Jaarverslag INHOUD. 3 De bevoorradingsfase van de splijtstofcyclus: beheer van een onzekere bevoorrading

Transcriptie

1 Jaarverslag 2011

2 Jaarverslag INHOUD 1 Beheer van energiezekerheid op lange termijn in een klimaat van politieke onzekerheid Boodschap van Robert Leclère, afgevaardigd bestuurder van Synatom, en van Wim De Clercq, voorzitter van Synatom 3 De bevoorradingsfase van de splijtstofcyclus: beheer van een onzekere bevoorrading 6 De benedenfase van de splijtstofcyclus: beheer van een veilige risico-overdracht 9 Het beheer van de Belgische nucleaire voorzieningen in onzekerheid over de toekomstige uitgaven van de nucleaire sector 11 Bestuurs- en controleorganen 12 Jaarverslag 16 Jaarrekening 18 Verslag van de commissaris 20 Balans 22 Resultatenrekening 23 Resultaatverwerking 24 Toelichting

3 Beheer van energiezekerheid op lange termijn in een klimaat van politieke onzekerheid Boodschap van Robert Leclère, afgevaardigd bestuurder van Synatom en van Wim De Clercq, voorzitter van Synatom Synatom vervult een opdracht van algemeen belang: we staan immers in voor de verzekerde splijtstofbevoorrading van de centrales in Doel en Tihange en ook zorgen we voor de opvolging van deze splijtstoffen na gebruik met het oog op hun definitieve berging. Onze visie is dan ook op de lange termijn gericht. Vanuit onze ervaring met de energiemarkt pleiten we resoluut voor een evenwichtige energiemix om de klimaatuitdaging te kunnen aannemen en weerwerk te kunnen bieden aan de volatiliteit van de olie- en gasmarkten. Hoewel we de kerncentrales niet zelf exploiteren, hebben we in 2011 ertoe bijgedragen dat deze een gemiddelde benuttingsgraad van 89,2% lieten optekenen tegenover 88% in Dit rendementsniveau steunt op de perfecte beheersing van Synatom van de bevoorradings- en benedenfase van de splijtstofcyclus en op een hechte samenwerking met onze partners in deze vakgebieden. Wat kernenergie betreft, situeren de keuzes zich op lange termijn: om een minimum aan energiezekerheid te waarborgen, moeten we vooruit denken en handelen. Een gebrek aan duidelijke richtlijnen Het heeft bijna drie jaar geduurd vooraleer de Belgische Staat ons richtlijnen heeft gegeven over het al dan niet openblijven van de kerncentrales. Die onzekerheid die al sinds 2009 aanhield, heeft onze strategie voor de splijtstofbevoorrading en het beheer van bestraalde splijtstof danig bemoeilijkt. De beslissing die de Regering in 2012 heeft genomen om alle kerncentrales uiterlijk in 2025 te sluiten, zal een negatieve weerslag hebben op de milieudoelstellingen, de afhankelijkheid van primaire energiebronnen, de netkosten en uiteindelijk de elektriciteitsprijs die de Belgische consument zal betalen. Ook blijven we opgezadeld met een niet altijd even duidelijke wet op de spreiding van de financieringsbijdragen die de energie-exploitanten aan de staatsbegroting moeten betalen via de zogeheten nucleaire rente. Vermits we ook instaan voor de inning van deze fondsen voor rekening van de Belgische Staat, liggen we in conflict met de kernexploitanten over het bedrag dat ze verschuldigd zijn. Het Fukushima effect op de uraniummarkt In 2011 is de uraniumprijs gedaald: de ramp van Fukushima heeft geleid tot een sanering van de financiële markten waarop uranium wordt verhandeld. Dit heeft ons de mogelijkheid geboden om de bevoorrading op lange termijn tegen een gunstige prijs veilig te stellen. Kernenergie biedt voordelen in vergelijking met haar fossiele concurrenten: stabiele productiekosten, immuun voor de volatiliteit op de olie- en gasmarkten en geen uitstoot van broeikasgassen. Het blijft ons overigens verbazen dat onze CO 2 -neutrale productie zo weinig aandacht krijgt in het klimaatdebat, te meer daar kernenergie naar ons gevoelen een echte oplossing kan aanreiken. Elke dag opnieuw trachten we de energieonzekerheid af te bouwen. Mochten we afstappen van kernenergie, zullen we haar niet door een even concurrentiële energiebron kunnen vervangen. Maar voor welke kiezen we dan?

4 Waarvoor staat Synatom? Synatom, een privéonderneming en dochter van Electrabel (GDF-Suez Groep), is bij wet aangeduid om de splijtstofbevoorrading van de Belgische markt te verzekeren. In de Raad van bestuur van de onderneming zetelen twee vertegenwoordigers van de Staat die er via een golden share over een vetorecht beschikken. Met een team van 23 medewerkers beheert Synatom de volledige splijtstofcyclus voor de Belgische kerncentrales: de bevoorradingsfase van de cyclus: van de aankoop van uranium tot de levering van splijtstof; de benedenfase van de cyclus: van de ontlading van bestraalde splijtstof uit de kernreactor tot en met haar definitieve berging door de NIRAS (Nationale Instelling voor Radioactief Afval en verrijkte Splijtstoffen). Sinds 2003 is Synatom eveneens verantwoordelijk voor het beheer van de voorzieningen voor de ontmanteling van kerncentrales en het beheer van de bestraalde splijtstoffen. Ook int zij de nucleaire rente voor rekening van de Staat. 2

5 De bevoorradingsfase van de splijtstofcyclus: beheer van een onzekere bevoorrading Sinds 1977 is Synatom de exclusieve toeleverancier van splijtstof voor de Belgische kerncentrales. De onderneming beheert elke schakel van de toeleveringsketen teneinde de bevoorrading veilig te stellen via een beleid van leveranciersdiversificatie. Met het oog daarop, en vóór levering aan de centrales, voert Synatom verschillende essentiële operaties uit: Aankoop van uraniumconcentraten (U ); Omzetting (conversie) van uranium in uraniumhexafluoride (UF 6 ); Verrijking van UF 6. Verschillende opeenvolgende stappen Alvorens in een reactor van een Belgische kerncentrale te worden geladen, heeft de splijtstof in verschillende tussenstappen een aantal omvormingen ondergaan. Het volstaat dus niet om het uraniumconcentraat U aan te kopen, het moet ook nog in UF 6 of uraniumhexafluoride worden omgezet. En vervolgens moet het worden verrijkt tot het percentage dat voor de Belgische centrales vereist is. Bij elke stap in de bevoorradingsfase is het aantal spelers in werkelijkheid beperkt. Om zich in te dekken tegen het risico dat één van hen in gebreke zou blijven en om de gevolgen van de prijsvolatiliteit op de kortetermijnmarkten te beperken, houdt Synatom een gediversifieerde portfolio van langetermijncontracten aan. Uraniummarkt gesaneerd door het ongeval van Fukushima De ramp van Fukushima heeft een corrigerend effect gehad op de uraniumprijs die sinds 2010 een duidelijke opwaartse trend vertoonde. Zo was die prijs geëvolueerd van 40 USD per pond U 3 O 8 in maart 2010 naar 73 USD vlak voor het ongeval, om enkele maanden geleden opnieuw op een prijs van ongeveer 50 USD uit te komen. Deze neerwaartse trend is vooral het gevolg van de gedaalde vraag naar natuurlijk uranium. Japan heeft stapsgewijs alle nucleaire eenheden stilgelegd, terwijl Duitsland eind maart 2011 zijn 8 oudste centrales heeft gesloten. Andere landen hebben de bouw van nieuwe eenheden op de lange baan geschoven (China, USA,...). De vooruitzichten voor de nucleaire elektriciteitsproductie blijven ondanks alles positief. Dat verklaart ook waarom de prijs niet opnieuw naar het peil van 2010 is gezakt. Deze stabilisatie heeft in elk geval opportuniteiten gecreëerd voor elektriciteitsproducenten op zoek naar uranium. $140 Evolutie van de spotprijs van U 3 O 8 The Ux Consulting Company, LLC US$/lb U 3 O 8 $120 $100 $80 $60 $40 $20 Ux U 3 O 8 Price

6 Overzicht van uraniumproducenten Kazachstan blijft voor het 3 de opeenvolgende jaar de grootste uraniumproducent met een marktaandeel van 37%, gevolgd door Canada (17% van de wereldwijde productie) en Australië (11%). Deze drie landen nemen dus bijna twee derden van de productie voor hun rekening. Wordt daarbij de productie van Namibië en Niger gevoegd, komt men uit op 80% van de wereldwijde productie. Het ongeval van Fukushima heeft ook het enthousiasme van sommige financiële tussenpersonen bekoeld. Deze trend dreigt zich nog minstens in het komende jaar te laten gevoelen, met prijzen die in een vork van 50 tot 55 USD per pond U 3 O 8 zouden kunnen blijven schommelen. Deze lage prijzen hebben de elektriciteitsproducenten er ongetwijfeld toe aangezet om aankopen vervroegd uit te voeren, waardoor de verhandelde hoeveelheden op de kortetermijnmarkt een recordhoogte hebben bereikt. Niettemin, en ondanks deze financiële correctie, is de duurzaamheid van de bevoorrading niet volledig verzekerd. De prijsdaling heeft ontginningsprojecten, die met het vooruitzicht van een hogere marktprijs waren opgestart, minder rendabel gemaakt. Het voortbestaan of de onafhankelijkheid van sommige projecten is daarmee in het gedrang gekomen. De inbedrijfstelling van de Cigar Lake mijn (Canada) in 2013 en van de Imouraren mijn (Niger) in 2014 zou echter de uraniumbevoorrading voor de komende jaren moeten veiligstellen. Lage winstmarges bij de conversiefabrieken Op de conversiemarkt zijn er buiten Rusland nog drie commerciële ondernemingen actief: Comurhex in Europa en Cameco en ConverDyn in Noord-Amerika. Deze fabrieken, waar het uraniumconcentraat (U 3 O 8 ) tot uraniumhexafluoride (UF 6 ) wordt omgevormd, werken met lage marges die een rem zetten op de noodzakelijke moderniseringsinvesteringen. Deze belangrijke schakel van de toeleveringsketen blijft dus gevoelig voor elk incident. De mijnactiviteiten van Crow Butte, Nebraska maken gebruik van een milieuvriendelijke extractiemethode die in situ recovery (ISR) wordt genoemd. 4

7 Omwille van haar concurrentievermogen, heeft de centrifugetechniek ongetwijfeld de beste toekomstvooruitzichten. (Blue Cascade bij Urenco) Verrijking via centrifuges De uraniumverrijking is een cruciaal proces in de bevoorradingsfase van de splijtstofcyclus. De huidige markt wordt gekenmerkt door het geleidelijke verdwijnen van uraniumverrijking via gasdiffusie, een techniek die bijzonder veel energie verbruikt. Synatom, aandeelhouder van de Eurodif fabriek, bereidt haar sluiting voor om vervolgens een beroep te doen op de Georges Besse 2 fabriek, een installatie die de centrifugetechniek gebruikt. GDF-Suez bezit een deelneming van 5% in deze fabriek. De centrifugetechniek heeft omwille van haar lage energieverbruik ongetwijfeld de beste toekomstvooruitzichten maar bij de concurrentie verloopt de omschakeling niet altijd even vlot. Zo heeft USEC, de Amerikaanse onderneming voor uraniumverrijking, de inbedrijfstelling van een moderne centrifuge-installatie in Piketon (Ohio) tijdelijk uitgesteld. Ondanks de steun vanuit de Amerikaanse politiek zou deze installatie niet voor 2016 bedrijfsklaar zijn. Ondanks een gebrekkig zicht op de toekomst als een gevolg van de politieke onzekerheid blijft Synatom haar kennis van de uranium- en splijtstoffenmarkt verder ontwikkelen. De onderneming blijft waakzaam om marktopportuniteiten aan te grijpen. Hoe beheert Synatom haar voorraden? In België bezit de onderneming geen voorraden aan natuurlijk of verrijkt uranium. Haar voorraden zijn immers opgeslagen bij de ondernemingen die voor de conversie of verrijking instaan, en worden pas op uitdrukkelijk verzoek van de nucleaire exploitant naar de fabrikanten van splijtstofelementen verstuurd. Euratom schat de splijtstofvoorraden van de elektriciteitsproducenten op ongeveer 2,5 maal de jaarlijkse behoeften van de Europese Unie. De activiteit van de kerncentrales heeft uiteraard een invloed op het voorraadbeheer. De aangekondigde sluiting van de centrales Doel 1 en 2 zal de Belgische splijtstofbehoeften gevoelig doen afnemen. 5

8 De benedenfase van de splijtstofcyclus: beheer van een veilige risico-overdracht Synatom is eveneens verantwoordelijk voor het beheer van de benedenfase van de splijtstofcyclus, dat wil zeggen: het beheer van bestraalde splijtstoffen; hun eventuele opwerking met het oog op een recyclage van herbruikbare stoffen of hun veilige opslag met het oog op een latere definitieve berging. Terzelfder tijd beheert Synatom de voorzieningen voor de financiering van de ontmanteling van de kerncentrales en het beheer van bestraalde splijtstoffen. Huurder en eigenaar van de splijtstof Gedurende nagenoeg de volledige cyclus blijft Synatom eigenaar van de splijtstof. Ook wanneer de centrales de splijtstof in hun reactoren hebben geladen, zijn de eigendomsrechten nog altijd van Synatom. De exploitant van de centrale is in zekere zin huurder van de splijtstof, hij betaalt er overigens een vergoeding voor. Tijdens de volledige splijtstofcyclus bevoorradingsfase, gebruik en benedenfase gaat Synatom uiterst waakzaam met de splijtstof om. Na bestraling gaat deze gepaard met kosten en risico s die veilig en verantwoordelijk moeten worden beheerd om te vermijden dat de hitte en straling gevaren voor mens en milieu inhouden. Open of gesloten cyclus? Ook in de benedenfase steunt een veilige risico-overdracht bij bestraalde splijtstoffen op een langetermijnbeheer. Maar de gekozen beheermethode (opwerking/ recyclage of onmiddellijke berging) heeft een invloed op de aangewezen fysieke veiligheidsmaatregelen, de eruit voortvloeiende kosten en de globale timing. In het geval van een open cyclus worden de nog bruikbare stoffen in de splijtstof niet gerecycleerd. Zodra ze uit de reactorkern van de centrales zijn verwijderd, worden de bestraalde splijtstoffen tijdelijk opgeslagen in gepantserde containers of in een koelbekken. Wanneer ze voldoende afgekoeld zullen zijn, worden ze overgebracht naar speciale containers met het oog op hun definitieve berging in diepe geologische lagen door de NIRAS. 6

9 Bij aankomst van een konvooi met samengeperst afval in het station van Mol controleert het FANC (Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle) alle verrichtingen: toegang van personen, transportdocumenten, dosisdebiet. Maar bij een gesloten cyclus worden de splijtstoffen chemisch opgelost, waarna de herbruikbare stoffen (97%) tot splijtstofelementen van herverrijkt uranium en MOX (een menging van uranium- en plutoniumoxides) worden gerecycleerd en hergebruikt. Zowel bij de open als gesloten cyclus vereist de eindfase van de splijtstofcyclus specifieke opslagcapaciteit: containers voor droge opslag en transport (Doel) of een specifiek koelbekken (Tihange). Vooraleer de splijtstoffen deze fase bereiken, moeten ze echter nog 2 tot 10 jaar in een desactiveringsbekken doorbrengen. Wat bepaalt de kostprijs van een nucleaire container? Voor de opslag van splijtstof zijn containers vereist die bestaan uit smeedstaal. Hun prijs schommelt naargelang van de wereldwijde vraag naar staal, maar is ook afhankelijk van het orderboekje van de grote industriële smederijen in de wereld. Hun capaciteit kan immers prioritair aan nieuwe nucleaire projecten worden toegewezen. Om haar behoeften aan containers te plannen, moet Synatom dan ook rekening houden met de vereisten en beperkingen van de constructeurs, maar ook met haar eigen verplichtingen, waaronder de data waarop de centrales van plan zijn om de containers te laden. 7

10 Een moeilijk te beheren beslissing voor de toekomst Volgens de beslissing van de Belgische Regering zouden de 7 kerncentrales tegen 2025 moeten worden gesloten. Deze beslissing zou echter de verzekerde elektriciteitsvoorziening van België ernstig in het gedrang kunnen brengen, zodat de planning van de kernuitstap tot op heden nog onzeker blijft. Doordat ook in 2011 een beslissing over de Belgische kernenergie uitbleef, was Synatom verplicht om met verschillende hypotheses inzake benodigde opslagcapaciteit te werken. Stillegging of verlengde levensduur van de kerncentrales, het zijn evenveel opties die met moeilijke keuzes gepaard gaan voor de berekening van de vereiste nucleaire voorzieningen voor het beheer van de benedenfase van de nucleaire cyclus. In 2011 heeft Synatom voor de centrale in Doel voldoende containers besteld tot medio 2015, het jaar waarin de reactoren van Doel 1 en 2 zullen worden stilgelegd. Terugkeer van het opwerkingsafval Synatom blijft het radioactief afval ontvangen dat in de Areva fabriek in La Hague werd behandeld en samengeperst. In 2011 zijn in België twee transporten in onberispelijke veiligheids- en beveiligingsomstandigheden aangekomen. De overslagoperaties tussen spoorweg- en wegvervoer vonden plaats in het station van Mol met behulp van speciale apparatuur. Synatom verwacht 4 transporten in 2012 en 2 transporten in De stillegging van Doel 1 en 2 in 2015 maakt het onmogelijk om de onvoldoende afgekoelde splijtstoffen in optimale technische en economische omstandigheden in tijdelijke opslagcontainers onder te brengen. Men zal dan ook verplicht zijn om in elke container minder splijtstoffen op te slaan, wat hogere kosten met zich mee zal brengen. De erfenis van de opwerkingscontracten Tijdens de jaren 70 werden er verschillende contracten afgesloten met de Franse onderneming Areva (destijds Cogema) voor de opwerking van ongeveer 670 ton bestraalde splijtstof. Al het hoogradioactief afval werd tussen 2000 en 2007 naar België teruggebracht. De transporten met samengeperst afval zijn begonnen in De terugkeer van middelactief verglaasd afval zal tussen 2015 en 2017 in 1 of 2 transporten worden georganiseerd. 8

11 Het beheer van de Belgische nucleaire voorzieningen in onzekerheid over de toekomstige uitgaven van de nucleaire sector Synatom wil de kosten zoveel mogelijk beheersen, zowel in de bevoorradingsfase als in de benedenfase. Daarnaast moet de onderneming voorzieningen aanleggen voor een optimale financiering van het beheer van radioactief afval en om te anticiperen op de ontmantelingskosten van de kerncentrales. Deze voorzieningen worden door Synatom gefactureerd aan de kernenergieproducenten. Ze worden om de drie jaar herzien om rekening te houden met de evolutie van het kernpark en de vorderingsstaat van de technologieën. In 2011 kwam de bevestiging dat de evolutie van deze voorzieningen onder controle was. Wettelijke voorzieningen en verder De wetten van 11 april 2003 en 25 april 2007 kennen Synatom de hoedanigheid toe van Belgische kernprovisievennootschap. De gevormde voorzieningen moeten ervoor zorgen dat er voldoende middelen beschikbaar zijn voor de toekomstige kosten van de kernexploitatie: het beheer van de benedenfase van de splijtstofcyclus en de latere ontmanteling van de kerncentrales. Oorspronkelijk werden de ontmantelingsvoorzieningen aangelegd binnen Electrabel en SPE, maar in 2003 werden ze naar Synatom overgedragen. Per 31 december 2011 bedroegen de nucleaire voorzieningen 6,5 miljard euro, of een toename met bijna 400 miljoen euro in vergelijking met vorig boekjaar. Het bedrag van de voorzieningen dat voor de ontmanteling van de kerncentrales is bestemd, is goed voor ongeveer 35% van de gevormde voorzieningen. Het saldo zal worden gebruikt voor het beheer van de bestraalde splijtstof. In 2011 werd 26 miljoen euro uitgegeven voor het beheer van de bestraalde splijtstof: transporten, tussentijdse opslag van het teruggekeerde afval uit La Hague (Frankrijk), opslag van bestraalde splijtstof op de sites van de kerncentrales. Welke grondslag voor welke voorzieningen? In september 2010 had Synatom een uitvoerig dossier voorgelegd aan de Commissie voor nucleaire voorzieningen. De Commissie had daarop verschillende aanbevelingen geformuleerd. Zo had ze onder meer verzocht om aanvullende studies uit te voeren rond het beheer van bestraalde splijtstof en de ontmanteling van kerncentrales. Eind 2011 heeft Synatom de gevraagde studies ingediend bij de Commissie voor nucleaire voorzieningen. Net zoals bij de driejaarlijkse herziening van de nucleaire voorzieningen heeft de Commissie een eensluidend advies aangevraagd bij de NIRAS. Het definitief advies van de Commissie voor nucleaire voorzieningen wordt verwacht in

12 Gecontroleerde toename van de voorzieningen De voorzieningen nemen toe aan het tempo zoals vastgelegd in het aanbevolen scenario van de Commissie voor nucleaire voorzieningen. Dankzij een uitermate voorzichtig beheer zijn de fondsen van de Belgische nucleaire voorzieningen niet door de financiële crisis aangetast. Deze fondsen worden voor een deel uitgeleend aan Electrabel en aan verschillende andere ondernemingen die in de Belgische elektriciteitssector actief zijn. Een ander deel van de fondsen wordt belegd in obligaties van hoge kwaliteit en in overeenstemming met strikte criteria die door Synatom zijn vastgelegd. Synatom handelt volgens de IFRS boekhoudnormen en de voorzieningen worden naargelang van de productie aangelegd. Het beheer van de nucleaire voorzieningen blijft immers onderworpen aan een zeer strikte controle zoals voorgeschreven in de interne procedure Statement of investment principles. Het wordt voorts regelmatig gecontroleerd door interne audits en door de bedrijfsrevisor. Tot slot bezorgt Synatom regelmatig financiële informatie aan de Commissie voor nucleaire voorzieningen. De eis om transparantie verdient dan ook een voortdurende aandacht. Ontvanger voor de Staat Voor het vierde opeenvolgende jaar heeft de Wet houdende diverse bepalingen inzake energie en duurzame ontwikkeling (8 januari 2012) Synatom belast met de vooruitbetaling van de repartitiebijdrage van 250 miljoen euro aan de Staat. Synatom herfactureert dit bedrag aan Electrabel, EDF Belgium en EDF Luminus. 10

13 Bestuurs- en controleorganen Raad van Bestuur De heren Philippe LAURENT 1 Wim DE CLERCQ 2 Robert LECLERE Marc BEYENS Yanick BIGAUD 1 Christiaan DEGROOF 2 René DELPORTE Robert-Olivier LEYSSENS 1 Valéry PERRIER 2 Paul RORIVE Philippe VAN TROEYE Jean VAN VYVE Voorzitter Afgevaardigd bestuurder Bestuurders Regeringsvertegenwoordiger Mevrouw Marianne BASECQ Commissaris DELOITTE Bedrijfsrevisoren, BV o.v.v.e. CVBA, vertegenwoordigd door de heer Laurent BOXUS 1 Tot 27 maart Vanaf 27 maart

14 Jaarverslag Dames, Heren, In overeenstemming met de wettelijke en statutaire voorschriften hebben wij de eer u het jaarverslag van onze vennootschap over haar tweeënveertigste boekjaar voor te stellen en u de jaarrekening afgesloten per 31 december 2011 ter goedkeuring voor te leggen. Algemeen Tijdens het verslagjaar bedroeg de productie van elektriciteit uit kernenergie in ons land GWh. In 2011 hebben de Belgische kerncentrales gewerkt met een gemiddelde benuttinggsgraad van 89,2%, tegenover 88,0% in Aandeelhouders, kapitaal en doel van de vennootschap Het kapitaal van Synatom bedraagt 49,6 miljoen euro, waarvan ongeveer 25% volgestort is en wordt vertegenwoordigd door 2 miljoen aandelen op naam. Alle aandelen zijn in handen van Electrabel, met uitzondering van één specifiek aandeel dat aangehouden wordt door de Belgische Staat en deze een aantal speciale rechten in de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering van Synatom verleent. Het doel van Synatom bestaat hoofdzakelijk in het bevoorraden van de Belgische kerncentrales met verrijkt uranium, het beheren van de benedenfase van de splijtstofcyclus en het beheren van de voorzieningen voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van de in deze centrales bestraalde splijtstoffen. Technische en commerciële activiteiten Bevoorrading met splijtstof Het jaar 2011 zal ongetwijfeld worden herinnerd als een scharnierjaar voor de nucleaire sector. Op 11 maart 2011 werd Japan getroffen door een onderzeese aardbeving, gevolgd door een tsunami die de kerncentrale van Fukushima bijzonder zwaar beschadigde. Bij deze ramp kwamen grote en ongecontroleerde hoeveelheden radioactiviteit vrij. Het vertrouwen in de kernenergie dat zich leek te herstellen, werd onmiddellijk opnieuw in vraag gesteld. De toekomstvooruitzichten van de nucleaire sector in het algemeen werden gevoelig aangetast. Sommige landen hebben onmiddellijk de afbouw en zelfs de sluiting van hun nucleaire park aangekondigd. Andere hebben hun vertrouwen in de nucleaire technologie herbevestigd, maar zijn niettemin overgegaan tot het terugschroeven van hun investeringen. Deze weinig bemoedigende toekomstvooruitzichten hebben onmiddellijk geleid tot een prijsdaling van het uranium. Eind 2010 bedroeg de prijs nog 62 dollar per pond U3O8 om eind 12

15 januari 2011 te pieken naar 73 dollar per pond. In de rest van het jaar schommelde de prijs tussen 50 en 55 dollar per pond U3O8. Synatom heeft deze neerwaartse markttrend te baat genomen om de bevoorrading voor de komende jaren veilig te stellen door het afsluiten van enkele langlopende contracten. De onzekerheid over de verdere exploitatie van de oudste Belgische nucleaire eenheden werd daarbij in acht genomen. In het segment van de conversiediensten kwam er een einde aan de sociale problemen bij een Amerikaanse conversiefabriek. De sector blijft zoals voorheen gekenmerkt door verouderde installaties die duurzame prijzen op een redelijk niveau vragen om de vereiste investeringen te kunnen financieren. De twee nieuwe verrijkingsinstallaties die in 2010 in bedrijf werden genomen, hebben de productiecapaciteit opgevoerd, zij het minder snel dan aanvankelijk voorzien. De bouw van nieuwe centrifuge-installaties in de Verenigde Staten werd voor onbepaalde tijd uitgesteld en ook een project op basis van lasertechnologie werd op de lange baan geschoven. Gelet op de nakende sluiting van de bestaande gasdiffusie-installaties zullen eind 2012 enkel nog de centrifugefabrieken operationeel zijn. Ondanks die pessimistische vooruitzichten zijn de nodige verrijkingsdiensten verzekerd om onze toekomstige behoeften te dekken. De negatieve vooruitzichten voor de nucleaire sector hebben ertoe geleid dat verschillende ondernemingen hun toekomstprognoses hebben bijgesteld en bijkomende investeringen hebben uitgesteld, niet alleen met betrekking tot mijnprojecten maar ook in verband met conversie- en verrijkingsdiensten. Beheer van de bestraalde splijtstoffen en het afval Er wordt doorgegaan met de aanvullende opslag van splijtstoffen op het terrein van de centrales. In Doel zijn zes containers voor droogopslag geladen en vervolgens in het gebouw voor tussentijdse opslag geplaatst, waarmee het aantal tussentijds opgeslagen containers op 78 werd gebracht. In Tihange werd elfmaal splijtstof overgebracht van de koelbekkens van de nucleaire eenheden 1 en 2 naar de centrale installatie voor tussentijdse opslag onder water. In februari en vervolgens in mei 2011 heeft Synatom haar tweede en derde lading van 48 vaten gecompacteerd afval gerepatrieerd. De transporten vanaf de fabriek van Areva in La Hague tot het opslaggebouw op de site van Belgoprocess, inclusief de overslag op de site in het station van Mol, van treinwagon naar vrachtwagenaanhanger verliep zonder incidenten. Onderzoek en ontwikkeling De door NIRAS uitgevoerde O&O-werkzaamheden, gefinancierd door Synatom en de belangrijkste producenten van radioactief afval, worden voortgezet. Zij zijn hoofdzakelijk gericht op de definitieve berging in diepe geologische lagen van afval van categorie B en C en van geconditioneerde bestraalde splijtstof. Beheer van de nucleaire voorzieningen Aanleg van de nucleaire voorzieningen In uitvoering van de wet van 11 april 2003 betreffende de voorzieningen aangelegd voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van splijtstoffen bestraald in deze kerncentrales, heeft Synatom op 22 september 2010 aan de Commissie voor nucleaire voorzieningen het bijgewerkte dossier over de driejaarlijkse herziening van de nucleaire voorzieningen voorgelegd. In dit dossier worden de basiskenmerken van de aanleg van de voorzieningen beschreven, zoals de onderliggende strategische benadering, het uitvoeringsprogramma en het tijdschema, een raming van de benodigde financiële middelen en een berekening van de toekomstige uitgaven. Na controle van de ter beschikking gestelde gegevens over de toereikendheid van de voorzieningen en de juiste toepassing van de methodes voor het aanleggen van de nucleaire voorzieningen, heeft de Commissie voor nucleaire voorzieningen haar advies uitgebracht op 22 november Zij heeft vastgesteld dat de boekhoudprincipes correct zijn toegepast. Wat de financiële parameters betreft, heeft zij de door Synatom voorgestelde actualisatievoet van 5% voorwaardelijk aanvaard. Aangezien het akkoord dat de Groep GDF SUEZ en de Belgische regering eind 2009 hebben gesloten, nog altijd niet is bekrachtigd door een wijziging van de wet van 31 januari 2003 houdende de geleidelijke uitstap uit kernenergie, gaat de Commissie voor nucleaire voorzieningen uit van een operationele levensduur van 40 jaar voor alle Belgische kerncentrales als basis voor het aanleggen van de voorzieningen. De Commissie voor nucleaire voorzieningen had Synatom eveneens gevraagd om haar in de loop van 2011 twee studies voor te leggen. Een eerste studie had betrekking op de evaluatie van de onzekerheidsmarge die in aanmerking moet worden 13

16 genomen voor de ontmantelingsfase van de kerncentrales. De tweede studie kaderde in het luik voorzieningen voor bestraalde splijtstoffen en had betrekking op de haalbaarheid van een scenario waarbij niet in de Belgische kerncentrales recycleerbaar plutonium ter beschikking van derden wordt gesteld en op de berekening van de opwerkingskosten. Deze twee bijkomende studies werden op 22 november 2011 overhandigd. Tijdens de vergadering van de Commissie voor nucleaire voorzieningen op 14 december 2011 heeft de Commissie: verzocht om terug te keren naar dezelfde grondslagen voor de evaluatie van de onzekerheidsmarge voor de raming van de ontmantelingskosten als dewelke in de studie van 2007 werden gebruikt, zowel voor de studie van 2010 als voor die van gekozen voor de berekeningsmodaliteiten van de voorziening voor bestraalde splijtstoffen die in het scenario van een onmiddellijke opwerking zijn opgenomen, zoals voorgesteld in de studie van Het advies van de Commissie voor nucleaire voorzieningen zou leiden tot een terugname van zowel de voorziening voor de ontmanteling van de kerncentrales voor 47 miljoen euro als deze voor het beheer van de splijtstoffen voor 201 miljoen euro. NIRAS heeft op 17 februari 2012 bij de Raad van State een verzoek tot vernietiging ingediend tegen de beslissing van de Commissie voor nucleaire voorzieningen van 14 december De betwiste beslissing van 14 december 2011 en het verzoek tot vernietiging van NIRAS werden besproken tijdens de vergadering van de Commissie voor nucleaire voorzieningen van 15 maart De Commissie heeft zich niet uitgesproken noch over de geldigheid van de vergadering van 14 december 2011 noch over de getroffen beslissing. Zij heeft NIRAS gevraagd om binnen de 60 dagen een eensluidend advies te geven omtrent de twee bijkomende studies die door Synatom aan de Commissie werden overgemaakt op 22 november In deze omstandigheden heeft Synatom de rekeningen van het boekjaar 2011 afgesloten zonder rekening te houden met een eventuele terugname van de nucleaire voorzieningen. Het advies van de Commissie moet worden gezien in het kader van een iteratief proces. Indien zich belangrijke ontwikkelingen voordoen op wetgevend vlak of inzake de keuze van het scenario en/of de toekomstige uitgaven, zal hiermee rekening moeten worden gehouden bij de volgende driejaarlijkse evaluatie in Financiële investering van de fondsen die de tegenwaarde vormen van de nucleaire voorzieningen Het financiële investeringsbeleid met betrekking tot de fondsen die de tegenwaarde vormen van de nucleaire voorzieningen werd voortgezet in overeenstemming met de wet van 11 april In 2011 heeft Synatom een deel van de fondsen belegd in Esperides Nuclear Investment Fund (een naamloze vennootschap naar Luxemburgs recht in de rechtsvorm van een beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal BEVEK). De BEVEK staat onder het toezicht van de Commission de Surveillance du Secteur Financier de Luxembourg en haar bestuur is gestoeld op een duidelijk omlijnde verdeling van verantwoordelijkheden over haar organen: het beleggingscomité, de raad van bestuur en een financieel adviseur. Het beleggingscomité van Esperides Nuclear Investment Fund houdt een overwegend defensief beleggingsbeleid aan waarbij risico s worden geschuwd en een gezonde spreiding van de beleggingen wordt nagestreefd. Repartitiebijdrage Krachtens de programmawet van 2008 tot wijziging van de wet van 11 april 2003 betreffende de nucleaire voorzieningen is Synatom bevoegd en verantwoordelijk voor het innen van een repartitiebijdrage ten gunste van de Staat. De federale overheid heeft voor 2011, zoals voor 2008, 2009 en 2010, het globale bedrag van de repartitiebijdrage ten laste van de kernexploitanten vastgesteld op 250 miljoen euro. Overeenkomstig de wet houdende diverse bepalingen inzake energie en duurzame ontwikkeling van 8 januari 2012, heeft Synatom dit bedrag op 20 januari 2012 overgemaakt naar de staatsbegroting en de kernexploitanten in kennis gesteld van het bedrag van hun individuele bijdrage, vastgesteld prorata van hun aandeel in de industriële productie van elektriciteit door splijting van kernbrandstoffen. Net als in de voorgaande jaren heeft één van de kernexploitanten slechts een deel van het verschuldigde bedrag betaald, zodat Synatom verplicht was om het saldo te financieren via een lening bij een bankinstelling. Afgeleide financiële instrumenten en dekkingsbeleid In lijn met het beleid van de GDF-Suez Groep gebruikt Synatom afgeleide financiële instrumenten, voornamelijk voor het afdekken van haar wisselkoersposities voor aankopen uitgedrukt in Amerikaanse dollar. 14

17 Geschillen Na herhaalde aanmaningen van Synatom en de Commissie voor nucleaire voorzieningen aan het adres van SPE intussen EDF Luminus geworden - wegens de afwezigheid van een credit rating zoals bedoeld in artikel 14 van de wet van 11 april 2003 betreffende de nucleaire voorzieningen, heeft Synatom EDF Luminus op 9 juli 2009 gedagvaard voor de Handelsrechtbank van Brussel om volledige terugbetaling te bekomen van de aan EDF Luminus geleende bedragen, te weten ongeveer 63 miljoen euro. In het vonnis van 4 april 2011 werd de eis tot terugbetaling ontvankelijk en gegrond verklaard. Het totale bedrag van 63 miljoen euro werd in de loop van 2011 door EDF Luminus terugbetaald. De onderneming heeft echter beroep tegen dit vonnis aangetekend en de zaak is momenteel hangende voor het Hof van Beroep te Brussel. De programmawet van 2008 tot wijziging van de wet van 11 april 2003 kent Synatom de bevoegdheid toe voor het innen en invorderen van de repartitiebijdrage ten laste van de kernexploitanten. Deze wet heeft geleid tot vier geschillen: hoofde van de repartitiebijdrage werden betaald. De zaak zal worden bepleit op de zittingen van 17 mei 2013 en 21 juni Raad van Bestuur De bestuursmandaten van de heren Robert Leclère, Marc Beyens en Robin-Olivier Leyssens verstrijken na afloop van de statutaire Algemene Vergadering van De heren Philippe Laurent, Robin-Olivier Leyssens en Yanick Bigaud hebben hun ontslag als bestuurder ingediend. Dankbetuigingen De Raad van Bestuur wil graag de personeelsleden van de vennootschap danken voor de toewijding en het plichtsbesef waarvan zij blijk hebben gegeven bij de uitvoering van hun taken. Op 29 juni 2009 is Synatom door EDF Luminus gedagvaard voor de Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel op grond van het feit dat de repartitiebijdrage ongrondwettelijk is en dat Synatom niet bevoegd is deze belasting vast te stellen. Op 15 december 2009 is EDF Luminus door Synatom gedagvaard om zich te horen veroordelen tot betaling van haar aandeel in de repartitiebijdrage 2009/2010. Pro memorie: het totale bedrag dat EDF Luminus nog verschuldigd is, bedraagt 11,6 miljoen euro voor de bijdragen 2009 tot Deze beide geschillen werden samengevoegd tot één zaak die tijdens de zitting van 6 september 2012 zal worden gepleit. Op 15 december 2009 is Synatom, op gelijkaardige gronden als dewelke aangevoerd door EDF Luminus, door EDF Belgium gedagvaard om voor dezelfde rechtbank te verschijnen. De door EDF Luminus en EDF Belgium ingestelde rechtsvorderingen strekken ertoe Synatom te laten veroordelen tot terugbetaling van het door hen betaalde aandeel in de repartitiebijdrage. Deze zaak zal worden bepleit op 31 oktober Op 8 september 2011 heeft Electrabel zowel de Belgische Staat als Synatom gedagvaard voor de fiscale kamer van de Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel om terugbetaling te verkrijgen van de bedragen die in 2008, 2009 en 2010 uit 15

18 Jaarrekening Hierna lichten wij enkele belangrijke posten van de balans en de resultatenrekening van het boekjaar toe. Balans Financiële vaste activa De financiële vaste activa betreffen vooral onze deelnemingen in Eurodif en, in het kader van ons bevoorradingsbeleid, in de Canadese vennootschap Powertech Uranium Corp. Omwille van de onzekerheid over de toekomst van Powertech Uranium Corp. zijn we overgegaan tot de boeking van een bijkomende waardevermindering op deze deelneming voor een bedrag van 1,4 miljoen euro. Volgend op het herfinancieringsakkoord dat op 4 februari 2011 met Powertech Uranium Corp. werd bereikt, hebben we aan al onze leningen verzaakt in ruil voor een betaling van 12,5 miljoen Canadese dollar en een verbintenis tot betaling van 7,5 miljoen Canadese dollar, in contanten of in aandelen, binnen een termijn van uiterlijk 2 jaar na datum van de closing die op 15 maart 2011 werd bereikt. Vorderingen op meer dan één jaar Wat de handelsvorderingen betreft, omvat deze post een vordering op Electrabel voor het deel van de vergoedingen dat betrekking heeft op de bestraalde splijtstoffen, alsook de lening aan Electrabel die overeenstemt met de voorzieningen voor ontmanteling. Ingevolge het vonnis van de Rechtbank van Koophandel, gewezen op 4 april 2011, heeft EDF Luminus het totale bedrag van haar lening terugbetaald. Sinds 15 juli 2005 is een deel van de voorzieningen buiten de kernexploitant belegd, zoals bepaald door de wetgeving inzake de nucleaire voorzieningen. Synatom heeft een lening aan Elia uitstaan waarvan het saldo 454 miljoen euro bedraagt, alsook een lening aan Eandis voor een bedrag van 80 miljoen euro. Vorderingen op ten hoogste één jaar Handelsvorderingen Einde 2011 omvat deze rubriek, naast de kortlopende handelsvorderingen, ook een bedrag van 265 miljoen euro dat overeenstemt met het deel van de langlopende handelsvordering op Electrabel dat in 2012 vervalt. Vorderingen op ten hoogste één jaar Overige vorderingen Einde 2011 omvat deze rubriek hoofdzakelijk de door Electrabel, EDF Luminus en EDF Belgium te betalen repartitiebijdrage voor 2011, ten belope van 250 miljoen euro, alsook een saldo van 12 miljoen euro van de door EDF Luminus en EDF Belgium betwiste repartitiebijdrage voor 2008, 2009 en Geldbeleggingen Deze rubriek omvat, in uitvoering van de wetgeving betreffende de nucleaire voorzieningen, de bedragen die nodig zijn voor de financiering van de uitgaven in verband met het beheer van de bestraalde splijtstoffen voor de komende drie werkingsjaren, alsook een deel van het bedrag van de voorzieningen dat buiten de kernexploitanten moet worden belegd. Voorzieningen en uitgestelde belastingen Deze voorzieningen dienen om de kosten voor het beheer van de bestraalde splijtstoffen en voor de ontmanteling van de kerncentrales te dekken overeenkomstig de bepalingen van de wet betreffende de nucleaire voorzieningen. De principes voor het aanleggen van deze voorzieningen zijn uiteengezet in het punt Beheer nucleaire voorzieningen hierboven. Schulden op ten hoogste één jaar Financiële schulden Om Synatom toe te laten de verplichtingen, die haar door de wet betreffende de repartitiebijdrage zijn opgelegd, na te komen, is besloten om een beroep te doen op een kredietlijn. Er is een saldo van ongeveer 12 miljoen euro, zijnde het door EDF Luminus en EDF Belgium betwiste en niet betaalde bedrag voor de repartitiebijdrage 2009 en Schulden op ten hoogste één jaar Fiscale schulden Deze rubriek omvat hoofdzakelijk de repartitiebijdrage voor het jaar 2011, op 20 januari 2012 over te maken naar de Staatsbegroting, voor een bedrag van 250 miljoen euro. Resultaten Omzet De omzet omvat voornamelijk de vergoedingen voor de terbeschikkingstelling van splijtstoffen voor een bedrag van 263 miljoen euro. Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen Deze post omvat de aankopen van natuurlijk uranium en van conversie- en verrijkingsdiensten. Diensten en diverse goederen Deze post omvat hoofdzakelijk de kosten die in de loop van het boekjaar zijn gemaakt voor het beheer van de bestraalde splijtstoffen voor ongeveer 26 miljoen euro, en circa 10 miljoen euro voor het O&O-programma betreffende geconditioneerd afval. Financiële opbrengsten Deze post betreft het dividend van 1 miljoen euro uitgekeerd door onze dochteronderneming Eurodif, alsook de interesten 16

19 op de vorderingen op meer dan één jaar en de interesten op de beleggingen in het kader van de wet betreffende de nucleaire voorzieningen. Uitzonderlijke opbrengsten en kosten Als gevolg van het herfinancieringsakkoord dat op 4 februari 2011 met Powertech Uranium Corp. werd bereikt, hebben we aan al onze leningen verzaakt in ruil voor een betaling van 12,5 miljoen Canadese dollar. Aangezien in 2010 een waardevermindering op alle leningen aan Powertech Uranium Corp. werd geboekt, zijn we overgegaan tot een terugneming van waardevermindering voor een bedrag van 9 miljoen euro dat bij de uitzonderlijke opbrengsten is weergegeven. De uitzonderlijke kosten omvatten de tenlasteneming van de geboekte waardevermindering op onze deelneming in Powertech Uranium Corp., zijnde 1,5 miljoen euro. Winst De jaarrekening van het boekjaar 2011 sluit af met een winst van ,70 euro, tegenover ,91 euro in Gebeurtenissen na balansdatum en vooruitzichten NIRAS heeft op 17 februari 2012 bij de Raad van State een verzoek tot vernietiging ingediend tegen de beslissing van de Commissie voor nucleaire voorzieningen van 14 december In deze omstandigheden heeft Synatom het voorzichtig geoordeeld geen terugname van de nucleaire voorzieningen op te nemen in het resultaat van het boekjaar De hypothesen voor het aanleggen van de voorzieningen houden rekening met alle bestaande of voorziene milieuverplichtingen die worden opgelegd door de Europese, nationale of gewestelijke regelgeving. Indien in de toekomst een aanvullende wetgeving van kracht wordt, kunnen de geraamde kosten die als basis dienen voor de berekeningen, variëren. Synatom heeft evenwel geen kennis van mogelijke ontwikkelingen in de regelgeving die de voorziene bedragen aanzienlijk zouden kunnen beïnvloeden. De voorzieningen zijn vastgesteld per 31 december 2011, rekening houdend met het huidige contractuele en wettelijke kader dat de exploitatieduur van de nucleaire eenheden vastlegt op 40 jaar. Einde 2009 werd met de Belgische regering een akkoord gesloten dat onder meer bepaalt dat laatstgenoemde de nodige juridische schikkingen zal treffen om de exploitatieduur van drie nucleaire eenheden te verlengen van 40 tot 50 jaar. De nieuwe Belgische regering die eind 2011 is gevormd, heeft echter in haar regeringsverklaring alsook in haar algemene beleidsnota die op 5 januari 2012 aan de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers werd voorgelegd, haar voornemen bevestigd om de vigerende wetgeving niet te herzien teneinde een verlenging van de exploitatieduur van de kerncentrales Doel 1, Doel 2 en Tihange 1 (van 40 tot 50 jaar) mogelijk te maken. De Staatssecretaris voor Energie zal tegen medio 2012 een uitrustingsplan voor nieuwe en gediversifieerde productiemiddelen voor energie uitwerken dat de elektriciteitsvoorziening van het land op korte, middellange en lange termijn op geloofwaardige wijze moet verzekeren. Op basis van een precieze en gedetailleerde uitvoeringsplanning van de koppeling van deze nieuwe capaciteit aan het net, zullen de definitieve data voor de sluiting van de kerncentrales worden bepaald. Een verlenging van de exploitatieduur van de drie nucleaire eenheden die bij het akkoord van 2009 met de regering betrokken zijn, zou geen betekenisvolle impact hebben op het bedrag voor de voorzieningen voor ontmanteling. Een vertraging in de uitvoeringsplanning van operaties op deze eenheden gaat gepaard met een minder optimale afstemming van de taken in verband met de ontmanteling van alle eenheden van het park, waarvan het effect echter gecompenseerd wordt door een uitstel van uitgaven. De voorzieningen voor het beheer van de benedenfase van de splijtstofcyclus zouden eveneens geen betekenisvolle aanpassingen behoeven in het geval van een verlenging van de exploitatieduur van de drie oudste eenheden, voor zover er geen aanzienlijke wijzigingen optreden in de gemiddelde eenheidskost voor de opwerking van bestraalde splijtstoffen voor alle gebruikte hoeveelheden tot en met het einde van de exploitatieduur van de centrales. Aan de Algemene Vergadering van 9 mei 2012, die zich zal uitspreken over de jaarrekening 2011, wordt voorgesteld om een dividend van 1,73 euro per volledig volgestort aandeel uit te keren. Behoudens belangrijke onvoorziene gebeurtenissen zal de winst van het lopende boekjaar Synatom moeten toelaten om in 2013 een dividend voor 2012 van dezelfde grootteorde uit te keren. Wij voorzien geen andere noemenswaardige omstandigheden die de toekomstige evolutie van de vennootschap wezenlijk zouden kunnen beïnvloeden. Sint-Lambrechts-Woluwe, 27 maart

20 Verslag van de commissaris Verslag van de commissaris over de jaarrekening van het boekjaar afgesloten op 31 december 2011 gericht tot de algemene vergadering van aandeelhouders Aan de aandeelhouders Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij u verslag uit in het kader van het mandaat van commissaris dat ons werd toevertrouwd. Dit verslag omvat ons oordeel over de jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermeldingen. Verklaring over de jaarrekening zonder voorbehoud Wij hebben de controle uitgevoerd van de jaarrekening van Belgische Maatschappij voor Kernbrandstoffen Synatom NV over het boekjaar afgesloten op 31 december 2011, opgesteld op basis van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, met een balanstotaal van (000) EUR en waarvan de resultatenrekening afsluit met een winst van het boekjaar van 913 (000) EUR. Het opstellen van de jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening zodat deze geen afwijkingen van materieel belang, als gevolg van fraude of van fouten, bevat, het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels, en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut van de Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Overeenkomstig deze controlenormen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controle-informatie over de in de jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De selectie van deze controlewerkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling welke een inschatting omvat van het risico dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van onze risico-inschatting houden wij rekening met de bestaande interne controle van de vennootschap met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden de gepaste werkzaamheden te bepalen maar niet om een oordeel over de effectiviteit van de interne controle van de vennootschap te geven. Wij hebben tevens de gegrondheid van de waarderingsregels, de redelijkheid van de boekhoudkundige ramingen gemaakt door de vennootschap, alsook de voorstelling van de jaarrekening als geheel beoordeeld. Ten slotte, hebben wij van de raad van bestuur en van de verantwoordelijken van de vennootschap de voor onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. 18

21 Naar ons oordeel geeft de jaarrekening afgesloten op 31 december 2011 een getrouw beeld van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de vennootschap, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel. Zonder de hierboven vermelde verklaring zonder voorbehoud in vraag te stellen, vestigen wij de aandacht op het jaarverslag, waarin de raad van bestuur vermeldt dat de voorzieningen voor de ontmanteling van kerncentrales en voor het beheer van bestraalde splijtstoffen (de Voorzieningen ) per 31 december 2011 werden ingeschat zonder rekening houden met de beslissing van de Commissie voor nucleaire voorzieningen (de Commissie ) van 14 december 2011, als gevolg van het verzoek tot vernietiging van deze beslissing, ingediend door NIRAS bij de Raad van de State op 17 februari Om aan de motivaties van dit verzoek te voldoen, heeft de Commissie op 15 maart 2012 beslist het eensluidend advies in te roepen van NIRAS alvorens zich uit te spreken over de geldigheid van de beslissing opgenomen op 14 december NIRAS dient zich uiterlijk binnen de 60 dagen hieromtrent uit te spreken. Op 31 december 2011, zijn deze Voorzieningen bijgevolg ingeschat op basis van de principes geaccepteerd door de Commissie in het dossier van 2007 over de driejaarlijkse herziening. Bijkomende vermeldingen Het opstellen en de inhoud van het jaarverslag, alsook het naleven door de vennootschap van het Wetboek van Vennootschappen en van de statuten, vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermeldingen op te nemen die niet van aard zijn om de draagwijdte van onze verklaring over de jaarrekening te wijzigen: Het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico s en onzekerheden waarmee de vennootschap wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat. Onverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang, werd de boekhouding gevoerd overeenkomstig de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Wij dienen u geen verrichtingen of beslissingen mede te delen die in overtreding met de statuten of het Wetboek van Vennootschappen zijn gedaan of genomen. De verwerking van het resultaat die aan de algemene vergadering wordt voorgesteld, stemt overeen met de wettelijke en statutaire bepalingen. Diegem, 28 maart 2012 De commissaris DELOITTE Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA Vertegenwoordigd door Laurent Boxus 19