Pedagogisch werkplan verschonen en zindelijk worden. Verschonen. In de praktijk

Transcriptie

1 Pagina: 1 van 16 Verschonen In de praktijk Rustig en vertrouwd met persoonlijke aandacht voor het kind dat je gaat verschonen, waarbij het kind bewust gemaakt wordt van wat er gebeurt. Een rustige, veilige omgeving scheppen waarin het kind zich veilig genoeg voelt om zich bloot te geven en verschoond kan worden. Richtlijnen Het kind krijgt de persoonlijke aandacht van de pedagogisch medewerker waar het recht op heeft. Per dag wordt het kind minstens 4 keer gecontroleerd en indien nodig verschoond door de pedagogisch medewerker De pedagogisch medewerker vertelt het kind wat er gaat gebeuren gedurende de verschoonbeurt, zodat het kind zich prettig voelt en er hierbij tijd genomen wordt voor de persoonlijke aandacht van het kind. Hierbij wordt er ingegaan op de initiatieven van het kind zelf. De verschoonbeurt vindt plaats in een hygiënische omgeving. Tijdens het verschonen van de luier benoemen of een kind heeft gepoept of geplast, zodat duidelijk wordt wat het verschil hiertussen is. De pedagogisch medewerker houdt er toezicht op dat het kind zich in een veilige omgeving bevindt om verschoond te worden en zorgt ervoor dat van tevoren alle verschoonmiddelen binnen handbereik zijn. De pedagogisch medewerker laat het kind zelf via het trapje op de verschoontafel klimmen, zodra het kind dit kan. Dit dient wel altijd onder toezicht of begeleiding van de pedagogisch medewerker te gebeuren. Dit is prettiger voor je eigen rug en het biedt de kinderen de kans om goed te leren traplopen.

2 Pagina: 2 van 16 Verschonen Onderwerpen m.b.t. verschonen van baby tot peuter Het bespreekbaar kunnen maken van verschonen bij baby s en peuters Het kind gaat welwillend mee om zich te laten verschonen en ervaart dit op een positieve manier, als zijnde een verbetering van de persoonlijke hygiëne. Richtlijnen De pedagogisch medewerker constateert en benoemt naar het kind toe dat het verschoond moet worden. Waar mogelijk mag het kind zich zelf uitkleden om de luier te kunnen verschonen of om op het potje of de wc te gaan. De pedagogisch medewerker benoemt naar het kind toe dat het de billen gaat schoonmaken en dat het doekje koud aan kan voelen aan de billen. De pedagogisch medewerker respecteert de intimiteit van het kind en let hierop tijdens het verschonen. Indien zij ziet dat het kind zich niet op zijn gemak voelt maakt zij dit bespreekbaar en probeert het kind zich op zijn gemak te laten voelen. Bij rode billen zal de pedagogisch medewerker deze insmeren met billencrème of talkpoeder ter verzorging of verlichting van eventuele pijn. Bij baby s zal de pedagogisch medewerker gedurende de verschoning contact blijven houden met de baby, door middel van een hand op het armpje of beentje. Alle maten luiers voor de baby en peuter dienen aanwezig te zijn. Het kind dient ten allen tijde onder begeleiding van een pedagogisch medewerker te zijn en mag dus niet alleen worden gelaten op het verschoonkussen. Bij diarree wordt er door de pedagogisch medewerker extra gelet op hygiëne: - Verschoonkussens worden vaker schoongemaakt. - Enkele keren per dagen worden deurklinken schoongemaakt. - Gebruik van handschoenen, onderlegger, desinfectans en regelmatig het wassen van de handen.

3 Pagina: 3 van 16 Verschonen Samenwerking met de ouders Een duidelijke en heldere overeenkomst tussen ouder en pedagogisch medewerker over de manier waarop hun kind verschoond wordt en met welke middelen dit gebeurt. Open en eerlijke communicatie tussen ouder en pedagogisch medewerker Richtlijnen De pedagogisch medewerker respecteert de wensen van de ouders wanneer deze niet aansluit op de richtlijnen vanuit de stichting. Indien een kind andere luiers, eigen doekjes of oliedoekjes gebruikt dan dienen deze vanuit thuis meegegeven te worden. De pedagogisch medewerker draagt er zorg voor dat deze ook enkel voor dit kind gebruikt worden en dat deze luiers ook gebruikt worden gedurende het verschonen. Eventueel wordt de maat van de luier met de ouders overlegd. De ouders worden aan het einde van de dag op de hoogte gebracht van bijzonderheden gedurende de verschoningen van die dag. Elke verschoonbeurt wordt op de daglijst genoteerd zodat helder naar de ouders toe is hoe vaak een kind verschoond is en of dit enkel plas of ook ontlasting is geweest. Kinderen dienen met een schone luier naar het kinderdagverblijf gebracht te worden ( géén nachtluier ) en de pedagogisch medewerker draagt er zorg voor dat het kind met een schone luier ook weer mee naar huis gaat. Indien een kind met een vieze luier, of vieze romper gebracht is bespreekt de pedagogisch medewerker dit s avonds met de ouders. Indien een kind wat nog een luier draagt bezig is met zindelijk worden, dient hierover open en eerlijk gecommuniceerd te worden tussen de ouders en de pedagogisch medewerker. Hierbij wordt het belang van het kind voorop gesteld ( zie protocol zindelijk worden ). Na het verschonen wordt sudocreme of bepanthem aangebracht.

4 Pagina: 4 van 16 Verschonen Waarden en normen De kinderen en de pedagogisch medewerker houden rekening met de wensen en behoeftes van elk individueel kind. Elk kind dient verschoond te worden op de manier die bij hem past, waarbij rekening wordt gehouden met het kind als individu. Richtlijnen Bij alle kinderen gelden dezelfde regels tijdens het verschonen. Echter dient elk kind op zijn eigen manier benaderd te worden. De pedagogisch medewerker dient er rekening mee te houden dat het ene kind het andere kind niet is, en elk kind als eigen individu gezien moet worden. Het kind moet in staat zijn om duidelijk zijn grenzen aan te geven en de pedagogisch medewerker dient hier ook naar te luisteren. Het kind dient met respect voor privacy voor het lichaam van het kind verschoond te worden, waarbij de pedagogisch medewerker er zich bewust van is dat je aan de meest intieme delen van iemands lichaam zit. De pedagogisch medewerker toont geen negatieve uitingen naar het kind ( verbaal en nonverbaal) De pedagogisch medewerker dient het goede voorbeeld aan het kind te geven als voorbereiding op hygiëne: Handen wassen na elke verschoonbeurt. Indien een kind bezig is met zindelijkheidstraining en hiervoor beloond wordt, dan is het belangrijk dat hierin 1 lijn geldt naar kinderen toe. Elk kind leert dit op zijn eigen manier en tempo.

5 Pagina: 5 van 16 Zindelijk worden in de praktijk: Het kind leert in zijn/haar eigen tempo zindelijk te worden Volledige zindelijkheid, waarbij het kind zelf naar het toilet kan gaan en alle bijbehorende activiteiten ook uit kan voeren, op het moment dat het kind naar de basisschool gaat. Richtlijnen Het tempo van het kind volgen: Bij het stimuleren van de zindelijkheid is het een voorwaarde dat de kinderen eraan toe zijn. Forceer het kind niet Spelenderwijs het kind begeleiden in het zindelijk worden: Wanneer een kind interesse toont in zindelijk worden hierin meegaan. Geeft een kind tijdens het verschonen aan dat het graag wilt plassen, geef hier dan ook aan toe en maak er tijd voor. Indien het kind 2x een ongelukje heeft gehad wordt de luier weer terug aangedaan en is er de volgende dag opnieuw de kans om de zindelijkheidstraining te starten. Duidelijke afspraken tussen ouders en collega s, waarbij één lijn wordt gevolgd: De thuissituatie zoveel mogelijk na leven op de groep, zodat er weinig verwarring bij het kind kan ontstaan. Het kind geeft zelf aan dat het naar de wc wil of er interesse in heeft. Daarnaast zijn er vaste tijden waarop kinderen naar de wc gaan. Mogelijkheid tot zelf aan- en uitkleden: Bij zindelijkheidstraining gemakkelijke kleding aangeven welke het kind ( eventueel ) zelf aan en uit kan trekken. Broeken met elastiek zijn hierin gemakkelijk.

6 Pagina: 6 van 16 Zindelijk worden Praten over onderwerpen m.b.t. zindelijk worden Het bespreekbaar kunnen maken van zindelijk worden. Het kind laten beseffen wat zindelijk zijn inhoudt. Richtlijnen Benoemen dat een kind heeft gepoept/geplast: Wanneer de pedagogisch medewerker observeert dat een kind aan het plassen of poepen is dit naar het kind benoemen. Op deze manier leren ze zich bewust te worden van hun spieren welke zij gebruiken tijdens de toiletbeurt. Afscheid nemen van behoefte: Het kan voor een kind heel beangstigend zijn dat iets wat in hem zat ineens in de wc ligt. Wanneer hier op een speelse manier mee omgegaan wordt, dan leert het kind dat het niet eng hoeft te zijn. Angst voor de wc of het krijgen van een ongelukje: Fouten maken mag, benoemen dat je het gaat leren door het te proberen. Niet boos worden wanneer er een ongelukje heeft plaatsgevonden. Samen plassen: Onder het mom van zien plassen, doet plassen. Een kind kan zich meer gedreven voelen tot het zindelijk worden, wanneer hij ziet dat zijn vriendjes hier ook mee bezig zijn. Het kan een drempel bij het kind wegnemen. Wanneer een kind alleen wilt plassen moet er ook de mogelijkheid tot privacy geboden worden. Complimenteren: De pedagogisch medewerker complimenteert het kind wanneer hij zijn behoefte op de wc heeft gedaan. In overleg kan er gekozen worden om gebruik te maken van een plaskaart waarbij het kind stickers mag plakken als beloning. Hierbij dient er goed opgelet te worden dat een kind het niet

7 Pagina: 7 van 16 ziet als falen wanneer hij geen sticker krijgt. Dit beloningssysteem kan stapsgewijs opgebouwd worden gedurende het traject naar zindelijk worden. Hygiëne: Handen wassen na het plassen. Indien het kind een ongelukje heeft gehad, de onderbroeken even schoonspoelen en in een plastic zakje in de tas van het kind stoppen. Wel ervoor zorgen dat de meeste ontlasting eraf is.

8 Pagina: 8 van 16 Zindelijk worden Veiligheid en welbevinden Een veilige en rustige omgeving scheppen waar het toiletbezoek kan plaatsvinden Het kind gaat met een veilig en vertrouwd gevoel naar het toilet. Richtlijnen Het kind moet eraan toe zijn om zindelijk te worden en niet de ouder. Anderzijds is het ook belangrijk dat een ouder en pedagogisch medewerker leert wanneer het kind eraan toe is terwijl zij dit zelf misschien nog niet zijn. Veilig toilet welke aangepast is op de hoogte van de kinderen. Krukjes worden beschikbaar gesteld waarmee het kind beter op het toilet kan klimmen. Het kind helpen als hij dat graag wil. Niet boos worden op het kind wanneer het mis gaat. Een positieve benadering is hierbij belangrijk, waarbij je duidelijk aan het kind vertelt wat er is gebeurd en dat ongelukjes kunnen gebeuren. Hierbij niet het kind benoemen maar het getoonde gedrag. Het kind laten doen wat hij zelf kan: Ondersteuning met aan- uitkleden kan aangeboden worden op het moment dat het kind zelf aangeeft hier behoefte aan te hebben.. Privacy aanbieden: Indien wenselijk deuren gesloten of op een kiertje houden wanneer een kind op het toilet zit, zodat het op zijn gemak kan zitten. Als het kind niet naar de wc wil dan hoeft dit ook niet: Tijdens vaste wc-momenten een kind niet verplichten om ook mee te moeten gaan, maar wel spelenderwijs stimuleren. Hij moet zelf leren aanvoelen wat het inhoudt om aandrang te hebben. De pedagogische medewerker kan hierop inspelen door die aandrang te observeren en te benoemen naar het kind toe. Geen speelgoed meenemen naar het toilet. De pedagogische medewerker dient zorg te dragen voor een schone wc waarop het kind kan zitten. Rust houden op het toilet: 1 kind per wc, en niet meerdere

9 Pagina: 9 van 16 kinderen toe laten die staan te wachten of al klaar zijn. Als je ziet dat een kind moeite heeft met poepen, of nog niet toe is aan poepen op de wc, de mogelijkheid aanbieden van een luier. Rekening houden met de thuissituatie of eventuele belangrijke veranderingen in het leven van een kind. Bijvoorbeeld scheiding, verhuizing, ruzie of een verminderde gezondheid.

10 Pagina: 10 van 16 Zindelijk worden Samenwerking met de ouders: Het volgen van één lijn in de weg van het zindelijk worden van het kind. Gelijke afspraken tussen de pedagogisch medewerker en de ouders naar het kind toe. Richtlijnen Het benoemen en uitleggen van de zindelijkheidstraining naar het kind toe door zowel ouder als pedagogisch medewerker. Ruimte geven aan de ouder en het kind om te wennen. Afspraken maken en nakomen. Duidelijk communiceren met de ouders. Open staan voor wensen en ideeën van ouders, en deze wensen respecteren. Hierbij staat een goede en eerlijke overdracht hoog bovenaan. Bij een afwijkende mening tussen de ouder en de pedagogisch medewerker kan er in gesprek worden gegaan om af te spreken welke wensen en behoeftes van de ouder haalbaar zijn binnen de groep van het kind. Zindelijk worden kan wat tijd in beslag nemen waarbij de nodige ongelukjes kunnen gebeuren. Ervaringen van de pedagogische medewerkers delen met de ouders. Aanbieden van extra verschoonkleren naar het kind toe. Deze in het tasje mee naar het kinderdagverblijf geven zodat we deze achter de hand hebben. De eigen kleren van een kind kunnen een veiliger gevoel geven bij het hebben van een ongelukje, dan wanneer ze vreemde of eventueel te grote/kleine kleren aan moeten doen. Bij het zindelijk laten worden van een kind verdient het de voorkeur dat er thuis ook aan gewerkt wordt en niet alleen op het kinderdagverblijf. Acceptatie dat we het kind niet op gezette tijden op de wc kunnen zetten. Bijvoorbeeld een kind op de wc zetten door middel van een timer of wekker is niet mogelijk op de groep. We zullen een kind wat zindelijk aan het worden is echter wel vaker helpen herinneren om naar het toilet te gaan. Wanneer het kind er nog niet aan toe is om zindelijk te worden zal de pedagogisch medewerker hier rekening mee houden en niet meegaan in de keuze van de ouder om het kind zindelijk te laten worden. Hierbij hanteren we het beleid van de stichting waarbij voorop staat dat het kind eraan toe moet zijn. Hierbij is het aan de ouder om ervoor te kiezen hier wel of niet in mee te gaan in de thuissituatie.

11 Pagina: 11 van 16 Zindelijk worden Waarden en normen De kinderen en de pedagogisch medewerker houden rekening met de wensen en behoeftes van elk individueel kind. Bewustwording bij het kind van de kinderen en de omgeving om zich heen, waarbij elk kind zijn eigen waarden en normen heeft. Richtlijnen De pedagogisch medewerker leert het kind de principes aan van hygiëne op de wc; handen wassen na het plassen wc-papier hoort thuis in de wc na het plassen of poepen de wc doorspoelen. De pedagogisch medewerker leert kinderen dat het belangrijk is na de toiletbeurt goed af te vegen. De pedagogisch medewerker toont respect naar het kind toe wanneer deze behoefte heeft aan privacy tijdens zijn toiletbezoek. De pedagogisch medewerker leert kinderen dat de wc geen plaats is om in te spelen. Zindelijk worden en alles wat daarbij komt kijken hoort bij een gezonde seksuele ontwikkeling van het kind.

12 Pagina: 12 van 16 Bijlage: Verschonen Veiligheid en welbevinden Een veilige situatie scheppen waarin het kind zich er bewust van wordt dat het er mag zijn en de verschoning een leuk moment is waarbij er extra tijd is voor persoonlijke aandacht. Het kind in toenemende mate zich bewust laten worden van zijn eigen lijf waarbij het leert: Kijk ik mag er zijn! Richtlijnen Wanneer het kind verschoond moet worden benadert de pedagogisch medewerker het kind persoonlijk, noemt het bij zijn naam en vertelt tegen het kind dat het verschoond gaat worden. ( omdat het eventueel geplast of gepoept heeft ) De pedagogisch medewerker benoemt naar het kind toe dat het een vieze luier heeft en niet dat het kind stinkt of vies is. Per kind wordt de aandacht en tijd gegeven door de pedagogisch medewerker waaraan het kind behoefte heeft. Hierbij bevindt het kind zich in een rustige omgeving waarbij hij het vertrouwen krijgt van de pedagogisch medewerker. Om het kind niet te laten schrikken van onverwachte aanrakingen of bewegingen is het van belang dat de pedagogisch medewerker elke handeling benoemt alvorens deze wordt uitgevoerd. Hierbij let de pedagogisch medewerker op het kind zijn reactie en speelt hierop in. Indien een kind graag zelf mee wilt helpen mag en kan dit. Dit bevordert het welbevinden en de zelfredzaamheid van het kind. De pedagogisch medewerker zal het kind ook complimenteren voor wanneer hij het probeert of het ook lukt. Wanneer een kind pijn ervaart tijdens het verschonen benoemt de pedagogisch medewerker dit naar het kind toe, zodat het kind zich begrepen voelt en leert dat het niet erg is dat hij verdrietig is. Ook leert hij dat hij geholpen wordt om de pijn weg te laten gaan en krijgt hierdoor meer vertrouwen in de pedagogisch medewerker.

13 Pagina: 13 van 16 Bij het verschonen geeft een kind zich letterlijk bloot! Het is aan de pedagogisch medewerker hier behoedzaam en respectvol mee om te gaan. De pedagogisch medewerker is alert op het lichaam van het kind en eventuele veranderingen hierin: rode vlekjes, huiduitslag, rode billen, blauwe plekken. Voor baby s en jongere kinderen is het handig om iets ter afleiding bij de hand te hebben voor het geval het kind het moeilijk vindt om stil te liggen. Dit maakt het voor het kind en de pedagogisch medewerker makkelijker om de verschoonbeurt op een rustige manier af te sluiten.

14 Pagina: 14 van 16 Verschonen Persoonlijke competenties Spelenderwijs leert het kind wat verschonen inhoudt en wat hierin zijn bijdrage kan zijn. Het kind bewust maken van de vorderingen in het bewust zijn van plassen en ontlasting hebben in de luier. Het kind spelenderwijs bewust maken van zijn eigen lijf en de verzorging die daarbij nodig is. Richtlijnen Emotionele ontwikkeling: De pedagogisch medewerker benoemt naar het kind toe dat het een vieze luier heeft en niet dat het kind stinkt of vies is. De pedagogisch medewerker stelt het kind gerust wanneer het bang is en probeert het vertrouwen van het kind hierin te winnen. Hierbij worden ook de emoties van het kind benoemt zodat het kind beseft dat het gezien wordt! Het kind wordt gecomplimenteerd wanneer iets goed lukt of hij het goed probeert. Dit vergroot het zelfvertrouwen bij het kind waardoor het de volgende keer meer plezier erin heeft. Wanneer de pedagogisch medewerker aan het kind vraagt of het op de wc wil proberen te plassen dan dient zij de keuze van het kind te respecteren. Motorische ontwikkeling: Het kind leert zelf ontdekken en onderzoeken van zijn eigen kunnen. Het kind mag zelf, of onder begeleiding van de pedagogisch medewerker het trapje op en af lopen. Er is altijd een pedagogisch medewerker bij. Het kind wordt in de gelegenheid gesteld om zelf mee te mogen helpen bij het aan- en uitkleden. Cognitieve ontwikkeling: De pedagogisch medewerker benoemt alle handelingen die zij doet tijdens het verschonen zodat het kind weet wat te verwachten.

15 Pagina: 15 van 16 Bij kleinere kinderen is het erg leuk om de teentjes van het kindje te tellen. Dit hoort een stukje bij de bewustwording van zijn eigen lijf maar ook wordt het kind spelenderwijs in aanraking gebracht met cijfers. De pedagogisch medewerker benoemt de verschillende lichaamsdelen van het kind; armen, benen, buik, tenen, billen etc. Taalontwikkeling: De pedagogisch medewerker praat gedurende de verschoonbeurt over alles met het kind waardoor een brede woordenschat aan het kind aangeboden wordt. Gedurende de verschoonbeurt heeft het kind persoonlijke aandacht van de pedagogisch medewerker waarbij persoonlijke gesprekjes erg fijn zijn voor het kind. Hierin kan de pedagogisch medewerker haar kans benutten voor 1 op 1 contact met het kind zonder dat daar andere kinderen bij zijn.

16 Pagina: 16 van 16 Verschonen Diversiteit Alle kinderen zijn uniek Elk kind wordt uniek beschouwd en op zijn/haar eigen manier benaderd. Richtlijnen Elk kind wordt op gewaardeerd op zijn uniekheid. De pedagogisch medewerker heeft geen vooroordelen over een kind en ieder kind dient geaccepteerd te worden zoals het is. De pedagogisch medewerker moet echt elk kind leren kennen en hier ook moeite voor doen. De pedagogisch medewerker benoemt de verschillen tussen jongens en meisjes wanneer hierover gesproken wordt.