N381 NATUURLIJK! voor leerlingen groep 7 en 8 basisschool voor leerlingen groep 7 en 8 basisschool

Transcriptie

1 N381 NATUURLIJK! voor leerlingen groep 7 en 8 basisschool voor leerlingen groep 7 en 8 basisschool 1

2

3 1. De N381: een snellere en veiliger weg. De provinciale weg tussen Drachten en de grens met Drenthe, de N381, is een drukke weg. Er rijden niet alleen veel personenauto s maar ook veel vrachtauto s. Meer dan op andere provinciale wegen. De N381 is dan ook een belangrijke weg. Omdat er veel vrachtwagens rijden, halen andere auto s vaak gevaarlijk in. Zij vinden de vrachtwagens te langzaam gaan. Of ze nemen sluiproutes over de smallere wegen in de omgeving. Maar die wegen zijn daar niet voor bedoeld. Al dit verkeer geeft hinder voor de omwonenden en zorgt voor onveilige situaties. Bovendien kun je op sommige plaatsen moeilijk de drukke weg over steken. Dit werkboek gaat over het wegenproject N381 Natuurlijk!. Met dit project wil de provincie Fryslân de N381 en de infrastructuur rond de N381 flink verbeteren. De weg en het gebied er om heen worden daardoor veiliger en beter bereikbaar voor alle verkeer. Zo wordt de N381 een stroomweg, waardoor er een snellere én veiliger verbinding met Drenthe en Duitsland ontstaat (belangrijk voor de bedrijven in Fryslân). Ook komen er nieuwe fiets- en wandelpaden, er wordt meer ruimte voor afvoer van regenwater gemaakt en een beter leefgebied voor dieren gecreëerd. Met dit werkboek leer je hierover meer. 1 2

4 Wat bedoelen we met een stroomweg? Zoek het op internet op en schrijf jouw antwoord hieronder op Infrastructuur is een woord dat je niet elke dag tegen komt. Wat denk je dat we hier met infrastructuur bedoelen? Zoek het op en schrijf jouw antwoord hieronder op.... Langs welke dorpen en buurtschappen loopt de N381 nu? Zoek op met een kaart of met Google Maps en schrijf jouw antwoord hieronder op Als de wegen door en langs de dorpen druk zijn, geeft dat de bewoners overlast. Welke overlast zullen de bewoners, denk je, van het vele verkeer hebben? Schrijf het hieronder op en bespreek het met elkaar

5 2. KNELPUNTEN IN HET VERKEER Waar kom jij knelpunten tegen? Knelpunten zijn plaatsen waar veel verkeer langs komt en waar je extra goed op moet letten, omdat je anders ongelukken krijgt. Zoals gezegd is het niet alleen op de N381 druk, maar ook op de wegen er om heen. Veel verkeer neemt namelijk sluiproutes. Wanneer jij naar school, sport of vriend(inn)en gaat, kom je vast ook langs plekken waar je altijd extra op moet letten voor het verkeer. De volgende opdracht is een opdracht voor de hele klas met de juf of meester. Welk deel van de N381 ligt bij jullie school in de buurt? Gebruik het digitale schoolbord en zoek dit op via Google Maps. Wijs de plekken aan waar jullie altijd extra op moeten letten voor ander verkeer en omcirkel deze. Waarom moeten jullie hier altijd extra opletten? Omdat Wat zou er volgens jullie gedaan moeten worden om deze plekken veiliger te maken?

6 2.2 - Hoe lossen we knelpunten op? Met het verbeteren van de N381 willen de provincie Fryslân en de gemeenten Opsterland en Ooststellingwerf de knelpunten in het verkeer oplossen. Om knelpunten in het verkeer op te lossen, moet er altijd eerst een plan worden gemaakt. Daarin staat wat je wilt gaan doen, hoe daarmee het knelpunt wordt opgelost en hoe het moet worden uitgevoerd. Zojuist zijn jullie hier al een beetje mee bezig geweest. Om een plan te maken, moet eerst heel wat worden uitgezocht. Is er bijvoorbeeld genoeg ruimte langs de weg om deze te verbreden of is het beter de weg om te leggen? Welke obstakels kom je tegen? Liggen er kabels in de grond? Hoe is de ondergrond? Moet deze met zand worden verstevigd? Van wie is de grond? Is het al van de provincie of moet het bijvoorbeeld eerst nog van een boer worden gekocht? Wie kunnen mogelijk last krijgen van de nieuwe weg? En wat voor soort weg moet er komen? Hoe kan het voor fietsers en voetgangers veiliger worden gemaakt? Hoe houden we zoveel mogelijk rekening met de planten en dieren? Hoe duur gaat het worden? Kan het ook goedkoper? Om een goed plan te maken moeten er allerlei stappen worden genomen. Op de volgende bladzijde noemen we 7 stappen. De stappen staan alleen niet in de goede volgorde. Wat denk jij wat de goede volgorde is? Lees eerst alle stappen op de volgende bladzijde aandachtig door. Zet nu de stappen in de goede volgorde. De eerste stap geef je het cijfer 1 en zo verder. Om je een beetje op weg te helpen, hebben we stap 1 alvast aangegeven. 5

7 STAP... Gesprekken met omwonenden. Wat zijn de opmerkingen van de omwonenden? STAP... Vergunningen aanvragen. Wil je bouwen dan moet je hiervoor toestemming van de gemeente of provincie vragen. STAP 1 Onderzoek. Wat zijn de knelpunten en waar komt dat door? STAP... Wegenbouwers vragen het werk uit te voeren. Wie kan dit het beste en het goedkoopste? STAP... Ontwerp definitief maken. Hierin wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de opmerking van de omwonenden. STAP... Ontwerp. Er wordt een ontwerp van de beste oplossing gemaakt. STAP... Politiek besluit. Het bestuur van de gemeenten en provincie gaan akkoord met het uitvoeren van het definitieve ontwerp. 1 6

8 3. N381 Natuurlijk! Bij het maken van het plan voor de N381 is het net zo gegaan als in het vorige hoofdstuk is beschreven. Het plan voor de N381 heet N381 Natuurlijk!. In het kaartje hiernaast zie je hoe de nieuwe weg loopt. Dit is in rood aangegeven. Op bladzijde 3 heb je aangegeven langs welke dorpen en buurtschappen de N381 loopt. Wat valt je op wanneer je de nieuwe weg vergelijkt met de oude weg? Over het wegenproject N381. Natuurlijk! is ook een website: Hier vind je alles over de achtergrond van het plan en wat er allemaal aan en om de N381 gaat gebeuren. Waarom heet het plan N381 Natuurlijk!? Kijk onder en schrijf het in jouw eigen woorden hieronder op Op de website vind je ook welke maatregelen allemaal worden genomen om de N381 en de wegen er om heen veiliger te maken, zodat het verkeer beter en sneller doorstroomt. In het volgende stuk gaan we hier op in. 7

9 3.2 - Maatregelen Maatregelen zijn afspraken die we met elkaar maken om de knelpunten daadwerkelijk op te lossen. Dat kan bijvoorbeeld door het verbreden of versmallen van een weg. Door klinkers in plaats van asfalt te gebruiken of door het aanleggen van een viaduct, fietstunnel of rotonde. In de wegenbouw noemen we dit kunstwerken. De volgende opdracht is weer voor de hele klas. In paragraaf 2.1 hebben jullie aangegeven welke knelpunten jullie in de buurt tegen komen en hoe dit volgens jullie opgelost zou kunnen worden. Kijk op de website onder Publicaties. Hier vind je bij de downloads een Tracéfolder. Kijk op de Tracéfolder welke maatregelen bij jullie in de buurt worden genomen. Helpen die maatregelen, volgens jullie, om de door jullie genoemde knelpunten op te lossen? Bespreek dit met elkaar. Ja, want... Nee, want

10 3.3 - Gebiedsontwikkeling Naast het werk aan de N381, gebeurt er ook veel in het gebied rondom de nieuwe weg. Dit noemen we gebiedsontwikkeling. Zo is er onder andere aan de dieren gedacht. Veel dieren trekken rond in het gebied, maar onderweg komen zij veel obstakels tegen, zoals wegen en sloten die plotseling ophouden. Voor dassen, otters en vissen komen straks speciale tunnels en oversteekplaatsen, zodat zij vrijer kunnen bewegen. In Nederland regent het steeds vaker en harder. Dat water wordt opgevangen in sloten. Als het hard regent, is er soms niet genoeg ruimte voor het water. In het gebied komt nu meer ruimte voor het opvangen van water. Dit gebeurt door een nieuwe waterberging aan te leggen en sloten te verbreden. Als mensen vrij zijn gaan ze graag fietsen of wandelen. Dit noemen we ook wel recreëren. Bij de bewoners in het gebied leven veel ideeën voor nieuwe wandel- en fietspaden. Een aantal wordt uitgevoerd, zodat bewoners en toeristen beter kunnen recreëren. Ga naar en klik op Projectkaart, onderaan de bladzijde kun je de Projectkaart openen. Klik op legenda. Schrijf hieronder op wat de N, de W en de R in de rode bolletjes betekenen. N:... W:... R:... Zet de schuifbalk ongeveer halverwege, zodat je een flink stuk op de kaart inzoomt. Schrijf de titel op van W4, W1, R13, N1. W4:...W1:... R13:... N1:... Dit zijn enkele voorbeelden van wat wordt gedaan. Welke ontwikkeling vind jij het belangrijkst, natuur, water, of recreatie?... Waarom? Bespreek dit met elkaar. 9

11 4. AAN HET WERK! De plannen om de doorstroom van het verkeer te verbeteren zijn klaar! Nu worden wegenbouwbedrijven gevraagd of zij het werk kunnen doen en wat dat kost. De wegenbouwbedrijven gaan dan heel hard aan het denken en rekenen. Degene die het plan het beste en goedkoopste kan uitvoeren, krijgt de opdracht Calculeren Stel je hebt zelf een wegenbouwbedrijf en wordt gevraagd een fietspad van 2 kilometer lang en 2,5 meter breed aan te leggen. De ondergrond is van klei. Wat heb je allemaal nodig? 1 Klei is als ondergrond niet stevig genoeg en dus moet er eerst over de hele lengte en breedte van het pad tot 25 cm diep klei uitgegraven worden. Nodig: 1 graafmachine + 1 machinist. Hoe lang? 5 werkdagen. 2 Daarna moet het uitgegraven pad weer met zand worden opgevuld. Nodig: zand + 1 graafmachine + 1 machinist + 1 straatmaker. Hoe lang? 1 werkdag. 3 Het zand moet wat inklinken en daarna worden er bakstenen gelegd. Nu heb jij toevallig een machine die zelf een hele rij bakstenen in één keer over de hele breedte van het fietspad kan leggen. Dat gaat dus lekker snel. Nodig: 1 baksteenlegmachine + 2 medewerkers om de machine te bedienen. Hoe lang? 4 werkdagen. 4 Aan de zijkanten van het pad blijven altijd stukjes open. Hier moeten halve bakstenen worden gelegd. Ofwel: het pad moet worden afgewerkt. Nodig: 1 straatmaker. Hoe lang? 2 werkdagen. 1 10

12 Kosten 1 medewerker (machinist, straatmaker): 300 per werkdag graafmachine: 400 per werkdag baksteenlegmachine: 600 per werkdag zand: 15 per m 3 Hoeveel kost het aanleggen van het fietspad in totaal wanneer jij dat met jouw bedrijf mag doen? Reken het stap voor stap uit en tel dan alles bij elkaar op. Stap 1 1 Graafmachine à 400 per werkdag x 5 werkdagen =... 1 machinist à 300 per werkdag x 5 werkdagen = Totaal stap 1 = Stap 2 Hoeveel m 3 zand heb je nodig?... meter lengte x... meter breedte x... meter diepte =... m 3 1 m 3 zand kost 15. Dan kost... m 3 in totaal =... Reken het zo verder zelf uit. Degene die, net als jij, uitrekent wat een werk gaat kosten heet een calculator. Jij hebt nu dus het werk van een calculator gedaan! 11

13 4.2 - Beroepen in de bouw In de rekensom hiervoor kwamen we het beroep van machinist, straatmaker en calculator al tegen. Maar er zijn nog veel meer beroepen in de bouw. Hieronder vind je een korte omschrijving van 6 beroepen en een fotootje. Verbind de beschrijving met het beroep wat er bij hoort. IK VERTAAL HET ONTWERP NAAR HOE DIT GEBOUWD MOET WORDEN Ik maak een werktekening en omschrijving van hoe er gebouwd moet worden. Aan de hand hiervan kunnen de aannemer en anderen aan de slag. Landmeetkundige IK ZORG VOOR DE JUISTE ONDERGROND Gebouwen, wegen, viaducten: alles moet op de juiste ondergrond worden gebouwd anders verzakt de boel en gaat het kapot. Ik werk met grondverzetmachines, zoals graafmachines om voor die juiste ondergrond te zorgen. Werkvoorbereider IK ZET MATEN UIT VAN WEGEN OF GEBOUWEN DIE NOG GEBOUWD MOETEN WORDEN Ik kan midden in een landschap staan en toch zien hoe een gebouw, weg of viaduct in een omgeving past. Mijn waterpasinstrument is mijn belangrijkste gereedschap. Technisch tekenaar IK WERK OP DE GRENS VAN LAND EN WATER Ik maak o.a. steigers, bruggen en kades. Meestal werk ik in een ploeg samen met machinisten van grondverzetmachines. Uitvoerder IK BEN DE BAAS OP DE BOUWPLAATS Ik organiseer, coördineer en bewaak al het werk op de bouwplaats. Ik geef leiding aan alle mensen op de bouwplaats en zorg er voor dat zij veilig kunnen werken. Verder let ik er op dat het werk op tijd af komt en dat er goed werk wordt geleverd. Waterbouwer IK ZORG ERVOOR DAT IEDEREEN OP TIJD ZIJN WERK KAN DOEN Ik werk op kantoor en koop het bouwmateriaal in, maak de bouwplanning en hou in de gaten of het bouwproces soepel verloopt. Kan iedereen doen wat hij moet doen? Is het materiaal er op tijd? Machinist grondverzet 1 12

14 Welk beroep lijkt jou leuk om te doen?... Waarom lijkt jou dit een leuk beroep? Past dit bij jou? Ja/Nee, want

15 5. MAAK HET MEE! Willen jullie zelf met de klas bij één van de projecten van de N381 kijken? Dat kan! Vraag jullie juf of meester contact op te nemen met Bouwen aan de Bouw. Een professional van het wegenbouwbedrijf vertelt op locatie wat er wordt gedaan en welke beroepen er aan werken. Ook kunnen jullie zelf even aan de slag. Bouwen aan de Bouw is een initiatief van de bouwbedrijven in Friesland om kinderen zoals jullie te laten zien wat er allemaal in de bouw gebeurt. Dit doen ze onder de slogan MAAK HET MEE. Wie weet is de bouw later ook wat voor jou. Contactgegevens E. T Colofon Tekst: Vormgeving: Fotografie: Tineke de Groot, Bouwen aan de Bouw Foppe Jorna, Veilig Verkeer Nederland Jan van der Wal, MerkMakers dtp-producties Foto s beschikbaar gesteld door Bouwen aan de Bouw, Boskalis Nederland, provincie Fryslân en fotoclub Harambe uit Appelscha Dit werkboek is een uitgave van provincie Fryslân, Project N381 Drachten - Drentse grens, Boskalis Nederland, Veilig Verkeer Nederland en Bouwen aan de Bouw. Het werkboek is mogelijk gemaakt door Boskalis Nederland. Wijnaldum, januari 2015 Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van het projectmanagement Bouwen aan de Bouw. 1 14

16