1 Inleiding 1. 2 Eenmalige lasten voor bedrijven en burgers 2

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1 Inleiding 1. 2 Eenmalige lasten voor bedrijven en burgers 2"

Transcriptie

1 Notitie Aan Programmadirectie Eenvoudig Beter (Ministerie van IenM) Van Patrick van der Poll en Joland van der Heijden Datum 10 november 2016 Kenmerk Opleg amvb Ow v1.0 Betreft Oplegnotitie bij het onderzoek naar de financiële effecten van de amvb's van de Omgevingswet Sira Consulting B.V. Soestdijkseweg Zuid AK Bilthoven Inhoudsopgave 1 Inleiding 1 2 Eenmalige lasten voor bedrijven en burgers 2 3 Globaal bestemmen en kosten van onderzoek Minder afwijkvergunningen Fasering van onderzoeken Versobering van onderzoeken Hergebruik van onderzoeksgegevens 5 4 Correcties Bbl 6 5 Vervallen bruikbaarheidseisen nieuwbouwwoningen 7 6 Samenvatting kwantitatieve gegevens 9 7 Bijlage 10 1 Inleiding In de zomer van 2016 is onderzoek uitgevoerd naar de financiële effecten van de algemene maatregelen van bestuur die door het ministerie van IenM worden opgesteld ter nadere invulling van de Omgevingswet. De reactie van Actal op de consultatieversie van de amvb s en het rapport Financiële effecten amvb s Omgevingswet gaf aanleiding op een aantal punten verdere berekeningen te maken een sommige punten in het rapport nader toe te lichten. In de volgende hoofdstukken worden de verschillende onderdelen besproken. De kwantitatieve inhoud wordt in het laatste hoofdstuk samengevat. Voor het maken van de berekeningen zijn de uitgangspunten gebruikt van het onderzoek naar de financiële effecten van de amvb s. Sira Consulting B.V. KVK

2 2 Eenmalige lasten voor bedrijven en burgers In het onderzoek Financiële effecten amvb s Omgevingswet zijn geen additionele eenmalige lasten naar voren gekomen voor bedrijven en burgers. Voor overheden zijn wel aanvullende eenmalige kosten aangegeven, die zijn verbonden aan de implementatie van de Omgevingswet. Deels betreft dit kosten voor de organisatie van de implementatie en deels zijn het kosten die noodzakelijk zijn voor inhoudelijke aanpassingen. Deze onderdelen waren nog niet duidelijk bij de eerdere onderzoeken. Voor bedrijven en burgers zijn in het rapport Financiële effecten van de Omgevingswet reeds eenmalige kosten opgenomen voor de kennisname van de Omgevingswet. Hierbij is er rekening mee gehouden dat bedrijven en burgers kennisnemen van het stelsel als geheel, niet voor de Wet en de amvb s apart. Hierdoor was een aanvullende berekening van de eenmalige lasten voor kennisname niet nodig. Ter aanvulling: alleen de kosten voor de kennisname van de veranderingen zijn hierin meegenomen. De tijd die organisaties gebruiken voor lobbyactiviteiten zijn geen onderdeel van de regeldruk. Op basis van de amvb s zijn voor bedrijven en burgers geen eenmalige lasten geïdentificeerd die voortkomen uit specifieke verplichtingen. De oorzaak hiervan is dat het overgangsrecht wordt opgenomen in de Invoeringswet en het -besluit. Hierin wordt bepaald hoe en op welke termijn bestaande situaties zich moeten aanpassen aan de nieuwe verplichtingen en daardoor eventueel eenmalige lasten ondervinden. 3 Globaal bestemmen en kosten van onderzoek In het onderzoek Financiële effecten amvb s Omgevingswet zijn de gevolgen beschreven die volgen uit het meer globaal bestemmen van omgevingsplannen en het verminderen van kosten van aan omgevingsplannen gerelateerde onderzoeken. De opmerkingen van Actal gaven aanleiding de berekeningen aan te vullen, bijvoorbeeld door het expliciet maken welk deel van de reductie ten goede van burgers zou komen. Hiernaast zijn door Sira aanvullende berekeningen gemaakt rond de hieronder genoemde aspecten die bij de kosten van onderzoek een rol spelen. Hierbij is kritisch gebruik gemaakt van aanvullende gegevens vanuit het ministerie van IenM. Op deze aspecten wordt in de volgende paragrafen ingegaan: Minder aanvragen om af te wijken van bestemmingsplannen. Fasering van onderzoeken. Versobering van onderzoeken. Hergebruik van onderzoeksgegevens. Deze berekeningen betreffen effecten van het Besluit kwaliteit leefomgeving. 3.1 Minder afwijkvergunningen In het rapport, paragraaf 5.4.3, zijn reducties opgenomen voor het afnemen van het aantal vergunningen om af te wijken van de bestemmingsplannen (later omgevingsplannen). Deze berekening gaat alleen uit van een reductie van de regeldruk van bedrijven. Inmiddels blijkt dat een deel van deze lasten op rekening moet komen van burgers. Daarnaast zijn in het rapport de effecten op de leges nog niet opgenomen. In deze paragraaf worden deze punten uitgewerkt. Onderscheid effecten voor bedrijven en burgers Het rapport geeft aan dat bedrijven een reductie ondervinden van minimaal tot maximaal voor de structurele administratieve lasten voor bedrijven. Hierbij wordt uitgegaan van een afname van 10% tot 30% van de aanvragen per jaar. Van deze aanvragen zijn er echter van burgers (18,6%). Deze aanvragen worden wel vaak door een 2/11

3 bedrijf ingediend, maar uiteindelijk komen de kosten wel voor rekening van de burger. De reductie van de administratieve lasten is dan ook als volgt verdeeld: Bedrijven, een reductie van minimaal tot maximaal per jaar. Burgers, een reductie van minimaal tot maximaal per jaar. Ten opzichte van de berekeningen in het rapport Financiële effecten amvb s Omgevingswet daalt de reductie van bedrijven met 2,4 miljoen per jaar in de minimale variant en met 7,2 miljoen in de maximale variant. De jaarlijkse administratieve lasten van burgers dalen met dezelfde waarden. Leges omgevingsvergunningen voor afwijken bestemmingsplan Aanvragers van een omgevingsvergunning om af te mogen wijken betalen hiervoor ook leges. Indien het aantal aanvragen daalt, worden ook minder vaak leges betaald. Voor bedrijven en burgers geeft dit een reductie van de financiële kosten. Voor overheden zijn deze lasten neutraal, omdat leges nu eenmaal kostendekkend zijn voor de werkzaamheden die worden uitgevoerd, maar voor de aanvragers geeft dit wel een kostenreductie. Aangenomen wordt dat de omgevingsvergunningen voor het afwijken van bestemmingsplannen die kunnen vervallen met name de kleinere aanvragen bij gemeenten betreffen. De aanvragen bij provincies, doorgaans afwijkingen bij grote projecten, zullen naar verwachting niet vervallen. Gemeenten hanteren verschillende manieren om te bepalen hoeveel leges moeten worden betaald voor een dergelijke aanvraag. Meestal is het bedrag afhankelijk van de bouwsom van het initiatief. Dit maakt het lastig om een specifieke waarde te bepalen van de leges. Deze passen sneller in een globaal plan dan grotere, complexere initiatieven. Voor de lastenberekening wordt voor deze situatie daarom uitgegaan van leges van per aanvraag. Dit zijn de kosten die gemeenten hebben voor de beoordeling van de aanvraag. Dit geeft een reductie van de financiële kosten van: Bedrijven, een kostenreductie van minimaal tot maximaal per jaar. Burgers, een kostenreductie van minimaal tot maximaal per jaar. Gemeenten, zowel reductie van de bestuurlijke lasten als een vermindering van de legesinkomsten bij 100% dekking van de kosten van minimaal en maximaal per jaar. Echter, de reductie van de bestuurlijke lasten op dit punt zijn reeds ingeboekt in het rapport over de amvb s. 3.2 Fasering van onderzoeken De fasering van onderzoek is in paragraaf van het rapport opgenomen. Hierin zijn per aanvraag gemiddelde kosten voor onderzoek opgenomen van Aanvullende informatie geeft aan dat deze kosten in de praktijk mogelijk hoger zijn. Het gehanteerde bedrag is echter afkomstig uit eerdere regeldrukonderzoeken. Het is voor de berekening van de effecten op de regeldruk noodzakelijk om hierbij aan te sluiten vanwege de vergelijkbaarheid van deze onderzoeken. Ten aanzien van de omgevingsvergunningen voor het afwijken van bestemmingsplannen die verder niet vervallen, kan het wel zijn dat de onderzoekskosten dalen, omdat zij minder punten hebben in de omgevingsplannen om van af te wijken waardoor minder onderzoek nodig is. Hier is een potentiële reductie mogelijk van 50% van de onderzoekslasten. Dit geldt echter alleen bij omgevingsplannen die duidelijk globaler worden opgesteld dan in de huidige situatie. Het is vooralsnog niet helder in hoeverre gemeenten ook daadwerkelijk globaal gaan bestemmen. Wel is duidelijk dat dit zeker niet voor alle omgevingsplannen gaat gelden en dat hiermee al deels rekening is gehouden bij het bepalen van het percentage vergunningen dat vervalt. Voor de berekening wordt aangenomen dat naast de reeds vervallen vergunningaanvragen circa 20% tot 30% 3/11

4 van het totaal aantal aanvragen van per jaar een reductie van 50% op de onderzoekslasten heeft. De reductie van de administratieve lasten komt hiermee voor: Bedrijven op een reductie van minimaal tot maximaal per jaar 1. Burgers op een reductie van ongeveer tot maximaal per jaar 2. Voor overheden dalen hiermee ook de kosten voor de werkzaamheden om de aanvraag te beoordelen, maar hier staat ook een reductie in de legesopbrengsten tegenover. Dit geeft wel weer een reductie voor de financiële kosten van bedrijven en burgers. Ervan uitgaande dat de beoordelingstijd met 25% afneemt voor de eerdergenoemde circa 20% tot 30% van het totaal aantal aanvragen, geeft dit de volgende kwantificering: Bedrijven, een reductie van minimaal tot maximaal per jaar 3. Burgers, een reductie van ongeveer tot maximaal per jaar 4. Gemeenten, zowel een reductie van de bestuurlijke lasten als een vermindering van de legesinkomsten bij 100% dekking van de kosten van minimaal tot maximaal per jaar. 3.3 Versobering van onderzoeken Gebruik van kentallen en vuistregels in onderzoek bij omgevingsplannen In paragraaf van het rapport is gesproken over de vereenvoudiging van de onderzoeksverplichtingen. Hierin is uitgegaan van een reductie van 15% tot 25% van de kosten van onderzoeken. Hierbij is echter nog beperkt rekening gehouden met de mogelijkheden tot het gebruik van kentallen en vuistregels. In dit licht wordt de ondergrens van 15% te conservatief geacht. Voor de berekening van de effecten wordt alleen nog uitgegaan van een reductie van 25% van de kosten. Hiermee stijgt de reductie met per bestemmingsplan. De totale reductie van de bestuurlijke lasten van gemeenten is hiermee in de minimale variant hoger dan in het rapport 5. Gebruik van kentallen en vuistregels in onderzoek bij afwijkvergunningen Verder geldt dat het gebruik van kentalen en vuistregels ook mogelijk wordt bij de onderzoeken voor afwijkvergunningen. Ook hiermee zouden deze onderzoeken minder tijd en daarmee minder geld kosten. Hier was in het rapport nog geen rekening mee gehouden. Dergelijke onderzoeken moeten echter wel specifiek zijn voor de voorgenomen situatie. Met name voor complexere situaties. Verder geldt dat een deel van de eenvoudigere situaties reeds zijn vervallen of zijn reeds vereenvoudigd doordat minder onderdelen hoeven te worden getoetst. Wij gaan er voor de berekening daarom vanuit dat voor de helft van de vergunningaanvragen, die niet eerder al zijn vervallen of al minder kosten hebben door de fasering, een reductie mogelijk is van 30% tot 40% van de onderzoekskosten. Dit geeft de volgende verdere reducties van de administratieve lasten ten opzichte van de cijfers gepresenteerd in het rapport: Bedrijven: minimaal maximaal per jaar 6. Burgers: minimaal maximaal per jaar aanvragen van bedrijven x (20% à 30%) x x 50% aanvragen van burgers x (20% à 30%) x x 50% aanvragen van bedrijven x (20% à 30%) x x 25% aanvragen van burgers x (20% à 30%) x x 25% x 390 gemeenten x eens in de 5 jaar een omgevingsplan x (30 à 40%) x ( aanvragen bedrijven x (50% à 70%) x 50%) x (30 à 40%) x (8.000 aanvragen burgers x (70% à 50%) x 50%). 4/11

5 Net als bij de eerdere fasering van onderzoeken geeft ook dit punt een vermindering van de lasten voor de beoordeling van de aanvragen. Dit geeft voor burgers en bedrijven minder leges van naar schatting 20%. Voor de betreffende aanvragen wordt hierbij uitgegaan voor: Bedrijven, een reductie van minimaal tot maximaal per jaar 8. Burgers, een reductie van ongeveer tot maximaal per jaar 9. Gemeenten, zowel een reductie van de bestuurlijke lasten als een vermindering van de legesinkomsten bij 100% dekking van de kosten van minimaal tot maximaal per jaar. 3.4 Hergebruik van onderzoeksgegevens Paragraaf van het rapport noemt hergebruik van onderzoekgegevens, maar maakt geen verdere kwantificering. Nadere informatie geeft aan hoe de Omgevingswet het mogelijke hergebruik faciliteert. De onderzoekslasten bij omgevingsplannen kunnen hiermee verder omlaag. Dit betreft naar schatting een nog verdere daling van 20% tot 30% van de onderzoekskosten. Op basis van de eerdere reducties door vereenvoudiging (5.4.2), fasering (5.4.3) en versobering (3.3 van deze notitie) wordt deze reductie toegepast op de overgebleven bandbreedte van minimaal (voornamelijk globaal) tot maximaal (voornamelijk niet globaal) voor gemeentelijke kosten en minimaal tot maximaal voor initiatiefnemers. Dit geeft de volgende verdere reducties ten opzichte van de cijfers gepresenteerd in het rapport: Bedrijven: minimaal tot maximaal per jaar 10. Gemeenten: van minimaal tot maximaal per jaar x 20% x ( aanvragen bedrijven x (50% à 70%) x 50%) x 20% x (8.000 aanvragen bedrijven x (50% à 70%) x 50%). 10 ( à ) x (20 à 30%) x 390 gemeenten x eens in de 5 jaar een omgevingsplan. 11 ( à ) x (20 à 30%) x 390 gemeenten x eens in de 5 jaar een omgevingsplan. 5/11

6 4 Overige aandachtspunten 4.1 Correcties Bbl Bedrijven In paragraaf van het rapport is beschreven welke reducties van de effecten worden bereikt doordat de omgevingsvergunningen voor gebruik vervallen. De vergunningen worden vervangen door meldingen waarvoor nog wel dezelfde informatie moet worden aangeleverd. Hierdoor is de reductie van de administratieve lasten beperkt tot alleen een vereenvoudiging van de procedure. Dit betreft een beperkte totale reductie voor bedrijven van per jaar voor alle aanvragen. Wel vervallen de volledige kosten voor de leges, omdat voor meldingen geen leges mogen worden gevraagd. Dit geeft een reductie van de financiële kosten tussen de 5,8 miljoen en 8,7 miljoen per jaar. Abusievelijk is bij de weergave van de resultaten alleen reductie opgenomen van de structurele administratieve lasten met minimaal 5,8 miljoen en maximaal 8,7 miljoen. Ten opzichte van de weergegeven resultaten in het rapport zijn hierdoor de volgende correcties nodig: De reductie van de structurele administratieve lasten voor bedrijven valt minimaal 5,79 miljoen en maximaal 8,69 miljoen lager uit 12. De reductie van de financiële kosten is minimaal 5,8 miljoen en maximaal 8,7 miljoen hoger. Gemeenten In het rapport is geen verandering opgenomen voor de lasten van gemeenten, omdat het nettoeffect van de reductie van de bestuurlijke lasten en de daling van de legesinkomsten neutraal is. In het licht van de verdere uitwerking van de resultaten in deze oplegnotitie, is het echter consequenter om deze effecten allebei weer te geven. Dit betekent dat: De bestuurlijke lasten van gemeenten dalen met minimaal 5,8 miljoen en maximaal 8,7 miljoen. De legesinkomsten van gemeenten dalen met minimaal 5,8 miljoen en maximaal 8,7 miljoen. 4.2 Correcties Omgevingswet Op basis van de voorgestelde Omgevingswet kunnen er leges worden geheven voor omgevingsvergunningen voor milieubelastende activiteiten. In de huidige situatie kan dit nog niet. In het onderzoek Financiële effecten Omgevingswet is een inschatting gemaakt van de financiële effecten van deze maatregel. Het resultaat hiervan is een toename van de financiële kosten voor bedrijven en een toename van de legesinkomsten hiervan voor gemeenten en provincies. Deze zijn begroot op 18,1 miljoen per jaar in de minimale variant en 24,9 miljoen per jaar in de maximale variant. Door de wijzigingen in het Besluit activiteiten leefomgeving daalt echter het aantal vergunningplichtige activiteiten en daarmee ook het jaarlijkse aantal vergunningaanvragen. In het rapport Financiële effecten amvb s Omgevingswet is de reductie van de bestuurlijke lasten bepaald op minimaal en maximaal per jaar. Uitgaande van leges die kostendekkend zijn voor de werkzaamheden van de gemeenten komt de eerder gemaakte schatting van de legesinkomsten met eenzelfde bedrag lager uit. 12 Dit betreft de eerder gerapporteerde waarden van 5,8 miljoen en 8,7 miljoen per jaar minus de reductie van aan structurele administratieve lasten 6/11

7 5 Vervallen bruikbaarheidseisen nieuwbouwwoningen In paragraaf van het rapport zijn de gevolgen beschreven van het vervallen van de bruikbaarheidseisen voor nieuwbouwwoningen. Hierbij is aangegeven dat hierdoor een grote potentiële reductie tussen de 450 miljoen en 900 miljoen per jaar mogelijk is omdat bepaalde voorzieningen niet meer worden verplicht. Hierbij is aangegeven dat het onduidelijk is of voordelen ook in de praktijk merkbaar zullen zijn. Dit is namelijk afhankelijk van de mate waarin bedrijven ook daadwerkelijk deze voorzieningen niet meer zullen aanbrengen. Indien inderdaad alle niet meer verplichte voorzieningen weg worden gelaten of goedkoper worden ingevuld, kunnen grote kostenreducties worden bereikt. Bij het maken van de schatting van de potentiële kostenreductie is echter rekening gehouden met het feit dat een deel van de voorzieningen vrij essentieel is voor de bruikbaarheid van een woning. Een voorbeeld hiervan is een toiletruimte. Er kan worden gesteld dat er geen woningen worden gebouwd zonder dit deel van de voorzieningen. Voor deze voorzieningen is geen kostenreductie berekend 13. Voor een ander deel is het wel mogelijk dat voorzieningen achterwege worden gelaten of tegen minder kosten kunnen worden uitgevoerd. Dit geldt bijvoorbeeld voor balkons waar bij eerdere wijzigingen in de regelgeving is gebleken dat woningen inderdaad zonder balkon worden opgeleverd. Ook het vervallen van andere bruikbaarheidseisen kan ertoe leiden dat andere keuzes worden gemaakt die minder nalevingskosten met zich meebrengen. Bijvoorbeeld door het vervallen van de verplichte plafondhoogte. Zeker wanneer burgers minder keuze hebben op de woningmarkt, vanwege beperkt aanbod of hoge vraag in de regio of sector waarin zij zoeken, kunnen deze situaties ontstaan. Op basis van deze overwegingen is een schatting gemaakt van de mogelijke reductie van de nalevingskosten. Nadere onderbouwing schatting kostenreductie Om te komen tot een schatting van de hoogte van de potentiële reductie die met deze maatregel kan worden gemaakt, is eerst een overzicht gemaakt van de concrete voorschriften die niet meer verplicht zijn. Hierna is van elk vervallen voorschrift bepaald in hoeverre deze logischerwijs in de praktijk toch zou worden geplaatst, omdat anders de bruikbaarheid van de woning te veel in het gedrang zou kunnen komen. Van de voorschriften die mogelijk zouden vervallen is geschat in welke mate dat mogelijk zou zijn en welke reductie van de kosten daarmee zou zijn gemoeid. Het betreft de volgende punten: Totaal vloeroppervlak en breedte verblijfsruimten en gebied In diverse voorschriften worden eisen gesteld aan de breedte en oppervlakte van het verblijfsgebied en de ruimten daarin. Gezien de beperkte eisen in het Bouwbesluit 2012 en de reeds eerdere verruiming voor studentenwoningen worden de mogelijk reducties beperkt geacht. Naar schatting kan het in 10% tot 20% van de woningen (totaal is per jaar) enkele duizenden euro s aan bouwmateriaal en bijkomende kosten schelen per woning. Ook geeft dit meer flexibiliteit bij het ontwerpen van woningen wat ook potentieel in alle categorieën voordelen geeft. Ook hier betreft het potentieel enkele duizenden euro s per woning. Plafondhoogte Zonder eisen aan plafondhoogte is het mogelijk dat woningen met lagere plafonds worden opgeleverd. Vanwege de gemiddelde lengte van Nederlanders zal dit in de praktijk beperkt voorkomen. Naar schatting in 10% tot 20% van de woningen waar het enkele duizenden euro s aan bouwmateriaal en bijkomende kosten kan schelen per woning. Buitenruimte Door de aanpassingen zijn buitenruimtes, zoals balkons en tuinen, niet meer perse verplicht bij een woning. Op basis van eerdere wijzigingen in regelgeving is 13 Binnen de methodiek voor het meten van regeldruk worden deze kosten bedrijfseigen genoemd. Bedrijfseigen kosten dienen niet te worden meegenomen in het bepalen van de regeldrukeffecten. 7/11

8 het aannemelijk dat woningen inderdaad zonder buitenruimtes en dan met namen balkons worden opgeleverd. Dit zal met name de onderste 20% tot 40% van de woningmarkt betreffen waar kopers en huurders minder keuzemogelijkheden hebben. De bijbehorende kostenreductie wordt geschat op minimaal per woning, voor het hele proces van ontwerp tot oplevering. Berging Door de aanpassingen zijn bergingen niet meer perse verplicht bij een woning. Op basis van eerdere wijzigingen in regelgeving wordt het aannemelijk geacht dat woningen inderdaad zonder berging worden opgeleverd. Dit zal met name de onderste 20% tot 40% van de woningmarkt betreffen waar kopers en huurders minder keuzemogelijkheden hebben. De bijbehorende kostenreductie wordt geschat op minimaal per woning, voor het hele proces van ontwerp tot oplevering. Aanwezigheid toiletruimten De aanwezigheid van toiletten wordt noodzakelijk geacht om een ruimte te gebruiken als woning. Wel is het mogelijk dat er minder toiletten worden geplaatst in situaties met meerdere woonfuncties die gezamenlijk van één toilet gebruik maken. Voor de belangrijkste doelgroep, studentenwoningen, zijn de bruikbaarheidseisen al versoepeld. Voor dit punt worden dan ook geen kostenreducties verwacht. Afmetingen toiletruimte Door het vervallen van de eisen aan de afmetingen zouden toiletten kleiner kunnen worden, waardoor kan worden bespaard op materiaalkosten. De afmetingen in het Bouwbesluit 2012 zijn echter al beperkt waardoor geen significante verminderingen van de kosten worden verwacht. Opstelplaats voor aanrecht en kooktoestel - De aanwezigheid hiervan wordt noodzakelijk geacht om de ruimte te gebruiken als woonruimte. Ook de vereiste afmetingen zijn zo minimaal dat hier in de praktijk geen reductie wordt verwacht. Voor dit punt worden dan ook geen kostenreducties verwacht. Opstelplaats voor verwarmingstoestel Het is mogelijk om huizen op te leveren zonder verwarmingstoestel. Het Bouwbesluit 2012 voorziet al in situaties met publieke verwarming. Hiervoor is dan ook geen kostenreductie mogelijk. Echter gezien het Nederlandse klimaat wordt de mogelijkheid om een verwarmingstoestel te plaatsen essentieel geacht bij de bruikbaarheid van een ruimte als woning. Opstelplaats voor een warmwatertoestel - Het is mogelijk om huizen op te leveren zonder warmwatertoestel. Het Bouwbesluit 2012 voorziet al in situaties met publieke voorziening. Hiervoor is dan ook geen kostenreductie mogelijk. De aanwezigheid van warm water wordt verder noodzakelijk geacht om de ruimte te gebruiken als woonruimte. Ook de vereiste afmetingen zijn zo minimaal dat hier in de praktijk geen reductie wordt verwacht. Voor dit punt worden dan ook geen kostenreducties verwacht. Vanuit de regeldruk geredeneerd kan hiermee een reductie van de nalevingskosten worden bereikt. Voor de maatschappelijke kosten is de situatie echter anders, omdat de woningen hiermee ook goedkoper worden in aanschaf of huurprijs. Het is verder onduidelijk in welke mate bedrijven daadwerkelijk overgaan tot dergelijke aanpassingen en wat de precieze kosteneffecten zijn. Deze hangen namelijk sterk af van de situatie. 8/11

9 6 Samenvatting kwantitatieve gegevens De reactie van Actal op de consultatieversie van de amvb s en het rapport Financiële effecten amvb s Omgevingswet gaf aanleiding tot enkele aanvullende berekeningen. Deze zijn toegelicht in deze notitie. De onderstaande tabellen vatten de kwantitatieve resultaten samen van deze oplegnotitie en van de beide onderzoeken Financiële effecten Omgevingswet en Financiële effecten amvb s Omgevingswet. De tabellen tonen voor zowel de minimale situatie als de maximale situatie steeds drie berekeningen: 1. De totale kosten op basis van de onderzoeken naar de Omgevingswet en de AMvB s. 2. Het effect van de oplegnotitie. 3. Het totaal van de beide onderzoeken en de oplegnotitie. De eerste tabel geeft de effecten op de structurele administratieve en bestuurlijke lasten weer. De tweede tabel vat de effecten op de financiële kosten samen. 14 Toenames zijn in rood weergegeven. In de bijlage van de notitie is een verder uitgewerkte samenvatting van de resultaten opgenomen. Tabel 1. Kwantitatief effect op de structurele administratieve en bestuurlijke lasten. Doelgroep Minimaal (in miljoen ) Maximaal (in miljoen ) 1. Rapport 2. Opleg- 3. Totaal 1. Rapport Ow 2. Opleg- 3. Totaal Ow en amvb s notitie en amvb s notitie Bedrijven -44,7-10,3-55,0-85,8-15,0-100,8 Burgers -0,5-6,6-7,1-0,5-14,2-14,7 Gemeenten -56,9-13,6-70,5-106,0-20,3-126,2 Tabel 2. Kwantitatief effect op de structurele financiële kosten (leges) 15. Doelgroep Minimaal (in miljoen ) Maximaal (in miljoen ) 1. Rapport* 2. Opleg- 3. Totaal 1. Rapport* 2. Opleg- 3. Totaal Ow en amvb s notitie Ow en amvb s notitie Bedrijven +18,1-17,8 +0,3 +24,9-35,3-10,4 Burgers 0,0-2,7-2,7 0,0-6,1-6,1 Gemeenten -18,1 +20,5 +2,4-24,9 +41,4 +16,5 * Deze waarden van de leges betreffen zowel de leges voor gemeenten als provincies. Gemeenten maken minder kosten in het kader van vergunningsaanvragen. Deze kosten worden dan ook niet langer in rekening gebracht bij burgers en bedrijven. Bij kostendekkende legestarieven compenseert de daling van de legesinkomsten de daling van de bestuurslasten Financiële kosten zijn betalingen aan de overheid, waaronder leges, boetes, dwangsommen en kosten voor controles door toezichthouders. In het kader van de Omgevingswet betreft het uitsluitend leges. 15 Dit betreft voor gemeenten de vermindering van de leges inkomsten. 16 Hierbij is bijvoorbeeld het principe van kruissubsidiëring buiten beschouwing gelaten. 9/11

10 7 Bijlage In de onderstaande tabellen is een overzicht gegeven van de kwantitatieve reducties die zijn opgenomen in deze oplegnotitie. Deze getallen zijn complementair aan de resultaten, zoals gepresenteerd in het onderzoek Financiële effecten amvb s Omgevingswet. Toenames (negatieve reducties) zijn weergegeven in rood. Tabel 3. Overzicht aanvullende reducties bedrijven. Onderwerp Minimaal Maximaal AL Bedrijven FK Bedrijven AL Bedrijven FK Bedrijven Minder afwijkvergunningen Bkl Fasering Bkl Versobering Bkl Hergebruik Bkl Totaal Bkl Correcties Bbl Correct Ow Totaal notitie Tabel 4. Overzicht aanvullende reducties burgers. Onderwerp Minimaal Maximaal AL Burger FK Burger AL Burger FK Burger Minder afwijkvergunningen Bkl Fasering Bkl Versobering Bkl Hergebruik Bkl Totaal Bkl Correcties Bbl Correctie Ow Totaal notitie /11

11 Tabel 5. Overzicht aanvullende reducties gemeenten Onderwerp Minimaal Maximaal BL gemeente Leges gemeente BL gemeente Leges gemeente Minder afwijkvergunningen Bkl * * Fasering Bkl Versobering Bkl Hergebruik Bkl Totaal Bkl Correcties Bbl Correctie Ow * * Totaal notitie * Reeds opgenomen in het rapport Financiële effecten amv7b s Omgevingswet. 11/11

1 Inleiding 1. Bijlage 1. Overzicht van correcties van uurtarieven 20

1 Inleiding 1. Bijlage 1. Overzicht van correcties van uurtarieven 20 Notitie Aan Ministerie van Infrastructuur en Milieu Van Sira Consulting Datum 19 september 2017 Kenmerk P17.018 Financiële effecten moties Omgevingswet Betreft Correcties onderzoeken Omgevingswet Sira

Nadere informatie

Notitie Financiële effecten moties Omgevingswet

Notitie Financiële effecten moties Omgevingswet Notitie Financiële effecten moties Omgevingswet Aan Ministerie van IenM Cc Van Patrick van der Poll Datum 12 juni 2017 Kenmerk Financiële effecten moties Omgevingswet Overzicht moties van de kamerbehandeling

Nadere informatie

1 Inleiding 1. 2 Het thema geluid 2. 3 Verkeerslawaai gemeenten 3. 4 Verkeerslawaai provincies en waterschappen 5

1 Inleiding 1. 2 Het thema geluid 2. 3 Verkeerslawaai gemeenten 3. 4 Verkeerslawaai provincies en waterschappen 5 Notitie Aan Ministerie van Infrastructuur en Milieu Cc Van Patrick van der Poll Datum 9 februari 2016 Kenmerk Aanvullingswet Geluid Sira Consulting B.V. Soestdijkseweg Zuid 260 3721 AK Bilthoven info@siraconsulting.nl

Nadere informatie

Whitepaper omgevingswet en bedrijven

Whitepaper omgevingswet en bedrijven Whitepaper omgevingswet en bedrijven Drie actuele thema s onder de loep: akoestiek, overgangsrecht en participatie Royal HaskoningDHV Jurgen van den Donker April 2018 Omgevingswet In 2021 treedt naar verwachting

Nadere informatie

1 Inleiding 1. 3 Bedrijfseffectentoets 6

1 Inleiding 1. 3 Bedrijfseffectentoets 6 Notitie Aan Cc Ministerie van Infrastructuur en Milieu Van Joland van der Heijden en Patrick van der Poll Datum 2 maart 2016 Kenmerk Betreft Aanvullingswet Bodem Effecten van de Aanvullingswet Bodem Sira

Nadere informatie

Aan de Minister van Infrastructuur en Milieu Mw. drs. M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus Postbus EX DEN HAAG

Aan de Minister van Infrastructuur en Milieu Mw. drs. M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus Postbus EX DEN HAAG Aan de Minister van Infrastructuur en Milieu Mw. drs. M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus Postbus 20901 2500 EX DEN HAAG Datum 7 april 2017 Onderwerp Reactie op consultatieversie Invoeringswet Omgevingswet

Nadere informatie

Effectmeting wijziging Bouwbesluit 2012

Effectmeting wijziging Bouwbesluit 2012 Effectmeting wijziging Bouwbesluit 2012 Drijvende bouwwerken, milieuprestatiegrenswaarden en de label C-plicht voor kantoren Versie 1.0 (definitief) Kenmerk P17.013 Effectmeting wijziging Bouwbesluit 2012

Nadere informatie

Leges en. aan de vermindering. die binnen de

Leges en. aan de vermindering. die binnen de Leges en Kostendekkendheid bijj invoering fase 1 Wet kwaliteitsborging bouw Gevolgklassee 1 Bij de vraag in hoeverre de privatisering van de Bouwbesluittoetsing en het bouwtoezicht bijdraagt aan de vermindering

Nadere informatie

Doorrekening administratieve en bestuurlijke lasten

Doorrekening administratieve en bestuurlijke lasten voor bedrijven Doorrekening administratieve en bestuurlijke lasten Doorrekening van de effecten van wijzigingen in de regelgeving van het ministerie van BZK op de administratieve lasten voor bedrijven

Nadere informatie

Administratievelastenmeting. Provincie Gelderland 2010-2014. Michel Bloemheuvel, Rob Blank en Stefan Prij 20 mei 2015

Administratievelastenmeting. Provincie Gelderland 2010-2014. Michel Bloemheuvel, Rob Blank en Stefan Prij 20 mei 2015 Administratievelastenmeting Provincie Gelderland 2010-2014 Michel Bloemheuvel, Rob Blank en Stefan Prij 20 mei 2015 Inhoudsopgave Achtergrond Werkwijze en productselectie Administratievelastenontwikkeling

Nadere informatie

Regeldruk aanpassing Bouwbesluit 2012 en Besluit energieprestatie gebouwen. 1 Inleiding 1. 2 Bouwbesluit

Regeldruk aanpassing Bouwbesluit 2012 en Besluit energieprestatie gebouwen. 1 Inleiding 1. 2 Bouwbesluit Notitie Aan Van Linda Hulspas (Ministerie van BZK) Anneke de Jong (Ministerie van BZK) Patrick van der Poll Joland van der Heijden Lennard Torbijn Sira Consulting B.V. Edisonbaan 14 G-1 3439 MN Nieuwegein

Nadere informatie

Leges: feiten en inzichten ten aanzien van de stelselwijziging Omgevingswet. Versie: Mei Vereniging van Nederlandse Gemeenten

Leges: feiten en inzichten ten aanzien van de stelselwijziging Omgevingswet. Versie: Mei Vereniging van Nederlandse Gemeenten Leges: feiten en inzichten ten aanzien van de stelselwijziging Omgevingswet Versie: Mei 2019 Inhoud Inleiding... 2 Algemeen... 2 Doorstroom van kosten in de gemeente... 2 Welke kosten mogen in de in leges

Nadere informatie

Aanleiding voor het wetsvoorstel. Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst De heer drs. S.A. Blok Postbus EA DEN HAAG. Geachte heer Blok,

Aanleiding voor het wetsvoorstel. Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst De heer drs. S.A. Blok Postbus EA DEN HAAG. Geachte heer Blok, Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst De heer drs. S.A. Blok Postbus 20011 2500 EA DEN HAAG Datum 01-10-2015 Onderwerp Kwaliteitsborging voor het bouwen Uw kenmerk Ons kenmerk JtH/RvZ/2015/112 Bijlage(n)

Nadere informatie

Samenvatting. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven KvK Utrecht T

Samenvatting. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven   KvK Utrecht T A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11 info@rivm.nl Uw kenmerk Gevoeligheid van de gesommeerde depositiebijdrage onder 0,05

Nadere informatie

GEMEENTE OLDEBROEK. Te nemen besluit Vaststellen van de Legesverordening 2015 en de Verordening marktgeld 2015.

GEMEENTE OLDEBROEK. Te nemen besluit Vaststellen van de Legesverordening 2015 en de Verordening marktgeld 2015. GEMEENTE OLDEBROEK Voorstel van het college aan de raad Raadsvergadering d.d. 18 december 2014 Agendapunt 06-14 Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van de Legesverordening 2015 en de Verordening marktgeld

Nadere informatie

Natuurbescherming in de Omgevingswet Symposium Ecologie & de praktijk 14 maart 2019 Eindhoven

Natuurbescherming in de Omgevingswet Symposium Ecologie & de praktijk 14 maart 2019 Eindhoven Natuurbescherming in de Omgevingswet Symposium Ecologie & de praktijk 14 maart 2019 Eindhoven Sander Hunink 1 Inleiding: structuur Ow Omgevingswet: Wet van 23 maart 2016 houdende regels over beschermen

Nadere informatie

Omgevingswet en de Gemeenteraad

Omgevingswet en de Gemeenteraad Omgevingswet en de Gemeenteraad Beeldvormende Avond gemeenteraad Veenendaal mr. Merel Holtkamp advocaat 14 april 2016 Introductie» Motto Omgevingswet» Kerninstrumenten - Omgevingsvisie - Omgevingsplan

Nadere informatie

Inventariserend onderzoek AL-effecten Bouwbesluit 2011

Inventariserend onderzoek AL-effecten Bouwbesluit 2011 Inventariserend onderzoek AL-effecten Bouwbesluit 2011 Onderzoek naar de effecten van de introductie van het Bouwbesluit 2011 op de Administratieve Lasten van bedrijven en burgers B.V. Edisonbaan 14 G-1

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel Omgevingswet

Initiatiefvoorstel Omgevingswet Initiatiefvoorstel Omgevingswet Rotterdam, september 2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Inleiding 3 1. Uitgangspunten 4 2. Hoofdlijnen 5 3. Consequenties voor Rotterdam 6 4. Aanbevelingen 7 Conclusie 8

Nadere informatie

Samenvatting Ontwerpbesluit bouwwerken leefomgeving

Samenvatting Ontwerpbesluit bouwwerken leefomgeving Samenvatting Ontwerpbesluit bouwwerken leefomgeving Het Besluit bouwwerken leefomgeving (hierna Bbl of dit besluit) is één van de vier AMvB s die uitvoering geven aan de Omgevingswet. Het besluit bevat,

Nadere informatie

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen voorstel aan de raad Opgesteld door Vergunningen, Toezicht en Handhaving Houten, L.S.A. van den (Leonard) Kenmerk 16.508837 Vergadering Gemeenteraad Vergaderdatum 22 december 2016 Jaargang en nummer 2016

Nadere informatie

Financiële effecten Invoeringswet

Financiële effecten Invoeringswet Financiële effecten Invoeringswet Onderzoek van de financiële effecten van de Invoeringswet van de Omgevingswet voor bedrijven, burgers en overheden 2 Sira Consulting B.V. Financiële effecten Invoeringswet

Nadere informatie

Inleiding. 1.1 Wat is de omgevingsvergunning?

Inleiding. 1.1 Wat is de omgevingsvergunning? 1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat deel met een korte bespreking wat een omgevingsvergunning is en wat vergunningsvrij bouwen is. De achtergrond en doelstellingen van de belangrijkste regelingen (de Wet algemene

Nadere informatie

Samenvatting Ontwerpbesluit activiteiten leefomgeving

Samenvatting Ontwerpbesluit activiteiten leefomgeving Samenvatting Ontwerpbesluit activiteiten leefomgeving Het Besluit activiteiten leefomgeving is één van de vier AMvB s die uitvoering geven aan de Omgevingswet. Het besluit bevat, samen met het Besluit

Nadere informatie

Leerkring Platform31

Leerkring Platform31 Werkbare regelgeving onder de Omgevingswet Leerkring Platform31 14/03/2019 - Amersfoort R.F.J. Spelier & I.M.J. de Bruïne Bijdrage Leerkring Platform31 1. Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) 2. Regeldruk

Nadere informatie

Van Bouwbesluit. naar. Besluit Bouwwerken Leefomgeving

Van Bouwbesluit. naar. Besluit Bouwwerken Leefomgeving BDB Postbus 310 6800 AH Arnhem 088 426 16 00 info@bdb.nl Van Bouwbesluit naar Besluit Bouwwerken Leefomgeving november 2016 Met de introductie van de omgevingswet in naar verwachting 2018 zal ook het Besluit

Nadere informatie

Samenvatting wijzigingen leges 2013

Samenvatting wijzigingen leges 2013 Versie: 2 oktober 2012 Bijlage(n): Auteur: Afdeling Recht, Middelen & Mensen Financiën Samenvatting wijzigingen leges 2013 1 Versie: 2 oktober 2012 Bijlage(n): Stadsdeel Zuid Auteur: Samenvatting De vergunningsleges

Nadere informatie

Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer H.J. Kamp Postbus 90801 2509LV Den Haag. premie-differentiatie. Geachte heer Kamp,

Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer H.J. Kamp Postbus 90801 2509LV Den Haag. premie-differentiatie. Geachte heer Kamp, Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer H.J. Kamp Postbus 90801 2509LV Den Haag Datum 30 juli 2012 Onderwerp Advies Wijzigingsbesluit Wfsv inzake premie-differentiatie Uw kenmerk Ons

Nadere informatie

Wat en hoe te meten? Korte handleiding voor het meten van kosten van regeldruk voor bedrijven en burgers

Wat en hoe te meten? Korte handleiding voor het meten van kosten van regeldruk voor bedrijven en burgers Wat en hoe te meten? Korte handleiding voor het meten van kosten van regeldruk voor bedrijven en burgers Versie 1.0 Datum: 26-04-2011 Ministerie van EL&I / Ministerie van BZK 1. Inleiding Bedrijven en

Nadere informatie

Realisatie Publicatie

Realisatie Publicatie Realisatie Publicatie Vermindering regeldruk door gemeenten Inleiding Ondernemers en inwoners leveren een belangrijke bijdrage aan de dynamiek en de (economische) groei van een gemeente. Zo is het bedrijfsleven

Nadere informatie

Besluit bouwwerken leefomgeving (BBL) ing. P.J.(Johan) van der Graaf 27 oktober 2016

Besluit bouwwerken leefomgeving (BBL) ing. P.J.(Johan) van der Graaf 27 oktober 2016 Besluit bouwwerken leefomgeving (BBL) ing. P.J.(Johan) van der Graaf 27 oktober 2016 Programma Wettelijk kader De verschillen met Bouwbesluit 2012 Consequenties voor bouwplannen en procedures Beschouwing:

Nadere informatie

EIM / Frits Suyver en John Boog 5

EIM / Frits Suyver en John Boog 5 aan Actal datum 5 november 2007 van EIM / Frits Suyver en John Boog pagina's 5 onderwerp Antwoord op aanvullende vragen van Actal m.b.t. studie Kleine ondernemers, hoge lasten Notitie voor ACTAL EIM heeft

Nadere informatie

Financiële effecten Omgevingsregeling

Financiële effecten Omgevingsregeling Financiële effecten Omgevingsregeling Onderzoek van de financiële effecten van de Omgevingsregeling voor bedrijven, burgers en overheden Sira Consulting B.V. btw-nummer NL 8109.155.46.B01 BIC INGBNL2A

Nadere informatie

Aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Mevrouw drs. K.H. Ollongren Postbus EA DEN HAAG. Geachte mevrouw Ollongren,

Aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Mevrouw drs. K.H. Ollongren Postbus EA DEN HAAG. Geachte mevrouw Ollongren, Retouradres: Postbus 16228 2500 BE Den Haag Aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Mevrouw drs. K.H. Ollongren Postbus 20011 2500 EA DEN HAAG Datum 25 mei 2018 Onderwerp Besluit

Nadere informatie

BWT don t miss the boat! Kwalitatief werken met een andere rol

BWT don t miss the boat! Kwalitatief werken met een andere rol BWT don t miss the boat! Kwalitatief werken met een andere rol Provero congres 24 mei 2016 Want. Omgevingswet is toch een RO-feestje Het gaat toch om een nieuw soort bestemmingsplan Een andere afdeling

Nadere informatie

Financiële effecten stelselherziening Omgevingswet

Financiële effecten stelselherziening Omgevingswet Financiële effecten stelselherziening Omgevingswet Gemeenten zijn druk bezig met de voorbereiding op de komst van de Omgevingswet per 2021. Omgevingsvisies worden geschreven, er wordt nagedacht over het

Nadere informatie

Bijlage I: Instrumenten voor de waterschappen

Bijlage I: Instrumenten voor de waterschappen Bijlage I: Instrumenten voor de waterschappen Datum: 13 september 2019 Versie: definitieve versie 2.0, vastgesteld Toelichting/context: In de Handreiking waterschapsverordening geven we aan wat nodig is

Nadere informatie

Aan de minister van Economische Zaken en Klimaat De heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK DEN HAAG. Geachte heer Wiebes,

Aan de minister van Economische Zaken en Klimaat De heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK DEN HAAG. Geachte heer Wiebes, Aan de minister van Economische Zaken en Klimaat De heer ir. E.D. Wiebes Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Datum 27 december 2017 Onderwerp Wijziging van het Besluit VKO en BFBN Uw kenmerk Ons kenmerk MvH/MR/RvZ/bs/ATR

Nadere informatie

Aan de Minister van Infrastructuur en Milieu Mw. Drs. M.H. Schultz van Haegen Postbus 20901 2500 EX DEN HAAG. Geachte mevrouw Schultz van Haegen,

Aan de Minister van Infrastructuur en Milieu Mw. Drs. M.H. Schultz van Haegen Postbus 20901 2500 EX DEN HAAG. Geachte mevrouw Schultz van Haegen, Aan de Minister van Infrastructuur en Milieu Mw. Drs. M.H. Schultz van Haegen Postbus 20901 2500 EX DEN HAAG Datum 21 mei 2013 Onderwerp Ex-ante toets voorstel omgevingswet Uw kenmerk IENM/BSK- 2013/30603

Nadere informatie

Raadsvoorstel richtinggevende uitspraak initiatiefnemer zwembad april 2015 Bijlage 1: Informatie over de initiatieven

Raadsvoorstel richtinggevende uitspraak initiatiefnemer zwembad april 2015 Bijlage 1: Informatie over de initiatieven Raadsvoorstel richtinggevende uitspraak initiatiefnemer zwembad april 2015 Bijlage 1: Informatie over de initiatieven Zoals bekend zijn er drie initiatiefnemers: ZIB Wijk bij Duurstede, Wijkzwemt en ZwembadInnovatieGroep.

Nadere informatie

Foto plaatsen. Digitaal Stelsel Omgevingswet

Foto plaatsen. Digitaal Stelsel Omgevingswet Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet Wat is het DSO en hoe werkt het? Waarom komt er een DSO? Digitalisering is een belangrijk instrument om de Omgevingswet tot een succes te maken. Daarom wordt

Nadere informatie

Vergund en vergunningsvrij bouwen slim geregeld in de Omgevingswet met de knip Wico Ankersmit, Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland

Vergund en vergunningsvrij bouwen slim geregeld in de Omgevingswet met de knip Wico Ankersmit, Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland Vergund en vergunningsvrij bouwen slim geregeld in de Omgevingswet met de knip Wico Ankersmit, Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland Bruidsschat Bruidsschat HOOFDSTUK 7 VOORMALIGE RIJKSREGELS

Nadere informatie

uw kenmerk ons kenmerk ECFD/U Lbr. 16/050

uw kenmerk ons kenmerk ECFD/U Lbr. 16/050 VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad īá y informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Consultaties AMvB's bij Omgevingswet, Aanvullingswet Grondeigendom

Nadere informatie

Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Onderwerp Eindrapportage risicovoller ramen ('Keuzes maken')

Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Onderwerp Eindrapportage risicovoller ramen ('Keuzes maken') Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Raadsstuknummer : 2012/14240 Datum : 29 mei 2012 Programma : Diverse programma s Blad : 1 van 5 Cluster : Bestuur Portefeuillehouder: dhr.

Nadere informatie

Is vergunningsvrij echt vergunningsvrij: wat staat er in het invoeringsbesluit?

Is vergunningsvrij echt vergunningsvrij: wat staat er in het invoeringsbesluit? Is vergunningsvrij echt vergunningsvrij: wat staat er in het invoeringsbesluit? Frederike Brouwer (ministerie van BZK) Diana van Leeuwen (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) 1 2 Inhoud Invoeringswet:

Nadere informatie

Omgevingswet Mis niet de boot!

Omgevingswet Mis niet de boot! Omgevingswet Mis niet de boot! Regiodagen 2016 De omgevingswet in wording Werkgroep Omgevingswet VBWTN Mis als BWT niet de boot! Waar heeft u behoefte aan De werkgroep Omgevingswet Voor en door gemeenten

Nadere informatie

Methodiek voor de analyse van het economisch evenwicht van een concessie voor openbaar personenvervoer per spoor

Methodiek voor de analyse van het economisch evenwicht van een concessie voor openbaar personenvervoer per spoor Methodiek voor de analyse van het economisch evenwicht van een concessie voor openbaar personenvervoer per spoor 1 Inleiding 1. Per dienstregelingsjaar 2021 is het in Nederland mogelijk om op basis van

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp: Administratieve lastenverlichting voor burgers en ondernemers Registratienummer: 2010/30066

Raadsstuk. Onderwerp: Administratieve lastenverlichting voor burgers en ondernemers Registratienummer: 2010/30066 Raadsstuk Onderwerp: Administratieve lastenverlichting voor burgers en ondernemers Registratienummer: 2010/30066 1. Inleiding In het kader van de opdracht van het Rijk tot het realiseren van een administratieve

Nadere informatie

Regeldruktoets wijziging WGBO

Regeldruktoets wijziging WGBO CONCEPT Regeldruktoets wijziging WGBO Samenvattingsrapport Sira Consulting B.V. btw-nummer NL 8109.155.46.B01 BIC INGBNL2A IBAN NL05 INGB 0680 5767 62 KVK 30182559 Regeldruktoets wijziging WGBO Samenvattingsrapport

Nadere informatie

5 Opstellen businesscase

5 Opstellen businesscase 5 Opstellen In de voorgaande stappen is een duidelijk beeld verkregen van het beoogde project en de te realiseren baten. De batenboom geeft de beoogde baten in samenhang weer en laat in één oogopslag zien

Nadere informatie

Voorstel besluit Vastgesteld wordt de "verordening tot wijziging van de legesverordening Steenwijkerland 2003" (1-e wijziging)

Voorstel besluit Vastgesteld wordt de verordening tot wijziging van de legesverordening Steenwijkerland 2003 (1-e wijziging) Raadsvoorstel nr. : 2002/181 Aan de gemeenteraad. Raadsvergadering : 17 december 2002 Agendapunt : 21 Steenwijk, 3 december 2002. Onderwerp: Aanpassing legesverordening m.b.t. bouwleges Voorstel besluit

Nadere informatie

Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014

Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014 Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014 Inleiding In de fusieraad van 30 juni 2014 is gesproken over een consolidatie van de drie begrotingen en om inzicht te krijgen in

Nadere informatie

AMvB s Omgevingswet: Stand van zaken en aanvullingen via het Invoeringsbesluit

AMvB s Omgevingswet: Stand van zaken en aanvullingen via het Invoeringsbesluit AMvB s Omgevingswet: Stand van zaken en aanvullingen via het Invoeringsbesluit Wetgevingsupdate, 26 november 2018, Amersfoort Paul Pestman, programmamanager Omgevingswet Inhoud Amvb s van de Omgevingswet

Nadere informatie

Relatie omgevingsvergunning. omgevingsplan. Paul Pestman, Eenvoudig Beter Schakeldag 25 juni 2019

Relatie omgevingsvergunning. omgevingsplan. Paul Pestman, Eenvoudig Beter Schakeldag 25 juni 2019 Relatie omgevingsvergunning mba en het omgevingsplan Rekening houden met het omgevingsplan, hoe doe je dat? Paul Pestman, Eenvoudig Beter Schakeldag 25 juni 2019 Inhoud 1. Vraagstelling 2. Toelichting

Nadere informatie

Het project waarvoor vergunning wordt gevraagd is als volgt te omschrijven: Het in gebruik nemen en verbouwen van een vakantie-appartementsgebouw.

Het project waarvoor vergunning wordt gevraagd is als volgt te omschrijven: Het in gebruik nemen en verbouwen van een vakantie-appartementsgebouw. OMGEVINGSVERGUNNING 20110088 Aanvraag Mevrouw L.M.T. Otten heeft op 29 juni 2011 een aanvraag omgevingsvergunning ingediend voor het verzoek tot in gebruik name van een vakantie-appartementsgebouw op het

Nadere informatie

1822 Project Kloosterpark M.C.J. Antonis

1822 Project Kloosterpark M.C.J. Antonis V GEMEENTE VALKENSWAARD de Hofnar 15 Postbus 10100 5550 GA Valkenswaard T (040) 208 34 44 F (040) 204 58 90 gemeente@valkenswaard.nl www.valkenswaard.nl Valkenswaard Lokaal De heer F. Emmerik Kenmerk Onderwerp

Nadere informatie

Administratieve en Uitvoeringslasten permanent maken Crisis- en herstelwet

Administratieve en Uitvoeringslasten permanent maken Crisis- en herstelwet Administratieve en Uitvoeringslasten permanent maken Crisis- en herstelwet Onderzoek naar effecten van het permanent maken van de Crisis- en herstelwet op de administratieve lasten voor burgers en bedrijven

Nadere informatie

Memo van het College van B&W

Memo van het College van B&W Aanleiding In de commissie Ruimte van 22 mei 2014 zijn vragen gesteld over het risicoprofiel van de parkeerexploitatie gerelateerd aan het project Waterfront. In deze commissie is het voorstel van administratieve

Nadere informatie

uitkomsten onderzoek overeenkomsten- en verschillenanalyse Oudenhoorn

uitkomsten onderzoek overeenkomsten- en verschillenanalyse Oudenhoorn MEMO aan het college van burgemeester en wethouders van Renske Evenblij datum pagina 21 september 2015 1 van 8 uitkomsten onderzoek overeenkomsten- en verschillenanalyse In deze memo worden de bevindingen

Nadere informatie

Omgevingswet & Omgevingsvisie

Omgevingswet & Omgevingsvisie Omgevingswet & Omgevingsvisie cultuurlandschappen en de omgevingswet Utrecht, 17 december 2018 Jan Roest Programmammanager Omgevingswet In dit kwartier. Aanleiding en doelen van de Omgevingswet Systematiek

Nadere informatie

Overgangsrecht Omgevingswet. Gijs van Luyn Informatiepunt Omgevingswet

Overgangsrecht Omgevingswet. Gijs van Luyn Informatiepunt Omgevingswet Overgangsrecht Omgevingswet Gijs van Luyn Informatiepunt Omgevingswet Overgangsrecht Afweging tussen verschillende uitgangspunten: zo snel mogelijk over naar nieuwe stelsel waarborgen bestaande rechten

Nadere informatie

Omgevingswet. Commissie Fysieke Leefomgeving 20 september 2016

Omgevingswet. Commissie Fysieke Leefomgeving 20 september 2016 Omgevingswet Commissie Fysieke Leefomgeving 20 september 2016 Onderwerpen: 1. Doel en achtergrond 2. Omgevingswet 3. Uitvoeringsregelgeving 4. Invoeringswet en -regelgeving 5. Overige wetgeving 6. Invoering

Nadere informatie

Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer mr. L.F. Asscher Postbus LV DEN HAAG. Geachte heer Asscher,

Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer mr. L.F. Asscher Postbus LV DEN HAAG. Geachte heer Asscher, Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer mr. L.F. Asscher Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG Datum 8 december 2015 Onderwerp Consultatie Wetsvoorstellen Wijziging van de Wet kinderopvang

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 276 Vaststelling van de Wet invoeringswet fiscaal stelsel BES (Invoeringswet fiscaal stelsel BES) Nr. 15 Herdruk 1 AMENDEMENT VAN HET LID VAN

Nadere informatie

ANTICIPEREN OP DE OMGEVINGSWET (BOUWRECHT 2016/49)

ANTICIPEREN OP DE OMGEVINGSWET (BOUWRECHT 2016/49) ANTICIPEREN OP DE OMGEVINGSWET (BOUWRECHT 2016/49) Door C.M.P. Julicher Zegers en B. Weekers is een artikel geschreven voor het tijdschrift Bouwrecht. Gemeenten krijgen te maken met een nieuwe actualisatieronde

Nadere informatie

Financiële effecten Omgevingswet

Financiële effecten Omgevingswet Financiële effecten Omgevingswet Sandra Kessels Adviseur fysiek domein Directie Bestuur en Financiën 22 augustus 2018 1 Wat loopt er bij BZK? Onderzoek financiële effecten per wetgevingsproduct Herijking

Nadere informatie

Bijlage bij Welstandsnota Diemen 2012, GR 07-06-2012, besluit nr.12-32 CONSEQUENTIES

Bijlage bij Welstandsnota Diemen 2012, GR 07-06-2012, besluit nr.12-32 CONSEQUENTIES CONSEQUENTIES Onderstaand zijn per thema het huidige beleid, het nieuwe beleid en de voordelen en nadelen worden weergegeven wat de consequenties zijn voor de aanpassing van het beleid. Hiermee kunt u

Nadere informatie

Opinienota. Onderwerp: Opinie nota Wabo-leges BBV nr: 2015/414823

Opinienota. Onderwerp: Opinie nota Wabo-leges BBV nr: 2015/414823 Opinienota Onderwerp: Opinie nota Wabo-leges BBV nr: 2015/414823 1. Inleiding Voorgeschiedenis De opdracht om te komen met een uitwerking om het product bouwvergunningen meer kostendekkend te maken komt

Nadere informatie

Omgevingswet en de gemeenteraad.

Omgevingswet en de gemeenteraad. Omgevingswet en de gemeenteraad. 1 Inhoud Waarom Omgevingswet? Wat verandert er door de Omgevingswet? Stand van zaken invoering Omgevingswet. Rol gemeenteraad (regionale afstemming)? Planning Provincie,

Nadere informatie

3. Welke argumenten zijn er voor de raad om het besluit te nemen? (Inhoudelijke uitleg, voor- en nadelen, financieel gevolg en risico s)

3. Welke argumenten zijn er voor de raad om het besluit te nemen? (Inhoudelijke uitleg, voor- en nadelen, financieel gevolg en risico s) Aan de raad van de gemeente LEIDSCHENDAM-VOORBURG Onderwerp Raadsvoorstel Vaststellen Tweede herziening 2018 van de grondexploitatie Klein Plaspoelpolder Portefeuillehouder Wethouder Van Eekelen Behandeld

Nadere informatie

Welke eisen gelden voor een trap? Aan de hand van het Bouwbesluit vaststellen welke eisen gelden voor een trap.

Welke eisen gelden voor een trap? Aan de hand van het Bouwbesluit vaststellen welke eisen gelden voor een trap. Welke eisen gelden voor een trap? Probleem Aan de hand van het Bouwbesluit vaststellen welke eisen gelden voor een trap. Oplossingsrichtingen 7 stappen in twee fasen Om dit probleem t.a.v. nieuwbouw op

Nadere informatie

Nota Veegplannen 2014 gemeente Valkenswaard

Nota Veegplannen 2014 gemeente Valkenswaard Nota Veegplannen 2014 gemeente Valkenswaard gemeente Valkenswaard Team Ruimtelijke ontwikkeling en economie 25-09-2013 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Definitie 3 3. Vergelijking veegplannen en postzegelbestemmingsplannen

Nadere informatie

Aan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat Mevrouw drs. C. Van Nieuwenhuizen Postbus EK DEN HAAG. Geachte mevrouw Van Nieuwenhuizen,

Aan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat Mevrouw drs. C. Van Nieuwenhuizen Postbus EK DEN HAAG. Geachte mevrouw Van Nieuwenhuizen, Retouradres: Postbus 16228 2500 BE Den Haag Aan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat Mevrouw drs. C. Van Nieuwenhuizen Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Datum 26 februari 2018 Onderwerp Regeling houdende

Nadere informatie

Samenvatting: Voorgesteld wordt de Legesverordening met de bijbehorende tarieventabel vast te stellen

Samenvatting: Voorgesteld wordt de Legesverordening met de bijbehorende tarieventabel vast te stellen Raadsvoorstel Nummer: 159479 Behandeld door: A. van de Kamp Agendapunt: 14 22 november 2016 Onderwerp: Vaststellen legesverordening 2017 met bijbehorende legestabel. Geachte raad, Samenvatting: Voorgesteld

Nadere informatie

Gemeente Langedijk Kaderbrief Kaderbrief 2018

Gemeente Langedijk Kaderbrief Kaderbrief 2018 Kaderbrief 2018 Vastgesteld door het college van B&W van Langedijk op 21 maart 2017 1 Inhoudsopgave 1. Algemeen... 3 2. Uitgangspunten en begrotingsrichtlijnen... 3 2.1 Prijsstijgingen... 3 2.2 Loonstijgingen...

Nadere informatie

Besluit bouwwerken in de leefomgeving (Bbl) 29 oktober 2015. Marcel Balk Joost Pothuis. Bouwkwaliteit

Besluit bouwwerken in de leefomgeving (Bbl) 29 oktober 2015. Marcel Balk Joost Pothuis. Bouwkwaliteit Besluit bouwwerken in de leefomgeving (Bbl) 29 oktober 2015 Marcel Balk Joost Pothuis Bouwkwaliteit Inhoud presentatie Inleiding: Omgevingswet en amvb s Hoofdlijnen van het beoogde Besluit Bouwwerken in

Nadere informatie

Omgevingswet: omgevingsplan en integratie gemeentelijke verordeningen

Omgevingswet: omgevingsplan en integratie gemeentelijke verordeningen Omgevingswet: omgevingsplan en integratie gemeentelijke verordeningen (sessie 1M) Marco Lurks en Daan Corver (VNG) Het omgevingsplan Gemeenteraad stelt één omgevingsplan vast, waarin regels over de fysieke

Nadere informatie

Spui DJ Den Haag Den Haag. Datum 27 september Registratienummer PBS/ RIS297941

Spui DJ Den Haag Den Haag. Datum 27 september Registratienummer PBS/ RIS297941 Datum 27 september 2017 Registratienummer RIS297941 Voorstel van het college tot vaststelling van de Verordening tot wijziging van de Verordening op de heffing en invordering van leges met betrekking tot

Nadere informatie

Lasteneffecten van de Gids Proportionaliteit

Lasteneffecten van de Gids Proportionaliteit voor bedrijven Lasteneffecten van de Gids Proportionaliteit Bepaling van de effecten van de Gids Proportionaliteit op de administratieve en overige lasten voor bedrijven en de uitvoeringslasten voor aanbestedende

Nadere informatie

Bijlage 3: Budget impactanalyse

Bijlage 3: Budget impactanalyse Bijlage 3: Budget impactanalyse Inleiding Tijdens de ontwikkeling van de generieke module Arbeid als medicijn werd een budget impactanalyse uitgevoerd waarin de impact werd onderzocht van het toepassen

Nadere informatie

Rotterdam, 19 oktober 2012.

Rotterdam, 19 oktober 2012. , 19 oktober 2012. Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van raadslid dhr. M. Struijvenberg (LR) over de kostendekkendheid lokale lasten Aan de Gemeenteraad. Op 27 september 2012 stelde

Nadere informatie

Notitie. P. Spaan. Aantal parkeerlagen Singelgrachtgarage Marnix. Inleiding

Notitie. P. Spaan. Aantal parkeerlagen Singelgrachtgarage Marnix. Inleiding Bezoekadres Weesperstraat 430 1018 DN Amsterdam Postbus 12693 1100 AR Amsterdam Telefoon 020 251 1111 www.amsterdam.nl/iba Opsteller Goedgekeurd en vrijgegeven Paraaf Datum P. Spaan P. Spaan 20-8- 14 Notitie

Nadere informatie

Regeldrukgevolgen Wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen

Regeldrukgevolgen Wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen Regeldrukgevolgen Wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen Onderzoek naar de gevolgen die het Wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen heeft voor de regeldruk Sira Consulting B.V. btw-nummer

Nadere informatie

ECFD/U201600970 Lbr. 16/050

ECFD/U201600970 Lbr. 16/050 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Consultaties AMvB's bij Omgevingswet, Aanvullingswet Grondeigendom en wijziging Bro Samenvatting uw kenmerk

Nadere informatie

Gebiedsontwikkeling en de Omgevingswet

Gebiedsontwikkeling en de Omgevingswet Gebiedsontwikkeling en de Omgevingswet Bijeenkomst Stibbe 19 mei 2016 Edward Stigter, programmadirecteur Eenvoudig Beter Inhoud presentatie Stand van zaken Stelselherziening Afwegingsruimte en Omgevingsplan

Nadere informatie

Verleden, heden en toekomst Activiteitenbesluit

Verleden, heden en toekomst Activiteitenbesluit Verleden, heden en toekomst Activiteitenbesluit VMR-praktijkdag Activiteitenbesluit Dorothé Albers Programmamanager Activiteitenbesluit 27 november 2013 Opbouw presentatie Korte terugblik op de totstandkoming

Nadere informatie

C2.ľ3b bö DIV.STAN Bv// FPc

C2.ľ3b bö DIV.STAN Bv// FPc Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties C2.ľ3b bö Provincie Noord-Brabant Gedeputeerde Staten Postbus 90151 5200 MC Den Bosch Ingekomen -6 DEC 2016 Provincie Nnnrd-Brabanţ 4120019 DIV.STAN

Nadere informatie

Droge Voeten 2050, beheergebied waterschap Noorderzijlvest

Droge Voeten 2050, beheergebied waterschap Noorderzijlvest Droge Voeten 2050, beheergebied waterschap Noorderzijlvest Toetsingsadvies over het milieueffectrapport 18 september 2014 / rapportnummer 2820 43 1. Oordeel over het Milieueffectrapport (MER) De provincies

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-073 13 december 2012 9.30 uur Potentiële beroepsbevolking blijft straks op peil dankzij 65-plussers Geen langdurige krimp potentiële beroepsbevolking

Nadere informatie

Waterschap Vallei en Veluwe Meerjarenperspectief

Waterschap Vallei en Veluwe Meerjarenperspectief Waterschap Vallei en Veluwe Meerjarenperspectief 2012-2017 Datum 13 oktober 2011 Opgemaakt door Werkgroep Financiën Afdeling Staf en Financiële en Economische Zaken Inhoudsopgave 1 Inleiding 1 2 Uitgangspunten

Nadere informatie

Het rendement van taaltrajecten: casus gemeente Amsterdam. Augustus 2015

Het rendement van taaltrajecten: casus gemeente Amsterdam. Augustus 2015 Het rendement van taaltrajecten: casus gemeente Amsterdam Augustus 2015 Inleiding De Nederlandse samenleving kent nog steeds een aanzienlijk aantal laaggeletterde mensen. Taaltrajecten blijken nodig te

Nadere informatie

Toetsingskader. Aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus EK DEN HAAG. Geachte mevrouw Dijksma,

Toetsingskader. Aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus EK DEN HAAG. Geachte mevrouw Dijksma, Aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Datum 15 september 2017 Onderwerp Consultatie Regeling Bodemkwaliteit Uw kenmerk Ons kenmerk MvH/RvZ/JT/RS/2017

Nadere informatie

Duurzaamheid in de Omgevingswet en de Crisis-en herstelwet. 11 oktober 2018 mr. C.J. Dekker

Duurzaamheid in de Omgevingswet en de Crisis-en herstelwet. 11 oktober 2018 mr. C.J. Dekker Duurzaamheid in de Omgevingswet en de Crisis-en herstelwet 11 oktober 2018 mr. C.J. Dekker Inhoudsopgave - inleiding - duurzaamheid?; - uitgelichte onderwerpen. - huidig wettelijk stelsel - mogelijkheden;

Nadere informatie

Kerninstrument Omgevingsvergunning en Informatievoorziening

Kerninstrument Omgevingsvergunning en Informatievoorziening Kerninstrument Omgevingsvergunning en Informatievoorziening Notitie Omgevingsvergunning Inleiding De Omgevingswet introduceert een vijftal kerninstrumenten voor gemeenten. De invoering en het gebruik van

Nadere informatie

Toelichting bij de beleidsnotitie voor bijbehorende bouwwerken Gemeente Pekela

Toelichting bij de beleidsnotitie voor bijbehorende bouwwerken Gemeente Pekela Toelichting bij de beleidsnotitie voor bijbehorende bouwwerken Gemeente Pekela 2012 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Begrippen... 3 Het beleid uit 2005... 4 Vraagstelling... 4 Planologisch kader... 4 Juridisch

Nadere informatie

Omgevingsvergunningvrij bij cultureel erfgoed

Omgevingsvergunningvrij bij cultureel erfgoed Omgevingsvergunningvrij bij cultureel erfgoed Fysieke leefomgeving Activiteiten zonder gevolgen Activiteiten met gevolgen Zorgplicht Vergunningvrij Meldingsplichtig Vergunningplichtig Reguliere procedure

Nadere informatie

gemeente roerdalen Raadsvoorstel - 1 Minuutversie

gemeente roerdalen Raadsvoorstel - 1 Minuutversie Raadsvoorstel - 1 Minuutversie Zaaknummer: 218-006564 Onderwerp: Implementatie Besluit brandveilig gebruik en basishulpverlening overige plaatsen. Reden besluit Op 1 januari 2018 is het Besluit brandveilig

Nadere informatie

Hoofdlijnen invoeringswet

Hoofdlijnen invoeringswet Hoofdlijnen invoeringswet Technische briefing Tweede Kamer 29 september 2016 Eenvoudig Beter Planning voorhang AMvB s Tweede Kamer Technische briefing 29 september Ronde tafel bijeenkomst 10 oktober Schriftelijke

Nadere informatie

Raadscommissieavond Omgevingswet en de gemeenteraad. Welke keuzes moet de gemeenteraad maken, wat voor rol past hierbij en wat betekent dit?

Raadscommissieavond Omgevingswet en de gemeenteraad. Welke keuzes moet de gemeenteraad maken, wat voor rol past hierbij en wat betekent dit? Raadscommissieavond Omgevingswet en de gemeenteraad Welke keuzes moet de gemeenteraad maken, wat voor rol past hierbij en wat betekent dit? 30-01-2017 Agenda 19.30 20.15: Presentatie Omgevingswet & de

Nadere informatie

Yes, ik ben vergunningverlener!

Yes, ik ben vergunningverlener! Yes, ik ben vergunningverlener! Ministerie BZK Juni 2019 Patricia Palmen Aan de slag met de Omgevingswet De 4 verbeterdoelen van de Omgevingswet Inhoud Proces van initiatief tot en met vergunningverlening

Nadere informatie