Herziening van de mededeling betreffende kortlopende exportkredietverzekering. Raadplegingsdocument

Transcriptie

1 1. Inleiding Herziening van de mededeling betreffende kortlopende exportkredietverzekering Raadplegingsdocument In sommige lidstaten verzekeren openbare exportkredietmaatschappijen voor rekening of met de garantie van de Staat de kortetermijnrisico's van exporteurs via de financiering van transacties binnen de Unie en met talrijke derde landen. Uit het oogpunt van de mededinging maakt het feit dat deze exportkredietverzekeraars bepaalde financiële voordelen van de Staat krijgen, het hen mogelijk betere kredietgarantievoorwaarden aan te bieden, wat kan resulteren in concurrentievervalsing ten koste van particuliere verzekeraars Met het oog op het wegnemen van de concurrentieverstoringen als gevolg van het verlenen van staatssteun in de sector van de exportkredietverzekering heeft de Europese Commissie in 1997 de mededeling van de Commissie aan de lidstaten ingevolge artikel 93, lid 1, van het EG-Verdrag inzake de toepassing van de artikelen 92 en 93 van het Verdrag op kortlopende exportkredietverzekering 1 (hierna "de mededeling" genoemd) vastgesteld. De mededeling is vervolgens gewijzigd en de geldigheidsduur ervan verlengd in , en en en zij loopt af op 31 december In december 2008 heeft de Commissie naar aanleiding van de financiële crisis de Mededeling van de Commissie - Tijdelijke communautaire kaderregeling inzake staatssteun ter stimulering van de toegang tot financiering in de huidige financiële en economische crisis (hierna "de tijdelijke kaderregeling" genoemd) 6 vastgesteld, waarbij de procedure van punt 4.4. van de mededeling van 1997 tijdelijk werd vereenvoudigd wat betreft het bewijs dat er geen dekking beschikbaar is voor kortlopende exportkredieten. Deze vereenvoudiging van de procedure blijft geldig tot 31 december In de mededeling is bepaald dat verhandelbare risico s niet mogen worden gedekt door een door de lidstaten gesteunde exportkredietverzekering. Verhandelbare risico's zijn commerciële en politieke risico s met betrekking tot openbare en niet-openbare debiteuren die gevestigd zijn in de in de bijlage bij die mededeling vermelde landen, met een maximale risicoperiode van minder dan twee jaar. Op grond van punt 4.4 van de mededeling kunnen evenwel onder bepaalde omstandigheden deze verhandelbare risico's tijdelijk worden verzekerd door een openbare of door de overheid gesteunde exportkredietverzekeraar. Deze mededeling betreft evenwel niet de verzekering van middellange en langetermijnexportkredietrisico's, die tot dusver grotendeels als onverhandelbaar worden beschouwd. Naar aanleiding van het aflopen van de mededeling eind 2012 zijn de diensten van de Commissie begonnen met het opstellen van een beoordeling van de resultaten van de PB C 281 van , blz. 4. PB C 217 van , blz. 2. PB C 307 van , blz. 12. PB C 325 van , blz. 22. PB C 6 van , blz. 5. PB C 16 van , blz. 1.

2 toepassing van deze mededeling om uit te maken of de Commissie deze mededeling moet blijven toepassen, moet wijzigen of in 2012 moet laten verstrijken. Tegelijkertijd probeert de Commissie ook gegevens in te winnen over exportkredieten die in andere vormen dan verzekering worden verleend, alsook over de marktsituatie in het segment exportkredieten op middellange en lange termijn. Met deze raadpleging wensen de diensten van de Commissie de lidstaten en belanghebbenden te verzoeken feedback te verstrekken over de toepassing van de mededeling en meer in het algemeen over exportfinanciering. Deze raadpleging maakt ook deel uit van de effectbeoordeling over hetgeen in de toekomst met de mededeling moet gebeuren, die de diensten van de Commissie overeenkomstig de toepasselijke richtsnoeren zullen uitvoeren Hoe kunt u een bijdrage leveren aan de raadpleging? De lidstaten en andere belanghebbenden wordt verzocht deze vragenlijst te beantwoorden. U kunt uw antwoorden indienen in elk van de officiële EU-talen. Omdat de vertaling van opmerkingen in bepaalde talen mogelijk vertragingen kan meebrengen, zouden we een vertaling van de antwoorden in een van de werktalen van de Commissie (Engels, Frans of Duits) op prijs stellen. Ook opmerkingen die niet direct binnen het kader van de vragenlijst vallen, zijn welkom. Bepaalde vragen zijn specifiek bestemd voor overheden of bepaalde belanghebbenden. U hoeft dus niet alle vragen te beantwoorden. Indien een bepaalde vraag niet op u betrekking heeft, antwoordt u dan "niet van toepassing". De uiterste antwoordtermijn is 23 september U kunt uw antwoorden zenden aan: Europese Commissie, DG COMP, Griffie Staatssteun, BE-1049 Brussel, België, of bij voorkeur via aan: Stateaidgreffe@ec.europa.eu. Vermeld daarbij steeds ook de referentie van de raadpleging "HT 352". De diensten van de Commissie zijn voornemens om de antwoorden op deze vragenlijst toegankelijk te maken via de website Daarom dienen respondenten die hun identiteit of delen van hun antwoord niet openbaar gemaakt willen zien, dit duidelijk te vermelden. In dat geval moet u bij uw antwoord ook een niet-vertrouwelijke versie van uw antwoord voegen. Indien er geen delen van uw antwoord als vertrouwelijk zijn aangegeven, nemen de diensten van de Commissie aan dat uw antwoord geen vertrouwelijke informatie bevat en volledig openbaar mag worden gemaakt. 7 Zie de Commission Impact Assessment Guidelines, beschikbaar onder: 2

3 PERSOONLIJKE GEGEVENS VRAGENLIJST De regels voor de bescherming van persoonsgegevens op de EUROPA-website vindt u via Specifieke privacyverklaring: Ontvangen bijdragen en de identiteit van de auteur ervan worden bekendgemaakt op internet, tenzij de betrokkene bezwaar maakt tegen de bekendmaking van de persoonlijke gegevens omdat bekendmaking hiervan zijn gerechtvaardigde belangen kan schaden. In dat geval kan de bijdrage in anonieme vorm worden bekendgemaakt. Anders wordt de bijdrage niet bekendgemaakt en wordt de inhoud ervan in principe niet in aanmerking genomen. Gelieve de onderstaande contactgegevens te verschaffen: Naam Door u vertegenwoordigde organisatie Plaats (land) adres: Gelieve de voornaamste activiteiten van uw onderneming/organisatie/vereniging te omschrijven. AFDELING A: ALGEMENE VRAGEN A.1. Terbeschikkingstelling van handelsfinanciering en kredietverzekering 8 a) door de overheid gesteunde verzekeraars/exportkredietinstellingen op korte termijn (risicoperiode van maximaal twee jaar) Gelieve gegevens te verstrekken over overheidsingrijpen in de markt voor de periode (inclusief de permanente regelingen voor dekking van risico's die als onverhandelbaar worden beschouwd in de mededeling), met betrekking tot de volgende punten: o gebruikte soort instrumenten (bv. verzekering, herverzekering, waarborg, rechtstreekse financiering, factoring) en omvang van de bedrijfsverrichtingen per instrument; o geografische verdeling (gedekte volume van de bedrijfsverrichtingen volgens het land van de verzekeringnemer en volgens het land van de koper): o prijsstellingsmethode en premieniveaus per instrument; 8 Handelsfinanciering en kredietverzekering kunnen de vorm aannemen van exportkredietgarantie of verzekering, rechtstreeks krediet/financiering en herfinanciering, rentesubsidies en alle mogelijke combinaties van bovengenoemde instrumenten. 3

4 o opsplitsing volgens subsidiabiliteitsvoorwaarden (bv. omvang van de in aanmerking komende ondernemingen, sectoren, enz.); o potentiële rol die particuliere verzekeraars kunnen spelen bij het functioneren van de regeling, onder meer bij de selectie van de begunstigde; o omvang van de overheidsregelingen (jaarlijks budget, jaarlijkse opname van middelen); o voor zover door de overheid gesteunde verzekeraars/exportkredietinstellingen kortetermijnverzekeringspolissen of herverzekering aanbieden voor "verhandelbare risico's" (waarbij zij dus concurreren met particuliere exportkrediet(her)verzekeraars), gelieve inlichtingen te verschaffen over hoe wordt gewaarborgd dat een gescheiden administratie en gescheiden rekeningen worden gevoerd voor verhandelbare risico's en de met overheidsmiddelen ondersteunde activiteiten; o gegevens over binnenlandse handelsfinanciering en kredietverzekering (dekking van verrichtingen binnen één lidstaat), met specifieke informatie over volume, aandeel in de totale activiteiten, voorwaarden. b) door de overheid gesteunde verzekeraars/exportkredietinstellingen op middellange en lange termijn (risicoperiode van meer dan twee jaar) Gelieve gegevens te verstrekken over overheidsingrijpen in de markt voor de periode , met betrekking tot de volgende punten: o gebruikte soort instrumenten (bv. verzekering, herverzekering, waarborg, rechtstreekse financiering, factoring) en omvang van de bedrijfsverrichtingen per instrument; o geografische verdeling (gedekte volume van de bedrijfsverrichtingen volgens het land van de verzekeringnemer en volgens het land van de koper): o prijsstellingsmethode en premieniveaus per instrument; o opsplitsing volgens subsidiabiliteitsvoorwaarden (bv. omvang van de in aanmerking komende ondernemingen, sectoren, enz.); o potentiële rol die particuliere verzekeraars kunnen spelen bij het functioneren van de regeling, onder meer bij de selectie van de begunstigde; o omvang van de overheidsregelingen (jaarlijks budget, jaarlijkse opname van middelen); o gegevens over binnenlandse handelsfinanciering en kredietverzekering (dekking van verrichtingen binnen één lidstaat), met specifieke informatie over volume, aandeel in de totale activiteiten, voorwaarden. c) door particuliere verzekeraars/kredietaanbieders Geef informatie over de structuur van de bestaande portfolio (waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen de bedrijfsverrichtingen op korte termijn en die op middellange en lange termijn) van de particuliere kredietverzekeraars en andere kredietaanbieders voor de periode o gebruikte soort instrumenten (bv. verzekering, herverzekering, waarborg, rechtstreekse financiering, factoring) en omvang van de bedrijfsverrichtingen per instrument; o geografische verdeling (gedekte volume van de bedrijfsverrichtingen volgens het land van de verzekeringnemer en volgens het land van de koper); o prijsstellingsmethode en premieniveaus per instrument; 4

5 o opsplitsing volgens subsidiabiliteitsvoorwaarden (bv. omvang van de in aanmerking komende ondernemingen, sectoren, enz.); o structuur volgens looptijd van de krediettermijn; o potentiële rol van de overheid bij de werking van de regeling, onder meer inzake de selectie van de begunstigde en het volume van de bedrijfsverrichtingen dat in aanmerking komt voor enige vorm van staatssteun (bv. garanties voor langlopende exportkredieten); o totale volume van de bedrijfsverrichtingen op korte termijn alsook van de bedrijfsverrichtingen op middellange tot lange termijn; o gegevens over binnenlandse handelsfinanciering en kredietverzekering (dekking van verrichtingen binnen één lidstaat), met specifieke informatie over volume, aandeel in de totale activiteiten, voorwaarden. A. 2. Impact van de door de overheid gesteunde regelingen a) Rechtskader van de door de overheid gesteunde exportkredietinstellingen o Zijn door de overheid gesteunde exportkredietinstellingen aan dezelfde regelgeving (bv. met betrekking tot kapitaalvereisten, belastingen, faillissement) onderworpen als particuliere verzekeraars/ kredietaanbieders? o Zo neen, gelieve aan te geven welke de verschillen zijn en de potentiële impact ervan op de markt en de mededinging op de markt. b) Werking van de door de overheid gesteunde exportkredietinstellingen Gelieve feitelijke gegevens te verstrekken over alle verschillen die er zouden kunnen zijn tussen de activiteiten van de openbare exportkredietinstellingen (op korte, middellange en lange termijn, binnenlandse marktsegmenten en buitenlandse marktsegmenten) en de soortgelijke activiteiten van potentieel concurrerende particuliere verzekeraars/kredietaanbieders, in het bijzonder: o verschillen in prijspeil; o verschillen in het soort van dekking; o verschillen met betrekking tot andere voorwaarden (minimumaanhoudingsniveau/gemiddeld aanhoudingsniveau, voorzichtigheid van de risicobeoordeling, dienstverlening bv. met betrekking tot de lengte van de aanvraag en de verwerking van de aanvragen, enz.) Leg uit hoe die verschillen volgens u de markt en de mededinging op de markt kunnen beïnvloeden, in voorkomend geval door een onderscheid te maken tussen korte en middellange tot lange termijn alsook tussen binnenlandse marktsegmenten en buitenlandse marktsegmenten. A. 3. Marktontwikkelingen 5

6 o Gelieve feitelijke gegevens te verstrekken over de laatste marktontwikkelingen met betrekking tot zowel de segmenten voor de korte termijn als die voor de middellange en lange termijn, waarbij de verschillende financieringsvormen aan de orde komen (verzekering, waarborg, rechtstreekse financiering, enz.). o Welke impact had de mondiale economische crisis op de beschikbaarheid van particuliere handelsfinanciering en kredietverzekering? Hebben er zich wijzigingen voorgedaan op het vlak van de behoefte aan en/of de vorm van overheidsingrijpen? Heeft de crisis een blijvende invloed gehad op de omvang van de risico's die de markt wenst te verzekeren (d.w.z. de risico's die als "verhandelbaar" worden beschouwd)? o Wat zijn de prognoses voor de volgende jaren? Worden alle soorten handelsfinanciering en kredietverzekering in dezelfde mate door deze tendensen beïnvloed? Worden alle sectoren in dezelfde mate getroffen? Gelieve toelichting te verstrekken bij de verschillen. o Zijn er specifieke kenmerken op het vlak van binnenlandse handelsfinanciering en kredietverzekering (voor de dekking van verrichtingen binnen één enkele lidstaat), zowel wat de laatste marktontwikkelingen, de gevolgen van de crisis en prognoses voor de komende jaren betreft? A. 4. Redenen voor overheidsingrijpen o Onder welke omstandigheden zou er volgens u sprake kunnen zijn van een noodzakelijk overheidsoptreden op het vlak van handelsfinanciering en kredietverzekering op korte termijn en/of middellange tot lange termijn? Doen er zich met andere woorden specifieke omstandigheden voor (bv. soort instrument, looptijd, sector, enz.) waar de markt niet in staat is om te voorzien in handelsfinanciering of exportverzekering? Gelieve aan te geven over welke omstandigheden het hierbij gaat. o Doen er zich op het vlak van overheidsingrijpen volgens u ingrijpende verschillen voor tussen de handelsfinanciering en kredietverzekering op korte termijn en die op middellange en lange termijn en tussen de handelsfinanciering en kredietverzekering voor de uitvoer en die voor de binnenlandse markt? Leg uit. AFDELING B: DE MEDEDELING B.1. Toepassingsgebied De huidige mededeling heeft slechts betrekking op één instrument, nl. kortlopende exportkredietverzekering. 6

7 o Moet volgens u het toepassingsgebied van de mededeling worden uitgebreid tot andere soorten overheidsingrijpen? Gelieve te specificeren voor welke instrumenten en waarom. o Moet volgens u het toepassingsgebied worden uitgebreid om middellang- en langlopende financiering te omvatten? Leg ook uit waarom. B.2. "Verhandelbare" en "onverhandelbare" risico's In de huidige mededeling wordt uitgegaan van het verschil tussen "verhandelbare" en "onverhandelbare" risico's. "Verhandelbare risico's" zijn risico's die verband houden met kopers van kortlopende exportkredieten in de EU en bepaalde OESO-landen. In die gevallen komen de lidstaten in beginsel niet tussenbeide. Alle andere landen worden als onverhandelbaar beschouwd en voor overheidssteun bij het verlenen van een verzekeringsdekking voor met deze landen gerelateerde risico's is geen aanmelding bij en goedkeuring door de Commissie vereist. o Is de definitie van de verhandelbare landen/risico's volgens u een passende afbakening? Leg ook uit waarom/waarom niet. o Doen er zich verschillen voor tussen de risico's die als verhandelbaar worden beschouwd op basis van het soort instrumenten en de verzekeringsnemers (in het bijzonder op het vlak van looptijd, landen, sectoren, soorten ondernemingen)? o Gelieve aan te geven welke volgens u de doorslaggevende elementen zijn om een risico als verhandelbaar of als niet-verhandelbaar te beschouwen. B.3 De ontsnappingsclausule In het kader van de mededeling is op grond van een ontsnappingsclausule in bepaalde omstandigheden overheidsingrijpen toegestaan wanneer "verhandelbare" risico's "tijdelijk onverhandelbaar" worden door een gebrek aan particuliere verzekerings- of herverzekeringscapaciteit (punt 4.4). Met de tijdelijke kaderregeling is een tijdelijke vereenvoudiging van de procedure ingevoerd wat betreft het bewijs dat er geen dekking beschikbaar is voor kortlopende exportkredieten. o Is de bepaling in punt 4.4 van de mededeling waarin wordt gevraagd aan te tonen dat er geen dekking beschikbaar is (staving door twee grote, bekende internationale particuliere exportkredietverzekeraars alsmede door een nationale kredietverzekeraar) een passende voorwaarde? Leg ook uit waarom/waarom niet. o Moet de in de tijdelijke kaderregeling opgenomen vereenvoudiging van de procedure voor het aantonen dat er geen dekking beschikbaar is, volgens u ook van toepassing blijven na de crisisperiode waarvoor de tijdelijke kaderregeling is vastgesteld. Leg ook uit waarom/waarom niet. o Zet ook uiteen welke volgens u de meest geschikte bewijsstukken zouden zijn om aan te tonen dat een risico tijdelijk onverhandelbaar is (gelieve toe te lichten welke bronnen alsook welke gegevens (statistische gegevens, marktberichten, brieven, enz.) hiervoor in aanmerking komen). 7

8 o Is de in punt 4.4 van de mededeling opgenomen voorwaarde voor het gebruik van de ontsnappingsclausule met betrekking tot de afstemming van de premietarieven op die welke elders door particuliere exportkredietverzekeraars voor het betrokken soort risico worden aangerekend, volgens u geschikt om in te stemmen met overheidsingrijpen om marktfalen te corrigeren en tegelijkertijd concurrentieverstoringen zoveel mogelijk te voorkomen? Welke andere voorwaarden kunnen hiervoor in aanmerking komen? Licht uw standpunt toe. o Is volgens u een soortgelijke ontsnappingsclausule ook aangewezen voor andere instrumenten van handelsfinanciering of kredietverzekering? Leg ook uit waarom/waarom niet. Indien wel, welk bewijs is volgens u het meest geschikt om aan te tonen dat een risico tijdelijk onverhandelbaar is? o Leidt het overheidsingrijpen op grond van de ontsnappingsclausule volgens u tot concurrentieverstoringen op het niveau van de ondernemingen aan wie een verzekering wordt toegekend? Leg uit waarom en hoe een dergelijke verstoring kan worden voorkomen. o Punt 2.5 van de mededeling voorziet in een specifieke ontsnappingsclausule voor kleine en middelgrote ondernemingen met een beperkte exportomzet (d.w.z. een jaarlijkse totale exportomzet van niet meer dan 2 miljoen EUR). Moeten volgens u specifieke voorwaarden gelden om aan te tonen dat voor de risico's van KMO's geen dekking beschikbaar is, met of zonder een beperking van de exportomzet. Leg ook uit waarom/waarom niet. AFDELING C: OPTIES VOOR DE TOEKOMST VAN DE MEDEDELING OVER DE KORTLOPENDE EXPORTKREDIETVERZEKERING / ANDERE KWESTIES o Hebt u nog andere opmerkingen over de toepassing van de mededeling of voorstellen voor de wijziging ervan op andere dan de in bovenstaande vragen behandelde punten? o Bent u op basis van uw bovenstaande antwoorden van oordeel dat de mededeling moet worden (a) behouden, (b) gewijzigd of (c) in december 2012 moet kunnen verstrijken? Geef een gedetailleerd antwoord. o U wordt verzocht om kopieën te overleggen van documenten of studies die voor deze evaluatie relevant kunnen zijn. Geef aan of de diensten van de Commissie zo nodig contact met u mogen opnemen voor nadere gegevens over de verstrekte informatie. ja nee HARTELIJK DANK VOOR DE BEANTWOORDING VAN DEZE VRAGENLIJST. 8