Keuzeprocessen in beroeps(voorbereidend) onderwijs

Transcriptie

1 Keuzeprocessen in beroeps(voorbereidend) onderwijs Peter den Boer Lector Keuzeprocessen ROC West-Brabant Zzp-er onderzoek en advies: Onderzoekend Leren

2 Inhoud Keuzeprocessen: waar gaat het over? Context Onderzoek Waar leidt die kennis toe? Wat kunt u doen? Ervaring Loopbaanreflectie

3 Chocola (Prof. Bernard Nijstad RU Groningen, april 2011)

4 De chocolade studie (Chernev, 2003) Kies een bonbon Eerst: formuleer voorkeur Wat is jouw ideale bonbon? (4 eigenschappen; bijv. truffel, puur, vanille, hazelnoten) Aanbod 4 bonbons 16 bonbons Ben je tevreden met je keuze? Zou je willen je ruilen?

5 Resultaten Chernev (2003) bonbons 16 bonbons ruilen tevreden

6 Conclusie prof. Nijstad Aantal keuzes verminderen In het beroepsonderwijs doen dat: Denemarken Noorwegen

7 Noorwegen N: 9 domeinen in het beroepsonderwijs NL: 350 kwalificatiedossiers Noorwegen: nog steeds keuzeproblemen, uitval en switchgedrag!! Hoe kan dat nou??

8 De chocolade -metafoor revisited

9 Context Keuzevrijheid Binding met arbeid Arbeid is onzichtbaar Geen referentiekader Parallelle werelden Veranderende samenleving halfwaardetijd kennis Veranderlijke beroepen

10

11 Hoe komen we aan die kennis? Theorie Meijers & Wardekker, 2001

12 Praktijk voorbeeld

13 Empirie (n=15) Den Boer, Jager & Smulders, 2003

14 Wat moet onderwijs daarmee?

15 Wat betekent dit vmbo EN mbo? Loopbaanleren = ervaringsleren, dus: ORGANISEER ERVARING! Ervaring moet verwerkt worden: reflectie: ORGANISEER (GOEDE!) REFLECTIE

16 (Grens)ervaring Zoeken naar de diepste drijfveren In keuzeprocessen vraag aan beroepsbeoefenaar: Wat in je werk zorgt ervoor dat je het blijft doen en niet naar een andere baan gaat zoeken (of juist wel) Waarom kom je voor dit werk s ochtend je bed uit? Waar wil je moeite/je best voor doen?

17 Wat is reflectie? Reflectie is terugkijken op je eigen handelen met de bedoeling daar iets van te leren. Ervaring terugkijken Gesprek vooruitkijken Keuze loopbaanontwikkeling

18 Soorten reflectie (Hattie & Timperley, 2007) Taakreflectie Wat ging er goed, wat niet? Gericht op voortgang: examen, diploma, vakmanschap Oordeel begeleider belangrijk! Persoonsreflectie Wat is voor jou als persoon belangrijk? Wat voelt goed? Wat past bij je? Zit je hier goed? Wat bevalt er wel en wat niet? Wat zorgt daarvoor?

19 Persoonsreflectie 2 Het gaat over een betekenisvolle ervaring = ervaring waar emotie mee gepaard gaat Leidt tot inzicht = bewuste kennis van zelf: motieven, drijfveren, identiteit, betrokkenheid Leidt tot actie = vervolgstap in loopbaan of in beroepsopleiding dat kan van alles zijn: herhaling, iets nieuws, vak, opleiding,..

20 Onderzoek Niet effectief begeleidersgedrag Negeren Niet op Emotie ingaan Niet op Inzicht, Opvatting of Wens ingaan Door naar de volgende vraag Onvoldoende doorvragen Invullen Dan weet je dat je dat niet wilt.

21 Wat werkt wel? Let op emotiewoorden in het gesprek (leuk, stom, saai, chill, etc) Stel Oorzaak-Gevolg-Vragen (OGV) En Vraag Door tot Inzicht (DV I)

22 Loopbaanleren in aansluiting Praktijkgericht Vraaggericht Loopbaangericht vmbo-mbo Denk eerder aan een doorlopende LOOPBAAN leerlijn dan aan een doorlopende leerlijn

23 Vragen, suggesties