Gezond Binnenmilieu An Verdeyen 20/12/2018

Transcriptie

1 Gezond Binnenmilieu An Verdeyen 20/12/2018

2 Vlaams Instituut Gezond Leven De gezonde keuze de meest evident keuze maken Op een toegankelijke manier helpen om gezond te leven. Met onderbouwd advies, concrete tips en kant-en-klare projecten.

3 3. Via kwalitateitsvolle gezondheidsbevordering Doelstelling Gezond Leven Op een toegankelijke manier Helpen om gezonder te leven Met onderbouwd advies Met concrete tips Met kant-en-klare projecten

4 Thema s Diverse thema s

5 Setting Naar diverse settings Setting zorg Setting welzijn Setting gezin

6 Basiskader: gezondheidsdeterminanten

7 Principes gezondheidsbevordering Op een kwaliteitsvolle en succesvolle manier Ga voor een mix van strategieën Werk aan leefstijl en omgeving via gedragsinzichten Verklein gezondheidsongelijkheid Maak ethisch verantwoorde keuzes Werk evidence-informed (Science-based, Practice-based en Value-based) Werk op maat van settings Bepaal hoe je thema s integreert in je project Hou rekening met de behoeften van je doelgroep Pleit voor een goed preventief gezondheidsbeleid Maak gebruik van projectmatig werken

8 Het Vlaams Instituut Gezond Leven Gezondheidsongelijkheid verkleinen Via kwaliteitsvolle gezondheidsbevordering: Methodieken en beleid moeten meer of minstens evenveel impact hebben bij kwetsbare groepen dan bij de algemene bevolking Hoe? Werken aan gezondheidsvaardigheden Omgevingsgericht werken Participatief werken Werkwijze? Proportioneel universalisme

9 Gedragsverandering Gedragsdeterminanten Gedragsveranderingstechnieken Nudging Persuasieve en laagdrempelige communicatie Health literacy Risicocommunicatie Omgevingsinterventies

10 Projectmatig werken Flow Evaluatiematrix

11 Het Vlaams Instituut Gezond Leven Interventiemix

12 Aanbod van methodieken, projecten, materialen ikv preventief gezondheidsbeleid Ondersteuning Logo's, intermediairs, en rechtstreeks naar einddoelgroep Opleidingen (ook op vraag) Advies op maat

13 Gezondheid en milieu

14 Vlaams Medisch Milieukundig Netwerk

15 Logo s Medisch milieukundigen

16 Binnenmilieu In woningen

17 Complexiteit wordt onderschat

18 Binnenmilieu: complex thema Gemakkelijk thema Gedrag én (binnen)omgeving zijn bepalend Verschillende subthema s Misverstanden Complexe thema's Krapte huurmarkt Kwaliteit Overbewoning Kansengroepen Moeilijk te bereiken Energie-armoede Privésfeer Bestaande woningen, renovaties en nieuwbouw Wetenschappelijke onzekerheden/onduidelijkheden/onderbelichting Health in all policies Wonen Energie Welzijn Gezondheid Omgeving Productnormering

19 Complex thema Subthema's Ventileren en verluchten Vocht en schimmel Passief roken Loden leidingen Asbest Stoken Pesticiden Ongedierte Huisstofmijt CO Geluid Geur Glasvezel PUR Verf Radon VOS Misverstanden Javel is hygiënisch en gezond Niet verluchten nabij drukke wegen Hout stoken is goed voor het milieu Planten zuiveren de binnenlucht Aan de dampkap roken is ok Ventileren versus verluchten... Complexiteit Relatie temperatuur, vocht en schimmel Relatie temperatuur, verluchten en energie Relatie verluchten en drukke wegen Relatie wonen en omgeving

20 Budget ontoereikend

21 Budget Te weinig 3% van het budget voor gezondheidszorg gaat naar preventie Te versnipperd Vaak via tijdelijke en ad hoc projectsubsidies Van verschillende opdrachtgevers Met andere partners en mensen

22 Oplossingen? Binnenmilieu

23 Het Vlaams Instituut Gezond Leven Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid

24 Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid Mix van strategieën Informeren en sensibliseren Sensibiliseren einddoelgroep Participatie Gezondheidsvaardigheden (mondelinge communicatie, laagdrempelig, vanuit de leefwereld van mensen opbouwen) Gedragsdeterminanten gezondheidsdeterminanten Motiverende gespreksvoering Complexiteit erkennen Vertrouwensband opbouwen Informeren en sensibiliseren eigenaars Gekoppeld aan incentives Deskundigheidsbevordering intermediairs Complexiteit thema Motivationele gespreksvoering...

25 Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid Mix van strategieën Informeren en sensibliseren Good practices verspreiden én ondersteuning voor implementatie elders Woonmeter Project Nieuwdak Organisaties met terreinwerking Leefstijlcoaching door deskundigen om gezondheidsvaardigheden te bevorderen Wijkgezondheidscentra, huisartsen, huizen van het kind, geïntegreerd onthaal, eerstelijnszorg, energiescans, budgetbegeleiding, klusjesdiensten, maatschappelijke dienstverlening, Multidisciplinair

26

27

28 Doorverwijsschema

29

30

31

32 Het Vlaams Instituut Gezond Leven Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid

33 Strategische oplossingen Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid Structureel woningkwaliteit verbeteren -> maar gedrag blijft aandachtspunt Meer investeren in kwaliteit van sociale woningen Woningkwaliteit van iedereen verbeteren (terugverdieneffect op max 2,5 jaar) Betaalbare verwarmingsmaatregelen (koude en vocht en ongedierte) Collectieve renovatieprojecten

34 Het Vlaams Instituut Gezond Leven Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid

35 Strategische oplossingen Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid Beleidsmaatregelen Health in all policies samenwerken over beleidsdomeinen heen (win-win realiseren) Gemeenschappelijk fonds uit verschillende beleidsdomeinen voor educatieve onderdelen Gezondheids- en armoedetoets bij andere beleidsdomeinen Meer investeren in sociale woningen Gezondheidsdoelstellingen naast binnenmilieubesluit? Screeningprogramma's door lokale besturen Performant signaalbeleid en doorverwijzingsbeleid optimaliseren Aanpassen woningkwaliteitsbeleid Premies/subsidies gekoppeld aan inkomen en begeleiding (einddoelgroep) én huurlimieten (verhuurders)? Verplichten conformiteitsattesten?

36 Het Vlaams Instituut Gezond Leven Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid

37 Suggesties/voorstellen voor een sociaal woonbeleid Mix van strategieën Zorg en begeleiding Werking medisch milieukundigen Woningonderzoeken Leefstijlcoaching De uitdaging: één strategie, of keuze van prioriteiten, die complexiteit overstijgt. Prioriteiten, maar op basis van welke criteria dan? Bron versus blootstellingsmaatregelen Doelgroepen: economische SES, nieuwe problematieken en leeftijd Verspreiding probleem Budgetten Korte en lange termijn

38 Hefbomen Meer aandacht voor een gezond binnenmilieu

39 Hefbomen binnenmilieu Politiek en maatschappelijk belang stijgt? SDG s Goede gezondheid en welzijn Betaalbare en duurzame energie Klimaatverandering Woningen moeten verbouwd worden om CO2 uitstoot tegen te gaan. Belangrijke aandachtspunten Woningen op de huurmarkt Kost van verbouwingen kan niet door iedereen gedragen worden (armoedetoets) Ventilatiesystemen laten draaien heeft een kostprijs --> Gezondheid- en armoedetoets Leefstijlcoaching Meten is weten (woonmeter) Instrinsieke motivatie! Gedragsverandering is geen eenvoudige wetenschap Betaalbaar wonen (energiearmoede, ) Leefkwaliteit als maatschappelijk belang Hefboom voor industrie Hefboom voor politieke aandacht

40 Gezond wonen Bekeken vanuit de woonomgeving

41 Gezonde publieke ruimte Een verhaal van verschillende beleidsdomeinen

42 43

43 Meervoudige gezondheidswinst De publieke ruimte kan gezondheid beschermen en gezondheid bevorderen Gezondheid beschermen via... Gezonde lucht Geen geluidshinder Geen passief roken Niet te warm Mentaal welbevinden Gezondheid bevorderen via gezond gedrag zoals... Beweging Voeding Stoppen met roken Mentaal welbevinden

44 Walkabilityscore-tool:

45 Hefbomen Buitenmilieu

46 Hefbomen gezonde woonomgeving Politiek en maatschappelijk belang stijgt? SDG s Luchtverontreiniging Betonstop Overstromingsproblemen Open ruimten verdwijnen Auto-afhankelijkheid in vraag gesteld Kernversterking Leefkwaliteit Klimaatverandering Burgerparticipatie Omgeving Valkuilen (oa) Gentrification Hotspots Voorwaarden Health in all policies Integraal beleid

47 Bedankt! An Verdeyen gezondleven.be