TERRANIMO (TOOL): KAN DE BODEMSTERKTE DE GRONDSPANNING DOOR BERIJDING DRAGEN?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "TERRANIMO (TOOL): KAN DE BODEMSTERKTE DE GRONDSPANNING DOOR BERIJDING DRAGEN?"

Transcriptie

1 VAKGROEP OMGEVING ONDERZOEKSGROEP BODEMFYSICA TERRANIMO (TOOL): KAN DE BODEMSTERKTE DE GRONDSPANNING DOOR BERIJDING DRAGEN? Wim Cornelis farmprogress.com

2 INHOUD Theoretisch 1. Terranimo 2. Grondspanning 3. Bodemsterkte Praktisch 4. Aande slag met Terranimo

3 1. TERRANIMO

4 TERRANI -WAT? 4/26

5 TERRANIMO oude versie (tot ~2015) PredICTor project (ERA-NET EU financiering; DK, FI, CH) 5/26

6 TERRANIMO! sinds2013, officieelmodel in Zwitserlandi.k.v. praktijkgidsbodenschutzin der Landwirtschaft(Bundesamt für Landwirtschaft + Bundesamt für Umwelt) relevant voor milieuwetgeving! 6/26

7 TERRANIMO! 7/26

8 TERRANIMO huidige versie (tot begin feb 2018) RAI-SOILCOMP (Snowman network Europees, financiering via lidstaten: SE, NL, BE: Vl. Overheid, Dep. Omgeving) 8/26

9 TERRANIMO DUS... webgebaseerdcomputermodel(tool) -Terramechanicalmodel inschatten van risico op bodemverdichting t.g.v. landbouwverkeer voorlandbouwers, loonwerkers, voorlichters, consulent, beleid,... + wetenschappelijke toepassingen optimalizeren van gebruik van landbouwmachines vermijden van bodemstructuurbederf bovengrond, Sq = 1.8 verdichte ondergrond, Sq = 4.4 UGent UGent extra hulpmiddel: indicatie van condities waaronder hoog risico voor bodemverdichting 9/26

10 WAT NIET...? risico op bodemverdichting t.g.v. bodembewerking bodemverslemping en korstvorming t.g.v. druppelimpact afschuiving t.g.v. doorslip(voorzien voor latere versie) predictie van bodemverdichting- en bodemvervorming (en dus effect op bodemstructuur) effect op bodemfuncties(opbrengst, transport/opslag water,...) UGent UGent 10/26

11 BASISPRINCIPE drukdoor landbouwmachine(grondspanning) vs weerstand die bodem biedt(bodemsterkte) over bodemprofiel grondspanning P act bodemsterkte P c 11/26

12 RISICO OP BODEMVERDICHTING Soil Compaction Index P act /P c > < P act /P c < 1.5 P act /P c < 1 SCI = log SCI > < SCI < 0.18 SCI < 0 12/26

13 2. GRONDSPANNING

14 GRONDSPANNING = totale normaalspanning op een horizontaal vlak op beschouwde diepte (t.g.v. eigen gewicht van bovenliggende grond en externe belasting, dus t.g.v. verticale drukkracht ) P act kn/m 2 of kpa schuifspanning normaalspanning schuifspanning Jan Van den Akker 14/26

15 VERDELING GRONDSPANNING IN BODEM twee stappen: 1. aanband-bodemcontactvlak: bandafdruk(contactvlak) + verdeling contactdruk(verticale bodemdruk) 2. in bodem: voortplanting grondspanning 1 2 Thomas Keller 15/26

16 VOORBEELD Nokian, ELS Radial, 710/55R34. Wielbelasting: 6965 kg. Bandspanning: 1,5 bar. Snelheid [km/h]: 10, voor standaardbodem (zandige, vochtige bodem) 1 2 Terranimo 16/26

17 HOE BEPAALD IN TERRANIMO? via formules (wiskundig model) /26

18 modelparameters via data-analyse van veldmetingen (sensoren net onder bodem-bandcontactvlak en op verschillende dieptes) Per Schjønning grondspanning P act bepaald op basis van dimensies band bandenspanning wiellast bodemsterkte Per Schjønning via metingen via model Per Schjønning Schjønning et al /26

19 grondspanning op 35 cm diepte i.f.v. bandenspanning & wiellast wiellast P act bandenspanning P act Stettler et al /26

20 3. BODEMSTERKTE

21 BODEMSTERKTE = precompressiespanning P c spanning nodig voor plastische/permanente bodemvervorming ( elastisch) kpa indringingsweerstand, penetratieweerstand UGent UGent 21/26

22 HOE BEPAALD IN TERRANIMO? via formules (wiskundig model) Schjønning et al., ingediend bij Geoderma 22/26

23 modelparameters via data-analyse van labometingen (samendrukkingsproef met oedometer) UGent UGent 23/26

24 elastisch P c plastisch UGent 24/26

25 ... afgetoetst aan veldmetingen J.A. Nielsen Keller et al /26

26 bodemsterkte P c bepaald op basis van kleigehalte bodemvochttoestand (pf) pf (droger) P c % klei P c indien droog P c indien nat UGent 26/26

27 4. AAN DE SLAG MET TERRANIMO

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51 gemiddelde textuur, OS en dichtheid berekend op basis van Aardewerk-databank

52

53

54

55

56

57

58

59 rapport aanmaken: google chrome aanbevolen

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71 NIEUWE VERSIE

72

73 Agriflanders Dank u

74

75 Wim Cornelis Professor Bodemfysica VAKGROEP OMGEVING E Wim.Cornelis@UGent.be T

Bodemverdichting, een sluipend probleem. Jan van den Akker et al

Bodemverdichting, een sluipend probleem. Jan van den Akker et al Bodemverdichting, een sluipend probleem Jan van den Akker et al Inleiding Bodemfysische criteria Oorzaken Gevolgen Preventie Conclusies De volgende stap Opbouw voordracht Bodemfysische criteria (1) Pakkingsdichtheid

Nadere informatie

oei gr oor t v alent

oei gr oor t v alent Talent voor groei Terug naar de basis Kees Westerdijk, Martin Duijkers, Lucas Bastiaansen en René Visser (loonwerk, akkerbouwer) De bodem staat onder druk Wiellasten meer dan 10 ton! Oeff! Bodemdruk vs

Nadere informatie

Bodemverdichting, een sluipend probleem. Jan van den Akker, Bert Vermeulen, Ben Verwijs, Willy de Groot, Matheijs Pleijter, Derk van Balen, etc

Bodemverdichting, een sluipend probleem. Jan van den Akker, Bert Vermeulen, Ben Verwijs, Willy de Groot, Matheijs Pleijter, Derk van Balen, etc Bodemverdichting, een sluipend probleem Jan van den Akker, Bert Vermeulen, Ben Verwijs, Willy de Groot, Matheijs Pleijter, Derk van Balen, etc Opbouw voordracht Inleiding Oorzaken Gevolgen Klimaatverandering

Nadere informatie

Bodemverdichting door landbouwmachines

Bodemverdichting door landbouwmachines Vaktechniek Akkerbouw van LTO Noord, 5 februari 2014, Midwolda. Bodemverdichting door landbouwmachines Bert Vermeulen Opzet presentatie Wat is bodemverdichting Onderscheid bouwvoor en ondergrond Bouwvoorverdichting

Nadere informatie

VERDICHTING: DE ROL VAN MACHINES RONALD EUBEN KBIVB

VERDICHTING: DE ROL VAN MACHINES RONALD EUBEN KBIVB VERDICHTING: DE ROL VAN MACHINES RONALD EUBEN KBIVB Verdichting: de rol van machines 2 Wat is verdichting? oorzaken en gevolgen Welke soorten verdichtingen bestaan er? de ene verdichting is de andere niet

Nadere informatie

MECHANISATIE: BODEMVERDICHTING EN PRECISIELANDBOUW. Technische dagen 2019 Ronald Euben

MECHANISATIE: BODEMVERDICHTING EN PRECISIELANDBOUW. Technische dagen 2019 Ronald Euben MECHANISATIE: BODEMVERDICHTING EN PRECISIELANDBOUW Technische dagen 2019 Ronald Euben Bodemverdichting vermijden 2 Steeds intensievere teeltrotatie (wortelgewassen, groenten ) Machines worden groter en

Nadere informatie

Teelthandleiding. 2.2 lage bandspanning spaart bodemstructuur

Teelthandleiding. 2.2 lage bandspanning spaart bodemstructuur Teelthandleiding 2.2 lage bandspanning spaart bodemstructuur 2.2 Lage bandspanning spaart bodemstructuur... 1 2 2.2 Lage bandspanning spaart bodemstructuur Versie: juni 2015 De lucht in de bouwvoor wordt

Nadere informatie

Grondbewerking en brandstofbesparing. 9 februari 2015, Gerard Meuffels PPO Vredepeel

Grondbewerking en brandstofbesparing. 9 februari 2015, Gerard Meuffels PPO Vredepeel Grondbewerking en brandstofbesparing 9 februari 2015, Gerard Meuffels PPO Vredepeel BODEMSTRUCTUUR Waaraan voldoet een goede bodem Bron: SBU, 2002 Diepe sporen als gevolg van oogstwerkzaamheden Schade

Nadere informatie

De rol van banden(druk) Greet Ruysschaert, Tommy D Hose Infovergadering hoe als landbouwer omgaan met bodemverdichting 26 januari 2018 ILVO ILVO

De rol van banden(druk) Greet Ruysschaert, Tommy D Hose Infovergadering hoe als landbouwer omgaan met bodemverdichting 26 januari 2018 ILVO ILVO De rol van banden(druk) Greet Ruysschaert, Tommy D Hose Infovergadering hoe als landbouwer omgaan met bodemverdichting 26 januari 2018 Bodemverdichting Wortelgroei bemoeilijkt Regenwormen gehinderd Natte

Nadere informatie

Dienst Landbouw Voorlichting (teruggaand tot voor 1900) Aequator Groen & Ruimte bv 3

Dienst Landbouw Voorlichting (teruggaand tot voor 1900) Aequator Groen & Ruimte bv 3 Groenbemesters, goed voor grond, boer en waterbeheerder Bodemverdichting Everhard van Essen Aequator Groen & Ruimte bv Even voorstellen Aequator Groen & Ruimte bv 2 1 Waar komen we vandaan? Dienst Landbouw

Nadere informatie

2.2 Lage bandspanning spaart bodemstructuur

2.2 Lage bandspanning spaart bodemstructuur 2.2 Lage bandspanning spaart bodemstructuur CONTACTPERSOON: FRANS TIJINK versie: oktober 2007 De lucht in de bouwvoor wordt onder gemiddelde omstandigheden binnen een etmaal ververst. Bij verdichting,

Nadere informatie

2/14/2018. Vermijden zode beschadiging. Beperken rijschade grasland. Praktijkschool Bodem Flevoland. Veel percelen vaak rijsporen

2/14/2018. Vermijden zode beschadiging. Beperken rijschade grasland. Praktijkschool Bodem Flevoland. Veel percelen vaak rijsporen Vermijden zode beschadiging Beperken rijschade grasland Herman Krebbers en Joep den Brok VvB Rundveehouderij Flevoland Veel percelen vaak rijsporen Toegepaste systemen mestaanwending Systeem Gewicht leeg

Nadere informatie

Benut de rooicapaciteit en

Benut de rooicapaciteit en F.G.J. Tijink Voorkom verdichting van de ondergrond Benut de rooicapaciteit en Tijdens de bietenoogst is er een verhoogde kans op verdichting van de ondergrond. Problemen zijn te voorkomen door zuinig

Nadere informatie

Ontwerp-Handreiking Onderzoek bodemverdichting landelijk gebied

Ontwerp-Handreiking Onderzoek bodemverdichting landelijk gebied Ontwerp-Handreiking Onderzoek bodemverdichting landelijk Dag van de precisiebemesting 23 november 2018 Annelies de Graaf (annelies.degraaf@sikb.nl) ONTWERP-HANDREIKING Onderzoek bodemverdichting landelijk

Nadere informatie

Bossen en hun groeiplaats

Bossen en hun groeiplaats Bossen en hun groeiplaats Too poor, too rich and too hard Too hard to be good Evy Ampoorter Intro 1 Intro? 2 VERDICHTING VERSMERING poriëncontinuïteit? VERVORMING (plastisch) Opmerking: spoorvorming door

Nadere informatie

Wat is niet-kerende bodembewerking? Resultaten Interreg-project Prosensols

Wat is niet-kerende bodembewerking? Resultaten Interreg-project Prosensols Jan Vermang Afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Rijkdommen Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Studiedag Erosie: niet-kerende bodembewerking, 27 augustus 2013 Ruraal Netwerk

Nadere informatie

Het belang van een goede bodem

Het belang van een goede bodem Het belang van een goede bodem Een gezonde bodem is belangrijk. Logisch, zal iedere teler zeggen. Toch is het opvallend dat de praktijk niet altijd overeenkomt met dit zo vanzelfsprekende feit. In vele

Nadere informatie

S O S. Management bodemstructuur. To be a successful farmer one must first know the nature of the soil. - preventie verdichten en versmeren -

S O S. Management bodemstructuur. To be a successful farmer one must first know the nature of the soil. - preventie verdichten en versmeren - IRS Postbus 32 46 AA Bergen op Zoom www.irs.nl / tijink@irs.nl Management bodemstructuur - - Frans Tijink EU Thematic strategy for soil protection To minimize threats to soil biodiversity increase organic

Nadere informatie

Steekvastheid. Ministerieel besluit van 10 januari Belgisch Staatsblad van 28 februari 2017

Steekvastheid.   Ministerieel besluit van 10 januari Belgisch Staatsblad van 28 februari 2017 Compendium voor monsterneming en analyse in uitvoering van het Materialendecreet en het Bodemdecreet Versie juni 2013 CMA/2/II/A.4 1 DOEL EN TOEPASSINGSGEBIED Deze procedure vervangt de procedure CMA/2/II/A.4

Nadere informatie

Technische richtlijnen ter preventie van schadelijke bodemverdichting

Technische richtlijnen ter preventie van schadelijke bodemverdichting Technische richtlijnen ter preventie van schadelijke bodemverdichting F.G.J. Tijink 1, G.D. Vermeulen 2 en A.J. Koolen 3 Samenvatting Er is wereldwijd zorg om bodemverdichting in de akkerbouw veroorzaakt

Nadere informatie

Managementsamenvatting PRISMA onderzoek Bodemverdichting kwetsbare gebieden

Managementsamenvatting PRISMA onderzoek Bodemverdichting kwetsbare gebieden Managementsamenvatting PRISMA onderzoek Bodemverdichting kwetsbare gebieden Fase 2: Veldwaarnemingen en ervaringen in de praktijk Akker, J.J.H. van den 1, A. Visser 2, D. Brus 1, W.J.M. de Groot 1, M.

Nadere informatie

Bodemverdichting in parken. PV 24 september Wat met zieke Bomen?

Bodemverdichting in parken. PV 24 september Wat met zieke Bomen? Bodemverdichting in parken PV 24 september 2007 Wat met zieke Bomen? Bodemverdichting in parken Programma vm: theorie Opbouw van een bodem Wat is bodemverdichting? Gevolgen van bodemverdichting Oorzaken

Nadere informatie

Bodembescherming binnen duurzaam bosbeheer

Bodembescherming binnen duurzaam bosbeheer Bodembescherming binnen duurzaam bosbeheer Martijn Boosten (Nunspeet, 14 maart 2018) Sylvicultura oeconomica eine solche Conservation und Anbau des Holzes anzustellen, dass es eine continuirliche beständige

Nadere informatie

Bodemkunde. Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1

Bodemkunde. Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1 Bodemkunde Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1 Bodems en hun eigenschappen 3 Bodems en hun eigenschappen Opdracht: - Zoek op wat het bodemprofiel is waar je zelf woont / werkt / stage loopt 4

Nadere informatie

Inleiding Grasland en Berijding De (on)mogelijkheden. Door: Sjon de Leeuw Adviseur Management en Strategie

Inleiding Grasland en Berijding De (on)mogelijkheden. Door: Sjon de Leeuw Adviseur Management en Strategie Inleiding Grasland en Berijding De (on)mogelijkheden Door: Sjon de Leeuw Adviseur Management en Strategie 24 oktober 2012 Grasland en berijding Een productieve grasmat Grasland en berijding of het risico

Nadere informatie

Bodemonderzoek van de toekomst Themamiddag Handreiking Onderzoek bodemverdichting landelijk gebied SIKB Culemborg, 24 mei Rob Heijer / Sweco

Bodemonderzoek van de toekomst Themamiddag Handreiking Onderzoek bodemverdichting landelijk gebied SIKB Culemborg, 24 mei Rob Heijer / Sweco Bodemonderzoek van de toekomst Themamiddag Handreiking Onderzoek bodemverdichting landelijk gebied SIKB Culemborg, 24 mei 2018 Rob Heijer / Sweco Toelichting op de kern Aanleiding Verdichting in ontwikkeling

Nadere informatie

Deel 5: Druk. 5.1 Het begrip druk. 5.1.1 Druk in het dagelijks leven. We kennen druk uit het dagelijks leven:... ... ...

Deel 5: Druk. 5.1 Het begrip druk. 5.1.1 Druk in het dagelijks leven. We kennen druk uit het dagelijks leven:... ... ... Deel 5: Druk 5.1 Het begrip druk 5.1.1 Druk in het dagelijks leven We kennen druk uit het dagelijks leven:............................................................. Deel 5: Druk 5-1 5.1.2 Proef a) Werkwijze:

Nadere informatie

GOEDE EN BETAALBARE KINDEROPVANG VOOR IEDEREEN?

GOEDE EN BETAALBARE KINDEROPVANG VOOR IEDEREEN? GENT 30 APRIL 2019 VVSG INSPIRATIEDAG KINDEROPVANG GOEDE EN BETAALBARE KINDEROPVANG VOOR IEDEREEN? Prof. Michel Vandenbroeck Vakgroep Sociaal Werk en Sociale Pedagogiek Michel.Vandenbroeck@UGent.be @MichelVdbroeck

Nadere informatie

Uitwerking examen e tijdvak

Uitwerking examen e tijdvak Uitwerking examen 2015 1 e tijdvak Let op: het is noodzakelijk om de formule op te schrijven en duidelijk aan te geven welke grootheid er wordt uitgerekend!! Vraag 1. m = 47,2 g V = 6,0 cm 3 ρ ijzer =

Nadere informatie

Isodrain Noppenfolie ter bescherming van ondergrondse muren

Isodrain Noppenfolie ter bescherming van ondergrondse muren Isodrain Noppenfolie ter bescherming van ondergrondse muren Isodrain Standaard Noppenfolie ter bescherming van ondergrondse muren Ons productgamma op basis van HDPE is van zeer hoge kwaliteit. Tijdens

Nadere informatie

Maximale keuze. Minimale kosten.

Maximale keuze. Minimale kosten. MITAS_12/12 MITAS a.s. Alle rechten voorbehouden. De inhoud van deze publicatie is alleen bedoeld voor informatiedoeleinden. Ondanks de grootst mogelijke zorg die is toegepast bij de samenstelling van

Nadere informatie

Uw opbrengst Onze implementbanden

Uw opbrengst Onze implementbanden Implementbanden Uw opbrengst Onze implementbanden Kipwagens, mengmestverspreiders, silagewagens e.d. met een groot laadvermogen en machines met een hoge capaciteit bepalen het beeld op de moderne landbouw-

Nadere informatie

F. te Riet Liendenhof HB Amsterdam

F. te Riet Liendenhof HB Amsterdam F. te Riet Liendenhof 62 1108 HB Amsterdam Betreft: Beoordeling bodem Gaasperplaspark Datum: 8 april 2015 Prohold BV Amorijstraat 12 6815 GJ Arnhem Tel: 06 27 166 502 gjvanprooijen@telfort.nl www.gerritjanvanprooijen.nl

Nadere informatie

Funderingen. schachtbreedte worden bepaald. Door middel van de formule d = b 4 π equivalent van deze paal worden bepaald.

Funderingen. schachtbreedte worden bepaald. Door middel van de formule d = b 4 π equivalent van deze paal worden bepaald. Funderingen Om de constructie van de voetgangersbrug te kunnen dragen is een voldoende stevige fundering nodig. Om de samenstelling van de ondergrond te kunnen bepalen zijn sonderingen gemaakt. Deze zijn

Nadere informatie

VELDWERK LANDSCHAP Zwin Natuurcentrum veldwerkboekje. Groepsnaam: Datum:. OPDRACHT: waardering van het landschap. Opdracht 1: bekijk het landschap

VELDWERK LANDSCHAP Zwin Natuurcentrum veldwerkboekje. Groepsnaam: Datum:. OPDRACHT: waardering van het landschap. Opdracht 1: bekijk het landschap VELDWERK LANDSCHAP Zwin Natuurcentrum veldwerkboekje Groepsnaam: Datum:. OPDRACHT: waardering van het landschap Opdracht 1: bekijk het landschap OPDRACHT: waardering van het landschap Opdracht 2: een eigen

Nadere informatie

Effect van aardbevingen op leidingen de robuustheid van HDD. Paul Hölscher, Deltares i.s.m. Henk Kruse

Effect van aardbevingen op leidingen de robuustheid van HDD. Paul Hölscher, Deltares i.s.m. Henk Kruse Effect van aardbevingen op leidingen de robuustheid van HDD Paul Hölscher, Deltares i.s.m. Henk Kruse Onderwerpen 1. Verwachten we schade door geïnduceerde aardbevingen? 2. Wat speelt een rol? 3. Hoe berekenen

Nadere informatie

Nieuw wegdek in de stad: duurzaam en stil

Nieuw wegdek in de stad: duurzaam en stil Nieuw wegdek in de stad: duurzaam en stil Rudi Dekkers Senior Adviseur Business Development InfraLinQ / KWS Infra Nieuw wegdek in de stad: duurzaam en stil Presentatie: Historie stille wegdekken in de

Nadere informatie

Bodemverdichting door gemechaniseerde houtoogst: noodzakelijk kwaad of vermijdbare schade? Evy Ampoorter Kris Verheyen

Bodemverdichting door gemechaniseerde houtoogst: noodzakelijk kwaad of vermijdbare schade? Evy Ampoorter Kris Verheyen Bodemverdichting door gemechaniseerde houtoogst: noodzakelijk kwaad of vermijdbare schade? Evy Ampoorter Kris Verheyen http://dfwm.ugent.be/lavobo/ 1. Inleiding Evolutie oogstmethoden productiviteit, veiligheid,

Nadere informatie

Toekomst bemesting aardappelen. Bart Debussche 31/01/2017

Toekomst bemesting aardappelen. Bart Debussche 31/01/2017 Toekomst bemesting aardappelen Bart Debussche 31/01/2017 Overzicht Terugblik Evolutie Toekomst 1. Bemestingsnormen 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Nadere informatie

Mechanica van Materialen: Voorbeeldoefeningen uit de cursus

Mechanica van Materialen: Voorbeeldoefeningen uit de cursus Mechanica van Materialen: Voorbeeldoefeningen uit de cursus Hoofdstuk 1 : Krachten, spanningen en rekken Voorbeeld 1.1 (p. 11) Gegeven is een vakwerk met twee steunpunten A en B. Bereken de reactiekrachten/momenten

Nadere informatie

Teelthandleiding. Grondbewerking

Teelthandleiding. Grondbewerking Teelthandleiding Grondbewerking 2 Grondbewerking/zaaibedbereiding... 1 2.1 Grondbewerking en zaaibedbereiding voor suikerbieten... 1 2.2 Lage bandspanning spaart bodemstructuur... 5 2.3 Rijpaden in suikerbieten:

Nadere informatie

Inhoud. Optimalisatie van de productie van eigen grond is de kern van goed boeren. Functies. 1.Productie: Strengere bemestings normen

Inhoud. Optimalisatie van de productie van eigen grond is de kern van goed boeren. Functies. 1.Productie: Strengere bemestings normen BETERE BODEM- MEER GRAS-MEER MELK Inhoud grasland Relaties functies en bodemkwaliteit Zegveld November 213 Nick van Eekeren Kringloop op een melkveebedrijf 1.Productie: Strengere bemestings normen 13 Ton

Nadere informatie

Masterclass Fruitteelt

Masterclass Fruitteelt Masterclass Fruitteelt Voelen van de bodem 21 maart 2013, Henk van Reuler en Ton Baltissen Wat is een bodem? Buitenste deel van de aardkorst waar de plantenwortels zich in bevinden, 1 2 m Bodem bestaat

Nadere informatie

TM800. Kwaliteit op het eerste zicht.

TM800. Kwaliteit op het eerste zicht. TM8. Kwaliteit op het eerste zicht. Official Partner Download de gratis app Tire ibrochure TM8. Kwaliteit op het eerste zicht. TM8. De radiaalband voor landbouwvoertuigen die alle grondsoorten de baas

Nadere informatie

Snuffelen aan de grond Ir. E.A. (Everhard) van Essen

Snuffelen aan de grond Ir. E.A. (Everhard) van Essen Snuffelen aan de grond Ir. E.A. (Everhard) van Essen Aequator Groen & Ruimte bv Even voorstellen Aequator Groen & Ruimte bv 2 Waar komen we vandaan? Dienst Landbouw Voorlichting (teruggaand tot voor 1900)

Nadere informatie

TM800. Verrijk uw gewassen.

TM800. Verrijk uw gewassen. TM8. Verrijk uw gewassen. Official Partner Download gratis deze applicatie Tire ibrochure TM8. Kwaliteit op het eerste zicht. TM8. De radiaalband voor landbouwvoertuigen die alle grondsoorten de baas kan.

Nadere informatie

Plasticiteit. B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde. Structuur van de lessen 1-4

Plasticiteit. B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde. Structuur van de lessen 1-4 Plasticiteit Hoofdstuk 6 B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde Structuur van de lessen 1-4 Algemene introductie in de wereld van de materialen Les 1 materialen ontwerp materialen en milieu Elastische

Nadere informatie

Flexvloer. Inhoud presentatie. Inleiding Doelstelling Dwarskrachtcapaciteit Stijfheid Conclusies Aanbevelingen

Flexvloer. Inhoud presentatie. Inleiding Doelstelling Dwarskrachtcapaciteit Stijfheid Conclusies Aanbevelingen Flexvloer Onderzoek naar de constructieve aspecten van een nieuw vloersysteem Henco Burggraaf Presentatie DOV 31 oktober 6 Inhoud presentatie capaciteit 2 1 Flexvloer Nieuw vloersysteem met netwerk van

Nadere informatie

Verkennend onderzoek naar bodemverdichting

Verkennend onderzoek naar bodemverdichting Verkennend onderzoek naar bodemverdichting December 2017 E. van Essen en W. Harder Aequator Groen & Ruimte 1 Inleiding Deskstudies (o.a. Akker et al., 2014) wijzen naar grote problemen met verdichting

Nadere informatie

Nijmegen aanpassing spoorbrug i.v.m. aanleg nevengeul

Nijmegen aanpassing spoorbrug i.v.m. aanleg nevengeul Ingenieursbureau Nijmegen aanpassing spoorbrug i.v.m. aanleg nevengeul Geotechnische parameters Projectcode HT1694 Datum 4 oktober 2012 Rapportstatus Definitef Opdrachtgever Prorail Paraaf Opdrachtgever:

Nadere informatie

Geochemische Bodem Atlas van Nederland

Geochemische Bodem Atlas van Nederland Geochemische Bodem Atlas van Nederland Nut en Noodzaak van Bodemgeochemische Gegevens Paul Römkens & Gerben Mol Of hoe je gegevens kan misbruiken Atlas van de vieze bodem JOOP BOUMA 04/06/12, 00:00 Bodem

Nadere informatie

BIS Nederland Symposium 13 maart 2018

BIS Nederland Symposium 13 maart 2018 BIS Nederland Symposium 13 maart 2018 Drone verzamelt sensorinformatie Fenny van Egmond, Martin Knotters, Ronald Koomans, Dennis Walvoort, Steven van der Veeke, Han Limburg Waarom sensoren inzetten? Grote

Nadere informatie

Ontwerp van geotextielen in een steenbekleding

Ontwerp van geotextielen in een steenbekleding Ontwerp van geotextielen in een steenbekleding Richtlijn SBRCUR 1795 Wim Voskamp NGO lezing november 2016 1 Geotextielen in een steenbekleding NGO lezing november 2016 2 In een glooiing of bij onder water

Nadere informatie

BODEMLEVEN, GROND & BEMESTING

BODEMLEVEN, GROND & BEMESTING BODEMLEVEN, GROND & BEMESTING Wat gaan we doen De bodem Bodemleven Voorstellen van verschillende groepen Wat doen deze beestjes in de bodem Goede bodemkwaliteit Regenwormen Petra van Vliet Blgg - Oosterbeek

Nadere informatie

Dieper bewerken bij NKG

Dieper bewerken bij NKG De komende 30 minuten Dieper bewerken bij NKG Nut en noodzaak Sander Bernaerts DLV plant Uitgangssituatie vóór NKG Wat veranderd er bij NKG? Nut van diep bewerken bij NKG Risico s van diep bewerken Analyse:

Nadere informatie

Beter Bodembeheer de diepte in

Beter Bodembeheer de diepte in Beter Bodembeheer de diepte in 6 april 2017 Nijkerk Partners in PPS Duurzame Bodem: LTO Nederland, NAV, Brancheorganisatie Akkerbouw (Penvoerder), Agrifirm, IRS, Suiker Unie, AVEBE, CZAV, NAO, Bionext

Nadere informatie

Irrigatie variabel doseren over de perenboomgaard

Irrigatie variabel doseren over de perenboomgaard Irrigatie variabel doseren over de perenboomgaard Wereldwaterdag, 22 maart 2019 Sofie Reynaert, Pieter Janssens, Jarl Vaerten, Frank Elsen, Hilde Vandendriessche Irrigatie in de perenteelt Vooral tijdens

Nadere informatie

Precies bemesten door meer meten!

Precies bemesten door meer meten! Precies bemesten door meer meten! 2 Hoe help ik mijn bodem zo goed mogelijk de vernieling in Bodemaspecten fysisch, b.v.: structuur (grondbewerking, bandenspanning, bekalking) grondsoort (egalisatie, mengwoelen,

Nadere informatie

PRAKTISCHE ASPECTEN BIJ NIET-KERENDE BODEMBEWERKING RONALD EUBEN - KBIVB

PRAKTISCHE ASPECTEN BIJ NIET-KERENDE BODEMBEWERKING RONALD EUBEN - KBIVB PRAKTISCHE ASPECTEN BIJ NIET-KERENDE BODEMBEWERKING RONALD EUBEN - KBIVB Inleiding: Niet-kerende bodembewerking 2 NKG = zonder bodem te keren Diepe NKG VTT (vereenvoudigde teelttechniek) Directzaai Voordelen

Nadere informatie

RAPPORT GRONDMECHANISCH ONDERZOEK

RAPPORT GRONDMECHANISCH ONDERZOEK RAPPORT GRONDMECHANISCH ONDERZOEK 10939 Nieuwbouw, Ledegem Geosonda bvba Keizer Karellaan 292b 1083 Brussel BTW: BE 0452 403 644 www.geosonda.be info@geosonda.be +32 (0)2 479 32 41 1. Administratieve gegevens

Nadere informatie

Niosh-methode: wettelijke norm of niet? recommended weight limit

Niosh-methode: wettelijke norm of niet? recommended weight limit De NIOSH-formule De beslissing van de Hoge Raad, dat werknemers niet meer dan 23 kilo handmatig mogen tillen, steunt op de NIOSH-methode (National Institute for Occupational Health and Safety). Deze formule

Nadere informatie

Tauw BV Postbus 133 7400 AC DEVENTER

Tauw BV Postbus 133 7400 AC DEVENTER FUGRO INGENIEURSBUREAU B.V. Materiaalkundig Laboratorium Tauw BV Postbus 133 7400 AC DEVENTER T.a.v. de heer A. Velthorst ONDERZOEKSRAPPORT Project Opdrachtnummer 17090537000 Opdrachtgever Tauw BV Datum

Nadere informatie

De projectlocatie ligt globaal op de coördinaten: X = 140.650 en Y = 447.600.

De projectlocatie ligt globaal op de coördinaten: X = 140.650 en Y = 447.600. Bijlage I Technische beoordeling van de vergunningsaanvraag van Ontwikkelingsverband Houten C.V. voor het onttrekken van grondwater ten behoeve van de bouw van een parkeerkelder onder het nieuw realiseren

Nadere informatie

VAARDIGHEDEN EXCEL. MEETWAARDEN INVULLEN In de figuur hieronder zie je twee keer de ingevoerde meetwaarden, eerst ruw en daarna netjes opgemaakt.

VAARDIGHEDEN EXCEL. MEETWAARDEN INVULLEN In de figuur hieronder zie je twee keer de ingevoerde meetwaarden, eerst ruw en daarna netjes opgemaakt. VAARDIGHEDEN EXCEL Excel is een programma met veel mogelijkheden om meetresultaten te verwerken, maar het was oorspronkelijk een programma voor boekhouders. Dat betekent dat we ons soms in bochten moeten

Nadere informatie

Hoofdstuk 4: Beton in de kist

Hoofdstuk 4: Beton in de kist Hoofdstuk 4: Beton in de kist Horizontale speciedruk Gewogen rijpheid Temperatuurbeheersing Nabehandeling Ontkisten 1 Horizontale speciedruk op bekisting Hydrostatisch drukverloop Reactie cement met water

Nadere informatie

I y y. 2 1 Aangezien er voor de rest geen andere krachtswerking is op de staaf, zijn alle overige spanningen nul.

I y y. 2 1 Aangezien er voor de rest geen andere krachtswerking is op de staaf, zijn alle overige spanningen nul. Oplossing deel 1 Staaf BC is een staaf tussen twee scharnierpunten, zonder dat er tussen de scharnierpunten een kracht ingrijpt. Bijgevolg ligt de kracht volgens BC en grijpt er in B enkel een verticale

Nadere informatie

GEBRUIKERSHANDLEIDING FLEXI

GEBRUIKERSHANDLEIDING FLEXI GEBRUIKERSHANDLEIDING FLEXI GEFELICITEERD! U heeft de keuze gemaakt voor een Combi-Camp. Dat betekent dat u oog heeft voor kwaliteit en duurzaamheid. Wij hopen dat u veel onbezorgde en geweldige vakanties

Nadere informatie

Solico. Brugdekpaneel 400x85. Solutions in composites. Mechanische eigenschappen. Versie : 1. Datum : 20 september 2011

Solico. Brugdekpaneel 400x85. Solutions in composites. Mechanische eigenschappen. Versie : 1. Datum : 20 september 2011 Solico B.V. Everdenberg 5A NL-4902 TT Oosterhout The Netherlands Tel.: +31-162-462280 - Fax: +31-162-462707 E-mail: composites@solico.nl Bankrelatie: Rabobank Oosterhout Rek.nr. 13.95.51.743 K.v.K. Breda

Nadere informatie

SPRITE CRUZER 460 SR ,- Standaarduitrusting o.a.:

SPRITE CRUZER 460 SR ,- Standaarduitrusting o.a.: SPRITE CRUZER 460 SR 20.395,- Aantal slaapplaatsen: 2 606 cm 440 cm 879 cm 1070 kg 1300 kg Maximaal gewicht te verhogen tot: 1500 kg SPRITE CRUZER 470 SR 21.245,- 639 cm 474 cm 913 cm 1145 kg 1400 kg Maximaal

Nadere informatie

AUTEUR TECHNISCH DEPARTEMENT

AUTEUR TECHNISCH DEPARTEMENT 1/7 BESCHRIJVING: Watergedragen polyurethaan vrij van broeikasgassen Het product TECNOFOAM G-2040 is een twee componenten systeem (polyol en isocyanaat).bij de verwerking ontstaat er een schuim met een

Nadere informatie

p V T Een ruimte van 24 ºC heeft een dauwpuntstemperatuur van 19 ºC. Bereken de absolute vochtigheid.

p V T Een ruimte van 24 ºC heeft een dauwpuntstemperatuur van 19 ºC. Bereken de absolute vochtigheid. 8. Luchtvochtigheid relatieve vochtigheid p e 100 % p absolute vochtigheid = dichtheid van waterdamp dauwpuntstemperatuur T d = de temperatuur waarbij de heersende waterdampdruk de maximale dampdruk is.

Nadere informatie

Deep Mixing Methods. DRY MIXING METHODE DSM methode (DEEP SOIL MIXING)

Deep Mixing Methods. DRY MIXING METHODE DSM methode (DEEP SOIL MIXING) 1 Deep Mixing Methods Principe: Het mechanisch vermengen van de bodem met een bindmiddel(-suspensie) In-situ methode Resultaat sterk afhankelijk van de grondslag 2 Deep Mixing Methods Verbetering van de

Nadere informatie

Symposium November 28, 2007 - KMS, Brussel «Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»

Symposium November 28, 2007 - KMS, Brussel «Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast» Het modelleren van schade-accumulatie in historische metselwerkstructuren en Het gebruik van de akoestische voor de opvolging van schade in metselwerk ir.-arch. Els Verstrynge prof dr. ir. Luc Schueremans

Nadere informatie

Memo. Op basis van de bij de sondering aangetroffen grondslag is de maatgevende grondopbouw gekozen en weergegeven in onderstaande tabel.

Memo. Op basis van de bij de sondering aangetroffen grondslag is de maatgevende grondopbouw gekozen en weergegeven in onderstaande tabel. Memo nummer 201210297096.22-01 datum 29 oktober 2012 aan Bas Hoorn Oranjewoud van Pieter Erenstein Oranjewoud kopie Erik Kwast Oranjewoud project Prov NH, zettingsberekening N23 projectnummer 0 betreft

Nadere informatie

Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking. Ervaringen bij ILVO

Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking. Ervaringen bij ILVO Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking Ervaringen bij ILVO Waarom het onderzoek? Rotaties/gewassen MAP Bemesting Bewerking Gewasproductie Chemisch OS Fysisch

Nadere informatie

zwaartekracht (N of kn) Dus moeten we Fz bepalen dat kan alleen als we de massa weten. Want

zwaartekracht (N of kn) Dus moeten we Fz bepalen dat kan alleen als we de massa weten. Want Sterkteberekening Dissel berekenen op afschuiving. Uitleg over de methode Om de dissel te berekenen op afschuiving moet men weten welke kracht de trekker kan uitoefenen op de bloemkoolmachine. Daarvoor

Nadere informatie

De rol van loonwerkers in de mineralenkringloop

De rol van loonwerkers in de mineralenkringloop De rol van loonwerkers in de mineralenkringloop en precisielandbouw Praktijknetwerk loonwerker maar melkveehouder kringloopwijzer Stappenplan naar maximaal ruwvoer van eigen grond Technische uitvoering

Nadere informatie

Flevoland: naar een gezonde bodem voor een gezonde sector

Flevoland: naar een gezonde bodem voor een gezonde sector Flevoland: naar een gezonde bodem voor een gezonde sector Sjef Staps, Louis Bolk Instituut Flevo atelier bodem, 18-4-2016 Louis Bolk (1866-1930) We zouden het leven moeten bestuderen met vergrootglazen

Nadere informatie

Handleiding. aanleg en onderhoud

Handleiding. aanleg en onderhoud Handleiding aanleg en onderhoud 2 HANDLEIDING AANLEG en onderhoud Stap-voor-stap naar een ideale paardenbodem In deze handleiding krijgt u stap-voor-stap uitgelegd hoe u EquiRock het best gebruikt. Als

Nadere informatie

Resultaten meerjarenproef: bewerking van de ploegzool bij nietkerende grondbewerking (NKG)

Resultaten meerjarenproef: bewerking van de ploegzool bij nietkerende grondbewerking (NKG) PROSENSOLS Resultaten meerjarenproef: bewerking van de ploegzool bij nietkerende grondbewerking (NKG) Doelstellingen De ploegzool is een verdichte laag in de bodem die weinig water doorlaat en moeilijker

Nadere informatie

Inschatten van nutriëntenbenutting via NIRS analyses

Inschatten van nutriëntenbenutting via NIRS analyses Inschatten van nutriëntenbenutting via NIRS analyses Louis Paternostre, Johan De Boever, Laid Douidah, Sam Millet 02/04/2019 Wat is NIRS? NIRS = Nabij infrarood reflectie spectroscopie Spectroscopie verwijst

Nadere informatie

Flying Sensor Report. Collaboratorium Klimaat en Weer Valorius Programma Klimaat voor Ruimte

Flying Sensor Report. Collaboratorium Klimaat en Weer Valorius Programma Klimaat voor Ruimte Flying Sensor Report, Noord-Brabant Netherlands Vlucht datum: 7-Jun-2013 Flying Sensor: Pelican Opdrachtgever: Collaboratorium Klimaat en Weer Programma Klimaat voor Ruimte HiView rapport 52 HiView info@hiview.nl

Nadere informatie

Theorie: Snelheid (Herhaling klas 2)

Theorie: Snelheid (Herhaling klas 2) Theorie: Snelheid (Herhaling klas 2) Snelheid en gemiddelde snelheid Met de grootheid snelheid geef je aan welke afstand een voorwerp in een bepaalde tijd aflegt. Over een langere periode is de snelheid

Nadere informatie

Milieu-effectenbeoordeling van het project ingediend door de AG Haven Oostende.

Milieu-effectenbeoordeling van het project ingediend door de AG Haven Oostende. KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT VOOR NATUURWETENSCHAPPEN BEHEERSEENHEID MATHEMATISCH MODEL VAN DE NOORDZEE AFDELING BEHEER VAN HET MARIENE ECOSYSTEEM Milieu-effectenbeoordeling van het project ingediend

Nadere informatie

Invloed van menselijke ingrepen en klimaatsverandering op de evolutie van zoet-zoutwaterverdeling in het Vlaamse kustgebied

Invloed van menselijke ingrepen en klimaatsverandering op de evolutie van zoet-zoutwaterverdeling in het Vlaamse kustgebied Invloed van menselijke ingrepen en klimaatsverandering op de evolutie van zoet-zoutwaterverdeling in het Vlaamse kustgebied Luc Lebbe Onderzoeksgroep Grondwatermodellering Vakgebied Geologie en Bodemkunde

Nadere informatie

Landgebruik en bodemkwaliteit Jan de Wit Nick van Eekeren

Landgebruik en bodemkwaliteit Jan de Wit Nick van Eekeren Landgebruik en bodemkwaliteit 60-20 - 20 Jan de Wit Nick van Eekeren Grasland Bouwland Huidige landbouwontwikkeling naar controle just in time, precisiebemesting,. Dit vraagt ook om risico-beheersing,

Nadere informatie

Kennisdocument bodembeheer

Kennisdocument bodembeheer Kennis en tips uit de bodembijeenkomsten Kennisdocument bodembeheer In september 2015 startte het project Vruchtbare Kringloop Overijssel. Samen werken wij aan een vruchtbare bodem en een efficiënte benutting

Nadere informatie

Bodemverdichting in Vlaanderen en afbakening van risicogebieden voor bodemverdichting

Bodemverdichting in Vlaanderen en afbakening van risicogebieden voor bodemverdichting Bodemverdichting in Vlaanderen en afbakening van risicogebieden voor bodemverdichting Eindrapport van een verkennende studie Philippe Van De Vreken Lieven Van Holm Jan Diels Jos Van Orshoven SPATIAL APPLICATIONS

Nadere informatie

Geavanceerde bodemsensortechniek.

Geavanceerde bodemsensortechniek. Geavanceerde bodemsensortechniek. KIJK VERDER DAN HET OPPERVLAK. In de moderne landbouw is precisielandbouw de sleutel om uw productiviteit te verhogen. Als een autonoom bodem-geleidingsvermogensmeetsysteem

Nadere informatie

Organische stof: stof tot nadenken

Organische stof: stof tot nadenken Wereld Bodemdag Organische stof: stof tot nadenken Steven Sleutel Universiteit Gent Vakgroep Bodembeheer Bodem organische stof (BOS) O,H C S P N Landbouwgrond organische koolstof (OC) voorraad 0-30cm Bron:

Nadere informatie

De waarden a1 tot en met b2 komen voor in de tabellen per natuurdoeltype op de navolgende bladzijden.

De waarden a1 tot en met b2 komen voor in de tabellen per natuurdoeltype op de navolgende bladzijden. toelichting doelrealisatiefuncties natuur In de functies is op de horizontale as de waarde van de hydrologische variabele uitgezet (bijvoorbeeld de GVG), en op de verticale as de mate waarin de vegetatie

Nadere informatie

Diagnose van afspoeling en erosie van gewasbeschermingsmiddelen. Veldgids

Diagnose van afspoeling en erosie van gewasbeschermingsmiddelen. Veldgids Diagnose van afspoeling en erosie van gewasbeschermingsmiddelen Veldgids Velddiagnose: Praktisch Door een velddiagnose* zal u begrijpen welke weg het water zal volgen in het veld en in het afstroomgebied

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde C vwo I

Eindexamen wiskunde C vwo I Eindexamen wiskunde C vwo 20 - I Beoordelingsmodel Autobanden maximumscore 3 Bij belastingsindex 66 is het gewicht 299 kg ( nauwkeuriger) Bij belastingsindex 88 is het gewicht 562 kg ( nauwkeuriger) Het

Nadere informatie

TECHNISCHE INGREPEN TEGEN VOCHT ONDERAAN DE MUREN. Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen :

TECHNISCHE INGREPEN TEGEN VOCHT ONDERAAN DE MUREN. Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen : TECHNISCHE INGREPEN TEGEN VOCHT ONDERAAN DE MUREN Ongeacht de aard van de ingreep en zijn doeltreffendheid vergt het drogen van muren vrij veel tijd. Zo bijvoorbeeld bevat een muur met een dikte van 40

Nadere informatie

Variantenstudie versterking Scheffersplein

Variantenstudie versterking Scheffersplein Variantenstudie versterking Scheffersplein Iv-Infra b.v. i Opdrachtgever: Gemeente Dordrecht Objectnummer opdrachtgever: 108021 Project: Variantenstudie versterking Scheffersplein Projectnummer: INPA110670

Nadere informatie

Lineaire verbanden. 4 HAVO wiskunde A getal en ruimte deel 1

Lineaire verbanden. 4 HAVO wiskunde A getal en ruimte deel 1 Lineaire verbanden 4 HAVO wiskunde A getal en ruimte deel 0. voorkennis Letterrekenen Regels: a(b + c ) = a b + ac (a + b )c = a c + bc (a + b )(c + d ) = a c + a d + b c + bd Vergelijkingen oplossen Je

Nadere informatie

SPRITE CRUZER 460 SR 22.695,- Standaarduitrusting o.a.:

SPRITE CRUZER 460 SR 22.695,- Standaarduitrusting o.a.: SPRITE CRUZER 460 SR 22.695,- Aantal slaapplaatsen: 2 612 cm 440 cm 879 cm 1095 kg 1300 kg Maximaal gewicht te verhogen tot (optie): 1500 kg SPRITE CRUZER 470 SR 23.595,- 645 cm 474 cm 913 cm 1150 kg 1400

Nadere informatie

SPRITE CRUZER 460 SR ,- Standaarduitrusting o.a.:

SPRITE CRUZER 460 SR ,- Standaarduitrusting o.a.: SPRITE CRUZER 460 SR 22.695,- Aantal slaapplaatsen: 2 612 cm 440 cm 879 cm 1110 kg 1350 kg Maximaal gewicht te verhogen tot (optie): 1500 kg SPRITE CRUZER 480 SR 23.995,- 694 cm 523 cm 962 cm 1250 kg 1500

Nadere informatie