Beleidsplan Brandweer Gemeente Opmeer

Transcriptie

1 Beleidsplan Brandweer

2 Samenvatting Belangrijke opgave voor Brandweer Opmeer naast de activiteiten op de verschillende resultaatgebieden, is een harmonisering van de organisatie met daarbij de implementatie van het nieuwe dekkingsplan met de daarbij horende variabele voertuigbezetting. Brandweer Opmeer valt onder de organisatie van gemeente Opmeer en is een onderdeel van de afdeling AZRO (Ruimtelijke Ordening). De gemeente Opmeer bestrijkt 4.194ha met inwoners, woningen en 5 dorpskernen. De brandweerorganisatie bestaat uit 1 blusgroep waarbinnen 28 vrijwilligers werkzaam zijn en 2 FTe in de beroepsorganisatie. In het beleidsplan is voor de komende vier jaar vastgelegd welke resultaten er in deze periode behaald moeten worden en hoe wij aansluitend op onze visie en ambities, de inspanningen daarvoor zullen leveren. Uitgangspunt daarbij is de missie: op maat naar de regionale brandweer NHN. Hiermee wordt gedoeld op het zo op orde hebben van de gemeentelijke organisatie, dat een overgang naar de regionale organisatie soepel kan verlopen. Er zijn 4 resultaatgebieden benoemd; Minder brand, Betrouwbaar en betaalbaar op tijd, Slimmer organiseren en Cultuur. Deze resultaatgebieden hebben een centrale plaats in dit plan en worden vertaald naar bijbehorende speerpunten. De activiteiten die daaruit voortvloeien zijn terug te vinden in bijlage 1, welke per resultaatgebied inzichtelijk maakt wie waarvoor verantwoordelijk is en tot welk resultaat de activiteiten moeten leiden. In de jaarlijks op te stellen jaarplannen worden deze activiteiten verder in kaart gebracht. De resultaatgebieden sluiten aan op het regionale Modernisering en Regionalisering traject welke wordt georganiseerd vanuit de Veiligheidsregio NHN. Binnen dit traject lopen een groot aantal activiteiten en projecten. Naast de eigen activiteiten van Brandweer Opmeer binnen de verschillende resultaatgebieden, wordt zoveel mogelijk bij deze regionale activiteiten en projecten aangesloten en de resultaten binnen Opmeer geïmplementeerd. De brandweer heeft te maken met een groot aantal ontwikkelingen: operationele grenzen, dekkingsplan, opkomsttijden, verplichte regionalisering, variabele voertuigbezetting, de wet Veiligheidsregio s, de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO of Omgevingsvergunning), het Besluit Personeel Veiligheidsregio s, de afnemende beschikbaarheid van vrijwilligers en de toenemende kwaliteitseisen. Al deze ontwikkelingen vragen een reactie van de gemeente Opmeer en ook hebben de veranderingen gevolgen voor de medewerkers. Actief samenwerken wordt de houding, want de rollen veranderen als de brandweer meer de focus moet leggen op voorkomen van brand, meer moet samenwerken met anderen en meer adviserend en ondersteunend wordt. Nieuwe actoren zoals burgers en bedrijven moeten (meer) betrokken raken en voor allen geldt: kennisontwikkeling. Samen werken aan een (brand)veilig leven betreft een extern gerichte en actieve benadering van de zijde van de brandweer. Het resultaatgebied Minder brand gaat over een Brandveilig leven. Er ligt hier een veranderende rol op het terrein van brandveilig leven en daaraan wil Brandweer Opmeer een bijdrage leveren in 1

3 de vorm van voorlichting, risicocommunicatie, vergroten zelfredzaamheid, risicoprofiel, risicobeheersing en een goede planvorming voor de repressieve dienst vanuit het perspectief risicobenadering. Het resultaatgebied Betrouwbaar en betaalbaar op tijd splitst zich in 5 thema s. Ten eerste Goed Voorbereid, wat betekent dat de medewerkers zijn opgeleid en (realistisch) geoefend conform de landelijke normen. Ten tweede dat adequaat beheer en onderhoud plaatsvindt van ons materiaal en materieel. Ten derde dat er in de operationele voorbereiding aandacht is voor risico beheersing (maatregelen die vooraf te nemen zijn) en incidentmanagement (operationeel optreden). Ten vierde Repressie op maat, waarbij het om een efficiënte inzet van de brandweer gaat. Voldoen aan de wettelijke norm met betrekking tot opkomsttijden en het standaardbestek van de voertuigen geeft daarin de basis. Op basis van het besluit van het Algemeen Bestuur in het eerste kwartaal van 2013 wordt de repressieve brandweer organisatie verder uitgewerkt op de kwaliteitseisen conform de Wet VR. Doel hierbij is een efficiënte en betrouwbare brandweerorganisatie die op tijd is. Als vijfde Nazorg na incidenten/rampen, dat is gericht op direct getroffenen (burgers en ondernemers) en zij die beroepsmatig daarbij betrokken zijn (brandweerpersoneel). Bij nazorg hoort ook het lerend vermogen (onder andere evaluaties) van de brandweer. Het resultaatgebied Slimmer organiseren bevat de verbindende schakels met alle brandweerproducten. Met het oog op de aanstaande verplichte regionalisering wil Brandweer Opmeer bij toetreding een kwaliteitsniveau hebben dat voldoet aan de eisen. Over het kwaliteitsniveau van de brandweerorganisatie wordt het bestuur geïnformeerd. Binnen de resultaatgebieden zijn de volgende speerpunten opgesteld: 1) Mensgericht leiderschap 2) Bouwen aan vertrouwen 3) Brandveilig leven 4) Opleiden oefenleiders 5) Communicatie binnen de organisatie 6) Nazorg aan burgers en bedrijven 7) Repressieve organisatie op maat 8) Kwalitatieve oefenregistratie 9) Beheer en onderhoudsprogramma In onderstaand overzicht komen al deze onderdelen samen en geeft op hoofdlijnen alle speerpunten weer van het beleidplan Brandweer Opmeer

4 3

5 Inhoudsopgave Samenvatting... 1 Inhoudsopgave Inleiding Missie Visie en Ambities Blijven voldoen aan alle kwaliteitsnormen Wat wanneer we niet blijven voldoen aan de wettelijke taken voor 1 januari Efficiënte en betrouwbare organisatie met focus op preventie Acceptabele belastbaarheid voor vrijwilligers Context Wet Veiligheidsregio s Verplichte regionalisering Strategische reis: de Brandweer over morgen Invoering van de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) Rapport Mans Cultuur en Leiderschap Huidige situatie Leiderschap postcommandant spil of control Medewerkers Resultaatgebied Minder Brand Risicobeheersing (proactie en preventie) Veranderende rol brandweer Brandveilig leven Voorlichting Risico-communicatie Vergroten zelfredzaamheid Risicoprofiel Risicobeheersing Bluswatervoorziening Bereikbaarheid hulpdiensten Resultaatgebied Betrouwbaar en betaalbaar op tijd: Preparatie, Repressie, Nazorg Goed voorbereid Repressieve samenstelling en sterkte Opleiden Oefenen Realistisch oefenen Operationele voorbereiding Dekkingsplan Beheer en onderhoud

6 7.3 Repressie op maat Dekking en opkomsttijden Variabele voertuigbezetting Grootschalig brandweeroptreden Nazorg na rampen en incidenten Nazorg voor het brandweerpersoneel Nazorg aan burgers en bedrijven Evaluatie Lerend vermogen brandweer Resultaatgebied Slimmer Organiseren Bedrijfsvoering Organogram en formatie Vrijwilligers Communicatie Interne communicatie Externe communicatie Kwaliteitszorg Kritische Prestatie Indicatoren (KPI s) Kwaliteitsnormen regionaal Kwaliteit van de repressieve organisatie Financiën Realiseren speerpunten Toekomstige ontwikkelingen Kennis- en informatiemanagement Regionaliseren Het Nieuwe Werken (HNW) Tot slot

7 1. Inleiding Brandweer Opmeer valt onder de organisatie van gemeente Opmeer en is een onderdeel van de sector GGB (grondgebiedzaken). De gemeente Opmeer bestrijkt 4.194ha met inwoners, woningen en 5 dorpskernen. De brandweerorganisatie bestaat uit 1 blusgroep waarbinnen 28 vrijwilligers werkzaam zijn en 2 FTe in de beroepsorganisatie. Veiligheid staat hoog op de agenda binnen Opmeer. Fysieke veiligheid maakt integraal onderdeel uit van het veiligheidsbeleid, waarbij de aanpak een combinatie is van sociale en fysieke veiligheid. De gemeente heeft uitgesproken een actieve rol te willen vervullen ten aanzien van veiligheid. De wettelijke taken van Brandweer Opmeer zijn: Het voorkomen, bespreken en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en al wat hiermee verband houdt Het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan brand Het verlenen van personele en materiële bijstand (regionaal en interregionaal) 6

8 De brandweerzorg en hulpverlening is op te delen in drie componenten: Risicobeheersing: producten die gericht zijn op de kansreductie (proactie), het voorkomen of beperken (preventie) van (brand)gevaarlijke situaties en het maken van bereikbaarheids-, aanvalsen waterwinkaarten. Incidentmanagement: producten die gericht zijn op het daadwerkelijk bestrijden van brand en het verlenen van hulp. Dit zijn preparatie (het opleiden en beoefenen van de brandweerlieden en het onderhoud van al het materieel en materiaal), repressie (het daadwerkelijk optreden bij incidenten) en nazorg (al hetgeen nodig is om terug te keren naar de normale situatie inclusief het lerend vermogen van de brandweer). Bedrijfsvoering: alle administratieve zaken inclusief communicatie en kwaliteitszorg, benodigd om alle overige processen vloeiend te laten verlopen. Brandweer Opmeer sluit zich aan bij de regionale ambitie om samen met burgers en bedrijven te werken aan een (brand) veilig leven. Inhoudelijk betekent dit dat op termijn het accent zal verschuiven van effectbestrijding (repressie) naar kansreductie (risicobeheersing). Uitganspunt en missie van het Beleidsplan is het op maat overgaan naar de regionale brandweer NHN. Hiertoe wordt gefocust op een zo goed mogelijke inrichting van de eigen organisatie en wordt daarnaast zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij regionale ontwikkelingen op het gebied van modernisering van de brandweer. Dat is de opgave waar de brandweer Opmeer zich de komende vier jaar op focust en de kern van dit Beleidsplan Brandweer Opmeer Het beleidsplan dient daarbij als uitgangspunt, waarin de visie en ambities met alle doelstellingen en taken die daaraan verbonden liggen staan uitgewerkt. Een belangrijke ontwikkeling voor de brandweer is de verplichte regionalisering, welke per 1 januari 2015 plaatsvindt. Dit beleidsplan Brandweer Opmeer heeft als doelgroep de inwoners van Opmeer. Een aanstaande regionalsering betekent in dat opzicht niet dat Opmeer de verantwoordelijkheid als organisatie voor deze doelgroep verliest. Buiten de eigen organisatie spelen verder nog veel ontwikkelingen, met name gericht op een modernisering van de brandweer. Binnen de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord is dit opgepakt binnen het Programma Brandweer NHN 2.0, waarin een groot aantal projecten regionaal is opgezet. Om niet achter te blijven in deze ontwikkelingen, wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij dit programma en de projectresulaten geimplementeerd binnen de brandweerorganisatie van Opmeer. Voor Brandweer Opmeer realistische doelstellingen met het einddoel een daadkrachtige, professionele en moderne organisatie waarbinnen met plezier en respect wordt gewerkt aan een toekomstbestendige, efficiënte en effectieve brandweerorganisatie, klaar voor de regionalisering. 7

9 2. Missie De missie van Opmeer richt zich op volledige invoering regionalisering van de brandweer NHN per 1 januari Op deze datum houdt de gemeentelijke brandweer organisatie op te bestaan en gaat over in de regionale organisatie NHN. Voor deze datum wordt van alle gemeentelijke organisaties verwacht de brandweerorganisatie zoveel mogelijk kwalitatief op orde te hebben en op ongeveer een gelijk kwaliteitsniveau instappen. Deze afspraak is door het Algemeen Bestuur gemaakt. De missie heeft hierdoor een belangrijke interne focus. Tegelijkertijd lopen er veel ontwikkelingen binnen de gehele brandweerorganisatie, gericht op een modernisering waarbij onder andere het samen werken met burgers en bedrijven een belangrijke rol in neemt. Maar ook het efficiënter inrichten van de eigen organisatie neemt een belangrijke plaats in. Om op deze ontwikkelingen aan te haken is op regionaal niveau het Programma Brandweer NHN 2.0 ingericht. Hieronder hangen een groot aantal projecten waarbinnen regionaal wordt samengewerkt door de gemeentelijke en regionale brandweerorganisaties op het gebied van deze modernisering. Om als organisaties te blijven ontwikkelen en op gelijk niveau te blijven als de overige gemeentelijk organisaties, is het van belang dat Brandweer Opmeer blijft aanhaken op dit regionale traject. Dit door deel te nemen aan verschillende projecten en de resulaten uit de 8

10 verschillende projecten zoveel mogelijk binnen de eigen organisatie te implementeren. Door deze regionale samenwerking weten de gemeentelijke brandweerorganisaties elkaar bovendien beter te vinden en sluiten zij meer en meer op elkaar aan. Dit bevordert een makkelijke overgang naar de regionale organisatie. Het programma is opgebouwd uit de resultaatgebieden: Minder Brand, Betrouwbaar en betaalbaar op tijd, Slimmer Organiseren en Cultuur en Leiderschap. Het beleidsplan is hier volledig op aangesloten door dezelfde resultaatgebieden te hanteren. Deze resultaatgebieden zijn daarmee zowel de speerpunten in het beleid van de Veiligheidsregio NHN als voor de brandweer Opmeer. 9

11 3. Visie en Ambities De visie van gemeente Opmeer op de ontwikkeling van de brandweerorganisatie over de beleidsperiode kan in drie punten uiteengezet worden: 1) Blijven voldoen aan alle kwaliteitsnormen 2) Efficiënte en betrouwbare organisatie met focus op preventie 3) Acceptabele belastbaarheid voor vrijwilligers 3.1 Blijven voldoen aan alle kwaliteitsnormen In de Wet op de Veiligheidsregio s is een groot aantal kwalitatieve eisen vastgelegd waar aan gemeentelijke brandweerorganisaties moeten voldoen. De Veiligheidsregio NHN heeft deze vertaald middels de toetsende rol in een 77 tal kwalitatieve normen. Alle gemeenten in de regio Noord- Holland Noord worden op deze kwaliteisnormen getoetst en in het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio NHN is de afspraak gemaakt op alle normen minimaal een 6+ te scoren. Gemeente Opmeer heeft als één van haar prioriteiten benoemd dat de brandweer goed moet zijn toegerust om haar taken uit te kunnen voeren en daarmee aan deze kwaliteitsnormen te kunnen voldoen. Brandweer Opmeer voldoet aan al deze kwalitatieve normen en heeft als doelstelling hieraan te blijven voldoen, waar mogelijk met een zo ruim mogelijke voldoende. Het voldoen aan deze kwaliteitsnormen is bovendien van belang ten aanzien van de regionalisering van de brandweer per 1 januari Wanneer de gemeentelijke organisatie overgaat in de regionale organisatie wordt 10

12 verwacht dat zij aan de gestelde kwaliteitsnormen voldoet, met andere woorden schoon door de poort gaat. In dit beleidsplan zijn alle kwaliteitsnormen opgenomen en verwerkt in actiepunten welke zijn toegewezen aan de verschillende afdelingen binnen de brandweerorganisatie. Uitgewerkt is op welke wijze de komende jaren aan de kwaliteitsnormen voldaan blijft worden binnen de brandweertaken. Een overzicht van deze normen en bijbehorende actiepunten zijn opgenomen in bijlage 1 van dit beleidsplan Wat wanneer we niet blijven voldoen aan de wettelijke taken voor 1 januari 2015 De brandweer wordt afgerekend op de kwaliteit van haar wettelijke taak conform de Wet op de Veiligheidsregio s, Besluit Veiligheidsregio s en het Besluit brandweerpersoneel veiligheidsregio. Daarvoor zijn er vanuit deze regelgeving 77 normen vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio. Bestuurlijk zijn afspraken gemaakt dat alle gemeenten binnen Noord-Holland Noord aan de 77 normen moeten voldoen. Brandweer Opmeer stuurt erop om in 2013 aan deze normen te blijven voldoen. Dit betreft onder andere het refentiekader om schoon door de poort te gaan als brandweerorganisatie Opmeer naar de geregionaliseerde nieuwe brandweerorganisatie NHN. Wanneer de brandweerorganisatie Opmeer niet mocht voldoen aan de gestelde eisen, voldoen we niet aan onze wettelijke taak voor de repressieve dienst en niet aan de afspraken zoals deze gemaakt zijn in het Algemeen Bestuur. We hebben als Brandweer Opmeer een verplichting naar onze repressieve dienst, burgers en collega bestuurders van het Algemeen Bestuur Veiligheidsregio. 3.2 Efficiënte en betrouwbare organisatie met focus op preventie De snel veranderende wereld van vandaag vraagt van de brandweer steeds grotere aanpassingen, zowel vakinhoudelijk als organisatorisch. Wil de brandweer aan de wettelijke eisen en maatschappelijke verwachtingen blijven voldoen, dan ontstaat er binnen de huidige bedrijfsvoering een eindeloze lijst van verbeterprojecten. Dat zorgt voor een onbetaalbare brandweerorganisatie die daar bovendien niet op is ingericht. De factoren hiervoor zijn de huidige organisatie, de financiën en steeds strenger wordende eisen. Brandweer Opmeer streeft kwaliteitsbehoud na, maar daarbij met belangrijk doel dat alle wettelijke taken betaalbaar en betrouwbaar op tijd worden uitgevoerd. Dit voor de repressieve organisatie, maar ook in andere onderdelen van de organistie wordt gekeken naar mogelijkheden om deze zo efficiënt mogelijk in te richten. Hiertoe wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij het Programma Brandweer NHN 2.0, waarbij een modernisering van de brandweer en tegelijkertijd het niet verder stijgen van de kosten, centraal staan. Tegelijkertijd wordt onderzocht waar efficientieslagen te maken zijn. Door aansluiting te zoeken bij deze regionale projecten loopt dit bovendien in lijn met het regionaliserings traject. Als focuspunten is hierbij preventie benoemd. In de gemeentelijke visie is benoemd dat de gemeente een situatie wil creëren waarin samen met inwoners, instellingen en ondernemers voortdurend wordt gewerkt aan zowel het bevorderen van een veilige leef- en woonomgeving. Nadruk ligt daarbij zoveel mogelijk op het voorkomen van gevaarlijke en onveilige situaties, wat 11

13 zich binnen de brandweer vertaald naar meer aandacht voor brandveilig leven. Binnen het resultaatgebied Minder Brand wordt in dit beleidsplan weergegeven op welke wijze Brandweer Opmeer hier invulling aangeeft. 3.3 Acceptabele belastbaarheid voor vrijwilligers De brandweerzorg in Opmeer steunt sterk op de inzet en beschikbaarheid van vrijwilligers die de gemeente Opmeer wil behouden. Door maatschappelijke ontwikkelingen en toenemende eisen aan het brandweervak staat de beschikbaarheid van de vrijwilligers onder druk. Uitgangspunt is een gegarandeerde uitruk en een hoge kwalitatieve brandweerzorg. De vrijwilligers worden hierbij zoveel mogelijk gefaciliteerd om aan alle kwalitatieve eisen te blijven voldoen. Het uitgangspunt is het operationeel organisatieplan van Noord-Holland Noord Oranje

14 4. Context In dit hoofdstuk gaan we in op een aantal externe ontwikkelingen die de brandweerzorg en hulpverlening in de toekomst beïnvloeden. 4.1 Wet Veiligheidsregio s In de Wet veiligheidsregio s zijn eisen vastgelegd over de kwaliteit en het basisniveau van brandweerzorg in heel Nederland. Alle korpsen in Nederland moeten hieraan voldoen. De ontwikkelingen rondom de veiligheidsregio hebben tot gevolg dat de kwaliteit en de efficiëntie over de hele breedte van het vakgebied toenemen. 4.2 Verplichte regionalisering De Eerste Kamer heeft op 25 september 2012 ingestemd met de wijziging van de Wet Veiligheidsregio's. Daarmee is de noodzaak tot regionalisering van de brandweer een feit. Het is de bedoeling dat alle gemeentelijke brandweerkorpsen in de regio Noord-Holland Noord vanaf 1 januari 2015 opgaan in één regionale organisatie. Met dit wetsvoorstel worden alle brandweer gerelateerde taken naar het niveau van de veiligheidsregio getild. Door de regionalisering ontstaat een organisatie van ruim 1400 brandweermensen verdeeld over 56 brandweerposten. 13

15 Het bestuur van de Veiligheidsregio wenst echter wel zoveel mogelijk vast te houden aan haar tot nu toe gevoerde beleid, namelijk van een stevige verankering van de brandweerzorg in de gemeenten en van het oplossen van de vraagstukken in de brandweerzorg langs de weg van de inhoud. 4.3 Strategische reis: de Brandweer over morgen Brandweer Nederland gaat de komende jaren de brandveiligheid vergroten door fundamenteel te vernieuwen in plaats van te verbeteren. De nadruk komt minder op de brandbestrijding te liggen en meer op het voorkomen van branden. Onder de noemer Brandveilig Leven worden activiteiten ontplooid om ervoor te zorgen dat burgers en bedrijven een hoog ontwikkelde brandveiligheid bewustzijn krijgen. De brandweer wordt een netwerkorganisatie die samen met (nieuwe) partners de doelen gaat realiseren. Ook de traditionele brandbestrijding wordt vernieuwd. Als er dan toch nog bestreden moet worden, wordt er gebruik gemaakt van moderne tactieken en moderne technische hulpmiddelen. Brand wordt steeds vaker van buitenaf bestreden en wie weet zullen op termijn bij de binnen aanval robots de brandweermensen vervangen. Tenslotte wordt er fors ingezet op kennisontwikkeling. Zoveel mogelijk mensen worden als vrijwilliger bij de brandweer betrokken. Dat vergroot de zelfredzaamheid ten tijde van grote rampen, maar dat draagt ook bij aan het risicobewustzijn. 4.4 Invoering van de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) De invoering van de WABO, ook wel de omgevingsvergunning genoemd, vroeg om een aanpassing van de interne gemeentelijke procesgang rondom vergunningverlening. Er worden integrale adviezen opgesteld, getoetst en indien noodzakelijk gehandhaafd door de lokale gemeente. Er zijn afspraken gemaakt over de samenwerking, de taken en bevoegdheden en elkaars rol. Ondanks de rol die de brandweer speelt bij de WABO is het vooral van belang om goed betrokken te blijven bij dit specifieke proces. Het is immers de verbinding naar de nieuwe brandweer en daarnaast borgt het de veiligheid voor onze brandweerlieden. Vakinhoudelijk heet deze term het borgen van de 'veiligheidsketen. 4.5 Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) De vorming van de RUD is een ontwikkeling die vanaf juli 2013 operationeel gaat. Vooralsnog gaat de RUD zich voornamelijk bezig houden met milieugerelateerde taken. Met de brandweer dienen goede werkafspraken te worden gemaakt over taken, rollen en verantwoordelijkheden. 4.6 Rapport Mans De commissie Mans, onder leiding van burgemeester Jan Mans (van Gouda), heeft medio 2010 in opdracht van de Raad van Regionaal Commandanten (RRC) de financiën van Brandweer Nederland onderzocht. Aanleiding waren de sterke kostenstijging in de laatste jaren en de ambitie om deze stijging te doorbreken. In het rapport Inzet gereed concludeert de commissie dat deze stijging in de brandweerkosten omgebogen kan worden door heroverwegingen in de werkwijze, de kerntaken 14

16 van de brandweer en in de schaalgrootte waarop haar taken georganiseerd worden. De aanbevelingen worden meegenomen in de regionalisering van de brandweer. 15

17 5. Cultuur en Leiderschap 5.1 Huidige situatie Alle ontwikkelingen zoals deze in hoofdstuk 4 Context zijn opgesomd, vragen een reactie en Brandweer Opmeer zal op deze ontwikkelingen in moeten spelen. Tegelijkertijd is vanuit de Veiligheidsregio NHN een moderniseringstraject van de brandweer gestart middels een groot aantal projecten. Deze veranderingen vragen van alle medewerkers van de brandweerorganisatie aanpassingen in hun gedrag. We willen als organisatie naar een cultuur waarin vertrouwen, mensgerichtheid en lerend vermogen centraal staat. We weten echter dat het realiseren hiervan weerbarstig en complex is. Een verkenning van de cultuur binnen Brandweer Opmeer levert het volgende beeld op: Sterke punten: vakkennis, professionaliteit, resultaatgerichtheid, betrokkenheid. Verbeterpunten: intern georiënteerd binnen de blusgroep, conventionele kijk op brandweerzorg (repressief georiënteerd), paraatheid onder werktijd Bedreigingen: bezuinigingen op, de zich snel ontwikkelende nieuwe rol van de brandweer. Kansen: externe oriëntatie en verbinden risicobeheersing, Brandweer Opmeer als goed voorbeeld, best practice uitlenen aan andere korpsen, modernisering van de repressieve dienst. 16

18 Het commando steekt in op het versterken van de cultuur en leiderschap binnen de organisatie. Met het oog op de missie en om richting te geven aan de gewenste cultuur, wordt de volgende visie op cultuur en leiderschap gehanteerd: Wij zijn een trotste brandweerorganisatie die daadkrachtig, professioneel en respectvol samenwerkt en gebruik maakt van ieders talenten. Leidinggevenden zijn hierin het inspirerend voorbeeld en de verbindende factor. Wij hebben een open cultuur, spelen flexibel in op nieuwe ontwikkelingen en werken daarin samen met andere partijen. Wij werken samen aan de toekomst! 5.2 Leiderschap Medewerkers ontlenen hun motivatie niet alleen aan extrinsieke factoren, maar ook aan intrinsieke factoren. Dat vraagt van een leider dat hij door middel van zijn gedrag in staat is om zaken als normen, waarden, behoeften en capaciteiten te beïnvloeden zijn belangrijke items. Een manager, in de vorm van commandant, leidinggevende, postcommandant of bevelvoerder, heeft charisma als hij het vertrouwen van zijn medewerkers verwerft, een visie met focus heeft en respect krijgt van zijn medewerkers. Een manager is inspirerend als hij focus heeft, zijn visie communiceert en een voorbeeldfunctie van leider uitdraagt. Door het managen van verwachtingen ontstaat bij leiding en medewerkers het bewustzijn over eigenaarschap en dit leidt tot verantwoordelijkheidsgevoel. Hoe meer verantwoordelijk de medewerkers zijn, hoe meer zij zich verbinden met de organisatiedoelen. Ook geldt voor medewerkers dat zij geboeid willen blijven door het werk. Het stimuleren van nieuwe ideeën en medewerkers aanzetten tot kritisch denken over het werk en zichzelf, maakt dat een manager hen stimuleert. Een manager verwerft individuele aandacht als hij medewerkers ondersteunt, coacht, en van opbouwende feedback voorziet. De manager die intellectuele stimulatie combineert met individuele aandacht creëert een open en veilig leerklimaat. Bij de werving en selectie van leidinggevenden wordt met voorgaande rekening gehouden. Regionaal lopen binnen het Programma brandweer NHN 2.0 twee projecten gericht op leiderschap binnen de brandweer, gericht op leiderschap van de commandanten en operationeel leiderschap. Brandweer Opmeer heeft aansluiting bij beide projecten. Speerpunt 1 Mensgericht leiderschap. Leidinggevenden spelen een belangrijke rol in het bevorderen van de juiste cultuur. Voor Brandweer Opmeer gelden daarbij de kernwaarden: trots, vertrouwen, dienstbaar en plezier. Brandweer Opmeer wil leiderschap binnen de organisatie om deze reden versterken. Hiervoor wordt aangesloten bij het regionale traject. Resultaat: In 2016 geven onze medewerkers de leiding op alle niveaus tenminste een 7. Dit wordt vanaf 2014 gemeten met een enquête. 17

19 5.2.1 postcommandant spil of control De belangrijkste functie qua leiderschap is de functie van postcommandant. Deze functie wordt gezien als de sleutelpositie tussen de blusgroepen en het management. De postcommandanten sturen de blusgroepen aan op de verschillenden posten, spelen in op wat er onder de vrijwilligers speelt en houden de afstand tussen het management en de vrijwilligers klein. Gezien deze rol en taken is het van belang dat de postcommandant over leidinggevende capaciteiten beschikt die hier bij aansluiten. 5.3 Medewerkers De gemeente Opmeer streeft ernaar het integriteitsbewustzijn van medewerkers aan te scherpen, misbruik van bevoegdheden en belangenverstrengeling te voorkomen en te bevorderen dat integriteitsbeleid een integraal onderdeel van de beleidsvoering is. Speerpunt 2 Bouwen aan vertrouwen Vertrouwen is de basis in de keten van commandant, brandweer leidinggevenden, postcommandanten en overige medewerkers. De verschillen in visies tussen het commando en medewerkers en medewerkers onderling, voor zover die te maken hebben met professioneleof organisatiecultuur, moeten worden gebruikt om van elkaar te leren en nieuwe oplossingen te vinden. Dan kan de aandacht uitgaan naar de kansen in plaats van de bedreigingen. Hier wordt op ingespeeld door medewerkers meer te betrekken en meer input te laten leveren en ze als leidinggevenden meer te inspireren. Resultaat: In 2016 scoort vertrouwen een 7. Dit wordt vanaf 2017 gemeten met een enquête. 18

20 6. Resultaatgebied Minder Brand Risicobeheersing (proactie en preventie) 6.1 Veranderende rol brandweer Middels het document De Strategische Reis: De Brandweer over Morgen, is er landelijk een nieuwe doctrine brandveiligheid uitgerold waarbij de nadruk veel meer komt te liggen op het voorkomen van branden. Een goede effectieve samenwerking is op het terrein van veiligheid is daarbij cruciaal. Werken aan een veilige samenleving is niet een zaak van de overheid alleen. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid van de samenleving als geheel. Ook burgers en bedrijfsleven hebben daarin een rol. Met name geldt dit voor risicobeheersing (proactie / preventie). Repressie blijft immers het exclusieve terrein van de overheid. Een goede samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven leidt daarbij tot het beste resultaat: De overheid stelt heldere kaders, die aangeven wat het minimaal noodzakelijk geachte veiligheidsniveau is. Het bedrijf in kwestie neemt zelf de benodigde maatregelen, de overheid zorgt vervolgens voor controle en handhaving. En de brandweer is uiteraard snel ter plekke, als het onverhoopt toch een keer misgaat (= restrisico). Om dat te visualiseren wordt het vlinderdasmodel gebruikt (zie figuur 1). Dit komt uit de veiligheidskunde. In dat model staat de knoop voor de ongewenste gebeurtenis, in dit geval een 19

21 brand. Aan de linkerkant worden de preventiemaatregelen, de barrières, weergegeven. Die moeten voorkomen dat de ongewenste gebeurtenis optreedt. Wanneer alle barrières falen, dan treedt de ongewenste gebeurtenis op. Aan de rechterkant worden barrières weergegeven die leiden tot een beperking van het effect. Wanneer de vlinderdas wordt ingevuld met de huidige veiligheidsketen, dan wordt duidelijk dat het brandveiligheidsbeleid zich op dit moment vooral richt op de beperking van effecten. De activiteiten die worden aangeduid met brandpreventie, in de volksmond voorkomen genoemd, dragen vooral bij tot het beperken van het effect en in zeer geringe mate tot het voorkomen van brand. In onderstaand figuur 1 is het vlinderdasmodel in relatie tot de veiligheidsketen weergegeven. Tevens is aangegeven hoe de inspanningen van de brandweer zijn verdeeld over de verschillende activiteiten. Rollen veranderen als de brandweer meer de focus moet verleggen op voorkomen van brand en de samenwerking met anderen, meer adviserend en ondersteunend wordt en gaat vernieuwen in plaats van verbeteren. Nieuwe actoren moeten betrokken raken en voor allen geldt: kennisontwikkeling. Samen werken aan een (brand)veilig leven betreft een extern gerichte actieve benadering van de zijde van de brandweer. De ontwikkeling van de brandweerorganisatie vraagt de nodige aanpassingen. Daardoor verandert en verbreedt de rol van de brandweer de komende jaren. Belangrijkste veranderingen hierin zijn onder andere: De brandweer is meer actief binnen de gemeenschap/maatschappij en de inspanningen worden gericht op het voorkomen van brand. Er wordt minder repressief opgetreden en 20

22 burgers zijn zelfredzaam en bewust van de risico s. Zo zal er aandacht zijn voor Focus op voorkomen! Samenwerken met anderen en meer adviserend en ondersteunend. Vernieuwen in plaats van verbeteren. Burgers en bedrijven zelf aan de knoppen. Burgers en bedrijven leunen niet meer op repressie. Nieuwe actoren raken betrokken (zorginstellingen, verzekeringsmaatschappij). Kennisontwikkeling. Geen revolutie maar evolutie! Binnen Brandweer Opmeer is momenteel 1 medewerker die zich bezighouden met Risicobeheersing. Zijn rol en werkzaamheden zullen op basis van deze veranderingen in belang toenemen. Zij blijven intermediair tussen de veiligheidsketen, gemeenten, provincie en de landelijke overheid. 6.2 Brandveilig leven Er is een landelijk project Brandveilig leven dat momenteel regionaal en lokaal wordt uitgerold. Doel hiervan is het brandveiligheidsbewustzijn en de daarbij gewenste gedragsverandering bij burgers en bedrijven te vergroten. De brandweer wordt onder meer actief in het afleggen van huis-aan-huisbezoeken in aandacht wijken en het bezoeken van scholen om er voorlichting te geven over brandpreventie. Ook het houden van rookmelderacties en het uitvoeren van brandveiligheidschecks bij bedrijven hoort hiertoe. Het leidt tot kennisuitwisseling, bewustwording en een goede samenwerking. De Brandweer Opmeer wil gedragsverandering zowel bij burgers, als bij het bedrijfsleven bevorderen. Veel branden zijn namelijk te voorkomen, als mensen zich beter bewust worden van de risico s die ze lopen en van de soms eenvoudige preventiemaatregelen die ze kunnen nemen om zichzelf en anderen tegen brand te beschermen. Hiertoe wordt aansluiting gezocht bij het project brandveilig leven 6.3 Voorlichting Voorlichting vormt een verbindende rode draad als het gaat om een Brandveilig leven. Binnen het programma Brandweer NHN 2.0 wordt regionaal voorlichting verder ontwikkeld. Brandweer Opmeer sluit aan bij de thema s die hierbinnen ontwikkeld worden. Via de voorlichting worden de doelstellingen van Brandveilig leven onder de aandacht van het publiek gebracht. Burgers en bedrijven dienen op de hoogte te zijn van risico s. Een belangrijk onderdeel voor het beperken van risico's (risicobeheersing) is communiceren over de risico's, communiceren hoe risico's beperkt kunnen worden en hoe risico's bestreden kunnen worden. Voorbeelden van regionale projecten die in dit kader lopen zijn de inrichting van een roadshow met onder andere een rookcontainer, het project wijkvoorlichting na brand en het project voorlichting op basisscholen. Vanuit deze projecten worden naast regionale initiatieven ook lokaal handvatten geboden om voorlichting te organiseren, waarbij wordt samengewerkt met de afdeling communicatie. 21

23 6.4 Risico-communicatie Burgers en bedrijven kunnen via de provinciale risicokaart Noord-Holland bekijken welke risico s er in hun leefomgeving zijn. Daardoor heeft de overheid op het terrein van de fysieke veiligheid een belangrijke informatieplicht. Ook dient er communicatie te zijn over risico s die tijdelijk van aard zijn, bijvoorbeeld over een evenement van grotere omvang. Door bekendheid met de risico s zal de burger eerder zijn gedrag aanpassen aan deze risico s. Risico-communicatie door de brandweer maakt onderdeel uit van de pro-actie en preventie fase. Om als brandweer deze rol in de risicocommunicatie goed te kunnen invullen moet Brandweer Opmeer beschikken over professionele, specialistische kennis, met name in het communicatie proces en in de communicatie naar doelgroepen. De afdeling Bouwen, Toezicht en Milieu heeft een beleidsvisie voor Externe Veiligheid opgesteld. De basis hiervoor is een regionaal format die met landelijke programmafinanciering voor Externe Veiligheid is opgesteld. In de beleidsvisie is vastgesteld op welke wijze de gemeente integraal wil omgaan met fysieke veiligheidsrisico s. Ook is vastgesteld welke risico s maatschappelijk aanvaardbaar zijn. De beleidsvisie is op moment van schrijven van dit beleidsplan vastgesteld door het college en raad. 6.5 Vergroten zelfredzaamheid Burgers en bedrijven die bekend zijn met de eigen rol in relatie tot Brandveilig Leven en met de risico s in hun leefomgeving, kunnen daar naar handelen. Als hen vervolgens ook geleerd is dat zij een eigen verantwoordelijkheid hebben waar het de fysieke veiligheid betreft, dan helpt dat de overheid. Door gerichte voorlichting wordt bereikt dat de maatschappij zelfredzamer wordt. Dat verlangt een brandweer die ook duidelijk maakt dat zij niet in alle gevallen als reddende engel op kan treden, maar dat samenwerking met aanwezige bedrijven en publiek nodig is om bij een ongeval of brand tot een zo goed mogelijk resultaat te komen. 6.6 Risicoprofiel Het risicoprofiel in de risicokaart Noord-Holland geeft inzicht in de opgave waar de brandweer voor staat. Het verzorgingsgebied kent een aantal specifieke risico's, deze zijn geïnventariseerd. Daarnaast zijn er kwetsbare objecten die niet als zodanig herkenbaar en beschreven zijn. Naast het risicoprofiel van de bestaat er ook een gezamenlijk regionaal risicoprofiel. In het Regionaal Crisisplan NHN staat hoe onze gemeente zich voorbereid heeft op de rampen die ons kunnen treffen. 6.7 Risicobeheersing Brandweerzorg heeft een relatie met het risicoprofiel van de. Repressieve brandweerzorg is het vermogen van de brandweer om tijdig met het juiste personeel en de juiste middelen bij een incident te arriveren en vervolgens het zo goed mogelijk te bestrijden. Echter hoe beter de inspanning aan de voorzijde van de veiligheidsketen (pro-actie / preventie / preparatie) plaatsvindt, hoe beperkter in aantal of omvang de repressieve inzet zal zijn. 22

24 De meeste preventieactiviteiten van Opmeer worden uitgevoerd binnen het team brandweer en geven advies aan de afdeling Bouwen, Toezicht en Milieu. Hiervoor zijn procesafspraken gemaakt met de brandweer. Tevens is deze afdeling verantwoordelijk voor de afgifte, toezicht en handhaving van gebruiksvergunningen, gebruiksmeldingen en niet gebruiksvergunning- en meldingsplichtige objecten (laatste twee genoemde vallen buiten de WABO). Ook zijn alle brandbeveiligingsinstallaties voor 2012 gecertificeerd en vervolgens jaarlijks voorzien van een certificaat. Er wordt beleid uitgewerkt om onnodige meldingen terug te brengen tot een minimum. De brandweer maakt zich hard om de brandbeveiligingsinstallaties en zaken met betrekking tot beheersbaarheid van brand op te laten nemen in een handhavingsprogramma. Deze onderdelen zijn met de komst van de nieuwe regelgeving niet geheel verankerd in de wetgeving, maar zijn wel van cruciaal belang voor de veiligheid van haar medewerkers tijdens het repressieve optreden. Risicobeheersing is een integraal onderdeel van een groot aantal producten van de gemeente. Voor Opmeer geldt dat de afdeling Bouwen, Toezicht en Milieu leidend is in dit proces. De brandweer is ondersteunend aan andere afdelingen in de vorm van het leveren van advies. Zo geeft brandweer Opmeer advies met betrekking tot waterwinning, bereikbaarheid van normtijden, minimale wettelijke opkomsttijd. De Veiligheidsregio NHN wordt betrokken bij de advisering door gebruik te maken van de maatlat voor proactie (externe veiligheid). Daarnaast heeft de Veiligheidsregio NHN een wettelijke adviestaak bij bestemmingsplannen. Het is belangrijk dat in de gemeentelijke organisatie tijdig gedacht wordt aan het betrekken van de lokale en regionale brandweer bij planvorming en andersom. De afgelopen jaren wordt de brandweer in toenemende mate structureel bij de initiatieffase van plannen betrokken. In de komende jaren zal er intern geïnvesteerd moeten worden om de samenwerking te borgen. We blijven als brandweer verbinden met de verschillende betrokken afdelingen binnen de gemeente. De brandweer en de afdeling Bouwen, Toezicht & Milieu en AZRO hebben werkafspraken om te komen tot een procesmatige borging van de veiligheidsaspecten binnen de ruimtelijke ontwikkelingen. Bij het nemen van besluiten moet het bestuur goed geïnformeerd zijn over de consequenties van het besluit op de risicobeheersing. Speerpunt 3 Brandveilig leven Brandweer Opmeer wil graag blijven meewerken aan het terugdringen van het aantal branden en slachtoffers. Met repressie alleen lukt dat niet meer. Daarom is het van belang dat we ons meer richten op het voorkomen van branden. Dit doen wij door middel van voorlichting, risicocommunicatie en vergroten zelfredzaamheid, waartoe aansluiting wordt gezocht bij de regionale lopende projecten. Brandveiligheidsbewustzijn van burgers is noodzakelijk en dat vraagt een andere rol van de brandweer. Daarnaast is het voor de veiligheid van onze brandweermensen essentieel om de repressie te innoveren en meer te enten op de veranderende omstandigheden. Risicoprofiel en risicobeheersing zijn hier onderdeel van. Resultaat: In 2016 zijn de resultaten vanuit de regionale projecten geïmplementeerd. 23

25 6.8 Bluswatervoorziening Bluswater wordt bij branden in eerste instantie onttrokken aan het drinkwatersysteem (primaire bluswatervoorziening). De waterleidingbedrijven, die dus in feite het bluswater leveren, hebben echter te maken met kwaliteitsnormen voor het drinkwater. Om deze kwaliteitsnormen te bereiken bestaat de tendens om de leidingen in een zo klein mogelijke diameter uit te voeren in zogenaamde sternetten. In sommige gevallen kan dit betekenen dat de primaire bluswaternorm, zoals vastgesteld in de beleidsregels bluswatervoorziening en bereikbaarheid, niet gehaald kan worden. In dat geval moet er tijdig gezocht worden naar een geschikte alternatieve vorm van bluswatervoorziening. De regionale brandweer hanteert de beleidsregels voor de bluswatervoorziening en de bereikbaarheid conform de NVBR-richtlijn. Door gemeentelijk uitvoeringsbeleid vast te stellen ontstaat er duidelijkheid over de norm die van toepassing is om effectief brandweeroptreden mogelijk te maken. In de komende beleidsplanperiode zullen de landelijke versus regionale regels vertaald worden naar de situatie in Opmeer. 6.9 Bereikbaarheid hulpdiensten Ten aanzien van de bereikbaarheid worden normen vastgesteld waaraan opstelplaatsen voor het materieel moeten voldoen, maar ook aan de maatvoering van wegen. Verkeer remmende maatregelen en toenemend autoverkeer veroorzaken een steeds grotere vertraging in de opkomst als de brandweervoertuigen zo snel mogelijk bij een incident moeten komen. Bij maatregelen in de gemeente ter verbetering van de verkeersveiligheid is het van belang om de nadelige consequenties voor de brandweerzorg inzichtelijk te maken en bij de besluitvorming te betrekken. Daarnaast is het van belang om bij wijzigingen in de infrastructuur, bij bijvoorbeeld onderhoudswerkzaamheden en bij evenementen, rekening te houden met de consequenties hiervan op de korte en de lange termijn voor de opkomsttijden van de brandweer en andere hulpdiensten. Dit proces is geborgd. 24

26 7. Resultaatgebied Betrouwbaar en betaalbaar op tijd: Preparatie, Repressie, Nazorg Preparatie 7.1 Goed voorbereid Naar model van de Veiligheidsregio NHN heeft Brandweer Opmeer een Beleidsplan Opleiden en Oefenen Brandweer (BOOB) opgesteld. Dit document geeft een gedetailleerde uitwerking van het ingezette opleidingsbeleid, het oefenbeleid en als laatste het bijscholingsbeleid. Het uiteindelijke doel van het beleid over opleiden en oefenen, is te komen tot goed opgeleid en geoefend repressief brandweerpersoneel. Belangrijk middel daarbij is de profcheck welke wordt ingevoerd. Dit is een kwaliteitsinstrument waarin de competenties, zoals deze gelden voor brandweerlieden, worden getest en beoordeeld. Het is een instrument om de brandweerlieden te motiveren en inzicht te geven in hun kwaliteiten. Het betreft geen afrekeninstrument. Het opleidingsbeleid is gericht op zowel het gebied en de risico s in het gebied van de basisbrandweerzorg als de aan Brandweer Opmeer toegekende (regionale) specialismen en zeker ook in relatie tot de risico s. 25

27 7.1.1 Repressieve samenstelling en sterkte Om te kunnen voldoen aan de wettelijke eisen van repressieve basisbrandweerzorg dient de brandweer te allen tijde te kunnen beschikken over voldoende en gekwalificeerd personeel. De bezetting van brandweervoertuigen is landelijk genormeerd: in een blusvoertuig zitten 6 personen (een bevelvoerder, een chauffeur en vier bemanningsleden) en in een hulpverleningsvoertuig zitten 2 personen (een chauffeur en een manschap). De brandweer van Opmeer hanteert deze landelijke norm als ondergrens. De operationele sterkte wordt verder uitgewerkt in een separate bijlage Opleiden Het is belangrijk dat medewerkers zich kunnen (blijven) ontwikkelen door middel van opleiden, bijen omscholen. Er zijn veel verplichte opleidingen uit hoofde van de repressieve functie, maar daarnaast zal ruimte moeten zijn voor functie gerelateerde opleidingen en trainingen die passen binnen het organisatiemodel voor alle medewerkers van Brandweer Opmeer. De kwaliteit van de oefeningen en instructies staat of valt met de kwaliteit van de instructeurs en oefenleiding. Een belangrijk aandachtspunt binnen het oefenen is daarom het goed opleiden en een zo goed mogelijke verdeling van opgeleide oefenleiders. Op deze wijze kunnen meer oefeningen en instructies binnen de eigen organisatie kwalitatief verzorgd worden. Speerpunt 4 opleiden oefenleiders Het goed opleiden van de oefenleiders is een belangrijk aandachtspunt binnen Brandweer Opmeer. Resultaat: In 2016 is per post minimaal de helft van de manschappen opgeleid tot oefenleider Oefenen Oefenen is een belangrijke kernactiviteit van de brandweerkorpsen. Het brandweerwerk brengt immers de nodige gevaren en verantwoordelijkheden met zich mee. En onze maatschappij wordt steeds complexer en risicovoller, waarbij ook de veiligheidsrisico's voor de brandweer toenemen. Om hun werk goed en veilig te kunnen doen moeten brandweermedewerkers dan ook regelmatig oefenen. Dit oefenen gebeurt op gemeentelijk én op regionaal niveau. Oefenen is de manier om kennis en vaardigheden op peil te houden en te verbeteren. Daarom is oefenen geen restactiviteit, maar moet het gezien worden als een kernactiviteit van de brandweer. Het is de ruggengraat van de brandweerorganisatie. Het oefenbeleid is eveneens beschreven in het BOOB Opmeer. Tot nu toe is vooral de kwantiteit van de oefeningen leidend geweest, met toepassing van de landelijke Leidraad Oefenen. Om de kwaliteit van het oefenen een impuls te kunnen geven is het nodig dat inzicht wordt verkregen in de geoefendheid, dat prestaties kunnen worden gemeten en beoordeeld, evenals de leerpunten worden meegenomen in toekomstige oefeningen. 26

28 7.1.4 Realistisch oefenen De ontwikkeling op het gebied van operationeel optreden richt zich in de toekomst vooral op minder kleine incidenten en een toename in complexe incidenten. Daarom is het van belang om het realistisch oefenen in te zetten als middel om het kwaliteitsniveau te behouden. Dit realistisch oefenen omvat zowel oefeningen op een brandweer oefencentrum als realistisch opgezette oefeningen in de zelf, onder andere met de eigen oefencontainer. Hierbij kan gedacht worden aan oefeningen met lotusslachtoffers en in scène gezette verkeersongevallen, maar ook specifieke trainingen waarbij een deelvaardigheid op realistische wijze wordt getraind. Het realistisch gehalte zorgt voor een benadering van de omstandigheden tijdens een echte inzet. Realistisch oefenen is vooral van belang voor de repressieve brandweerlieden van Opmeer. Het is een vak met verhoogde risico s en daarom is het belangrijk hierop goed voorbereid te zijn. Daarnaast is de brandweer Opmeer vanuit goed werkgeverschap dit verplicht, geïnitieerd vanuit het besluit brandweerpersoneel en de ARBO wetgeving. De Veiligheidsregio NHN onderzoekt hiertoe de mogelijkheden voor een gezamenlijk oefenterrein in Noord-Holland Noord. Speerpunt 5 kwalitatieve oefenregistratie Als professionele organisatie willen we kwalitatief goed opgeleide en geoefende medewerkers inzetten. Er is een nieuwe opleidingsmethodiek. Er wordt een impuls gegeven aan de kwaliteit van het oefenen. De oefeningen dienen daarbij efficiënt, kwalitatief en in het perspectief van de brandweerlieden een goede belastbaarheid kennen. Resultaat: In 2016 wordt van alle repressieve medewerkers de kwaliteit van de geoefendheid geregistreerd. Opleiden, oefenen, praktijkervaring en bijscholing kan zo systematisch gevolgd worden. 7.2 Operationele voorbereiding Het geheel aan voorbereiding op de repressie wordt ook wel operationele voorbereiding genoemd. Via operationele voorbereiding draagt de brandweer er zorg voor dat alle deelonderwerpen zoals: voertuigen en materieel beheer; dekkingsplan, kleding beheer; grootschalig optreden en rampenbestrijding, opleiden en oefenen, beheer en onderhoud geen op zichzelf staande onderdelen zijn, maar in relatie tot elkaar gebracht zijn en in overeenstemming zijn met de minimale gestelde wettelijke eisen. Daarnaast dient het aan te sluiten bij het beheer- en onderhoudsprogramma van de brandweer Opmeer en/of aan te sluiten bij de regionale centrale inkoop voor zover dit nog niet wordt gedaan. Tot slot is er daarnaast afstemming met en is er aansluiting bij de regionaal gemaakte afspraken Dekkingsplan Als basis voor de organisatie van de brandweerzorg, wordt binnen de regionale brandweer gebruik gemaakt van een dekkingsplan. Het dekkingsplan omvat onder andere: Alle weggedeeltes en verkeersknooppunten (inclusief verwachte snelheden) De snelwegen en spoorwegen Woon-, en werkadressen van de vrijwilligers 27

29 Een inventarisatie van alle objecten binnen de gemeente / regio Gegevens van alle brandweerkazernes Het verzorgingsgebied voor de is vastgesteld in het Regionaal Dekkingsplan en bestaat uit de situatie in werktijd en buiten werktijd. Voor dit onderscheid is gekozen vanwege de grotere beschikbaarheid (snellere opkomst) van vrijwilligers gedurende de avond/ weekeindsituatie. Op basis hiervan zijn de operationele grenzen vastgesteld. Dit betekent dat de brandweer van Opmeer ook uitrukt in geval van een incident naar het grondgebied van de buurgemeenten, of dat buurgemeenten uitrukken naar incidenten op het grondgebied van Opmeer. Het dekkingsplan behoort tot de competentie van de Veiligheidsregio NHN. Op 25 september 2012 is de Wet op de Veiligheidsregio s aangepast. Deze wijziging houdt in dat de regionale commandant direct verantwoordelijk is geworden voor het dekkingsplan. In het dekkingsplan staan harde prestatie eisen. Met name in 2013 wordt door middel van het moderniseringstraject van de brandweer gekeken of de op niveau gebracht kan worden en aan deze eisen kunnen worden voldaan Beheer en onderhoud Het brandweermateriaal en materieel dient te voldoen aan regionale- en landelijke (vaak wettelijke) normen en richtlijnen, bijvoorbeeld standaard bestek van de brandweervoertuigen en minimaal te stellen eisen aan de bepakking en eisen voortvloeiend uit de Arbowet. Effectief repressief optreden verlangt dat medewerkers geheel kunnen vertrouwen op het beschikbaar materiaal en materieel. Dit noodzaakt tot het opstellen van een uitgebreid en planmatig beheer- en onderhoudsprogramma. Deze activiteit staat in het jaarplan. Het te onderhouden wagenpark van Brandweer Opmeer bestaat uit 1 tankautospuiten, 1 snel interventievoertuig, 1 waarschuwings en verkenningsvoertuig, 1 personeel/materiaal voertuigen. Werkvoorbereiding en inkoop zijn noodzakelijk in het efficiënt ondersteunen van het beheer & onderhoud. Hierbij wordt ook samengewerkt met gemeenten Opmeer, Opmeer en de Veiligheidsregio NHN. Speerpunt 6 beheer en onderhoudsprogramma Als professionele organisatie willen wij kwalitatief goed materiaal en materieel inzetten, welke goed beheerd en onderhouden wordt. Resultaat: In 2014 wordt gewerkt met een beheer- en onderhoudsprogramma en wordt jaarlijks wordt een beheer en onderhoudsplan opgesteld. In de komende jaren wordt tevens onderzocht welk beheer & onderhoud in eigen werkplaatsen tot welk niveau kan worden verricht. In 2016 is het beheer en onderhoud optimaal afgestemd op de brandweerorganisatie en de (regionale) behoefte. 28

30 Repressie 7.3 Repressie op maat De repressieve taak betreft het brandweeroptreden dat wordt gedaan hoofdzakelijk door de vrijwilligers en welke voor de burger het meest zichtbaar en herkenbaar is. De paraatheid en operationaliteit van het personeel en het materieel is hierbij de centrale zorg. Met repressie op maat wordt gedoeld op een efficiënte inzet van de brandweer. De juiste inzet met de juiste middelen bij het juiste incident. Voldoen aan de wettelijke norm met betrekking tot opkomsttijden en het standaardbestek van de voertuigen geeft daarin de basis. Voor Opmeer is hiertoe een projectplan opgesteld, waar eerder in dit beleidsplan naar is verwezen. Tegelijkertijd kan de brandweerorganisatie verder kijken dan de norm, door het volgen van nieuwe ontwikkelingen en het door ontwikkelen van de eigen organisatie. Een belangrijk voorbeeld daarbij is variabele voertuigbezetting. Uitgangspunt is het operationeel organisatieplan Noord-Holland Noord Oranje Dekking en opkomsttijden Met de komst van de Wet op de Veiligheidsregio s en het Besluit Veiligheidsregio s zijn de tijdsnormen van de opkomst van de brandweer wettelijk verankerd. Het bevoegd gezag (het bestuur van de veiligheidsregio) mag gemotiveerd afwijken van de tijdsnormen in het Besluit Veiligheidsregio s. Daarnaast moet er een sluitende registratie zijn van gerealiseerde opkomsttijden welke moet aantonen in hoeverre de brandweer aan vastgestelde tijdsnormen voldoet. Samen met 29

31 de Veiligheidsregio NHN wordt het dekkingsplan iedere half jaar ge-update en worden er maandelijkse rapportages ontvangen Variabele voertuigbezetting Er loopt zowel een landelijk als een regionaal project Variabele Voertuigbezetting dat kennis over en ervaring met het gebruik van afwijkende voertuigbezetting verzamelt, analyseert en evalueert. De uitkomsten worden in de vorm van lessons learned overdraagbaar gemaakt. Het eindrapport draagt bij aan de inrichting van de brandweerzorg van de (nabije) toekomst. Daarin is het mogelijk om de repressieve brandweerzorg af te stemmen op het gewenste zorgniveau: uitruk op maat! Afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek of variabele voertuigen en/of bezetting ingezet kan worden voor een efficiënte, betrouwbare brandweerorganisatie, zal besluitvorming door het Algemeen Bestuur plaatsvinden met betrekking tot inzet van variabele voertuigbezetting Grootschalig brandweeroptreden Naast het leveren van basisbrandweerzorg in het verzorgingsgebied, heeft Brandweer Opmeer ook regionale taken. De voertuigen (en bijbehorende bemensing) kunnen een onderdeel uitmaken van het optreden in een groter verband binnen de regio en ook op verzoek buiten de regio. Hierbij kan gedacht worden aan incidenten in 2012 zoals de zeer grote branden in Egmond (17 juli 2012) en Den Burg (8 augustus 2012) en de duinbranden in Schoorl vanaf Speerpunt 7 Repressieve organisatie op maat In de eerste helft van 2013 volgend op de besluitvorming van het Algemeen Bestuur komt de brandweer met een voorstel om invulling te geven aan de repressieve organisatie. Hiertoe wordt kritisch gekeken naar de daadwerkelijke effectiviteit van mogelijke bezettingen in relatie tot de bestuurlijke gewenste repressieve dekkingsgraad. Resultaat: Uitwerking van de repressieve organisatie. 30

32 Nazorg 7.4 Nazorg na rampen en incidenten Nazorg na incidenten/rampen is niet alleen gericht op direct getroffenen (burgers en bedrijven) en hun nabestaanden of verwanten, maar ook op hen die beroepsmatig betrokken zijn bij de ramp zoals reddingswerkers en hulpverleners (brandweerpersoneel). Ook valt hieronder het zo snel mogelijk op orde brengen van materiaal en materieel en het verwerken van de leermomenten. Dit vormt de verbindende schakel met risicobeheersing en incidentmanagement om de kwaliteit regelkring rond te maken Nazorg voor het brandweerpersoneel Bij verschillende typen hulpverleningen komt de medewerker in direct contact met mensen die gewond zijn of een traumatische ervaring hebben beleefd. Ook hulpverleners kunnen door het werken onder extreme omstandigheden psychisch belast worden. Inmiddels krijgt de psychische belasting ook de aandacht die noodzakelijk is. Er is een regionale procedure Personele nazorg en er zijn afspraken over de opvang van medewerkers. Postcommandanten en bevelvoerders zijn hierop getraind. 31

33 7.4.2 Nazorg aan burgers en bedrijven Voor nazorg aan getroffen burgers of bedrijven is momenteel nog weinig aandacht. Dit is wel in ontwikkeling, zo wel lokaal (zie speerpunt) als regionaal onder andere via het project wijkvoorlichting. Speerpunt 8 Nazorg aan burgers en bedrijven Brandweer Opmeer wil het proces Nazorg voor burgers en bedrijven optimaliseren door hen te begeleiden en te adviseren na een calamiteit. Hiermee kan de brandweer helpen de schade te beperken die burgers of bedrijven hebben. In die interactie kan de brandweer uitleg geven over het geleverde product en de burger c.q. het bedrijf actief om feedback vragen. Resultaat: Vanaf 2016 heeft de bevelvoerder middelen voor een evaluatie gesprek en kan hij of zij voorlichting naar behoefte inschakelen. Dit in aansluiting op het regionale project wijkvoorlichting Evaluatie Een inzet brandbestrijding of hulpverlening wordt nabesproken. In beginsel binnen de eigen eenheid of ploeg. De meer omvangrijker en meer indringende inzetten vergen een schriftelijke evaluatie, zodat maximaal lering kan worden getrokken uit het incident Lerend vermogen brandweer De laatste jaren is vanuit verschillende perspectieven onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de brandweer. Onderzoeksresultaten uit rapportages van Inspectie Openbare Orde en Veiligheid en de Arbeidsinspectie, maar ook resultaten uit activiteiten en projecten bij de brandweer, laten zien dat er voldoende aanknopingspunten zijn voor verbeteringen en vernieuwing van het lerend vermogen binnen de brandweer. Zo wordt geconcludeerd dat het leren van (bijna) ongevallen onvoldoende geborgd en ontwikkeld is. Nieuwe ontwikkelingen/ verbeteringen/innovaties blijven veelal op lokaal niveau steken. Leren van elkaar lijkt hierdoor op toevalligheden te berusten. Het zou arrogant zijn te denken dat de situatie bij Brandweer Opmeer hiervan afwijkt. Wel wordt in diverse bijeenkomsten regionale- en eigen repressieve inzetten nabesproken. Ter verbetering van het lerend vermogen van Brandweer Opmeer zal in de komende beleidsperiode aandacht zijn voor de volgende thema s: Onvoorwaardelijke steun van het (midden)management voor het verhogen van het lerend vermogen. Leeragentschap Veiligheidsregio NHN. De leercoördinator verzamelt, analyseert trends, deelt en archiveert incident- en ongevalleninformatie en heeft contact met het regionale leeragentschap en het landelijk netwerk. Open meldingscultuur: Een open en reflectieve organisatie is het beste tot leren in staat. Bespreken van en confronteren met fouten moet gestimuleerd worden. Verbeteren interactie tussen arbeidsveiligheid en het operationeel proces. In evaluaties en nabesprekingen vragen opnemen m.b.t. de veiligheid. Vergroten vertrouwen van de medewerkers door: 32

34 o Uitleg over de juridische aspecten van het melden van fouten o Vastleggen no-blame afspraken o Inzicht geven in aannemen, voortgang en afhandeling van meldingen o De evaluaties delen. 33

35 8. Resultaatgebied Slimmer Organiseren 8.1 Bedrijfsvoering Vraagstukken op het gebied van Financiën en Bedrijfsvoering zijn de komende jaren een prioriteit. Het college en de raad periodiek gevraagd en ongevraagd informeren staat daarbij centraal. Uitgangspunt is een heroverweging op taken en uitvoering van een solide financieel beleid, waarover open en transparant gecommuniceerd moet worden. Die transparantie leidt in toenemende mate tot een integrale aanpak op ambtelijk en bestuurlijk niveau. Een interne professionaliseringsslag wordt gemaakt waarbij het management en medewerkers aanspreekbaar zijn op de geleverde prestaties. De sturing op bedrijfsprocessen wordt verbeterd. Belangrijk is dat de brandweer Opmeer aan de minimale wettelijke taken kan voldoen in een efficiënte, betrouwbare organisatie Organogram en formatie Brandweer Opmeer is een onderdeel van de sector grondgebied zaken (GGB). Ten aanzien van het personeel kan daarbij onderscheid gemaakt worden tussen het personeel dat is aangesteld bij de afdeling AZRO (hierna genoemd het beroepspersoneel) en het personeel dat als brandweervrijwilliger is aangesteld. Momenteel beschikt de brandweer Opmeer over 2 Fte aan beroepspersoneel en 28 vrijwilligers. 34

36 De uitvoering van de producten van de brandweer is toegewezen aan de verschillende beroepsmedewerkers. In het jaarplan is een overzicht opgenomen van de huidige product- en capaciteitsverdeling. De medewerkers van de afdeling hebben een hoge mate van eigen verantwoordelijkheid voor hun taak. De formatie van de beroepsbrandweer is per 01/01/2013 binnen de gemeentelijke organisatie op hoofdlijnen als volgt verdeeld: Functie Commandant Brandweer Beleidsmedewerker Tijdelijk extra ingevuld tot 1 januari 2015 Medewerker pro-actie / preventie Medewerkers preparatie, opleiden en oefenen Medewerker preparatie, materiaal en materieel beheer Formatie 0.3 Fte 0.1 Fte 0.27 Fte 1.0 Fte 0.2 Fte Voor het uitvoeren van de taken om de producten uit de veiligheidsketen op niveau te krijgen en uit te kunnen voeren, is een voldoende formatie van belang. Dit kan bovendien ook niet los gezien worden van de wettelijke verplichting tot regionalisering en het door het Algemeen Bestuur van de VR NHN afgesproken kwaliteitsniveau Organogram 1 ( ) De brandweeractiviteiten vragen een efficiënte en betrouwbare organisatie, kwalitatief goed opgeleide professionals hun vak beoefenen. Een regionale projectgroep is momenteel bezig om in het kader van de regionalisering een organisatieplan op te stellen voor de nieuwe organisatie Vrijwilligers Vrijwillig brandweerpersoneel is van groot belang voor het brandweeroptreden. De kracht van de brandweer is dat in zeer korte tijd een grote hoeveelheid vrijwilligers beschikbaar zijn. Zij staan midden in de maatschappij, brengen expertise mee en ook in financieel opzicht is het in stand 35

37 houden van dit deel van de organisatie voordelig. De hanteert ten behoeve van de brandweervrijwilligers het model rechtspositieregeling vrijwillige brandweer van de VNG en volgt de vergoedingssystematiek die hierin is opgenomen. Het vinden en binden van vrijwilligers verdient aandacht. Belangrijk voor het behouden van de vrijwilligheid is ervoor te zorgen dat de vrijwilliger zich gewaardeerd blijft voelen. Hiervoor is een rol weggelegd voor de leiding van de brandweer en het gemeentebestuur. De brandweer moet interessant genoeg blijven om er zoveel vrije tijd in te steken. Daarnaast is het van groot belang dat de vrijwilliger zich blijft herkennen in de organisatie, ook met het oog op de regionalisering van de brandweer. Vanuit het programma Brandweer NHN 2.0 is een regionale visie opgesteld waarin de nieuwe vrijwilliger centraal staat. De nieuwe vrijwilliger zal geen allround vrijwilliger meer zijn, maar zorg dragen voor een specifiek op hem of haar toegeschreven set van taken en verantwoordelijkheden, binnen de beschikbare tijd van de vrijwilliger op dat moment. In de toekomst worden verschillende brandweervrijwilligers onderscheiden, bijvoorbeeld: de Ondersteunende vrijwilliger (geen deel uitmakend van de operationele organisatie) de vrijwilliger Brandveilig leven (voorlichting aan burgers en b.v. scholen) de Jeugdbrandweer (doorstroom en doorgroei naar de beroeps- of vrijwillige brandweer) de repressieve vrijwilliger De wijze van werving en selectie zal zich steeds meer richten op specifieke kwaliteiten van het beschikbare potentieel om het volledige palet aan werkzaamheden van het korps te kunnen volbrengen. 8.2 Communicatie Communicatie is een belangrijk aandachtspunt voor brandweer Opmeer, zowel intern als extern. Communicatie samen met voorlichting vormt de verbindende rode draad tussen alle eerdergenoemde onderwerpen besproken in dit beleidsplan. Brandweer Opmeer wil haar boodschappen zoveel mogelijk op transparante wijze communiceren, afgestemd op de verschillende doelgroepen en met de inzet van de juiste middelen, zoveel mogelijk digitaal Interne communicatie Interne communicatie is in het kader van de nieuw ingerichte organisatie een belangrijk aandachtspunt. Communicatie verloopt nog niet optimaal en de lijnen zijn nog niet in alle gevallen volledig helder. Door het hanteren van de standaard overleggen zoals het afdelingsoverleg, commando, postcommandantenoverleg en het postoverleg en daarnaast het in positie brengen van de postcommandant als schakel tussen de korpsen en het commando, wordt hier op ingespeeld. Van de vrijwilligers wordt daarnaast verwacht dat zij zelf ook initiatief nemen om beschikbare informatie tot zich te nemen bij onduidelijkheid de reguliere informatiebron aan te boren. Hiertoe is een communicatie plan opgesteld. 36

38 8.2.2 Externe communicatie Verbeteren van de brandveiligheid gebeurt bij voorkeur zo vroeg mogelijk in de veiligheidsketen: met voorlichting. Regionaal lopen er verschillende projecten en initiatieven waarbij voorlichting en het vergoten van zelfredzaamheid centraal staat. Dit initiatief ligt bij de gemeente Opmeer en de VR NHN waar brandweer Opmeer aansluiting bij zoekt. Daarop aansluitend kan zij de initiatieven in de eigen gemeente verder toepassen en uitvoeren. Speerpunt 9 Communicatie binnen de organisatie Er zijn veel middelen waarmee kan worden gecommuniceerd. Het commando bepaalt of en welke communicatie nodig is. Resultaat: In 2015 geven onze medewerkers communicatie het cijfer 7. Dit wordt gemeten met een enquête en opgenomen in de komende jaarwerkplannen. 8.3 Kwaliteitszorg Kwaliteitszorg is voor de komende beleidsplanperiode een belangrijk aandachtspunt. In de Wet Veiligheidsregio en het Besluit kwaliteit brandweerpersoneel zijn kwaliteitseisen opgenomen waar de brandweerorganisatie aan moet voldoen. Het gaat onder andere om eisen aan de opkomsttijden van de brandweer en eisen aan de geoefendheid van personeel van de rampenbestrijdingsorganisatie. In bijlage 1 zijn deze eisen SMART gemaakt en is aangegeven op welke wijze uitvoering wordt gegeven aan de minimale wettelijke eisen door zowel de koude als de warme organisatie Kritische Prestatie Indicatoren (KPI s) Voor de brandweer zijn prestatie-indicatoren ontwikkeld, die zijn opgenomen in de programmabegroting van de. Deze prestatie-indicatoren maken het functioneren van de brandweerorganisatie inzichtelijk. Met deze inzichten is het mogelijk om verantwoording af te leggen en om tijdig bij te sturen. Een hulpmiddel hierbij is een dashboard prestatie-indicatoren, welke is bijgevoegd in bijlage 2. In dit dashboard zijn de relevante prestatieindicatoren benoemd en kan worden aangegeven hoe er gescoord wordt. Het dashboard maakt de voortgang in één oogopslag duidelijk. De kleur van de indicator geeft aan of de desbetreffende indicator op de norm zit of hier van afwijkt. Speerpunt 10 Kritische Prestatie Indicatoren Het dashboard prestatie-indicatoren wordt opgesteld en gevuld met de kritische prestatie indicatoren. Resultaat: In 2013 worden de bestaande KPI s beoordeeld en geactualiseerd / bijgesteld en inzichtelijk gemaakt volgens het opgestelde dashboard. Voor 1 januari 2016 wordt op alle KPI s en normen 100% gescoord. 37

39 8.3.2 Kwaliteitsnormen regionaal De Veiligheidsregio NHN gaat verder met het systeem van de kwaliteitsnormen. In 2011 moesten alle gemeenten voldoende scoren op alle 77 vastgestelde kwaliteitsnormen. Die opzet van de audits zal veranderen waardoor de normen nu meer in de diepte zullen worden getoetst. De normen zullen vallen onder het kwaliteitszorgsysteem zoals beschreven in de Wet veiligheidsregio s. De kwaliteitsnormen zijn opgenomen in bijlage 1 en worde verder verwerkt in het jaarplan Kwaliteit van de repressieve organisatie De kwaliteit van de repressieve brandweerzorg wordt voor een belangrijk deel bepaald door de mate waarin de brandweer in staat is om binnen de genormeerde tijd met het juiste potentieel aanwezig te zijn op een incidentlocatie. Middels het dekkingsplan wordt inzicht gegeven in kwaliteit van de brandweerzorg op basis van mathematische modellen. De daadwerkelijke opkomsttijden komen in de praktijk in toenemende mate onder druk te staan. Dit is overigens in het hele land een groeiend probleem. De beschikbaarheid van vrijwilligers is niet altijd meer even vanzelfsprekend als in het verleden het geval is geweest: de eisen aan het brandweeroptreden verscherpen; complexe vormen van ruimte gebruik vragen snellere opkomsttijden; verkeersmaatregelen die genomen worden door de verkeersveiligheid verhogen de opkomsttijden. Er bestaan een groot aantal uitdagingen om de brandweerzorg in de praktijk zo goed mogelijk te borgen. De resultaten van deze uitdagingen zullen telkens, onder meer via de Maraps en de regionale rapportage opkomsttijden, worden voorgelegd aan het bestuur. 8.4 Financiën Ten aanzien van ontwikkelingen van de begroting sluit de brandweer aan bij de gemeentelijke planning en control cyclus. Het beleid dat is uitgewerkt in dit beleidsplan heeft geen rechtstreekse financiële consequenties. De brandweer werkt met een beheerbegroting en heeft de investeringen tot 2016 uitgewerkt in de investeringsbegroting. Deze wordt jaarlijks met de regionale commandant besproken om te voorkomen dat er onnodig - regionale - kosten worden gemaakt Realiseren speerpunten De begrotingen 2013 en zijn uitgangspunt, afgezien van frictiekosten als gevolg van de regionalisering. Of alle in dit Beleidsplan Brandweer Opmeer genoemde speerpunten te realiseren zijn binnen de bestaande begroting, wordt nader bekeken bij het opstellen van het jaarwerkplan Dit kan leiden tot keuzes tussen speerpunten of een latere realisatiedatum. Eventuele financiële gevolgen voor 2013 e.v. worden voorgelegd in de Kadernota Toekomstige ontwikkelingen Binnen een aantal jaren zijn 21 gemeentelijke brandweren binnen de Veiligheidsregio NHN geregionaliseerd. Dit bekent ook een financiële ontvlechting voor de. In het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio NHN moeten nog nadere afspraken gemaakt worden die ook door Burgemeester & Wethouders en de Gemeenteraad bekrachtigd moeten worden. De financiële ontwikkelingen worden in beeld gebracht, in nauw overleg met de afdeling Financiën. In het regeerakkoord is inmiddels bekend geworden dat per 1/1/2015 het BTW compensatiefonds 38

40 opgeheven wordt (met een flinke taakstelling). Afschaffing van dit fonds kan financiële gevolgen hebben. 8.5 Kennis- en informatiemanagement De Inspectie openbare Orde en Veiligheid heeft in haar onderzoek naar de bestuurlijke aansturing van de Brandweer Opmeer geconstateerd dat het bestuur in veel gevallen onvoldoende op de hoogte is. Voor de brandweer Opmeer gaan we werken met managementrapportages (Maraps), waarin over de uitvoering van alle schakels van de veiligheidsketen verantwoording wordt afgelegd. De Maraps bevatten ook de verantwoording over de opkomsttijden van de brandweer en verklaring van de overschrijdingen. Daarnaast wordt over de voortgang van verbeterpunten uit de regionale audit gerapporteerd. Het college stelt de Maraps vast. 8.6 Regionaliseren Op 25 september 2012 heeft de Eerste Kamer ingestemd met de wijziging van de Wet Veiligheidsregio's. Daarmee is de noodzaak tot regionalisering van de brandweer een feit. Het is de bedoeling dat alle gemeentelijke brandweerkorpsen in de regio Noord-Holland Noord vanaf 1 januari 2015 opgaan in één regionale organisatie. Inmiddels is een viertal projectgroepen gestart die zich bezighouden met het opstellen van plannen van aanpak tot regionaliseren op vier verschillende schillende onderdelen. Dit zijn de projectgroepen: 1) Organisatie onderzoekt de beste structuur en inrichting van de organisatie na regionalisering. Producten die zij op zal leveren zijn onder andere een transitieakkoord, organisatieplan, formatieplan en plan voor het invullen van de repressieve brandweerzorg. 2) Financiën zet het budgettaire kader uiteen en levert onder andere een notitie de uitgangspunten ten aanzien van gebouwen en de begroting op. 3) Techniek en Facilitair richt zich op huisvesting en facilitair, inclusief ICT. Zij levert dan ook een huisvestingsplan en een facilitair plan op. 4) Personeel richt zich op de overgang van het gemeentelijke en regionale personeel naar één geregionaliseerde organisatie. Producten die zij op zal leveren zijn onder andere het sociale statuut, voorstel voor arbeidsvoorwaarden, het sociaal plan en het functieboek. Brandweer Opmeer is in het project vertegenwoordigd zowel door directe deelname in de projecten Techniek en Facilitair en Personeel, als middels deelname in de Bijzonder Ondernemingsraad (BOR), de klankbordgroep leidinggevende en de klankbordgroep vrijwilligers. 8.7 Het Nieuwe Werken (HNW) Het Nieuwe Werken (HNW), social media, andere manieren van leidinggeven, mobiliteits- en flexwerken, het zijn allemaal onderdelen van een groeiende en lerende organisatie. Het is een andere manier van werken en samenwerken, ondersteund door de laatste technologie. In HNW gaan mensen en organisatie flexibeler om met arbeidstijd en werkomgeving: tijdsonafhankelijk-, plaats onafhankelijk- en techniekonafhankelijk werken. 39

41 Hoewel HNW meer lijkt toegesneden op kantoorwerk, kan het juist een impuls zijn voor de repressie. Denk aan gebruik van I-Pads als vervanging van of aanvullend op de mobiele data terminals (MDT). HNW vereist een stijl van leidinggeven waarin medewerkers meer vrijheid krijgen en het management meer stuurt op resultaat (de wat -vraag). Het nieuwe werken vraagt van leidinggevenden dat ze afstand nemen en een omgeving creëren waar vertrouwen en vrijheid een nieuwe norm worden, een stukje loslaten dus! Een leidinggevende moet zich meer met het proces gaan bezighouden, meer motiveren, inspireren en faciliteren. Een uitdaging die het Commando graag samen met de postcommandanten aangaat. 40

42 9. Tot slot Met dit Beleidsplan Brandweer Opmeer geven we inzicht in de huidige en toekomstige situatie van brandweer Opmeer en hoe dit past in het Integrale Veiligheidsbeleid binnen de. Ook worden er een aantal maatschappelijke ontwikkelingen gesignaleerd waar vanuit het oogpunt fysieke veiligheid op geanticipeerd moet worden. Dit beleidsplan moet in het breder perspectief van de regionale ontwikkelingen in de Veiligheidsregio- NHN worden gezien. In de jaarlijks op te stellen jaarwerkplannen worden de activiteiten per jaar uitgeschreven. Brandweer Opmeer richt zich hiermee op het blijven voldoen aan alle wettelijk vastgestelde kwaliteitsnormen. Daarnaast richt zij op de regionalisering qua werkprocessen. De speerpunten die in dit beleidsplan staan beschreven zijn vertaald naar activiteiten die terugkomen in de bijlage 1 achterin dit document. In deze bijlage is inzichtelijk gemaakt, wie waarvoor verantwoordelijk is en tot welk resultaat de activiteiten moeten leiden. Alle activiteiten zijn gericht op het blijven voldoen aan alle kwaliteitsnormen, een betrouwbare en efficiënte organisatie en een acceptabele belasting voor vrijwilligers, zoals in de visie en ambitie is beschreven. Maar daarnaast is een belangrijk doel schoon door de poort, op naar een collegiale, betrouwbare, efficiënte Veiligheidsregio Noord-Holland Noord. 41

43 Bijlage 1, Tabellen Normen en taken voor beleidsplan 42

44 43

45 44

46 45

47 46

48 47

49 48

50 49

51 50

52 51