechsel ( bij gebiedende wijs tegen 1 persoon - zie sterretje) Je ziet dat op deze plek ook de e verdwijnt. Dus niet spriche!, maar sprich! Pagina 4 van 5

5 Belangrijk! Korte è-klank geeft i Lange é-klank geeft ie Geen e-i Wechsel sprechen - er spricht lesen - er liest gehen - er geht essen - er ißt stehlen - er stiehlt stehen - er steht helfen - er hilft sehen - er sieht bewegen - er bewegt Uitzonderingen: genesen - er genest nehmen - er nimmt heben - er hebt geben - er gibt treten - er tritt Nog een schema met e-i Wechsel Voorbeeld: sehen ich (ik) seh e ich (ik) sah - du (jij)..ie st du (jij) st er (hij)..ie t er (hij) - sie (zij)..ie t sie (zij) - es (het)..ie t es (het) - Het voltooid deelwoord wordt: gesehen De gebiedende wijs wordt: sieh -! * (tegen 1 persoon) seh t! (tegen de groep) seh en Sie! (beleefdheidsvorm) e-i Wechsel alleen in de tegenwoordige tijd. Dat is logisch, want in de verleden tijd verandert de klank ( e wordt in dit geval a) e-i Wechsel bij 2e persoon du en bij 3e persoon er, sie, es Bij ihr (jullie) geen e-i Wechsel! Bij de gebiedende wijs is er wel e-i Wechsel ( bij gebiedende wijs tegen 1 persoon - zie sterretje) Je ziet dat op deze plek ook de e verdwijnt. Dus niet siehe!, maar sieh! Bij het werkwoord sehen (seh of sieh) blijft de h in de stam. Pagina 5 van 5

Vergelijkbare documenten

Aantekening Duits Sterke werkwoorden, zwakke werkwoorden en haben, sein en werden

Aantekening Duits Sterke werkwoorden, zwakke werkwoorden en haben, sein en werden Aantekening door D. 964 woorden 20 december 2017 7,6 10 keer beoordeeld Vak Duits Het sterke werkwoord Een sterk werkwoord