5,9. (Goethe) Werkstuk door een scholier 4476 woorden 4 november keer beoordeeld. Geschiedenis. Alle Menschen werden Brüder??

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 4476 woorden 4 november , keer beoordeeld Vak Geschiedenis Alle Menschen werden Brüder?? (Goethe) Inleiding Dit werkstuk gaat over de slavernij, hoe die ontstaan is en de achtergrond van de slavernij. Mijn belangstelling voor het onderwerp werd gewekt door de afschuwelijke verhalen over wat mensen elkaar hebben aangedaan en nog steeds doen. Mensen die anderen - vaak mensen met een andere huidskleurniet accepteren en denken over hen de baas te mogen spelen. De laatste jaren is het thema 'slavernij' ook weer actueel. Er zijn zelfs Disney films met verhalen over mensen die onvrijwillig worden vastgehouden en als slaaf worden behandeld en zich daar tegen verzetten. (The Prince of Egypt) Door de eeuwen heen is de slavernij als 'normaal' beschouwd. Hele economieën 'draaiden' om het werk van de slaven. In de oudheid was slavernij normaal. Denk maar eens aan de joden in Egypte. Maar ook in de middeleeuwen was de slavernij 'normaal'. De kruisridders hadden vaak grote groepen slaven in dienst (vooral Moren) die vaak het zware moesten doen. Zelfs de katholieke kerk sprak over slavernij 'behalve als de slaven goed behandeld werden'. De slavernij begon in de 18de en 19de Eeuw. Voor Nederland de Gouden Eeuw als gevolg van de heersing over de wereldzeeën en de kolonisatie. Maar ook andere grote wereldmachten (het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en later Amerika) gebruikte de slavernij. Zij gebruikte de slaven als arbeidskrachten in de mijnen (delfstof winning) en plantages (kantoen, koffie en specerijen). En daarmee was de transatlantische slavenhandel begonnen. Grote aantallen slaven werden van uit het gebied waar ze vandaan kwamen (met name Afrika ) over de wereldzeeën naar de bestemmingslanden gezeuld: Europa ( en de koloniën) en Amerika. Het grote leed dat deze transport veroorzaakte is onbeschrijfelijk. Maar ook voor de slaven die het wel haalden waren de omstandigheden verschrikkelijk. Het is dan ook logisch dat steeds meer mensen zich gingen verzetten tegen deze ontwikkeling en het verzet tegen de slavenhandel en slavenarbeid groeide. De bevrijding van de slaven verliep 'stukje bij beetje' Van emancipatie van de slaven zelf tot revolutie. Pas in het midden van deze eeuw kon het niet meer anders dan dat de slavernij moest worden afgeschaft alhoewel het nog tot het eind van de jaren 80 geduurd heeft voordat de laatste gedachte van 'apartheid', Pagina 1 van 10

2 zoals in Zuid-Afrika waren verdwenen De geschiedenis van de slavernij heeft dan ook veel verschillende kanten. Behalve historische, economische, politieke of religieus vind ik vooral een belangrijke vraag: waar haalden we het recht en het gelijk vandaan om medemensen zo afschuwelijk te behandelen? Wie gaf ons dit recht en waarom kwamen we er niet eerder tegen in opstand. En is de slavernij nu wel echt voorbij??? Opzet van dit werkstuk Het is te veel om in dit werkstuk alle kanten van de slavernij te vertellen. Daarom heb ik er voor gekozen eerst de ontwikkeling van de slavernij in het algemeen te beschrijven. Daarna zal ik proberen over de slaven zelf iets te vertellen. Eerst; wat is een slaaf. Dan : hoe werd iemand slaaf, werden alleen zwarte mensen slaven en wat voor werk moesten mensen doen? Ook zal ik iets vertellen over de slavenhandel en de rol die Nederland daarbij speelde. En als laatste wil ik de opstand onder de slaven en de gevolgen daarvan behandelen. Mijn werkstuk wil ik afsluiten met het beantwoorden van de vraag : is slavernij nu voorgoed voorbij? Met andere woorden : zijn alle 'Menschen Bruder" van elkaar? Carolien Leers m4a WAT IS SLAVERNIJ? Volgens het groot woordenboek der Nederlandse taal, de dikke Van Dale, is slavernij: ' persoonlijke onvrijheid met gemis van staatkundige en burgerlijke rechten' Of om het in eenvoudige woorden te zeggen: iemand heeft niets over zich zelf te zeggen en heeft geen rechten. Een slaaf had dus ook geen rechten over zich zelf. Hij moest doen wat zijn baas zei en als hij het daar niet mee eens was had hij pech. Slaven werden vaak op een gruwelijke manier behandeld. Hun hoofden werden kaalgeschoren, zij werden geboeid en kregen een merkteken van hun baas op de borst gebrand. Kortom, ze werden als vee behandeld. En dat vooral bij het transport, dat gemiddeld 9 weken (ruim 2 maanden) duurde. Dat transport van de slaven was onmenselijk. Met grote aantallen - duizenden - tegelijk werden ze op een boot gezet en vaak zonder voedsel of water over lange afstand vervoerd. Ze werden geboeid en aan elkaar vastgeklonken zodat ze zich nauwelijks konden bewegen. Onderstaand plaatje (uit het boek: slavenhandel en slavenhalers: Jetty Hoppe) laat zien hoe dat ging: ze werden met de hoofden aan de zelfde kant op een onhygiënische wijze dicht op elkaar gelegd (zie afbeelding) Het is dan ook niet verwonderlijk dat vele slaven het transport niet overleefden. Een kwart van hen stierf al tijdens de overtocht. Ziekten als pokken, tyfus, schuurbuik, tering, verwonding of zelfs verstikking waren niet ongebruikelijk. Maar ook als een slaaf de tocht wel overleefde - of niet lang daarna door ziekte overleed - was zijn toekomst allerminst rooskleurig. Hij werd als vee verhandeld op de markt, gekeurd en overgebracht naar zijn werkplaats, meestal de plantage of de mijn. Op zijn werkplaats had hij te maken met strenge toezichthouders die niets door de vingers zagen. Bij het minste of geringste werden slaven bestraft. Met harde maatregelen zoals zweepslagen, het afhakken van handen of voeten of het uitsteken Pagina 2 van 10

3 van de ogen. Die strenge tucht kwam vooral voort uit angst onder de opzichters voor opstand. En daarom werden er keiharde voorbeelden gesteld die de rest moest afschrikken om zich te verzetten. De gemiddelde levensverwachting van slaven die de tocht overleefden was dan ook hooguit 10 jaar. Natuurlijk waren er slaven die probeerden deze mensonterende toestanden te ontvluchten. Maar meestal kwamen ze niet ver. Als een slaaf weg liep of verdacht werd van diefstal was een van de vele straffen dat hij werd uitgekleed, aan een paal gebonden en door een andere slaaf afgeranseld werd terwijl hun meester stond toe te kijken. De meeste slaven overleefden hun vluchtpoging niet. Kortom: slaven werden gevoelloos behandeld. Alsof het vee was of - nog erger - ongedierte. Niet allen raakten slaven de zeggingsmacht over zichzelf kwijt; ze werden ook volstrekt oneerlijk en willekeurig behandeld. Doordat het zo gewoon was dat er aan de ene kant slavenhouders (de meesters) waren en aan de andere kant de slaven - geeft al aan dat er door de eeuwen heen grote verschillen hebben bestaan tussen de mensen en hun betekenis. Een mensenleven heeft verschillende waarden. Dat van een slaaf is niets - of hoogstens een paar stuivers - waard; dat van de meester is kostbaar en waardevol. Hoewel in deze nu bijna afgelopen eeuw deze grote verschillen tussen de mensen zijn verdwenen; is ook tegenwoordig nog verschil tussen mensen en hun waarde volop aanwezig. HOE WERD IEMAND SLAAF? Slaven waren in twee groepen onderverdeeld je had de inheemse en uitheemse slaven. De inheemse slaven waren hun vrijheid vaak kwijt geraakt als gevolg van misdaad of schulden. De uitheemse slaven waren meestal krijgsgevangenen en armen. Alle slaven waren in dienst van een Tempel of paleis (de twee belangrijkste instellingen van een dorp). Het kwam voor dat slaven voor de meest welgestelde onder de burgers werkten. Zij waren eigendom van hun meester, de slaven hadden geen recht als mens. Hun hoofden werden kaalgeschoren, werden geboeid en kregen een merkteken van hun baas op de borst gebrand. Toen de Europeanen bezit namen van de Nieuwe Wereld, waren er veel arbeiders voor de plantages en de nederzettingen nodig. Eerst namen ze Indianen als slaven, maar die bleken er erg vaak vandoor te gaan. Ze waren ook niet erg sterk en bovendien erg gevoelig voor ziekten die uit Europa waren meegenomen. Daarom begon men in de zestiende eeuw slaven vanuit Afrika in te voeren en in de zeventiende eeuw gebeurde dat in grote aantallen. De Engelsen, Fransen en Nederlanders waren de grootste slavenhandelaren. Sommige slaven boden ook aan om voor anderen te werken, bijvoorbeeld als iemand veel schulden had bij een ander. Hij kon die schuld niet afbetalen en daarom bood hij dan aan om voor een bepaalde tijd slaaf te worden bij de man waar hij schuld bij had. Die slaven die zich aan boden werden vaak niet zo slecht behandeld. Pagina 3 van 10

4 Vaak was het ook zo dat mensen gewoon geroofd werden. Ze werden uit hun dorp gesleept en later, ver van hun eigen land verkocht. Die slaven moesten onder slechte omstandigheden werken en werden vaak zeer slecht behandeld. Als zij probeerde weg te lopen werden zij op een harde en onmenselijke manier gestraft. Soms kregen zij een halsring om (zie afbeelding) die er voor zorgde dat de slaven altijd gehoord werden als zij probeerde weg te lopen. Natuurlijk werden de slaven niet altijd op een wrede en onmenselijke manier behandeld. Dat wordt duidelijk in een stukje uit de volgende brief die de Romeinse wijsgeer Seneca aan een slavenhouder schreef. " Met genoegen heb ik gehoord hoe vriendschappelijk gij met uw slaven omgaat. Zijn het slaven? Ja, maar meer dan dat; het zijn mensen, huisvrienden". Als een slavin zwanger was dan werd het kindje ook meteen een slaaf en moest in dienst van dezelfde slavenhouder werken als de moeder wanneer het kindje opgegroeid en sterk genoeg was. WAT VOOR WERK MOESTEN SLAVEN DOEN? Slaven deden vaak het zware werk. Ze werkten bijvoorbeeld op de katoen plantages of in de mijnen van een paleis of tempel. Het werken op plantages en in de mijnen was het zwaarste werk. Zij werden door de toezichthouders vaak met een zweep geslagen en de slaven werkten vaak tot zij er dood bij neer vielen. Er waren ook kunstenaars en ambachtslieden die een of twee slaven hadden. Die slaven werden beschouwd als leerling en zij moesten de routineklusjes van hun meester uit handen nemen. Het was geen zwaar werk en die slaven werden vaak goed behandeld. Deze vorm van slavernij kwam niet vaak voor. Buitenlandse slaven, mee terug genomen van succesvolle veldslagen, werden gedwongen hun vak van wever, kleermaker of kok uit te oefenen in het paleis van de koning of in huizen van de welgestelde. Het waren meestal de vrouwen die in het huishouden mee moesten helpen. Werkende slaven in de mijnen. De slaven waren altijd blootgesteld aan de meest onmenselijke behandelingswijze. Zij werden met ketens aan elkaar bevestigd en werkten vaak door tot ze er dood bij neer vielen. WERDEN ALLEEN ZWARTE MENSEN SLAVEN? Aan het eind van de middeleeuwen, in de late 15de eeuw, was slavernij in Europa niks geks meer, vooral zwarte en Moren waren slaaf. Toen de Europeanen in de nieuw wereld kwamen leidde dat tot ziektes waar de bevolking van de nieuw wereld niet tegen bestand waren, er vielen veel doden. Daardoor ontstond een arbeidscrisis in de mijnen en op de plantages. De oplossing van het probleem was de invoer van Afrikanen als arbeidsslaven. Ondanks dat de plantages van de Nieuw Wereld tot aan de helft van de 17de eeuw geen groot aantal arbeidskrachten nodig had, was de transatlantische slavenhandel in zwarte begonnen. Ook was het wel eens zo dat negerkoningen en stamhoofden mee werkten. Ze lieten zich goed betalen Pagina 4 van 10

5 voor de zwarte slaven die ze leverden. Niet alleen zwarte mensen waren slaaf maar ook een gering aantal niet zwarte hadden niks over zich zelf te zeggen. Al in de middeleeuwen bestond het houden van christenslaven door moslims. De moslims gebruikte hun slaven voornamelijk in het huishouden. Vaak werd een christenslaaf goed behandeld. Maar toch waren er nauwelijks niet zwarte slaven. Zwarte konden hard werken en ze waren goed bestand tegen die ziektes die de Europeanen met zich mee brachten. WAARDOOR ONTSTOND ER SLAVENHANDEL? Toen de Europeanen bezit namen van de Nieuwe Wereld, waren er veel arbeiders voor de plantages en de nederzettingen nodig. Eerst namen ze Indianen als slaven, maar die bleken niet erg gedwee en gingen er vaak vandoor. Ze waren ook niet erg sterk en bovendien wel erg gevoelig voor ziekten die uit Europa waren meegenomen. Daarom begon men in de 16de eeuw slaven vanuit Afrika in te voeren en in de 17de eeuw gebeurde dat in enorme aantallen. De Engelsen, Fransen en Nederlanders waren de grootste slavenhandelaren. Ze voeren naar de Golf van Guinea (de 'slavenkust') en ruilden hun lading voor mensen. Met schepen vol slaven zeilden ze naar de kolonies. Men gaat er in het Westen vanuit dat de Europese slavendrijvers West Afrika tot slavenhandel gedwongen hebben, en dat zij het dus schuld zijn dat de primitieve stammen zijn uitgestorven en de bevolking voor een groot deel werd uitgeroeid. Maar slavernij, of lijfeigenschap, bestond al lang voordat de eerste slavendrijvers in de 16de eeuw in Afrika en Amerika de slavenhandel begonnen. Voor bijna iedere neger uit het zuiden van de Afrikaanse Sahara was slavernij de normaalste zaak van de wereld. De enige die er volkomen vrij waren, waren de koningen. Door de ontwikkeling van de Europese slavenhandel kreeg men in West Afrika het besef van de economische waarde van de werkkrachten. Geleidelijk aan werden de onderdanen en krijgsgevangenen niet meer als een klasse maar als een waarde object gezien. Afrika begon ook met handel in slaven. De eerste traumatische ervaring die de slaven te verwerken kregen als zij in de Nieuwe Wereld aankwamen was de slavenmarkt. Wanneer er een teken, zoals het slaan op de trommel, gegeven werd, renden de kopers tegelijk de plaats op waar de slaven zaten opgesloten, en ze kozen de slaven die hen het meest bevielen. Op deze wijzen werden familie en vrienden gescheiden en vele van hen hebben elkaar daarna nooit meer gezien. HOE ONTSTOND DE SLAVERNIJ? De slavernij ontstond vooral uit de gewoonte dat een in een oorlog overwonnen persoon of volk het eigendom werd van de overwinnaar. Daarnaast was het ook heel gebruikelijk dat de zwakkere bescherming zocht bij de sterkere, in ruil daarvoor moest hij werken voor de sterke en zo van hem afhankelijk werd. Door de eeuwen heen heeft er altijd slavernij bestaan. Bij de oude volkeren had de slavernij alleen economische redenen. Slaven kon men goed gebruiken bij het zware werk. Slaven speelde een grote rol in de beschaving van de Nieuwe Wereld. In de bijbel staat een goed voorbeelden van slavernij: Een Pagina 5 van 10

6 Egyptische farao maakte de Hebreeërs tot slaven om zijn grootste dromen van grotere en betere steden waar te maken. Bij de Romeinen waren de slaven in positie vergelijkbaar met het huispersoneel. Maar na de vele veldslagen die de Romeinen wonnen, had Rome een overvloed aan slaven. En zo ontstond de slavenhandel. Bij elk Romeins leger bevonden zich veel slavenhandelaars die de overwonnenen opofferden en op slavenmarkten werden verkocht, meestal om te gaan werken in de mijnen of op de akkers van de grootgrondeigenaren. In de middeleeuwen werden mensen ook meegenomen na een veldslag om als slaaf te werken of personen die de zeggingsmacht over zich zelf verloren hadden door het maken van grote schulden, de 'horigen'. In de nieuwe tijd begon de slavenhandel pas echt. In de 16e, 17e en 18e eeuw waren het de Portugezen, Spanjaarden, Nederlanders en Engelsen die de slavenmarkt domineerden. Dat kwam voor een deel door de kolonisatie en de ruilhandel die daaruit ontstond. Schepen maakten in die tijd meestal drie opeenvolgende reizen: 1. van thuishaven met ruilgoederen naar Afrika, 2. van Afrika met slaven naar Amerika 3. van Amerika met producten als suiker en tabak weer naar de thuisbasis. Vooral de tweede tocht was zeer berucht. Vooral in de 18e eeuw voerden de slavenhalers veel sterke drank Afrika in, met als gevolg dat de negers hun in onderlinge oorlogen gemaakte krijgsgevangenen tegen de brandewijn van de slavenhandelaars ruilden. Veel Afrikanen werden op deze manier tot slaaf gemaakt in Amerika of een van de Westerse koloniën. WAAR BEGON DE OPSTAND? De eerste mensen die in opstand kwamen tegen slavernij waren de Amerikaanse kwakers. Het 'Germantown Protest', dat in 1688 door een groep Kwakers uit Pennsylvenia gehouden werd, richtte zich tegen de slavernij en de slavenhandel. In 1700 waren er ook niet- Kwakers die zich tegen de slavenhandel en de slavernij verzetten, een voorbeeld is: Sewall, een president. In een boek schreef Sewall: 'alle mensen, daar zijn zonen van Adam, alle mensen zijn mede- erfgenamen; eenieder heeft dezelfde rechten op vrijheid en op alle andere uiterlijke vertroostingen van het leven...zodat er van oorsprong en van nature geen slavernij bestaat'. Bij een jaarlijkse vergadering van de 'Society of Friends' in 1772 hield Anthony Benezet een toespraak waar bij hij de 'Society of Friends' wist te overtuigen dat zij niet meer in slaven moesten handelen. Tegen 1772 had Benezet inmiddels al uitgebreid over de slavernij geschreven. Zijn werken werden in Frankrijk en in Engeland gelezen. Het had een sterke in- vloed op de Franse en Engelse. Maar de Engelse streden meer voor het verbod op slavenhandel dan op het vrij maken van de slaven zelf. Zij waren van mening dat het houden van slaven vanzelf zou ophouden als er ook niet meer in slaven gehandeld werd. Pagina 6 van 10

7 Die discussies over het verbieden van de slavenhandel hielden de slaveneigenaren ook bezig. De dreiging van een slavenopstand maakte de slavenhouders vooral erg bang. Een aantal kleinere opstanden in de 18de en 19de eeuw gaf en al een idee van wat er bij een algemeen verzet zou kunnen gebeuren. Daarom werden de opstanden met harde hand onderdrukt. In 1712 stak een groep slaven in New York meerder huizen in brand en zij vermoorden een aantal blanken. Eenentwintig slaven werden verbrand, gehangen of geradbraakt. Bij de opstand van 1739 in Stono, Carolina, vielen er 60 doden, waarvan 20 blanken en 40 negers. WIE BEGON MET DE OPSTAND? In de geschiedenis zijn een aantal opstanden van slaven tegen de onderdrukking bekend. Wellicht de meest bekende is de opstand van de Joden tegen de overheersing van de Egyptenaren. Dit resulteerde uiteindelijk in het vertrek van de Joden uit Egypte onder aanvoering van Mozes. Een andere bekende opstand is de opstand tijdens het Romeinse rijk in ca. 75 voor Christus. De leider van de opstand - Spartacus - moest zijn verzet uiteindelijk met de (kruis-) dood bekopen. In 1800 kwamen niet alleen slaven in opstand maar ook niet slaven, niet slavenhandelaren en niet slavenhouders zagen in dat slavernij iets onmenselijks was. Opstanden door slaven zelf braken overal uit waar er een kans op succes bestond, waar het controlesysteem zwak was, daar waar slaven zich konden organiseren en daar waar er ook kans was om ergens naar toe te vluchten. Het was niet gek dat slaven in opstand kwamen. Zij werden de omstandigheden waaronder zij moesten werken zat en kwamen in opstand tegen hun meester. Er zijn weinig opstanden gehouden op slaven schepen (hoewel daar alle reden toe was). Dat geringe aantal kan 3 oorzaken hebben. Ten eerste de verlammende angst die de slachtoffers (slaven) hadden. De behandeling op het schip was onmenselijk en het vooruitblik naar een meester die veel sloeg veroorzaakten veel wantoestanden, zoals het overboord springen of het weigeren van eten en drinken, als zij weigerden te eten of te drinken werden ze hardhandig gevoerd (zie afbeelding). Ook kozen sommige er zelfs bewust voor om dood te kwijnen. Ten tweede de goede veiligheidsmaatregelen die de slavenhalers bedacht hadden, zoals het geboeid vast zitten. Een slavenhaler was ook altijd goed bewapend en een slaaf dacht er dus niet aan in opstand te komen. En ten derde hadden de slaven onderling geen goed contacten. Mannen en vrouwen werden gescheiden en gezinnen werden uit elkaar gehaald. Mensen verstonden elkaar niet dus zij konden samen geen opstand voeren. Een slaaf die hardhandig gevoerd wordt nadat hij weigert te eten. De dokter heeft er belang bij hen in leven te houden. Voor iedere slaaf die levend in Amerika kwam kreeg hij een bepaald bedrag. Ook 'gewone' mensen zagen in dat slavernij niet kon en ook zij kwamen daartegen in opstand. Op 1 Januari 1807 werd de slavenhandel in het hele Engelse rijk verboden. Iedere Brit die betrapt werd op het verhandelen van slaven moest een hoge boete betalen. In 1811 kon het verhandelen van slaven zelfs tot de doodstraf volgen. De Engelsen waren niet de eerste die de slavenhandel afschaften. De Denen hadden dit al vier jaar eerder gedaan en vele Amerikaanse staten hadden de overzeese handel al in de ban gedaan. Pagina 7 van 10

8 Maar de landen waar het handelen nog steeds wettig was - Spanje, Portugal en Nederland - bleven nog altijd actief handelen in slaven. Uiteindelijk werd de slavenhandel ook in Frankrijk (1848), Nederland (1857), Portugal (1858) en Rusland (1861) afgeschaft. In Amerika was de slavernij een belangrijk onderwerp in de Amerikaanse burgeroorlog ( ). In deze oorlog streden Noordelijke staten tegen de Zuidelijke. Waarbij de Zuidelijke staten wilden dat de slavernij zou blijven bestaan. De slavernij was van groot belang voor de Zuidelijke Economie (katoen plantages). Op 9 April 1865 moest generaal Lee zich overgeven en hadden de Noordelijke gewonnen waarna de emancipatie van de negers konden beginnen. Die emancipatie heeft tot het eind van de jaren70 in Amerika voortgeduurd en is zelfs nu nog niet helemaal volbracht. WAT WAREN DE GEVOLGEN VAN EEN OPSTAND? Slaven opstand had een hele grote betekenis voor de opheffing van slavernij. Zelfs voor het grootste deel werd slavernij opgeheven door het verzet van de slaven zelf. Maar ook Engeland had hier een rol in gespeeld. Nadat de slavenhandel en slavernij officieel verboden werd ging het toch door. Dat was de meest dramatische periode geweest van de slavenhandel. Mensen die illegaal in slaven handelden, roofden slaven van de Afrikaanse kust om ze, na de controle van de Engelse op illegale slavenhandel te ontwijken, in de West te dumpen. Een paar voorbeelden van een slaven opstand in de 18de eeuw zijn bekend: In de achtermiddag, na de schaft werden de blanken op het kuildek aangevallen. De bemanning vluchtte naar achteren. Men schoot op de slaven met scherp, zout en 'kleinhagel'. Andere schepen verleende bijstand. Slaven die overboord waren gesprongen, werden weer opgevist. Om zes uur was de aanval afgeslagen en waren de slaven weer in de boeien gezet. Twee slaven waren dood geschoten, negen slaven, drie slavinnen en een kind werden vermist. Tijdens een oversteek naar Amerika wilden de slaven een opstand beginnen onder leiding van een 'Bomba' (hoofdman). Enkele slaven die zich ziek hielden en daardoor niet in de boeien waren geslagen zouden de eerste aanzet geven. Het voornemen werd echter door een aantal slavinnen verraden. Vrijheid alleen was natuurlijk niet genoeg. Ex-slaven hebben veel leed overgehouden aan de slaventijd. Het is onmogelijk om iemand, die jaren lang onder de slechtste omstandigheden heeft geleefd, te bevrijden, en dan te verwachten dat hij zijn ervaringen als slaaf vergeet. En nu, zelfs honderd jaar na de bevrijding, is het nog steeds niet vergeten. Zwarte willen niet op huidkleur beoordeeld worden maar om wie ze zijn. WAAR VOND DE SLAVERNIJ PLAATS? De eerste Europeanen die naar Amerika gingen waren de Spanjaarden. Later kwamen ook de Portugezen, Engelsen, Fransen en Nederlanders naar de Nieuwe Wereld.. Zij namen het vruchtbare land in bezit, bouwde er huizen op en legde grote plantages aan voor suiker, tabak en katoen. Maar natuurlijk moest er op die plantages gewerkt worden en dat deden de Europeanen niet zelf. Ze haalde slaven uit Afrika en lieten hen op de plantages werken. Ook lieten de Europeanen de Pagina 8 van 10

9 slaven werken in de mijnen. Mijnwerk was vaak ongezond en zeer zwaar werk. Slavernij vond niet alleen plaats op de plantages en in de mijnen, maar ook waren er slaven die mee werkten in het huishouden. WELKE ROL SPEELDE NEDERLAND HIERIN? Zoals in de vorige hoofdstukken werd beschreven bestond de slavernij vooral dankzij de productie van en de handel in waardevolle goederen als suiker, koffie en katoen. Slaven waren nodig om het harde werk te doen. De handel van slaven maakte deel uit van het systeem van kolonisatie, plantages en investeringen. Veel kooplieden die bij de slavenhandel waren betrokken bezaten zelf ook plantages en zij wisten dat, als er geen nieuwe slaven zouden worden aangevoerd zij zelf met hun investeringen daaronder zouden leiden. Daarom was de handel in slaven voor de Nederlandse kooplieden dan ook van groot belang. Het is zelfs zo dat ze bereid waren geld toe te leggen op de slavenhandel als ze deze verliezen door de winsten uit de plantages maar weer zouden kunnen goed maken. Met de verovering van een aantal opslag plaatsen voor slaven door de Westindische Company (WIC) kwam in de 17de en 18de eeuw de Nederlandse slavenhandel tot grote bloei. Ruim slaven werden door de WIC vanuit Afrika naar een onzekere en gruwelijke toekomst verscheept. Slavenhandel was toegestaan tenzij de te verhandelen mensen geen Christenen waren, dan werden zij tot Christen gemaakt. De slavenvaart werd gezien als een goede daad. De slaven zouden bij Noord-Europese eigenaren beter af zijn dan bij de slavenhandelaren in hun eigen gebied. Nederland was altijd zeer actief geweest in de slavenhandel en zij waren dan ook een van de landen die nog lang doorgingen met houden van slaven en de handel daar in. Een slavenschip dat wordt aangehouden nadat er een verbod op het handelen in slaven is gelegd. IS DE SLAVERNIJ VOORBIJ? ZIJN ALLE MENSEN NU 'BROEDERS' VAN ELKAAR? Slavernij is nu gelukkig voor een groot deel voorbij. Het is niet meer zo dat er nog mensen als een echte slaaf behandeld worden. En ook de mensenhandel is grotendeels verdwenen. Maar het komt nog wel voor dat vrouwen en meisjes meegenomen worden vanuit minder welvarende landen naar beter welvarende landen om in de prostitutie te gaan werken. Zij kunnen niet anders doordat zij zonder legale papieren het land binnenkomen. Ook zijn er nog grote verschillen in 'stand' tussen de mensen. In sommige landen zijn buitenlanders, vaak kleurlingen, minderwaardig. Ze hebben niet dezelfde rechten als de eigen inwoners en doen vaak het vuile werk. Ook worden ze uitgebuit. Soms moeten ze - omdat ze bijvoorbeeld illegaal het land zijn binnengekomen - voor weinig geld het zwaarste werk doen. Hoewel deze mensen geen echte slaven zijn worden ze nog wel zo behandeld. Met deze voorbeelden wordt ook duidelijk gemaakt dat mensen elkaar nog steeds niet als 'gelijk' zien, zij denken nog steeds voor anderen te kunnen beslissen. Ook is een goed voorbeeld van ongelijkheid de Ku Klux Klan. Blanke mensen die het zwarte ras minder waardig vinden en ze daarom willen uitmoorden. Gelukkig is er in Nederland geen Ku Klux Klan omdat er Pagina 9 van 10

10 van oorsprong geen zwarte in Nederland wonen. Wel is er nog niet zo lang geleden een Nederlandse politieke partij geweest die ook niet met het broederschap instemden. Deze partij (Centrum Democraten) vond dat alle niet Nederlanders het land uit moesten. Gelukkig zijn ze bij de laatste verkiezingen uit het parlement verdwenen. Pagina 10 van 10