Cursuspakket. Deelnemersversie. Titel: Een pakket met cursussen en andere hulpmiddelen om je leiderschap te bevorderen. door:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Cursuspakket. Deelnemersversie. Titel: Een pakket met cursussen en andere hulpmiddelen om je leiderschap te bevorderen. door:"

Transcriptie

1 Deelnemersversie Titel: Een pakket met cursussen en andere hulpmiddelen om je leiderschap te bevorderen. door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. Opleiding: Pedagogisch Technische Hogeschool Windesheim Zwolle Elektrotechniek VLO 4 afgerond:

2 Inhoud 0. INTRODUCTIE 3 1. CURSUS 1 INLEIDING 5 2. CURSUS 2 WET EN REGELGEVING 6 3. CURSUS 3 PIONIEREN 8 4. CURSUS 4 GEDRAGSPROBLEMEN EN OMGANGSVORMEN CURSUS 5 TOCHTTECHNIEKEN CURSUS 6 BELEID EN MAATSCHAPPELIJK BELANG CURSUS 7 OP KAMP 15 Jong Nederland, jouw club! 2

3 0. Introductie Voor je ligt de reader welke gebruikt kan worden als hulpmiddel om leiderschapstijl te bevorderen. Iedere cursus wordt er een document uitgedeeld met informatie over deze desbetreffende cursus. Zo heb je aan het eind van de rit een overzichtelijk pakket welke je als naslagwerk gebruiken kunt voor bijvoorbeeld: Het voorbereiden van een groepsavond Het naleven van wettelijke bepalingen binnen Jong Nederland Problemen met kinderen en ouders Het organiseren van een kamp Het uitzetten van tochten Om in staat te zijn een groep te begeleiden in sport/spel en andere activiteiten, moet je beschikken over kennis en vaardigheden op tal van gebieden. In het contact met de kinderen, ouders en medestafleden is het van groot belang hoe je opstelling hier als leider is. Het gaat daarbij onder meer om je inzet, betrokkenheid, motivatie, enthousiasme, je uitstraling en collegialiteit. Vaardigheid hebben in het maken van een programma, de gehele voorbereiding, afstemmen op de leeftijdscategorie, realiseren van het programma en ook heel belangrijk is het programma evalueren, wat ging er goed, wat ging er fout en wat kon beter Aanleiding De aanleiding van deze cursus is dat Jong Nederland het belangrijk vindt dat er getrainde leiders actief zijn voor de club. Ouders van kinderen verwachten een professionele en verantwoordelijke omgang met het kind en de omgeving Doelstelling Algemene doelstelling Jong Nederland Jong Nederland wil jongens en meisjes, in de leeftijd van 4 t/m 16 jaar, in hun vrije tijd, gevarieerde mogelijkheden bieden voor hun ontspanning en ontplooiing. Zij doet dit door middel van sport en spel, creativiteit en buitenleven activiteiten. Dit dient op verantwoordelijke wijze plaats te vinden. Een vrijwilliger die leiding is bij Jong Nederland heeft verantwoordelijkheden naar: Het kind. Denk hierbij aan veiligheid, leren programmeren, spelleiding. De ouders. Een vrijwilliger is verantwoordelijk voor het kind van een ander en vertegenwoordigt Jong Nederland. Jong Nederland. Gebruik maken van het spelaanbod, trainingen en vrijwillig is niet vrijblijvend. Collega vrijwilligers. Samenwerken en communiceren. Zichzelf. Eigen normen en waarden en eigen verantwoordelijkheid. Het is de taak van Jong Nederland om haar vrijwilligers hiervan bewust te maken. Zij biedt daartoe mogelijkheden in de vorm van spelaanbod, trainingen, activiteiten, informatie en ondersteuning Doelstelling cursus Als je deze cursus volledig hebt gevolgd, ben je in staat om: Zelfstandig groepsavonden te organiseren en te leiden. De wet en regelgeving welke geldt binnen Jong Nederland kent en naleeft. Je veel voorkomende gedragsproblemen herkent en weet hoe je hier mee om gaan. Verschillende tochttechnieken kent en je deze kunt toepassen bij het uitzetten ervan. Jong Nederland, jouw club! 3

4 Het maatschappelijke belang van Jong Nederland kent en hoe je om moet gaan met bijvoorbeeld ouders van kinderen. Een kamp te organiseren. Pionieren; knopentechnieken kennen en deze over te dragen aan leden van Jong Nederland Doelgroep en voorkennis De cursus is bedoeld voor vrijwilligers van lokale Jong Nederland afdelingen die leiding geven aan een groep jeugdleden, en korter dan 1 jaar als zodanig actief zijn. De doelgroep valt in de leeftijdscategorie vanaf 16 jaar. Voor deze cursus is geen voorkennis vereist Structuur, diversiteit en begeleiding Volgens het onderstaande programma zal de cursus worden aangeboden. Datum 08 / 09 Cursus 17 september Cursus 1 Inleiding. 29 oktober Cursus 2 Wet en regelgeving. 19 november Cursus 3 Pionieren. 17 december Cursus 4 Gedragsproblemen en omgangsvormen. 21 januari Cursus 5 Tochttechnieken. 25 februari Cursus 6 Beleid en maatschappelijk belang Jong Nederland. 18 maart Cursus 7 Op kamp. 22 april Cursus 8 (nog invullen) 20 mei Avond / spel / activiteit door deelnemers te organiseren. Naast deze avonden zijn er altijd momenten waar je begeleiding kunt verwachten. Denk bijvoorbeeld eens aan je collega leider (ster). Jong Nederland, jouw club! 4

5 1. Cursus 1 Inleiding In deze cursus wordt er een map uitgereikt met: Contactgegevens van alle vrijwilligers binnen Jong Nederland De Lutte Indeling van de groepsavonden Jaarplanner Jong Nederland De Lutte Planner Oud papier Schoonmaakrooster Schema tentopzetten Werkgroep indeling Taken intern Jong Nederland De Lutte Deze map kun je overigens goed gebruiken voor alle materialen die je tijdens deze cursus krijgt uitgereikt te archiveren Programma en tijdsbestek Datum: 17 september 2008 Duur: 19:30 / 20:45 Hieronder een korte omschrijving van het programma. Inleiding Voortgang groepsavonden Voorbereiden groepsavond Elkaar de groepsavond uitleggen Verbeterpunten noteren Afspraken maken voor volgende keer Afspraken voor volgende cursus Afspraken voor volgende cursus 29 oktober 19:00 Map, pen en papier meenemen. Graag vroegtijdig (max 2 dagen vooraf) afmelden. Jong Nederland, jouw club! 5

6 2. Cursus 2 Wet en regelgeving Datum: 29 oktober 2008 Duur: 19:00 / 20:30 Deze cursus komt wet en regelgeving aan de orde. Waar moet een begeleider rekening mee houden tijdens groepsavonden, kampen, etc. Veiligheidbepalingen die bepaald zijn vanuit Jong Nederland worden tijdens deze cursus besproken. Wet en regelgeving wordt weleens vergeten bij het organiseren van een groepsavond of kampen. Het moge duidelijk zijn dat activiteiten op een verantwoordelijk wijze moet worden uitgevoerd Programma en tijdsbestek Onderwerp Informatie en hulpmiddelen Tijd Kort gesprek over groepsavonden en het verloop hiervan. De uitgevoerde activiteit bespreken en nieuwe opzetten. Spelmappen, Ratel ed. 10 min Inleiding wet en regelgeving. Waar moet je rekening mee houden bij het organiseren van een groepsavond, kamp of andere activiteit. (landelijk niveau) Welke regels gelden er binnen Jong Nederland De Lutte. Verzekeringen via landelijk bureau geregeld. Afdelingsmap Afdelingsmap 10 min Inhoud van afdelingsmap Afdelingsmap 5 min Spel de verleiding Evaluatie 60 min 5 min 2.2. Naslag Arbowet en Jong Nederland. In Nederland kennen we de zogenaamde Arbeidsomstandighedenwet. Deze Arbowet is bedoeld om goede arbeidsomstandigheden op de werkplek te bevorderen. Enkele jaren was deze wet ook van toepassing op alle vrijwilligersorganisaties. Vanaf 15 maart 2006 is deze wet veranderd en heeft het ministerie van Sociale Zaken en werkgelegenheid besloten dat een versoepeling van deze regelgeving op zijn plaats is. Wel moet er rekening gehouden worden met de wettelijke aansprakelijkheid Algemene verzekering via Jong Nederland Jong Nederland vindt het noodzakelijk, dat leiding en leden goed verzekerd zijn. Daarom profiteert iedereen die ingeschreven is bij de landelijke organisatie Jong Nederland, van twee verzekeringen. Deze zijn in de landelijke contributie opgenomen. Jong Nederland, jouw club! 6

7 Het gaat om: een aansprakelijkheidsverzekering een ongevallenverzekering. Je bent verzekerd: op alle momenten, dat je in functie bent als leider, bestuurslid of medewerker bij Jong Nederland op het moment, dat je deelneemt aan activiteiten of cursussen van Jong Nederland Je jeugdleden zijn verzekerd: gedurende de tijd, dat zij zich onder toezicht van een leider bevinden bij het uitvoeren van een opdracht, die zij van een leider, bestuurslid uit de afdeling, het district of van de landelijke organisatie kregen Schakelen jullie bij activiteiten extra hulp in, dan zijn deze helpers ook verzekerd gedurende de tijd dat zij bezig zijn met de Jong Nederland-activiteit. Een paar voorbeelden: tijdens je clubbijeenkomst, de fietspuzzeltocht in groepjes naar een weekendkamp, tijdens een introductiecursus, tijdens een districtstoernooi, tijdens deelname aan de afdelingsraad. Op kampen en weekenden ben je alleen via Jong Nederland verzekerd, als iemand van de aanwezige leiding op dat kamp een kampvergunning heeft (G2.1) Verzekering op kampen Om ook tijdens een kamp of weekend via Jong Nederland verzekerd te zijn kun je een kampvergunning aanvragen. Hoe doe je dat? Je vraagt een kampformulier aan bij het Infocentrum (C2.15). Je vult het in en stuurt dit naar het Infocentrum (C2.15). Een leider, die voldoet aan de eisen, die Jong Nederland stelt aan leiders, die met een groep op kamp gaan, krijgt een kampvergunning. Eisen voor een kampvergunning Een van de op het kamp aanwezige leiders moet zijn kamp/bivakbrevet hebben. Dit brevet krijg je wanneer je een kamp/bivakcursus gevolgd hebt. De leider, die de vergunning aanvraagt, moet uiteraard ingeschreven zijn bij Jong Nederland. Nut van het inzenden van het kampformulier De verzekeringsmaatschappij, die de collectieve verzekeringen van Jong Nederland-afdelingen regelt vergoedt bij kampen, trektochten en weekeinden alleen als de groep een kampvergunning heeft (zie G1.1). Niet-leden van Jong Nederland, die bijvoorbeeld als kookstaf, fourageur of gastlid meegaan vallen tijdens kamp of bivak onder de verzekering. Mits zij vooraf opgegeven zijn op het kampformulier..2 (bron: informatiemap voor afdelingen) Jong Nederland, jouw club! 7

8 3. Cursus 3 Pionieren Datum: 26 november 2008 Duur: 19:00 / 20:30 Als Jong Nederlander ben je vaak buiten actief bezig. Tegelijkertijd moet een Jong Nederlander overleven met een beperkt aantal hulpmiddelen. Een touw en ervaring met knooptechnieken kan in veel situaties al uitkomst bieden! In deze cursus bekijken we welke knooptechnieken er zijn en waar je ze kunt toepassen. Pionieren is leuk maar brengt ook gevaren met zich mee. Daarom wordt er ook aandacht besteed aan veiligheid. Zoals hier boven vermeld, is het voor een Jong Nederland van belang welke knopen en sjorringen hij waar moet toepassen. Let wel! Uit ervaring blijkt dat jeugdleden vanaf 12 jaar enigszins knopen kunnen leggen maar deze nog niet van dermate kwaliteit zijn. Om vertrouwelijke pionierknopen te kunnen maken zijn er drie belangrijke aspecten namelijk: Veiligheid Ga je de hoogte in met het maken van een pionierobject, dan krijg je te maken met aanvullende regelgeving. De regels rond het werken op hoogte in de Arbo-wet zijn nog van toepassing op vrijwilligerswerk. In alle gevallen moet je voldoen aan je zorgplicht en ervoor zorgen dat er op een veilige manier gebouwd wordt. (bron: veiligheidsblad met hout en touw) Techniek Techniek is misschien wel het belangrijkste aspect van een stevige knoop of sjorring. Een jeugdlid kan nog zo sterk zijn en een touw aantrekken, zonder techniek is de knoop niet waardevol en kan deze zelfs tot gevaarlijke situaties leiden. Ervaring Door veel met jeugdleden te oefenen kan de vaardigheid van het leggen van knopen en sjorringen verbeterd worden. Houdt er als trainer rekening mee dat er geen verkeerde techniek aangeleerd wordt. Jong Nederland, jouw club! 8

9 3.1. Programma en tijdsbestek Onderwerp Informatie en hulpmiddelen Tijd Zijn er vragen over het opzetten van een Groepsavond 5 min groepsavond. voorbereidingsformulier. Deelnemers maken mastworp en groepjes worden gemaakt Pionierboekje 5 min Driepoot pionieren Pionierboekje 20 min Knopen oefenen Pionierboekje 20 min Knopen uitleggen aan ander groepjes en oefenen Opruimen Hoe moeten touwen worden opgeborgen en wat is het belang hiervan Evaluatie Pionierboekje 30 min 5 min 5 min 3.2. Naslag Pionierboekje Jong Nederland, jouw club! 9

10 4. Cursus 4 Gedragsproblemen en omgangsvormen Datum: 17 december 2008 Duur: 19:00 / 20:30 De stelling Jong Nederland is voor iedereen komt niet zo uit lucht vallen. Jong Nederland doet er alles aan om deze stelling ook na te komen. Jeugdleden van Jong Nederland komen uit allerlei culturen waardoor de waarden en normen wel eens verschillend kunnen zijn. Zo kan het voor het ene jeugdlid normaal zijn om kauwgum op straat uit te spugen en voor een ander met laarzen naar de kerk gaan de normaalste zaak van wereld zijn. Om Jong Nederland voor iedereen toegankelijk te houden is het belangrijk dat je daar als leider(ster) op inspeelt. Wat tolereer jij wel en wat niet? Hoe maak je dit duidelijk aan jeugdleden en hoe ga je om met pesterijen binnen je groep. Door elkaar attent te maken op gewenst of ongewenst gedrag kan het groepsgevoel bevorderd worden. In deze cursus worden verschillende manieren van feedback geven besproken en geoefend Aanleiding Enkele feiten: De meeste basisschoolleerlingen, ruim zestig procent, worden wel eens gepest. Een enkel keertje gepest worden, daar is overheen te komen. Echter, 8 % van de basisschoolleerlingen wordt minstens één keer per week gepest. Dit zijn er minimaal twee per klas. Pesten gebeurt vooral op school. Bijna de helft van de gepeste kinderen vertelt het aan de leerkracht. Volgens de leerlingen grijpen de leerkrachten lang niet altijd in als er gepest wordt. De meeste kinderen vinden het vervelend om te merken dat andere kinderen gepest worden. Veertig procent van de kinderen probeert te helpen als een ander kind wordt gepest. Ongeveer even veel kinderen vinden dat ze eigenlijk iets zouden moeten doen, maar doen het toch niet. Veel kinderen vertellen thuis niet dat ze gepest worden. Van de leerlingen in het voortgezet onderwijs (klas 2 en 4) meldt dertig procent dat ze niet worden gepest. Twee procent wordt meer dan één keer per week gepest. Een klein gedeelte van de jongeren vertelt aan een docent dat hij of zij is gepest. De leerkrachten grijpen niet vaak in als er wordt gepest. Ruim twintig procent van de jongeren in het voortgezet onderwijs probeert een gepest kind te helpen. Twee keer zoveel jongeren vinden dat ze eigenlijk zouden moeten helpen, maar doen het niet. Dit blijkt uit een landelijk onderzoek uit Er deden 30 scholen voor basisonderwijs aan mee en 36 voortgezet onderwijs-scholen. In totaal zijn 88 klassen kinderen bij het onderzoek betrokken. Het onderzoek bouwt voort op grootschalig onderzoek in Scandinavië. De uitkomsten van het Nederlandse onderzoek kloppen in grote lijnen met de resultaten uit andere landen. Overigens worden niet alleen kinderen gepest. Ook op het werk lijkt pesten regelmatig voor te komen. (bron: Feedback geven (10min) De manier waarop over het algemeen feedback gegeven wordt, is in de vorm van kritiek. Kritiek geven zegt in feite meer over degene die de kritiek geeft dan over de ontvanger. Wat je zegt ben je zelf! zeggen kinderen vaak als ze worden uitgescholden. Doordat je jezelf als kritiekgever voor een deel bloot geeft en daardoor risico loopt reacties terug te krijgen (of om niet aardig gevonden te worden) vinden veel mensen het ook moeilijk om kritiek te uiten. Feedback is het geven van informatie aan de ander over hoe je zijn gedrag waarneemt, begrijpt, ervaart en wat de gevolgen zijn voor jou door zijn gedrag. Bij het geven van feedback vertel je dus iets over de ander, maar ook iets over jezelf. Jong Nederland, jouw club! 10

11 Als je tegen de ander vertelt dat hij jou niet uit laat praten, zeg je ook iets over jezelf. Namelijk dat je je telkens door hem laat onderbreken. Feedback helpt de interactie tussen mensen te verbeteren. Ze maakt ons bewuster van wat en hoe we doen. Daardoor kunnen we ons gedrag aanpassen en veranderen en wordt onze communicatie effectiever. Methoden van feedback geven: Je beschrijft het gedrag dat je waarneemt of hebt waargenomen, verwoordt welk effect dat op jou heeft en maakt vervolgens de stap naar de ander. Voorbeeld: 'Ik zie dat je steeds naar buiten kijkt Daardoor krijg ik het gevoel dat je niet geïnteresseerd bent in wat ik vertel. Klopt dat?' Sandwichmodel. Je vertelt eerst wat je goed vond, daarna geef je verbeterpunten aan, en je sluit af met je algemene positieve indruk. Voorbeeld: Je hebt het erg goed gedaan, als je volgende keer de deelnemers in een kring zet kan iedereen je zien en verstaan en wordt het nog beter. Maar je boodschap kwam goed over. Goed gedaan Leiderschapsstijlen Autoritair: Neemt beslissingen zelf, structuur. Werkt vooral in crisissituaties. Democratisch: Neemt beslissingen in overleg, stimuleert interactie tussen kinderen, het nemen van initiatief en het dragen van verantwoordelijkheid. Structuur, ruimte en warmte. Werkt vooral in situaties waar tijd is om te overleggen. Laissez-faire: Doet alleen iets als het gevraagd wordt, kinderen hebben volledige vrijheid, ruimte. Werkt vooral in situaties waar alles al op rolletjes loopt in een groep. Wijs 3 personen aan die als leider gaan fungeren. De deelnemers krijgen één van de volgende situatie voorgeschoteld, maar nog beter is het om een situatie uit de praktijk van de deelnemende afdeling te nemen: Je bent groep aan het draaien. Tijdens het spel wat jullie spelen, komt op een gegeven moment een onduidelijke situatie voor. Was het kind nu wel of niet afgegooid met de bal? Je hebt het zelf niet gezien. Aan jou de beslissing. Je beslist dat het kind af is. Het betreffende kind loopt daarop kwaad weg. (2 rollen: 1 persoon is leider, 1 persoon is het kind) Je wilt beginnen met groepdraaien en vertellen wat jullie vandaag met de groep gaan doen. De groep is echter erg rumoerig, zit constant te kletsen en de kinderen hebben geen aandacht voor jou. Toch wil je beginnen en je grijpt in. (1 persoon is de leider, wijs 3 personen uit de groep aan als observatoren, de rest speelt voor rumoerige groep) Jong Nederland, jouw club! 11

12 Er is een nieuwe vrijwilliger in de afdeling en hij/zij wordt leiding bij jouw groep. Je hebt al 2 bijeenkomsten gedraaid en de nieuweling loopt er echt de kantjes van af. Je besluit er wat van te gaan zeggen. (1 persoon is de leider, 1 persoon is de nieuweling) Laat nu leider 1 proberen om deze situatie op te lossen middels een autoritaire leiderschapsstijl. Dit mag maximaal 3 minuten duren. Laat nu leider 2 proberen om deze situatie op te lossen middels een laissez faire leiderschapsstijl. Dit mag maximaal 3 minuten duren. Laat nu leider 3 proberen om deze situatie op te lossen middels een democratische leiderschapsstijl. Dit mag maximaal 3 minuten duren. De rest van de groep observeert nu de 3 leiderschapsstijlen en kijkt naar de volgende zaken: Hoe reageert het groepslid op de leider? Hoe reageert de leider op deze reactie? Lukt het de leider om het groepslid te laten opbiechten? Wat valt je op? (spel en situaties afkomstig uit introductiecursus Jong Nederland) 4.4. Programma en tijdsbestek Onderwerp Informatie en hulpmiddelen Tijd Evaluatie van de groepsavonden en 10 min doelstelling cursus 4 Feedback geven Zie min Leiderschapstijlen Zie min Spel. Evaluatie 30 min 5 min 4.5. Naslag Leiderschapstijlentest Bijlagen 4 en 5 Jong Nederland, jouw club! 12

13 5. Cursus 5 Tochttechnieken Datum: 14 januari 2009 Duur: 19:00 / 20:30 Er zijn tien misschien wel honderdtal verschillende manieren om elkaar een af te leggen route duidelijk te maken. Vaak is de creativiteit een belangrijk hulpmiddel om te bepalen welke tochttechniek je toepast Aanleiding Bij Jong Nederland worden veel route en tochttechnieken toegepast. Velen zijn echter niet concreet duidelijk en helder. Dat wil zeggen; we doen maar wat. Om er voor te zorgen dat jeugdleden niet aan hun lot worden overgelaten zijn er twee aspecten belangrijk: Duidelijkheid! Welke tochttechniek ook gebruikt wordt, zorg er altijd voor de dat techniek volledig bekent is bij de jeugdleden welke de tocht afleggen. Toepasselijkheid! Niet iedere techniek is toepasselijk bij iedere route. Probeer de route zo duidelijk mogelijk naar de jeugdleden over te brengen. Het kan voorkomen dat een techniek niet geschikt is voor een route. De volgende onderwerpen komen tijdens deze cursus aan bod: Welke tocht- en routetechnieken zijn er. Welke worden in het algemeen gebruikt bij Jong Nederland De Lutte Het kompas De topografische kaart Declinatie en miswijzigingen Coördinaten Uitzetten van een route op een topografische kaart 5.2. Programma en tijdsbestek Onderwerp Informatie en hulpmiddelen Tijd Tocht- en route techniek Reader Tochttechniek 10 min Het kompas Reader Kaart en kompas 10 min Topografische kaart en coördinatie Reader Coördinatie 10 min Uitzetten van helikopterroute op een topografische kaart Controleren uitgezette route Readers, kompas, kaart etc 40 min 20 min 5.3. Naslag Readers; Tochttechnieken, Kaart en kompas, Coördinatie. Jong Nederland, jouw club! 13

14 6. Cursus 6 Beleid en maatschappelijk belang 6.1. Aanleiding Er wordt wel eens gezegd, vrijwillig is niet vrijblijvend. Dit geldt ook voor Jong Nederland. Organisaties welke draaien op vrijwilligers weten maar al te goed hoe moeilijk het is om vrijwilligers aan te trekken. Als er mensen zijn gevonden moeten deze wel goed met elkaar samen kunnen werken. Het is dus belangrijk dat deze elkaar persoonlijke eigenschappen kennen en elkaar op gewenst en ongewenst gedrag durven en kunnen aanspreken. In deze cursus wordt het kwaliteitenspel gespeeld met doel elkaar beter te leren kennen en kritiek op elkaar te kunnen geven Doelstelling De doelstelling van deze cursus is om te reflecteren op elkaar. Deelnemers ondervinden welke kwaliteiten ze hebben en waar nog aangeschaafd moet worden. Tevens leren deelnemers kritiek te uiten. Aan het eind van de cursus weten deelnemers welke kwaliteiten ze beheersen en aan welke kwaliteiten nog gewerkt moet worden. Wat zijn mijn sterke en minder sterke kanten? Hoe zien anderen mij? Welke kwaliteiten wil ik ontwikkelen? 6.3. Inhoudelijk programma en tijdsloop Uitlegspel 1 to 6 spelers: Geschikt om feedback aan elkaar te geven; elkaar beter te leren kennen; de samenwerking te bevorderen en om te horen hoe u overkomt bij anderen. U gebruikt in deze variant de kwaliteiten van het spel. De kwaliteiten worden geschud en elke speler krijgt willekeurig 5 kaarten. De overige kaarten komen op de stapel. Elke deelnemer pakt daarna een kaart van de stapel en voegt die bij de andere kaarten. Vervolgens wordt een van die kaarten gegeven aan een andere speler. Daarbij gaat het er om dat a) de deelnemer zelf 5 kaarten in handen heeft met kwaliteiten die volledig bij de deelnemer passen en b) kwaliteiten bij andere deelnemers worden neergelegd die het meest op hen van toepassing zijn. Als de deelnemer een kaart bij een andere deelnemer legt, wordt daarbij een toelichting gegeven. Ik geef u de kaart x, omdat Dan is de volgende deelnemer aan de beurt. Dat gaat zo door totdat de stapel kwaliteiten op is. Tot slot legt elke deelnemer de 5 kaarten met kwaliteiten op tafel. Een voor een vertellen de deelnemers waarom ze deze kwaliteiten zelf hebben gehouden. De anderen geven daar een reactie op. De ene helft bestaat uit kaarten met positieve eigenschappen ook wel kwaliteiten genoemd. De andere helft bestaat uit kaarten met kwaliteiten waarin mensen zijn doorgeschoten, ook wel negatieve eigenschappen of vervormingen genoemd. Veel mensen leggen dat ook negatief uit, maar dat is niet perse noodzakelijk en / of gewenst: het is eerder een teveel aan eigen kwaliteiten. Als de persoon zich daarvan bewust is of wordt, kan de persoon daar vervolgens naar handelen. Anders dan reflectie, waarbij de persoon zijn eigen handelen kritisch onder de loep neemt en tot andere keuzes kan komen - dit proces is vooral op de persoon zelf en het innerlijk gedrag gericht is dit spel individueel ook uitermate geschikt om te komen tot zelfanalyse. Einde cursus 6 Jong Nederland, jouw club! 14

15 7. Cursus 7 Op kamp Datum: 18 maart 2009 Duur: 19:00 / 20:30 Kampen of weekendjes weg, hoe het ook genoemd wordt, het blijft altijd een spannende gebeurtenis voor jeugdleden. Vrijdagavond weg en zondag er pas terug?! Kan of durf ik dat wel, is iets wat jeugdleden zich afvragen als ze (de eerste keer) mee op kamp gaan. Ook voor leiding is het iedere keer weer een verrassing hoe een kamp gaat verlopen. Er komen vragen op als: Is het vervoer wel goed geregeld? De accommodatie? Is er niets vergeten? Zijn er kinderen waar extra rekening mee gehouden moet worden? Is iedereen zijn of haar afgesproken taak wel nagekomen? Hopelijk gebeuren er geen ongelukken 7.1. Aanleiding Een goed begin is het halve werk wordt er wel eens gezegd. Dit geldt ook voor kampen. Een goede voorbereiding voorkomt ellende en stres tijdens een kamp. Tevens kan er onenigheid ontstaan tussen leiding als afspraken niet worden nagekomen. Jong Nederland De Lutte organiseert jaarlijks de volgende kampen: Herfst: Ledenweekend Maxioren (zaterdag t/m zondag) Ledenweekend Junioren en Senioren (vrijdag t/m zondag) Voorjaar: Hemelvaartskamp Maxioren (vrijdag t/m zondag) Districttoernooi Twente (vrijdag t/m zondag) Organisatie 1 keer in 4 a 5 jaar. Zomer: Zomerkamp (zondag t/m zaterdag) 7.2. Programma en tijdsbestek Onderwerp Informatie en hulpmiddelen Tijd Zijn er vragen over het opzetten van een groepsavond. Groepsavond voorbereidingsformulier. 5 min Brainstormen. Waar denk je aan als je op kamp gaat. Welke voorbereiding zijn van belang. Groepjes maken en uitleggen kamporganisatie Kamp organiseren. Bespreken georganiseerde kampen Evaluatie - 10 min Voorbeelden van kamporganisaties. Welk template wordt er gebruikt binnen JN De Lutte Accommodatie lijsten, spelboeken, evaluaties kampen ed. 10 min 40 min 20 min 5 min Jong Nederland, jouw club! 15

16 7.3. Aandachtspunten Organisatie kamp: Opzet planning: gebruik het template van reeds georganiseerd kamp Activiteiten Materialenlijst Boodschappenlijst Brief aan leden Deelnemerslijst Voor een goede voorbereiding zijn de volgende aspecten van belang: Hoeveel beschikbare leiding heb ik beschikbaar Jaargetijde kamp of weekend Schatting van aantal deelnemers Accommodatie of bos ed. Variatie aan activiteiten Vervoer naar plaats Wat ga ik eten drinken ed. (boodschappen) Zijn er speciale uitgaven voor thema s ed. Schatting van de te maken kosten Planning met wie wat waar en wanneer Algemene afspraken voor leden / leiding Wat zijn de voorzieningen van de accommodatie Kampvergunningen,. melding gemeente? In een bos op kamp? Rekening houden met extra veiligheidsmaatregelen. Vergaderdata plannen Brieven mee aan leden Materiaallijst en controle van de materialen EHBO koffer nakijken 7.4. Naslag Een goed naslagmiddel om kampen te organiseren zijn de evaluaties van voorgaande kampen. Hier worden bijvoorbeeld de voor- en nadelen van de accommodatie en omgeving beschreven. Verder kan de template gebruikt worden. Einde cursus 7 Jong Nederland, jouw club! 16

Evaluaties. Een pakket evaluaties van de aangeboden cursussen.

Evaluaties. Een pakket evaluaties van de aangeboden cursussen. Evaluaties Een pakket evaluaties van de aangeboden cursussen. Deze kunnen gebruikt worden voor een volgende cursus uit het pakket en afspraken zijn hierin vastgelegd. Door: Maurits Westerik VLO4 Windesheim

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

1/19/2015 Samenwerken. Project 2. Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM

1/19/2015 Samenwerken. Project 2. Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM 1/19/2015 Samenwerken Project 2 Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM Inhoudsopgave Individueel procesverslag... 3 Reflectieverslag Thema Leiderschap en leiderschapsstijlen... 6 Observatieformulier... 7 Test

Nadere informatie

werkbladen, telefoons en opnametoestel

werkbladen, telefoons en opnametoestel DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Weekschema maken. Je gaat praten over de dingen die jij in één week doet. Deze activiteiten ga je in een schema op de computer uitwerken.

Weekschema maken. Je gaat praten over de dingen die jij in één week doet. Deze activiteiten ga je in een schema op de computer uitwerken. Weekschema maken Je gaat praten over de dingen die jij in één week doet. Deze activiteiten ga je in een schema op de computer uitwerken. Leer en oefen: Neem samen me de docent/assistent het fotoboek de

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Respectvol reageren op gevoelens

Respectvol reageren op gevoelens OPDRACHTFORMULIER Respectvol reageren op gevoelens Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

TRAINING WERKBEGELEIDING

TRAINING WERKBEGELEIDING TRAINING WERKBEGELEIDING Door Martje Kuijlenburg Student no: 500618854 Jaar 3 Hogere Beroepsopleiding Verpleegkunde In opdracht van: de Hogeschool van Amsterdam Docent: Yvonne van Marle INHOUDSOPGAVE Inleiding...

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Doel van deze presentatie is

Doel van deze presentatie is Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)

Nadere informatie

Aflevering 2: Solliciteren

Aflevering 2: Solliciteren Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN

LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN WAAROM DIT BOEKJE? 1. Denk jij, na het lezen van deze bladzijde dat dit boekje nuttig voor jou kan zijn? a. Ja,.. b. Nee, want c. Dat weet ik nog niet, omdat 2. Wat hoop jij na

Nadere informatie

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave

Nadere informatie

1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 Opdrachtformulier Feedback geven

Nadere informatie

Regio Alblasserwaard/Vijfheerenlanden

Regio Alblasserwaard/Vijfheerenlanden Regio Alblasserwaard/Vijfheerenlanden inhoud Vóór je stage 4 NAW-gegevens 5 Wie doet wat? 6 Het kennismakingsgesprek 7 Welke vaardigheden heb je nodig voor deze stage? 8 Tijdens je stage 10 Logboek: wat

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen

Nadere informatie

Competentieprofiel Teamleider Scouting Lambertus Reuver

Competentieprofiel Teamleider Scouting Lambertus Reuver Competentieprofiel Teamleider Scouting Lambertus Reuver Leeswijzer Voor je ligt het competentieprofiel van de teamleider. Het profiel beschrijft wat er van een goed functionerende teamleider wordt verwacht.

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

Draaiboek Clinics. Regionale Voetbal Academie. Regionale Voetbal Academie. Talentontwikkeling voor elk niveau. Persoonlijk Betrokken Innovatief

Draaiboek Clinics. Regionale Voetbal Academie. Regionale Voetbal Academie. Talentontwikkeling voor elk niveau. Persoonlijk Betrokken Innovatief Draaiboek Clinics Talentontwikkeling voor elk niveau Persoonlijk Betrokken Innovatief 1. Filosofie / Visie In het logo van de (vanaf hier genoemd als RVA) komt kernachtig naar voren wat binnen de academie

Nadere informatie

4 INZICHTEN. De vier inzichten in dit boekje zijn gebaseerd op de uitkomsten van het Trainer-Kind-Interactieonderzoek,

4 INZICHTEN. De vier inzichten in dit boekje zijn gebaseerd op de uitkomsten van het Trainer-Kind-Interactieonderzoek, 4 INZICHTEN De vier inzichten in dit boekje zijn gebaseerd op de uitkomsten van het Trainer-Kind-Interactieonderzoek, waarbij 37 trainers en coaches een seizoen lang intensief zijn gevolgd. Dit onderzoek

Nadere informatie

PESTPROTOCOL CBS De Borgh

PESTPROTOCOL CBS De Borgh PESTPROTOCOL CBS De Borgh Doel van dit pestprotocol: -Dat alle kinderen zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. -Door regels en afspraken

Nadere informatie

En, wat hebben we deze les geleerd?

En, wat hebben we deze les geleerd? Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:

Nadere informatie

De begeleider als instrument bij gedragsproblemen

De begeleider als instrument bij gedragsproblemen www.incontexto.nl De begeleider als instrument bij gedragsproblemen Nathalie van Kordelaar Mirjam Zwaan Doel voorlichting Grip krijgen op (probleem) gedrag Evalueren In kaart brengen Uitvoeren Analyse

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

Bijlage 1 Thema 1. De helppagina van een tijdschrift

Bijlage 1 Thema 1. De helppagina van een tijdschrift 98 De helppagina van een tijdschrift Bijlage 1 Thema 1 Ik ben een meisje van 10 jaar en zit in groep 6. Wij zijn in nieuwe groepjes gezet en nu zit ik tegenover een meisje waar ik me heel erg aan erger.

Nadere informatie

Begaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.

Begaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. OPDRACHTFORMULIER Gesprekken voeren 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl

FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1 faalangst de baas! training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER FAALANGST DE BAAS! TRAINING 3 faalangst de Baas! training

Nadere informatie

- Een docent controleert of jij je huiswerk op hebt geschreven. - Je hebt aanmoediging nodig om je huiswerk te noteren.

- Een docent controleert of jij je huiswerk op hebt geschreven. - Je hebt aanmoediging nodig om je huiswerk te noteren. Schoolse competenties Competentie 1: Agendagebruik - Je schrijft je huiswerk in je agenda als dit wordt opgegeven. - Je agenda ziet er verzorgd uit. - Een docent controleert of jij je huiswerk op hebt

Nadere informatie

Deelnemers welkom heten Stel medewerkers op hun gemak, maak contact.

Deelnemers welkom heten Stel medewerkers op hun gemak, maak contact. Deelnemers welkom heten Dag 1: Deelnemers welkom heten Introductie trainers Energizer: De deelnemers lopen kriskras door de ruimte. Zij geven elkaar een krachtige hand en zeggen hoe zij heten in verstaanbaar

Nadere informatie

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

MOTIVEREN & STIMULEREN

MOTIVEREN & STIMULEREN INLEIDING INLEIDING Dit boekje hoort bij de vervolgtraining 'motiveren en stimuleren'. In dit boekje gaat het voornamelijk over kunnen, willen en doen. Probeer de stof die we hier beschrijven vooral als

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 5 Juni/Juli 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar:

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

Weerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid

Weerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid Weerbaarheidstraining voor iedereen Weerbaar met Accres Accres.nl/weerbaarheid Stevig in je schoenen leren staan Weerbaarheidstraining voor iedereen! Overtuigend nee durven zeggen Weerbaar zijn betekent:

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Training Netwerken Forum 12-5-2014

Training Netwerken Forum 12-5-2014 Training Netwerken Forum 12-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Inleiding 6 Opdracht Je eigen netwerk 7 Theorie 8 Opdracht In gesprek

Nadere informatie

Wie praat wanneer met het kind? Methodisch Kind- Interview. Afstemming noodzakelijk. Voorwerk! Methodisch kind-interview.

Wie praat wanneer met het kind? Methodisch Kind- Interview. Afstemming noodzakelijk. Voorwerk! Methodisch kind-interview. Wie praat wanneer met het kind? Methodisch Kind- Interview Aafke Scharloo & Irene Martens Voorwerk! Afstemming noodzakelijk - Afstemming politie - Informatie verzamelen - Via de ouder/ begeleider het kind

Nadere informatie

Wil jij nog meer sportplezier bij jouw verenigingen?

Wil jij nog meer sportplezier bij jouw verenigingen? Wil jij nog meer sportplezier bij jouw verenigingen? Scoor dan met ons topaanbod! Een programma van sportbonden en NOC*NSF dat sportief gedrag stimuleert en ongewenst gedrag aanpakt. Vraag kinderen waarom

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Kaarten voor Leerling-bemiddeling

Kaarten voor Leerling-bemiddeling Math Boesten Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Arno Callemeijn Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Kaarten voor Leerling-bemiddeling Een handzaam hulpmiddel

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten

Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Inleiding en werkwijze: De meeste ouderen vinden het leuk om samen met jongeren iets te doen. Op deze manier hebben

Nadere informatie

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat

Nadere informatie

SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL

SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL Bij werken, zowel betaald als vrijwillig, hoort leiding krijgen of leiding geven. De vraag wat effectief leiderschap is houdt dan ook veel mensen bezig. De meningen hierover

Nadere informatie

In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling

In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling 1. Aandachtspunten voor een gesprek met ouders i.v.m. een vermoeden van kindermishandeling: Als je je zorgen maakt over een

Nadere informatie

Beeldcoaching in de. kinderopvang. Visie In Beeld. Leren coachen met video

Beeldcoaching in de. kinderopvang. Visie In Beeld. Leren coachen met video Beeldcoaching in de kinderopvang Leren coachen met video V i s i e I n B e e l d H u z a r e n l a a n 2 4 7 2 1 4 e c E p s e Gebruik van video is de duidelijkste en snelste manier om te reflecteren op

Nadere informatie

Feedback. Wat is feedback?

Feedback. Wat is feedback? Feedback Wat is feedback? Letterlijk vertaald is feedback terugvoeding. Het is het proces waarin informatie teruggevoerd wordt in een informatieverwerkend systeem, in dit geval de mens. Als het om mensen

Nadere informatie

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen;

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen; Pesten op school Veel gestelde vragen Wat doe je als je kind gepest wordt? Maak voldoende tijd voor een gesprek; laat je kind vertellen wat er zich afspeelt en hoe het zich voelt; Neem het verhaal van

Nadere informatie

zo maak je een prachtige Femma-stand

zo maak je een prachtige Femma-stand zo maak je een prachtige Femma-stand 1 zo maak je een prachtige femma-stand Elke groep krijgt regelmatig de vraag om op een activiteit in de gemeente een standje te zetten: op de avondmarkt, kermis, boekenbeurs,

Nadere informatie

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk De Werkgroep Vorming en Toerusting ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Anti-pestbeleid KW-school

Anti-pestbeleid KW-school Anti-pestbeleid KW-school Uitgangspunt: Wij willen een school zijn, waar kinderen samen spelen, samen leren, samenwerken en waar ieder kind zich veilig voelt. Dat betekent dat pestgedrag bij ons op school

Nadere informatie

Aflevering 2: Solliciteren

Aflevering 2: Solliciteren Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gewerkt in je land van herkomst? Hoe heb je die baan gevonden? Heb je wel eens in Nederland naar werk gezocht? Hoe heb je dat gedaan? Hoofditem

Nadere informatie

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter

Nadere informatie

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN PREVIEW Probeer nu 1 dag DE JONGE JAREN VAN DAVID VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN DAG 1 GOD ZIET JOU ZITTEN! Het is niet leuk om buitengesloten te worden,

Nadere informatie

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: > Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit

Nadere informatie

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen? Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan

Nadere informatie

Pedagogisch klimaat. Na.v. leerling-ouder en personeel enquête Beoordeling uitslagen

Pedagogisch klimaat. Na.v. leerling-ouder en personeel enquête Beoordeling uitslagen Pedagogisch klimaat Na.v. leerling-ouder en personeel enquête Beoordeling uitslagen De vragenlijsten zijn opgebouwd uit verschillende rubrieken. De vragen binnen de rubrieken worden items genoemd. Per

Nadere informatie

Persoonlijk opleidingsplan. Hulpmiddelen voor de werknemer

Persoonlijk opleidingsplan. Hulpmiddelen voor de werknemer Persoonlijk opleidingsplan Hulpmiddelen voor de werknemer Elk bedrijf heeft bepaalde doelstellingen. Maar ook de werknemers van een bedrijf, jij en je collega s, hebben eigen doelen. Zoals: beter worden

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Werkboek. In 7 stappen aan de slag met maatschappelijke stage. Maatschappelijke stage in en rond de kerk. In 7 stappen

Werkboek. In 7 stappen aan de slag met maatschappelijke stage. Maatschappelijke stage in en rond de kerk. In 7 stappen kerk en stage Maatschappelijke stage in en rond de kerk In 7 stappen Werkboek In 7 stappen aan de slag met maatschappelijke stage Inhoudsopgave In zeven stappen aan de slag met maatschappelijke stage 4

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Trainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar

Trainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar Trainershandleiding Brugklas Bikkels versie 2014 Inhoudsopgave Introductie Organiseer je training Praktische tips De werkmap Powerpoint presentatie Ouderbrieven Draaiboek Bijeenkomst 1 Bijeenkomst 2 Bijeenkomst

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Executieve functies in de klas: interventies

Executieve functies in de klas: interventies Executieve functies in de klas: interventies Door Wijnand Dekker, gezondheidszorgpsycholoog Anneke Dooyeweerd, pedagoog/coach Inleiding In de vorige nieuwsbrief omschreven we wat er wordt verstaan onder

Nadere informatie

Seizoen 2012-2013 THEMA TRAININGSOPBOUW

Seizoen 2012-2013 THEMA TRAININGSOPBOUW Seizoen 2012-2013 THEMA TRAININGSOPBOUW Training geven Zo wordt naar ons gekeken: De kenner De overdrachtskunstenaar De pedagoog De vertrouwensman De vader-moeder figuur De normbepaler De analist Het voorbeeld!!

Nadere informatie

Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog

Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog 1 Vragen Wie vindt dat zijn kind voldoende weerbaar is? Wie zou graag zien dat zijn kind wat weerbaarder is? 2 Wat is weerbaar?

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Succes: jouw eigen formule Oefeningen Opgedragen aan iedereen die bereid is om te groeien

Succes: jouw eigen formule Oefeningen Opgedragen aan iedereen die bereid is om te groeien Succes: jouw eigen formule Oefeningen Opgedragen aan iedereen die bereid is om te groeien Praktijk Sterre Groenendijk Je bent welkom om dit ebook naar anderen te sturen, mits je het in zijn geheel stuurt

Nadere informatie

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.

Nadere informatie

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD ROESELARE THERAPIE EN ONDERZOEKSCENTRUM DE BOOM / OCMW

Nadere informatie

INTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES

INTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES INTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES WAAROM DEZE BIJSCHOLING? DE LEERDRIEHOEK Luisteren 5 tot 8% Lezen 11% Zien / horen (avm) 22% Leerkracht: docent Leerkracht: mediator Zien / horen (demo) 32% Erover

Nadere informatie

COMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP

COMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP COMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP Dit competentieprofiel is een (zelf)reflectiedocument betreffende het functioneren van de BIO op een bepaald moment. Het wordt ingevuld: 1) door de begeleider zelf tijdens

Nadere informatie

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE TAALWERKBLAD PARTICIPATIE aanpak coach cultuur deelnemen doel eigenschappen heden integreren kwaliteiten meedoen mentor nu plan samenleving toekomst vaardigheden verleden verwachtingen wensen DE WERKWOORDSTIJDEN

Nadere informatie