Beleidsnotitie Dorpshuizen en Multifunctionele Accommodaties

Transcriptie

1 Beleidsnotitie Dorpshuizen en Multifunctionele Accommodaties

2 Gedeputeerde Staten van Fryslân, 6 april 2004

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Huidige dorpshuizenbeleid Onderzoeken en beleid van andere provincies Voorstel verbrede dorpshuizenregeling Criteria Gevraagde middelen Conclusie...15 tabel 1 Stand dorpshuizen per tabel 2 Totaal gevraagde middelen tabel 3 Dorpshuizenregeling: uitsplitsing kosten per jaar Bijlage: Onderzoek Functionele Oplossingen voor multifunctionele vraagstukken 2003.

4 1. Inleiding Op 4 februari 2004 is nota plattelandsbeleid fan ûnderen op stimulearje, fan boppen ôf ynspirearje vastgesteld door Provinciale Staten van Fryslân. In deze nota worden dorpshuizen en multifunctionele accommodaties tot een van de speerpunten van het beleid benoemd. Afgesproken is om het beleidsvoorstel voor het speerpunt multifunctionele accommodaties geïntegreerd uit te werken met de bestaande dorpshuizenregeling. Tevens is afgesproken een uitgewerkt voorstel aan de Staten voor te leggen. Deze beleidsnotitie is daarom een uitvloeisel van de nota plattelandsbeleid. De uitwerking van het voorstel is als volgt ingedeeld. In hoofdstuk 2 worden maatschappelijke ontwikkelingen geschetst die aanleiding geven tot een wijziging van het huidige beleid. Tevens wordt ingegaan op de resultaten van het huidige beleid. Daarnaast wordt meer specifiek ingegaan op de criteria en beschikbare middelen van de huidige dorpshuizenregeling. In hoofdstuk 3 worden aanbevelingen uit onderzoeken genoemd die mede als basis voor het nieuwe voorstel hebben gediend. Tevens wordt er gekeken naar beleid ten aanzien van multifunctionele accommodaties van andere provincies. In hoofdstuk 4 wordt het voorstel voor de verbreding van de dorpshuizenregeling uitgewerkt, waarbij de financiële gevolgen per onderdeel inzichtelijk worden gemaakt. In hoofdstuk 5 worden de voorgestelde criteria voor het nieuwe dorpshuizenbeleid verder uitgewerkt. In hoofdstuk 6 wordt een financieel overzicht van de gevraagde middelen gepresenteerd. De notitie wordt in hoofdstuk 7 afgesloten met een korte conclusie.

5 2. Huidige dorpshuizenbeleid De provincie voert al meer dan 25 jaar beleid op het gebied van dorpshuizen. Gelet op het de verschraling van het voorzieningen niveau op het platteland biedt het oprichten van dorpshuizen/multifunctionele accommodaties een oplossing op het niveau van koppeling van voorzieningen in een gebouw en het bevorderen van de sociale samenhang. Door de bedreiging van de leefbaarheid op het Friese platteland wordt een dorpshuis steeds meer gezien als een basisvoorziening voor een dorp. Vaak is het dorpshuis de enige voorziening in een dorp waar men bij elkaar kan komen, waar het verenigingsleven plaats vindt, waar men een podium vindt voor culturele activiteiten en waar dienstverlenende instanties een ruimte hebben. Al naar gelang de behoefte en inventiviteit van de inwoners worden ruimtes ingericht voor peuters, men vindt er jeugdsosen, consultatiebureaus, winkels, sportaccommodaties, bibliotheken, de huisarts en apotheek houden er zitting en natuurlijk vindt het rijke verenigingsleven in Fryslân grotendeels plaats in de dorpshuizen. De huidige regeling heeft zijn waarde wel bewezen. Er zijn in de laatste 25 jaar In Friesland 229 dorpshuizen opgericht. Deze dorpshuizen, ook wel multifunctionele centra genoemd, zijn onmisbaar voor de leefbaarheid van kleine kernen. Zij worden bestuurd door vrijwilligers. tabel 1 Stand dorpshuizen per Aantal inwoners aantal kernen in Fryslan aantal dorpshuizen te verwachten (ver-)bouwplannen voor komende 2 à 3 jaar *) minder dan meer dan *) bron: SDF De huidige dorpshuizenregeling is de laatste 25 jaar ongewijzigd gebleven. Gelet op maatschappelijke ontwikkelingen als toenemende vergrijzing, extra-muralisering van de zorg en toenemende arbeidsparticipatie van vrouwen, spelen dorpshuizen een steeds belangrijkere voorwaardenscheppende rol voor de leefbaarheid van kleine kernen. Daarnaast maken de hogere verbouwkosten en toenemende eisen op het gebied van arbo-wetgeving, brandveiligheid etc. dat de huidige dorpshuizenregeling niet meer voldoet aan de eisen van deze tijd. Onder de huidige regeling kunnen dorpshuisbesturen uit dorpen tot inwoners eens in de vijftien jaar een beroep doen op een maximale bijdrage van ,- per dorpshuis, (provincie draagt maximaal in 25% van de investeringskosten bij met een maximum van ,-, tevens is de provinciale bijdrage nooit hoger dan de gemeentelijke bijdrage). Er is jaarlijks een budget van ,- (structureel) beschikbaar. In de Decembernota 2003 is hiervan een bedrag van ,- heroverwogen. Dit bedrag is voor 2004 tijdelijk gecompenseerd uit het Sociaal Investeringsfonds. Op dit moment is voor 2005 e.v. jaarlijks ,- beschikbaar. De compensatie voor de jaren 2005 t/m 2008 van per jaar wordt aangevraagd in de Kadernota Begroting 2005 in het kader van de gevraagde middelen voor nota plattelandsbeleid 2005 t/m Het gaat hier om een structurele compensatie die ook na 2008 blijft bestaan. Uitvoering van deze notitie is alleen dan reëel als de

6 middelen die voor dit onderwerp in de Kadernota Begroting 2005 daadwerkelijke ter beschikking komen. 3. Onderzoeken en beleid van andere provincies Op basis van verschillende signalen uit en maatschappelijke ontwikkelingen in de samenleving zijn er verschillende onderzoeken verricht naar mogelijke oplossingen voor de bedreiging van de leefbaarheid van het platteland. Het voorstel voor verbreding van de huidige dorpshuizenregeling is mede gebaseerd op de conclusies van de hieronder genoemde onderzoeken. Tevens is er in opdracht van het Landelijk Centrum Opbouwwerk in september 2003 een quick scan naar provinciaal beleid ten aanzien van gemeenschapsaccommodaties in kleine kernen gehouden. Bij het opstellen van onderhavige notitie is tevens naar het beleid van andere provincies gekeken. Intern onderzoek naar de aard en frequentie van de subsidieverlening dorpshuizen 2002 door J. Spoelstra, provincie Fryslân Conclusies: - Dorpshuizen dienen gemiddeld eens in de 7-8 jaar een subsidieverzoek in, de termijn van 15 jaar waarbinnen dorpshuizen een subsidie kunnen aanvragen dient aangepast te worden; - Gelet op de gemiddelde prijsstijgingen is een verhoging van de maximale bijdrage van ,- die sinds begin jaren 80 niet meer is gewijzigd, met 35%, wenselijk. Onderzoek Functionele Oplossingen voor multifunctionele vraagstukken Uitgevoerd door SDF, emancipatiebureau EQUA, Feriening Lytse Doarpen en Doarp en Bedriuw Fryslân (zie bijlage) Conclusies: a) Voorzieningenspreidingsplan: Lange termijn visie en afstemming op het voorzieningenniveau in de regio en het inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen is belangrijk voor de duurzaamheid van de te kiezen oplossing. Daarom is het wenselijk dat er per gemeente/regio een voorzieningenspreidingsplan wordt gemaakt (onderwijs-, welzijn-, zorg-, cultuur-, educatie- en gemaksdiensten) b) Mogelijkheden voor netwerkconstructies volledig benutten: De provincie kan het initiatief nemen voor gestructureerd overleg tussen instellingen en organisaties die op het terrein van zorg en welzijn actief zijn met als doel informatiedeling en afstemming van beleid en uitvoering c) Multifunctionele centra: Wil de provincie substantieel financieel in een multifunctioneel centrum (dorpen boven 1500 inwoners) bijdragen dan zijn grote bedragen nodig. De vraag is wat dit de provincie als geheel oplevert en of de beschikbare middelen toereikend zijn om aan de vraag tegemoet te komen. Beter is wellicht dat de provincie gaat investeren in het beschikbaar stellen van kennis en ondersteuning bij het realiseren- en exploiteren van multifunctionele accommodaties d) Afstemming van nieuw beleid op de bestaande investeringsregeling voor dorpshuizen: De huidige provinciale subsidieregeling voor de bouw en verbouw van dorpshuizen in kleine kernen voldoet niet meer. De regeling zal moeten worden herzien op hoogte van de bijdrage, het doel waarvoor de bijdrage beschikbaar wordt gesteld en de termijn waarbinnen een aanvraag kan worden gedaan. e). Integrale benadering: Steeds meer wordt duidelijk dat een integrale benadering van het aanbieden en organiseren van diensten op het terrein van wonen, zorg, onderwijs, welzijn, educatie noodzakelijk is. De nieuwe plattelandsproblematiek vraagt om een bundeling van

7 kennis en expertise in de uitvoering. Een integrale steunfunctie voor het platteland is daarom essentieel. De provincie kan in haar nieuwe welzijnsplan hierop anticiperen Beleid van andere provincies: In 2003 is er in opdracht van het Landelijke Centrum Opbouwwerk een quick scan gemaakt van het beleid ten aanzien van multifunctionele accommodaties bij de verschillende provincies. Het blijkt dat verschillende provincies recentelijk extra middelen hebben uitgetrokken voor de stimulering van dorpshuizen/multifunctionele accommodaties. Hieronder volgt een korte samenvatting van het dorpshuizenbeleid in andere provincies in Nederland. In de provincie Groningen is de komende vier jaar een bedrag van 2 miljoen beschikbaar voor investeringen in nieuwe gebouwen of het aanpassen van bestaande gebouwen in dorpen met minder dan inwoners. De deelnemende partijen moeten afspraken maken over de samenwerking, het beheer en de exploitatie voordat met de bouw wordt begonnen. De hoogte van de eenmalige bijdrage bedraagt 20% van de bouwkundige investeringen met een maximum van ,- per project. Provincie Drenthe heeft een structureel budget van ,- voor dorpshuizen. Voor 2004 is er een bedrag ,- beschikbaar gesteld voor multifunctionele dienstencentra. Provincie Overijssel heeft voor 2004 en ,5 miljoen beschikbaar. De provincie wil in kernen tot inwoners bijdragen de investeringen in fysieke, economische en sociale basisvoorzieningen tot maximaal 50% per project voor ten hoogste ,-. Van deze bijdrage mag 10% (maximaal ,-) worden besteed aan organisatorische capaciteit. Voor kernen met meer dan inwoners zet de provincie in het op het kulturhus-concept: een combinatie van non-profit en zakelijke dienstverlening aangestuurd door een gezamenlijk beheersmanagement. Ook hier geldt een maximale bijdrage van ,- in de investeringen en een maximum van ,- voor planvorming en programmering. Provincie Gelderland zet ook in op het kulturhus-concept en heeft voorlopig 1 miljoen beschikbaar voor pilots. In de provincie Utrecht loopt het project Eureka, Utrechtse poort tot kennis. Het gaat om incidenteel beleid met een bijdrage in de haalbaarheidsstudie, procesbegeleiding en een investeringssubsidie. Totale budget 2,5 miljoen. In Noord Holland is een budget van 7 miljoen beschikbaar voor de regeling wijksteunpunten/wonen plus. Provincie Zuid Holland heeft in ,5 miljoen beschikbaar voor accommodaties in kernen tot inwoners. De maximale bijdrage is voor onderzoeksprojecten ,- per project en voor uitvoeringsprojecten ,-. Daarnaast heeft de provincie nog een budget van ,- voor Brede scholen. In Zeeland is er in het kader van het Beleid Sociale Zorg 1,7 miljoen per jaar beschikbaar. Hieruit kunnen onder meer multifunctionele accommodaties uit gefinancierd worden. In Flevoland kunnen multifunctionele accommodaties in het kader van het Europese Leader+ programma een bijdrage krijgen van ,- tot per accommodatie.

8 Het combifonds in de provincie Noord Brabant voorziet in een oriëntatiesubsidie voor haalbaarheidsonderzoeken ed. van maximaal ,- en een investeringssubsidie van maximaal ,- per project. In 2002 was hiervoor 1,5 miljoen beschikbaar. In ,5 miljoen. Limburg heeft recent een Leefbaarheidsfonds ingesteld voor medefinanciering van servicewinkels, multifunctionele centra en brede scholen. Het totale bedrag is 1,18 miljoen. Alleen gemeenten kunnen een aanvraag indienen.

9 4. Voorstel verbrede dorpshuizenregeling De doelstelling van de huidige dorpshuizenregeling is bij te dragen aan de leefbaarheid op het platteland door de verschraling van het voorzieningenniveau op te vangen en de sociale cohesie te bevorderen door de bundeling van voorzieningen in een dorpshuis of multifunctionele accommodatie te stimuleren met een subsidie. Gelet op de in hoofdstuk 2 geschetste maatschappelijke ontwikkelingen en de verdere verschraling van het voorzieningenniveau op het platteland, neemt het belang van een dorpshuis/multifunctionele accommodatie als een basisvoorziening voor de leefbaarheid toe. De dienst stelt daarom om voor de huidige dorpshuizenregeling te verbreden. Doelstelling: Het realiseren/ondersteunen van 16 dorpshuizen/multifunctionele accommodaties per jaar in de periode 2005 t/m 2008 met behulp van de volgende maatregelen: A. Bijdrage in investeringskosten 1) bijdrage voor dorpshuizen in dorpen tot inwoners verhogen. a. de subsidietermijn voor toekenning van een bijdrage aan dorpshuizen in de 350 dorpen tot inwoners te verkorten van eens in de 15 naar eens in de 10 jaar. b. de maximale bijdrage voor dorpshuizen in dorpen tot inwoners te verhogen van ,- tot ,-, waarbij aangetekend wordt dat de provincie maximaal 25% van de totale projectkosten financiert met een maximum van ,-. reden: uit het interne onderzoek blijkt dat dorpshuizen eens in de 7 tot 8 jaar terugkomen bij de provincie met een subsidieverzoek. Een oorzaak ligt in het feit dat de hogere verbouwkosten en toenemende eisen op het gebied van arbo-wetgeving, brandveiligheid etc. vragen om een frequentere en grotere investeringen. financiële gevolgen: op basis van het jaarlijkse budget voor dorpshuizen van ,- kunnen er ongeveer 10 aanvragen gehonoreerd worden. De afgelopen jaren is er steeds sprake geweest van een volledige benutting van dit budget. De jaren 2002 en 2003 laten zelfs een overschrijding zien. Het gemiddelde aantal aanvragen is momenteel 12 per jaar. Dit betekent dat er jaarlijks een bedrag van ,- nodig is, (12 x ,-). 2) de inwonersgrens van dorpen waarop de huidige dorpshuizenregeling van toepassing is te verhogen van maximaal inwoners tot maximaal inwoners a. Voor 36 kernen in de categorie inwoners maximaal 3 aanvragen per jaar honoreren, waarbij aangetekend wordt dat de provincie maximaal 25% van de totale projectkosten financiert met een maximum van ,- per accommodatie. b. Voor 18 kernen in de categorie inwoners maximaal 1 aanvraag per jaar honoreren, waarbij aangetekend wordt dat de provincie maximaal 25% van de totale projectkosten financiert met een maximum van ,- per accommodatie. reden: vanwege het feit dat ook in kernen boven de inwoners de voorzieningen steeds meer onder druk komen te staan kan een multifunctionele accommodatie een oplossing bieden. financiële gevolgen: jaarlijks 3 x x =

10 * Omdat het aantal aanvragen in de verschillende categorieën in de praktijk kan afwijken van bovengenoemde inschatting (dus bijvoorbeeld in een jaar 16 aanvragen in dorpen tot 1500 inwoners en 1 aanvraag in dorpen tussen inw.), adviseert de dienst een flexibele inzet van middelen tussen de verschillende categorieën, dus geen vaste schotten. B. Bijdrage in proceskosten 1) een bijdrage in de procesbegeleiding van vrijwilligers in complexe processen bij de voorbereiding van omvangrijke multifunctionele initiatieven in kernen tussen en inwoners beschikbaar te stellen van maximaal 150 uren per accommodatie. 2) een bijdrage in algemene ondersteuning in de vorm van het opzetten van multifunctionele netwerken, ondersteuning bij het indienen van subsidievragen en ondersteuning vrijwilligers van 300 uren per jaar. reden: Accommodaties in een kernen met meer dan inwoners die een regio functie hebben, zullen meerdere taken en voorzieningen combineren. Juist multifunctionaliteit brengt vele nieuwe complexe kwesties met zich mee. Investeren in het beschikbaar stellen van kennis en ondersteuning bij het realiseren en exploiteren van multifunctionele accommodaties, het opzetten van multifunctionele netwerken en ondersteuning van vrijwilligers is hierbij van groot belang. De Stichting Samenwerking Dorpshuizen Friesland ondersteunt al meer dan 25 jaar de dorpshuisbesturen in dorpen tot inwoners en ontvangt hiervoor een budgetsubsidie van de provincie. Extra ondersteuning als hierboven bedoeld kan niet gedaan worden binnen de budgetsubsidie. Het voorstel is om voor het oprichten van multifunctionele accommodaties in dorpen boven de inwoners extra middelen voor ondersteuning van vrijwilligers beschikbaar te stellen. Voor bovengenoemde taken is een mate van expertise vereist op het gebied van specifieke regelgeving voor de exploitatie van dorpshuizen. Deze expertise is niet bij de dienst aanwezig, derhalve lijkt de SDF de meest aangewezen uitvoerder van deze taken. financiële gevolgen: Uitgaande van 4 aanvragen per jaar. Per aanvraag zou een extra subsidie voor procesbegeleiding kunnen worden toegekend van maximaal 150 uren per accommodatie. Dit betekent 4 accommodaties x 150 uur x 89,- = ,-. Verder wordt voorgesteld om 300 uren x 89 = ,- per jaar beschikbaar te stellen voor externe algemene ondersteuning in de vorm van het opzetten van multifunctionele netwerken, ondersteuning bij het indienen van subsidieaanvragen en ondersteuning van vrijwilligers en advisering bij het opzetten van gebiedsoverstijgende voorzieningenspreidingsplannen. Voor aanvullende subsidie mogelijkheden in de proces kosten is afstemming met het Sociaal Investeringsfonds gewenst. Op dit gebied kan bijvoorbeeld aangehaakt worden bij gebiedsgerichte projecten waarbij een sociale kaart wordt opgesteld waaruit ook het voorzieningenniveau blijkt. 3) formatie in te zetten voor het vervullen van een coördinerende rol voor de provincie bij de opzet van gemeentelijke voorzieningenspreidingsplannen, netwerkvorming, kennisuitwisseling en budgetbeheer. reden: de uitvoering van het verbrede dorpshuizenbeleid brengt extra apparaatskosten met zich mee. Hierbij moet rekening gehouden worden met het beheer van het dorpshuizen-budget (16 aanvragen per jaar) en een coördinerende rol voor de provincie in de samenwer-king met gemeenten bij de opzet van gebiedsoverstijgende voorzieningenspreidingsplan-nen, netwerkvorming en kennisuitwisseling (0,6 fte beleidsmedewerker schaal 11 = ,-).

11 5. Criteria De dienst stelt voor om bovengenoemde voorstellen te verwoorden in criteria voor subsidiëring van dorpshuizen en multifunctionele accommodaties welke verwerkt zullen worden in de nieuwe verordening plattelandsbeleid. Algemeen 1. het gaat om een accommodatie met een algemene, voor de gehele dorpsgemeenschap openstaande functie voor het dorps- en verenigingsleven dan wel een accommodatie, die hiernaast ook plaats biedt aan specifieke activiteiten (bv. op sportief, educatief, medisch gebied); 2. het eigendom en het beheer van de voorziening is zodanig geregeld dat de toegankelijkheid van de accommodatie voor de gehele dorpsgemeenschap is gewaarborgd; 3. er is perspectief op een gezonde exploitatie en waarborging van de continuïteit 4. er is flexibel meervoudig gebruik van ruimtes waarbij sprake is van een gezamenlijke programmering; 5. het ruimte gebruik is afgestemd met andere ruimtebiedende accommodaties (bijv sport, café, kerk, zorginstelling, onderwijs) in het dorp en in de omgeving 6. de aanvraag past in de dorpsvisie; 7. de aanvraag past in het gemeentelijk beleid; 8. projectindiener dient in een projectplan aan te geven - of er sprake is van een integrale aanpak/multifunctionaliteit: in hoeverre wordt ruimte geboden aan zorgfuncties, basisonderwijs en/of kinderopvang, woonfuncties voor senioren of jongeren, koppeling met (semi-) commerciële voorzieningen (b.v. winkel, pinautomaat); - of de verschraling van het voorzieningenniveau wordt tegengegaan - of het project betrekking op de vermaatschappelijking van de zorg, hierbij gaat het niet alleen om voorzieningen voor ouderen en gehandicapten, maar ook om andere doelgroepen als jongeren en vrouwen; - of het concept vernieuwend is en/of creatief van aard, experimenteel is; Aanvullende eisen voor accommodaties in kernen tussen inwoners 1. Regionale spreiding: aanwezigheid voorzieningenspreidingsplan/gemeentelijk beleid ; 2. Een accommodatie dient een regiofunctie te vervullen; - projectindiener dient in projectplan aan te geven voor welke voorzieningen een regiofunctie wordt vervuld 3. Beoordeling projectplan wordt afgestemd op subsidiemogelijkheden Sociaal Investeringsfonds. Uit tabel 1 blijkt dat het aantal te verwachten nieuwe subsidie-aanvragen voor de bouw/ verbouw van dorpshuizen/multifunctionele accommodaties in kernen boven de inwoners hoger kan zijn dan het aantal dat de provincie op basis van dit voorstel kan honoreren. Er dienen echter keuzes gemaakt te worden die gebaseerd zijn op gemeentelijk beleid inzake de spreiding van voorzieningen. Op basis van onderzoek is gebleken dat er behoefte is aan inzicht in de spreiding van de voorzieningen per gebied. Een voorwaarde voor het toekennen van een bijdrage dient dan ook te zijn dat er per gemeente/gebied een beeld is van het netwerk van voorzieningen en hun onderlinge samenhang. Het moet duidelijk zijn welke voorziening op basis

12 van het aantal inwoners waar dient te komen. Van welke voorzieningen gaat een regiofunctie uit en welke voorzieningen dienen op dorpsniveau te worden geregeld. Soort subsidie - Subsidie wordt verleend in de stichtingskosten van nieuwe accommodaties en in de verbouwkosten van bestaande accommodaties, voorzover de investeringskosten niet worden gedekt door exploitatiesubsidies; - Voor accommodaties in kernen tussen is een bijdrage in de proceskosten mogelijk voor haalbaarheidsonderzoeken tot een maximum van 1.000,- per accommodatie; - Bij een clustering van projecten in een bepaald gebied kan de provincie een bijdrage in de proceskosten toekennen voor bijvoorbeeld het opstellen van een gebiedsoverstijgend voorzieningenspreidingsplan van maximaal 5.000,-; - Voor accommodaties in kernen tussen is een bijdrage in de procesondersteuning voor vrijwilligers door de SDF mogelijk tot een maximum van 150 uren per accommodatie; - Provincie financiert uitsluitend in dat deel waarvoor geen doeluitkeringen beschikbaar zijn. Co-financiering - De provinciale subsidie bedraagt nooit meer dan de gemeentelijke bijdrage in de subsidiabele kosten; - Naast een gemeente kunnen er ook andere co-financierders zijn zoals een woningbouwcoöperatie. In bijzondere gevallen kunnen gedeputeerde staten afwijken van de genoemde criteria

13 6. Gevraagde middelen In dit hoofdstuk worden de kosten van het beleidsvoorstel in beeld gebracht. Tot slot wordt nog een aanbeveling gedaan voor de te hanteren kasritme systematiek. In tabel 2 wordt een totaal overzicht gegeven. De totale kosten voor de provincie bedragen Een deel van deze kosten wordt reeds gedekt door het bestaande structurele dorpshuizenbudget van ,- per jaar. Tevens is in de Kadernota Begroting 2005 bij het strategische voorstel voor de nota plattelandsbeleid een verzoek om compensatie van de in het kader van de heroverwegingen in de Decembernota 2003 van ,- op het bestaande dorpshuizenbudget ingediend. Bij de behandeling van de Kadernota Begroting 2005 wordt afgewogen of de gevraagde middelen voor de verbreding van de dorpshuizenregeling beschikbaar komen. tabel 2 Totaal gevraagde middelen Totaal Indicatie financiële consequenties Lasten Overdrachtsuitgaven (subsidies e.d.) Apparaatskosten mdw schaal Totaal lasten Dekking (s) bestaand dorpshuizenbudget (s) compensatie heroverwegingen decembernota 2003 aangevraagd in het kader van strategische voorstel nota plattelandsbeleid *) Saldo *) NB. Indien compensatie van het structurele budget voor de jaren 2005 t/m 2008 en verder van per jaar niet gehonoreerd wordt dan zullen de lasten voor onderhavig voorstel voor dorpshuizen en multifunctionele accommodaties toenemen met per jaar. In tabel 3 worden de kosten voor het beleidsvoorstel uitgesplitst per jaar, met een verdere uitwerking per onderdeel. tabel 3 Dorpshuizenregeling: uitsplitsing kosten per jaar Uitbreiding dorpshuizenregeling Gevraagde middelen in euro s per jaar Tot 1500 inwoners ,- Tot 3000 inwoners ,- Tot 5000 inwoners ,- Procesbegeleiding ,- Totaal per jaar ,- Dekking huidige jaarbudget )* -/ ,-

14 Gevraagd per jaar ,- )* Uitgaande van het realiseren van compensatie dorpshuizen. Wordt die compensatie niet gerealiseerd dan is het gevraagde bedrag hoger Kasritme De maximale looptijd van een project is 2 jaar. Het is dus onmogelijk om aangegane verplichtingen in bijvoorbeeld 2005 al volledig tot besteding te laten komen. Wij pleiten derhalve voor een flexibel kasritme, waarbij het volledige budget uiterlijk op besteed dient te zijn. Om te voorkomen dat er tussentijds middelen terugvloeien naar de algemene reserves adviseert de dienst om het structurele dorpshuizenbudget voor de duur van dit beleidsvoorstel (2005 t/m 2008) onder te brengen in het gevraagde tijdelijke budget, zodat de voor deze regeling te rigide kasritmesystematiek niet van toepassing is.

15 7. Conclusie Door de verschraling van het voorzieningenniveau op het platteland en maatschappelijke ontwikkelingen spelen dorpshuizen een steeds belangrijkere voorwaardenscheppende rol voor de leefbaarheid van kleine kernen. Deze ontwikkelingen hebben aanleiding gegeven om dorpshuizen en multifunctionele accommodaties als een van de speerpunten van het provinciale plattelandsbeleid te benoemen. Het huidige dorpshuizenbeleid is al 25 jaar ongewijzigd gebleven en voldoet niet meer volledig aan de eisen van deze tijd. Mede op basis van de genoemde onderzoeken is gebleken dat een financiële bijdrage in stenen alleen niet voldoende is. Multifunctionaliteit brengt complexe vraagstukken met zich mee die vragen om een integrale benadering en een goede afstemming tussen verschillende partijen. Om de meerwaarde van multifunctionaliteit zo goed mogelijk te kunnen benutten is het belangrijk om te investeren in procesbegeleiding, netwerkvorming en kennisuitwisseling. Een moderne dorpshuizenregeling dient zowel in fysieke als in procesmatige aspecten te