Gemeente Amsterdam. Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. Koersen op Resultaat. Topsportnota

Transcriptie

1 Gemeente Amsterdam Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Koersen op Resultaat Topsportnota

2

3 Koersen op Resultaat Topsportnota

4 Colofon Redactie Marco Kooiman Fotografie Andries Bloem Soenar Chamid Sybrand Treffers Peter Schoonen Omslag Robert Slippens op kop tijdens de Wielerzesdaagse van 2002 in het Velodrome, foto Peter Schoonen Vormgeving Per Ontwerp Postbus AT Utrecht T E perontwerp@freeler.nl Informatie Gemeente Amsterdam Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Afdeling Sport en Recreatie T Verschenen augustus 2003

5 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding Inhoud Werkwijze Het belang van gemeentelijk topsportbeleid De betekenis van topsport voor Amsterdam Wat kan Amsterdam betekenen voor de topsport Topsport en topsportbeleid in Amsterdam Situatieschets van de topsport in Amsterdam Het gemeentelijk topsportbeleid in de afgelopen tien jaar Wat kan beter? Te bereiken resultaten Missie Ambitie Doelstellingen Te bereiken resultaten Middelen 30 Begrippenkader 32 Literatuur 35 Bijlage 1: Aansluiting van sportaanbod Jeugd in Beweging en Topscore op de kernsporten (in 2003) 36

6 Inleiding 1 Aanleiding, inhoud, werkwijze Aanleiding In het Programakkoord nam ons College een passage op over sport, met daarin een nadrukkelijke plaats voor de topsport: Amsterdam moet ook gastheer kunnen blijven van grootschalige evenementen, waaronder topsport, door het bieden van faciliteiten voor topsport, en het begeleiden van sporters In de toelichting op dit akkoord werd dit nog verder uitgewerkt: Amsterdam blijft Capital of Sports. Doelstelling: de topsport in Amsterdam bevorderen. Instrument: herijking van de nota topsportbeleid uit 1993 Deze nieuwe topsportnota beoogt inzicht te geven in het topsportbeleid van de gemeente Amsterdam gedurende de periode In 2005 zal een tussentijdse evaluatie van het gevoerde beleid plaatsvinden. Inhoud De topsportnota zet uiteen hoe wij de ambitie: Amsterdam Capital of Sports voor de topsporters, topsportaccommodaties en topsportevenementen willen vormgeven. Topsport is een belangrijk facet van het totale sportbeleid, maar kan niet los worden gezien van het breedtesportbeleid. Samen met de in 1999 vastgestelde nota voor de verenigingssport Vereende krachten en de ook in 2003 te presenteren nota Sportstimulering, vormt de topsportnota het drieluik waarin we het integrale beleidskader voor sport in Amsterdam weergeven. De nota Vereende Krachten heeft als doel een kader te geven voor onze inspanningen om de Amsterdamse verenigingsstructuur te versterken en op die manier zoveel mogelijk Amsterdammers de mogelijkheid te bieden in georganiseerd verband te sporten. In de sportstimuleringsnota zullen de mogelijkheden om Amsterdammers kennis te laten maken met en deel te laten nemen aan sport en bewegingsactiviteiten aan de orde komen. Het doel is ze te interesseren voor lifetime sportdeelname. De nota beoogt een uitwerking te zijn voor de afspraak in het College-akkoord : Alle Amsterdammers moeten kunnen sporten. Met deze drie nota s willen we een samenhangend gemeentelijk sportbeleid presenteren. De Amsterdamse topsportnota staat niet geheel op zichzelf, maar er wordt aansluiting gezocht bij het landelijke topsportbeleid, in het bijzonder bij het recent ontwikkelde landelijke topsportevenementen- en topsportaccommodatiebeleid. 4

7 foto Andries Bloem De Amsterdam ArenA Na deze inleiding behandelt hoofdstuk twee het belang van topsport voor Amsterdam en de betekenis die de gemeente voor de topsport heeft. Het derde hoofdstuk geeft een situatieschets van de Amsterdamse topsport en beschrijft het topsportbeleid van de afgelopen tien jaar, inclusief evaluatie. Hoofdstuk vier is de kern van deze nota. Missie, ambitie en doelstellingen van het beleid van de komende jaren worden in dit hoofdstuk uiteengezet. Het laatste hoofdstuk laat zien welke middelen volgens ons College nodig zijn om de geformuleerde resultaten te behalen. De definities van gehanteerde termen in deze nota vindt u achterin deze nota onder de kop begrippenkader. Werkwijze Bij de totstandkoming van de nota is vraaggericht te werk gegaan. Daartoe werden vijf themabijeenkomsten met Amsterdamse topsportbetrokkenen gehouden. (ex)topsporters, coaches, verenigingsbesturen, accommodatiebeheerders, evenementenorganisatoren en vertegenwoordigers van het (sponsorend) bedrijfsleven, de sportmedische sector, de media, onderwijsinstellingen, gemeentelijke diensten, stadsdelen en landelijke organisaties betrokken bij topsport waren aanwezig. In deze bijeenkomsten stond de vraag centraal: wat zou de gemeente Amsterdam volgens u moeten doen ter bevordering van de topsport in onze stad? Veel verschillende invalshoeken en facetten die aan de orde kwamen, zijn gebruikt als bouwstenen voor deze beleidsnota. Verder is aangesloten bij het landelijke topsportbeleid en gebruik gemaakt van de bestaande vakliteratuur. Wij hebben als uitgangspunt genomen dat topsport een integraal onderdeel vormt van het Amsterdamse sportbeleid. Een eerste concept van de nota is in een plenaire expertmeeting met bovengenoemde betrokkenen nogmaals kritisch besproken en aangescherpt. Deze nota is in samenwerking met de Stichting Topsport Amsterdam geschreven (verder Topsport Amsterdam genoemd). 5

8 Het belang van gemeentelijk 2 Heeft de gemeente Amsterdam een rol in topsportbeleid en waarom? In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de betekenis van topsport voor Amsterdam en de betekenis die Amsterdam heeft voor topsport. De betekenis van topsport voor Amsterdam Topsport is waardevol voor Amsterdam, haar inwoners en het bedrijfsleven. De betekenis van topsport is de afgelopen decennia sterk toegenomen. De grote aandacht in de media (met name televisie) en de toegenomen commercialisering zijn daarvan duidelijke indicaties. Sport is op afstand de belangrijkste bron voor passieve recreatie. Maar sport is bijvoorbeeld ook een belangrijk middel voor een stad om zich internationaal te profileren en sport is, in al haar facetten, een economische factor van betekenis. De aan sport gerelateerde uitgaven bedragen in Nederland inmiddels bijna 2% van het Bruto Nationaal Product. 1 De maatschappelijke betekenis van topsport uit zich met name in de relatie met de breedtesport. Vooral door het grote aantal actieve deelnemers aan en toeschouwers bij sportactiviteiten. Vijf redenen voor de gemeente Amsterdam om topsport te stimuleren zijn: Topsport en breedtesport horen bij elkaar Topsport en breedtesport zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en versterken elkaar wederzijds. Er zullen altijd sporters zijn die op het hoogste niveau in competitie met elkaar zullen willen wedijveren. De breedtesport vormt de basis voor de topsport. Hoe breder deze basis, des te meer kans dat uit die basis door talentherkenning en talentontwikkeling topsporters voortkomen. Omgekeerd kan er van de topsport een stimulerend effect uitgaan op de breedtesport. Topsporters uit Amsterdam en topsportevenementen in Amsterdam kunnen een stimulans zijn voor duizenden mensen om ook te gaan sporten of om te blijven sporten. In dit verband is het aardig om te zien dat het 75-jarig jubileum van het Olympisch Stadion samenvalt met eenzelfde jubileum van veel (breedtesport)verenigingen. Deze beïnvloeding is overigens niet altijd een automatisme. De mate waarin (aspirant)- sporters zich kunnen vereenzelvigen met de topsporters is hiervoor een belangrijke factor. De topsporter is een rolmodel en een voorbeeld voor de jeugd Topsport zet veel mensen (en vooral jongeren) er toe aan zelf ook te gaan sporten. Identificatie en ontwikkeling van zelfvertrouwen zijn hierbij sleutelwoorden. Vooral het grensverleggende aspect van topsportbeoefening boeit mensen en levert herkenningsmogelijkheden op. De voorbeeldfunctie van topsporters kan een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van alle jonge Amsterdammers. Sporten is daarbij een gezonde vorm van vrijetijdsbesteding voor de Amsterdamse jeugd. Wij achten een directe betrokkenheid van topsporters bij sportstimuleringsactiviteiten van 1 Cijfers Centraal Bureau voor de Statistiek. 6

9 topsportbeleid groot belang. Zij kunnen een extra impuls geven aan deze projecten. In de gemeentelijke projecten Topscore en Jeugdsport in Beweging (ook wel Jippie genoemd) wordt al gebruik gemaakt van de inzet van topsporters/topsportverenigingen om de sportdeelname onder jongeren te stimuleren. De topsport erkent deze verantwoordelijkheid ook zelf. In Amsterdam zijn goede ervaringen opgedaan door samen te werken met bijvoorbeeld de Astronauts (basketbal), de Amsterdam Admirals (american football) en AFC Ajax (voetbal). Ook een aantal individuele sporters hebben in de afgelopen jaren actief meegewerkt aan de promotie van (hun) sport onder jongeren. Topsport stimuleert positieve individuele waarden Sport stimuleert individuele waarden zoals prestaties verrichten en gezond bezig zijn. Daarnaast impliceert sportbeoefening het rekening houden met anderen en zich schikken naar (spel)regels. Deze waarden dragen bij aan het gemeenschaps- en verantwoordelijkheidsgevoel van mensen. Topsport biedt daarnaast de mogelijkheid om eigen talenten optimaal te ontwikkelen. Dit draagt niet alleen bij aan de sportieve begaafdheid van de topsporter, maar ook aan de ontwikkeling van diens persoonlijkheid. Discipline en het vermogen tot samenwerking zijn belangrijke waarden in de topsport. Topsportbeoefening kan echter ook risico s inhouden. In het streven naar topprestaties kunnen grenzen worden overschreden. Te zware mentale of fysieke belasting en het gevaar van dopinggebruik zijn hiervan voorbeelden. Topsport zorgt voor meer maatschappelijke cohesie Goede prestaties van Amsterdammers op internationaal gebied dragen bij aan het imago van Amsterdam en de ontwikkeling van een gezamenlijke identiteit. 2 Topsportevenementen zijn sociale ontmoetingsplaatsen. Het winnen van een belangrijke wedstrijd door Ajax, is voor veel Amsterdammers aanleiding om zich als Amsterdammer te presenteren. Sportsuccessen dragen in belangrijke mate bij aan een gevoel van trots zijn op en identificatie met de stad. Ook de aanwezigheid van topsporters die oorspronkelijk niet uit Nederland komen, is van groot belang voor de emancipatie en integratie van groepen in de Nederlandse en Amsterdamse samenleving. De sportprestaties van bijvoorbeeld Rijkaard, Seedorf en Davids hebben in niet onbelangrijke mate bijgedragen aan de emancipatie van Surinamers in Nederland. Een keerzijde van sociaalsportieve binding bestaat helaas ook: verbaal en fysiek geweld omdat men zich afzet tegen de (supporters van de) tegenstander. Verharding en intolerantie op het speelveld versterkt dat proces. Onevenredige kosten voor politie-inzet bij voetbalwedstrijden zijn daarvan een onplezierig bijverschijnsel. Topsport bevordert het imago en de economie van de stad Sportevenementen en sportaccommodaties dragen bij aan het imago en de economie van Amsterdam. Een sportieve uitstraling is een belangrijk facet van het veelzijdige imago van Amsterdam in de wereld. Veel grote Europese en Amerikaanse steden gebruiken topsport als een van de peilers onder hun citymarketingbeleid. Topsport is een bron van werkgelegenheid en is, door het mondiale bereik (met name door televisieaandacht), voor zowel het Amsterdamse bedrijfsleven als de stad Amsterdam een geschikt medium voor reclame en het communiceren van een positief imago in alle delen van de wereld. In een verenigd Europa waar landsgrenzen aan betekenis verliezen, is topsport bij uitstek een middel om 2 Vergelijk Ministerie van VWS, Kansen voor Topsport, 1999, p. 9. 7

10 de identiteit van steden en regio s onder alle lagen van de bevolking inhoud te geven. Het organiseren van topsportevenementen is daarnaast een belangrijke economische impuls voor het ondernemers- en vestigingsklimaat van een stad. Grote evenementen zorgen niet alleen voor veel (buitenlandse) deelnemers, maar ook voor veel publiek. Verblijf, overnachtingen en bezoek aan Amsterdamse bezienswaardigheden zorgen voor economische spinoff. Een recent voorbeeld is een mega-evenement als het Europese Kampioenschap Voetbal van Onderzoek leerde dat 40 procent (128 miljoen gulden) van de economische impuls die het EK Nederland opleverde in Amsterdam is terechtgekomen. Kerncijfers kosten en baten Euro 2000, onderzoek van Meerwaarde Tabel 1 Totaal Amsterdam Arnhem Eindhoven Rotterdam Overig Stadionbezoeken buitenlanders % 14 % 17 % 36 % 0 % Overnachtingen buitenlanders % 7 % 13 % 18 % 23 % Economische impuls (incl. Nederlanders) (ƒ mln.) % 11 % 16 % 29 % 29 % Werkgelegenheid (mensjaren) % 5 % 7 % 25 % 29 % Ook andere sportevenementen zoals bijvoorbeeld de Gay Games, een Champions League finale en de Gymnaestrada hebben direct of indirect een positieve impuls op de stedelijke economie. Een heel ander aspect is de positieve uitstraling die de realisering van een grootschalige topsportaccommodatie kan hebben op zijn directe omgeving. Een in het oog springend voorbeeld is de Amsterdam ArenA, die een geweldige impuls heeft gegeven aan de ontwikkeling van het centrumgebied Zuidoost. Kortom wij zijn van mening dat een goed gemeentelijk topsportbeleid, dat een logisch onderdeel vormt van het integrale sportbeleid, kan bijdragen aan de realisatie van een aantal prioriteiten uit ons programakkoord. Amsterdam: blijft Capital of Sports blijft gastheer van grootschalige topsportevenementen biedt faciliteiten voor topsport en het begeleiden van sporters Tevens zij wij van mening dat een evenwichtig sportbeleid van grote betekenis is om jongeren in Amsterdam een verantwoorde vorm van vrijetijdsbesteding te bieden en daarmee een bijdrage te leveren aan het terugdringen van overlast en criminaliteit. 8

11 Het Univé Turngala in de RAI in 2002 foto Soenar Chamid Wat kan Amsterdam betekenen voor de topsport? De beoefening van topsport vraagt om steeds meer tijd, geld, kennis, voorzieningen en ondersteuning. Voor het bereiken van de top zijn sporters meer dan voorheen afhankelijk van omgevingsfactoren. Daarom is het van belang dat (aspirant) topsporters worden ondersteund, onder meer ook op lokaal niveau. Huisvesting, onderwijs en trainingsfaciliteiten zijn allemaal zaken waarbij Amsterdam een voorwaardenscheppende en/of faciliterende rol kan vervullen. Het beeld van de rijke topsporter die genoeg verdient en geen ondersteuning nodig heeft, geldt misschien voor enkele sporten als voetbal en tennis, maar niet voor de meeste andere takken van sport. In de meeste takken van sport zijn de (financiële) mogelijkheden aanzienlijk minder of geheel niet aanwezig. Aspirant topsporters zijn in de meeste gevallen vrijwel volledig aangewezen op ondersteuning van familieleden en/of hun sportvereniging. In tegenstelling tot andere maatschappelijke sectoren, ontbreekt in de sport een geïnstitutionaliseerd opleidingstraject. De 3T-ladder van Talentherkenning, Talentontwikkeling en Topsportboefening (zie het begrippenkader in de bijlage) kan alleen worden beklommen met hulp van goede faciliteiten. Technisch en organisatorisch kader van topverenigingen zijn erg belangrijk voor deze ladder. Gemeentelijke ondersteuning is hierbij gewenst. Ook de organisatie van topsportevenementen kan veelal niet zonder ondersteuning vanuit de gemeente. In de eerste plaats komen de benodigde accommodaties niet tot stand zonder substantiële financiële ondersteuning vanuit de gemeente. Daarnaast zullen ook voor de acquisitie en organisatie van de topsportevenementen zelf middelen nodig zijn waaraan naast de andere partners (rijksoverheid, NOC*NSF en sponsors) ook de gemeente haar bijdrage zal moeten leveren. 9

12 Topsport en topsportbeleid 3 Dit hoofdstuk beschrijft de huidige situatie van de topsport in Amsterdam en geeft een evaluatie van het topsportbeleid van de afgelopen tien jaar. Situatieschets van de topsport in Amsterdam Amsterdam heeft van oudsher topsportbeoefening binnen de gemeentegrenzen gekend. Heel bijzonder waren natuurlijk de Olympische Spelen van Met de beschikbaarheid van accommodaties uit die tijd en de toenemende belangstelling voor (top)sportbeoefening in het algemeen nam ook het aantal Amsterdamse toppers en Amsterdamse topsportverenigingen toe. Het bekendste Amsterdamse voorbeeld is Ajax met inmiddels bekende Amsterdammers als Michels, Swart, Rijkaard en Cruijff. Maar Amsterdam scoorde in de vorige eeuw ook met sporten als atletiek, basketbal, handbal, hockey, honkbal, korfbal, roeien, wielrennen en zwemmen. Veel van deze takken van sport zijn heden ten dage ook nog goed vertegenwoordigd in Amsterdam. Als studentenstad scoren hockey, roeien en rugby hoog. Traditionele Amsterdamse sporten als voetbal, basketbal, korfbal, atletiek, wielrennen, turnen, zwemmen en honkbal worden nog altijd op het hoogste nationale en internationale niveau beoefend. Daarnaast bepalen de beschikbaarheid van accommodaties en nieuwe interesses ook de verbetering van het niveau van bijvoorbeeld tennis, squash, ijshockey en american football. In 2002 bleek het hoge niveau van de Amsterdamse sporters onder andere uit het aantal kampioenen. In acht takken van sport waren Amsterdamse verenigingen kampioen van Nederland: atletiek (AAC), voetbal (Ajax), ijshockey (Boretti Tigers), darts (De Vluchtheuvel), dammen (Hiltex), worstelen (Pehlivan), basketbal (RICOH Astronauts) en kano- Grote Amsterdamse topsportevenementen sinds 1997 Tabel 2 WK-kwalificatie Volleybal Dames 1997 WK Rugby Dames 1998 Championsleague finale Voetbal (Juventus Real Madrid) 1998 EK Handbal Dames 1998 WK-match Cricket 1999 Europa Cup Hockey 1999 EK Voetbal 2000 Champions Trophy Hockey (dames en heren) 2000 Preparalympics Rolstoelbasketbal 2000 Champions Trophy Hockey (dames) 2001 EK Atletiek onder de 23 jaar 2001 World Bowl American Football 2001 EK Rolstoelbasketbal

13 in Amsterdam varen (Viking). En in dertien takken van sport waren individuele Amsterdammers kampioen van Nederland en soms zelfs van Europa: atletiek, biljarten, bridge, darts, judo, kanovaren, karate, kegelen, squash, roeien, skiën, beach-volleybal en zwemmen. Uit deze opsomming blijkt de Amsterdamse veelzijdigheid bij topsportbeoefening. Ook zijn veel accommodaties geschikt voor het organiseren van internationale topevenementen (zie de definitie van Amsterdamse topsportaccommodaties in het begrippenkader). Tabel 2 en 3 geven de grote topsportevenementen sinds 1997 en de jaarlijks terugkerende internationale topsportevenementen weer. Onder grote topsportevenementen worden Europese en Wereldkampioenschappen en daarmee vergelijkbare evenementen verstaan. Financiering Vanwege de bouw van accommodaties, die mede geschikt zijn voor topsportgebruik, bestaat de gemeentelijke bijdrage aan de topsportontwikkeling van de afgelopen jaren voor het grootste gedeelte uit accommodatiekosten. Daarnaast ontvangt Topsport Amsterdam een structurele gemeentelijke subsidie. In 2002 was dit Dit bedrag wordt besteed aan (acquisitie van en) ondersteuning van jaarlijks terugkerende evenementen, ondersteuning van sporters en verenigingen, city-promotion, bureaukosten, pr en marketing. Door bijdragen van o.a. NOC*NSF, stadsdelen en sponsorend bedrijfsleven (deze laatste deels in natura) heeft Topsport Amsterdam een totale begroting van ongeveer (in 2002, zie ook Hoofdstuk 5). Overigens draagt het sponsorend bedrijfsleven natuurlijk jaarlijks miljoenen Euro s bij aan sponsoring van grote Amsterdamse clubs (zoals Ajax en Astronauts) en grote evenementen. De afhankelijkheid van sponsoren brengt een zeker risico voor de continuïteit van topsport met zich mee. Om deze continuïteit te waarborgen, legt en onderhoudt Topsport Amsterdam contacten met het bedrijfsleven, ondermeer door periodieke bussinesclubbijeenkomsten te organiseren. Voor grote evenementen die invloed hebben op het imago en de economie van de stad, kan ook een beroep worden gedaan op de post publiektrekkende evenementen van Economische Zaken. Jaarlijks terugkerende internationale topsportevenementen Tabel 3 Amsterdam Basketball Tournament Heineken Rugby Sevens Amsterdam Marathon Internationaal Bijlmer Damtoernooi Amsterdam Tournament Voetbal Jumping Amsterdam Dam tot Damloop Koninklijke Holland Beker Roeien Europese wedstrijden van Ajax Rabobank Trophy Hockey Europese wedstrijden van Amsterdam Admirals Univé Gymgala Wielerzesdaagse Amsterdam 11

14 Het gemeentelijk topsportbeleid in de afgelopen tien jaar Op 27 januari 1993 nam de Gemeenteraad kennis van de eerste specifieke topsportnota Topsport in Amsterdam en machtigde het toenmalige College uitvoering te geven aan het gepresenteerde beleid, dan wel met voorstellen te komen voor de uitwerking van de nota. Het beleid richtte zich op vier facetten van de topsportontwikkeling: Ondersteuning van topsporters Topsportaccommodaties Topsportevenementen Samenwerking Ondersteuning van topsporters Met de oprichting van de stichting Olympisch Steunpunt Amsterdam eind 1993, die onderdeel uitmaakte van het landelijke netwerk van steunpunten, werd een belangrijke stap gezet in een structurele ondersteuning van de lokale (aspirant) topsporters. In 1998 ging deze stichting, samen met de eind 1994 opgerichte stichting Amsterdam Topsport Evenementen, op in de stichting Topsport Amsterdam. Daarmee is een breed loket voor de topsport in Amsterdam gecreëerd. Met behulp van onder meer subsidie van de gemeente Amsterdam geeft Topsport Amsterdam inhoud aan de uitvoering van het gemeentelijk topsportbeleid. Accommodaties In het afgelopen decennium lag het belangrijkste aandachtspunt van het gemeentelijk topsportbeleid in de aanpassing en realisering van voor topsport geschikte accommodaties. Met de bouw van de Amsterdam ArenA, de overkapping van de wielerbaan Sloten (het Velodrome), de nieuwbouw van het Sloterparkbad, de renovatie van de Edenhal, de renovatie van het Olympisch Stadion tot internationaal atletiekstadion en de verbreding van de Bosbaan zijn veel van de in 1993 uitgesproken wensen inmiddels gerealiseerd. De instelling van het gemeentelijk Sportaccommodatiefonds in 1994 is daarbij van grote betekenis gebleken. (Nog) niet verwezenlijkt zijn een indoortopsportcentrum (in 1993 werd nog uitgegaan van een vergroting van de capaciteit van de Sporthallen Zuid), de realise- foto Peter Schoonen Sprint tijdens de Wielerzesdaagse in het Velodrome in

15 ring van een kartingcircuit met internationale afmetingen en de modernisering van het Wagenerstadion. Naast de hiervoor genoemde accommodaties kwamen ook nog het honk- en softbalcentrum op sportpark Ookmeer en het nationaal rugbycentrum op sportpark De Eendracht tot stand. Bevordering van internationale topsportevenementen Met de hiervoor genoemde stichting Amsterdam Topsport Evenementen werd inhoud gegeven aan het voornemen om op structurele en planmatige wijze te werken aan de acquisitie en ondersteuning van internationale topsportevenementen in Amsterdam. In de afgelopen tien jaar heeft, mede als gevolg van de inspanningen van deze stichting en de opvolger Topsport Amsterdam, een aanzienlijk aantal internationale sportevenementen in Amsterdam plaatsgevonden, waarvan diverse in de voorgaande paragraaf zijn genoemd. Tegelijkertijd moeten we constateren dat ook andere grote gemeenten in Nederland niet stil zitten en met name Rotterdam, en in iets mindere mate Eindhoven profileren zich als sterke concurrenten op de markt van sportevenementen. Ook internationaal is er sprake van een sterk toegenomen concurrentie. Samenwerking In de nota van 1993 werd ook het startsein gegeven voor een nauwere samenwerking tussen de diverse partijen, die belang hebben bij een goede topsportontwikkeling in de regio Amsterdam. Via de genoemde stichtingen Olympisch Steunpunt Amsterdam en Amsterdam Topsport Evenementen en vanaf 1998 de stichting Topsport Amsterdam is die samenwerking verbeterd. In Topsport Amsterdam participeren Amsterdamse onderwijsinstellingen, sportmedische instellingen, het bedrijfsleven en promotionele instellingen. Daarmee is het draagvlak versterkt en worden ook, met name via het sponsorend bedrijfsleven, additionele financiën gegenereerd voor de realisering van de gemeentelijke doelstelling. In 1996 is een Amsterdamse ontmoetingsplaats gecreëerd voor sporters, bestuurders, journalisten, overheid en sponsorend bedrijfsleven: de businessclub van Topsport Amsterdam. Wat kan beter? Opvallende knelpunten die uit de voorbereidingsfase van deze nota naar voren kwamen, zijn: 1 De individuele sporter vraagt om betere trainingsfaciliteiten en trainingstijden 2 De huisvesting van talentvolle sporters vergt meer aandacht 3 De professionalisering van de topsport binnen sportverenigingen dient verder te worden ontwikkeld (sporttechnisch- en organisatorisch kader) 4 Accommodaties als het honk- en softbalcentrum Ookmeer, het Wagener-stadion en het cricketcentrum Amsterdamse Bos voldoen nog niet volledig aan de internationale eisen voor topsportaccommodaties 5 Voor acquisitie en promotie van evenementen is structureel geld nodig 6 De relatie overheid - topsport - bedrijfsleven dient verder gestructureerd te worden 7 Er is behoefte aan één Amsterdams topsportloket voor alle topsportbetrokkenen, met name voor evenementenorganisatoren. Zij hebben te vaak het gevoel van het kastje naar de muur gestuurd te worden. Versterking van het loket van Topsport Amsterdam is gewenst 8 Het bestaande beeld van Amsterdam is niet dat van een topsportstad, de communicatie over wat er op topsportgebied gebeurt kan beter 13

16 Te bereiken resultaten 4 Dit hoofdstuk vormt de kern van de topsportnota. Hierin vindt u achtereenvolgens de missie, ambities en doelstellingen van het topsportbeleid van de gemeente Amsterdam. Elke doelstelling wordt beschreven en toegelicht, inclusief de te bereiken resultaten en de bijbehorende beleidsmaatregelen. Missie De missie van de gemeente Amsterdam op het gebied van het sportbeleid is: Amsterdam Capital of Sports In het programakkoord van ons College is de missie Amsterdam Capital of Sports vastgelegd. Wij kiezen om hoofdstad op het gebied van sport te zijn. Ambitie De uit de missie af te leiden ambitie van de gemeente Amsterdam op het gebied van topsport is in vier onderdelen te verdelen: 1 De aanwezigheid van veel en tevreden Amsterdamse topsporters 2 De aanwezigheid en beschikbaarheid van topsportaccommodaties, geschikt voor training en wedstrijden 3 Een voortdurend aanbod van internationale en nationale topsportevenementen in Amsterdam, die een breed publiek trekken 4 Een organisatiestructuur waarin de gemeentelijke sportsector, in nauwe samenwerking met andere belangrijke beleidsterreinen zoals onderwijs, jeugdbeleid en economische zaken, een krachtig en effectief stedelijk topsportbeleid ontwikkelt en uitvoert Om deze vier ambities waar te maken, zijn acht specifiekere doelstellingen ontwikkeld. De volgende paragraaf somt deze doelstellingen op en licht ze toe. Doelstellingen Kiezen voor gemeentelijk topsportbeleid is kiezen voor de consequenties van dit beleid. Acht doelstellingen specificeren de Amsterdamse topsportambitie. Het definiëren van deze doelstellingen is alleen mogelijk als bij elke doelstelling de doelgroep bekend is. Daarom is telkens antwoord op de volgende vraag noodzakelijk: voor wie beoogt Amsterdam Capital of Sports te zijn? Geldt dit uitsluitend voor de Amsterdamse (top)sporters, of is de ambitie breder gericht? (voor alle Amsterdammers, voor Nederland, voor Europa of zelfs voor de hele wereld?). Het te bereiken resultaat en de bijbehorende maatregelen zijn bij elke doelstelling beschreven. Doelstelling 1 topsport is onderdeel van het Amsterdams sportcontinuüm De samenhang tussen breedtesport en topsport komt tot uitdrukking in het Amsterdamse sportcontinuüm (zie het begrippenkader in de bijlage). Individuele sporters hebben de mogelijkheid om door te stromen naar het gewenste niveau van sportbeoefening. Het continuüm leidt van oriëntatie naar participatie, en van daar naar prestatie en toppres- 14

17 tatie. Amsterdam wil voor iedere inwoner de sport van zijn of haar keuze mogelijk maken en wel op elk door hem of haar gewenste niveau. Het topsportbeleid van Amsterdam maakt deel uit van het totale sportbeleid. Want hoe breder de basis waaruit je kunt putten, hoe meer kans op het bereiken van de ambitie: veel Amsterdamse topsporters. Dit geldt voor elke tak van sport. Een integrale benadering van de terreinen jeugd, onderwijs en sport is noodzakelijk. Elk (jong) sporttalent moet zich desgewenst kunnen ontwikkelen tot een Amsterdamse topsporter met behulp van een drie T-ladder. De drie T s geven de verschillende fasen aan waarin een potentiële topsporter zich kan bevinden: Talentherkenning, Talentontwikkeling en Topsportbeoefening. Als regisseur van het stedelijk sportbeleid zal de afdeling Sport en Recreatie van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling zorgen voor samenwerking met de betrokken partijen. De aansluiting tussen nieuwe en bestaande programma s zoals Jeugdsport in Beweging, Topscore, verenigingsondersteuning en topsportbegeleiding krijgt extra aandacht. Ook zullen relaties gelegd worden met relevante onderdelen op het gebied van jeugdbeleid, onderwijs en economische zaken. Resultaat Topsport is een geïntegreerd onderdeel van het Amsterdams sportcontinuüm Doelgroep (Potentiële) topsporters die in Amsterdam sporten en/of wonen Maatregel Ons college zorgt voor een goede doorstroming van breedte- naar topsport. Zij realiseert samenwerking tussen alle betrokken partijen en aansluiting tussen de bestaande en nieuwe gemeentelijke sportprogramma s. Topsport Amsterdam faciliteert topverenigingen op de terreinen talentherkenning, talentontwikkeling en topsportbeoefening Doelstelling 2 vaststellen van Amsterdamse kernsporten Bij topsport hoort het maken van keuzes. Net als de topsporter die moet kiezen voor zijn intensieve sportbeoefening en daardoor relatief minder tijd aan andere activiteiten zal kunnen besteden, zoals studie, werk en sociaal leven, zal ook Amsterdam moeten kiezen welke tak van sport in Amsterdam voor optimale topsportondersteuning in aanmerking komt. Alleen al omdat de (financiële) middelen beperkt zijn. Tweede reden voor het vaststellen van kernsporten is dat ook de belanghebbenden uit het topsportveld keer op keer vragen om het maken van duidelijke keuzes. Sporter, trainer, vereniging en accommodatiebeheerder, allen willen zij graag weten wat wel, maar vooral ook wat níet tot de mogelijkheden behoort in Amsterdam. Voor topsport is het nastreven van perfectie noodzakelijk en daarom geldt hier bij uitstek: wàt je doet moet je goed doen. Liever een deel van de topsport in Amsterdam optimaal faciliteren, dan alles een beetje en daarmee elke topsporttak ontoereikend. 15

18 foto Soenar Chamid Marleen Veldhuis in actie tijdens de Amsterdam Swim Cup 2003 in het Sloterparkbad Sporten in Amsterdam Tabel 4 Aikido American Footbal Atletiek Autosport Baanwielrennen Badminton Basketbal Beachvolleybal Biljarten Bodybuilding en Fitness Boksen Boogschieten Bowling Bowls Bridge Capoeira Casting Cricket Dammen Dansen Darts Duathlon Duiken Frisbee Gewichtheffen Go Golf Handbal Handboogschieten Hapkido Hengelsport Hockey Honkbal Ijshockey Jeu de Boules Jiu-Jitsu Judo Kaatsen Kano Karate Karting Kegelen Kempo Kendo Kickboksen Klimmen Koersbal Korfbal Krachtsport Kunstrijden Kyudo Motorsport Mountainbike Nunchaku Onderwaterhockey Onderwatersport Oriënteringsloop Paardensport Pencak Silat Powerliften Ritmische Gymnastiek Roeien Rugby Schaatsen Schaken Schermen Schietsport Schoonspringen Sjoelen Shorttrack Skaten/Skeelersport Snooker Softbal Sportschieten Squash Streetdance Streethockey Synchroon zwemmen Taekwondo Tafeltennis Tennis Trampoline springen Triathlon Trimmen Turnen Vechtsport Voetbal Volleybal Wandelsport Waterpolo Waterskiën Watersport Wielrennen Windsurfing Worstelen Wushu Zaalvoetbal Zeilen Zelfverdediging Zwemmen 16

19 Ons College wil minimaal 10 Amsterdamse kernsporten, zodat het topsportniveau van de stad op het gewenste peil komt en blijft. Eens in de vier jaar zal, in overleg met Topsport Amsterdam, een evaluatie van de benoemde kernsporten plaatsvinden. Op basis van de waargenomen ontwikkelingen kunnen dan nieuwe kernsporten worden benoemd of bestaande kernsporten afvallen. De eerstvolgende evaluatie zal zijn in Hoe wordt een sport een kernsport? Twee vragen gelden als basis voor de criteria waaraan kernsporten moeten voldoen. Dat zijn: waar zijn we goed in (bevolkingsgroepen en sporters)? en wat is goed te doen in Amsterdam (infrastructuur)? Kernsporten zijn dus de sporten die kansrijk zijn voor aansprekende prestaties en evenementen en dus kunnen bijdragen aan het imago Capital of Sports. De twee vragen leiden tot de volgende criteria: 1 (Getals)verhouding met het totaal aantal sporters in de desbetreffende tak van sport in Nederland een rol speelt 2 Het aantal deelnemers in de tak van sport in Amsterdam, waarbij ook het aantal Amsterdamse topsporters in de tak van spor 3 De kwaliteit van de Amsterdamse sportverenigingen in de tak van sport. Kwaliteit wordt afgemeten aan het spelniveau van de topteams én de organisatiestructuur én de omvang van de verenigingen. De verenigingen moeten een solide basis bezitten 4 De beschikbaarheid van kwalitatief goede topsport-trainingsaccommodaties in de tak van sport 5 De aanwezigheid van accommodatie(s) die aan internationale normen voor topsportevenementen voldoen in de tak van sport 6 De tak van sport wordt door NOC*NSF erkend en Olympische sporten hebben een pré Aan de hand van deze criteria hebben wij veertien Amsterdamse kernsporten in 2003 aangewezen. Onderstaande tabel geeft aan welke takken van sport dit zijn. Kernsporten in de periode Tabel 5 Atletiek Honkbal Softbal (dames) Voetbal * Basketbal Korfbal Tennis Wielrennen Handbal(dames) Roeien Turnen (dames) Zwemmen Hockey Rugby (heren) * Voetbal heeft een andere status dan de overige Amsterdamse kernsporten. Reden daarvoor is dat voetbal zodanig professioneel is georganiseerd dat Ajax en enkele topamateurverenigingen volledig in staat zijn de begeleiding van topsporters zelf te verzorgen. Het technisch- en organisatorisch kader is professioneler van aard dan bij de andere kernsporten. De rol van de gemeente is hierbij zeer beperkt. Wel speelt de gemeente een rol bij de acquisitie en organisatie van grote voetbalevenementen en heeft zij bijgedragen aan de realisatie van een topsportaccommodatie (Amsterdam ArenA). 17

20 Wat betekent het om kernsport te zijn? Een kernsport kan aanspraak maken op extra ondersteuning vanuit de gemeente en Topsport Amsterdam. Niet-kernsporten zijn daarmee niet uitgesloten van ondersteuning. De generieke ondersteuningmaatregelen, zoals de nota Vereende krachten die opsomt, blijven voor alle takken van sport in principe toegankelijk. Bij kernsporten zal, in nauwe samenwerking tussen gemeente en Topsport Amsterdam, worden gezocht naar combinaties van de eerdergenoemde generieke maatregelen door de afdeling Sport en Recreatie en specifieke steun door Topsport Amsterdam. De ondersteuning is gericht op het verder ontwikkelen van de aspecten talentherkenning, talentontwikkeling en topsportbeoefening. De kernsporten krijgen, wanneer daar behoefte aan is, extra aandacht op de onderstaande terreinen: 1 Aandacht voor de drie T-ladder in de sporttak: talentherkenning, talentontwikkeling en topsport. Dat betekent: aandacht voor de ontwikkeling van technisch en organisatorisch kader en de professionalisering van topverenigingen 2 Extra begeleiding voor topsporters en topverenigingen in de tak van sport 3 Zorgen voor toptrainingsaccommodatie 4 Zorgen voor een wedstrijdaccommodatie die aan internationale eisen voor evenementen voldoet 5 Voorrang voor kernsporten boven niet-kernsporten bij de acquisitie van evenementen Resultaat Duidelijkheid over welke sport in aanmerking komt voor optimale topsportondersteuning Doelgroep Amsterdamse kernsportbeoefenaars Maatregel Vaststellen van de Amsterdamse kernsporten. Elke vier jaar (in 2005 en 2009) evalueren en indien nodig aanpassen Doelstelling 3 faciliteren van Amsterdamse topsporters en verlangen van een tegenprestatie Topsporters presteren het best als de omstandigheden waarin zij leven optimaal zijn. Dat geldt voor de noodzakelijke training, voeding en rust. Maar ook voor andere faciliteiten zoals huisvesting, onderwijs, medische begeleiding en sportinfrastructuur. In deze laatste vier onderdelen kan en wil de gemeente Amsterdam een faciliterende rol vervullen. Ook sporttechnisch kader kan hier gebruik van maken. Hulp bij het vinden van geschikte woonruimte, zorgen voor een goede bereikbaarheid, beschikbaarheid van sportaccommodaties voor trainingen, beschikbaarstelling van een kennisbank op het gebied van medische begeleiding en de afstemming van onderwijsprogramma s op sportieve programma s zijn hiervan voorbeelden. De gemeente is niet de enige partij die hiervoor kan zorgen, maar kan wel een regierol spelen bij het vinden van oplossingen samen met alle betrokken partners. Amsterdamse topsportverenigingen hebben een belangrijk aandeel in het faciliteren van topsporters. De vereniging is de broedplaats van het talent. Technisch- en organisato- 18

21 risch kader spelen een belangrijke rol bij talentherkenning, talentontwikkeling en begeleiding van topsporters. Ons college zal Topsport Amsterdam opdracht geven zich voor de professionalisering van dit kader in te zetten, in samenwerking met de afdeling Sport en Recreatie van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. Resultaat 500 Amsterdamse topsporters in 2010 (in 2001 kende Amsterdam 400 topsporters) Doelgroep (Potentiële) Amsterdamse topsporters Maatregel In samenwerking met Topsport Amsterdam ontwikkelen van projecten en programma s die zorgen voor de benodigde randvoorwaarden zoals trainingsfaciliteiten, onderwijs, medische begeleiding en huisvesting Amsterdamse toppers voor Amsterdamse talenten In hoofdstuk twee zijn wij al in gegaan op de grote waarde die wij hechten aan de voorbeeldfunctie die topsporters kunnen hebben voor jongeren. Meer nog dan in het verleden wil ons College van deze functie gebruik maken door topsporters of ex-topsporters in te zetten bij de sportstimuleringsactiviteiten die wij samen met de stadsdelen organiseren. Waar mogelijk en gewenst zullen wij, gekoppeld aan specifieke ondersteuningsmaatregelen, hierover met sportverenigingen, sportbonden of individuele topsporters afspraken maken. Resultaat Alle Amsterdamse (ex)topsporters die gebruik maken van specifieke faciliteiten van de gemeente Amsterdam zetten zich in ten behoeve van sportstimulering in de tak van sport waar ze goed in zijn Doelgroep (Potentiële) sporters in Amsterdam Maatregel Contracten sluiten met Amsterdamse (ex)topsporters, waarin de voorbeeld- en rolmodelfunctie wordt gebruikt voor sportstimuleringsdoeleinden Doelstelling 4 een Amsterdamse organisatiestructuur per kernsport Amsterdam kent veel sportverenigingen. Door de schaalvergroting binnen de landelijke sportbonden is in de meeste takken van sport geen stedelijke of regionale organisatievorm meer aanwezig. Daarnaast hebben lang niet alle verenigingen topsporters in hun gelederen of de ambitie om binnen de vereniging topsport te bedrijven. Samenwerking 19

22 Naast topsportaccommodaties (zie het overzicht op pagina 34) zijn er veel breedtesportaccommodaties in Amsterdam, waar ook topsporters kunnen trainen. Het achterstallig onderhoud aan de sportaccommodaties zal de komende tijd worden aangepakt en er zal een accommodatiebeleidsplan worden geformuleerd. Het afgelopen decennium zijn er flinke investeringen gedaan in plaatsen waar topsport te bedrijven is. Hetzij door nieuwbouw (ArenA, Sloterparkbad), hetzij door renovatie en aanpassing aan de eisen van deze tijd (Olympisch Stadion, Bosbaan, Edenhal). Hoofdstuk drie liet zien dat vrijwel alle accommodatiedoelen van de vorige topsportnota (1993) zijn gehaald. Ook kan door betere samentussen de Amsterdamse verenigingen met topsportambities lijkt een voorwaarde om op lokaal niveau een gericht topsportbeleid te kunnen voeren. Teamsporters, maar ook individuele sporters, zijn gebaat bij gezamenlijke trainingen. Niet alleen kan de sporter zich optrekken aan en leren van een andere sporter, ook sporttechnisch- en organisatorisch topkader is schaars en de voordelen van samenwerking spreken hierbij voor zichzelf. Samenwerking door gezamenlijke trainingen bijvoorbeeld. Binnen elke tak van sport dient hiervoor een eigen optimale Amsterdamse organisatiestructuur te komen. Het gaat niet om een blauwdruk die elke kernsport opgelegd krijgt, maar om maatwerk per tak van sport. Basketbal zal hiervoor mogelijk een andere organisatiestructuur kiezen dan hockey. In dit keuzeproces heeft Topsport Amsterdam een belangrijke rol. In overleg met de betrokken (kernsport)verenigingen wordt de topsportstructuur bepaald. Verenigingsondersteuning in het algemeen en professionalisering van technisch en organisatorisch kader zijn noodzakelijke maatregelen voor talentontwikkeling. Bij de keuze hoe de specifieke ondersteuning per kernsport in te richten, zal worden meegewogen of en hoe de gehele tak van sport van deze ondersteuning kan meeprofiteren. Resultaat Een (top)organisatie op maat in elke Amsterdamse kernsport Doelgroep (Potentiële) topsporters in Amsterdam en Amsterdamse sportverenigingen die kernsporten beoefenen Maatregel Topsport Amsterdam ontwikkelt in samenwerking met desbetreffende verenigingen en bonden een Amsterdamse organisatiestructuur per kernsport, waarbij de ontwikkeling van het Amsterdamse talent centraal staat Doelstelling 5 optimaal gebruik door de (potentiële) topsporter van de bestaande sportaccommodaties. Twee nieuwe accommodaties in de komende beleidsperiode: een nieuwe indoortopsportfaciliteit, het Amsterdam Dome, en een toptrainingsaccommodatie voor turnen. 20

23 foto Sybrand Treffers Michiel Bartman, slagman tijdens de Heineken Roeivierkamp 2002 op de Bosbaan werking met onderwijs een hogere bezettingsgraad van sportaccommodaties worden bereikt. Daarom zullen wij het beleid van de komende jaren richten op aanpassing en vernieuwing van bestaande (breedtesport)accommodaties en niet zozeer op uitbreiding van het aantal topsportaccommodaties. Geschikt zijn voor het beoefenen van topsport is daarbij een uitgangspunt. In de eerste plaats wordt hier training bedoeld. Daarnaast dienen de accommodaties geschikt te zijn voor het spelen van competitiewedstrijden. Amsterdam beschikt over een aantal plaatsen die voldoen aan de internationale eisen voor de organisatie van topsportevenementen. Om grote sportevenementen in Amsterdam te organiseren is het zaak dat deze accommodaties aan deze eisen (blijven) voldoen. De verdere ontwikkeling van het honk- en softbalcentrum op Ookmeer, de realisering van indoortrainingsfaciliteiten bij de Bosbaan en de aanpassing van het Wagenerstadion zijn hiervan voorbeelden. Een andere serieus te nemen mondiale ontwikkeling is de bouw van tijdelijke accommodatie voor topsportevenementen. Voorbeelden zijn: een tijdelijk zwembassin, een tijdelijke sportvoorziening in een sportaccommodatie met voldoende tribuneruimte (bijvoorbeeld ArenA en Olympisch Stadion), maar ook tijdelijke uitbreiding van zitplaatsen in een bestaande accommodatie (bijvoorbeeld honk- en softbalcentrum Ookmeer en de RAI). 21

24 Resultaat (Top)sportaccommodaties die voldoen aan de eisen van- en beschikbaar zijn voor- (potentiële) topsporters Doelgroep (Potentiële) Amsterdamse topsporters, toporganisaties en accommodatiebeheerders Maatregel 1 Voorzien in de aanpassing van bestaande accommodaties aan de trainingseisen van (potentiële) topsporters 2 Voorrang geven aan (potentiële) topsporters bij het gebruik van trainingsaccommodatie in de Amsterdamse kernsporten, ten opzichte van overige gebruikers 3 Huidige topsportaccommodaties waar nodig aanpassen aan de internationale eisen voor het houden van internationale topsportevenementen Amsterdam Dome In 2010 willen wij beschikken over een Indoor Topsport Centrum in Amsterdam. Internationaal gezien blijft Nederland bij de acquisitie van grote sportevenementen achter, omdat een specifieke sportarena met voldoende toeschouwerscapaciteit ontbreekt. Dit geldt met name voor EK s en WK s in de grote zaalsporten. Voorbereidende studies voor de vestiging van een voor meerdere sporten geschikt centrum met een capaciteit van toeschouwers in Amsterdam-Noord zijn reeds in gang gezet. Resultaat Een Indoor Topsport Centrum. Doelgroep (Potentiële) Amsterdamse topsporters, Amsterdammers en (inter)nationaal publiek Maatregel Samenwerking voortzetten en de gemeenteraad voorstellen om een Indoor Topsport Centrum in Amsterdam-Noord te realiseren Turnaccommodatie Een toptrainingsaccommodatie die voldoet aan de eisen van topsporttraining voor de kernsport turnen ontbreekt in Amsterdam. In overleg met de betrokken turnverenigingen en de KNGU zal realisering van een toptrainingsaccommodatie in Amsterdam worden onderzocht. 22

25 Resultaat Turnaccommodatie voor training van topturn(st)ers Doelgroep (Potentiële) Amsterdamse topturn(st)ers Maatregel Inspelen op initiatieven om een turntrainingsaccommodatie te realiseren Doelstelling 6 minimaal twee grote internationale topevenementen (niveau EK of WK) en minimaal 35 (inter)nationale topsportevenementen per jaar in Amsterdam Het grote belang van topsportevenementen komt naar voren wanneer zij een impliciet onderdeel zijn van het integrale sportbeleid. Belangrijk doel is om de topsport als katalysator te gebruiken voor het vergroten van sportdeelname in Amsterdam. Steden als Manchester en Barcelona hebben recentelijk laten zien hoe belangrijk het voeren van een integraal sportbeleid is. De rol van topsportevenementen is daarbij niet te onderschatten en biedt ook veel mogelijkheden voor city-marketing. Amsterdam wil daarom in de periode zorgen dat jaarlijks minimaal 2 grote internationale topevenementen (zoals EK s en WK s) in Amsterdam worden gehouden en minimaal 35 (inter)nationale topsportevenementen (zoals internationale toernooien en NK s). Kernsporten hebben voorrang bij de acquisitie van evenementen. Bij de vaak jaren tevoren startende acquisitie voor de periode na 2010 stellen wij ons minimaal hetzelfde aantal evenementen per jaar ten doel. Bij de inrichting van het acquisitieprogramma sluit ons College aan op het recent ontwikkelde landelijk topsportevenementenbeleid. Dit beleid beoogt bij het uitbrengen van bids te komen tot een goede inhoudelijke afstemming tussen de desbetreffende sportbond, NOC*NSF, VWS en de topsportgemeenten. Het belangrijkste doel hiervan is de kwaliteit van deze bids voor internationale evenementen te verbeteren en daarmee meer grote evenementen binnen te halen. De argumenten voor topsportevenementen in Amsterdam zijn: De betekenis voor de ontwikkeling van breedtesport en sportdeelname in Amsterdam Het bieden van mogelijkheden aan Amsterdamse topsporters om in hun eigen stad hun talenten te tonen De betekenis voor de passieve recreatie van Amsterdammers Het benutten van bestaande topsportaccommodaties De economische spin off De promotionele waarde van evenementen voor de stad Amsterdam Eén van de grote internationale topsportevenementen die interessant is voor Amsterdam is de Universiade van Conform het Manchestermodel voor de Commonwealth Games, kan de organisatie van een Universiade zorgen voor positieve ontwikkelingen in Amsterdam. De Universiade wereldspelen voor studenten is een groot multi-topsportevenement, dat eenmaal in de twee jaar wordt georganiseerd in steeds wisselende (universiteits)steden. Bij een zomeruniversiade staan 10 vaste sporten op de agenda: atletiek, 23

26 basketbal, schermen, schoonspringen, tennis, turnen, voetbal, volleybal, waterpolo en zwemmen. Het organiserende land kan aan dit aantal maximaal drie keuzesporten toevoegen. Het landelijke topsportbeleid beoogt ook om de Universiade van 2011 naar Nederland te halen. Resultaat 1 Minimaal twee grote internationale topsportevenementen (EK s en WK s) per jaar, in 2003 en volgende jaren 2 Met ingang van 2003 minimaal 35 (inter)nationale topsportevenementen per jaar (NK s en internationale toernooien) Doelgroep Topsporters, Amsterdammers, bedrijfsleven, toeschouwers over de hele wereld. Maatregel Topsport Amsterdam realiseert de te bereiken aantallen door het voeren van een professionele acquisitie met behulp van een gemeentelijk evenementenfonds. Het belangrijkste daarbij is het binnenhalen van EK s en WK s Voorbeeld: Sport in Manchester Manchester heeft een jaar of tien geleden expliciet gekozen om de revitalisering van de stad, die erg geleden had van de economische recessie in de staal- en katoenindustrie, te koppelen aan de thema s sport en cultuur. Voor sport resulteerde dit in een beleid waarin zeer nadrukkelijk de ontwikkeling van de breedtesport, de topsport en het accommodatiebeleid op elkaar werden afgestemd en als één integraal beleid tot uitvoering werd gebracht. Als katalysator voor dit beleid werd gekozen voor de organisatie van een groot internationaal topsportevenement. Na de mislukte poging om de Olympische Spelen te organiseren, werden de Commonwealth Games van 2002 hiervoor uitgekozen. Dit resulteerde in een geïntegreerd beleid waarvan sportstimulering, talentontwikkeling, accommodatiebeleid en evenementenbeleid de belangrijkste facetten zijn. In Manchester was een belangrijk uitgangspunt dat talentvolle sporters in principe de kans moesten krijgen om in hun eigen stad aan de Commonwealth Games deel te nemen. Daarbij heeft men gekozen voor een tiental kernsporten waarop de inspanningen zijn geconcentreerd.dit heeft ertoe geleid dat in Manchester veel topaccommodaties zijn gerealiseerd waarin nationale of regionale trainingscentra zijn gevestigd. Daarnaast vindt in Manchester jaarlijks een flink aantal internationale en nationale kampioenschappen plaats. De accommodaties worden echter ook ingezet voor de training van lokale sporters op alle niveaus en de evenementen zijn een belangrijk instrument voor sportstimulering. Het gehanteerde sportstimuleringsmodel heeft er inderdaad toe geleid dat een relatief groot aantal jonge sporters uit Manchester in 2002 deelnamen aan de Commonwealth Games. Manchester is in Noord 24