Klas 4 GT. Atomen en ionen 3(4) VMBO-TG

Transcriptie

1 Klas 4 GT Atomen en ionen 3(4) VMBO-TG

2 De kracht van het atoom Een atoom bevat enorme krachten

3 proefwerkstof Proefwerk Nask2 3(4) VMBO TG deel B hoofdstuk3 Hoofdstuk 4 atomen en ionen blz2 tot en met 13 blz 18 tot en met 27 NaSk-2, 3(4) VMBO-TG, deel A H3: formuletaal

4 Elementen Niet metalen Naam Symbool Naam Symbool Argon Ar Koolstof C Broom Br Neon Ne Chloor Cl Silicium Si Fluor F Stikstof N Fosfor P Waterstof H Helium He Zuurstof O Radon Rn Leer deze uit je hoofd!!! Xenon Xe Krypton Kr Jood I Zwavel S

5 Elementen metalen Naam Symbool Naam Symbool Aluminium Al Magnesium Mg Barium Ba Mangaan Mn Calcium Ca Natrium Na Chroom Cr Nikkel Ni Goud Au Platina Pt Kalium K Radium Ra Kobalt Co Tin Sn Koper Cu Titaan Ti Kwik Hg Uraan U ijzer Fe Zilver Ag Zink Zn Cadmium Cd Leer deze uit je hoofd!!! Lood Pb Wolfraam W

6 moleculen Jullie weten al dat stoffen uit moleculen bestaan Moleculen zijn weer opgebouwd uit atomen

7 Poster Atoom Atoom (bestaat uit) Kern + Elektronenschillen Schil 2 KERN Elektron Neutronen kern Protonen schil1

8 Kern atoomkern Proton Lading=+1 Massa = 1unit Neutron Lading = 0 Massa = 1 unit

9 Elektronenschillen Schil 1: Schil 2: Schil 3: 2 elektronen 8 elektronen 8 elektronen Lading = -1 elektron Massa = 0

10 Atomen Atomen bestaan weer uit: Protonen Neutronen Elektronen

11 Atoom model

12 H-atoom Waterstofatoom Bestaat uit een proton in de kern En een elektron dat om de kern cirkelt

13 Simulaties atomen &q=nucleus &q=nucleus

14 Stikstof atoom p= proton bevindt zich in de kern n= neutron bevindt zich in de kern e= Elektronen cirkelen in een baan om de kern 7p+7n K L

15 Welke deeltjes in atomen_1.

16 Uit welke deeltjes bestaat een atoom? Protonen = p positief geladen deeltjes Neutronen = n neutrale deeltjes Elektronen = e negatief geladen deeltjes

17 . Waterstof H Helium He Koolstof C

18

19 Waterstof atoom

20 kerndeeltjes Kerndeeltjes Protonen en neutronen

21 Animatiefilm atoom De protonen en neutronen in de atoomkern De elektronen vormen een wolk rondom de atoomkern Tussen de atoomkern en de elektronen is lege ruimte helemaal NIETS Kern=pingpol balletje elektron op 1 km afstand (blz. 3 boek)

22 Enkele vragen Welke lading heeft de kern van een atoom? Welke lading heeft de elektronenwolk? Welke lading heeft een atoom dan?

23 Een atoom heeft geen lading De atoomkern = positief geladen De elektronenwolk = negatief geladen Hoe kan een atoom nu geen lading hebben? Aantal elektronen=gelijk aan het aantal protonen

24 Stikstof atoom N.

25 Nucleus=kern De kern is het massieve centrum van het atoom. Het is ontdekt in 1911, maar wetenschappers hebben er 21 jaar over gedaan om te ontdekken wat er in zit Kern Helium atoom

26 Massagetal Massagetal = som van aantalprotonen+aantal neutronen Elektronen hebben een verwaarloosbare massa

27 Atoomnummer Het atoomnummer is het aantal protonen Het atoomnummer is het aantal elektronen

28 Vragen Stikstof N heeft massagetal 14 en atoomnummer 7 (kijk naar het P.S.) Hoeveel protonen heeft een N-atoom? Hoeveel elektronen heeft een N-atoom? Hoeveel neutronen heeft een N-atoom?

29 Antwoorden N-atoom Atoomnummer 7 Aantal protonen = 7 Aantal elektronen = 7 Massagetal = 14 Betekent dat er 7 protonen + 7 neutronen in de kern zitten!

30 Elektronenmantel 1. Elektronen cirkelen in een baan om de kern 2. Schillen 3. Maximum aantal schillen is 7 4. Van binnen naar buiten met de cijfers 1 tot 7 5. Schil 1 = K-schil 6. Schil 2 = L-schil 7. Schil 3 = M-schil 8. Schil 4 = N-schil

31 Aantal elektronen per schil Schil 1 (K) maximaal 2 elektronen Schil 2 (L) maximaal 8 elektronen Schil 3 (M) maximaal 18 elektronen Uitzondering voor de eerste 20 elementen Schil 3 maximaal 8 elektronen

32 Regels voor tekenen van atomen tot maximaal element met atoomnummer Zoek het atoomnummer op via het periodiek systeem 2. Het atoomnummer is gelijk aan aantal protonen 3. Het atoomnummer is gelijk aan aantal elektronen 4. Aantal neutronen = massagetal atoomnummer 5. Teken de kern en geef met tekst het aantal protonen en elektronen aan 6. Ga de schillen vullen met elektronen 7. Vul de eerste schil tot maximaal 2 elektronen 8. Indien eerste schil vol :tweede schil tot max 8 elektronen 9. Indien tweede schil vol: Vul de derde schil tot max 8 elektronen 10. Indien derde schil vol: Restant elektronen in de vierde schil

33 Schematisch tekenen atoom Voorbeeld1 Teken het N-atoom 7p+7n K L

34 Negatieve ionen Ionen van niet-metalen zijn negatief geladen Lading 1-, 2- of 3- Cl - O 2- I - Br- Onderdeel 3: zouten

35 Stikstof atoom wordt N 3- ion Atomen willen graag dat de buitenste schil maximaal gevuld is met elektronen Het stikstofatoom heeft 5 elektronen in de buitenste schil, deze moet dus 3 elektronen opnemen om het maximum 8 te krijgen 7p+7n K L

36 N 3- Ion heet nitride ion N 3- Ion aantal protonen is 7 + Aantal elektronen is 10 - Aantal neutronen is 7 0 Totale lading wordt dan 3 -

37 Voorbeeld 2 het Ca-atoom Atoomnummer =20 Massagetal=40 20 protonen, 20 elektronen, 20 neutronen 20p+20n 7p+7n K L M N

38 Positieve Ionen Metaal ionen zijn positief geladen Notatie van lading bij het symbool Lading 1+, 2+ of 3+ (4+) Na + K + Ag + Ca 2+ Fe 2+ Al 3+ Cu 2+ Fe 3+ Onderdeel 3: zouten

39 Calcium atoom wordt Ca 2+ ion 2 elektronen gaan weg die zijn negatief geladen dus een positief (2+) ion blijft over 20p+20n 7p+7n K L M N

40 Hoeveel typen atomen? Er zijn 90 in de natuur voorkomend soorten atomen In het laboratorium zijn er nog 25 soorten atomen kunstmatig gemaakt De poster van het periodiek systeem in het lokaal laat zien welke atomen (elementen) er allemaal zijn

41 Periodiek systeem der elementen 2\Periodiek systeem van de chemische elementen -Tabel van Mendeljev.htm C:\Documents and Settings\beheerder\Bureaublad\werkmap\presentaties\le svoorbereidingen\periodic table - chart of all chemical elements.htm

42 .

43 Periodiek systeem De atoomsoorten zijn gerangschikt in opklimmend atoomnummer Groepen: elementen die op elkaar lijken staan onder elkaar Perioden: Horizontale rijen (Elementen met hetzelfde aantal schillen)

44 Metaal of niet metaal Boek blz 19 periodiek systeem Rood = niet metaal Blauw = metaal

45 Periodiek systeem en ionen Hoofdgroep I (groep 1) H, Li, Na, K vormen (1+) ionen Vb: Na + K + Hoofdgroep II (groep 2) Be, Mg, Ca vormen (2+) ionen Vb: Ca 2+ Mg 2+ Hoofdgroep III (groep 3) Al, Ga, In vormen (3+) ionen Vb: Al 3+ Hoofdgroep VI (groep 16) O, S, Se,vormen (2-) ionen Vb: O 2- S 2- Hoofdgroep VII (groep 17) F, Cl, Br, I vormen (1-)ionen Vb: F - Cl -

46 Verzamelnaam elementen Hoofdgroep VII (groep 17) halogenen Vb: F2 Cl2 I2 Br2 Hoofdgroep VIII (groep 18) edelgassen Vb He, Ne, Ar edelgassen reageren niet met andere stoffen

47 Ionen op een rij Positief negatief Na + Natrium-ion Cl - chloride-ion K + Kalium-ion Br - Bromide-ion Ag + Zilver-ion I - Jodide-ion Mg 2+ Magnesium-ion S 2 - Sulfide-ion Al 3+ Aluminium-ion O 2 - Zuurstof-ion oxide ion Ca 2+ Calcium-ion NO3 - Nitraat-ion Fe 2+ of Fe 3+ Ijzer(II)ion of ijzer(iii)ion SO 2-4 Sulfaat-ion Sn 2+ Tin-ion SO 2-3 Sulfiet-ion Zn 2+ Zink-ion CO 2-3 Carbonaat-ion Cu 2+ Koper-ion OH - Hydroxide-ion Ba 2+ Barium-ion PO 3-4 Fosfaat-ion Hg + of Hg 2+ Kwik(I)-ion of kwik(ii)-ion N 3- Nitride- ion Pb 2+ Lood-ion NH 4+ Ammonium-ion H + Waterstof-ion

48 Keukenzout Bekendste zout Natriumchloride Bestaat uit natriumdeeltjes die we natriumionen noemen en chloordeeltjes die we chloorionen noemen. Ionen zijn gerangschikt in een ionrooster Onderdeel 3: zouten

49 Binas tabel Overzicht van belangrijkste ionen Oplosbaarheid van zouten Een zout heeft totaal een neutrale lading Onderdeel 3: zouten

50 Handige rijtjes element Molecuulformule -ide omschrijving Waterstof H 2 Zuurstof O 2 Stikstof N 2 Fluor F 2 Chloor Cl 2 Broom Br 2 jood I 2 chloride Cl Verbinding met chloor oxide O Verbinding met zuurstof sulfide S Verbinding met zwavel Fluoride F Verbinding met fluor Bromide Br Verbinding met Broom jodide I Verbinding met Jood Onderdeel 2: reactievergelijkingen

51 Rijtje van Fientje.

52 Opgaven H4.0 1 uit welke deeltjes bestaat een atoom? 2 Hoe heten de positief geladen deeltjes in een atoom? 3 Hoe heten de ongeladen deeltjes in een atoom? 4 Welke deeltjes zitten in de kern van een atoom? 5 hoe heten de negatief geladen deeltjes in een atoom? 6 Calcium heeft atoomnummer 20, a)hoeveel protonen heeft Ca? b)hoeveel elektronen heeft Ca? 7 Calcium heeft massagetal 40 bereken het aantal neutronen in een calcium atoom

53 Uitwerkingen H4.0 1 protonen, neutronen, elektronen 2 protonen 3 neutronen 4 neutronen en protonen 5 elektronen 6a 20 6b 20 7a 20 neutronen massagetal= aantal protonen+aantal neutronen in de kern dus: Via atoomnummer: 20 protonen in de kern Dus massagetal = 40 = 20 protonen+ 20 neutronen 7b 20 neutronen

54 Antwoorden Vragen H a De volgorde van atoomsoorten wordt bepaald door aantal protonen dus opvolgend atoomnummer 28b De horizontale rijen zijn perioden 28 c De verticale kolommen zijn groepen 29 a De elementen die in groep 17 staan: halogenen 29 b De elementen die in groep 18 staan: edelgassen 30 Argon is een edelgas staat in groep 18 heeft dus 8 elektronen in de buitenste schil. Heeft dus wat die wil! Daarom reageert argon ook niet met het gloeidraadje! Als zuurstof in de lamp zou zitten reageert het draadje met zuurstof en gaat kapot!!

55 Antwoorden Vragen H a Groep 16 O, S, Se, Te, Po 31 b Ja omdat ze in dezelfde groep staan ze vormen 2- ionen en zijn allemaal niet metalen 32 a Groep 1H, Li, Na, K, Rb, Cs, Fr 32 b Ja omdat ze in dezelfde groep staan ze vormen 1+ ionen en zijn allemaal metalen

56 Opgave Antwoorden Vragen H nm=niet metaal m=metaal 1 S = zwavel groep 16 periode 3 nm 2 Te = telluur groep 16 periode 5 nm 3 Li = lithium groep 1 periode 2 m 4 Mg = magnesium groep 2 periode 3 m 5 Ra = radon groep 2 periode 7 m 6 Zr = Zirkonium groep 4 periode 5 m 34 Be, Mg, Ca, Se, Ba, Ra 35 NIET

57

58 Antwoorden Vragen H Alfastraling, bètastraling, gammastraling 37 Alfastraling bestaat uit helium kernen(zie afbeelding is relatief groot en dringt dus niet diep door Bètastraling bestaat uit elektronen en dringen dieper door Gammastraling (hulk) heeft een groot doordringingvermogen