Techniek, ICT en domotica Toepassing binnen de zorg voor mensen met dementie. Mevrouw Jansen: LEERBAARHEID
|
|
- Damian Timmermans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Techniek, ICT en domotica Toepassing binnen de zorg voor mensen met dementie prof. dr. Roy Kessels klinisch neuropsycholoog Afdeling Medische Psychologie & AlzheimerCentrum Nijmegen, UMC St Radboud Neuro- & Revalidatiepsychologie, Radboud Universiteit Nijmegen Vincent van Gogh voor Geestelijke Gezondheid, Venray Moderne Dementiezorg, StudieArena, Mevrouw Jansen: 83 jaar, sinds 1 jaar ziekte van Alzheimer Vergeet alledaagse gesprekken, oriëntatie in tijd gestoord, koken lukt niet meer, apparaten bedienen probleem Forse geheugenstoornis Wel steunende echtgenoot Kleiner gaan wonen (flat bij zorginstelling) Na verhuizing: Na gewenning weg vinden in huis Eenvoudige handelingen gaan goed Koffiezetten met Senseo-apparaat eigengemaakt (briefje ernaast) Herkent de nieuwe vriendelijke buurvrouw op de galerij Echtgenoot durft haar korte tijd alleen te laten LEERBAARHEID Leren = veranderingen in de hersenen Het opnemen, opslaan en opdiepen van kennis (geheugen) Hippocampus schakel tussen tijdelijke opslag (kortetermijngeheugen) en permanente geheugen (langetermijngeheugen): zorgt ervoor dat bewuste herinneringen worden gevormd Hippocampus Vasculaire dementie Alzheimerdementie BEWUST ONBEWUST/AUTOMATISCH Vormen van leren en geheugen Wat heb je bij je laatste bezoek aan Amsterdam gedaan? Wie zijn er op bezoek geweest Wat is de hoofdstad van Nederland? Welk jaar is het nu? Vul dit woord aan: NI_UW_G_IN Gewenning: overvliegende vliegtuigen Associaties: geur van pijptabak! opa Leren fietsen De weg vinden Het geautomatiseerde geheugen 1
2 Dus: bij (Alzheimer)dementie niet alle vormen van leren geheugen gestoorden Automatisch geheugen (herkennen van eerder geziene informatie) Emotioneel geheugen: positieve en negatieve ervaringen beter onthouden dan neutrale Routines: eenmaal geleerde vaardigheden (fietsen, de weg vinden in de buurt), vaste teksten (bijv. gebeden) Hoe kunnen we dit nu toepassen in de dementiezorg?! Marianne Scholte & Yvonne Schikhof!"#$%&"'("%()"(*"+'&%,(-.%( )"($"+/"%"%(!"#$%&'((( (0",&1(211+)34"/5( 6.+&.%%"(7#$185"9(5".:8"&)"+(;.,-11+<&"%&%,"%( )*+%',-**./0*1%$2"39(( A-1%%"(7#$&'$1B9(C+1,+.::.8"&)"+(!"#$%181,D(B1+(E.+"(!"#$$#!%$$& '()*+,*&-*.*,/*0(+1& F+(*./(""%/(&%(75.)<&#$5(G(((((( F"%(*"%/(515(-"+%&">*&%,(&%(IJJK( L""%(%&">*"(/#$+&M"8&H'"(..%->88&%,"%( F"%(N"+$.8"%5.B"8("%(""%(O+.&%5+.&%"+(&%(IJPJ( F+-.+&%,"%( 4**$/56%/+%',-6789/ N"+.%)"+"%)"()1"8,+1"C( F&,"%(*"%/"%( :&2%$%/5%&'%&/;**$/2*%.+$*%<9/ R"+"%( O")&"%&%,(*1+)5(,"8""+)(.8/($"5(+"/>85..5( 1C8"-"+5( ;"(*",(%..+($"5(51&8"5( R">'"()&%,"%(-"+S&%)"%(:"5(&"5/("%(1%5$1>)"%( F+(*./(""%/(S&H(""%('"%%&/#"%5+>:GTT(( :""+)"+"()&/#&C8&%"/( E1%5.#5(:"5(<1+,C+1B"//&1%.8/(:TST5T(%&">*"( 1%5*&''"8&%,"%( F%(/>S/&)&"( :&2%$%/;**$=%%.2%&9/ 2
3 U%)&-&)>"8"(/C"88"%(1C(:1S&"8(51>#$( L"S./""+)(1C("+-.+&%,(-.%("%(&%( /.:"%*"+'&%,(:"5(75T(W%)+"*/(Q%&-"+/&5D( X&8:CH"G( $YCZVV***TD1>5>S"T#1:V*.5#$[ -\+]DO^UA8_QF`B".5>+"\+"8.5")( $YCZVV***TD1>5>S"T#1:V*.5#$[ -\aqb%<c5!/du`b".5>+"\+"8.5")( W8(,"8""+)G( UE!('.%(,"S+>&'5(*1+)"%(1:(""%(*",(5"( X.&8>+"(B+""( W.%+.'&%,(8"-"+5(&"5/(C8"<&"+&,/(1C(!1>#$(/#+""%(*"'5(%&">*/,&"+&,$"&)(1C( T( L"'1<"%(.8/($>8C:&))"8(-11+( 1T.T(<1+,*1%&%,"%Z( ec($1,"(8""m&h)(s&")"%(51>#$(/#+""%/( :1,"8&H'$")"%GTT( X1#>/,+1"C(f(5"/5(S""8)5"8"B11%/( N11+S"+"&)&%,(U%(!1>#$(f( $.CCD(,.:"/( L")""8)"(51CC"+/(>&5(,"/C+"''"%()11+(/5>)"%5"%Z( g>&/)&"+"%( 4.%)"8"%9(S"*","%(S>&5"%( 01Y"+).:Z(,"S11+5"3("%(*11%C8..5/( g1ssd(v(/c1+5( 2&">*"(#1-"+(GG(,"/#$&'5(-11+(:"%/"%(:"5( 3
4 7%".'(C+"-&"*G( U%5"+B.#"("%(S"$>&<&%,( 7C"8#1%#"C5"%( R1,,&%,(-.%().5.("%(,"S+>&'()11+(<1+,C+1B"//&1%.8/( W.i"9(g>:.%&5./9(R.>+"%/(!+&:S1/( W.%:"8)"%(8.5"+(-&.(*"S/&5"(1B(%>(-&.("3:.&8( (DT/#$&'$1Bj$+T%8( Optimaliseren van lerend vermogen bij dementie Het leren van vaardigheden: relevant voor ADL-functioneren Oefenen en trainen (maar niet alleen maar!) Gebruik maken van intacte functies (automatische/ onbewuste geheugen) En hierdoor het lerend vermogen optimaliseren! Het (opnieuw) leren van vaardigheden! Automatisch gedrag uitlokken! Gewenst en ongewenst gedrag aanpassen! Positieve emoties uitlokken Het leren van vaardigheden Vaardigheden: complexe taken zoals gebruiken nieuwe magnetron, koffiezetapparaat e.d. - Opdelen in deelstapjes - Deelstapjes oefenen - Deelstapjes aan elkaar plakken als een keten - De ene stap roept als het ware de volgende stap automatisch op - Foutloos leren : fouten voorkómen Foutloos leren in de klinische praktijk: hoe doe je het? Deelstappen voordoen (niet mondeling uitleggen) Duidelijke instructies geven voordat er iets moet gebeuren De situatie zo inrichten dat alleen het juiste antwoord gegeven kan worden Gebruiken van geheugensteuntjes (bijv. rood stickertje op de juiste stand van de magnetron) Niet laten gokken of raden! Niet doen: Patiënt zelf laten uitzoeken Patiënt laten beredeneren Kleine afwijkingen van routines/geleerde taken 4
5 Het principe van foutloos leren in de praktijk Foutloos leren in de klinische praktijk: vaardigheden Foutloos leren effectief bij: Duidelijke bewuste geheugenstoornissen (óók bij ernstige patiënten), Maar wel taakafhankelijk: niet bij alle taken effectief; Rechtlijnige taken, zoals vaardigheden etc., waarbij normaliter ook bewuste leerprocessen betrokken zijn. Algemene aanbevelingen Goed oberveren: wat vindt de persoon prettig, wat niet Motiveren: in kleine stapjes laten ervaren dat iets mogelijk is Niet dwingen: door gripsverlies averechts Niet laten falen: schept verwarring Angst wegnemen: veiligheid en positieve emoties oproepen Verleiden: lekker koken nodigt uit tot eten Zorg voor gunstige omstandigheden: vermijd afleiding en storende prikkels Wees consequent: afstemming met zorgverleners en andere familieleden 5
Het lerend vermogen van mensen met een dementie. Mevrouw Jansen: LEERBAARHEID
Mevrouw Jansen: Het lerend vermogen van mensen met een dementie prof. dr. Roy Kessels klinisch neuropsycholoog Afdeling Medische Psychologie & AlzheimerCentrum Nijmegen, UMC St Radboud Neuro- & Revalidatiepsychologie,
Nadere informatieHet lerend vermogen van mensen met een dementie dr. Danielle Boelen
Het lerend vermogen van mensen met een dementie dr. Danielle Boelen UMC St Radboud, Medische Psychologie Revalidatiecentrum St. Maartenskliniek Mevrouw Jansen: 83 jaar, sinds 1 jaar ziekte van Alzheimer
Nadere informatie28-11-12. Leren en hulpmiddelen. Roy Kessels. Mariëlle Hammer-Schilderman. Mevrouw Wesseling
Mevrouw Wesseling Leren en hulpmiddelen Roy Kessels Hooglereaar neuropsychologie Radboud Alzheimer Centrum & RU Nijmegen Mariëlle Hammer-Schilderman Ergotherapeut, Zorggroep Sint Maarten Wat is leren?
Nadere informatieBeperkt leervermogen? Foutloos Leren! Dr. D. Boelen Klinisch neuropsycholoog
Beperkt leervermogen? Foutloos Leren! Dr. D. Boelen Klinisch neuropsycholoog Leren en leervermogen Voor leren is nodig. Gezonde hersenen? Meest belemmerend voor het leren bij hersenaandoening: Geheugen-
Nadere informatieHet lerend vermogen bij personen met dementie. Kathleen Vandenbroucke
Het lerend vermogen bij personen met dementie. Kathleen Vandenbroucke Wat is leren? Leren = veranderingen in de hersenen Het opnemen, opslaan en opdiepen van kennis (geheugen) Soorten leren Bewust leren
Nadere informatieIlse van Tilborg Klinisch neuropsycholoog. met dank voor bijdrage dia s van prof. Roy Kessels
Ilse van Tilborg Klinisch neuropsycholoog met dank voor bijdrage dia s van prof. Roy Kessels Geheugen en leren Vormen van geheugen en leren Training opzetten Casus Vragen Dementie Leren? Leren = Het opnemen,
Nadere informatieNeuropsychologie: geheugen. Neuropsychologie: executieve functies. Foutloos leren: rationale en evidentie. Foutloos leren: praktijk
Geheugenmodel (Squire, 1998) programma C3 Foutloos leren bij hersenletsel en bij dementie Dr. D. Boelen Neuropsychologie: geheugen Neuropsychologie: executieve functies Foutloos leren: rationale en evidentie
Nadere informatieHet lerend vermogen bij dementie: Nieuwe wetenschappelijke inzichten. Kunnen mensen met dementie nog nieuwe dingen leren?
Kunnen mensen met dementie nog nieuwe dingen leren? Het lerend vermogen bij dementie: Nieuwe wetenschappelijke inzichten prof. dr. Roy Kessels, klinisch neuropsycholoog Mijn vrouw had de laatste tijd moeite
Nadere informatieHet lerend vermogen van mensen met een dementie
Het lerend vermogen van mensen met een dementie drs. Maartje de Werd Neuropsycholoog/Onderzoeker Afdeling Medische Psychologie & Radboud Alzheimer Centrum, Radboud UMC Afdeling Medische Psychologie, Viecuri
Nadere informatieLectoraat Psychogeriatrie.
Lectoraat Psychogeriatrie www.dehaagsehogeschool.nl/lectoraatpg 1 Een benadering die de kwaliteit van leven van zorgvragers en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening verbetert,
Nadere informatieCognitieve revalidatie bij mensen met een beperkt leervermogen: dementie en ernstig NAH. Daniëlle Boelen
Cognitieve revalidatie bij mensen met een beperkt leervermogen: dementie en ernstig NAH Daniëlle Boelen Radboud UMC Nijmegen Afd. Medische Psychologie & Geriatrie danielle.boelen@radboudumc.nl RMC Groot
Nadere informatie! Nienke Nijhof! Onderzoeker Universiteit Twente! Projectleider Focus Cura. ! Geheugen en leren. ! Procedureel leren. ! Onderzoek bij patiënten
! Ilse van Tilborg! Klinisch neuropsycholoog, ZGT Almelo! Buitenpromovendus, Radboud Universiteit Nijmegen Ilse van Tilborg Klinisch neuropsycholoog Nienke Nijhof Onderzoeker Universiteit Twente Projectleider
Nadere informatieKwaliteit van leven, dementie en eten en drinken. Frans Hoogeveen
Kwaliteit van leven, dementie en eten en drinken Frans Hoogeveen www.franshoogeveen.com Levensverwachting Nederland Hoe worden we oud? Blue Zones Dan Buettner https://www.ted.com/talks/dan_buettner_how_to_live_to_be_100?
Nadere informatieFoutloos leren? Leren van je fouten bij het syndroom van Korsakov
Foutloos leren? Leren van je fouten bij het syndroom van Korsakov Prof. dr. Roy Kessels GGZNML, Korsakovkliniek Radboud Universiteit Nijmegen, Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour UMC St
Nadere informatieGeheugenklachten als bijwerking van Electroconvulsieve Therapie (ECT)
Geheugenklachten als bijwerking van Electroconvulsieve Therapie (ECT) Informatie voor patiënten en hun naaste(n) Samenvatting van de informatie in de folder Patiënten die een electroconvulsieve therapie
Nadere informatiePRAKTIJK VERHALEN In het voorafgaande deel van dit boek lag de nadruk op uitleg
2In het voorafgaande deel van dit boek lag de nadruk op uitleg hoe de hersenen werken, wat dementie met de hersenen doet en hoe het lerend vermogen bij iemand met dementie werkt en hoe u daar als familielid
Nadere informatieCognitieve revalidatie in de geheugenkliniek
Cognitieve revalidatie in de geheugenkliniek Elise Cornelis Arteveldehogeschool UZ Brussel Cognitieve revalidatie bij personen met dementie AANSPREKEN VAN LEERVERMOGEN Van fouten kan je leren Leren doe
Nadere informatieLeeropdracht Contextuele neuropsychologie
Jos Egger Het is natuurlijk TOP om hoogleraar te mogen zijn. Een positie van waaruit je jonge collega s wegwijs kan maken in het vak en onderzoek kan aanzwengelen. Bovendien kun je helpen om bevindingen
Nadere informatieErgotherapie. Patiënteninformatie. Geheugenstoornissen. Veroorzaakt door een CVA. Slingeland Ziekenhuis
Ergotherapie Geheugenstoornissen i Patiënteninformatie Veroorzaakt door een CVA Slingeland Ziekenhuis Inleiding Deze folder gaat over geheugenstoornissen die zijn veroorzaakt door een CVA (Cerebro Vasculair
Nadere informatiehet lerende puberbrein
het lerende puberbrein MRI / fmri onbalans hersenstam of reptielenbrein automatische processen, reflexen, autonoom het limbisch systeem of zoogdierenbrein cortex emotie, gevoel, instinct, primaire behoeften
Nadere informatieBreinsleutels Jonge kind
Breinsleutels Jonge kind Hoe werkt het brein van het jonge kind? Presentatie door: Ruth Heuvelman, MSc Wat zijn Breinsleutels? Een vergelijking. De deuren De bovenkamer Vijf deuren: 1. Lange-termijngeheugen
Nadere informatieGedragsproblemen bij cliënten met dementie
Gedragsproblemen bij cliënten met dementie Evelien Ester sociaal geriater 5 oktober 2010 De wondere wereld van de dementie door Anneke van der Plaats Model van de architectuur van de hersenen om beter
Nadere informatieVERGEETACHTIGHEID > WAT IS VERGEETACHTIGHEID HERSENZ SPECIAL > WAT IS VERGEETACHTIGHEID
HERSENZ SPECIAL VERGEETACHTIGHEID > WAT IS VERGEETACHTIGHEID > HET GEHEUGEN IN DE HERSENEN > VERSCHILLENDE GEHEUGENS > DE VERGEETACHTIGHEID VAN LIESBETH > TILLY JANSSEN, BEHANDELAAR BIJ HERSENZ > T IPS:
Nadere informatie> tilly janssen, behandelaar bij herzens > TIPs: zoek met aandacht/ train het volhouden van aandacht/ vaste plekken
hersenz special vergeetachtigheid > WAT IS vergeetachtigheid > het geheugen in de hersenen > verschillende geheugens > DE depressie VAN Liesbeth > tilly janssen, behandelaar bij herzens > TIPs: zoek met
Nadere informatieGeheugen. steuntjes. Tips en technieken tegen het alledaags vergeten
Geheugen steuntjes Tips en technieken tegen het alledaags vergeten Christel Geerts (eds.), Terry Horckmans, Mie Moerenhout, Ellen Gorus en Patricia De Vriendt Voorwoord Meer en meer wordt er beweerd dat
Nadere informatieLerend vermogen van mensen met dementie
Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie Vergroten zelfredzaamheid en kwaliteit van leven 20 juni 2011 - t Klooster in Amersfoort Leervaardigheden bij mensen met dementie. Verschillende
Nadere informatieHelp, mijn geheugen is bijna vol. Dr. Harriët Smeding Klinisch Neuropsycholoog SEIN 31 maart 2016
Help, mijn geheugen is bijna vol. Dr. Harriët Smeding Klinisch Neuropsycholoog SEIN 31 maart 2016 Ons geweldige geheugen Gigantisch visueel geheugen Nickerson 1965 600 plaatjes herkenning 98% goed Standing
Nadere informatieBijlage 3. Symptomen van de eerste orde
Bijlage 3 Symptomen van de eerste orde Stoornissen in het kortetermijngeheugen* De persoon met dementie onthoudt de recente gebeurtenissen niet meer, of beter: slaat de nieuwe indrukken steeds moeilijker
Nadere informatieInformatie- en emotieverwerking bij het syndroom van Noonan
V I N C E N T V A N G O G H Institute for Psychiatry Contactdag 26 maart 2011, Putten Informatie- en emotieverwerking bij het syndroom van Noonan Ellen Wingbermühle, klinisch neuropsycholoog Renée Roelofs,
Nadere informatieDe wondere wereld van dementie
Bob Verbraeck Anneke van der Plaats De wondere wereld van dementie Vanuit nieuwe inzichten omgevingszorg bieden aan dementerenden Houten, 2016 Eerste druk, eerste t/m zevende oplage, Reed Business, Amsterdam
Nadere informatieUMC St Radboud. Mindfulness voor vrouwen met borstkanker
UMC St Radboud Mindfulness voor vrouwen met borstkanker Patiënteninformatie De diagnose borstkanker is ingrijpend en roept vaak veel emoties en reacties op, niet alleen bij uzelf maar ook bij uw naasten.
Nadere informatieLerend vermogen van mensen met dementie
Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie Vergroten zelfredzaamheid en kwaliteit van leven 18 juni 2012 - t Klooster in Amersfoort Leervaardigheden bij mensen met dementie. Verschillende
Nadere informatieWorkshop congres Dementie: Medicatieveiligheid thuis. Programma
27-11-14 Programma Workshop congres Dementie: Medicatieveiligheid thuis Inleiding Medicatie thuis Lerend vermogen Voorbeeld van mogelijke hulpmiddelen Congres 24 nov 2014 Daphne Mensink DAZ Gemma Yocarini
Nadere informatieCursus Parkinson? Houd je aandacht erbij!
Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Bijeenkomst 4 Geheugen 2 Waar ging het ook alweer over? We vormen weer groepjes van 3 (4). Bespreek samen: o Waar ging
Nadere informatiePsychisch functioneren bij het syndroom van Noonan
Psychisch functioneren bij het syndroom van Noonan drs. Ellen Wingbermühle GZ psycholoog / neuropsycholoog GGZ Noord- en Midden-Limburg Contactdag 29 september 2007 Stichting Noonan Syndroom 1 Inhoud Introductie
Nadere informatieGeorgie Dom. Greep op uw geheugen. Zo blijft u scherp
Georgie Dom Greep op uw geheugen Zo blijft u scherp 1 e druk, juli 2010 Copyright 2010 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties voorbehouden Inlichtingen Consumentenbond
Nadere informatieNetwerkbijeenkomst Revalideren met een cognitieve beperking
Netwerkbijeenkomst Revalideren met een cognitieve beperking 29 maart 2018 Welkom op deze netwerkbijeenkomst! Ga je mee verdwalen? Linksom of rechtsom? Programma Revalideren met een cognitieve beperking
Nadere informatieFoutloos leren bij Goal Management Training
A8 Foutloos leren bij Goal Management Training Kan het opnieuw aanleren van alledaagse taken na hersenletsel beter? Dirk Bertens 1 Dirk Bertens, MSc Prof. Luciano Fasotti Prof. Roy Kessels Dr. Danielle
Nadere informatieFoutloos leren. 29 januari 2013, Altrecht Hersenletselteam Utrecht
Foutloos leren 29 januari 2013, Altrecht Hersenletselteam Utrecht Roos van Oort Klinisch Neuropsycholoog/Gedragstherapeut VGCt GGZ Centraal, loc. JulianaOord r.vanoort@ggzcentraal.nl, loc. Juliana-Oord,
Nadere informatieDementie Zorg voor zilver ga voor goud. Wim van den Dool, sociaal geriater 20 november 2012
Dementie Zorg voor zilver ga voor goud Wim van den Dool, sociaal geriater 20 november 2012 Programma Signaleren van cognitieve achteruitgang Geheugenklachten vs dementie Verschillende vormen van dementie
Nadere informatieWaar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie?
Waar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie? Welk teken past niet bij de ziekte dementie? Oriëntatie in de tijd: niet meer
Nadere informatiemindfulness workshop
mindfulness workshop 1 mindfulness workshop Deze workshop wordt gegeven om een indruk te krijgen wat mindfulness inhoudt. Ook kan worden gekeken in welke training de workshop als onderdeel kan worden ingezet,
Nadere informatie100-plus onderzoek: wel oud maar niet dement. informatiefolder
100-plus onderzoek: wel oud maar niet dement informatiefolder 1 Juist u, de 100-plusser die niet dement is Bent u ouder dan 100 jaar en helemaal helder, of kent u misschien iemand voor wie dit opgaat?
Nadere informatieNeuropsychologisch onderzoek Op de afdeling Medische Psychologie
Neuropsychologisch onderzoek Op de afdeling Medische Psychologie Albert Schweitzer ziekenhuis Medische Psychologie februari 2014 pavo 0356 Inleiding U bent door uw specialist verwezen naar de afdeling
Nadere informatieDe geheugensystemen. Het zintuiglijke geheugen (sensorische registers) < seconde
UMC St Radboud Het lerend vermogen van patiënten met een dementie Liesbeth Joosten, Klinisch psycholoog, Afdelingen Medische Psychologie & Geriatrie, UMC St Radboud l.joosten@mps.umcn.nl Inleiding De geheugensystemen
Nadere informatieDeze brochure kwam tot stand met medewerking van Drs. P.H. Vrancken, Gz-psycholoog, Revalidatiecentrum De Hoogstraat, Utrecht.
Deze brochure kwam tot stand met medewerking van Drs. P.H. Vrancken, Gz-psycholoog, Revalidatiecentrum De Hoogstraat, Utrecht. Nationaal msfonds Voor meer informatie: Landelijk Bureau: Nationaal MS Fonds
Nadere informatieOmgevingspsychologie in de zorg Yvonne Leegwater 21 september 2016
"Hoe voelt u zich vandaag?" Omgevingspsychologie in de zorg Yvonne Leegwater 21 september 2016 Herkenbaar...? Wat is omgevingspsychologie? Psychologie onderzoekt gedrag van mensen Omgevingspsychologie
Nadere informatieLerend vermogen van mensen met dementie
Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie Vergroten zelfredzaamheid en kwaliteit van leven 10 juni 2013 - Spant! in Bussum Leervaardigheden bij mensen met dementie. Verschillende vormen
Nadere informatieNeuropsychologische zorg Voor volwassen met NAH Dr. A.A. Duits Klinisch neuropsycholoog
Neuropsychologische zorg Voor volwassen met NAH Dr. A.A. Duits Klinisch neuropsycholoog epilepsie dementie beroerte NAH hersentrauma infecties tumoren MS Parkinsonisme intoxicatie Traumatisch Niet- Traumatisch
Nadere informatiePatiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid. (delier) Acuut optredende verwardheid (delier)
Patiënteninformatie Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) 1 Acuut optredende verwardheid (delier) Intensive Care, route 3.3 Telefoon (050) 524 6540 Inleiding Uw familielid
Nadere informatie4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als
4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.
Nadere informatieDuo Dagen 13 april 2015
WORKSHOP niet aan gedacht Duo Dagen 13 april 2015 M.Y.E. Cappetti, Klinisch Geriater A. Stuurman, casemanager dementie Laurens Casus Hr. A. Hr A. 84 jaar. Getrouwd en zelfstandig wonend. Thuiszorg voor
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieWelke fasen zijn er in Dementie? Blz. 2. Afb eeldingen van gezonde hersenen en een dementerende zorgvrager. Wat is het verschil? Blz.
Wat is het verschil tussen Dementie en Alzheimer? Blz. 1 Welke fasen zijn er in Dementie? Blz. 2 Wat zijn de verschijnselen bij de verschillende fasen? Blz. 3 Afb eeldingen van gezonde hersenen en een
Nadere informatieDementie. Havenziekenhuis
Dementie Uw arts heeft met u en uw naasten besproken dat er (waarschijnlijk) sprake is van dementie. Mogelijk bent u hiervan geschrokken. Het kan ook zijn dat u of uw omgeving hier al op voorbereid was.
Nadere informatieAfdeling neurologie. Geheugenstoornissen na een CVA
Afdeling neurologie Geheugenstoornissen na een CVA Inleiding Deze brochure is bestemd voor mensen die getroffen zijn door een CVA (een Cerebro Vasculair Accident ofwel een beroerte) en voor hun familie
Nadere informatieNeuropsychologie en neuropsychologisch onderzoek
Neuropsychologie en neuropsychologisch onderzoek Inleiding Neuropsychologie is het vakgebied dat de relatie bestudeert tussen gedrag en de werking van de hersenen. De neuropsycholoog stelt met een psychologisch
Nadere informatieDe kracht om te veranderen wat ik kan veranderen. De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. De wijsheid om het verschil te zien
De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen De wijsheid om het verschil te zien De psychologie van pijn. Sint-Jozefkliniek Bornem - Willebroek Barbara
Nadere informatieDelirium op de Intensive Care (IC)
Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven
Nadere informatie150 Help me even herinneren. Nawoord
150 Help me even herinneren Nawoord U bent aan het einde gekomen van dit boek. U hebt gelezen over milde geheugenproblemen, over de bijkomende veranderingen en over het geheugen zelf. U hebt tips gekregen
Nadere informatieDementie is een van de ingewikkeldste en meest ingrijpende
Inleiding Dementie is een van de ingewikkeldste en meest ingrijpende ziektes. Dementie uit zich bij iedereen anders. Dit komt mede doordat dementie altijd een combinatie is van geheugenproblematiek, gedrags-
Nadere informatieWandelTrainersDag 8 april Ronder 3 nr. 30. Best Practice: Wandelen als interventie bij dementie Anne-Mieke Huisman
WandelTrainersDag 8 april Ronder 3 nr. 30 Best Practice: Wandelen als interventie bij dementie Anne-Mieke Huisman Waarom deze workshop? Momenteel leven 270.000 mensen in Nederland met dementie en dat aantal
Nadere informatieInstructieboek Koken. Voor de Mpower-coach
Instructieboek Koken Voor de Mpower-coach juni 2014 Mpower-coach Instructieboek Versie 1.2014 blz. 2 Inhoud: Inhoudsopgave blz. 3 Mpower-coach blz. 5 Thema koken : blz. 7 Module 0: Beginnen met koken blz.
Nadere informatieUMC St Radboud. Mindfulness voor mensen met MS
UMC St Radboud Mindfulness voor mensen met MS Patiënteninformatie De diagnose MS is ingrijpend voor u en uw omgeving. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat bij ziekte angst, depressie en andere psychologische
Nadere informatieWat je kunt doen om dementie te voorkomen (of de gevolgen ervan te beperken)
BOEKENNIEUWS Wat je kunt doen om dementie te voorkomen (of de gevolgen ervan te beperken) 31 juli 2018 NRC Wat kun je doen aan dementie? Jurgen Claassen, Roy Kessels en Petra Spies. Uitgeverij LannooCampus.
Nadere informatie3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?
Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat
Nadere informatieZelfmanagement: De uitdaging
Zelfmanagement: De uitdaging Dr. Sasja Huisman Medisch Psycholoog/Onderzoeker (LUMC) Docent Gezondheidspsychologie (Universiteit Leiden) Ijsland Hoe doe je dat eigenlijk, jezelf en je diabetes managen?
Nadere informatieHet geheugen en dementie. Presentatie gemaakt door M.J. te Hennepe-van Vulpen MSc. ing. Preventiefunctionaris/psycholoog GGNet Preventie
Het geheugen en dementie Presentatie gemaakt door M.J. te Hennepe-van Vulpen MSc. ing. Preventiefunctionaris/psycholoog GGNet Preventie Lezing over Geheugen en Dementie Programma: Hoe zit het geheugen
Nadere informatieHelp Alzheimer overwinnen, dan hoeft niemand zichzelf te verliezen.
Help Alzheimer overwinnen, dan hoeft niemand zichzelf te verliezen. Gerben Jansen Dementieverpleegkundige TWB Thuiszorg met Aandacht Regio West Brabant Voorzitter vakgroep dementieverpleegkundigen V&VN
Nadere informatieWIJZER OVER GEHEUGEN. over hersenen, vergeten & dementie GEORGIE DOM
WIJZER OVER GEHEUGEN over hersenen, vergeten & dementie GEORGIE DOM Wijzer over geheugen GEORGIE DOM WIJZER OVER GEHEUGEN 1 e druk, september 2013 2013 Consumentenbond en Alzheimer Nederland Auteursrechten
Nadere informatieOmgaan met aandacht- en geheugenproblemen. Café Brein, Uden en Oss, September 2014
Omgaan met aandacht- en geheugenproblemen Café Brein, Uden en Oss, September 2014 Hersenletsel.. En dan? Helaas is er nog te weinig bekendheid rondom niet-aangeboren hersenletsel (NAH) Filmpje SWZ Wat
Nadere informatiebekende ruimte. W ren met z n zesse e zagen er mooi u We wisten dat we
LESBRIEF Leerling OPDRACHT 1 plak hier FOTO 1 Vul in. Naam: Leeftijd: School: Broers/Zussen: Passie: Favoriete muziek: Wat voor beroep zou je later willen: OPDRACHT 2 plak hier FOTO 2 Hoe ontstaat een
Nadere informatieAcute verwardheid (delirium) op de Intensive Care
Acute verwardheid (delirium) op de Intensive Care Op dit moment verblijft uw partner of familielid op de afdeling Intensive Care. Dit is een afdeling waar (ernstig) zieke mensen worden behandeld en verzorgd.
Nadere informatieAandacht.. graag! Elly Kok Marianne van Etten Expertiseteam Fritz Redlschool/UMCU
Aandacht.. graag! Elly Kok Marianne van Etten Expertiseteam Fritz Redlschool/UMCU VOORSTELLEN DOELEN IN DEZE KORTE TIJD Meer kennis over mogelijke achtergronden en oorzaken van niettaakgericht gedrag
Nadere informatie30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN
30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Alle kinderen die wij gevraagd hebben om een tip voor jullie hebben gezegd: blijf je vertrouwen in mij tonen, behandel me niet als een
Nadere informatieMijn hersenletsel. Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting:
Mijn hersenletsel Ik heb moeite met het vasthouden of verdelen van mijn aandacht. Ik ben snel afgeleid. Ik heb moeite om alles bij te houden/de wereld gaat zo snel. Ik heb moeite met flexibiliteit en veranderingen.
Nadere informatieCognitieve problemen
hoofd, hals en zenuwstelsel info voor patiënten en familie Cognitieve problemen na een verworven hersenletsel UZ Gent, Dienst Neus-, Keel- en Oorheelkunde Cognitieve problemen na een verworven hersenletsel
Nadere informatieModule 2. Afleren. Tekstboek een nieuwe geest in 28 dagen Doe het zelf mindset transformatie voor de moedige mens _ en wereldverbeteraar.
Module 2. Afleren. Dag 11. Het immuunsysteem van je geest. Vandaag leer je hoe je beperkende overtuigingen uit je systeem kunt opruimen door een lang vergeten vriend weer op te zoeken en te omarmen. Deze
Nadere informatieVerschil tussen Alzheimer en dementie
Inhoudsopgave Verschil tussen Alzheimer en Dementie blz. 1 De fasen van Dementie blz. 2 Verschijnselen van Dementie blz. 3 Verschil tussen gezond en dementerend, waardoor? Blz. 4 Benaderingswijze blz.
Nadere informatie1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:
Nadere informatie7Omgaan met faalangst
DC 7Omgaan met faalangst 1 Inleiding Faalangst kan jouw leerprestaties behoorlijk in de weg staan. In dit thema lees je iets over de oorzaken van faalangst en geven we je tips om ermee om te gaan. De inhoud
Nadere informatieWerkstuk Biologie Dementie
Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk door een scholier 1045 woorden 22 december 2003 5,3 40 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is dementie: Vanuit het Latijn vertaald betekent dementie letterlijk ontgeestelijk-zijn.
Nadere informatieNeuropsychologisch onderzoek. Op de afdeling Medische Psychologie
Neuropsychologisch onderzoek Op de afdeling Medische Psychologie Inleiding Uw specialist heeft u verwezen naar de afdeling Medische Psychologie van het Albert Schweitzer ziekenhuis. In deze folder leest
Nadere informatieWat komt er bij u op? Zelfmanagement vraagt om recept op maat
Wat komt er bij u op? Zelfmanagement vraagt om recept op maat Postelein Dr. Sasja Huisman Medisch Psycholoog/Onderzoeker (LUMC) Docent Gezondheidspsychologie (Universiteit Leiden) Negatieve ervaringen
Nadere informatieDisclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieEFFECTIEF LEIDINGGEVEN. Een gave of een vak?
EFFECTIEF LEIDINGGEVEN Een gave of een vak? Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij voegen
Nadere informatieWERKBOEK DROMEN DURVEN DOEN. Het managen van de lastigste persoon op aarde: jezelf
WERKBOEK bij de nieuwe editie van DROMEN DURVEN DOEN Het managen van de lastigste persoon op aarde: jezelf dr. Ben Tiggelaar DROMEN DURVEN DOEN WERKBOEK BEN TIGGELAAR 1 OVER GEDRAG EN VERANDERING HOOFDSTUK
Nadere informatieVoor mantelzorgers en vrijwilligers
Voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2014 VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 3 In drie bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse
Nadere informatieVertrouwen na hersenletsel, hoe zit dat?
Vertrouwen na hersenletsel, hoe zit dat? Hersenen een populair item Hersenen een populair item Hersenen een populair item Hersenen een populair item Hersenen een populair item Hersenen een populair item
Nadere informatieLeerbaarheid. Le ren. Overzicht. HersenletselCongres 2015 4-11-2015. A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht
Disclosure belangen sprekers (Potentiële) belangenverstrengeling Geen A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht Dr. Hileen Boosman De betrokken relaties bij dit project zijn: Financiering: Projectgroep:
Nadere informatie30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN. Wijs ze op. www.lereniseenmakkie.nl. en de online coach.
30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Wijs ze op en de online coach. Vermijd stressverhoging: dat blokkeert het leren nog meer. Wijs je kind steeds weer op wat het al wel
Nadere informatieParkinson en neuropsychiatrie
Parkinson en neuropsychiatrie Rosalie van der Aa- Neuropsycholoog Altrecht Opbouw Onze Hersenen en Parkinson Neuropsychiatrie Adviezen Onze Hersenen en Parkinson de ziekte van Parkinson: 2 de neurodegeneratieve
Nadere informatieUitdagende relaties. Arno Willems Marlou Severins
Uitdagende relaties Arno Willems Marlou Severins Een promotie-project vanuit MFCG-Limburg (Koraalgroep) met: Prof. dr. Petri Embregts (AWVB, Tranzo, Tilburg University) Prof.dr. Anna Bosman (Radboud University,
Nadere informatieDementiediagnostiek bij migranten. Mw. Dr. C.K. Jurgens, neuropsycholoog HMC Bronovo Behandeladviescentrum Ouderengeneeskunde
Dementiediagnostiek bij migranten Mw. Dr. C.K. Jurgens, neuropsycholoog HMC Bronovo Behandeladviescentrum Ouderengeneeskunde Disclosure belangen sprekers Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieInhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering
Inhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering Marian Maaskant Stg. Pergamijn Universiteit Maastricht / GKC Rianne Meeusen Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en De Kempen Marian Maaskant Casus Wat is
Nadere informatieDoen bij Depressie Alzheimer café Maarheeze, 11 juni 2014. Dr. Roeslan Leontjevas
Doen bij Depressie Alzheimer café Maarheeze, 11 juni 2014 Dr. Roeslan Leontjevas Doen bij Depressie: effectief depressie aanpakken Dr. Roeslan Leontjevas - psycholoog - onderzoek aan Radboud Universitair
Nadere informatieDementie in de palliatieve fase
Dementie in de palliatieve fase Wie zijn wij? Marielle Rooijakkers Karin van Mersbergen Dementie Verzamelnaam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen, informatie niet meer goed kunnen verwerken.
Nadere informatieVerschil tussen Alzheimer en Dementie
Verschil tussen Alzheimer en Dementie Vaak wordt de vraag gesteld wat precies het verschil is tussen dementie en Alzheimer. Kort gezegd is dementie een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen. Deze
Nadere informatieHoe blijf je mentaal fit?
Hoe blijf je mentaal fit? Themadag (pre)dialyserenden en getransplanteerden (West Nederland), Leiden 31 10 2015 Prof.dr. Huub A.M. Middelkoop Klinisch neuropsycholoog, LUMC en UL FSW LUMC NEUROLOGIE NEUROPSYCHOLOGIE
Nadere informatieRelatie tussen Mindfulness, veranderen en leren.
Relatie tussen Mindfulness, veranderen en leren. Inez Dirkzwager I.Dirkzwager@vumc.nl VUmc Amstel Academie http://www.vumc.nl/afdelingen/amstelacademie/ http://www.vumc.nl/afdelingen/amstelacademie/expertisecentrum/
Nadere informatie