Voor een goede beleidstekst is meer nodig dan een. vlotte pen. Het gaat ook om inzicht in hoe teksten
|
|
- Leo de Haan
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Voor een goede beleidstekst is meer nodig dan een vlotte pen. Het gaat ook om inzicht in hoe teksten functioneren in het beleidsproces en wat dat betekent voor het doel, de inhoud en de opbouw van de tekst. Daarom is dit geen gewone schrijfcursus, maar een cursus over tekst én context. Een cursus over schrijven in een politiek-bestuurlijke omgeving. 2
3 Beleidsteksten schrijven, lastig werk Een beleidstekst schrijven is niet gemakkelijk. Lezers vinden ze te dik, te moeilijk, onduidelijk, saai, niet prettig leesbaar, te weinig politiek, of juist te veel... Het is niet snel goed. Hoe komt dat? Zijn beleidsmedewerkers echt zulke matige schrijvers? Of is er meer aan de hand? Tekst en context Beleidsteksten - het woord zegt het al - zijn teksten die een rol spelen in de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Een beleidstekst heeft altijd zijn functie in een specifieke fase in het beleidsproces, met in elke fase (deels) andere lezers, mee-lezers en beslissers. Om goede beleidsteksten te kunnen schrijven is niet alleen schrijftalent vereist, maar ook kennis en inzicht in het beleidsproces: fasering, betrokkenen, rollen en verantwoordelijkheden. Of een beleidstekst goed is en zijn werk doet hangt dus af van tekst én context. Dat is het uitgangspunt van deze cursus. In elke fase van de beleidscyclus verschijnen er teksten. Met andere doelen, voor andere lezers, met andere vragen. Voor een goede tekst is dus meer nodig dan een vlotte pen. Praktische verbinding tussen beleidskunde en tekstwetenschap Beleid en tekst zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In onze democratie waar niemand in zijn eentje beslist zijn teksten onmisbare instrumenten in elk besluitvormingsproces. Hoe zien die instrumenten eruit? Aan welke eisen moeten ze voldoen? En hoe maak je ze? Antwoorden vinden we in de beleidskunde en in de tekstwetenschap. De cursus Beleid in tekst en context put uit beide domeinen en legt praktische verbindingen. Voor wie? De cursus Beleid in tekst en context is bedoeld voor iedereen die belang hecht aan functionele en prettig leesbare beleidsdocumenten. De cursus is bij uitstek geschikt voor (jonge) beleidsmedewerkers met relatief weinig ervaring in een politiek-bestuurlijke werkomgeving. Aan beleidsmedewerkers die al wat langer meedraaien biedt deze cursus waardevolle inzichten en praktische instrumenten om het beleidsontwikkelproces en het eigen functioneren daarin te verbeteren. Aan leidinggevenden biedt de cursus handvatten en instrumenten om hun medewerkers beter te ondersteunen. 3
4 De inhoud 1 DE THEORIE: Beleid & tekst Wat is beleid? Willen, kunnen, kiezen Beleidsinstrumenten De beleidscyclus Rollen en verantwoordelijkheden 2 HET PRODUCT: Transparante beleidsteksten Schrijven voor de lezer Soorten beleidsteksten Basismodel voor een transparante beleidstekst Een goede inleiding Het kader 3 HET PROCES: Schrijfwerk in uitvoering Een goede opdracht Schrijfwerkplan Teksten bespreken Argumenteren Leesbaar schrijven 4
5 Schrijven voor de lezer Een vast onderdeel van de cursus is een uitvoerige reflectie op de lezer. Dat leidt over het algemeen tot het inzicht dat beleidstekstlezers drukbezette mensen zijn, die aan het lezen van je tekst maar weinig tijd (kunnen) besteden. Wie zich hiervan bewust is, schrijft korter en krachtiger en kan zich gemakkelijker verzoenen met de ondankbare aspecten die aan het schrijven van beleidsteksten altijd zijn verbonden. De inleiding De inleiding van de tekst is dé plek waar de lezer antwoord wil krijgen op zijn eerste vragen: Waarom krijg ik deze tekst? Waar gaat het over? Is het van belang? Wat moet ik doen? Hoe gaat het verder? Het schrijven van een goede inleiding is niet eenvoudig en kost vaak veel tijd. Maar die tijd wint de schrijver dubbel en dwars terug in het vervolg. Want de hier gestelde lezers-vragen dwingen tot een heldere vraagstelling en een goede structuur. Het kader Waarom maken we beleid? Om problemen op te lossen, of te voorkomen dat ze ontstaan. Of anders gezegd: omdat we iets willen. Maar niet alles wat we willen kan. Want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische (en financiële) bezwaren. Die verdienen een eigen plaats in de tekst: in 'het kader', de verzamelterm voor alles wat vast staat of eerder is besloten in wetten, kaderstellend beleid, budgetten of raadsuitspraken. Zo definieert het kader de ruimte waarbinnen het nieuwe beleid vorm kan krijgen en geeft het de criteria om beleidsvoorstellen te beoordelen. Structuur Een goede structuur is essentieel. Die vinden we met het Blokkenmodel. De kracht van het blokkenmodel is dat het veel houvast biedt en tegelijk de schrijver dwingt voortdurend zelf te blijven nadenken. Tekstmodellen zijn nuttig, maar nooit in alle opzichten toepasbaar, daarvoor is de werkelijkheid te divers. Een goed resultaat vereist ook creatief knutselwerk. Dit is een belangrijk inzicht. Denken dat je met één model, of met één methode alle problemen kunt oplossen, is een oorzaak van de vaak tegenvallende resultaten van schrijftrainingen. Het Blokkenmodel voor een transparante beleidstekst. De blokken geven aan welke thema's achtereenvolgens aan bod moeten komen. De invulling per thema varieert. 5
6 Taal en stijl Taal en stijl krijgen aandacht in elke les. In de voorbereiding selecteren we uit de teksten van de deelnemers fragmenten die beter zouden kunnen. In de les krijgen de cursisten dan beurtelings het verzoek een fragment voor te lezen, na te denken over wat er niet goed aan is en met verbeteringen te komen. Waarbij de collega's uiteraard actief meedenken. Zo komen alle relevante aspecten van ambtelijk taalgebruik op een leerzame en luchtige manier aan bod. Samen schrijven Beleidsteksten maak je nooit in je eentje. Tussen eerste concept en definitief akkoord wordt de tekst met vele collega's, chefs, deskundigen, belanghebbenden en wethouder(s) besproken. Wat in die gesprekken aan de orde moet komen is afhankelijk van twee zaken: de fase in het beleidsproces én hoever het stuk gevorderd is. In de cursus besteden we aandacht aan de voorbereiding van deze gesprekken. Want een vruchtbaar overleg begint met het stellen van de juiste vragen. Zodat samen-schrijven niet frustreert, maar stimuleert! Werkvormen In de cursus proberen we zo goed mogelijk aan te sluiten op de praktijk van de deelnemers. De eigen schrijfklussen en de eigen ervaringen zijn steeds het vertrekpunt. Wat gaat goed, wat is lastig? Waar lopen we tegenaan? Waar ligt dat aan? Wat kan er beter? En hoe krijgen we dat voor elkaar? Hier met elkaar over spreken en denken is leerzaam en inspirerend. In het flexibele lesprogramma is ook ruimte om in te spelen op actuele vragen en lopende schrijfklussen. Eigen schrijfproducten als lesmateriaal Flexibel lesprogramma Leren van de docent en van elkaar Huiswerk Goed schrijven is vooral een kwestie van veel oefenen. Dat doen we in de cursusbijeenkomsten, maar het moet ook daarbuiten. Als huiswerk vragen we de cursisten teksten te verbeteren op basis van wat in de les aan de orde is geweest. In de volgende les bespreken we die met elkaar. Waarbij steeds weer blijkt dat er meerdere interessante wegen naar Rome leiden! Cursusboek en verslag Bij de cursus hoort een cursusboek, dat vooral na afloop van de cursus als naslagwerk zijn diensten zal bewijzen. Tevens ontvangen de deelnemers en de opdrachtgever na afloop een verslag. In het verslag ligt het accent op de context: op factoren in de organisatie die invloed hebben op de kwaliteit van de beleidsdocumenten, zoals deze in de cursus zijn gesignaleerd. 6
7 Praktische informatie Cursusduur Het cursusprogramma beslaat vier dagdelen, bij voorkeur met één of twee weken er tussen. In overleg kan het programma worden verkort of uitgebreid. Bijvoorbeeld met extra inhoud of meer ruimte om te oefenen. Om het leerrendement te vergroten adviseren wij om na enkele maanden opnieuw een dagdeel bijeen te komen om ervaringen uit te wisselen. Groepsgrootte De cursus Beleid in tekst en context geven we bij voorkeur aan groepen medewerkers van dezelfde gemeente. We werken met kleine groepen van maximaal tien cursisten. Belangstelling? Bel of mail De docent De cursus Beleid in tekst en context is ontwikkeld en wordt verzorgd door drs. C.M. Frenay, zelfstandig tekstadviseur uit Groningen. Frenay studeerde Nederlands (Taalbeheersing) aan de Rijksuniversiteit Groningen, waarna hij als zelfstandige aan de slag ging (Frenay Communicatie). In de loop der jaren schreef hij mee aan talloze beleidsdocumenten voor gemeenten, provincies en andere opdrachtgevers en geeft hij schrijftrainingen. De cursus Beleid in tekst en context is voor een belangrijk deel tot stand gekomen in een meerjarige serie schrijftrainingen voor beleidsmedewerkers van de gemeente Groningen. Kees Frenay is actief in het kennisplatform 'Tekst met Beleid', een gezamenlijk initiatief van Rijksuniversiteit Groningen (vakgroep Taalbeheersing en vakgroep Bestuurskunde), De Tekstadviseur en bestuurskundig adviesbureau Pro Facto. Zie:
8
Het epibreren voorbij - Een middag over beleidsteksten in een duaal stelsel
Het epibreren voorbij - Een middag over beleidsteksten in een duaal stelsel Verslag van het symposium 'Tekst met Beleid' op 28 juni 2012, Groningen Op donderdagmiddag 28 juni 2012 vond in de Hanzesociëteit
Nadere informatieEFFECTIEF SCHRIJVEN. Scriptplus biedt kwaliteit in schrijven
EFFECTIEF SCHRIJVEN Scriptplus biedt kwaliteit in schrijven Het levert je veel op als je begrijpelijk, overtuigend en efficiënt kunt schrijven. Je boodschap komt duidelijker over en je krijgt met je tekst
Nadere informatieMEDIATIONVAARDIGHEDEN OP DE WERKVLOER compacte introductie van technieken met focus op praktische attitude tijdens conflicthantering de kracht van
MEDIATIONVAARDIGHEDEN OP DE WERKVLOER compacte introductie van technieken met focus op praktische attitude tijdens conflicthantering de kracht van mediation Mediationvaardigheden op de werkvloer Over conflicthanteringstechnieken
Nadere informatieEvaluatie PMA Training Gesprekken met leerlingen - Da Vinci College
Evaluatie PMA Training Gesprekken met leerlingen - Da Vinci College mei 2018 Wat zal je het meeste bijblijven van de training: - De PMA methodiek. - De 5 stappen van de PMA methodiek. - De groepsgesprekken.
Nadere informatieGereedschapskist co-creatie
Gereedschapskist co-creatie Samen werken aan een betere samenleving Mei 2018 Mayke ten Bos Carine Kleine Haar Kate Snellens Beste collega, Heel goed dat je erover denkt om een project in co-creatie te
Nadere informatieRapportage Evaluator
Rapportage Evaluator Schrijftherapie voor getraumatiseerde kinderen en jeugdigen Docent: mevrouw drs. S.J.M. Lucassen Locatie: Regardz La Vie te Utrecht STK100309 Vertrouwelijk 20-05-2010 Dit rapport is
Nadere informatieHet programma Onbeperkt Talent is ontwikkeld door Qidos, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Het programma Onbeperkt Talent is ontwikkeld door Qidos, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze brochure is een uitgave van: Rijksoverheid Postbus 20011 2500
Nadere informatieSCHRIJVEN. Doel workshop. Definitie van schrijven. Soorten schrijfproblemen. Handvatten om het schrijven te verbeteren
SCHRIJVEN Doel workshop Soorten schrijfproblemen Handvatten om het schrijven te verbeteren Definitie van schrijven Schrijven is het op papier zetten van een boodschap Motorische vaardigheid Communicatiemiddel
Nadere informatieU14-1 Communicatieve en sociale vaardigheden e-learning CBR Registratienummer. 2. Naam opleider
1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201814-001 / 30-01-2018 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U14-1 Communicatie en sociale vaardigheden, e-learning (systeem: All
Nadere informatieQ1 Wat was je verwachting van de PITSTOP en in hoeverre heeft de PITSTOP hieraan voldaan?
Jouw mening over de Pitstop van 7 oktober 215 Q1 Wat was je verwachting van de PITSTOP en in hoeverre heeft de PITSTOP hieraan voldaan? Beantwoord: 16 Overgeslagen: 1 Verwachting: een inspirerende dag
Nadere informatie15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1
15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april 2016 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 Geef bij de onderstaande stellingen aan of u ermee zeer mee oneens/oneens/eens/zeer mee eens bent, dan wel
Nadere informatieExecutive onderwijs. Samenwerking tussen lokale en regionale overheden 2019
Juridisch inzicht is essentieel voor succesvolle samenwerking tussen overheden. Mr. dr. Willem Janssen v Executive onderwijs Samenwerking tussen lokale en regionale overheden 2019 Masterclass voor professionals
Nadere informatieTraining Lean Black Belt. Inclusief Black Belt certificaat
Training Lean Black Belt Inclusief Black Belt certificaat Een Lean Black Belt certificaat van het LCS is een verrijking, een geweldige mijlpaal. Het geeft niet alleen erkenning van jouw Lean capaciteiten
Nadere informatieM E T A P L U S T R A I N I N G A D V I E S C O A C H I NG
1 P R O F E S S I O N E E L A D V I S E R E N Programmaconcept Om succesvol te zijn in een organisatie is beheersing van de eigen vakdiscipline niet voldoende. Veel professionals waaronder staf- en beleidsmedewerkers
Nadere informatieCONCEPT Een nieuwe burgemeester voor Terschelling
CONCEPT Een nieuwe burgemeester voor Terschelling Nadat burgemeester Visser in 2013 terugtrad en waarnemend burgemeester Bats vanaf juni 2013 de functie vervult, zijn we nu op zoek naar een nieuwe, kroonbenoemde
Nadere informatieWord Basis. 325,- excl. BTW per deelnemer Duur: Kosten: 1 dag Max Deelnemers: 10
Word Basis Kosten: 325,- excl. BTW per deelnemer Duur: 1 dag Max Deelnemers: 10 Word is het bekende tekstverwerkingspakket van Microsoft. Tijdens de eendaagse training leer je onder meer over tabgebruik,
Nadere informatieDE MEEWERKENDE LEIDINGGEVENDE
DE MEEWERKENDE LEIDINGGEVENDE tweedaagse training Heb je vragen over deze training? Bel ons op telefoonnummer: 074-245 26 45 PROGRAMMA Je stuurt een kleine groep medewerkers aan terwijl je zelf actief
Nadere informatieBeoordeling Stage 2 Code: ST2
Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Saskia Geurds Cijfer docentbegeleider: Studentnummer: 2143427 7 Docentbegeleider: Marieke van Willigen Praktijkbegeleider: Renee Brouwer Cijfer praktijkbegeleider:
Nadere informatieBeoordeling Stage 2 Code: ST2
Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Ben v.d. Heijden Cijfer docentbegeleider Studentnummer: 247958 8 Docentbegeleider: PKK Cijfer praktijkbegeleider Praktijkbegeleider: Hans v.d. Dobbelsteen 8 Stageperiode:
Nadere informatieProgrammeren in Access 2016 met VBA
Programmeren in Access 2016 met VBA Kosten: 750,- excl. BTW per deelnemer Duur: 2 dagen Max Deelnemers: 8 Je leert tijdens deze training alle concepten van de programmeertaal VBA (Visual Basic for Applications)
Nadere informatieProgrammeren in Access met VBA
Programmeren in Access met VBA Kosten: 750,- excl. BTW per deelnemer Duur: 2 dagen Max Deelnemers: 8 U leert tijdens deze training alle concepten van de programmeertaal VBA (Visual Basic for Applications)
Nadere informatieDit is een door het CCV goedgekeurd opleidingsplan
Pagina 1 van 8 1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201705-003 / 01-01-2018 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U05-2, VCA, 1-daags, e-learning (systeem: All Secure
Nadere informatieLet s Ynnovate! Let s Ynnovate! LET S YNNOVATE! OVER FLEUR & ESTHER FLEUR PULLEN & ESTHER VAN DER STORM
LET S YNNOVATE! Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg, riep Einstein al een dikke eeuw geleden. Wil je innoveren, dan zul je uit je routine moeten stappen. Maar hoe kun je succesvol
Nadere informatieDit is een door het CCV goedgekeurd lesplan
Pagina 1 van 7 1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201749-002 / 31-07-2017 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U49-1, ADR-vrijstellingen, e-learning (systeem: All
Nadere informatieU05-2 VCA CBR Registratienummer. 2. Naam opleider
1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201705-003 / 01-01-2018 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U05-2, VCA, 1-daags, e-learning (systeem: All Secure Cargo) 5. Doel
Nadere informatieLeren brandweer. Over hoe mensen leren ook binnen de brandweer. De Brandweeracademie is onderdeel van het Instituut Fysieke Veiligheid.
Leren brandweer Over hoe mensen leren ook binnen de brandweer De Brandweeracademie is onderdeel van het Instituut Fysieke Veiligheid. Leren en brandweer Over hoe mensen leren - ook binnen de brandweer
Nadere informatieU49-1 ADR-vrijstellingen e-learning CBR Registratienummer. 2. Naam opleider
1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201749-002 / 31-07-2017 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U49-1, ADR-vrijstellingen, e-learning (systeem: All Secure Cargo) 5.
Nadere informatieAPQ-vragenlijst 28 maart Bea Voorbeeld
APQ-vragenlijst 28 maart 2018 Bea Voorbeeld Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende
Nadere informatieHelder schrijven voor juridische beroepen. Taaltrainingen op maat van elke juridische professional
Helder schrijven voor juridische beroepen Taaltrainingen op maat van elke juridische professional Tekstredactie: (her)schrijven, eindredactie en correcties "De juridische taal is waarschijnlijk de enige
Nadere informatieBasis leergang opleider medezeggenschap. Dr. Martha Meerman
Basis leergang opleider medezeggenschap Dr. Martha Meerman Wat is AIAS/UvA Onderzoek, opleidingen en conferenties over arbeidsmarkt, sociale zekerheid, zeggenschap, beleid etc. Interdisciplinair, vergelijkend,
Nadere informatieTrainingsbrochure: Overtuigen, spreken en presenteren. www.bureauspraakwater.nl
Trainingsbrochure: Overtuigen, spreken en presenteren www.bureauspraakwater.nl Overtuigen, spreken en presenteren INHOUD VAN DE TRAINING Deze training combineert de meest waardevolle aspecten van onze
Nadere informatieExcel 2016 voor Mac Gevorderd
Excel 2016 voor Mac Gevorderd Kosten: 325,- excl. BTW per deelnemer Duur: 1 dag Max Deelnemers: 10 In deze 1-daagse cursus Excel 2016 voor Mac Gevorderd behandelen we de uitgebreide mogelijkheden die Excel
Nadere informatieFoutloos nederlands. Scriptplus biedt kwaliteit in schrijven
Foutloos nederlands Scriptplus biedt kwaliteit in schrijven In deze interactieve en speelse cursus zetten we de belangrijkste grammatica- en spellingregels op een rij. Je krijgt antwoord op al je taalvragen
Nadere informatieU15-1 Sociale veiligheid en omgaan met agressie e-learning CBR Registratienummer. 2. Naam opleider
1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201815-001 / 30-01-2018 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U15-1 Sociale veiligheid en omgaan met agressie, e-learning (systeem:
Nadere informatieLoopbaancoaching Module 2
Loopbaancoaching Module 2 Tijdens deze tweede module binnen de leergang Loopbaanbegeleiding wordt je klaargestoomd om aan de slag te gaan als loopbaancoach. Actuele ontwikkelingen, zoals de flexibilisering
Nadere informatieBreidt netwerk min of meer bij toeval uit. Verneemt bij bedrijven wensen voor nieuwe
Accountmanager Accountmanager onderhoudt relaties met bedrijven en organisaties met het doel voor praktijkleren binnen te halen. Hij kan nagaan welke bedrijven hebben, doet voorstellen voor bij bedrijven
Nadere informatiemens en organisatie samen in beweging
mens en organisatie samen in beweging LTC heeft haar dienstverlening 25 jaar geleden opgezet om mensen en organisaties in hun ontwikkeling te stimuleren en motiveren. In onze aanpak staat het vergroten
Nadere informatieTRAINING Professioneel adviseren voor interne adviseurs Adviseren als tweede beroep - open inschrijving -
TRAINING Professioneel adviseren voor interne adviseurs Adviseren als tweede beroep - open inschrijving - Het vak van intern adviseur De meeste interne adviseurs hebben vaak twee beroepen: naast het vak
Nadere informatieU45-3 Actualisering kennis vakbekwaamheid chauffeur e-learning CBR Registratienummer. 2. Naam opleider
1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201845-003 / 13-03-2018 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U45-3, Actualisering kennis vakbekwaamheid chauffeur, 1-daagse, e-learning
Nadere informatieU levert maatwerk, wij ook. Zakelijke taaltrainingen op maat.
Klantbeoordelingen 2015 - zakelijke taaltrainingen januari t/m december 2015, n = 1.247 Klantenwaardering Vraagstelling Uitstekend Goed Voldoende Onvoldoende Slecht Wat vindt u van het gebruikte lesmateriaal?
Nadere informatieKENNISPLATFORM voor communicatieprofessionals in het voortgezet onderwijs. Editie
KENNISPLATFORM voor communicatieprofessionals in het voortgezet onderwijs Editie 2011-2012 Onderwijscommunicatie ontwikkelt zich Communicatie is een belangrijk thema geworden binnen het onderwijs. Schooldirecties
Nadere informatieDit is een door het CCV goedgekeurd lesplan
Pagina 1 van 6 1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201719-002 / 09-08-2017 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U19-1, Leefstijl, e-learning (systeem: All Secure Cargo)
Nadere informatieU19-1 Leefstijl e-learning CBR Registratienummer. 2. Naam opleider
1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201719-002 / 09-08-2017 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U19-1, Leefstijl, e-learning (systeem: All Secure Cargo) 5. Doel De
Nadere informatieVERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON. Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON
VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON Introductie
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieJunior medewerker Bezwaar en Beroep
Kennis van de Overheid Junior medewerker Bezwaar en Beroep Talentprogramma voor jonge professionals Investeer in de toekomst van uw afdeling Junior talenten kunnen een bijzondere rol spelen bij de transformatie
Nadere informatieLeergang Deelnemeradministraties
DEFINITIEF Leergang Deelnemeradministraties 1/9 21 november 2013 PBLQ HEC - Leergang Deelnemeradministraties Leergang Deelnemeradministraties Plan van Aanpak versie 1.0 datum 21 november 2013 Inhoudsopgave
Nadere informatieThema in de kijker : Filosoferen met kinderen
Thema in de kijker : Filosoferen met kinderen Wat is filosoferen met kinderen? Samen op een gestructureerde wijze nadenken en praten over filosofische vragen. Zoeken naar antwoorden op vragen die kinderen
Nadere informatiemaandag 9.30-12.30 dinsdag 9.30-12.30, 11.00-14.00, 19.30-22.30 woensdag 19.30-22.30 donderdag 9.30-12.30
Workshops! Meer creativiteit in je werk Interactieve bijeenkomsten vormgeven Ideeën voor promotie van jouw onderneming Nieuwe producten voor jouw bedrijf Creatieve werkvormen (serie van 4 workshops) Wegens
Nadere informatiePost-hbo cursus Jobcoach
Post-hbo cursus Jobcoach Voor veel mensen met een arbeidshandicap is terugkeer naar betaald werk geen optie. Aan de zijlijn van de samenleving staan echter ook niet. Een jobcoach helpt om een passende
Nadere informatieBeweging in veranderende organisaties
Beweging in veranderende organisaties Kilian Bennebroek Gravenhorst Werken met vragenlijsten voor versterking van veranderingsprocessen PROFESSIONEEL ADVISEREN 5 Inhoud Voorwoord 7 Opzet van het boek 9
Nadere informatieCOMMUNICEREN VANUIT JE KERN
COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie
Nadere informatieVeel gestelde vragen
1. Welke cursussen biedt Ad Appel Taaltrainingen? Er zijn cursussen Inburgering en Nederlands als Tweede Taal op alle niveaus van A1 tot C1. U kunt lessen volgen voor alle vaardigheden of voor één vaardigheid
Nadere informatieDé taaltraining voor zakelijk succes!
TAALTRAINER VOOR PROFESSIONALS Uw carrière een boost geven? Met uw bedrijf succesvol zakendoen in het buitenland? Uw communicatie met collega s en klanten optimaliseren? Dé taaltraining voor zakelijk succes!
Nadere informatieProgrammeren in Excel 2010 met VBA Gevorderd
Programmeren in Excel 2010 met VBA Gevorderd Kosten: 850,- excl. BTW per deelnemer Duur: 2 dagen Max Deelnemers: 10 Programmeren in Excel 2010 met VBA Gevorderd is een praktijkgerichte tweedaagse cursus.
Nadere informatieTraining Resultaatgericht Coachen
Training Resultaatgericht Coachen met aandacht voor zingeving Herken je dit? Je bent verantwoordelijk voor de gang van zaken op je werk. Je hebt alle verantwoordelijkheid, maar niet de bijbehorende bevoegdheden.
Nadere informatieMaatwerk & opleidingsadvies
WO Maatwerk & opleidingsadvies HBO IS DE WATERKENNIS VAN JOUW ORGANISATIE OP PEIL? MBO H2O www.wateropleidingen.nl Lifelong Learning in de watersector Wat zijn de voorwaarden en gevolgen van doorstroming
Nadere informatieDienstenbeschrijving communicatieve vaardigheden
Dienstenbeschrijving communicatieve vaardigheden Training-1 Training-2 Training-3 : Basistraining communicatieve vaardigheden : Communicatieve vaardigheden voor professionals : Hoe voer ik een intakegesprek
Nadere informatieBasisopleiding Mediation. Algemene Informatie
Basisopleiding Mediation Algemene Informatie Pagina 2 van 9 1 Inleiding 3 2 De opleiding 4 2.1 Naam van de opleiding 2.2 Data en tijden najaar 2015 4 2.3 Doelgroep 5 2.4 Toelatingseisen en/of intake 5
Nadere informatieCursussen en begeleiding van topkwaliteit
Cursussen en begeleiding van topkwaliteit Helder Schrijven Balance Consultancy www.balancecaribbean.com Teksten met effect Zijn uw teksten overtuigend? Het schrijven van goede brieven, memo s, beleidsnota
Nadere informatieSchool voor. Jungiaanse. Psychologie. C.G. Jung. Studiegids 2014 2015
School voor Jungiaanse C.G. Jung Psychologie s-hertogenbosch Threes Brouwers Studiegids 2014 2015 DATA VAN DE LESSEN Beginnersgroep Jungiaanse psychologie s morgens: Volksuniversiteit s-hertogenbosch:
Nadere informatieHandleiding Werkvormen Vragen stellen
Handleiding Werkvormen Vragen stellen Inhoud 1. Inleiding 2. Vragen stellen 3. Werkvormen 3.1. Vragenvuurtje 3.2. Geen Ja / Geen Nee 3.3. Doorzagen 3.4. De onbekende weg 1. Inleiding Voor de dialoog is
Nadere informatieCursussen en begeleiding van topkwaliteit
Cursussen en begeleiding van topkwaliteit Helder Schrijven Balance Consultancy www.balance.an Teksten met effect Zijn uw teksten overtuigend? Het schrijven van goede brieven, memo s, beleidsnota s en adviezen
Nadere informatieBeoordelingsrapport. Keimaat is een product van b&t begeleiding en training B.V.
Beoordelingsrapport Keimaat is een product van b&t begeleiding en training B.V. Beoordelingsrapport van: mevr. K. Rozegeur Dit beoordelingsrapport is gemaakt op: 8 juli 2010 Beoordelingsperiode: augustus
Nadere informatieLeergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR
Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR Cursusdag 1 09:30 uur Kennismaking We starten deze module een kennismaking. We inventariseren de verwachtingen van alle deelnemers. U krijgt een toelichting
Nadere informatieKennis van de Overheid. Samenwerken met omgevingsdiensten? Richting goed opdrachtgeverschap. Training
Kennis van de Overheid Samenwerken met omgevingsdiensten? Training Inleiding Herkent u zich in de worsteling met uw rol als opdrachtgever van de omgevingsdienst? Gemeenten en provincies zijn immers zowel
Nadere informatieHieronder geven wij antwoord op een aantal vragen, die van belang kunnen zijn bij het kiezen van een school voor uw kind(eren).
Waarom kiezen voor onze school? Het is geen gemakkelijke opgave, een goede basisschool te kiezen voor uw kind(eren). De basisschool vervult immers een belangrijke rol in de opvoeding en ontwikkeling van
Nadere informatieMicrosoft Project 2013 Basis
Microsoft Project 2013 Basis Kosten: 795,- excl. BTW per deelnemer Duur: 2 dagen Max Deelnemers: 10 Projecten opzetten en planningen beheren In deze praktijkgerichte tweedaagse cursus Microsoft Project
Nadere informatieBeoordelingsformulier tweedelijns toezicht
Datum beoordeling Naam + reg. nummer opleider Cursuscode + naam Eindresultaat : Voldoende / Onvoldoende* * zie pagina 6 Bevindingen Samenvattende uitwerking van bevindingen. Indien er onderdelen als aandachtspunten
Nadere informatieCOACHEND LEIDERSCHAP. vierdaagse training. Heb je vragen over deze training? Bel ons op telefoonnummer:
COACHEND LEIDERSCHAP vierdaagse training Heb je vragen over deze training? Bel ons op telefoonnummer: 074-245 26 45 PROGRAMMA Als leidinggevende heb je te maken met verschillende medewerkers met ieder
Nadere informatieBESTUURSOPDRACHT MAJEURPROJECT VOORTGEZET ONDERWIJS Gemeenteraad
BESTEMD VOOR BESTUURSOPDRACHT MAJEURPROJECT VOORTGEZET ONDERWIJS Gemeenteraad STATUS Openbaar DATUM BESTUURLIJKE Wethouder F. Strik OPDRACHTGEVER AMBTELIJKE OPDRACHTGEVER H. Damen hoofd Afdeling Beleid
Nadere informatieRapportage Competenties. Bea het Voorbeeld. Naam: Datum:
Rapportage Competenties Naam: Bea het Voorbeeld Datum: 24.03.2016 Email: support@meurshrm.nl Bea het Voorbeeld / 24.03.2016 / Competenties (QPN) 2 Inleiding In dit rapport wordt ingegaan op de competenties
Nadere informatieU07-1 Criminaliteitspreventie e-learning CBR Registratienummer. 2. Naam opleider
1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201807-001 / 30-01-2018 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U07-1 Criminaliteitspreventie, e-learning (systeem: All Secure Cargo)
Nadere informatieCursusprogramma PVT en sociaal beleid
Cursusprogramma PVT en sociaal beleid Consultaat info@consultaat.nl T 073 6900334 Inleiding De PVT heeft adviesrecht met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden in de organisatie en instemmingsrecht met betrekking
Nadere informatieWerkvolk gezocht. Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les:
Werk graad 1 Lesvoorbereiding Werkvolk gezocht Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de beroepenkaartjes 2 uit als er maximum 18 kinderen in jouw
Nadere informatieProgrammeren in Excel met VBA
Programmeren in Excel met VBA Kosten: 995,- excl. BTW per deelnemer Duur: 3 dagen Max Deelnemers: 10 Deze praktijkgerichte driedaagse training Programmeren in Excel met VBA maakt u bekend met de concepten
Nadere informatieKinder Taijiquan. De cursusdagen voor Beatrixschool Blinkertpad EX Haarlem
Kinder Taijiquan Opleiding kinder Tai Chi voor docenten Organisatie van Stichting Taijiquan Nederland STN 2016 te Haarlem Tái Chi School Kennemerland www.taichikennemerland.nl Een samenwerking van de volgende
Nadere informatieDe maatwerkcursus Microsoft Outlook 2016 Basis is uitermate geschikt voor iedereen die alle elementaire onderwerpen wil leren.
Outlook 2016 Basis Kosten: 325,- excl. BTW per deelnemer Duur: 1 dag Max Deelnemers: 10 Het kloppend hart van je dagelijks werk Met Microsoft Outlook 2016 kun je al jouw e-mailberichten, afspraken, aantekeningen,
Nadere informatieDe maatwerkcursus Mircosoft Outlook Basis is uitermate geschikt voor iedereen die alle elementaire onderwerpen wil leren.
Outlook Basis Kosten: 325,- excl. BTW per deelnemer Duur: 1 dag Max Deelnemers: 10 Het kloppend hart van uw dagelijks werk Met Microsoft Outlook houdt u al uw uw e-mailberichten, afspraken, aantekeningen,
Nadere informatieSociale wijkteams. en de lokale aanpak gezondheidsachterstanden. Training voor wijkteamleden
Sociale wijkteams en de lokale aanpak gezondheidsachterstanden Training voor wijkteamleden de training Na deze training hebben de deelnemers kennis en praktische handvatten voor de lokale aanpak van gezondheidsachterstanden.
Nadere informatiePRINCE2 Foundation. 1264,- excl. BTW per deelnemer Duur: Kosten: 3 dagen Max Deelnemers: 12
PRINCE2 Foundation Kosten: 1264,- excl. BTW per deelnemer Duur: 3 dagen Max Deelnemers: 12 Tijdens deze training krijgt u uitleg over de opzet van het PRINCE2 -model. We geven u inzicht in hoe verschillende
Nadere informatieMEDIATION: INSTRUMENT VOOR CONFLICTMANAGEMENT. Specialisatietraining
MEDIATION: INSTRUMENT VOOR CONFLICTMANAGEMENT Specialisatietraining Mediation: instrument voor conflictmanagement Doelgroep Deze specialisatietraining is bij uitstek geschikt voor 'organisatie-interne'
Nadere informatieDoorloop je eigen Traject!
Traject en VakTraject brengen Zakelijke Communicatie/Nederlands op het gewenste niveau Doorloop je eigen Traject! Blijvend in prijs verlaagd! Traject is al 12,5 jaar hét lesmateriaal Zakelijke Communicatie/
Nadere informatieBeoordeling Stage 2 Code: ST2
Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Marijke Bax Cijfer docentbegeleider Studentnummer: 2142490 9 Docentbegeleider: MHN Cijfer praktijkbegeleider Praktijkbegeleider: Monique de Jong 9 Stageperiode: 1-3-13
Nadere informatieBeoordeling Stage 2 Code: ST2
Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Suzanne Huig Cijfer docentbegeleider: Studentnummer: 2134154 8 Docentbegeleider: Joop leuren Praktijkbegeleider: Rob van Trier Cijfer praktijkbegeleider: Stageperiode:
Nadere informatieU03-1 Lading Zekeren CBR Registratienummer. 2. Naam opleider
1. CBR Registratienummer 2. Naam opleider 3. Versienummer en datum 201703-002 / 01-08-2017 4. Cursuscode, cursusnaam en type training U03-1, Lading Zekeren, e-learning (systeem: All Secure Cargo) 5. Doel
Nadere informatieJe effectiviteit als projectleider wordt door drie factoren bepaald:
Projectmatig Werken/Werken in Projecten 1. Aanleiding Projectmatig werken en het werken in projecten zijn in veel organisaties bekende termen en procedures. Hun toepassing wordt gezien als een effectieve
Nadere informatieHeb je het veel te druk? Vind je het moeilijk om te kiezen? Vind je het lastig om anderen te overtuigen van jouw meerwaarde?
Heb je het veel te druk? Vind je het moeilijk om te kiezen? Vind je het lastig om anderen te overtuigen van jouw meerwaarde? Volg dan deze 2-daagse Masterclass. Hierin leer je werken met het Strategisch
Nadere informatieInformatieblad. Opleiding beheerder brandmeldinstallatie (BBMI)
Informatieblad Opleiding beheerder brandmeldinstallatie (BBMI) Waarom kiezen voor ccb groep? In 1,5 dagen uw diploma Beheerder brandmeldinstallatie behalen interactief lesprogramma met veel ruimte voor
Nadere informatieBasiscursus Onderwijsbeleid
Kennis van zaken Onderwijsbeleid blijft in beweging. Dit betekent nieuwe aandachtspunten maar ook ruimte om, in overleg met schoolbesturen en overige organisaties, zaken anders en beter te organiseren.
Nadere informatieBeperkte zelfkennis. Beperkte kennis sterke en zwakke kanten. Overzicht. Waarom speciale aandacht voor het kiezen van een vervolgopleiding?
Kiezen van een vervolgopleiding voor VO-leerlingen (met psychische problemen) Evaluatieonderzoek Overzicht Waarom speciale aandacht voor het kiezen van een vervolgopleiding? Het kiezen-traject met oefening
Nadere informatieTeam:Sales en Marketing Datum: 21-04-2011 WICKED TEAMS RAPPORT
Team:Sales en Marketing Datum: 21-04-2011 WICKED TEAMS RAPPORT 1. Inleiding Het Team Testing team heeft de WickedTeams Teamanalyse gedaan. Deze teamanalyse geeft inzicht in een aantal kenmerken die van
Nadere informatieCURSUS Starten met een BOUWTEAM
CURSUS Starten met een BOUWTEAM Het Bouwteam wint aan populariteit. Het is een contractvorm die beoogt het beste uit alle partijen te halen. Maar wanneer is deze contractvorm geschikt? En hoe ziet zo n
Nadere informatieCertificeringsprocedure VASMO voor leergangen ambtelijk secretarissen
Certificeringsprocedure VASMO voor leergangen ambtelijk secretarissen - 2011 Deze procedure is vastgesteld in de vergadering van de VASMO-commissie opleidingen op 7 september 2011 en op 13 oktober 2011
Nadere informatieBachelor of Business Administration (MER opleiding)
Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden
Nadere informatieJe hebt de keuze uit verschillende trainingsvormen: individuele training, in-company training en open inschrijving.
Excel Cursus Basis Kosten: 325,- excl. BTW per deelnemer Duur: 1 dag Max Deelnemers: 10 Leer de basisfuncties van Excel Met Microsoft Excel maak je handige tabellen, rekenmodellen, grafieken en nog veel
Nadere informatieScrum@school - Technasium Noord 2016
Scrum@school - Technasium Noord 2016 Veranderingen door Scrum@school Onderzoekje onder 16 docenten bij afsluiting basistraining. -4-3 -2-1 0 +1 +2 +3 +4 1. Werkplezier leerlingen XXXX XXX XXXXXXXX X 2.
Nadere informatieToolbox Overheidsparticipatie & Organisatieverandering. 10 voorbeelden Hoe om te gaan met participatie?
Toolbox Overheidsparticipatie & Organisatieverandering 10 voorbeelden Hoe om te gaan met participatie? PAS OP! De varianten die worden aangeboden leiden niet automatisch tot succes. Alle varianten zijn
Nadere informatie