Goed Drinkwater voor Gezonde Dieren. Datum: 12 juni 2014

Transcriptie

1

2 Goed Drinkwater voor Gezonde Dieren Datum: 12 juni 2014

3 Even voorstellen: Dr. Guillaume Counotte Toxicoloog, Relatie voer/water en diergezondheid Weerbaarheid van dieren

4 Water voor Dieren Belang van goed drinkwater. Hoeveel drinkt een dier? Waar komt water vandaan? Wat is de kwaliteit van water? Hoe kom ik de kwaliteit van water te weten? Wat zorgt voor slecht water? Hoe maak ik slecht water goed?

5 Belang van goed drinkwater Brief van de staatssecretaris van Economische Zaken en de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal, Den Haag, 11 november Dierziektebeleid Toepassing van alternatieve middelen en technologische innovaties om het antibioticagebruik te reduceren, waaronder ontwikkeling van kruidenmengsels, microbiële reinigingsmiddelen en verbetering en monitoring van drinkwaterkwaliteit.

6 Belang van goed drinkwater Smakelijk Beschikbaar Niet schadelijk voor de gezondheid van dieren. Voor dieren ook: mag de voedselveiligheid (vlees, ei, melk) niet in gevaar brengen; oplosmiddel voor antibiotica, vaccins.

7 Belang van goed drinkwater Dieren drinken eerst en eten dan pas Goed water zorgt voor goede opname van voer. Dieren drinken eerst en eten daarna pas. Als het water minder lekker is zullen dieren minder drinken en dus minder eten. Slechte smaak van water zorgt bijv. voor % minder melk.

8

9 Hoeveel drinkt een dier? benodigde vocht: 0,05 L/kg/dag bij matige stress: 0,10 L/kg/dag bij ernstige stress: 0,20 L/kg/dag rund 600 kg: 30 L/dag; melk: per kg 2 L. Kalf 100 kg: 5 20 liter vocht Stress is vaak hitte stress!

10 relatieve luchtvochtigheid Hoeveel drinkt een dier? Water en hittestress. 45 dodelijke stress temperatuur ( C) lichte stress matig stress ernstige stress 25 geen stress

11 Wat zorgt voor slecht water?

12 Waar komt het water vandaan? Regenwater Komt van dak: vogels (Salmonella) Oppervlaktewater Wat zit er nog meer in dat water? Rioolzuivering? Leidingwater Altijd van goede kwaliteit in Nederland (einde van een leiding ). Eigen bronwater. Zelf zorgen voor kwaliteit.

13 Waar komt het water vandaan?

14 Leiding water Sourcy water

15 Waar komt het water vandaan? Aanleg van bron (historie). Boorbeschrijving, spuiten/boren, afwerking met kleikorrels. Diepte van bron Meer dan 25 m diep, goede doorstroming, analyse van bron.

16 Waar komt het water vandaan? Blauwalgen.

17 Analyse van water op drinkplaats

18 Wat is de kwaliteit van water? Smakelijkheid van het water ijzer; hardheid (calcium en magnesium); zout, ammonium; diversen;

19 Wat is de kwaliteit van water? Schadelijkheid van het water stikstof (ammonium, nitriet, nitraat); zwavel (sulfaat, sulfide); omzettingen door bacteriën;

20 Sulfaat schadelijk? Natrium 35 Calcium 186 Magnesium 53 Chloride 59 Sulfaat 444 Bicarbonaat 238 Hardheid D

21 Wat is de kwaliteit van water? Beschikbaar in de stal ijzer, mangaan; hardheid; biofilm;

22 Basilica Cistern (ondergronds waterreservoir) in Istanbul

23 Hoe kom ik de kwaliteit van water te weten? Laboratoriumonderzoek (oa bij GD) Waarom wil je de kwaliteit weten?. Is de bron nog goed? Werken mijn installaties nog goed? Wat drinken mijn dieren? Ik moet voldoen aan IKB. Kan ik zelf ook meten?

24 Wat kun je met eigen onderzoek doen? Kleur, geur, helderheid, bezinksel, ijzer-bezinksel: goed matig slecht. Kleur: ammonium, ijzer. Geur: bacteriën. Helderheid: ijzer, ammonium, mangaan Bezinksel: E. coli, bacteriën. IJzer-bezinksel: ijzer, mangaan.

25 GD-zelftest kleur: goed: het water heeft totaal geen kleur matig: het water vertoont een lichte verkleuring slecht: het water heeft een duidelijke kleur (geel, bruin, enz.). helderheid: goed: het water is geheel helder matig: het water is licht troebel (men kan nog door de fles heen kijken) slecht: het water is ondoorzichtig. bezinksel: goed: het water bevat geen deeltjes matig: het water bevat enkele deeltjes slecht: de bodem van de fles is geheel bedekt met (modder of ijzer)deeltjes. geur: goed: het water heeft totaal geen geur matig: het water heeft een lichte geur slecht: het water heeft een sterke geur (het water ruikt naar rotte eieren).

26 Wat kun je met eigen onderzoek doen? Kleur, geur, helderheid, bezinksel, ijzer-bezinksel: goed matig slecht. Kleur: ammonium, ijzer. Geur: bacteriën. Helderheid: ijzer, ammonium, mangaan Bezinksel: E. coli, bacteriën. IJzer-bezinksel: ijzer, mangaan.

27 GD-zelftest voorbeeld kleur: slecht bezinksel: matig helderheid: matig ijzerbezinksel: matig

28 Samen met NLTO ontwikkeld

29

30 Wat zorgt voor slecht water?

31 Wat zorgt voor slecht water? kve/ml

32 Wat zorgt voor slecht water? PTFE FEP PFA PVC CPVC PVDF ECTFE PP PE HDPE Poly tetra fluoro ethyleen Fluor ethyleen propyleen Perfluor alkoxy Poly vinyl chloride Gechloreerde polyvinyl chloride Polyvinylideen fluoride Ethyleen chloor trifluor ethyleen Poly propyleen Poly ethyleen Hoge dichtheid poly ethyleen

33 Wat zorgt voor slecht water? Soort leidingsysteem Materiaal (kunststof, KIWA-keur), aanleg leidingen (recht/bochten), dode leidingen, veel stilstand. Druk in leidingsysteem Vlotterbakken, hoge/lage druk, doseerunits, communicerende vaten. Drinksystemen Open bakken, nippels, kleine bakjes, hoogte, plaatsing.

34 Wat zorgt voor slecht water? Communicerende vaten

35 Wat zorgt voor slecht water? Invloed van ontijzeringsinstallatie maken gebruik van zuurstof om Fe 2+ om te zetten naar Fe 3+ ; veel zuurstof zet ook NH 3 om in NO 2 ; lucht uit stal bevat NH 3 en bacteriën;

36 Wat zorgt voor slecht water? Slecht onderhoud.

37 Wat zorgt voor slecht water? Biofilm

38

39 Hoe maak ik slecht water goed? Behandeladvies. Onderhoud installaties. Bij renovatie: let op leidingen. Bij slechte drinkbakken: overweeg vernieuwing. Schoonmaken van drinkbakken: alleen als nodig. Schoonmaken van leidingen: als eigen onderzoek dit uitwijst. Ontsmetten: liever niet bij runderen met penswerking.

40 Hoe maak ik slecht water goed? Waar je op moet letten. Herkomst van het water. Binnenkomst in de stal. Verloop van de leidingen. Voldoende drinkpunten (liefst open bakken). Filterinstallaties: werken ze wel goed? Aanslag in de leidingen (biofilm).

41