TOEGANG, SELECTIE & DISCRIMINATIE

Transcriptie

1 TOEGANG, SELECTIE & DISCRIMINATIE STUDIE TOEGANG, SELECTIE & DISCRIMINATIE INZAKE WONINGHUUR OVERZICHT RAPPORT Summier overzicht van bestaande wetgeving die met dit thema verband houdt en de daaruit voortvloeiende doestellingen Eventuele knelpunten Overzicht van de besproken beleidsopties 1

2 Hierna een summier overzicht van: Een aantal vastgestelde knelpunten De besproken beleidsopties KNELPUNTEN 2

3 KNELPUNTEN > Feitelijke vaststellingen GWO en Diversiteitsbarometer Voornamelijk afkomst en vermogen Vastgoedmakelaars Gereglementeerd beroep, tuchtprocedure BIV Allochtone kandidaten: 36% wil direct weigeren; werklozen: 54% Verplicht de solvabiliteit te onderzoeken Private huurmarkt: kader voor selectie en discriminatie Onevenwicht tussen vraag en aanbod Verzwakkend profiel huurderspubliek, vooral kleinschalige verhuring GESIGNALEERDE KNELPUNTEN INZAKE WETGEVING (1) > Woninghuurwetgeving: afficheringsplicht Wat (art BW)? Verplichte bekendmaking van huurprijs en gemeenschappelijke lasten in elke publieke mededeling Sanctie: GAS boete Problemen met doeltreffendheid Handhaving (GAS): afhankelijk van lokale initiatieven en gebrek aan middelen 3

4 GESIGNALEERDE KNELPUNTEN INZAKE WETGEVING (1) > Afficheringsplicht (vervolg) Juridisch technische problemen? Het begrip gemeenschappelijke lasten Wanneer geldt de bekendmaking als publiek? Geldt de geafficheerde huurprijs als een bindend aanbod? Laat de bekendgemaakte prijs ruimte voor onderhandeling? => Werkgroep ziet hier echter geen problemen GESIGNALEERDE KNELPUNTEN (2) > Gelijkekansendecreet/beleid Wat houdt dit in? Beginsel: contractuele vrijheid Recht om niet te contracteren met een bepaalde tegenpartij Keuzes mogen niet gegrond zijn op beschermde criteria Handicap, levensbeschouwing, vermogen, afkomst, enz. Uitz.: een verschil in behandeling op grond van een beschermd criterium is mogelijk wanneer het onderscheid objectief kan gerechtvaardigd worden door een legitiem doel 4

5 GESIGNALEERDE KNELPUNTEN (2) vervolg Bv. Vermogen keuze op basis van de capaciteit om de huur te betalen = legitieme selectie Keuze op basis van de aard of de bron van het inkomen = discriminatie Bijzondere bewijsregeling en sancties Verdeling van de bewijslast: wanneer de eiser feiten aanvoert die het bestaan van discriminatie kunnen doen vermoeden, moet de verweerder aantonen dat er geen sprake is van discriminatie Stakingsbevel, dwangsom, forfaitaire schadevergoeding Opm.: voor de 6 e staatshervorming was de federale antidiscriminatiewetgeving van toepassing bij verhuring Gevolg: racisme = niet langer strafrechtelijk gesanctioneerd voor wat betreft discriminatie bij de toegang tot en het aanbod van goederen en diensten die publiekelijk beschikbaar zijn (verhuring) GESIGNALEERDE KNELPUNTEN (2) (vervolg) > Knelpunten inzake Gelijkekansendecreet/beleid Legitieme selectie vs. ongeoorloofde discriminatie Werkelijke weigeringsgrond blijft onbekend Beoordeling vindt achteraf plaats Preventie en sensibilisering Volstaat huidige opleiding en sensibilisering door het BIV? Handhaving Meldingsbereidheid Gering aantal klachten BIV en Meldpunten discriminatie Moeilijke bewijsvoering Lasten procedure vs. resultaat klacht 5

6 GESIGNALEERDE KNELPUNTEN (3) > privacywetgeving Verhuurder wil de solvabiliteit van kandidaat huurders onderzoeken Inlichtingenfiches Wet Verwerking Persoonsgegevens De gevraagde informatie moet relevant en proportioneel zijn in functie van het beoogde doel, in casu het sluiten van een huurovereenkomst Privacy commissie Aanbeveling aan de verhuurders en vastgoedmakelaars betreffende de verwerking van gegevens van kandidaat huurders (2009) dit heeft tot op zekere hoogte duidelijkheid gebracht Wel werd door het huurdersplatform gemeld dat de fiche zou moeten worden geactualiseerd bvb ivm de vraag of men gehuwd is, de borgstelling en het bewijs van betaling van drie maanden huur in de vorige woning Op zich wel consensus over gebruik van fiches in werkgroep, maar toch enige discussie over verder verfijning BELEIDSOPTIES 6

7 VOORGESTELDE BELEIDSOPTIES > Uitgangspunt: ontwikkelen een toegangs en antidiscriminatiebeleid voor de private huurmarkt Consensus omtrent enerzijds de probleemanalyse en anderzijds de legitimiteit van selectiemogelijkheden Algemene bereidheid om mee te werken aan het ontwikkelen van een specifiek beleid voor de private huurmarkt > Verankering in art. 4, 2 Vlaamse Wooncode Opname van de doelstelling om een toegangs en antidiscriminatiebeleid te ontwikkelen => het woonbeleid gericht is op het bevorderen van gelijke kansen voor iedereen, met inbegrip van een gericht toegangs en antidiscriminatiebeleid waartoe de Vlaamse overheid de nodige stappen kan ondernemen. BELEIDSOPTIES (vervolg) > Transparantie en sensibilisering Opzetten van een sensibiliseringscampagne ism koepelorganisaties en lokale besturen, regierol Vlaamse overheid Verduidelijken beleid en regelgeving Slachtoffers informeren Mentaliteitswijziging Optimaliseren van de afficheringsplicht Behoud van de afficheringsplicht Sensibiliseren van vastgoedmakelaars mystery shopping : bereidheid om verder te onderzoeken Standaardinlichtingenfiche: aanmoedigen > Versterken van de meldingsbereidheid ism lokale besturen (one stop shop) 7

8 BELEIDSOPTIES (Vervolg) > De aantoonbaarheid van discriminatie verhogen Invoering van een reglementair kader voor praktijktesten Binnen tuchtrechtelijke en burgerrechtelijke procedure Het gelijkstellen van bepaalde handelingen met een vermoeden van discriminatie > Het ontwikkelen van een handhavingsbeleid Penaliseren van discriminatie en uitbreiden bevoegdheden Vlaamse Wooninspectie Mogelijkheid voor de wooninspectie om discriminatie te verbaliseren, vervolging gebeurt door het parket De introductie van een administratief sanctiemechanisme Onafhankelijk van strafrechtelijke handhaving en vervolgingsprioriteiten BELEIDSOPTIES (Vervolg) > Het ontwikkelen en versterken van een toegangsbeleid Inzetten op begeleiding van huurders en verhuurders Bv. glij huren Overbruggen van kloof tussen betaalbaarheid voor de huurder en rendement voor de verhuurder Huursubsidies Fonds ter Preventie van Uithuiszettingen Uitbreiding aanbod SVK woningen 8

9 DANK U VOOR UW AANDACHT 9