astrologie, wetenschap en onderzoek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "astrologie, wetenschap en onderzoek"

Transcriptie

1 astrologie, wetenschap en onderzoek Hans van Oosterhout 1-14

2 Nederlandse Vereniging, opgericht in 1971 Astrologen, wetenschappers en andere geïnteresseerden. NVWOA-leden zijn niet per definitie astrologen. De NVWOA neemt geen standpunt in wat betreft het wel of niet 'waar' zijn van de astrologie. Breed spectrum van ideëen daarover NVWOA wil podium bieden voor discussie en uitwisseling van ideëen stimuleren. hvo 11 maart

3 Wetenschap Vaak: wetenschap = 'science' = natuurwetenschap. 17e eeuw, Newton: theorieën en modellen vergelijken met experimenten en waarnemingen van de werkelijkheid. Doel: voorspellen, causale verbanden ontdekken, universele wetten, ('natuurwetten') ontdekken. hvo 11 maart

4 Wetenschappelijke methode hypothese opstellen onderzoeksmateriaal verzamelen controlegroep maken statistische toets: significante afwijking? hypothese niet verworpen "wijkt er iets duidelijk af van de verwachting?" ja nee hypothese verworpen meer onderzoek doen! nieuwe hypothese etc... hvo 11 maart

5 statistiek manier om te zien of er iets afwijkt van wat je zou verwachten 'significante afwijking' pas na verder onderzoek weet je of je iets gevonden hebt zegt nog niets over de bruikbaarheid Regen kans 90% 90% 80% 60% hvo mm maart

6 ... voorspellen, causale verbanden ontdekken, universele wetten, ('natuurwetten') ontdekken... 'risico': impliciet aannemen dat astrologie ook volgens causale verbanden moet functioneren maar veel onderzoeksresultaten laten zien dat dat niet zo is (althans niet zoals de wetenschap het zou willen) hvo 11 maart

7 symboliek Angela Voss The Astrology of Marsilio Ficino, Divination or Science?...that he (Ficino) is moving towards an understanding of the function of symbol as a means by which human beings may extend their powers of perception not only outwardly to the visible universe, but simultaneously, inwardly - into the human psyche as a mirror of the cosmos......this mode of perception will not regard stars and planets as causal agents, but as symbols which reflect back to the human soul its inextricable correspondence with the cosmos 7-14

8 Op wat voor manieren kun je eigenlijk naar astrologie kijken? Methode uit de godsdienstwetenschap David M.Wulff, (1991). Psychology of religion: Classic and contemporary views. Dirk Hutsebaut Postkritische geloofsschaal 8-14

9 Wulff stelt twee vragen: 1. Geloof je in transcendentie? "bestaat (er een) God"? 2. Interpreteer je religieuze teksten letterlijk of symbolisch? wel transcendentie letterlijk orthodox externe kritiek 2e naïviteit relativisme symbolisch geen transcendentie 9-14

10 Twee vragen voor astrologie: 1. Bestaan astrologische verbanden? "Zo boven, zo beneden"? 2. Interpreteer je astrologische teksten letterlijk of symbolisch? wel astrologische verbanden letterlijk traditioneel 2e naïviteit (skeptische) (relativisme) kritiek geen astrologische verbanden symbolisch 10-14

11 wel astrologische verbanden traditioneel voorspellend 2e naïviteit klassiek astrologie als divinatie psychologisch letterlijk symbolisch natuurwetenschappers (sociologen) skeptici externe kritiek (historici) relativisme geen astrologische verbanden 11-14

12 wel astrologische verbanden traditioneel voorspellend 2e naïviteit klassiek astrologie als divinatie psychologisch letterlijk symbolisch natuurwetenschappers (sociologen) skeptici externe kritiek (historici) relativisme geen astrologische verbanden 12-14

13 wel astrologische verbanden traditioneel voorspellend 2e naïviteit klassiek astrologie als divinatie psychologisch letterlijk symbolisch natuurwetenschappers (sociologen) skeptici externe kritiek (historici) relativisme geen astrologische verbanden 13-14

14 wel astrologische verbanden traditioneel voorspellend 2e naïviteit klassiek astrologie als divinatie psychologisch letterlijk symbolisch natuurwetenschappers (sociologen) skeptici externe kritiek (historici) relativisme geen astrologische verbanden 14-14

Astrologie, statistiek en seriemoordenaars

Astrologie, statistiek en seriemoordenaars Astrologie, statistiek en seriemoordenaars Hans van Oosterhout LDPA 29 maart 2013 1 Waarom statistiek? Heeft weinig opgeleverd aan directe ondersteuning van de astrologie Resultaten doorgaans negatief

Nadere informatie

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:

Nadere informatie

Naam:

Naam: D e P K G - s c h a a l d e e l 1 Naam: www.godsdienstmariagaard.weebly.com DE POSTKRITISCHE GELOOFSSCHAAL https://prezi.com/fjqt3mrggpcf/de-postkritische-geloofsschaal/ ACHTERGROND De Post-Kritische Geloofsschaal

Nadere informatie

Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?

Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla

Nadere informatie

De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl. The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style

De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl. The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style Jenny Thielman 1 e begeleider: mw. dr. Esther Bakker 2 e begeleider: mw. dr.

Nadere informatie

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen 16-06-2018 Enorm leuk om op deze manier ervaring met een bijzonder mens op te doen en de begeleiding is ook enorm goed. Ik heb een heel nieuw inzicht

Nadere informatie

it would be too restrictive to limit the notion to an "inner circle" in which the individual may live his own personal life as he chooses and to exclude therefrom entirely the outside world not encompassed

Nadere informatie

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Castricum

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Castricum Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Castricum 16-06-2018 Eyeopener in een wereld waarin je niet bekend bent. Bijzonder om in zo'n korte tijd zo intensief met iemand te spreken. Het was fantastisch

Nadere informatie

Het DRAMA van de ONEINDIGE WIL. The TRAGEDY of the ENDLESS WILL

Het DRAMA van de ONEINDIGE WIL. The TRAGEDY of the ENDLESS WILL 1 Het DRAMA van de ONEINDIGE WIL Zelfmoord bij Schopenhauer en Durkheim. Een psychologische, vergelijkende analyse. The TRAGEDY of the ENDLESS WILL Suicide in Schopenhauer and Durkheim A psychological,

Nadere informatie

Wetenschap hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Wetenschap hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61310 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

AXIOMATIEK VAN GETALLEN, vergezichten vanuit mijn ivoren toren

AXIOMATIEK VAN GETALLEN, vergezichten vanuit mijn ivoren toren AXIOMATIEK VAN GETALLEN, vergezichten vanuit mijn ivoren toren Bas Edixhoven Universiteit Leiden KNAW symposium Rekenen, 30 juni 2014 Wat volgt is slechts mijn eigen mening. Deze aantekeningen zal ik op

Nadere informatie

BEGRIJPEN EPISTEMISCH SIGNIFICANT?

BEGRIJPEN EPISTEMISCH SIGNIFICANT? BEGRIJPEN EPISTEMISCH SIGNIFICANT? CASUS BEHAVIORISME Kai Eigner Faculteit Wijsbegeerte, Vrije Universiteit Amsterdam NVWF Najaarssymposium SPUI25, Amsterdam, 17 december 2012 Opzet Understanding Scientific

Nadere informatie

Handleiding bij Wondere wetenschap

Handleiding bij Wondere wetenschap 18 Handleiding bij Wondere wetenschap Handleiding bij Wondere wetenschap les 1 De kracht en de grenzen van het wetenschappelijk denken 1 De leerlingen kunnen in hun eigen woorden de betekenis uitleggen

Nadere informatie

Wetenschaps- filosofie. Wolter Kaper AMSTEL-instituut

Wetenschaps- filosofie. Wolter Kaper AMSTEL-instituut Wetenschaps- filosofie Wolter Kaper AMSTEL-instituut Wetenschap en methode Vandaag: Wetenschapsfilosofie Wat is wetenschap? Hoe wordt vooruitgang geboekt? Zoeken naar waarheid? Bestaat er een tijdloze

Nadere informatie

Data Mining. Arno Siebes

Data Mining. Arno Siebes 1 X Data Mining Arno Siebes U en Databases 1 X Elke Nederlander zit in honderden databases: door uw bonuskaart weet AH precies wat U eet; elke keer dat U pint weet de bank waar U hoeveel geld uitgeeft;

Nadere informatie

Begeleid onderzoekend leren. Onderzoekend Leren Denken en Doen. CogniJef psychologisch perspecjef. Kennisontwikkeling. Kennisontwikkeling 5/22/13

Begeleid onderzoekend leren. Onderzoekend Leren Denken en Doen. CogniJef psychologisch perspecjef. Kennisontwikkeling. Kennisontwikkeling 5/22/13 Begeleid onderzoekend leren Onderzoekend Leren Denken en Doen Maartje Raijmakers, Tessa van Schijndel Psychologie, Uva Meie van Laar, Rooske Franse Science center NEMO Onderzoekend Leren: Denken en doen

Nadere informatie

Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere

Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere vrouwen: Onderzoek naar de relatie tussen angst, depressieve

Nadere informatie

Samenvatting Levensbeschouwing LV \'Over wondere feiten\' Hoofdstuk 1

Samenvatting Levensbeschouwing LV \'Over wondere feiten\' Hoofdstuk 1 Samenvatting Levensbeschouwing LV \'Over wondere feiten\' Hoofdstuk 1 Samenvatting door L. 887 woorden 16 juli 2013 7,1 10 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Samenvatting LV Over wondere feiten Hoofdstuk

Nadere informatie

Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie.

Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. 0 Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve

Nadere informatie

Kritisch denken over complexe politieke problemen. Margarita Jeliazkova Instituut ELAN, Universiteit Twente, Enschede

Kritisch denken over complexe politieke problemen. Margarita Jeliazkova Instituut ELAN, Universiteit Twente, Enschede Kritisch denken over complexe politieke problemen Margarita Jeliazkova Instituut ELAN, Universiteit Twente, Enschede Agenda Wat is kritisch denken en wat is het niet? Wat zijn complexe maatschappelijke

Nadere informatie

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking

Nadere informatie

Valkuilen bij Nulhypothese Toetsen inleiding tot het gastcollege van Dr. Eric-Jan Wagenmakers. Peter Grünwald HOVO

Valkuilen bij Nulhypothese Toetsen inleiding tot het gastcollege van Dr. Eric-Jan Wagenmakers. Peter Grünwald HOVO Valkuilen bij Nulhypothese Toetsen inleiding tot het gastcollege van Dr. Eric-Jan Wagenmakers Peter Grünwald HOVO 24-10 2011 Frequentistisch Toetsen Vrijwel alle wetenschappelijke onderzoeken waarover

Nadere informatie

Introductie in flowcharts

Introductie in flowcharts Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,

Nadere informatie

Verschillen tussen Allochtone- en Autochtone Jonge Studerende Moeders in het Ervaren van Dagelijkse Stress en het Effect ervan op de Stemming

Verschillen tussen Allochtone- en Autochtone Jonge Studerende Moeders in het Ervaren van Dagelijkse Stress en het Effect ervan op de Stemming Verschillen tussen Allochtone- en Autochtone Jonge Studerende Moeders in het Ervaren van Dagelijkse Stress en het Effect ervan op de Stemming Differences between Immigrant and Native Young Student Mothers

Nadere informatie

Docentenblad Tricky Tracks

Docentenblad Tricky Tracks De activiteit is op twee manieren mogelijk: door leerlingen zelfstandig in groepjes (a) of klassikaal (b). a Zelfstandig in groepjes Leerlingen volgen het bijgevoegde leerlingblad. Zij hebben ook per groepje

Nadere informatie

Astrologie en Wetenschap

Astrologie en Wetenschap Symposium Astrologie en Wetenschap 29 maart 2014 1 Astrologie en Relaties 29 maart 2014 Kees Jansen 2 Vraag Synastrie Demografie in de sterren Liefde op het eerste gezicht... Marriage Synastry Research

Nadere informatie

HR Analytics Dr. Sjoerd van den Heuvel

HR Analytics Dr. Sjoerd van den Heuvel HR Analytics Dr. Sjoerd van den Heuvel » Wat is HR Analytics? (en wat niet)» HR Analytics Hoe doe je dat?» Predictive analytics De heilige graal van HRM?» Klaar om te starten met (échte) HR Analytics?

Nadere informatie

MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen

MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen Maureen Rutten-van Mölken SELFIE tweede nationale workshop 29 maart 2018 Agenda 12:00 12:30u Inloop met koffie, thee en broodjes 12:30 12:45u Voorstelrondje 12:45

Nadere informatie

Kinderen van het universum

Kinderen van het universum Klaas Pier Mulder Recensie van: Lee Smolin, The life of the Cosmos Orion Books ltd, London, 1998, 416 p. Kinderen van het universum Lee Smolin vestigt in zijn boek The life of the Cosmos de aandacht op

Nadere informatie

Voor afmetingen waarvoor geen bewerkingsprijs staat vermeld gelden de prijzen op aanvraag

Voor afmetingen waarvoor geen bewerkingsprijs staat vermeld gelden de prijzen op aanvraag 19 x 13 x 19 x 1,5 mm 0,57 314,00 324,00 344,00 364,00 20 x 15 x 20 x 1,5 mm 0,61 314,00 324,00 344,00 364,00 25 x 15 x 25x 2 mm 0,96 227,00 237,00 257,00 277,00 10 x 20 x 10 x 2 mm 0,56 227,00 237,00

Nadere informatie

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet 1 2 3 4 MATERIAL PREPARING LESSON ATTITUDE TOWARD WORK Ik kom er vaak tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet

Nadere informatie

Hiermee rekenen we de testwaarde van t uit: n. 10 ( x ) ,16

Hiermee rekenen we de testwaarde van t uit: n. 10 ( x ) ,16 modulus strepen: uitkomst > 0 Hiermee rekenen we de testwaarde van t uit: n 10 ttest ( x ) 105 101 3,16 n-1 4 t test > t kritisch want 3,16 >,6, dus 105 valt buiten het BI. De cola bevat niet significant

Nadere informatie

Drijven maar! 3-5. Auteur : Kristof Van de Keere, VIVES, Belgium. jaar. Wetenschappelijke inhoud: Natuurwetenschap

Drijven maar! 3-5. Auteur : Kristof Van de Keere, VIVES, Belgium. jaar. Wetenschappelijke inhoud: Natuurwetenschap 3-5 jaar Wetenschappelijke inhoud: Natuurwetenschap Beoogde concepten/vaardigheden: Beoogde leeftijdsgroep: 3-5 jaar oud Duur van de activiteit: 20 minuten Samenvatting: Deze activiteit past binnen een

Nadere informatie

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691

Nadere informatie

Statistiek voor A.I. College 14. Dinsdag 30 Oktober

Statistiek voor A.I. College 14. Dinsdag 30 Oktober Statistiek voor A.I. College 14 Dinsdag 30 Oktober 1 / 16 2 Deductieve statistiek Orthodoxe statistiek 2 / 16 Grootte steekproef Voorbeeld NU.nl 26 Oktober 2012: Helft broodjes döner kebab vol bacteriën.

Nadere informatie

Zingeving en suïcide. Jessie Dezutter (PhD) KULeuven

Zingeving en suïcide. Jessie Dezutter (PhD) KULeuven Zingeving en suïcide Jessie Dezutter (PhD) KULeuven UP Zomerschool 2016 Zingeving en suicide Wat is betekenis zin in het leven (meaning in life)? Is betekenis in het leven belangrijk? Kan betekenis in

Nadere informatie

Hoofdvraag. Hoe kan interne en externe data gebruikt worden voor ziektepreventie bij klanten van DFZ?

Hoofdvraag. Hoe kan interne en externe data gebruikt worden voor ziektepreventie bij klanten van DFZ? Hoofdvraag Hoe kan interne en externe data gebruikt worden voor ziektepreventie bij klanten van DFZ? Data visualisatie (Grafieken, dashboards); Kwantitatieve analyse (cijfers, statistiek); Software Inzichten

Nadere informatie

Kanaalmanagement de ontwikkeling en inzet van nieuwe digitale kanalen

Kanaalmanagement de ontwikkeling en inzet van nieuwe digitale kanalen Kanaalmanagement de ontwikkeling en inzet van nieuwe digitale kanalen sneak preview Virtuele Assistent Samenwerking TU/Eindhoven Belastingdienst Positive Persuasive Technology & Domein Onderzoek dr. Jaap

Nadere informatie

Amsterdam University of Applied Sciences. Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication

Amsterdam University of Applied Sciences. Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication Amsterdam University of Applied Sciences Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication Citation for published version (APA): Kruit, P. (2012). Leren redeneren en

Nadere informatie

Omslag: Een klok in de vorm van een koffer, met sleutel, in het heelal. Symbolisch voor de sleutel tot reizen in de ruimtetijd

Omslag: Een klok in de vorm van een koffer, met sleutel, in het heelal. Symbolisch voor de sleutel tot reizen in de ruimtetijd Omslag: Een klok in de vorm van een koffer, met sleutel, in het heelal. Symbolisch voor de sleutel tot reizen in de ruimtetijd 1 2 Tempus Fugit De tijd vliegt MMXVI 3 4 Inhoud Voorwoord pag. 7 Zou het

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 Samenvatting door A. 1085 woorden 29 juni 2014 0 keer beoordeeld Vak ANW P1 Babylon: - alles wat aan de hemel gebeurt, heeft invloed op het leven op aarde. - goden zijn aanwezig

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited

Nadere informatie

TAALFILOSOFIE. Docenten: Dr. Rosja Mastop en Menno Lievers

TAALFILOSOFIE. Docenten: Dr. Rosja Mastop en Menno Lievers TAALFILOSOFIE Docenten: Dr. Rosja Mastop en Menno Lievers WAT IS TAALFILOSOFIE? De plaats van taalfilosofie in de wijsbegeerte INLEIDING METAFYSICA ETHIEK LOGICA LOGICA I termen II oordelen III redeneringen

Nadere informatie

Eindexamen filosofie vwo 2002-I

Eindexamen filosofie vwo 2002-I Opgave 1 Wetenschappelijke verklaringswijzen Maximumscore 3 1 Een goed antwoord bevat de volgende elementen: een antwoord op de vraag of de Weense Kring de uitspraak zinvol zou vinden: ja 1 een omschrijving

Nadere informatie

A. Business en Management Onderzoek

A. Business en Management Onderzoek A. Business en Management Onderzoek Concepten definiëren Een concept (concept) is een algemeen geaccepteerde verzameling van betekenissen of kenmerken die geassocieerd worden met gebeurtenissen, situaties

Nadere informatie

Doelstelling: Bijsturing van de opvattingen van de leerlingen met betrekking tot magnetische eigenschappen

Doelstelling: Bijsturing van de opvattingen van de leerlingen met betrekking tot magnetische eigenschappen 6-8 jaar Wetenschappelijk inhoud: Natuurkunde Beoogde concepten: Magnetische eigenschappen van verschillende voorwerpen, intensiteit van een magnetisch vel. Beoogde leeftijdsgroep: Leerlingen van 8 jaar

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag ,

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag , TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S95) op dinsdag 5-03-2005, 9.00-22.00 uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine

Nadere informatie

OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELGISCHE ONDERNEMER EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE RESULTATEN

OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELGISCHE ONDERNEMER EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE RESULTATEN OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELGISCHE ONDERNEMER EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE RESULTATEN 13 oktober 2017 hellocrowd.be @hellocrowdnl @hellobankbelgie METHODOLOGIE - Een

Nadere informatie

Drijven en Zinken. Naam: Leeftijd: Datum:

Drijven en Zinken. Naam: Leeftijd: Datum: Drijven en Zinken Naam: Leeftijd: Datum: VOORSPELLEN Vraag 1 VERKLAREN (hypothese) Ik denk dat het rechter blok gaat drijven/ zinken omdat EXPERIMENTEREN Dit zijn de materialen die we gebruikt hebben:

Nadere informatie

Vaak vervult de inleiding verschillende functies tegelijk. Welke vind je terug in deze tekst? Verklaar ook hoe je ze terugvindt. /2 Functie a: zin 1 b

Vaak vervult de inleiding verschillende functies tegelijk. Welke vind je terug in deze tekst? Verklaar ook hoe je ze terugvindt. /2 Functie a: zin 1 b Naam: Klas: Nr.: Datum: /20 Leesexamen: Spreken de sterren Deze leesoefening kunt u pas geven nadat 3.3 en 3.5 behandeld en getoetst zijn. Daardoor is deze leesoefening geschikt als examen in juni. Als

Nadere informatie

HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN

HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN Inleiding Statistische gevolgtrekkingen (statistical inference) gaan over het trekken van conclusies over een populatie op basis van steekproefdata.

Nadere informatie

TAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS?

TAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS? TAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS? MENTALISME John Locke (1632 1704) An Essay concerning Human Understanding (1689) MENTALISME Words in their primary or immediate Signification, stand for nothing, but the

Nadere informatie

Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017

Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017 Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017 Er is veel vraag naar nieuwe medicijnen voor zeldzame

Nadere informatie

Hypothese toetsen en het switch-criterium

Hypothese toetsen en het switch-criterium Hypothese toetsen en het switch-criterium S.L. van der Pas Met Peter Grünwald Lunchlezing DLF, 9 april 2014 Outline Voorbeeld p-waarden Modelselectie Switch-criterium Conclusie 1 / 17 Voorbeeld Soal &

Nadere informatie

Plaatsingslijst. Archiefnummer: 655 Archiefnaam: LAER Sector: Onderwijs en wetenschappen Soort archief: Persoonsarchief Datering:

Plaatsingslijst. Archiefnummer: 655 Archiefnaam: LAER Sector: Onderwijs en wetenschappen Soort archief: Persoonsarchief Datering: Plaatsingslijst Archief P.H. van Laer Archiefnummer: 655 Archiefnaam: LAER Sector: Onderwijs en wetenschappen Soort archief: Persoonsarchief Datering: 1932-1981 Katholiek Documentatie Centrum 2014 1 Rede

Nadere informatie

MIND & WORLD DILEMMA MYTH OF FRICTIONELESS THE GIVEN EVANS DAVIDSON SPINNING IN THE VOID

MIND & WORLD DILEMMA MYTH OF FRICTIONELESS THE GIVEN EVANS DAVIDSON SPINNING IN THE VOID MIND & WORLD 4. 1. DILEMMA MYTH OF FRICTIONELESS THE GIVEN BASED UPON EVANS DAVIDSON SPINNING IN THE VOID FRICTION = CAUSAL MIND & WORLD 3. 1. BALD NATURALISM: DENIES THAT THE SPONTANEITY OF UNDERSTANDING

Nadere informatie

Toeval, Synchroniciteit en Orakeltechnieken

Toeval, Synchroniciteit en Orakeltechnieken Vooruitblikkend mini-college Toeval, Synchroniciteit en Orakeltechnieken Psychologie van de Magie week 4 Opbouw presentatie Proloog: Biljart! Even terug naar vorige week Toeval Synchroniciteit En weer

Nadere informatie

Ondersteuning voor de astrologie uit de horoscopen van seriemoordenaars, het onderzoek van Jan Ruis

Ondersteuning voor de astrologie uit de horoscopen van seriemoordenaars, het onderzoek van Jan Ruis Ondersteuning voor de astrologie uit de horoscopen van seriemoordenaars, het onderzoek van Jan Ruis Samenvatting van het originele artikel in Correlation, Volume 25 (2) 2007/2008. Hans van Oosterhout,

Nadere informatie

Eindexamen Filosofie vwo II

Eindexamen Filosofie vwo II 3 Antwoordmodel Opgave 1 De empirische werkelijkheid 1 Een goed antwoord bevat de volgende elementen: een goede uitleg van wat het verificatie- en het confirmatieprincipe inhouden 2 een goede uitleg dat

Nadere informatie

Kritisch Realisme: de basics

Kritisch Realisme: de basics Kritisch Realisme: de basics Onderzoekersforum Centrum voor Migratie en Interculturele Studies Universiteit Antwerpen Antwerpen, 19 oktober 2007 Pagina 1 Kritisch Realisme wat? Kritisch Realisme In essentie

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

De Verborgen Boodschap van Buitenzintuiglijke Waarneming. Eric-Jan Wagenmakers

De Verborgen Boodschap van Buitenzintuiglijke Waarneming. Eric-Jan Wagenmakers De Verborgen Boodschap van Buitenzintuiglijke Waarneming Eric-Jan Wagenmakers Links? Rechts? Typ hier de footer 2 Uh la la Typ hier de footer 3 Links? Rechts? Typ hier de footer 4 Links? Typ hier de footer

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

Lorentz Lyceum. Datum: Onderwerp: Identiteit & samenleving

Lorentz Lyceum. Datum: Onderwerp: Identiteit & samenleving Lorentz Lyceum Datum: 3-4-2017 Onderwerp: Identiteit & samenleving Inhoudsopgave 1. Centrale vraag 2. Begripsverheldering 3. Plato s cave & Theseus s ship 4. Kant s Ruimte en Tijd 5. Vier vragen Immanuel

Nadere informatie

Statistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018

Statistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018 Statistiek in de alfa en gamma studies Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018 Wie ben ik? Marieke Westeneng Docent bij afdeling Methoden en Statistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Universiteit Utrecht

Nadere informatie

Inspectie beleid GDP Guideline. Ageeth Dekker Senior Inspecteur

Inspectie beleid GDP Guideline. Ageeth Dekker Senior Inspecteur Inspectie beleid GDP Guideline Ageeth Dekker Senior Inspecteur Agenda 1. Inleiding 2. Groothandelsvergunning 3. GDP inspecties, rapportage en certificaat 4. Samenvatting 5. Vragen 2 Inleiding Nieuwe GDP

Nadere informatie

Lichaamsbedekking isolatievermogen 6-8. Auteur : Annette Scheersoi, Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn, Germany. jaar

Lichaamsbedekking isolatievermogen 6-8. Auteur : Annette Scheersoi, Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn, Germany. jaar 6-8 jaar Wetenschappelijke inhoud: Biowetenschap, zoölogie, humane biologie Beoogde concepten/vaardigheden: Adaptatie, fysiologie, isolatie Beoogde leeftijdsgroep: 6-8 jaar oud Duur van de activiteit:

Nadere informatie

De relatie tussen intimiteit, aspecten van seksualiteit en hechtingsstijl in het dagelijks leven van heteroseksuele mannen en vrouwen.

De relatie tussen intimiteit, aspecten van seksualiteit en hechtingsstijl in het dagelijks leven van heteroseksuele mannen en vrouwen. De relatie tussen intimiteit, aspecten van seksualiteit en hechtingsstijl in het dagelijks leven van heteroseksuele mannen en vrouwen. The Relationship between Intimacy, Aspects of Sexuality and Attachment

Nadere informatie

De Relatie tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen; de Modererende Rol van de Aanwezigheid van de Partner

De Relatie tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen; de Modererende Rol van de Aanwezigheid van de Partner De Relatie tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen; de Modererende Rol van de Aanwezigheid van de Partner The association between momentary affect and sexual desire: The moderating role of partner

Nadere informatie

Creatief onderzoekend leren

Creatief onderzoekend leren Creatief onderzoekend leren De onderwijskundige: Wouter van Joolingen Universiteit Twente GW/IST Het probleem Te weinig bèta's Te laag niveau? Leidt tot economische rampspoed. Hoe dan? Beta is spelen?

Nadere informatie

De Relatie Tussen de Gehanteerde Copingstijl en Pesten op het Werk. The Relation Between the Used Coping Style and Bullying at Work.

De Relatie Tussen de Gehanteerde Copingstijl en Pesten op het Werk. The Relation Between the Used Coping Style and Bullying at Work. De Relatie Tussen de Gehanteerde Copingstijl en Pesten op het Werk The Relation Between the Used Coping Style and Bullying at Work Merijn Daerden Studentnummer: 850225144 Werkstuk: Empirisch afstudeeronderzoek:

Nadere informatie

De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats

De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats The Relationship between Physical Health, Resilience and Subjective Wellbeing of Inhabitants

Nadere informatie

Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1

Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: Het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs: Stadium van het instructie model Oriëntatiefase

Nadere informatie

Global TV Canada s Pulse 2011

Global TV Canada s Pulse 2011 Global TV Canada s Pulse 2011 Winnipeg Nobody s Unpredictable Methodology These are the findings of an Ipsos Reid poll conducted between August 26 to September 1, 2011 on behalf of Global Television. For

Nadere informatie

De Grootheid van God. en De relatie van een christen t.o.v. de (natuur)wetenschap. Henk Geuverink 2 september 2018 Enschede

De Grootheid van God. en De relatie van een christen t.o.v. de (natuur)wetenschap. Henk Geuverink 2 september 2018 Enschede De Grootheid van God en De relatie van een christen t.o.v. de (natuur)wetenschap Henk Geuverink 2 september 2018 Enschede Lied 407 Opwekking O Heer mijn God, wanneer ik in verwondering de wereld zie Die

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions. Raymond Hoogendoorn

Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions. Raymond Hoogendoorn Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions Raymond Hoogendoorn. Primary thesis coordinator: Dr. W. Waterink Secondary thesis coordinator: Dr. P. Verboon April 2009 School

Nadere informatie

Vandaag. Onderzoeksmethoden: Statistiek 3. Recap 2. Recap 1. Recap Centrale limietstelling T-verdeling Toetsen van hypotheses

Vandaag. Onderzoeksmethoden: Statistiek 3. Recap 2. Recap 1. Recap Centrale limietstelling T-verdeling Toetsen van hypotheses Vandaag Onderzoeksmethoden: Statistiek 3 Peter de Waal (gebaseerd op slides Peter de Waal, Marjan van den Akker) Departement Informatica Beta-faculteit, Universiteit Utrecht Recap Centrale limietstelling

Nadere informatie

Eindexamen filosofie vwo II

Eindexamen filosofie vwo II Opgave 2 Over wetenschap en religie: zij die uit de hemel kwamen 7 maximumscore 2 een argumentatie waarom wetenschappelijke kennis niet als probleemloze bron van vooruitgang kan worden beschouwd: wetenschap

Nadere informatie

Inleiding Filosofie en Ethiek Derde Bijeenkomst: De 2e wetenschappelijke revolutie Dinsdag 19 september 2006

Inleiding Filosofie en Ethiek Derde Bijeenkomst: De 2e wetenschappelijke revolutie Dinsdag 19 september 2006 Inleiding Filosofie en Ethiek Derde Bijeenkomst: De 2e wetenschappelijke revolutie Dinsdag 19 september 2006 Freud (1917) Narcistische krenking Copernicus (1543) Darwin (1859/1871) Galileo Galileï (1564-1642)

Nadere informatie

Technologie als nieuwe wetenschap Lezing voor KIVI-NIRIA sectie Filosofie en technologie

Technologie als nieuwe wetenschap Lezing voor KIVI-NIRIA sectie Filosofie en technologie Technologie als nieuwe wetenschap Lezing voor KIVI-NIRIA sectie Filosofie en technologie Barend van van der der Meulen 11 KiviNiria Rathenaulezingen Rathenau Institute: Introductie Missie Improve public

Nadere informatie

Stroomverbruik. Back to the Future?

Stroomverbruik. Back to the Future? Stroomverbruik Back to the Future? 1 2 Draad en Kabel Assemblage Kastenbouw en Paneelbouw Mechanische Assemblage Automatische Assemblage lijnen Tafelassemblage OEC Power Distribution Units 3 Power Distribution

Nadere informatie

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke

Nadere informatie

Rick Keijzer natuurspelingen

Rick Keijzer natuurspelingen Rick Keijzer natuurspelingen Natuurspelingen Plays of Nature Vanaf zeer jonge leeftijd is Rick Keijzer gefascineerd door fossielen, mineralen en alles wat erg oud is en uit de grond komt. Het idee dat

Nadere informatie

Over het belang van academische vorming. Gerda Croiset

Over het belang van academische vorming. Gerda Croiset Over het belang van academische vorming Gerda Croiset Over het belang van academische vorming Wat is academische vorming? Wat is wetenschappelijke vorming? De verloskunde vanaf 1200 Uitvinding van de anaesthesie

Nadere informatie

Weten het niet-weten

Weten het niet-weten Weten het niet-weten Over natuurwetenschap en levensbeschouwing Ger Vertogen DAMON Vertogen, Weten.indd 3 10-8-10 9:55 Inhoudsopgave Voorwoord 7 1. Inleiding 9 2. Aard van de natuurwetenschap 13 3. Klassieke

Nadere informatie

Zorgen om het klimaat?

Zorgen om het klimaat? Zorgen om het klimaat? Kees de Lange Rotary Club Monnickendam, dinsdag 19 september 2017 Aardatmosfeer Stralingsbalans van de aarde Weer versus klimaat Weer lagere atmosfeer (troposfeer) vaak veel vervuiling

Nadere informatie

FEAST. Europees project 5 science centers ontwikkelen workshops voor ouders

FEAST. Europees project 5 science centers ontwikkelen workshops voor ouders FEAST Doel NEMO Europees project 5 science centers ontwikkelen workshops voor ouders - ouders interesseren voor wetenschap en techniek - ouders handva7en bieden voor faciliteren science leren kind Workshop:

Nadere informatie

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:

Nadere informatie

De kunst van wetenschappelijk schrijven

De kunst van wetenschappelijk schrijven De kunst van wetenschappelijk schrijven In de wetenschap gaat de erkenning naar diegene die de wereld heeft overtuigd, niet naar degene die als eerste op t idee kwam. (Darwin) Overzicht De schrijfopdracht

Nadere informatie

John Dewey en de betekenis van kunst en cultuur voor opvoeding en onderwijs

John Dewey en de betekenis van kunst en cultuur voor opvoeding en onderwijs John Dewey en de betekenis van kunst en cultuur voor opvoeding en onderwijs Joop Berding LKCA, Utrecht 30 november 2016 www.joopberding.nl @joopberding www.facebook.com/ikbenookeenmens 1999 2011 2016 Start

Nadere informatie

Vragenderwijs: het spel van water en zand in rivieren en delta s

Vragenderwijs: het spel van water en zand in rivieren en delta s Faculty of Geosciences River and delta morphodynamics Vragenderwijs: het spel van water en zand in rivieren en delta s Prof. dr. Maarten G. Kleinhans Luctor et submergo? miljoenen mensen overstroomd Hinkel

Nadere informatie

Eindexamen Filosofie vwo 2001 - I

Eindexamen Filosofie vwo 2001 - I Eindexamen Filosofie vwo 00 - I 3 Antwoordmodel Opgave Het ontstaan van leven Een juist antwoord bevat de volgende elementen: een goede uitleg van wat inductie is; een goede uitleg van het inductieprobleem

Nadere informatie

Andere boeken in deze serie:

Andere boeken in deze serie: Andere boeken in deze serie: 978-94-6175-157-7 (HB) 978-94-6175-964-1 (e-book) 978-94-6175-218-5 (HB) 978-94-6175-960-3 (e-book) 978-94-6175-215-4 (HB) 978-94-6175-957-3 (e-book) 978-94-6175-158-4 (HB)

Nadere informatie

Redactieadres: Hans de Groot Jeanne d Arclaan BG Amstelveen tel.:

Redactieadres: Hans de Groot Jeanne d Arclaan BG Amstelveen tel.: NVWOA Nieuwsbrief augustus 2006, jaargang 11, nr. 3 Redactieadres: Hans de Groot Jeanne d Arclaan 250 1183 BG Amstelveen tel.: 020 647 53 49 e-mail: hansvaio@planet.nl In deze Nieuwsbrief Astrologieonderzoek

Nadere informatie

blur Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challange

blur Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challange blur Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challange blur (NL for English see bellow) Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challenge Voor Volvo Design Challenge bundelden we onze

Nadere informatie

Identity & Access Management & Cloud Computing

Identity & Access Management & Cloud Computing Identity & Access Management & Cloud Computing Emanuël van der Hulst Edwin Sturrus KPMG IT Advisory 11 juni 2015 Cloud Architect Alliance Introductie Emanuël van der Hulst RE CRISC KPMG IT Advisory Information

Nadere informatie

Het aanleren van wetenschap door middel van de taal van de natuur: de winter doet zijn intrede op school 9-11

Het aanleren van wetenschap door middel van de taal van de natuur: de winter doet zijn intrede op school 9-11 9-11 jaar Benaming van de activiteit: Het aanleren van wetenschap door middel van de taal van de natuur: de winter doet zijn intrede op school Wetenschappelijke inhoud: Biowetenschap Beoogde concepten:

Nadere informatie

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:

Nadere informatie

Geologica. Logisch Empirisme, Popper en Kuhn. Opzet van dit college. Rationalisme. Wat is kennis? Wetenschappelijke Revolutie.

Geologica. Logisch Empirisme, Popper en Kuhn. Opzet van dit college. Rationalisme. Wat is kennis? Wetenschappelijke Revolutie. Geologica Logisch Empirisme, Popper en Kuhn Gastcollege Kai Eigner Vrije Universiteit Amsterdam Opzet van dit college Wat is kennis Deductie en inductie Logisch empirisme Popper Kuhn Wat is kennis? Hoe

Nadere informatie