HET PROBLEEM SAMENWERKEN PIANOo-congres, Den Haag, 6 juni Duco Bannink, Vrije Universiteit Amsterdam

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "HET PROBLEEM SAMENWERKEN PIANOo-congres, Den Haag, 6 juni Duco Bannink, Vrije Universiteit Amsterdam"

Erna Boender
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 HET PROBLEEM SAMENWERKEN PIANOo-congres, Den Haag, 6 juni 2019 Duco Bannink,

2 HET PROBLEEM SAMENWERKEN transformeren, innoveren, aansluiten bij de burger en alles integraal! maar werelden van verschil in het sociale domein > tegengestelde doelen > verschillende waarden > verschillende taal wat nu? hoe ga je zoiets aanbesteden? theoretisch kader voor de complexe werkelijkheid 2

3 HET PROBLEEM SAMENWERKEN transformeren, innoveren, aansluiten bij de burger en alles integraal! in andere domeinen is het net zo > tegengestelde doelen > verschillende waarden > verschillende taal wat nu? hoe ga je zoiets aanbesteden? theoretisch kader voor de complexe werkelijkheid 3

4 HET PROBLEEM SAMENWERKEN we hebben het hier bij PIANOo toch over aanbesteden? problematiek van aanbesteden is een vorm van problematiek van samenwerken, zie verderop 4

5 HET PROBLEEM SAMENWERKEN theorie, van eerstejaars naar vierdejaars bestuurskunde waarom is samenwerken zo moeilijk? is aanbesteden ideale midden om samenwerking te regelen? ideaal midden? het gaat erom wat je doet in zo n aanbesteding! de governance van samenwerking

6 THEORIE WAT IS EEN BELEID? 1 E JRS BK beleid is een set doeleinden en middelen Hoogerwerf s klassieke definitie ik wil een brug [doel], daartoe betaal ik zoveel miljoen aan een constructiebedrijf om te bouwen [middel] ik wil zorg volgens een bepaalde indicatie [doel], daartoe geef ik opdracht aan zorgaanbieders om die zorg dienovereenkomstig uit te voeren [middel] ik wil een gebouw [doel], daartoe geef ik een dbfmo-contract aan de ontwikkelaar die de aanbesteding heeft gewonnen [middel]

7 THEORIE WAT IS EEN BELEID? 4 E JRS BK beleid is ook een setje posities [doel] beleidsmaker wil [middel] aanbieder voert uit positie 1 [doel]: positie 2 [middel]: {opdrachtgever} {opdrachtnemer}

8 THEORIE WAT IS EEN BELEID? 4 E JRS BK beleidsimplementatie is twee werkelijkheden op elkaar laten passen toepassen van abstracte afspraak [doel]{opdrachtgever} op concrete werkelijkheid [middel]{opdrachtnemer}

9 THEORIE WAT IS EEN BELEID? 4 E JRS BK abstracte afspraak concrete werkelijkheid (soms bijna, nooit helemaal!) soms bijna: simpele AOW: 67 jaar, rekeningnummer? > uitkering verstrekken! soms veel minder: complexe bijstand: niet verwijtbaar, gericht op re-integratie, behoefte aan inkomen? > maatwerk inkomensverstrekking + re-integratietraject? complexe ouderenzorg, jeugdzorg, gebouwen, infrastructuur, integrale wijkaanpak,,, hoorde dat kopje koffie er nou bij? =?

10 SAMENWERKING IS MOEILIJK! abstracte afspraak concrete werkelijkheid (soms bijna, nooit helemaal!) het regelen van samenwerking is het overbruggen van deze afstand hoe minder gelijk, hoe meer tweezijdige informatieasymmetrie > aanbieder weet meer van werkelijkheid dan beleidsmaker weet van werkelijkheid > aanbieder weet meer van afspraak dan werkelijkheid weet van afspraak afspraak beleidsmaker aanbieder cliënt, casus

SAMENWERKING IS MOEILIJK! boekje geschreven: HET PROBLEEM SAMENWERKEN taakomgeving 1 afstemming met organisatie 1 taakomg. 2 met org. 2 taakomg. n met org.

11 SAMENWERKING IS MOEILIJK! boekje geschreven: HET PROBLEEM SAMENWERKEN taakomgeving 1 afstemming met organisatie 1 taakomg. 2 met org. 2 taakomg. n met org. n samenwerken verticaal [doel] van {beleidsmaker} afstemmen op [middel] van {aanbieders} vertaling van invloeden taakomgeving in officiële doelen samenwerken op een complex speelveld vertaling van casusinvloeden in operationele doelen samenwerken horizontaal verschillende [doelen] van verschillende {beleidsmakers} op elkaar afstemmen taak 1 afstemming met professional 1 taak 2 met prof. 2 taak n met prof. n integrale samenwerking samengesteld [doel] van samengestelde {beleidsmaker} afstemmen op samengesteld [middel] van samengestelde {aanbieder} 11

12 AANBESTEDEN ALS IDEALE MIDDEN? type bepaling [doel] bepaling [middel] voorbeeld wie heeft de kennis? sturen beleidsmaker weet WAT hij wil beleidsmaker weet HOE dat moet AOW {beleidsmaker} aanbesteden beleidsmaker weet WAT hij wil laat HOE over aan aanbieder vuilnisophaal {beleidsmaker}/ {aanbieder} overleggen aanbieder weet WAT nodig is aanbieder weet HOE dat moet psycholoog {aanbieder}

13 AANBESTEDEN ALS IDEALE MIDDEN? hier staat dus: hoe ingewikkelder de kennis, hoe meer je moet schuiven van sturen, naar aanbesteden, naar overleggen bij aanbesteden mooie rol {beleidsmaker}: sturen! bepalen van [doel] betalen & bepalen bij aanbesteden mooie rol {aanbieder}: uitvoeren! capaciteit gebruiken en doel [realiseren] doen waarvoor betaald wordt type bepaling doel bepaling middel voorbeeld wie heeft de kennis? sturen beleidsmaker weet WAT hij wil beleidsmaker weet HOE dat moet AOW beleidsmaker kopen beleidsmaker weet WAT hij wil laat HOE over aan aanbieder vuilnisophaal beleidsmaker /aanbieder overleggen aanbieder weet WAT nodig is aanbieder weet HOE dat moet psycholoog aanbieder

14 AANBESTEDEN ALS IDEALE MIDDEN? abstracte afspraak concrete werkelijkheid is die kennis echt gemiddeld ingewikkeld? heeft {beleidsmaker} [kennis] om doel te bepalen en te sturen? gebruikt {aanbieder} [capaciteit] om doel uit te voeren? moeilijk vast te stellen: er is die tweezijdige informatie-asymmetrie het probleem samenwerken is ingewikkelder =?

15 DE GOVERNANCE VAN SAMENWERKING belangen kennis weinig informatieasymmetrie veel informatieasymmetrie weinig belangentegenstelling sturen overleggen veel belangentegenstelling aanbesteden [middel]{aanbieder} [doel]{beleidsmaker} 15

DE GOVERNANCE VAN SAMENWERKING ruimte voor verdere verbetering [ ] Onderliggende belangen worden niet openlijk besproken in alle proeftuinen.

16 DE GOVERNANCE VAN SAMENWERKING ruimte voor verdere verbetering [ ] Onderliggende belangen worden niet openlijk besproken in alle proeftuinen. Dit is wel van belang, omdat de afzonderlijke organisatiebelangen van de diverse actoren haaks kunnen staan op het realiseren van de doelstellingen van de proeftuin (Monitor evaluatie proeftuinen populatiemanagement, RIVM, p. 8) dit schijnbaar marginale probleem kon wel eens hoofdzaak zijn want als afzonderlijke belangen haaks, kun je dan simpelweg pleiten voor openheid? 16

17 DE GOVERNANCE VAN SAMENWERKING belangen kennis weinig tegenst. veel tegenst. weinig asymm. sturen aanbesteden veel asymmetrie overleggen dubbele uitdaging als het ingewikkelder wordt, moet je eigenlijk overleggen als er eigen belangen zijn, moet je eigenlijk aanbesteden wat nu als allebei? 17

investeer in eigen inhoudelijke kennis en formuleer een eigen visie op het beleidsprobleem 2. zoek niet naar een gemeenschappelijk doel erken verschillen in doel.

18 DE GOVERNANCE VAN SAMENWERKING belangen kennis weinig tegenst. veel tegenst. weinig asymm. sturen aanbesteden veel asymmetrie overleggen dubbele uitdaging stevige pleidooi tegen aanbesteden in vertrouwen, op kwaliteit, in samenwerking, 1. investeer in eigen inhoudelijke kennis en formuleer een eigen visie op het beleidsprobleem 2. zoek niet naar een gemeenschappelijk doel erken verschillen in doel. dat je de capaciteit van de ander nodig hebt wil niet zeggen dat je m gratis krijgt 3. zoek de raakvlakken op actorniveau, niet vanuit beleidsdoel bekijk jezelf vanuit de ander (wat wil ik van de ander?) bekijk de ander vanuit jezelf (wat wil die ander van mij?) 18

Vergelijkbare documenten

HET PROBLEEM SAMENWERKEN

HET PROBLEEM SAMENWERKEN DIVOSA-CONGRES LEF EN VERTROUWEN, DEN BOSCH, 31 MEI 2018, 15.00-16.00 (2.9) DUCO BANNINK, VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM LEF EN VERTROUWEN transformeren, innoveren, aansluiten bij