2017 J a a r v e r s l a g

Transcriptie

1 2017 Jaarverslag

2 I N V O G E L V L U C H T BIJEENKOMSTEN In totaal 42 programma s met 129 sprekers en bijna deelnemers 11 bijeenkomsten van StudiumGenerale met 24 sprekers voor 25 cursisten 13 bijeenkomsten van Jonge Atlantici met 33 sprekers voor in totaal 535 jongeren 4 onderwijsbijeenkomsten met 18 sprekers voor in totaal 380 docenten en leerlingen 14 publieksbijeenkomsten met in totaal 54 sprekers en deelnemers WEBSITE sessies gebruikers bekeken pagina s PUBLICATIES 6 nummers van Atlantisch Perspectief met in totaal 52 artikelen BEGUNSTIGERS EN ABONNEES 321 begunstigers en studentbegunstigers 87 abonnees en studentabonnees PRIMAIR BEREIK 912 Atlantisch Perspectieflezers genodigden per publieksbijeenkomst websitebezoekers Facebookvolgers 707 Twittervolgers 2

3 I N H O U D 2017 IN VOGELVLUCHT VOORWOORD WOORD VAN DANK BESTUURSSAMENSTELLING VERSLAG StudiumGenerale Jonge Atlantici Onderwijs Publieksbijeenkomsten Studiebezoeken NAVO Overige programma s Leerstoel Dwight D. Eisenhower Scriptieprijs Atlantic Treaty Association Media Atlantisch Perspectief Overige publicaties Opiniepeiling Website Sociale media Mediaoptredens, lezingen en publicaties directeur Atlantische Commissie in de media STICHTING VOOR STRATEGISCHE STUDIES STAAT VAN BATEN EN LASTEN DIRECTIE BUREAU DOELSTELLINGEN COLOFON

4 V O O R W O O R D 2017 was een belangrijk jaar in het 65-jarig bestaan van de Atlantische Commissie. Sinds 1952 stimuleert de Commissie onvermoeibaar de maatschappelijke discussie over trans-atlantische veiligheidsvraagstukken, een discussie die vandaag de dag minstens zo belangrijk blijkt als toen. Dit onderstreepte ook Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO, in zijn bijdrage aan de tweede editie van Atlantisch Perspectief in jaargang Stoltenberg schreef het duizendste artikel voor Atlantisch Perspectief, waarin hij de Atlantische Commissie bedankte for your association s long-standing and effective work in promoting close ties of friendship and understanding between North America and Europe and keeping the Dutch public informed about key foreign and security policy issues. Tijdens het feestelijke jubileumsymposium op 2 november werd teruggeblikt op en vooruitgekeken naar de stand van zaken in de trans-atlantische betrekkingen. Het symposium vormde tevens een mooie illustratie van de gevarieerde reeks aan onderwerpen dat jaarlijks op het programma staat van de Atlantische Commissie. Met de eerste bijeenkomst van 2017 werd de toon gezet voor de rode draad in de publieke bijeenkomsten in de rest van het jaar: de blik op een onzekere geopolitieke toekomst was wereldwijd een onrustig jaar, met grote gevolgen voor Trans- Atlantische relaties. vele evenementen en excursies voor studenten en young professionals, een goed vertegenwoordigde groep begunstigers van de Atlantische Commissie. De aanhoudende interesse van young professionals in de boodschap van de Atlantische Commissie is tevens merkbaar in het jaarlijkse StudiumGenerale-programma, dat in 2017 wederom een succesvolle editie beleefde. Niet alleen zijn de thema s waaraan de Atlantische Commissie een podium bood in 2017 des te relevanter in het veranderende wereldbeeld, afgelopen jaar bleek weer de belangstelling voor de evenementen rondom deze thema s aanhoudend groot. Aangezien de veranderingen in de wereldpolitiek een onvoorspelbaar karakter hebben en de behoefte aan kwalitatieve, actuele informatie hierover groot blijft, voorzien wij dat de Atlantische Commissie de rol van informatieverstrekker ook in de toekomst met verve en succes voor haar rekening zal kunnen nemen. Dirk Jan van den Berg Voorzitter Atlantische Commissie Maart 2018 Het nieuwe Amerikaanse buitenlandbeleid onder de kersverse president Trump, de naderende Brexit en de groeiende Russische inmenging in de Westerse wereldpolitiek werden door experts op verschillende evenementen belicht en bediscussieerd. Ook in Atlantisch Perspectief werd hieraan aandacht besteed, evenals aan andere actuele zaken zoals de machtsverschuivingen in de wereld en de belangrijke positie hierin van de NAVO. Ook aan nationale machtsverschuivingen werd in Atlantisch Perspectief aandacht besteed. Tevens stonden er, voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart, twee debatten omtrent de toekomst van het Nederlandse beleid op het gebied van defensie, buitenlandse zaken en geopolitiek op het programma. Jonge Atlantici vierde ook een kroonjaar: in 2017 bestond de zeer actieve subcommissie tien jaar. Naast een eigen jubileumconferentie organiseerde Jonge Atlantici in

5 W O O R D V A N D A N K De Atlantische Commissie wil graag haar dank betuigen aan de instellingen, bedrijven en particulieren die de Atlantische Commissie in 2017 financieel hebben gesteund. Zonder de subsidies van de ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie was de Atlantische Commissie niet in staat geweest haar programma s uit te voeren. Ook de NATO Public Diplomacy Division, de Amerikaanse ambassade in Den Haag, de Christelijke Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, en natuurlijk de particuliere begunstigers droegen in belangrijke mate bij aan de financiële realisering van de verschillende programma s. De Atlantische Commissie is TNO, Damen Schelde Naval Schipbuilding, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Buitenlandse Zaken, het ministerie van Defensie, de Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid, De Nederlandsche Bank, Shell International, de gemeente Amsterdam en Thales Nederland zeer erkentelijk voor materiële bijdragen aan het StudiumGenerale programma van de Atlantische Commissie in Ten slotte is de Commissie veel dank verschuldigd aan de vele sprekers tijdens haar conferenties en andere bijeenkomsten, en aan de auteurs die belangeloos een bijdrage leverden aan Atlantisch Perspectief en andere publicaties. Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap (KVBK) Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Buitenlandse Zaken Ministerie van Defensie Mr. Hans van Mierlo Stichting NATO s Public Diplomacy Division NHL Hogeschool Opportunity Ohio ProDemos Prof.mr. B.M. Teldersstichting Segbroek College Studievereniging ismus Thales Nederland Universiteit Leiden Universiteit Utrecht Wetenschappelijk Instituut voor het CDA (WI) Wiardi Beckman Stichting Young Atlantic Treaty Association (YATA) De programma s van de Atlantische Commissie komen tot stand in samenwerking met diverse instellingen en instanties in binnen- en buitenland. In 2017 heeft de Commissie samengewerkt met de volgende organisaties: Amerikaanse ambassade in Den Haag Atlantic Committee of the United Kingdom Atlantic Council (US) Atlantic Treaty Association (ATA) Danish Atlantic Treaty Association De Nederlandsche Bank Fokker Aerostructures Gezamenlijke Officieren Verenigingen (GOV) Havenbedrijf Rotterdam Hogeschool Windesheim Instituut Clingendael JongDefensie KIM alumnivereniging 5

6 B E S T U U R S S A M E N S T E L L I N G De Stichting Atlantische Commissie heeft een Dagelijks en een Algemeen Bestuur, waarbij het Dagelijks Bestuur deel uit maakt van het Algemeen Bestuur. Het Dagelijks Bestuur komt ten minste twee maal per jaar bijeen en het Algemeen Bestuur houdt ten minste drie maal per jaar een vergadering. In het Dagelijks en Algemeen Bestuur hebben onder andere vertegenwoordigers van politieke partijen zitting, evenals deskundigen op het gebied van trans- Atlantische betrekkingen en veiligheidspolitiek. Er vonden in 2017 vier wijzigingen plaats in de samenstelling van het Algemeen Bestuur. drs. H.M.J. (Hester) Somsen, waarnemer namens het ministerie van Buitenlandse Zaken Directeur Veiligheidsbeleid, ministerie van Buitenlandse Zaken In 2017 werd drs. Somsen als waarnemer vervangen door mw. M. (Marieke) Monroy-Winter MA, namens het ministerie van Buitenlandse Zaken Hoofd afdeling Veiligheids- en Defensiebeleid, ministerie van Buitenlandse Zaken drs. R. (Ronald) Vuijk Woordvoerder Defensie voor de VVD, Tweede Kamer der Staten-Generaal Drs. R.W. (Raymond) Knops (Woordvoerder Defensie voor het CDA) trad terug uit het bestuur. Mw. S. (Salima) Belhaj (Tweede Kamerlid voor D66) trad toe tot het bestuur. Mw. K. (Karlijn) Jans LLM MA trad in september 2017 terug als voorzitter van Jonge Atlantici en is vervangen door tlnt G.L.J. (John) Jacobs. Het Dagelijks Bestuur van de Atlantische Commissie bestond op 31 december 2017 uit: drs. D.J. (Dirk Jan) van den Berg, voorzitter Voorzitter Raad van Bestuur, Sanquin Bloedvoorziening drs. T.A. (Alex) Krijger, vicevoorzitter Oprichter en Managing Partner van Krijger&Partners; voormalig Senior Government Relations Advisor, Royal Dutch Shell dhr. M.W. (Michiel) van Campen MA, secretaris Executive Director, Permits Foundation; eigenaar Van Campen International Business Development dhr. H.H.M. (Harry) Groen, penningmeester Voormalig burgemeester van Noordwijk mw. drs. A.M.C. (Angelien) Eijsink Lid Integriteitscommissie Ministerie van Financiën; voormalig woordvoerder Defensie voor de PvdA en voormalig voorzitter Vaste Commissie voor Buitenlandse Zaken, Tweede Kamer der Staten-Generaal; mr. W.H. (Wim) Kok, waarnemer namens het ministerie van Defensie Directeur Communicatie, ministerie van Defensie Het Algemeen Bestuur van de Atlantische Commissie bestond, buiten de leden van het Dagelijks Bestuur, op 31 december 2017 uit: mw. S. (Salima) Belhaj Kamerlid voor D66, Tweede Kamer der Staten-Generaal drs. R.H. (René) Cuperus Wetenschappelijk medewerker, Wiardi Beckman Stichting lkol. M. (Mostafa) Hilali plaatsvervangend hoofd van de afdeling Uitvoering, landmachtstaf, ministerie van Defensie tlnt G.L.J. (John) Jacobs, voorzitter Jonge Atlantici Onderzoeksassistent, Radboud Universiteit lgen b.d. A.J.H. (Ton) van Loon Voormalig Commandant Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps drs. H. (Hans) Luyendijk, voorzitter Atlantische Onderwijscommissie Voormalig rector, Dalton Den Haag mw. mr. M. (Marije) Meines Senior adviseur, RadarAdvies drs. P. (Patrick) Mikkelsen Executive Director, American Chamber of Commerce in the Netherlands prof. dr. P. (Paul) Scheffer Publicist; hoogleraar Europese Studies, Tilburg School of Humanities mw. mr. G.J.A. (Truus) Valkering Voormalig directeur Internationale Zaken, Tata Steel Europe ir. R. (Rein) Willems Voormalig president-directeur, Shell Nederland B.V. 6

7 Leden van het Algemeen Bestuur van de Atlantische Commissie / Members of the Board of the Netherlands Atlantic Association Hester Somsen als moderator tijdens de bijeenkomst met Jean- Pierre Lacroix (Verenigde Naties, Under-Secretary General) op 9 september / Hester Somsen as moderator during the public meeting with speaker Jean-Pierre Lacroix (United Nations) on September 9th Voorzitter Dirk Jan van den Berg tijdens het Jubileumsymposium op 2 november 2017 / Chair Dirk Jan van den Berg during the jubilee symposium on November 2nd 2017 Directeur Bram Boxhoorn tijdens het Jubileumsymposium op 2 november 2017 / Director Bram Boxhoorn during the jubilee symposium on November 2nd 2017 Ton van Loon (rechts) in gesprek met brigadegeneraal Jan Swillens tijdens de bijeenkomst op 3 april / Ton van Loon in conversation with Brigadier General Jan Swillens during the public meeting on April 3rd

8 V E R S L A G StudiumGenerale Het StudiumGenerale programma van de Atlantische Commissie bestaat sinds 2011 en is gericht op young professionals, uit zowel de particuliere als de overheidssector. Het belangrijkste doel is de deelnemers vanuit verschillende perspectieven informeren over de trans-atlantische betrekkingen. Een tweede doel is het netwerk van zowel deelnemers als de Atlantische Commissie te verbreden. In 2017 werd de zesde jaargang van StudiumGenerale afgerond en begon de zevende jaargang van dit succesvolle programma voor talentvolle young professionals uit overheid en bedrijfsleven. De onderwerpen van de bijeenkomsten liepen uiteen, maar besloegen ruim genomen de (nieuwe) wereldordening vanuit Nederlands en trans- Atlantisch perspectief. De 11 cursisten van de zevende jaargang waren afkomstig van TNO, Damen Schelde Naval Schipbuilding, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Buitenlandse Zaken, het ministerie van Defensie, de Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid, De Nederlandsche Bank, Shell International, de gemeente Amsterdam, en Thales Nederland. Programma s BLOK 1 (StudiumGenerale VII) Datum: maart Onderwerp: Teambuilding-weekend. Focus op intra- Europese verhoudingen en Europees- Amerikaanse verhoudingen in historisch perspectief Spreker: Marc van Alphen Locatie: Vlissingen en Walcheren EXTRA BIJEENKOMST (StudiumGenerale VI) Datum: 31 maart Onderwerp: Nederlands veiligheidsbeleid in buitenlandse context Sprekers: Medewerkers van het ministerie van Buitenlandse Zaken Locatie: Den Haag BLOK 2 (StudiumGenerale VII) Datum: 7 april Onderwerp: Het belang van de euro voor Nederland Sprekers: medewerkers van De Nederlandsche Bank Locatie: De Nederlandsche Bank, Amsterdam BLOK 3 (StudiumGenerale VII) Datum: 21 april Onderwerp: Het Rotterdamse Havenbedrijf Sprekers: medewerkers van het Havenbedrijf Rotterdam Locatie: Havenbedrijf Rotterdam, Rotterdam BLOK 9 Datum: Onderwerp: Sprekers: Locatie: BLOK 10 Datum: Onderwerp: Spreker: Locatie: (StudiumGenerale VI) 27 januari De rol van multinationale ondernemingen in de wereld medewerkers van Thales Nederland Thales, Hengelo (StudiumGenerale VI) 24 februari Afsluitende bijeenkomst Hubert Smeets (Raam op Rusland) Tolhuistuin, Amsterdam BLOK 4 Datum: Onderwerp: Sprekers: Locatie: BLOK 5 Datum: Onderwerp: Sprekers: Locatie: (StudiumGenerale VII) 19 mei De NAVO-top in Brussel Eric Povel (NAVO); Marieke Monroy- Winter (ministerie van Buitenlandse Zaken) Café-restaurant Schlemmer, Den Haag (StudiumGenerale VII) 30 juni De rol van multinationale ondernemingen in de wereld: Damen Shipyards Medewerkers van Damen Shipyards Damen Schelde Naval Schipbuilding, Vlissingen 7

9 BLOK 6 Datum: Onderwerp: Sprekers: Locatie: BLOK 7 Datum: Onderwerp: Sprekers: Locatie: (StudiumGenerale VII) 27 oktober Nederlands defensiebeleid en de NAVO medewerkers van het ministerie van Defensie Ministerie van Defensie, Den Haag (StudiumGenerale VII) 24 november Vraagstukken van binnenlandse veiligheid in trans-atlantisch perspectief medewerkers van het ministerie van Binnenlandse Zaken Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Zoetermeer Mats van Dijk, Fieke Ettes, Lennart Freud en Hugo van der Heijden traden toe. Het bestuur van Jonge Atlantici bestond op 31 december 2017 uit: John Jacobs (voorzitter) Marieke Lomans (vicevoorzitter) Fieke Ettes (secretaris) Lennart Freud (coördinator) Marianne Copier Mats van Dijk Hugo van der Heijden Jordy Rutten Lianne de Vries BLOK 8 (StudiumGenerale VII) Datum: 15 december Onderwerp: De rol van multinationale ondernemingen in de wereld: Fokker Sprekers: medewerkers van Fokker Locatie: hoofdkantoor Fokker, Papendrecht Jonge Atlantici Jonge Atlantici is actief sinds 2007 en vierde zodoende het 10-jarig jubileum in De organisatie heeft als doel studenten en young professionals bewust te maken van en te betrekken bij gezamenlijke veiligheidsvraagstukken van de Verenigde Staten en Europa. Jonge Atlantici is een platform voor dialoog over de toekomst van de NAVO, zowel voor jongeren binnen Nederland als in andere NAVO-landen en Partnership for Peace-landen. Jonge Atlantici organiseert om dit te bereiken verschillende nationale en internationale evenementen gericht op een jong publiek (18-35 jaar), waarbij zij samenwerkt met een groot aantal partnerorganisaties. Bestuur Het bestuur van Jonge Atlantici onderging in 2017 een aantal wijzigingen. Karlijn Jans trad af als voorzitter en werd opgevolgd door John Jacobs. Wouter Bartens, Güven Erkaslan, Rabab Hammiche en Thomas Riepma traden terug uit het bestuur. Programma s De eerste helft van 2017 stond in het teken van het 10-jarig jubileum van Jonge Atlantici. Een feestelijk jubileumsymposium ter viering van deze mijlpaal was het hoogtepunt van het jaar. Verder zijn het eerste jaar van de nieuwe Amerikaanse president en de verantwoordelijkheden voor de Europese tak van de NAVO veelvuldig aan bod gekomen. In het najaar was er, naast Europese defensiesamenwerking, ook aandacht voor regio s buiten het NAVO-grondgebied. Zo is er aandacht besteed aan Afghanistan en de Chinees-Amerikaanse verhoudingen. NIEUWJAARSBIJEENKOMST Datum: 16 januari Onderwerp: (President) Trump s Foreign Policy: What (not) to expect? Spreker: Matt Mayer (Opportunity Ohio) Moderator: Paul Brill (De Volkskrant) I.s.m.: Atlantische Commissie Locatie: De Balie, Amsterdam Deelnemers: 90 BIJEENKOMST Datum: 7 februari Onderwerp: Trump: The First 100 Days Sprekers: Jaap Verheul (Universiteit Utrecht); Meline Arakelian (Ministerie van Buitenlandse Zaken); Markha Valenta (Radboud Universiteit Nijmegen) I.s.m.: SIB Utrecht Locatie: Instituto Cervantes, Utrecht Deelnemers: 70 8

10 Jonge Atlantici / Netherlands Atlantic Youth Het bestuur en ambassadeurs van Jonge Atlantici, vlnr.: John Jacobs, Lennart Freud, Lianne de Vries, Fieke Ettes, Mats van Dijk, Thomas Riepma, Marieke Lomans, Koen Meijering, Marianne Copier en Karlijn Jans (voorzitter) / The Board and ambassadors of Netherlands Atlantic Youth. From left to right: John Jacobs, Lennart Freud, Lianne de Vries, Fieke Ettes, Mats van Dijk, Thomas Riepma, Marieke Lomans, Koen Meijering, Marianne Copier, and Karlijn Jans (Chairperson) Enkele student-begunstigers tijdens de excursie naar schietterrein Bergen-Hohne / Some student patrons during a study visit to shooting range Bergen-Hohne Generaal Tom Middendorp, toenmalig Commandant der Strijdkrachten, op het 10-jarig Jubileum van Jonge Atlantici op 11 mei / General Tom Middendorp, Chief of Defense at the time on the Jubilee Symposium of Netherlands Atlantic Youth on May 11th

11 RONDLEIDING JONGE ATLANTICI Datum: 3 maart Locatie: Atoombunker, ministerie van Buitenlandse Zaken, Den Haag Deelnemers: 15 LUNCHLEZING Datum: 12 april Onderwerp: Europa moet volwassen worden Spreker: Ton van Loon (voormalig commandant, Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps; bestuurslid Atlantische Commissie) I.s.m.: Studievereniging ismus Locatie: Radboud Universiteit Nijmegen Deelnemers: 40 JUBILEUMCONFERENTIE JONGE ATLANTICI Datum: 11 mei Onderwerp: The Transatlantic Relationship in 2017 and Beyond: New Perspectives and Disruptive Ideas Sprekers: Tom Middendorp (Commandant der Strijdkrachten); Dirk Jan van den Berg (voorzitter Atlantische Commissie); Karlijn Jans (voorzitter Jonge Atlantici); Anne Bakker (Instituut Clingendael); Charlotte Brandsma (German Marshall Fund of the United States); Mareijn Willems (Fokker); Jelle van Haaster (Ministerie van Defensie; Universiteit van Amsterdam) Moderator: Dieuwertje Kuijpers (Vrije Universiteit Amsterdam) Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag Deelnemers: 70 EXCURSIE JONGE ATLANTICI Datum: mei Onderwerp: Nederlands-Duitse defensiesamenwerking Locatie: 1(GE/NL) Corps, Münster, Duitsland I.s.m.: YATA Germany Deelnemers: 20 EXCURSIE JONGE ATLANTICI Datum: 14 juni Onderwerp: Rondleiding USS Laboon I.s.m.: Amerikaanse ambassade Locatie: Amsterdam Deelnemers: 10 EXCURSIE JONGE ATLANTICI Datum: juni Onderwerp: NAVO-oefeningen I.s.m.: JongDefensie Locatie: Bergen-Hohne, Duitsland Deelnemers: 15 SEMINAR JONGE ATLANTICI Datum: 7-8 juli Onderwerp: US Foreign Policy Under Trump, European Implications I.s.m.: Atlantic Council of the United Kingdom Locatie: Oxford Deelnemers: 15 PANELDISCUSSIE Datum: 13 september Onderwerp: Three Generations, Three Countries, One Mission Sprekers: Henry Kubinski, Alex Kubinski, Adam Kubinski I.s.m.: Amerikaanse Ambassade Locatie: Residentie Amerikaanse ambassadeur, Den Haag Deelnemers: 20 MASTERCLASS JONGE ATLANTICI Datum: 28 september Onderwerp: Counter Insurgency Spreker: Martijn Kitzen (NLDA; Universiteit van Amsterdam) Locatie: Leiden Doelgroep: 30 BIJEENKOMST JONGE ATLANTICI Datum: 22 november Onderwerp: In Defence of Europe. The Future of European Security and Defence Cooperation Sprekers: Pieter Jan Kleiweg de Zwaan (Ministerie van Buitenlandse Zaken); Georgina Earle/Emma Brandsen (Ministerie van Defensie); Sander van der Sluis (Ministerie van Buitenlandse Zaken); Stella Kloth (Ministerie van Buitenlandse Zaken); Dženeta Mulabegović (Ministerie van Buitenlandse Zaken); Christoffer Jonker (Ministerie van Defensie); Eric Povel (NAVO); Hester Somsen (Ministerie van Buitenlandse Zaken) 9

12 I.s.m.: Ministerie van Defensie; Universiteit Leiden; Ministerie van Buitenlandse Zaken; Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken (NGIZ) Locatie: Ministerie van Buitenlandse Zaken, Den Haag Deelnemers: 100 LUNCHLEZING JONGE ATLANTICI Datum: 29 november Onderwerp: The US and China: the Potential for Future Conflict Spreker: Andrew Gawthorpe (Universiteit Leiden) I.s.m.: Studievereniging ismus Locatie: Radboud Universiteit Nijmegen Deelnemers: 40 Onderwijs De Atlantische Onderwijscommissie (AOC) besteedt veel aandacht aan voorlichting over trans-atlantische veiligheidsvraagstukken aan docenten en scholieren in de bovenbouw van het Voortgezet Onderwijs en het Hoger Beroepsonderwijs (HBO). De Onderwijscommissie organiseert conferenties, regionale (nascholings-) seminars en studiereizen voor docenten in het Voortgezet Onderwijs en het HBO. Docenten ontvangen voor hun deelname een nascholingsverklaring, mogelijk gemaakt door de samenwerking met vakverenigingen voor docenten. Drie docentenverengingen, te weten de Vereniging voor docenten Geschiedenis en staatsinrichting in Nederland (VGN), de Nederlandse Vereniging van Leraren Maatschappijleer (NVLM) en het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) zijn in de Onderwijscommissie vertegenwoordigd. De Atlantische Onderwijscommissie organiseert ook jaarlijks een profielwerkstukkenproject voor HAVO- en VWO-leerlingen. Koppels van middelbare scholen uit het hele land kunnen meedoen aan dit project en krijgen zo de gelegenheid een profielwerkstuk (PWS) te schrijven op het terrein van internationale vrede en veiligheid. De Atlantische Onderwijscommissie heeft een onderwijsbestand van ruim secties van scholen die op de hoogte worden gehouden van de verschillende activiteiten die worden georganiseerd. Daarnaast is er ook een digitaal adressenbestand van 900 docenten die via op de hoogte worden gehouden. Ten slotte geeft de Commissie (digitaal) lesmateriaal uit. Op de website staan lesmodules met veel informatie over actuele internationale veiligheidsontwikkelingen. Leerlingen kunnen zelf door middel van individuele en groepsopdrachten met de onderwerpen aan de slag. Onderwijscommissie Er vonden in 2017 enkele wijzigingen plaats in de samenstelling van de Atlantische Onderwijscommissie. Drs. V.M. (Vincent) Fiddelaar, drs. J.D.S. (Jacques) Kriens en mevrouw P.Y. (Paulette) Wolters-Struben traden terug uit de Atlantische Onderwijscommissie. S. (Sybo) Mocking, mevrouw N. (Nelleke) van der Vlistvan Zanten, R. (Romy) Verwijk en S. (Sjoerd) Wever traden toe. De Atlantische Onderwijscommissie bestond op 31 december 2017 uit: drs. H. (Hans) Luyendijk, voorzitter Rector, Dalton Den Haag dr. A. (Bram) Boxhoorn, secretaris Directeur, Atlantische Commissie drs. M. (Martin) Bakker Docent aardrijkskunde, Segbroek College, Den Haag mevrouw A-M. (Anne-Marit) Dannijs Hogeschooldocent maatschappijleer, Instituut voor Lerarenopleidingen, Hogeschool Rotterdam mevrouw T. (Tanja) Groenendijk-de Vos MA Amerikanist P. (Paul) Lemmens Vertegenwoordiger namens de VGN; docent geschiedenis, De Nassau Scholengemeenschap, Breda S. (Sybo) Mocking Docent geschiedenis, Scala College, Alphen a/d Rijn W.F. (Frederik) Oorschot Vertegenwoordiger namens het KNAG; docent aardrijkskunde, NSG Groenewoud, Nijmegen drs. R. (Robert) de Oude Docent geschiedenis en maatschappijleer, Walburgcollege, Zwijndrecht; lid commissie bovenbouw HAVO-VWO, VGN mevrouw drs. W.T.L. (Wilma) Peters Docent Aardrijkskunde/Geography (TTO), Over Betuwe College, Bemmel 10

13 Atlantische Onderwijscommissie / Atlantic Education Committee Stefanie Schoenmaker (De Gewonde Soldaat) vertelt over haar ervaringen aan scholieren van het Segbroek College / Stefanie Schoenmaker (De Gewonde Soldaat) shares her experiences with students of the Segbroek College in The Hague on April 3rd 2017 Marije Balt (Springfactor) geeft een workshop over Afrikaanse dimensie migratie tijdens de Atlantische Onderwijsconferentie op 7 maart 2017 / Marije Balt (Springfactor) gave a workshop on African dimension migration during the Atlantic Education Conference on March 7th 2017 Monica Sie Dhian Ho spreekt op de Atlantische Onderwijsconferentie in het Academiegebouw te Utrecht / Monica Sie Dhian Ho was one of the speakers during the Atlantic Education Conference on March 7th 2017

14 J. (Jos) Roozenbeek Projectmanager TUI Nederland mevrouw N. (Nelleke) van der Vlist-van Zanten Docent geschiedenis, CSG Willem de Zwijger, Schoonhoven R. (Romy) Verwijk Docentenopleiding geschiedenis, Universiteit Leiden drs. J.E. (Jan Evert) Volders Docent lerarenopleiding Geschiedenis, Christelijke Hogeschool Windesheim, Zwolle S. (Sjoerd) Wever Docent Aardrijkskunde, Schoonhovens College, Schoonhoven Programma s De Atlantische Onderwijscommissie organiseerde in 2017 een scala aan activiteiten voor docenten en leerlingen uit het voortgezet onderwijs en het hoger beroepsonderwijs. De jaarlijkse onderwijsconferentie in het Academiegebouw te Utrecht stond stil bij het thema Het Europese verkiezingsjaar 2017: analyses en actuele ontwikkelingen met betrekking tot het migratievraagstuk. Na een plenair gedeelte in de ochtend stonden er in de middag diverse goedbezochte workshops op het programma. Aansluitend op het thema werd ook het simulatiespel de Europese Unie en de Syrische vluchtelingencrisis gepresenteerd, wat voorts als lesmateriaal te downloaden is op de website van de Atlantische Commissie. Tijdens de conferentie vond de prijsuitreiking plaats van het Profielwerkstukkenproject. Laura Gerritse, Sabine Brander en Aya Bergkamp van het Amstelveen College werden uitgeroepen tot winnaars met hun profielwerkstuk getiteld De Koerdische Droom. In 2017 deden 19 koppels van middelbare scholen uit het hele land mee aan dit project. Tijdens Segbroek Collegetour vertelden Afghanistanveteranen Luuk Elshout en Stefanie Schoenmaker van stichting De Gewonde Soldaat aan leerlingen van het Segbroek College in Den Haag over hun ervaringen als militair. Een nieuwe editie van het Profielwerkstukkenproject ging op 30 juni van start in Perscentrum Nieuwspoort. Daar gaven 19 uitverkozen koppels een pitch voor het thema van hun profielwerkstuk. Na de zomer startte het begeleidingstraject met als doel om een excellent profielwerkstuk te schrijven over een thema gerelateerd aan Internationale Vrede & Veiligheid. Op 26 september 2017 organiseerde de AOC in samenwerking met de Christelijke Hogeschool Windesheim en de NHL Hogeschool een onderwijsseminar met als thema Can Putin make Russia great again? in de Nieuwe Buitensociëteit te Zwolle. ATLANTISCHE ONDERWIJSCONFERENTIE Datum: 7 maart Onderwerp: Europese verkiezingen en het migratievraagstuk Sprekers: Monika Sie Dhian Ho (Instituut Clingendael); René Cuperus (Wiardi Beckman Stichting; bestuurslid Atlantische Commissie); Ton Nijhuis (Universiteit van Amsterdam; Duitsland Instituut); Henri Beunders (Erasmus Universiteit Rotterdam); Wilma Peters (Atlantische Onderwijscommissie); Martin Bakker (Atlantische Onderwijscommissie); Pieter Stockmans (MO*Magazine); Hélène van Oudheusden (schoolcoach); Marja Verburg (Duitsland Instituut); Marije Balt (SpringFactor); Ingrid Boas (Wageningen Universiteit); Anke Jansen (VluchtelingenWerk Midden-Nederland) Dagvoorzitter: Hans Luyendijk (Dalton Den Haag; voorzitter Atlantische Onderwijscommissie) Locatie: Academiegebouw, Utrecht Deelnemers: 170 SEGBROEK COLLEGE TOUR Datum: 3 april Onderwerp: De Gewonde Soldaat Sprekers: Luuk Elshout en Stefanie Schoenmaker Moderator: Martin Bakker (Atlantische Onderwijs - commissie) Locatie: Segbroek College, Den Haag Deelnemers: 50 PROFIELWERKSTUKKENPROJECT Datum: 30 juni Onderwerp: Startbijeenkomst profielwerkstukkenproject Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag Deelnemers: 40 11

15 ONDERWIJSSEMINAR Datum: 26 september Onderwerp: Can Putin make Russia great again? Sprekers: Hans Oversloot (Universiteit Leiden); Wierd Duk (Algemeen Dagblad); Tony van der Togt (Instituut Clingendael); Laura Starink (Raam op Rusland); Moderator: Hans Luyendijk (voorzitter Atlantische Onderwijscommissie) I.s.m.: NHL Hogeschool en Hogeschool Windesheim Locatie: Nieuwe Buitensociëteit, Zwolle Deelnemers: 120 Lesmateriaal Programma s In de publieksprogramma s van 2017 werd de blik gericht op de aankomende veranderingen in zowel de nationale als internationale politiek. Voorafgaand aan de inauguratie van Donald Trump in januari informeerde Amerika-expert Matt Mayer (Opportunity Ohio) een overwegend jong publiek over Trump s Foreign Policy. Ook vonden er twee politieke debatten plaats rondom de Nederlandse verkiezingen in maart, waarin de toekomst van het Nederlandse beleid op het gebied van defensie en buitenlandse zaken centraal stond. Het 65-jarig bestaan van de Atlantische Commissie werd op het goed bezochte Jubileumsymposium gevierd met levendige discussie en debatten over het thema Oude zekerheden, nieuwe onzekerheden: heden, verleden en toekomst van de trans-atlantische betrekkingen. De AOC heeft een nieuw conflictsimulatiespel De Europese Unie en de Syrische vluchtelingencrisis ontwikkeld. Dit werd gepresenteerd op de Atlantische Onderwijsconferentie in maart en is te downloaden via de website van de Atlantische Commissie. Het lesmateriaal omvat de EU en de belangen van individuele lidstaten evenals hun beweegredenen voor het wel of niet accepteren van vluchtelingen. De module bevat een casus, profieldocumenten voor landen en personen, spelregels, de docentenhandleiding, beeldmateriaal en PowerPoints. Dit lesmateriaal verscheen op 9 maart online. Op 31 december 2017 was de webpagina 321 keer bezocht. Publieksbijeenkomsten De openbare bijeenkomsten zijn bedoeld om verschillende belangrijke doelgroepen van de Atlantische Commissie (begunstigers, studenten, politici, journalisten, wetenschappers, beleidsambtenaren van de ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie, leden van het corps diplomatique) voor te lichten over actuele thema s uit de nationale en internationale politieke betrekkingen. Daartoe worden een of meerdere sprekers uitgenodigd die hun licht laten schijnen over het onderwerp. Na de inleidingen gaan de sprekers met elkaar, de moderator en met de zaal in discussie. NIEUWJAARSBIJEENKOMST Datum: 16 januari Onderwerp: Trump s Foreign Policy Spreker: Matt Mayer (Opportunity Ohio) Moderator: Paul Brill (De Volkskrant) I.s.m.: Jonge Atlantici Locatie: De Balie, Amsterdam Deelnemers: 90 VERKIEZINGSDEBAT Datum: 3 maart Onderwerp: Defensie en buitenlandse zaken Sprekers: Salima Belhaj (D66); Han ten Broeke (VVD); Elbert Dijkgraaf (SGP); Angelien Eijsink (PvdA); Raymond Knops (CDA); Moderator: Robert van de Roer (diplomatiek expert) I.s.m.: Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap (KVBK) en Gezamenlijke Officieren Verenigingen (GOV) Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag Deelnemers: 200 PUBLIEKSBIJEENKOMST Datum: 21 maart Onderwerp: Brexit and European Defence Sprekers: Alex Deane (FTI Consulting, Londen); Rem Korteweg (Centre for European Reform, Londen); Margriet Drent (Instituut Clingendael); Roland Freudenstein (Martens Centre, Brussel) Moderator: Robert van de Roer (diplomatiek expert) Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag Deelnemers:

16 Publieksbijeenkomsten / Public Meetings Bijeenkomst met Ian Brzezinski in de Glazen Zaal in Den Haag / Public meeting with Ian Brzezinski on December 4th Vertegenwoordigers van de Wetenschappelijke Bureaus van verschillende politieke partijen bij debat Geopolitiek en Defensie op 11 april. Vlnr: Ton van Loon, René Cuperus (Wiardi Beckman Stichting), Theo Brinkel (Wetenschappelijk Instituut voor het CDA), Joost Sneller (Hans van Mierlostichting), Frans Osinga (TeldersStichting) / Representatives of research institutes of various political parties at the debate regarding Geopolitics and Defense on April 11th. From left to right: Ton van Loon (Netherlands Atlantic Association), René Cuperus (Wiardi Beckman Foundation), Theo Brinkel (Research Institute for the CDA), Joost Sneller (Hans van Mierlo Foundation), Frans Osinga (Telders Foundation)

17 PUBLIEKSBIJEENKOMST Datum: 3 april Onderwerp: Future of Land Warfare Spreker: Jan Swillens (Koninklijke Landmacht) I.s.m.: Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap (KVBK) Moderator: Ton van Loon (Atlantische Commissie) Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag Deelnemers: 90 DEBAT Datum: 11 april Onderwerp: Geopolitiek en Defensie Sprekers: Marjanne de Kwaasteniet (Permanent Vertegenwoordiger van Nederland bij de NAVO); Ida van Veldhuizen (Telders - Stichting); Frans Osinga (TeldersStichting), Theo Brinkel (Wetenschappelijk Instituut voor het CDA), René Cuperus (Wiardi Beckman Stichting); Joost Sneller (Hans van Mierlo Stichting) Moderator: Ton van Loon (Atlantische Commissie) I.s.m.: TeldersStichting; Wiardi Beckman Stichting; Wetenschappelijk Instituut voor het CDA; Hans van Mierlo Stichting Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag Deelnemers: 120 PUBLIEKSBIJEENKOMST Datum: 16 mei Onderwerp: Cybersecurity: hoe kan Nederland het beter doen? Sprekers: Dick Schoof (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid; Cyber Security Raad); Herna Verhagen (CEO Post NL; auteur Nederland Digitaal Droge Voeten ); Lokke Moerel (Morrison & Foerster; Tilburg University; Cyber Security Raad); Pieter Cobelens (strategisch adviseur cybersecurity; voormalig directeur MIVD) Moderator: Robert van de Roer (diplomatiek expert) Locatie: De Glazen Zaal, Den Haag Deelnemers: 150 PUBLIEKSBIJEENKOMST Datum: 23 mei Onderwerp: NATO in the Trump Era Sprekers: Roland Freudenstein (Wilfried Martens Centre, Brussels); Luis Simón (Institute for European Studies, Free University Brussels; Elcano Royal Institute); Frans Verhagen (Amerika-expert) Moderator: Dick Zandee (Instituut Clingendael) I.s.m.: Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael Locatie: Parkhotel, Den Haag Deelnemers: 90 JOHAN DE WITT CONFERENTIE Datum: 31 augustus Onderwerp: Russia s Maritime Ambitions Sprekers: Darius Semaska (ambassadeur van Litouwen in Den Haag); John Allen (voormalig Deputy Commander, US Central Command; Center for 21 st Century Security and Intelligence, Brookings Institution); Sir George Zambellas (voormalig First Sea Lord, Royal Navy); Arend Jan Boekestijn (buitenlandcommentator); Salima Belhaj (Tweede Kamerlid D66); Raymond Knops (Tweede Kamerlid CDA) Moderator: Julian Lindley-French (vicevoorzitter, Atlantic Treaty Association) I.s.m.: Stichting Pugno Pro Patria in Mare; KIM Alumni Vereniging Locatie: LantarenVenster, Rotterdam Deelnemers: 300 PUBLIEKSBIJEENKOMST Datum: 1 september Onderwerp: What are today s challenges for UN peacekeeping? With a particular focus on the mission in Mali Spreker: Jean-Pierre Lacroix (Under-Secretary- General for Peacekeeping Operations, United Nations) Moderator: Hester Somsen (Directeur Veiligheids - beleid, Ministerie van Buitenlandse Zaken) Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag Deelnemers: 140 BOEKPRESENTATIE Datum: 5 oktober Onderwerp: JFK. Idealist zonder illusies. Actuele ideeën van John F. Kennedy over politiek, democratie en leiderschap Sprekers: Eddy Habben Jansen (ProDemos); Alex Krijger (auteur; vicevoorzitter Atlantische Commissie); Shawn Crawley (Ameri - kaanse ambassade); Neelie Kroes (voor - malig minister en Europees commissaris); Sjors Fröhlich (BNR Nieuwsradio); Karsten Klein (locoburgemeester Den 13

18 Haag); Bilal Sahin (Vadercentrum Laak) Moderator: Marnix van Rij (Eerste Kamerlid, CDA) I.s.m.: ProDemos Locatie: Studio Dudok, Den Haag Deelnemers: 100 Spreker: Ian Brzezinski (Atlantic Council of the United States) Moderator: Paul Brill (journalist) Locatie: De Glazen Zaal, Den Haag Deelnemers: 120 PUBLIEKSBIJEENKOMST Datum: 23 oktober Onderwerp: NATO s Nuclear Policy. Continuity or Change? Sprekers: Fred Frederickson (hoofd, NATO Nuclear Policy Directorate); Elmar Hellendoorn (Belfer Center, Harvard Kennedy School) Moderator: Paul Brill (journalist) Locatie: Koninklijke Schouwburg, Den Haag Deelnemers: 100 JUBILEUMSYMPOSIUM Datum: 2 november Onderwerp: Oude zekerheden, nieuwe onzekerheden: heden verleden en toekomst van de trans- Atlantische betrekkingen Sprekers: Rowinda Appelman (City Deal Kennis Maken); Paul Brill (journalist); Ivo Daalder (Chicago Council on Global Affairs); Arie van Ede (oud-docent); Sybo Mocking (Atlantische Onderwijs - commissie); Michael Ruehle (NAVO); Greg Shapiro (Boom Chicago); Laura Starink (journalist; Raam op Rusland) Moderator: Lenneke Hoedemaker (presentator; debatleider) Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag Deelnemers: 130 SYMPOSIUM Datum: 27 november Onderwerp: NATO and (Counter)intelligence Sprekers: Eleni Braat (Universiteit Utrecht); James Mader; Daniël Pronk (Ministerie van Defensie); Joseph Gordon; Bob de Graaff (Universiteit Utrecht) Moderator: Laurien Crump (Universiteit Utrecht) I.s.m.: Universiteit Utrecht Locatie: Sweelinckzaal, Drift 21, Utrecht Deelnemers: 40 PUBLIEKSBIJEENKOMST Datum: 4 december Onderwerp: The Transatlantic Relationship and Donald Trump Studiebezoeken NAVO De Atlantische Commissie organiseert jaarlijks enkele studiebezoeken aan het NAVO-hoofdkwartier voor specifieke doelgroepen. Zij worden tijdens een werkdiner en een dagprogramma op de hoogte gebracht van de jongste ontwikkelingen binnen de verdragsorganisatie door leden van de Internationale Staf en medewerkers van diverse permanente vertegenwoordigingen. In 2017 werden drie van dergelijke bezoeken georganiseerd, in samenwerking met NATO s Public Diplomacy Division. Programma s STUDIEBEZOEK NAVO-HOOFDKWARTIER Datum: 12 mei Onderwerp: Recente ontwikkelingen binnen de NAVO Sprekers: Eric Povel (Public Diplomacy Division); Jamie Shea (Deputy Assistant Secretary General, Emerging Security Challenges Division); Timo Koster (Defence Policy and Planning Division); Piers Cazalet (Public Diplomacy Division); Marjanne de Kwaasteniet (Permanent Vertegenwoordiger van Nederland); Tomasz Chlon (Public Diplomacy Division) I.s.m.: NATO s Public Diplomacy Division Locatie: NAVO-hoofdkwartier, Brussel Deelnemers: 14 journalisten STUDIEBEZOEK NAVO-HOOFDKWARTIER Datum: 17 november Onderwerp: Recente ontwikkelingen binnen de NAVO Sprekers: Eric Povel (Public Diplomacy Division); Jamie Shea (Emerging Security Challenges Division); Juliette Bird (Emerging Security Challenges Division); Tomasz Chlon (Public Diplomacy Division); Marjanne de Kwaasteniet (Permanent Vertegenwoordiger van Nederland); Jan Broeks (Internationale Militaire Staf) I.s.m.: NATO s Public Diplomacy Division 14

19 Publieksbijeenkomsten / Public Meetings Comedian Greg Shapiro op het 65-jarig jubileum van de Atlantische Commissie op 2 november / Comedian Greg Shapiro during the jubilee symposium of the Netherlands Atlantic Association on November 2nd Een volle zaal tijdens de Johan de Witt-conferentie over de maritieme ambities van Rusland op 31 augustus in Rotterdam / A full house during the Johan de Witt Conference on Russia s maritime ambitions on August 31st Gesprek tussen leraren tijdens het 65-jarig jubileum van de Atlantische Commissie op 2 november. Vlnr: Lenneke Hoedemaker, Arie van Ede, Sybo Mocking / Discussion between teachers during the jubilee symposium of the Netherlands Atlantic Association on November 2nd. From left to right: Lenneke Hoedemaker, Arie van Ede, and Sybo Mocking Brigadegeneraal Jan Swillens over de oefening Bison Drawsko tijdens de bijeenkomst op 3 april/ Brigadier General Jan Swillens talks about the exercise Bison Drawsko during the public meeting on April 3rd

20 Locatie: NAVO-hoofdkwartier, Brussel Deelnemers: 14 journalisten STUDIEBEZOEK NAVO-HOOFDKWARTIER Datum: 1 december Onderwerp: Recente ontwikkelingen binnen de NAVO Sprekers: Eric Povel (Public Diplomacy Division); Claudio Palestini (Emerging Security Challenges Division); Timo Koster (Defence Policy and Planning Division); Marjanne de Kwaasteniet (Permanent Vertegenwoordiger van Nederland); Radoslava Stefanova (Political Affairs and Security Policy Division) I.s.m.: NATO s Public Diplomacy Division Locatie: NAVO-hoofdkwartier, Brussel Deelnemers: 8 parlementair medewerkers Via een systeem van nominatoren (docenten van verschillende universiteiten) worden kandidaten geselecteerd. In december 2016 vond de prijsuitreiking plaats voor de editie De eerstvolgende uitreiking is eind 2018, voor de beste masterscriptie van de periode De jury bestaat uit: Dr. A. Boxhoorn (voorzitter) M. Katsman MA (secretaris) Drs. R.H. Cuperus (Wiardi Beckman Stichting) Drs. A.J. van der Peet (Nederlands Instituut voor Militaire Historie) Atlantic Treaty Association Overige programma s Leerstoel De Atlantische Commissie heeft in 2005 een bijzondere leerstoel Moderne Trans-Atlantische Betrekkingen ingesteld aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. De leerstoel werd tot november 2016 bekleed door dr. Marianne van Leeuwen. Zij werkte van 2003 tot 2016 bij de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst (AIVD) als senior beleidsadviseur. In 2017 bleef deze leerstoel vacant. De Atlantische Commissie is lid van de Atlantic Treaty Association (ATA), de netwerkorganisatie van alle Atlantische Commissies in de wereld. Twee maal per jaar organiseert de ATA een vergadering voor al haar leden. Ook Jonge Atlantici heeft een internationale moederorganisatie: de Youth Atlantic Treaty Association (YATA). Programma Ook dit jaar was Jonge Atlantici weer goed vertegenwoordigd op het internationale vlak. Jonge Atlantici-voorzitter John Jacobs werd in oktober 2016 verkozen tot President of YATA, en bekleedde deze functie gedurende Dwight D. Eisenhower Scriptieprijs De Atlantische Commissie heeft een tweejaarlijkse scriptieprijs ingesteld op het gebied van trans-atlantische betrekkingen: de Dwight D. Eisenhower-scriptieprijs. De prijs beoogt de wetenschappelijke belangstelling en de aandacht voor dit thema onder studenten te vergroten. De prijs is bedoeld voor masterstudenten Geschiedenis, Politicologie, of een verwant vakgebied, die een excellente scriptie hebben geschreven (in het Nederlands of Engels) over een onderwerp op het vakgebied van de moderne trans-atlantische betrekkingen. Het gaat hierbij om de politieke, economische en/of culturele banden tussen de Verenigde Staten en Europa, of Nederland in het bijzonder. GENERAL ASSEMBLY ATA EN YATA Datum: 3 december Locatie: Brussel Deelnemers: namens de Atlantische Commissie: Bram Boxhoorn (directeur); namens Jonge Atlantici: Marianne Copier (secretaris) Media Atlantisch Perspectief Atlantisch Perspectief (AP) is het tijdschrift van de Atlantische Commissie. Het blad verschijnt zes keer per jaar en bevat opinieartikelen, analyses en columns over (actuele) ontwikkelingen op het gebied van de internationale betrekkingen en veiligheidspolitiek. 15

21 Op de website zijn alle artikelen die zijn verschenen tussen 1991 en 2017 gratis te raadplegen en doorzoekbaar op auteur en titel. Redactie De redactie van Atlantisch Perspectief bestaat uit een eindredacteur, een Redactionele Adviesraad en een Internationale Adviesraad. De redactie onderging in 2017 geen wijzigingen. De redactie van Atlantisch Perspectief was op 31 december 2017 als volgt samengesteld: Eindredacteur M. (Maarten) Katsman MA Adviesraad dr. A. (Bram) Boxhoorn, voorzitter Directeur, Atlantische Commissie drs. N.T.J. (Niklaas) Hoekstra, senior redacteur Hoofd Secretariaat, Atlantische Commissie genmaj marns b.d. mr. drs. C. (Kees) Homan Veiligheidsdeskundige dr. P.A. (Paul) van Hooft Max Weber Fellow, European University Institute, Florence J. (Joris) Janssen Lok Marketing Manager / Team Leader Future Market Requirements, Thales Nederland BV prof. dr. R.V.A. (Ruud) Janssens Hoogleraar Amerikanistiek, Universiteit van Amsterdam prof. dr. W. (Wim) Klinkert Universitair hoofddocent Militaire Geschiedenis, Nederlandse Defensie Academie; Hoogleraar Militaire Geschiedenis, Universiteit van Amsterdam drs. J.M.D. (Hans) van Leeuwe Senior Adviseur Strategie en Beleidsontwikkeling, Hoofddirectie Beleid, Ministerie van Defensie prof. dr. M. (Marianne) van Leeuwen Emeritus bijzonder hoogleraar Moderne Trans-Atlantische Betrekkingen, Universiteit van Amsterdam drs. A.J. (Anselm) van der Peet Wetenschappelijk medewerker, Nederlands Instituut voor Militaire Historie, Den Haag dr. S.J.G. (Sebastian) Reyn Directeur Strategie, Beleidsontwikkeling en Innovatie, Ministerie van Defensie Internationale Adviesraad Dr. Hans Binnendijk Senior Fellow, Center for Transatlantic Relations, Paul H. Nitze School of Advanced International Studies, Johns Hopkins University, Washington D.C. Dr. Ann-Sofie Dahl Associate Professor and Senior Research Fellow, Center for Military Studies, Copenhagen; Adjunct Fellow, Center for Strategic and International Studies, Washington D.C. Marten van Heuven Senior Consultant, RAND Corporation, Washington D.C. Prof. dr. Jan Willem Honig Senior Lecturer, Department of War Studies, King s College, Londen Prof. dr. Margarita Mathiopoulos Chief Executive Officer, EAG European Advisory Group, Berlijn Prof. dr. Alexander Moens Professor of International Relations, Simon Fraser University, Burnaby (BC), Canada Dr. Henning Riecke Head, Transatlantic Relations Program, Deutsche Gesellschaft für Auswärtige Politik, Berlijn Stanley Sloan Visiting scholar, Rohatyn Center for International Affairs, Middlebury College (VT), Verenigde Staten Artikelen In Atlantisch Perspectief kwam in 2017 een breed scala aan onderwerpen aan bod. Uiteraard hielden president Trump en de gevolgen van zijn presidentschap voor de internationale betrekkingen de gemoederen bezig. Er was echter ook volop aandacht voor tot nu toe onderbelichte zaken, zoals autonome wapensystemen, en actualiteiten, bijvoorbeeld de Duitse verkiezingen. Daarnaast bereikte Atlantisch Perspectief in 2017 een mijlpaal: het digitale archief van het tijdschrift ( ) overschreed de grens van artikelen. Niemand minder dan secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg zette deze mijlpaal luister bij door een speciale bijdrage te leveren, die uiteindelijk als 1.000ste artikel op de website beschikbaar werd. Alle artikelen die in 2017 in Atlantisch Perspectief zijn verschenen, zijn na te lezen op de website: Verschenen: Oplage: 6x ex. 16

22 Overige publicaties JAARVERSLAG 2016 Verschenen: mei 2017 Oplage: 500 Op de website staat een overzicht van alle publicaties die de Atlantische Commissie in de afgelopen jaren heeft uitgegeven. Opiniepeiling In november voerde onderzoeksbureau Kantar Public (voorheen TNS NIPO) op verzoek van de Atlantische Commissie een opinieonderzoek uit over de NAVO. Uit de enquête bleek onder andere dat de steun voor de NAVO nog steeds toeneemt, maar nog niet op het niveau is van Ook lijkt er sprake van een Trump-effect : van de ondervraagden vindt 59% dat de NAVO een positieve bijdrage levert aan de relatie tussen Nederland en Amerika, 10% vindt van niet. Een zeker in vergelijking met eerdere jaren zeer grote groep weet dit niet/heeft geen mening (31%). Ter vergelijking: begin 2016 vond 76% dat de NAVO een positieve bijdrage levert aan de relatie tussen Nederland en Amerika, 5% vond van niet. De uitgebreide resultaten van de peiling zijn na te lezen op de website. Website Op de website van de Atlantische Commissie ( of staat informatie over de organisatie, doelstellingen en de vele activiteiten van de Atlantische Commissie, de Atlantische Onderwijscommissie en Jonge Atlantici. Op de homepage staan trans-atlantisch nieuws en achtergronden ( must-reads ) die twee maal per week worden ververst. De bezoeker wordt attent gemaakt op artikelen van gerenommeerde (internationale) tijdschriften, denktanks, websites en blogs. Veel onderwijspublicaties kunnen online worden ingezien en docenten en leerlingen kunnen werken met de verschillende lesmodules en websheets. In het archief van Atlantisch Perspectief staan alle artikelen die tussen 1991 en 2017 zijn verschenen. Via de site kunnen geïnteresseerden zich ook aanmelden voor programma s van de Atlantische Commissie, en (video)verslagen lezen en bekijken van afgelopen bijeenkomsten. In 2017 werd de site keer bezocht door bezoekers. In totaal werden pagina s bekeken, een stijging van 8,5 % in vergelijking met het jaar daarvoor. Sociale media De Atlantische Commissie en Jonge Atlantici zijn actief op Facebook en Twitter. De sociale media worden ingezet voor het vergroten van de naamsbekendheid van zowel de Atlantische Commissie als Jonge Atlantici. Daarnaast worden de volgers via deze nieuwe media op de hoogte gehouden van de activiteiten die worden georganiseerd, en van de publicaties die verschijnen. De Facebookpagina van de Atlantische Commissie had op 31 december leden/ likes, die van de Jonge Atlantici-groep en van de Jonge Atlantici-pagina 984. Er werd in keer een bericht gepost op de pagina van de Atlantische Commissie, 221 keer op de pagina van Jonge Atlantici en 131 keer in de Jonge Atlantici-groep. Het aantal volgers op Twitter was op 31 december Er werden in tweets en retweets verzonden. Mediaoptredens, lezingen en publicaties directeur PUBLICATIE Datum: januari Onderwerp: Internationale verhoudingen Tijdschrift: Geschiedenis Magazine 2017, jrg. 52, pp INTERVIEW Datum: Onderwerp: Programma: Radiozender: INTERVIEW Datum: Onderwerp: Programma: Radiozender: 4 april Verjaardag NAVO Dit is de Nacht NPO1 11 april Een nieuwe Koude Oorlog? Dit is de Ochtend NPO1, WNL 17