5.6. Praktische-opdracht door een scholier 2579 woorden 3 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inleiding

Transcriptie

1 Praktische-opdracht door een scholier 2579 woorden 3 mei keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Ik heb voor dit onderwerp gekozen, omdat ik het mij zeer interessant leek en omdat ik hier ook nog wat van kon op steken. Sowieso had ik al vragen die ik te weten wou komen en ik heb er nog een paar bij bedacht. Voor deze praktische opdracht had ik de volgende onderzoeksvragen: Ø Wat moet je doen voor je wordt opgepakt? Ø Wat gebeurt er met je als je bent opgepakt? Ø Hoeveel procedures van de Halt-afdoening en de Stop-reactie mislukken? Ø Gaan jongens sneller de fout in dan meisjes? Ø Welke leeftijd komt het meest met Halt in contact? Ø Wat voor preventie is er voor de jeugdcriminaliteit? Ø Is er al een daling ontstaan in het aantal delicten van jeugdcriminaliteit? De meeste informatie heb ik van Bureau Halt en Bureau Jeugdzorg, omdat ik daar de meeste informatie van heb kunnen vinden. Zij zijn dus ook meteen de grootste bronnen van mij voor deze praktische opdracht. Ik heb ook geprobeerd om contact op te nemen met Bureau Halt en Bureau Jeugdzorg, omdat ik op sommige vragen nog geen antwoord wist. Helaas zeiden zij beiden dat ik steeds op een ander moment moest terug bellen. Hoofdstuk 1. Een stukje geschiedenis over Bureau Jeugdzorg en Bureau Halt. Ik wou het stukje geschiedenis beginnen bij Bureau Jeugdzorg en daarna overgaan in Bureau Halt. Bureau Jeugdzorg Het in 1974 begonnen Gemengde Interdepartementale Werkgroep Jeugdwelzijnsbeleid, ook wel de Commissie Mik, is het officiële begin van de vernieuwing van de Jeugdzorg. Hoe het voor de vernieuwing was, is niet zo bekend. Het doel waar de Commissie Mik naar streefde was een herkenbare en toegankelijke hulpverlening die bij de leefwereld van de cliënten aansluit. Vele commissies en nota s volgden toen in 1976 de interdepartementale werkgroep zijn eindrapport uitbracht. In 1984 werd het zo-zo-zo-beleid ingevoerd: hulpverlening zo dicht mogelijk bij huis, en zo kort en zo licht als verantwoord. Zo snel mogelijk werd er later aan toegevoegd. Vijf jaar later kwam de Wet op de Jeugdhulpverlening tot stand, maar het was de Taskforce Jeugdhulpverlening ( ) die met het voorstel kwam om provinciale en grootstedelijke Bureaus Jeugdzorg op te richten, wat leidde tot de gewenste integratie van en samenhang tussen de voorzieningen. Pagina 1 van 7

2 In 1995 tekende Nederland als een van de laatste landen het VN Verdrag betreffende de Rechten van het Kind. De Rechten van het Kind hebben duidelijk invloed gehad op de formulering van de rechten van de cliënt in de Wet op de Jeugdzorg. In 1998 was in het regeerakkoord van het 2e Paarse Kabinet vastgelegd dat er een wet zoals die moest komen. De nieuwe Wet op de Jeugdzorg wordt waarschijnlijk ingevoerd op 1 januari In eerste instantie was de bedoeling dat deze wet dít jaar al op 1 januari ingevoerd zou worden, maar de Eerste Kamer had nog z n twijfels. Hun grootste punt was de financiën van de nieuwe Wet op de Jeugdzorg. Op dinsdag 09 maart aanstaande kijkt de Eerste Kamer voor de tweede keer naar de nieuwe Wet op de Jeugdzorg. De Tweede Kamer had hem wel al goedgekeurd. De belangrijkste uitgangspunten en regelingen van de nieuwe Wet op de Jeugdzorg staan wel vast. Ø De aanbieders van zorg krijgen een acceptatieplicht, dat wil zeggen ze mogen toegewezen cliënten niet weigeren. Ø Kinderen en hun opvoeders hebben recht op hulp. Ø Bureau Jeugdzorg krijgt een wettelijk vastgelegde, centrale plaats: de toegang tot de jeugdzorg. Ø Vrijwillig ambulante jeugdzorg, advies- en meldpunten kindermishandeling, gezinsvoogdij en jeugdreclassering worden erin samengevoegd. Ø De wet schrijft nauwe samenwerking voor met de geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen. Ø Kinderen en hun opvoeders hebben recht op hulp. Ø Er komt één duidelijk omschreven en controleerbaar systeem van indicatiestelling en zorgtoewijzing. Ø De vraag van de cliënt moet bepalend zijn voor de zorg die hij vervolgens krijgt. Ø Bureau Jeugdzorg wordt niet alleen de toegang tot de geïndiceerde jeugdhulpverlening, maar ook tot de zorg voor licht verstandelijk gehandicapten, een deel van de jeugd-ggz en de civielrechtelijke justitiële jeugdzorg. Ø De wet schrijft ook voor dat de provinciaal of grootstedelijk georganiseerde jeugdzorg nauw samenwerkt met en afgestemd is op het lokale jeugdbeleid. Ø Dat omvat een groot aantal voorzieningen en terreinen: jeugd- en jongerenwerk, jeugdgezondheidszorg, onderwijsachterstandsbeleid, kinderopvang, maatschappelijk werk, politie en justitie. Ø In het zogenaamde Bestuursakkoord Nieuwe Stijl (BANS) hebben de landelijke, provinciale en lokale overheden afspraken gemaakt om de algemene voorzieningen voor jeugdigen te versterken en te komen tot een 'sluitende aanpak' voor 0- tot 6- en voor 6- tot 18-jarigen. Ø Daardoor ontstaat een keten van voorzieningen die jeugdigen en hun ouders en opvoeders ten dienste staan bij opgroeien en opvoeden. Ø Samenhang en samenwerking moeten ertoe leiden dat problemen zoveel mogelijk voorkomen worden en als ze toch ontstaan in een vroeg stadium gesignaleerd en aangepakt worden. Bureau Halt In 1981 vond de oprichting van het eerste Halt-bureau in Rotterdam plaats. Sindsdien is het aantal bureaus uitgebreid tot de 59. De bureaus zijn organisatorisch ondergebracht bij gemeenten, zijn een zelfstandige stichting of zijn gefuseerd met andere organisaties. Bij de kleinste bureaus verzorgt soms een parttimer het volledige takenpakket, bij de grootste hebben circa vijfentwintig medewerkers het volledige takenpakket op zich. Pagina 2 van 7

3 Sinds september 1995 heeft de Halt-procedure een wettelijke basis in artikel 77e van het Wetboek van Strafrecht. In een algemene maatregel van bestuur zijn de strafbare feiten aangewezen die voor een Haltafdoening in aanmerking komen. Daarnaast bestaan er landelijke richtlijnen van het Openbaar Ministerie voor de Halt-afdoening (de Aanwijzing Halt-afdoening). In 1999 startte Halt met een programma voor de aanpak van delictgedrag bij kinderen onder de 12 jaar: de Stop-reactie. Op 1 augustus 2001 is na een experimentele periode de Stop-reactie landelijk ingevoerd. De Stop-reactie valt onder de verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie. Kinderen tot 12 jaar die door de politie zijn aangehouden, kunnen vanwege hun leeftijd niet strafrechtelijk worden vervolgd. Als ze wel iets hebben gedaan waarvoor ze in aanmerking komen met Halt, wordt hun en hun ouders een Stop-reactie aangeboden. De bedoeling van de Stop-reactie is dat het wil voorkomen dat zij niet opnieuw met de politie in aanraking komen. Degene die een Stop-reactie moet doen, leert dan wat hij of zij verkeerd heeft gedaan en hoe hij of zij kan zorgen dat zoiets niet nog een keer gebeurt. Hij of zij gaat bijvoorbeeld een speciaal Stop-spel spelen, een Stop-les of een huiswerkopdracht maken, een opstel schrijven en/of excuses aanbieden aan de benadeelde. Deelname aan dit programma gebeurt alleen als de ouders hun toestemming geven. Wanneer een jongere in de leeftijd van 12 tot 18 jaar door de politie wordt aangehouden voor bijvoorbeeld het plegen van vandalisme, een lichte vorm van vermogenscriminaliteit of een vuurwerkdelict, wordt hij direct doorverwezen naar Halt. En krijgt ook een zwaardere aanpak, hij of zij gaat 2 tot 20 uur werken en/of meedoen aan een speciale leeractiviteit. Daarnaast wordt vaak excuses aangeboden aan degene waarvan je bijvoorbeeld iets kapot hebt gemaakt. Bij Halt krijgt hij of zij de mogelijkheid om zijn fouten te herstellen door werkzaamheden te gaan verrichten en de eventueel aangerichte schade te vergoeden of te herstellen zonder tussenkomst van de officier van Justitie. HALT staat dus voor Het ALTernatief. Hoofdstuk 2 Wat houdt een Halt-afdoening of een Stop-reactie in? Verstoren van orde, rust, veiligheid of een goede bedrijfsgang in het openbaar vervoer, verwisselen van prijskaartjes, (poging tot) verduistering of diefstal, het zich bevinden op verboden terrein, bezit van illegaal vuurwerk, afsteken van legaal en illegaal vuurwerk buiten de toegestane tijd, bezit van vuurwerk buiten de periode dat vuurwerk verkocht mag worden of in het bezit zijn van meer dan 10kg vuurwerk in de periode dat vuurwerk verkocht mag worden kan leiden tot een verwijzing naar Halt. Dit zijn slechts een paar voorbeelden waarvoor jongeren opgepakt kunnen worden. Je bent opgepakt door de politie omdat je een strafbaar feit hebt gepleegd, wat gebeurt er dan met je? Wat voor een straf hangt er boven je hoofd? Wat voor een straf je krijgt, hang er van af van wat je hebt gedaan. Je kan voor de volgende dingen opgepakt worden door de politie en doorgestuurd worden naar Halt: Ø Verwisselen van prijskaartjes Ø Openlijke geweldpleging tegen goederen Ø Eenvoudige vernielingen, inclusief graffiti Ø Verstoren van orde, rust, veiligheid of een goede bedrijfsgang in het openbaar vervoer Pagina 3 van 7

4 Ø Eenvoudige vormen van brandstichting Ø (poging tot) diefstal/verduistering Ø Het zich bevinden op verboden terrein Ø Heling Ø Baldadig gedrag in het openbaar Ø Bezit van illegaal vuurwerk, afsteken van legaal en illegaal vuurwerk buiten de toegestane tijd, bezit van vuurwerk buiten de periode dat vuurwerk verkocht mag worden, bezit van meer dan 10 kg vuurwerk in de periode dat vuurwerk verkocht mag worden Ø Strafbare feiten in plaatselijke verordeningen die betrekking hebben op vuurwerk of baldadig gedrag. De maximale schadebedragen die je moet betalen zijn als volgt: * 900,= per persoon en/of 4500,= per zaak als je één van de volgende strafbare feiten bent begaan: Ø Openlijke geweldpleging tegen goederen Ø Eenvoudige vernielingen, inclusief graffiti Ø Eenvoudige vormen van brandstichting Ø Baldadig gedrag in het openbaar Ø Verstoren van orde, rust, veiligheid of een goede bedrijfsgang in het openbaar vervoer. * 150,= per zaak als je één de volgende strafbare feiten bent begaan: Ø (poging tot) diefstal/verduistering Ø Heling Ø Verwisselen van prijskaartjes * En 900,= per persoon en/of 4500,= per zaak voor gemeentelijke verordeningen. Maar, iedereen van elke leeftijd kan deze strafbare feiten plegen. Moet iedereen dan ook naar Halt? Nee, alleen mensen van minimaal 12 en maximaal 17 jaar worden doorgestuurd naar Halt, als ze één van de strafbare feiten hebben gepleegd, als ze het gepleegde feit bekennen, als ze maximaal één keer eerder bij Halt zijn geweest en dat moet minstens een jaar geleden zijn en als ze instemmen met de verwijzing van Halt. Als je niet naar Halt doorgestuurd wilt worden, kan je een verwijzing naar Halt weigeren. De officier van Justitie zal dan wel een proces-verbaal van de politie over jouw zaak ontvangen. Dat betekent dus ook dat je automatisch wordt opgenomen in de Justitiële Documentatie, iets wat je zou kunnen verkomen als je wel naar Halt gaat. Verder zal je een boete of een andere straf krijgen, en moet je als je schade hebt gemaakt die zelf vergoeden. Als je eenmaal naar Halt bent doorgestuurd, worden er afspraken gemaakt. Alle afspraken die je met Bureau Halt maakt worden door Halt op papier gezet en aan jou, je ouders (indien je onder de 16 jaar bent) en aan Bureau Halt voor een goedkeuring voorgelegd. Stem jij in met het voorstel dan organiseert Halt de werkzaamheden of het leerproject, en ziet toe op de schadebetaling. Je gaat waarschijnlijk 2 tot 20 uur werken en/of meedoen aan een speciale leeractiviteit. Daarnaast wordt vaak excuses aangeboden aan degene waarvan je bijvoorbeeld iets kapot hebt gemaakt. Zodat jij Pagina 4 van 7

5 wat beter leert van wat je gedaan hebt, heeft de Halt-afdoening meestal wat te maken met het gepleegde delict. Het werk wordt dan ook zoveel mogelijk gedaan bij degene waarvan je iets kapot hebt gemaakt; je moet helpen in de winkel waar je wat gestolen hebt of je moet misschien de muren schoonmaken die je hebt bespoten met graffiti. Zo kan jij dus hetgeen wat jij hebt gedaan zoveel mogelijk zelf herstellen. Als jij niet bij hem of haar aan de slag kan (hij of zij wil niet meer met het gebeurde worden geconfronteerd of de werksituatie kan bijvoorbeeld te gevaarlijk zijn), kan je bijvoorbeeld ingezet worden bij een kinderboerderij om klusjes te doen of schoon te maken of bij een gemeentelijke dienst om plantsoenen mooi te maken. Het werk wordt buiten de schooltijden van jou gedaan en je wordt begeleid door een volwassen persoon. Het kan ook zo zijn dat jij dus de schade die jij hebt gemaakt niet zelf herstellen. In dat geval moet dan een deel van het bedrag aan schade aan hem of haar worden terugbetaald. Halt stelt hiervoor, in overleg met hem of haar en met jou een regeling op zodat jij de schade kan terugbetalen. Als jij 12 of 13 jaar bent, ben je niet wettelijk aansprakelijk voor de schade die je hebt gemaakt, dan wordt er geprobeerd om buiten de Halt-afdoening om met de ouders tot een schaderegeling te komen. Als jij alle afspraken bent nagekomen, is de Halt-afdoening geslaagd. Halt maakt hierover een rapport en stuurt die aan de politie die de zaak ter zijde legt, zodat er dus geen proces-verbaal wordt gestuurd naar de officier van Justitie en de zaak voor jou over is. Houdt jij je echter niet aan de afspraken of breek je de procedure tussentijds af, dan is de Halt-afdoening dus mislukt en rapporteert Halt hierover aan de politie en die stuurt dan alsnog een proces-verbaal naar de officier van Justitie. Die beslist dan over de verdere afhandeling van de zaak. Een nadeel voor jou is wel dat er een aantekening in de justitiële documentatie terecht komt. Hoofdstuk 3. Preventie van jeugdcriminaliteit en feitelijke informatie. Jongens van 14 jaar die nog thuis wonen, die nog op school zitten, die geen of nauwelijks drugs gebruiken en die amper spijbelen, dat is de doorsnee cliënt van Bureau Halt. Vaak plegen zij strafbare feiten om stoer te doen of omdat ze het spannend vinden om dingen te doen die niet mogen of om hun status in de groep te verhogen. Slechts 20% van het aantal cliënten die bij Halt in behandeling zijn bestaat uit meisjes. Alleen is bij (winkel)diefstal hun aantal verhoudingsgewijs groter dan bij bijvoorbeeld vernieling en vuurwerkovertredingen. De tweede belangrijke taak van Bureau Halt is het voorkomen van jeugdcriminaliteit. Dat wordt op verschillende manieren gedaan; Via advisering en deelname aan projecten. Halt adviseert onder andere gemeenten, winkeliers- en sportverenigingen over de aanpak van veelvoorkomende jeugdcriminaliteit, bijvoorbeeld op het gebied van overlastsituaties, vandalisme en diefstal. Binnen gemeentes doet Bureau Halt vaak mee in het integrale veiligheidsbeleid. Bureau Halt heeft een grote groep netwerken en levert op die manier een bijdrage aan het lokale jeugd- en veiligheidsbeleid. Pagina 5 van 7

6 Via preventieprojecten. Halt is vaak betrokken bij projecten die bijvoorbeeld het verbeteren van de veiligheid in en om scholen of de leefbaarheid in wijken ten doel hebben. Via voorlichting op scholen. Er wordt op grote schaal voorlichting gegeven op scholen. De voorlichtingen richten zich met name op jongeren van 10 tot 14 jaar. Aan bod komen bijvoorbeeld thema s als wetsovertreding en groepsdruk. Zodat het beter bij de kinderen blijft worden er verschillende materialen zoals video s, lespakketten, folders en posters gebruikt. De voorlichtingen kunnen één of meerdere lesuren beslaan en worden zelfstandig door Bureau Halt verzorgd of in samenwerking met politie. Uit lokaal onderzoek blijkt dat de Halt-afdoening succes boekt. Ruim 60% van de Halt-cliënten vermindert of beëindigt z'n wetsovertredend gedrag na de Halt-afdoening. De werkzaamheden van Halt blijken voor de betrokkenen aanknopingspunten te bieden om ook zelf tot actie over te gaan, naar mogelijkheden te zoeken om het ongewenste gedrag van jongeren te corrigeren en jongeren te stimuleren in positieve gedragsalternatieven. Een straf op de manier van de Halt-afdoening is zinvol en heeft veel effect, maar er moet meer gebeuren. Volwassenen moeten zelf het goede voorbeeld geven en zich iets aantrekken van wat 'de jeugd' doet en belangrijk vindt. Hier enkele cijfers van Bureau Halt: bron: website van Bureau Halt. Halt- en Stop-verwijzingen Geslaagde en niet-geslaagde Halt-afdoeningen naar delict 2002 Geslaagde en niet-geslaagde Resultaat Halt-verwijzingen 2002 Halt-afdoeningen naar leeftijd 2002 Geslaagde en niet-geslaagde Geslaagde en niet-geslaagde Stop- Stop-reacties naar leeftijd 2002 reacties naar delict 2002 Resultaat Stop-verwijzingen 2002 Woordenlijst. Uitleg van een paar woorden: Pagina 6 van 7

7 Justitiële documentatie Justitiële documentatie is een bestand bij Justitie, waarin alles wordt geregistreerd over justitie en politiecontacten. Zo n twintig jaar lang blijft zo n registratie staan in het bestand. Stop-reactie Onder verantwoordelijkheid van het ministerie is dit de reactie op strafbare feiten gepleegd door kinderen onder de twaalf jaar. Halt-bureau Een door één of meerdere gemeenten onderhouden bureau dat voorziet in coördinatie en uitvoering van een Stop-reactie door kinderen onder de twaalf jaar. Ouders De met het wettelijk gezag belaste ouders op opvoeders van de kinderen. Bronvermelding. De bronnen die ik heb gebruikt zijn: Het internet Een medewerkster van Bureau Jeugdzorg Ik heb ook nog informatie opgezocht in de bibliotheek, maar daar heb ik niet iets kunnen vinden dat mij verder kon helpen. Pagina 7 van 7