GEDELEGEERD BESLUIT (EU) / VAN DE COMMISSIE. van

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, C(2018) 287 final GEDELEGEERD BESLUIT (EU) / VAN DE COMMISSIE van betreffende het toepasselijke systeem voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid van verankeringsvoorzieningen die in bouwwerken worden gebruikt en zijn bedoeld om te voorkomen dat personen van een hoogte vallen of om een val van een hoogte te stoppen op grond van Verordening (EU) nr. 305/2011 van het Europees Parlement en de Raad (Voor de EER relevante tekst) NL NL

2 TOELICHTING 1. ACHTERGROND VAN DE GEDELEGEERDE HANDELING Overeenkomstig artikel 28 van Verordening (EU) nr. 305/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2011 tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten en tot intrekking van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad 1 moeten de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties van bouwproducten met betrekking tot hun essentiële kenmerken worden uitgevoerd overeenkomstig de in bijlage V bij Verordening (EU) nr. 305/2011 beschreven systemen. Krachtens artikel 28, lid 2, en artikel 60, onder h), van Verordening (EU) nr. 305/2011 is aan de Commissie de taak gedelegeerd de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid van bouwproducten vast te stellen met betrekking tot een bepaald product, een bepaalde productfamilie of een bepaald essentieel kenmerk, rekening houdend met de in die bepalingen vastgestelde overwegingen. Voor verankeringsvoorzieningen die in bouwwerken worden gebruikt en zijn bedoeld om te voorkomen dat personen van een hoogte vallen of om een val van een hoogte te stoppen, bestaat nog geen geschikt besluit tot vaststelling van systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid. Op grond van artikel 28, lid 2, moet bij de keuze van een dergelijk systeem, rekening houdend met alle relevante overwegingen, uitgegaan worden van het voor de fabrikanten minst bezwarende systeem. In 2010 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie geoordeeld 2 over de vraag of bepaalde verankeringsvoorzieningen binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 89/686/EEG van de Raad betreffende persoonlijke beschermingsmiddelen 3 vallen of binnen dat van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad betreffende voor de bouw bestemde producten 4. Het Hof oordeelde dat de kwalificatie als persoonlijk beschermingsmiddel veronderstelt dat een dergelijk product wordt of minstens kan worden gedragen of vastgehouden door de gebruiker ervan voor de volledige tijdsduur dat deze aan het risico is blootgesteld, en het derhalve om een verplaatsbaar product moet gaan. Verankeringsvoorzieningen die voor gebruik worden bevestigd aan een bouwwerk zijn derhalve niet bestemd om door de gebruiker ervan te worden gedragen of vastgehouden in de zin van Richtlijn 89/686/EEG van de Raad 5. Anderzijds oordeelde het Hof dat de toepasselijkheid van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad op een bepaald product vereist dat is voldaan aan twee voorwaarden, waarbij de eerste betrekking heeft op de aard van dat product en de tweede op de functie ervan 6. Verankeringsvoorzieningen die zodanig worden bevestigd dat zij deel uitmaken van het bouwwerk (aard van het product) en die de veiligheid van het gebruik of het functioneren van een bouwwerk beogen te waarborgen door te voorkomen dat personen van een hoogte vallen (functie van het product), vallen derhalve binnen het toepassingsgebied van Richtlijn PB L 88 van , blz. 5. Zaak C-185/08, arrest van het Hof van 21 oktober 2010, Latchways, ECR 2010 I Richtlijn 89/686/EEG van de Raad van 21 december 1989 inzake de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten betreffende persoonlijke beschermingsmiddelen (PB L 399 van , blz. 18). Richtlijn 89/106/EEG van de Raad van 21 december 1988 betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen der lidstaten inzake voor de bouw bestemde producten (PB L 40 van , blz. 12). Zaak C-185/08, punt 42. Ibidem, punt 50. NL 1 NL

3 89/106/EEG van de Raad 7. Die conclusie geldt eveneens voor Verordening (EU) nr. 305/2011, waarin de definitie van bouwproducten niet wezenlijk werd veranderd 8. Verankeringsvoorzieningen van type A, C of D van norm EN 795:2012 zijn bedoeld om permanent aan de constructie te worden vastgemaakt en zijn, volgens deze jurisprudentie, derhalve geen persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals bevestigd bij Uitvoeringsbesluit (EU) 2015/2181 van de Commissie 9. Indien zij evenwel zodanig moeten worden bevestigd dat zij deel uitmaken van het bouwwerk en de veiligheid van het gebruik of het functioneren van een bouwwerk beogen te waarborgen door te voorkomen dat personen van een hoogte vallen of een val van een hoogte te stoppen, worden zij geacht bouwproducten te zijn en derhalve onder Verordening (EU) nr. 305/2011 te vallen. Met ingang van 21 april 2018 zullen verankeringsvoorzieningen die zijn bestemd om het vallen van een hoogte te voorkomen en binnen het toepassingsgebied van Verordening (EU) 2016/ vallen, tot risicocategorie III behoren zoals vastgesteld in bijlage I bij die verordening, aangezien dat producten zijn die zijn bestemd om gebruikers te beschermen tegen risico's die zeer ernstige gevolgen kunnen hebben, zoals overlijden of onomkeerbare schade aan de gezondheid in verband met vallen van een hoogte. Dergelijke verankeringsvoorzieningen zullen dienovereenkomstig worden onderworpen aan EUtypeonderzoek (module B van Besluit nr. 768/2008/EG 11 ) zoals beschreven in bijlage V bij Verordening (EU) 2016/425, en aan een controle van hetzij de conformiteit met het type op basis van interne productiecontrole plus productcontroles onder toezicht met willekeurige tussenpozen (module C2 van Besluit nr. 768/2008/EG) zoals beschreven in bijlage VII bij die verordening, hetzij de conformiteit met het type op basis van kwaliteitsborging van het productieproces (module D van Besluit nr. 768/2008/EG) zoals beschreven in bijlage VIII bij die verordening. Tot en met 20 april 2018 worden verankeringsvoorzieningen die zijn bestemd om het vallen van een hoogte te voorkomen en binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 89/686/EEG van de Raad vallen, onderworpen aan EG-typeonderzoek zoals beschreven in artikel 10 van die richtlijn, en de productie ervan wordt onderworpen aan hetzij het EG-garantiesysteem voor de kwaliteit van het eindproduct (artikel 11, punt A, van die richtlijn) hetzij het EGkwaliteitsgarantiesysteem van de productie met toezicht (artikel 11, punt B, van die richtlijn). Rekening houdend met het gebruik van verankeringsvoorzieningen en de risico's op overlijden of onomkeerbare schade aan de gezondheid waartegen zij de gebruikers beogen te beschermen, is het wenselijk om voor die verankeringsvoorzieningen die bouwproducten zijn, een systeem voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid toe te passen dat vergelijkbaar is met de conformiteitsbeoordelingsprocedures voor verankeringsvoorzieningen die persoonlijke beschermingsmiddelen zijn. Dat systeem moet doorlopende bewaking, Ibidem, punten 53, 55 en 56. Zie artikel 1, lid 2, van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad en artikel 2, punt 1, van Verordening (EU) nr. 305/2011. Uitvoeringsbesluit (EU) 2015/2181 van de Commissie van 24 november 2015 betreffende de bekendmaking met beperking in het Publicatieblad van de Europese Unie van de referentie van norm EN 795:2012 Persoonlijke beschermingsmiddelen tegen vallen Verankeringsvoorzieningen uit hoofde van Verordening (EU) nr. 1025/2012 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 309 van , blz. 10). Verordening (EU) 2016/425 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2016 betreffende persoonlijke beschermingsmiddelen en tot intrekking van Richtlijn 89/686/EEG van de Raad (PB L 81 van , blz. 51). Besluit nr. 768/2008/EG van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende een gemeenschappelijk kader voor het verhandelen van producten en tot intrekking van Besluit 93/465/EEG van de Raad (PB L 2018 van , blz. 82). NL 2 NL

4 beoordeling en evaluatie van de productiecontrole in de fabriek van de fabrikant omvatten, alsook een steekproefsgewijze controle van monsters die door de aangemelde productcertificatie-instantie in de productie-installatie of in de opslagplaatsen van de fabrikant zijn genomen. Op grond van deze overwegingen heeft de Commissie gekozen voor systeem 1+ zoals beschreven in bijlage V bij Verordening (EU) nr. 305/2011 voor bouwproducten die onder dit ontwerp voor een gedelegeerd besluit vallen. 2. RAADPLEGINGEN VOORAFGAAND AAN DE VASTSTELLING VAN DE HANDELING Het ontwerpbesluit werd besproken tijdens de vergadering van de adviesgroep Bouwproducten 12 ("de adviesgroep") van 9 december 2016 en tevens ingediend voor een schriftelijke raadpleging van de deskundigen tussen 25 november 2016 en 16 januari Vóór deze raadplegingen hebben alle lidstaten de gelegenheid gekregen om deskundigen aan te wijzen om hieraan deel te nemen. Naast deze deskundigen zijn ook andere externe belanghebbenden geraadpleegd. De in de adviesgroep besproken en voor de schriftelijke raadpleging relevante documenten zijn overeenkomstig het Gezamenlijke akkoord over gedelegeerde handelingen gelijktijdig aan het Europees Parlement en de Raad toegezonden. Bij het opstellen van de definitieve ontwerpversie van deze handeling voor het overleg tussen de diensten is rekening gehouden met de in deze context gemaakte opmerkingen. De handeling is van 12 juli tot en met 9 augustus 2017 op het portaal voor betere regelgeving gepubliceerd met het oog op feedback van het publiek; twee belanghebbenden hebben feedback ingediend. Eén van de belanghebbenden diende opmerkingen in waarin het voorgestelde systeem voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid werd ondersteund, maar tegelijkertijd werd aanbevolen dit te veranderen in systeem 2+. Aangezien die suggesties elkaar tegenspreken, konden ze niet allebei worden opgenomen. Een andere belanghebbende refereerde hoofdzakelijk aan de stand van zaken bij de besprekingen van de technische commissie van het CEN, die werkt aan de relevante norm, aan de systemen 3 en 2+ die eerder voor soortgelijke producten waren gekozen, aan het ontbreken van documentatie met betrekking tot de ervaring bij ongelukken, de kosten voor kmo's, het ontbreken van de technische vooruitgang die een verandering van systeem noodzakelijk maakt en aan het feit dat de motiveringsgronden voor de systeemkeuze (zie overweging 2) in systeem 2+ in aanmerking zijn genomen. Aangezien in deze opmerkingen tegenstrijdige voorkeuren werden uitgesproken voor systemen niet hoger dan 3 alsook voor systeem 2+, er geen rekening mee werd gehouden dat systeem 2+ geen steekproefsgewijze controle van monsters omvat en de beoordelingsprocedures voor verankeringsvoorzieningen die persoonlijke beschermingsmiddelen zijn, niet in aanmerking werden genomen, werden de opmerking niet opgenomen. De verordening is derhalve niet gewijzigd naar aanleiding van de feedback. 3. JURIDISCHE ELEMENTEN VAN DE GEDELEGEERDE HANDELING Krachtens artikel 28, lid 2, en artikel 60, onder h), van Verordening (EU) nr. 305/2011 moeten systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid van bouwproducten, zoals bepaald in bijlage V bij die verordening, bij gedelegeerde handelingen 12 Code E01329 in het register van deskundigengroepen en andere adviesorganen van de Commissie. NL 3 NL

5 van de Commissie worden vastgesteld voor toepassing op een bepaald product, een bepaalde productfamilie of een bepaald essentieel kenmerk, rekening houdend met de in die bepalingen vastgestelde overwegingen. Op grond van artikel 28, lid 2, van Verordening (EU) nr. 305/2011 moet de Commissie bij het vaststellen van de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid rekening houden met de gevolgen voor de gezondheid en veiligheid van personen en de minst bezwarende systemen kiezen die verenigbaar zijn met de naleving van de fundamentele eisen voor bouwwerken. Op grond van artikel 60, onder h), van Verordening (EU) nr. 305/2011 moet dit gebeuren overeenkomstig de impact van het product op deze naleving tijdens zijn verwachte levensduur. Het ontwerpbesluit strookt met het evenredigheidsbeginsel, aangezien de toepassing van een systeem voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid dat vergelijkbaar is met de conformiteitsbeoordelingsprocedures voor verankeringsvoorzieningen die persoonlijke beschermingsmiddelen zijn, bijdraagt tot de samenhang tussen de verschillende wetgevingskaders die van toepassing zijn op vergelijkbare producten, alsook tot de robuustheid van en het vertrouwen in het bij Verordening (EU) nr. 305/2011 vastgestelde geharmoniseerde systeem. Om die redenen wordt verwacht dat het ontwerpbesluit het belang van de hele bouwsector zal dienen. NL 4 NL

6 GEDELEGEERD BESLUIT (EU) / VAN DE COMMISSIE van betreffende het toepasselijke systeem voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid van verankeringsvoorzieningen die in bouwwerken worden gebruikt en zijn bedoeld om te voorkomen dat personen van een hoogte vallen of om een val van een hoogte te stoppen op grond van Verordening (EU) nr. 305/2011 van het Europees Parlement en de Raad (Voor de EER relevante tekst) DE EUROPESE COMMISSIE, Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, Gezien Verordening (EU) nr. 305/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2011 tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten en tot intrekking van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad 13, en met name artikel 28 en artikel 60, onder h), Overwegende hetgeen volgt: (1) Voor verankeringsvoorzieningen die in bouwwerken worden gebruikt en zijn bedoeld om te voorkomen dat personen van een hoogte vallen of om een val van een hoogte te stoppen ("verankeringsvoorzieningen") bestaat geen geschikt besluit voor de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties. Daarom moet worden bepaald welk systeem voor de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties toepasselijk is voor die verankeringsvoorzieningen. (2) In aanmerking nemende dat de verankeringsvoorzieningen bestemd zijn om te vermijden dat personen van een hoogte vallen of om een val van een hoogte te stoppen, is het passend om een systeem voor de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties te kiezen dat doorlopende bewaking, beoordeling en evaluatie van de productiecontrole in de fabriek van de fabrikant omvat, alsook een steekproefsgewijze controle van monsters die door de aangemelde productcertificatieinstantie in de productie-installatie of in de opslagplaatsen van de fabrikant zijn genomen, HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD: Artikel 1 Dit besluit is van toepassing op verankeringsvoorzieningen die in bouwwerken worden gebruikt en zijn bedoeld om te voorkomen dat personen van een hoogte vallen of om een val van een hoogte te stoppen. 13 PB L 88 van , blz. 5. NL 5 NL

7 Artikel 2 De prestatiebestendigheid van de in artikel 1 bedoelde verankeringsvoorzieningen wordt met betrekking tot de essentiële kenmerken van die producten overeenkomstig het in de bijlage vastgestelde systeem beoordeeld en geverifieerd. Artikel 3 Dit besluit treedt in werking op de twintigste dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie. Gedaan te Brussel, Voor de Commissie De Voorzitter Jean-Claude JUNCKER NL 6 NL