Artsen en zorg voor vluchtelingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Artsen en zorg voor vluchtelingen"

Transcriptie

1 Artsen en zorg voor vluchtelingen Den Haag, 1 december 2016 Evert Bloemen, arts (e.bloemen@pharos.nl) Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen 1

2 Aan de orde komen 1. Cijfers en migratie 2. Asielprocedure 3. Gezondheid asielzoekers 4. Culturele aspecten 5. Zorg op maat 2

3 Vluchten: van alle tijden En de reacties ook 3

4 Immigratie naar NL naar motief 4

5 5

6 6

7 Asiel aanvragen Vraag om bescherming volgens Vluchtelingverdrag of Europees Verdrag van de Rechten van de Mens Staat heeft plicht deze aanvraag te beoordelen (=asielprocedure) Staat heeft plicht opvang, rechtshulp en medische zorg te verlenen Bij afwijzing: terugkeer / uitzetting Bij toekenning: verblijfsvergunning asiel = Vluchtelingstatus Altijd bepaalde tijd (5 jaar), daarna om te zetten naar permanent of terugkeer Vluchteling 7

8 8

9 Asielaanvragen in

10 10

11 11

12 12 Asielprocedure in NL

13 Ervaringen vluchtelingen In eigen land Oorlog, onderdrukking, marteling, geweld tegen vrouwen Tijdens vlucht (seksueel) geweld, ongeluk, verdrinking, omstandigheden, mensenhandel In Nederland voor asielaanvraag, asielprocedure, leven in AZC Inburgeren, integreren, racisme 13

14 Gezondheidsproblemen asielzoekers Conform gewone bevolking Daarnaast specifieke problematiek: Lichamelijk infectieziekten, chronische ziekten, gevolgen van geweld, gevolgen van stress en angst Psychisch kwetsbaarheid, traumatisering, verlies, angst: vaak PTSS en/of depressie Sociale stressoren asielprocedure, leefomstandigheden, scholing en werk, afwezig netwerk, focus op eigen land, discriminatie, opvoeden kinderen In AZC: huisartsenzorg door Gezondheidscentrum Asielzoekers (GCA) 14

15 Marteling en geweld 15

16 Littekens en restverschijnselen 16

17 Specifieke lichamelijk ziekten Infectieziekten Tuberculose (Eritrea > Somalië > Afghanistan) Hepatitis B en Malaria Vaccinaties (vooral kinderen) Chronische aandoeningen Diabetes (meer) Hart- en vaatziekten (minder) COPD (gelijk; meer rokers) Kanker (minder) Vit. D deficiëntie (meer) Anemie (sikkelcelziekte, thalassemie, G6PD) 17

18 Post traumatische problematiek Meerdere dimensies 1. Stemming (depressief) 2. Herinnering en angst (PTSS) 3. Het gekwelde lichaam (pijnklachten) 4. Slechter functioneren (cognitief, sociaal) 5. Existentiële worsteling (zingeving) 18

19 Psychiatrische problematiek vluchtelingen Cijfers Onderzoek GGZ Drenthe (Laban et al, 2005, Tijdsch. v. Psychiatrie) n = 294 asielzoekers uit Irak; T1 < 6 mnd in Ned. ; T2 > 2 jaar in Ned. - T1: 42% een of meer psychiatrische stoornis (31% PTSS; 25% Depressie) - T2: 66% een of meer psychiatrische stoornis (42% PTSS; 44% Depressie) Onderzoek VU (Gerritsen et al, 2006, NTvG) n = 232 asielzoekers (Iran, Somalië, Afghanistan) - 28% symptomen PTSS; 68% symptomen angst of depressie; 15% contact GGZ n = 178 vluchtelingen (zelfde landen) - 11% symptomen PTSS; 39% symptomen angst of depressie; 10% contact GGZ Onderzoek AMC (Lamkaddem et al, 2013, NTvG en 2014 BMC Psychiatry) n = 172 vluchtelingen in gemeenten (uit groep VU) - 15% PTSS; 40% symptomen angst of depressie - meer contacten huisarts; bij PTSS meer contact GGZ (54% versus 21%) 19

20 Wat maakt zorg aan asielzoekers en vluchtelingen lastig? 1. Taalproblemen en gebruik van tolken 2. Interculturele setting a. Contact en vertrouwen b. Gedrag c. Ideeën over ziekte en gezondheid 3. Psychische problematiek en somatiseren 4. Weinig overdraagbare kennis, veel intuïtief handelen GEVOLGEN Onzekerheid, verwarring, misverstand, irritatie, te weinig tijd risico ineffectief medisch handelen 20

21 Culturele aspecten Cultuur Een samenhangend geheel van betekenissen dat de mens oriënteert op de werkelijkheid waarin hij leeft, dat hem inzicht geeft in de dingen waar het in het leven om gaat en aangeeft welke normen zijn leven richting dienen te geven. Culturele aspecten kleuren. wat als ziek en gezond wordt beschouwd voor welke klachten hulp wordt gevraagd het verklaringsmodel voor klachten en ziekte naar wie je toe gaat voor hulp waar je over zwijgt en waar je over praat hoe je klachten of ziekte presenteert 21

22 Culturele aspecten in de zorg Aandachtspunten Ethnocentrisme Wij zij denken Stereotypisch denken Onzekerheid Acculturatie Interculturele competenties Kennis: epidemiologie, context en achtergrond Persoonlijk: Bewustzijn (t.a.v eigen cultuur en die van de ander) Vaardigheden (communicatie, uitleg) 22

23 Zorg vanuit perspectief vluchteling Hulp vragen bij gevoelig onderwerp: teken van zwakte niet bij onbekenden kan hulp wel helpen? Is de hulpverlener te vertrouwen / kan die mij begrijpen? Zoekt erkenning en steun Vaak in eerste instantie gericht op lichamelijke klachten Onbekend met psychische hulp (stigma) Vermijding (herinnering/verleden; vraag om pillen)

24 Belang van Levensverhaal Levensverhaal geeft context en kleur familie (waar, in leven, contact)? opleiding, werk voorheen? ziekte en gezondheid vroeger? aanleiding vlucht? wat meegemaakt? medische klachten door ervaringen? huidige sociaal-maatschappelijke situatie Waar de breuken liggen, liggen ook de bronnen

25 Zorg op maat Professioneel, volgens richtlijn / standaard Cultureel sensitief Acceptabel en zinvol = aansluitend bij verklaringsmodel Begrijpelijk Aansluitend bij uitingsvorm van stress Aanpassen van taal Passend rolgedrag hulpverlener (egalitair paternalistisch) 25

26 Zorg op maat Aanpak 1. Verbreed anamnese 2. Exploreer eigen verklaring patiënt 3. Lichamelijk onderzoek 4. Erkenning cruciaal, diagnose minder 5. Uitleg, uitleg, uitleg 6. Zoek gezamenlijke verklaring voor klachten 7. Iets doen / geven 8. Propageer gezond gedrag 9. Betrek familie of gemeenschap 26

27 Tot slot Zorg voor vluchteling 1. Normaal professioneel handelen met specifieke elementen 2. Centraal staan: levensverhaal, leefwereld en culturele aspecten 3. Deze groep is toetssteen voor culturele zorg op maat 4. Realiseer: onze eerstelijnsaanpak is vaak onbekend 5. Ken uw patiënt en diens leefwereld 6. Lichaam als ingang, lichamelijk onderzoek betaalt zich uit 7. Meer psychische problematiek (depressie, angst, ptss) 8. Als standaard niet werkt, verbreedt aanpak 9. Probeer onbegrepene te begrijpen en onverklaarbare te verklaren 10. Vanwege stigma en onbekendheid met psychische klachten kan huisarts veel betekenen voor deze groep

28 Meer weten (Pharos, NHG, LHV) boek Huisarts en vluchteling Dank voor uw aandacht

Cultuursensitief werken: integrale winst en versterkt veerkracht vluchtelingen

Cultuursensitief werken: integrale winst en versterkt veerkracht vluchtelingen Cultuursensitief werken: integrale winst en versterkt veerkracht vluchtelingen Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Limburg Maastricht, 21 maart 2017 Evert Bloemen, arts (e.bloemen@pharos.nl) Pharos,

Nadere informatie

Vluchtelingen met psychische klachten; de huisarts en poh-ggz zijn belangrijk

Vluchtelingen met psychische klachten; de huisarts en poh-ggz zijn belangrijk Vluchtelingen met psychische klachten; de huisarts en poh-ggz zijn belangrijk Symposium Huisarts en poh- ggz: Samen Sterker Nieuwegein, 2 februari 2017 Evert Bloemen, arts (e.bloemen@pharos.nl) Pharos,

Nadere informatie

Gezond Inburgeren. Elize Smal 6 september 2018, Amsterdam

Gezond Inburgeren. Elize Smal 6 september 2018, Amsterdam Gezond Inburgeren Elize Smal 6 september 2018, Amsterdam Programma 1. Kennismaking 2. De gezondheid van vluchtelingen 3. Wat is je rol? 4. Module gezond inburgeren 1. Kennismaking Vraag: Wie ben je, wat

Nadere informatie

Psychische Gezondheid Statushouders

Psychische Gezondheid Statushouders Psychische Gezondheid Statushouders Wat weten we en wat kunnen we doen? Symposium Gezondheid Statushouders 14 juni 2018 Evert Bloemen, arts, Pharos e.bloemen@pharos.nl 14 juni 2018 Wat weten we? Nieuwe

Nadere informatie

Gezondheid statushouders: naar een integrale aanpak in gemeenten. Margreet Bekedam Carola Schrijvers

Gezondheid statushouders: naar een integrale aanpak in gemeenten. Margreet Bekedam Carola Schrijvers Gezondheid statushouders: naar een integrale aanpak in gemeenten Margreet Bekedam Carola Schrijvers Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders donderdag 8 juni 2017 Ondersteuningsprogramma Gezondheid

Nadere informatie

Vluchtelingen- en asielzoekerskinderen in de klas Reg. dagen jonge kind 24 & 31 maart & 7 april 17

Vluchtelingen- en asielzoekerskinderen in de klas Reg. dagen jonge kind 24 & 31 maart & 7 april 17 Vluchtelingen- en asielzoekerskinderen in de klas Reg. dagen jonge kind 24 & 31 maart & 7 april 17 Charo Soccodato-Magán Smit (trainer/adviseur) Foto ANP / Valerie Kuypers Pharos, expertisecentrum: www.pharos.nl

Nadere informatie

Gezondheidszorg asielzoekers en vluchtelingen in Kennemerland. Raadsleden informatieavond Veiligheidsregio Kennemerland Marjolein Somers Mei 2016

Gezondheidszorg asielzoekers en vluchtelingen in Kennemerland. Raadsleden informatieavond Veiligheidsregio Kennemerland Marjolein Somers Mei 2016 Gezondheidszorg asielzoekers en vluchtelingen in Kennemerland Raadsleden informatieavond Veiligheidsregio Kennemerland Marjolein Somers Mei 2016 Inhoud Presentatie Asielprocedure en opvang in Nederland

Nadere informatie

Gezondheid Statushouders

Gezondheid Statushouders Gezondheid Statushouders 3 november 2017 Adriëtte Hoppenbrouwers Regiocoördinator Flevoland Tel. 06-51178119 VNG Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders Programma Gezondheid(sproblemen) statushouders

Nadere informatie

De vluchtelingencrisis en de rol van de eerste lijn. Wat van ver komt. KNMG Utrecht 9 juni 2016

De vluchtelingencrisis en de rol van de eerste lijn. Wat van ver komt. KNMG Utrecht 9 juni 2016 De vluchtelingencrisis en de rol van de eerste lijn Wat van ver komt. KNMG Utrecht 9 juni 2016 Peter van Liere, Huisarts te De Meern Huisarts voor asielzoekers sinds 1992 Gewerkt in Opvangcentrum Oisterwijk,

Nadere informatie

Veilig & gezond (ver)blijven in Kennemerland

Veilig & gezond (ver)blijven in Kennemerland Veilig & gezond (ver)blijven in Kennemerland Regionale netwerkbijeenkomst gezondheidszorg asielzoekers en vluchtelingen Marjolein Somers Februari 2016 Inhoud Presentatie Wat heeft een vluchteling nodig

Nadere informatie

Integrale aanpak gezondheid statushouders

Integrale aanpak gezondheid statushouders Integrale aanpak gezondheid statushouders OTAV Conferentie 28 februari 2017 Willemijn Bruining, OTAV, regiocoördinator gezondheid Saleem Bachara - Syrie Nour Saadi- Syrie (oprichtster Syrische vrouwengroep

Nadere informatie

Een veilige en gezonde toekomst?

Een veilige en gezonde toekomst? Een veilige en gezonde toekomst? De gezondheid van asielzoekers en vluchtelingen in Nederland PHNed 19 mei 2016 Simone Goosen Inleiding 1. Inleiding 2. Opvang en zorg 3. Gezondheidsproblemen 4. Waar liggen

Nadere informatie

Van ver gekomen Gezondheid van Eritrese vluchtelingen. Eindhoven, 20 juni 2017 Inge Goorts en Dlama Legiag

Van ver gekomen Gezondheid van Eritrese vluchtelingen. Eindhoven, 20 juni 2017 Inge Goorts en Dlama Legiag Van ver gekomen Gezondheid van Eritrese vluchtelingen Eindhoven, 20 juni 2017 Inge Goorts en Dlama Legiag 1 Wat gaan we vandaag doen? Verkenning Van ver gekomen Uit de praktijk > werken met sleutelpersonen

Nadere informatie

Interculturele Communicatie Migranten en SOLK Migra. 29 september 2016, Utrecht Jan Wuister, huisarts Laila Bouakka, trainer

Interculturele Communicatie Migranten en SOLK Migra. 29 september 2016, Utrecht Jan Wuister, huisarts Laila Bouakka, trainer Interculturele Communicatie Migranten en SOLK Migra 29 september 2016, Utrecht Jan Wuister, huisarts Laila Bouakka, trainer Programma anamnese uitleg beleid Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen

Nadere informatie

Aardbevingen en psychische klachten

Aardbevingen en psychische klachten Aardbevingen en psychische klachten (Karin Folkers, Klinisch Psycholoog) Jantien Mast, Verpleegkundig Specialist Peter Pijper en Coosje Klootwijk, verpleegkundigen Bouke Koopmans, psychiater Loppersum,

Nadere informatie

Vluchtelingenkinderen

Vluchtelingenkinderen Vluchtelingenkinderen Cecil Prins-Aardema, (Kinder- en Jeugd)Psychiater Manager behandelbeleid Gezinspsychiatrie, GGZ Drenthe 30 oktober 2018, lezing jaarcongres KJP Inhoud Introductie De cijfers en obstakels

Nadere informatie

Programma. Toename aantal oudere migranten. Casus. Oudere migranten 05-10- 12. Oudere migranten en vluchtelingen met trauma en demen6e.

Programma. Toename aantal oudere migranten. Casus. Oudere migranten 05-10- 12. Oudere migranten en vluchtelingen met trauma en demen6e. Oudere migranten en vluchtelingen met trauma en demen6e Casus Programma cultuursensi6eve demen6ezorg Beeld van de doelgroepen en ingrijpende en trauma6sche ervaringen Renate van den Bronk, Cogis Nies van

Nadere informatie

Datum 6 juni 2011 Onderwerp Antwoord op schriftelijke kamervragen met kenmerk 2011Z08065

Datum 6 juni 2011 Onderwerp Antwoord op schriftelijke kamervragen met kenmerk 2011Z08065 1 > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den

Nadere informatie

Het lichaam in beeld

Het lichaam in beeld Het lichaam in beeld migranten/vluchtelingen met lichamelijke klachten in de psychiatrie Koos Bartels Zulfiye Cam 15 maart 2016 Programma Kennismaking Theoretische achtergronden Casus Zwarte Zee Gespreksoefening

Nadere informatie

Externe brochure : toelichting

Externe brochure : toelichting Externe brochure : toelichting Doel: profilering Veldzicht Doelgroep: stakeholders Veldzicht Optionele uitwerking: boekje centrum voor transculturele psychiatrie VAARDIG EN VEILIG VERDER HELPEN In Veldzicht

Nadere informatie

Centrum voor Transculturele Psychiatrie Veldzicht

Centrum voor Transculturele Psychiatrie Veldzicht Centrum voor Transculturele Psychiatrie Veldzicht Vaardig en veilig verder helpen Een diversiteit aan mensen In Veldzicht bieden we een beschermde omgeving voor het intensief behandelen van mensen met

Nadere informatie

Inhoud. 0 Etnische diversiteit in de medische praktijk: een introductie. Casuïstiek. herkomst voor zorgverlening door artsen... 8

Inhoud. 0 Etnische diversiteit in de medische praktijk: een introductie. Casuïstiek. herkomst voor zorgverlening door artsen... 8 XI 0 Etnische diversiteit in de medische praktijk: een introductie 0.1 Inleiding............................................................................. 2 0.2 Mensen van allochtone herkomst in Nederland......................................

Nadere informatie

Regionale Werkbijeenkomst. Gezond inburgeren nieuwkomers

Regionale Werkbijeenkomst. Gezond inburgeren nieuwkomers Regionale Werkbijeenkomst Gezond inburgeren nieuwkomers Donderdag 11 mei vond de regionale werkbijeenkomst gezond inburgeren nieuwkomers plaats. Een werkbijeenkomst voor professionals in zorg, welzijn,

Nadere informatie

Kennismaking. Coordinator Vrijwilligerswerk Vluchtelingenwerk Zuidvleugel. Syrische vluchteling. Den Haag. Verblijft op dit moment in de noodopvang

Kennismaking. Coordinator Vrijwilligerswerk Vluchtelingenwerk Zuidvleugel. Syrische vluchteling. Den Haag. Verblijft op dit moment in de noodopvang Kennismaking Elise Schutte Coordinator Vrijwilligerswerk Vluchtelingenwerk Zuidvleugel Den Haag Samaan Samaan Syrische vluchteling Verblijft op dit moment in de noodopvang Wat zouden jullie graag willen

Nadere informatie

Culturele dilemma's in de spreekkamer

Culturele dilemma's in de spreekkamer Culturele dilemma's in de spreekkamer Als normaal anders is Nathanja van Moppes, Huisartsopleiding AMC, Amsterdam & St. Pharos, Utrecht 15 mei 2018 Medisch Contact Live: De dokter en ethiek Disclosure

Nadere informatie

Zorg na de diagnose. Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg

Zorg na de diagnose. Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg Zorg na de diagnose Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg Disclosure belangen sprekers Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Inhoudsopgave volledig rapport

Inhoudsopgave volledig rapport NIVEL/VUmc, 2005 72 pag. NIVEL bestelcode: W9.69 Prijs: 7,50 Verzendkosten: 2,50 ISBN: 90-6905-749-2 Deze samenvatting van onderstaand rapport is een uitgave van het NIVEL in 2005. De gegevens mogen met

Nadere informatie

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn

Nadere informatie

Samen op weg: communicatie met kinderen en jongeren met SOLK. Voorbij de scheiding tussen lichaam en geest. Yvette Krol, klinisch psycholoog,

Samen op weg: communicatie met kinderen en jongeren met SOLK. Voorbij de scheiding tussen lichaam en geest. Yvette Krol, klinisch psycholoog, Samen op weg: communicatie met kinderen en jongeren met SOLK. Voorbij de scheiding tussen lichaam en geest. Yvette Krol, klinisch psycholoog, Deventer Ziekenhuis Ingeborg Visser, GZ-psycholoog i.o. tot

Nadere informatie

Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening

Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening zorggebruik, resultaten 1 dr. Wilma Swildens a, dr. Fabian Termorshuizen b,c, drs. Alex de Ridder M.D. a, dr. Hugo Smeets, M.D. b,d,, prof dr.

Nadere informatie

TOOLKIT Bekend maakt Bemind

TOOLKIT Bekend maakt Bemind TOOLKIT Bekend maakt Bemind 6. Migrantenouderen in cijfers Aantal migrantenouderen in Nederland Bron: (CBS-Statline, dec. 2016) Aantal AOW-gerechtigden in Nederland 3.059.000 Waarvan van migrantenafkomst

Nadere informatie

Psychosociale zorg aan vluchtelingenkinderen

Psychosociale zorg aan vluchtelingenkinderen Psychosociale zorg aan vluchtelingenkinderen Herhalingscursus Kinderartsen Beatrix Kinderziekenhuis 26 september 2016 Jacqueline Mulders (j.mulders@pharos.nl) Agenda Ervaringen van kinderen (en ouders)

Nadere informatie

Angst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest

Angst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest Ad Kaasenbrood, psychiater/psychotherapeut Congres Een te gekke wijk, Bunnik, 8 November 2017 Psychiatrische ziekten Komen vaak voor Zijn ernstig Zijn duur Zijn complex Verhouden zich tot geestelijke gezondheid,

Nadere informatie

Statushouders Gemeente Ooststellingwerf

Statushouders Gemeente Ooststellingwerf Statushouders 2015-2017 Gemeente Ooststellingwerf In de periode van 1 januari 2015 tot 1 nov zijn in totaal 131 statushouders in Ooststellingwerf komen wonen. In dit gezondheidsprofiel is te lezen hoe

Nadere informatie

Vraag 1 Heeft u kennisgenomen van het bericht dat trauma s bij vluchtelingen slecht worden onderkend? 1)

Vraag 1 Heeft u kennisgenomen van het bericht dat trauma s bij vluchtelingen slecht worden onderkend? 1) AH 186 2017Z11384 Antwoord van minister Blok (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 13 oktober 2017) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017-2018, nr. 54 Vraag 1 Heeft u kennisgenomen van het bericht

Nadere informatie

Vermoeidheid bij MPD

Vermoeidheid bij MPD Vermoeidheid bij MPD Landelijke contactmiddag MPD Stichting, 10-10-2009 -van Wijlen Psycho-oncologisch therapeut Centrum Amarant Toon Hermans Huis Amersfoort Welke verschijnselen? Gevoelens van totale

Nadere informatie

Interculturele Communicatie & Interculturele Competentie

Interculturele Communicatie & Interculturele Competentie Interculturele Communicatie & Interculturele Competentie Kaveh Bouteh Senior trainer en adviseur bij PHAROS Adviseur interculturalisatie en diversiteitmanagement K.bouteh@pharos.nl Doelstelling: Hoe bereiken

Nadere informatie

GROEPSGERICHTE INTERVENTIES FLITS

GROEPSGERICHTE INTERVENTIES FLITS GROEPSGERICHTE INTERVENTIES FLITS KANSEN EN UITDAGINGEN Dorine van Ravensberg Programmaleider Kwaliteit en Doelmatigheid paramed zorg 1 WAT VERWACHT iedere DOELGROEP Goede, te vertrouwen behandelaar Begrijpt

Nadere informatie

Vluchten als identificatieproces: hoe kunnen we dit vanuit de hulpverlening overstijgen?

Vluchten als identificatieproces: hoe kunnen we dit vanuit de hulpverlening overstijgen? Vluchten als identificatieproces: hoe kunnen we dit vanuit de hulpverlening overstijgen? Het psychisch parcours bij vluchtelingen: traumatisch of therapeutisch? Steunpunt Cultuursensitieve Zorg CGG Brussel

Nadere informatie

Onverklaard maakt onbemind. 8 februari 2011 Utrecht

Onverklaard maakt onbemind. 8 februari 2011 Utrecht Psychiatrisch Consultatieve Dienst SLAZ/VUmc Onverklaard maakt onbemind Prof.dr.Adriaan Honig 8 februari 2011 Utrecht Onverklaard maakt onbemind AGENDA Wat verstaan we onder somatisch onvoldoende verklaarde

Nadere informatie

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven

Nadere informatie

Psychiatrische problematiek in het somatische verpleeghuis

Psychiatrische problematiek in het somatische verpleeghuis Psychiatrische problematiek in het somatische verpleeghuis Anne van den Brink Specialist Ouderengeneeskunde Onderzoeker Casus Mw H, geboren in 1926 Weduwe, 1 zoon waar geen contact mee is Chronische vorm

Nadere informatie

'Zorgen doe je samen, een presentatie met praktische tips uit Nederland

'Zorgen doe je samen, een presentatie met praktische tips uit Nederland 'Zorgen doe je samen, een presentatie met praktische tips uit Nederland Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen en gezondheid Waar hebben we het over? Achtergrond inzet

Nadere informatie

Psychologische zorg voor kinderen en jongeren. De Golfbreker Preventie en psychologische zorg voor kinderen en jongeren. Samen werken aan jezelf

Psychologische zorg voor kinderen en jongeren. De Golfbreker Preventie en psychologische zorg voor kinderen en jongeren. Samen werken aan jezelf Psychologische zorg voor kinderen en jongeren De Golfbreker Preventie en psychologische zorg voor kinderen en jongeren Samen werken aan jezelf Inhoud Belang psychologische zorg voor jeugd Psychologische

Nadere informatie

Bovenstaande video over de asielprocedure is naast alle talen op deze website ook beschikbaar in het Armeens, Chinees en Russisch.

Bovenstaande video over de asielprocedure is naast alle talen op deze website ook beschikbaar in het Armeens, Chinees en Russisch. Asielprocedure [ Asielprocedure ] Als vluchteling kun je in Nederland bescherming krijgen. Daarvoor moet je asiel aanvragen. Tijdens de asielprocedure (in het Nederlands: asielprocedure) onderzoekt de

Nadere informatie

Lange termijn effecten prehospitaal handelen: De kater komt later. Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC

Lange termijn effecten prehospitaal handelen: De kater komt later. Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC prehospitaal handelen: De kater komt later Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC RS infectie, 10 dagen oud Meningococcen infectie, 1 jaar Asystolie bij cardiomyopathie,

Nadere informatie

Vragenformulier datum:

Vragenformulier datum: Vragenformulier datum: 25-08-2018 Vragensteller Everdien Berendsen/Chris Jansen Fractie CDA Raadsvoorstelnr Onderwerp Statushouders Beantwoording aan: Vragensteller Inleiding: in de gemeente Bronckhorst

Nadere informatie

De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen. Lectoraat Rehabilitatie Groningen De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen Peter van der Ende Senior-onderzoeker Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen p.c.van.der.ende@pl.hanze.nl Website: www.ouderschap-psychiatrie.nl

Nadere informatie

Content. Onderzoeks- en expertisecentrum voor kinderen en vreemdelingenrecht. 11 december Dr. Elianne Zijlstra (Orthopedagoog-Generalist)

Content. Onderzoeks- en expertisecentrum voor kinderen en vreemdelingenrecht. 11 december Dr. Elianne Zijlstra (Orthopedagoog-Generalist) Content Onderzoeks- en expertisecentrum voor kinderen en vreemdelingenrecht 1 Dr. Elianne Zijlstra (Orthopedagoog-Generalist) 11 december 2015 2 Content Programma Doelstelling expertisecentrum Werkwijze

Nadere informatie

Wat kunnen gemeenten doen?

Wat kunnen gemeenten doen? VLUCHTELINGEN & GEZONDHEID Wat kunnen gemeenten doen? FACTSHEET VLUCHTELINGEN & GEZONDHEID A.C. Mellaard H.C.G. Vogelaar 12 januari 2016 VLUCHTELINGEN EN GEZONDHEID wat kunnen gemeenten doen? De toenemende

Nadere informatie

Zorgprogramma Lijf & Leven. Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid.

Zorgprogramma Lijf & Leven. Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid. Zorgprogramma Lijf & Leven Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid. Levensverwachting met tot wel 20 jaar verkort 85% van patienten

Nadere informatie

Blijf! Xxxxx. Regie: Xx Jaar: 2007. http://www.xxx http://www.xxx. Regie: Lourens Blok Jaar: 2010 Duur: 90 minuten. Xxxx

Blijf! Xxxxx. Regie: Xx Jaar: 2007. http://www.xxx http://www.xxx. Regie: Lourens Blok Jaar: 2010 Duur: 90 minuten. Xxxx XXXXX Bronnenblad Opdrachtblad Blijf! Regie: Lourens Blok Jaar: 2010 90 minuten X Xx 01 Inhoud 1. Gegevens Iran en Nederland 2. De IND 3. Asielzoekers in Nederland 4. Moeilijke woorden 5. Kinderrechten

Nadere informatie

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij preventie ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. mentale ondersteuning direct en dichtbij Indigo biedt niet alleen

Nadere informatie

Regie, zorg aan en preventie van gezondheidsachterstanden bij asielzoekers

Regie, zorg aan en preventie van gezondheidsachterstanden bij asielzoekers Regie, zorg aan en preventie van gezondheidsachterstanden bij asielzoekers Hier komt tekst RIB - 8 juni 2017 Jan Hier Braat komt ook tekst Evy Hochheimer Opvang asielzoekers en Gezondheidszorg Asielzoekers

Nadere informatie

ONZICHTBARE PIJN BIJ MIGRANTEN. de hulpverlener en de patient: hun verhalen. programma (1 uur) 2/3/2014

ONZICHTBARE PIJN BIJ MIGRANTEN. de hulpverlener en de patient: hun verhalen. programma (1 uur) 2/3/2014 ONZICHTBARE PIJN BIJ MIGRANTEN Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring Sanofi Takeda

Nadere informatie

Algemeen COA en gemeente Zeewolde

Algemeen COA en gemeente Zeewolde Algemeen COA en gemeente Zeewolde Wat is het COA? Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zorgt voor de opvang van asielzoekers tijdens de hele asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor

Nadere informatie

Splenomegaliebij een Eritrese vluchteling. Isaie Reuling 17 Januari 2017

Splenomegaliebij een Eritrese vluchteling. Isaie Reuling 17 Januari 2017 Splenomegaliebij een Eritrese vluchteling Isaie Reuling 17 Januari 2017 Introductie Toename vluchtelingen in NL Toename acute tropische infectieziekten 1 Ook toename chronische tropische infectieziekten!

Nadere informatie

Voordat jouw asielprocedure begint

Voordat jouw asielprocedure begint Voordat jouw asielprocedure begint Waarom krijg je deze folder? Je wilt asiel aanvragen in Nederland. Asiel betekent: bescherming in een ander land voor mensen die in hun eigen land niet veilig zijn en

Nadere informatie

Vluchtelingenkinderen in de klas

Vluchtelingenkinderen in de klas Vluchtelingenkinderen in de klas Anna de Haan (a.dehaan@pharos.nl) Rabie al Noaimy (r.al.noaimy@sovee.nl) 21-06-2018 Wat gaan we doen Achtergrond vluchtelingenkinderen wat betekent gevlucht zijn Rol van

Nadere informatie

PREVENTIE VOOR POH-GGZ

PREVENTIE VOOR POH-GGZ PREVENTIE VOOR POH-GGZ ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ INDIGO BIEDT

Nadere informatie

Stigmatisering door de professional. 16 november 2016

Stigmatisering door de professional. 16 november 2016 Stigmatisering door de professional 16 november 2016 Labeling https://www.youtube.com/watch?v=jbr8kvlwd3m Presenteren, spanning, sociale uitsluiting en evolutie.. : Wat heeft dat nu met elkaar en met stigma

Nadere informatie

Waarom krijgt u deze folder?

Waarom krijgt u deze folder? Uw asielaanvraag Informatie over de Algemene Asielprocedure Waarom krijgt u deze folder? U wilt asiel aanvragen in Nederland. Asiel betekent: bescherming in een ander land voor mensen die in hun eigen

Nadere informatie

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud Inhoud Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden Farmacotherapeutisch overleg Hoeveel laaggeletterde patiënten in uw praktijk? Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden Wat is het

Nadere informatie

Euthanasie bij psychiatrische problematiek, kan dat? Gerty Casteelen, psychiater levenseindekliniek

Euthanasie bij psychiatrische problematiek, kan dat? Gerty Casteelen, psychiater levenseindekliniek Euthanasie bij psychiatrische problematiek, kan dat? Gerty Casteelen, psychiater levenseindekliniek Een moreel dilemma Beschermwaardigheid van het leven Autonomie patiënt Barmhartigheid Waardigheid Werkwijze

Nadere informatie

M A R C E L K I K V & V N - S P V S T U D I E M I D D A G N O V E M B E R

M A R C E L K I K V & V N - S P V S T U D I E M I D D A G N O V E M B E R M A R C E L K I K V & V N - S P V S T U D I E M I D D A G N O V E M B E R 2 0 1 6 H T T P S : / / W W W. Y O U T U B E. C O M / W A T C H? V = 3 J N V W O 9 K 9 9 C M A R C E L K I K V & V N - S P V S

Nadere informatie

De psychiatrische cliënt in beeld Terugkeer in de maatschappij Psychiatrisch stigma bekeken vanuit client, familie en samenleving Job van t Veer Wat is het psychiatrisch stigma? Psychiatrisch stigma Kennis

Nadere informatie

Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase?

Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase? Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij (oudere) mensen met een verstandelijke beperking Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase? Kennis over angst en depressie Risicofactoren

Nadere informatie

Chronisch ziek: chaos in je hoofd

Chronisch ziek: chaos in je hoofd Chronisch ziek: chaos in je hoofd Marjan Nijkamp minisymposium Gezondheidspsychologie Utrecht, 31 maart 2017 Chronische ziekte Een langdurige en onomkeerbare ziekte waarbij de kans op volledig herstel

Nadere informatie

Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven

Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Wat is een trauma? Trauma kan cultuurafhankelijk zijn Cultuur bepaalt reactie Cultuur aspecten:

Nadere informatie

Gezondheid Statushouders - Gezonde leefstijl

Gezondheid Statushouders - Gezonde leefstijl Gezondheid Statushouders - Gezonde leefstijl Iyad Abdullah, Sleutelpersoon Gezondheid Statushouders Nazar Merzorian, Sleutelpersoon Gezondheid Statushouders Marijn Haan, GGD Gelderland Zuid Marjolijn van

Nadere informatie

Kan men ook psychisch ziek worden in andere culturen?

Kan men ook psychisch ziek worden in andere culturen? Kan men ook psychisch ziek worden in andere culturen? Inhoud Probleemstelling Cultuur een eng of een ruim begrip? (Psychisch) ziek zijn. Culturele invloeden op psychisch ziek zijn. Invloeden op het verpleegkundig

Nadere informatie

Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden. Komt dit bekend voor? 2/3 van de laaggeletterden heeft een migratie achtergrond

Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden. Komt dit bekend voor? 2/3 van de laaggeletterden heeft een migratie achtergrond Disclosure Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden (potentiële) belangenverstrengeling Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk:

Nadere informatie

Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014

Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Comorbiditeit: Voorkomen van verschillende stoornissen bij 1 persoon. Dubbele diagnose: Verslaving (afhankelijkheid en misbruik

Nadere informatie

Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ

Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ De nummering in deze lijst heeft betrekking op de plek waar het onderwerp op de longlist van geïnventariseerde verbetersignalen stond. 1 2 5 10 13 18 28 37 42 Gevolgen

Nadere informatie

GGZ in de huisartsenzorg

GGZ in de huisartsenzorg Filmpje GGZ in de huisartsenzorg NHG-LHV Standpunt Mariëlle van Avendonk m.vanavendonk@nhg.org Toekomstvisie 2022 Modernisering naar menselijke maat Kernwaarden huisartsgeneeskunde generalistische, persoonsgerichte

Nadere informatie

Bewegen en gezonde leefstijl voor statushouders

Bewegen en gezonde leefstijl voor statushouders Bewegen en gezonde leefstijl voor statushouders Hester van Bommel; Pharos Yibark Tesfamichael Misgane & Nazar Merzorian Sleutelpersonen Gezondheid Statushouders Nizar Ali Badr Kennisdelingsprogramma Gezondheid

Nadere informatie

Culturele interview. Introductie

Culturele interview. Introductie Culturele interview De volgende thema s worden besproken tijdens het culturele interview: 1. Biografie (persoonlijke en sociale gegevens) 2. Geschiedenis van de huidige klachten 3. Eerdere trajecten 4.

Nadere informatie

07-04-15. Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Na vanmiddag. bij ouderen met een verstandelijke beperking

07-04-15. Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Na vanmiddag. bij ouderen met een verstandelijke beperking Na vanmiddag Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij ouderen met e Weet u hoe vaak angst en depressie voorkomen, Weet u wie er meer risico heeft om een angststoornis of depressie te ontwikkelen,

Nadere informatie

Haïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010

Haïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010 Haïti Anneke Vinke, 19 januari 2010 Opzet Korte introductie Feiten en verder Morgen... PAUZE --> daarna vragen/discussie 2 Situatie: RAMP in Haïti TV beelden & leed: zien van pijn van kinderen niet te

Nadere informatie

Wie zorgt er voor de oudere migrant?

Wie zorgt er voor de oudere migrant? 22 november 2017 Wie zorgt er voor de oudere migrant? Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen & gezondheid mr Chandra Verstappen Programmamanager Ouderen & gezondheid

Nadere informatie

CONTEXTGERICHT WERKEN MET NIET- BEGELEIDE MINDERJARIGEN IN DE JEUGDZORG

CONTEXTGERICHT WERKEN MET NIET- BEGELEIDE MINDERJARIGEN IN DE JEUGDZORG CONTEXTGERICHT WERKEN MET NIET- BEGELEIDE MINDERJARIGEN IN DE JEUGDZORG I l s e D e r l u y n C e n t re f o r t h e S o c i a l S t u d y o f M i g r a t i o n a n d Re f u ge e s Va k g ro ep S o c i

Nadere informatie

Stressklachten en wat u eraan kunt doen

Stressklachten en wat u eraan kunt doen Stressklachten en wat u eraan kunt doen Informatie voor vluchtelingen Nederlands Arabisch Herkent u deze klachten? Buikpijn, hoofdpijn, slapeloosheid, piekeren, snel boos worden, nerveus zijn, nergens

Nadere informatie

Wij nodigen iedereen die aan ons programma wil deelnemen of bijdragen uit om onze site verder te bezoeken en om contact met ons op te nemen.

Wij nodigen iedereen die aan ons programma wil deelnemen of bijdragen uit om onze site verder te bezoeken en om contact met ons op te nemen. Storyboard tekst voor de website www.mind-spring.nl HOME Welkom bij Mind-Spring. Leuk dat u ons heeft gevonden! Op deze website vindt u informatie over Mind-Spring, een preventief interventie programma

Nadere informatie

Toegankelijkheid van de huisartsenzorg voor mensen met psychische problemen. Peter Verhaak.

Toegankelijkheid van de huisartsenzorg voor mensen met psychische problemen. Peter Verhaak. Toegankelijkheid van de huisartsenzorg voor mensen met psychische problemen Peter Verhaak p.verhaak@nivel.nl Disclosure belangen spreker P. Verhaak (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Participatie in rollen. De cliënten die van de Awbz naar de Wmo gaan. Overzicht. Mensen met beperkingen participeren in de wijk (en daar buiten)

Participatie in rollen. De cliënten die van de Awbz naar de Wmo gaan. Overzicht. Mensen met beperkingen participeren in de wijk (en daar buiten) Maatschappelijke participatie, stigma en openheid Overzicht Maatschappelijke Participatie Participatie door rehabilitatie Openheid Lies Korevaar Groningen, 27 januari 2015 Afsluiting De cliënten die van

Nadere informatie

6,1. Wetten: Werkstuk door een scholier 1662 woorden 29 december keer beoordeeld. Maatschappijleer. In-uitstroom van asielzoekers:

6,1. Wetten: Werkstuk door een scholier 1662 woorden 29 december keer beoordeeld. Maatschappijleer. In-uitstroom van asielzoekers: Werkstuk door een scholier 1662 woorden 29 december 2001 6,1 58 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer In-uitstroom van asielzoekers: Instroom uitstroom Van 1994 tot 1 septemer 2000 Van 1994 tot 1 september

Nadere informatie

Doorbreken van de cirkel van intergenerationele overdracht van geweld

Doorbreken van de cirkel van intergenerationele overdracht van geweld Onderzoek naar maatschappelijke vraagstukken Doorbreken van de cirkel van intergenerationele overdracht van geweld VoorZorg doorbreekt de cirkel Onderzoeksprogramma Hoe effectief zijn we in het beschermen

Nadere informatie

De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen

De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen 3 Parnassia Groep is specialist in geestelijke gezondheid Psychische klachten, een psychische stoornis of ziekte: ze kunnen iedereen treffen en ernstig

Nadere informatie

1 10 NEDERLANDS - SORANI als u last heeft van concentratieproblemen, nachtmerries, angst, somberheid Informatie voor vluchtelingen 11 Voorbeeld De klachten van Amina Amina is 17 jaar. Op haar twaalfde

Nadere informatie

Depressie. hoe, wat & hulp. Stef Linsen, psychiater. 12 oktober 2017 Amsterdam. Icarus Blender #2, Vitamine Z

Depressie. hoe, wat & hulp. Stef Linsen, psychiater. 12 oktober 2017 Amsterdam. Icarus Blender #2, Vitamine Z Depressie hoe, wat & hulp 12 oktober 2017 Amsterdam Icarus Blender #2, Vitamine Z Stef Linsen, psychiater www.steflinsen-psychiatrie-partnerhulp.nl Hoe méer vitale kenmerken, hoe ernstiger: - wakker tussen

Nadere informatie

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie Inhoud Nieuw in de NHG Standaard Angst Christine van Boeijen PAO H 2012 Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie En verder Wat hebt u geleerd? Vraag 1 Waarmee presenteert een patient met een angststoornis

Nadere informatie

Parnassia Groep Remco de Winter & Karin Slotema

Parnassia Groep Remco de Winter & Karin Slotema Parnassia Groep 30-11- 2017 Remco de Winter & Karin Slotema Kennismaken + epidemiologie Principes voor de omgang met suïcidaal gedrag pauze Systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag pauze Beschrijvende

Nadere informatie

EABCT. Begeleiding en opvang chronische psychiatrie in de basis GGZ. monitoren, familie, leefstijladviezen, en motiverende gespreksvoering

EABCT. Begeleiding en opvang chronische psychiatrie in de basis GGZ. monitoren, familie, leefstijladviezen, en motiverende gespreksvoering EABCT 2014 Begeleiding en opvang chronische psychiatrie in de basis GGZ monitoren, familie, leefstijladviezen, en motiverende gespreksvoering dr. Tonnie Staring Achtergrond Wie zijn de chronisch zieken?

Nadere informatie

Het OCMW en de vluchtelingencrisis

Het OCMW en de vluchtelingencrisis Themawerking Vreemdelingen Het OCMW en de vluchtelingencrisis Overzicht Inleiding: situatie 2015-2016 Asielzoeker of (erkend) vluchteling? Waarom vluchten mensen? Wat bepaalt of iemand asiel kan aanvragen?

Nadere informatie

Wanneer school een lijdensweg wordt.

Wanneer school een lijdensweg wordt. Wanneer school een lijdensweg wordt. Dr. D. Neves Ramos Kinder- & Jeugdpsychiater ZNA UKJA Tegenwoordig heeft iedere leerling wel iets! Leerlingen met een psychiatrische stoornis horen niet in een klas

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Oudere migranten en cognitieve stoornissen en dementie

Oudere migranten en cognitieve stoornissen en dementie Oudere migranten en cognitieve stoornissen en dementie Dag van de inhoud dr. J. Witlox, specialismegroep neurocognitieve stoornissen drs. Nour Alkaduhimi, specialismegroep ouderen Mijn moeder is dement

Nadere informatie

POZAH PSYCHIATRISCHE ONDERSTEUNING EN ZORGTRAJECT VOOR ASIELZOEKERS AAN HUIS

POZAH PSYCHIATRISCHE ONDERSTEUNING EN ZORGTRAJECT VOOR ASIELZOEKERS AAN HUIS POZAH PSYCHIATRISCHE ONDERSTEUNING EN ZORGTRAJECT VOOR ASIELZOEKERS AAN HUIS 29 november 2017 Cindy Baillieu Situering AMIF project (vroegere Europees Vluchtelingen Fonds) Samenwerking FedAsil & St. Alexius

Nadere informatie

Posttraumatische stress-stoornis

Posttraumatische stress-stoornis Cure + Care Solutions is hèt landelijk behandel- en expertisecentrum voor complexe psychische aandoeningen en werkt nauw samen binnen een landelijk netwerk van zorginstellingen door het hele land. Cure

Nadere informatie

Bewegen en gezonde leefstijl voor statushouders

Bewegen en gezonde leefstijl voor statushouders Bewegen en gezonde leefstijl voor statushouders Hester van Bommel; Pharos Mostafa Hazeghi & Jasser Al Kafri Sleutelpersonen Gezondheid Statushouders Nizar Ali Badr Kennisdelingsprogramma Gezondheid Statushouders

Nadere informatie