Gezondheid Statushouders

Transcriptie

1 Gezondheid Statushouders 3 november 2017 Adriëtte Hoppenbrouwers Regiocoördinator Flevoland Tel VNG Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders

2 Programma Gezondheid(sproblemen) statushouders Cultuurspecifieke verwachtingen van Syriërs en Eritreeërs > Raffi Moussa Gezondheid organisatie & integrale aanpak Communicatie- en informatiemiddelen 2

3 Gezondheid is. het vermogen van mensen om het leven zo goed mogelijk vorm te geven, in relatie tot de uitdagingen die het leven stelt Goede gezondheid cruciaal voor participatie en integratie van vluchtelingen. EN VICE VERSA Zo snel mogelijk actief meedoen in samenleving = beste recept voor goede gezondheid en welzijn voor nieuwkomers 3

4 Kennissynthese Pharos samengevat Verhoogd risico op aantal gezondheidsthema s Beïnvloedbaar door gerichte preventieve aanpak o o o o Veerkracht en beschermende factoren versterken Risicogroepen en risicofactoren onderkennen Vroege opsporing, outreachende aanpak, tijdig goede zorg Inzet op meedoen Indicaties zorggebruik o o Meer gebruik huisarts, diabeteszorg, JGZ, verloskunde, mondzorg, GVO Op termijn toename GGZ Bron: Pharos Kennissynthese Gezondheid van nieuwkomende vluchtelingen en indicaties voor zorg, preventie en ondersteuning. link: 4

5 Kennissyntheses: Wat weten we over de gezondheid en gezondheidsrisico s van statushouders? Gezondheid 1. Chronische aandoeningen 2. Tandheelkundige problemen 3. Infectieziekten 4. Psychische problematiek 5. Middelengebruik 6. Seksuele en reproductieve gezondheid 7. Gezondheid vluchtelingen jeugd 8. Sociale problemen, sociaal domein 5

6 1. Chronische aandoeningen a. Overgewicht += b. Diabetes + c. Hart- en vaatziekten -= d. COPD = e. Kanker - f. Chronische pijn + Determinanten - Leefstijl (weinig bewegen, ongezond eten, roken, weinig kennis over voeding) - Chronische stress - Geweld gedurende oorlog - Gezondheidsvaardigheden 6

7 2. Mondgezondheid -Tandheelkundige problemen Minder zorg in LvH, meer klachten +/- Determinanten - Achterstallig onderhoud - Beperkt aandacht voor mondzorg in herkomstland - Financiën, verzekering - Alleen met pijnklachten naar een tandarts 7

8 3. Infectieziekten a. Tuberculose (Eritreeërs > Syriërs) + b. Hepatitis B en C + c. Malaria += d. HIV / soa + e. Infectieziekten door ontbreken vaccinatie = Determinanten - Prevalentie in LvH - Vlucht en opvang (duur, kwaliteit) - Snelheid opsporing en diagnose - Therapietrouw - Risicogroepen en -gedrag - Inhaalslag vaccinaties kinderen 8

9 4. Psychische problematiek (1) a. PTSS en/of Depressie (13-25%) + b. Suïcide + Determinanten - Traumatische ervaringen, leeftijd, sociale steun, opleiding en werk, lengte verblijf in AZC, beheersen Nederlandse taal, beschikbaarheid van zorg - Voor kinderen: school, ouders 9

10 4. Psychische problematiek (2) 10

11 5. Middelengebruik a. Alcohol +- b. Roken + c. Marihuana? d. Hard drugs? Determinanten - Stress en ledigheid, - psychische en sociale problematiek, - experimenteren, jongeren, alleenstaanden 11

12 6. Seksuele en reproductieve gezondheid a. Tienerzwangerschappen + b. Abortus + c. Moedersterfte + d. Seksueel geweld + e. VGV + Determinanten - Kennis, vaardigheden, schaamte en taboe, culturele gebruiken en gewoontes, gebruik anticonceptie, gebruik prenatale zorg, communicatie 12

13 7. Gezondheid jeugd a. Fysiek: overgewicht, bloedziekten + b. Sociaal emotionele / psychosociale problemen + c. Veiligheid en kindermishandeling + Determinanten - Alleenstaand, gezondheid en vermogen ouders, school, opleiding, lage SES, traumatische ervaringen, vroege signalering JGZ en anderen, laagdrempelige hulp 13

14 Uitdagingen statushouders a. Inburgering, opleiding, arbeid, activiteiten b. Armoede, schulden c. Onbekendheid met complexere samenleving d. Wachten op gezinshereniging, relatieproblemen e. Discriminatie 14

15 Beschermende factoren Volwassen - Z.s.m. oppakken normale leven met perspectief - Voldoende steun en netwerken - Nabijheid naaste familie - Duidelijkheid over verblijf Kinderen - Cohesie en steun binnen het gezin - Welbevinden ouders - Positieve schoolervaringen 15

16 Programma Gezondheid(sproblemen) statushouders Cultuurspecifieke verwachtingen van Syriërs en Eritreeërs Gezondheid organisatie & integrale aanpak Communicatie- en informatiemiddelen 16

17 Gezondheidszorg in Eritrea Verschil dorp en stad Dorp: natuurgeneesmiddelen, afhankelijk van familie en vrienden om geld te krijgen om naar ziekenhuis te gaan. Vervoer is een probleem In elke regio een soort 1 e hulp, vanuit dorpen daar naar toe. Hier zit een apotheek waar je medicijnen kan kopen. Ook kan je bij deze 1 e hulp een bewijs halen dat je arm bent, dan door naar het ziekenhuis en hoef je de behandelingen niet zelf te betalen. Stad: Ziekenhuis dichtbij Je gaat pas naar ziekenhuis als je echt ziek bent, voor sparen Wachtrij; dokter bepaalt tot hoever hij helpt.

18 Gezondheidszorg in Syrië > Raffi Overheid: gratis gezondheidszorg Privé : tegen betaling Zorgverzekering bestaat bijna niet Direct toegang tot medisch specialistische zorg: geen huisarts en geen verwijzing nodig. Medicatie : de patiënt gaat direct naar de apotheek en hij kan antibiotica naar eigen wens kopen Geestelijke gezondheidszorg: taboe Meestal bevallen vrouwen in Syrië in het ziekenhuis. Sommige vrouwen bevallen thuis. In Nederland: Kraamzorg / In Syrië: familie. Notie zelfherstellend vermogen van het lichaam onbekend 18

19 Uitdagingen Taalproblemen Verwachten een medische check en medicijnen te ontvangen bij een bezoek aan de (huis)arts Preventieve gezondheidszorg is niet bekend bij alle Syriërs Vrouwen hebben voorkeur voor vrouwelijke zorgverleners Willen gelijk naar de specialisten Meer schaamte- en schuldgevoelens Minder direct dan Nederlanders Verlegen om over seksualiteit praten Sommigen laaggeletterd of ongeletterd (niet lezen en schrijven in arabisch) 19

20 TIPS Vragen naar levensverhaal Bouwen aan vertrouwen Voorlichting over de gezondheidszorg in Nederland en opvoedondersteuning is belangrijk. Uitleg kosten tandarts: aanvullende zorgverzekering Seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting (faceto-face en online) Taboes bespreekbaar maken Vroeg-signalering, voorlichting en taboedoorbreking met de psychische gezondheid, omgaan met stress 20

21 Programma Gezondheid(sproblemen) statushouders Cultuurspecifieke verwachtingen van Syriërs en Eritreeërs Gezondheid organisatie & integrale aanpak Communicatie- en informatiemiddelen 21

22 Behoefte eerste periode Vluchtelingen zelf zeggen: - Wijs me de weg - Leg me uit hoe het hier werkt - Leer me de taal - Laat me werken Instroom 2015 tot nu Dronten: 236 Lelystad : +/- 400 NOP : 207 Urk: 104 Nog te verwachten in eerste helft 2018:

23 Inburgering en participatie Gemeenten maken lokaal beleid, parallelle aanpak Inburgering is eigen verantwoordelijkheid/ markt Maatschappelijke begeleiding: vluchtelingenwerk > o.a.toeleiding naar huisarts Preventieve gezondheidszorg: GGD, JGZ, TBC Gezondheidsvoorlichting + hoe werkt NL gezondheidszorg in AZC 23

24 Programma Gezondheid(sproblemen) statushouders Cultuurspecifieke verwachtingen van Syriërs en Eritreeërs Gezondheid organisatie & integrale aanpak Communicatie- en informatiemiddelen 24

25 Hulpmiddelen artsen en POH-ers Facebookpagina Eritreeërs gezond Tigrinya én Nederlands Facebookpagina Syriërs gezond Arabisch én Nederlands boek Huisarts en vluchteling (2012/2016) Facebookpagina Opvoeden in Nederland Arabisch én Nederlands Richtlijn Tolkgebruik van KNMG (Pharos, NHG, LHV) 25

26 Hulpmiddelen (2) Tolkenregeling huisartsen: Stroomschema signalering psychische gezondheid en wat kunnen partijen betrokken bij volwassen statushouders doen Folders VGV- Richtlijn (nazorg) VGV : Brochures seksuele gezondheid in o.a. Arabisch en Tigrinya E-learning modules, website Pharos: Pilot e-learning Refugee-care voor huisartsen, met accreditatie 26

27 27

28 28

29 Casus: wat werkt? Elkaar verstaan en begrijpen is cruciaal om patiënten goed te kunnen behandelen. Bij 16% van anderstalige patiënten is professionele tolk nodig. > Bij 5% daadwerkelijk ingezet. Wie/wat schakelt u in als tolk? Wat zijn uw ervaringen? Wat werkt goed? 29

30 EINDE 30

31 Dia positieve gezondheid 31

32 Preventie 32