Tree Worker Bodemkunde. Bart Aubroeck (bodemkunde 1) Tom Joye (bodemkunde 2) Foto Arthur De Haeck
|
|
- Vincent Janssens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Tree Worker Bodemkunde Bart Aubroeck (bodemkunde 1) Tom Joye (bodemkunde 2) Foto Arthur De Haeck 1
2 Cursusopbouw Bodemkunde 1: algemene bodemkunde en bodemgeografie Bodemkunde 2: bodemeigenschappen ~ standplaats / boomsoortenkeuze Eindbeelden vastleggen 2
3 Algemene bodemkunde en bodemgeografie 1. Algemene bodemkunde Definitie bodem Bodemontwikkeling 2. Bodemgeografie Bodems in Vlaanderen (typologie, verspreiding,...) Bodemkaart van België 3. Nuttige links Definitie het bovenste, losse, min of meer verweerde deel van de aardkorst tot op een diepte waar een rechtstreekse invloed op plantengroei kan verwacht worden Bodemdiepte: 1 2 m dieper = geologische lagen (moedermat.) Ontstaat door wisselwerking tussen Moedermateriaal (geologische laag) Klimaat Levende organismen Reliëf Tijd Bodemvormende factoren 3
4 Bodemvorming Bodemvorming is het ontstaan van een bodemprofiel onder invloed van: Moedermateriaal Klimaat Topografische ligging Biologische factoren Tijd Begroeiing Er vinden allerlei processen plaats waardoor een gelaagdheid ontstaat (horizonten) Bodemvorming Verwering van het moedermateriaal: massief gesteente fijne fractie Fysische verwering Klimaat Temperatuurschommelingen Water wind Chemische verwering Oplossingsprocessen Oxido-reductieprocessen Biologische verwering Micro-organismen Wortels van hogere planten Voorbeelden Zandsteen zand Leisteen klei - leem Dolomiet zand - klei 4
5 Bodemvorming Tijd: dynamisch, maar zeer traag proces Zwak ontwikkeld bodemprofiel: jaar Matig tot goed ontwikkeld bodemprofiel > jaar kartering van waardevolle bodems in Vlaanderen Klimaat: temperatuur en neerslaghoeveelheid Tropen: sterk ontwikkelde, diepe bodems (> 2 m) Gematigde streken: matig diep (1-2 m) Arctische gebieden: ondiepe bodems ~ permafrost Vegetatie: organische stof gehalte De mens: Landbouwactiviteit Erosie en sedimentatie Reliëf: Positie in het landschap Bodemvorming Plateaugronden Valleigronden Hellingsgronden 5
6 Bodemvorming Klimaat Vegetatie Org. Mat. Uitspoeling Grondwaterschommelingen Onverweerd moedermateriaal Bodemhorizonten Bodemvorming O organische stof, strooisellaag (maakt strikt gezien geen deel uit van de bodem) A topsoil, aangerijkt met organisch materiaal E uitlogingshorizont (klei, ijzer, mangaan, ) B bodemvormende processen zichtbaar (eventueel met accumulatiehorizont) C moedermateriaal (nog geen bodemvorming zichtbaar) R rots 6
7 O-horizont - Humus Bodemvorming Humus speelt een belangrijke rol in de vorming van bodemstructuur en -profiel, het verschaft mineralen en beschermt het wortelmilieu Mor zachte humus: goed verlucht milieu, kalkrijk, lage C/N goed verteerd / sterk gemineraliseerd vb. hazelaar, gewone es, esdoorn, populier, linde, zwarte els, kerselaar, olm, Mull ruwe humus: te zuur, te nat, te droog, niet goed verteerd / niet goed gemengd vb. naaldbomen, eik, beuk, tamme kastanje, Moder tussenvorm Verschil bodem grond? Grond kun je vastpakken, een bodem niet. Vaste fractie Holten en poriën Minerale fractie ontstaat uit verwering van gesteenten Organische stof ontstaat uit dode én levende planten en dieren Levende materie (wortels, bodemfauna) Bodemwater en lucht 7
8 1. Textuur De textuur wordt bepaald door de korrelgrootteverdeling van de minerale fractie (zand, leem en klei) Zand: mm en eerder rond of kubusvormig Leem (of silt): mm en eerder rond of kubusvormig Klei < mm en plat 1. Textuur 2 mm 8
9 1. Textuur 0,0006 mm 1. Textuur De meeste bodems bestaan uit een mengsel van bodemdeeltjes met verschillende korrelgroottes en verschillende eigenschappen Textuurdriehoek 9
10 1. Textuur Oefening: hoe noemt men een bodem met: 30% klei, 60% zand en 10% leem? 45% klei, 10% zand en 45% leem? 1. Textuur Kleileem = leem 10
11 1. Textuur 1. Textuur Laboanalyse geologisch onderzoek 11
12 1. Textuur Kleibodems zijn gewoonlijk compact en samenhangend, slecht gedraineerd en verlucht. Door de grote inwendige oppervlakte kunnen ze veel water en mineralen binden (kleideeltjes hebben een grote invloed op de bodemeigenschappen) Zandbodems zijn los en weinig samenhangend. Ze hebben veel grote poriën en zijn dus goed gedraineerd en verlucht, maar hebben een laag wateropslagvermogen. Leembodems hebben intermediaire Pas op! Klei, zand of leem kan zowel slaan op een deeltje (textuur) als op een bodemtype Maar er is meer Beide bodemstalen in onderstaande foto hebben hetzelfde bodemtype en dus dezelfde textuur. Wat is het verschil tussen beide? 12
13 Maar er is meer 2. Structuur De stapeling van de bodemdeeltjes + de mate waarin bodemdeeltjes al dan niet samengeklit zijn in grotere structuurelementen. goede bodemstructuur ~ water- en luchthuishouding!!! structuurtypes (internationale terminologie): platy - plaatvormige structuren prismatic - verticaal langwerpige structuuraggregraten met vaak wat onduidelijke of vlakke bovenzijde columnar - als prismastructuren, maar met duidelijke en afgeronde bovenzijde blocky - blokvormige structuren granular - min of meer ronde tot veelhoekige kruimelvormige structuren. structureless zonder enige structuur (losse partikels of gesteente) 13
14 2. Structuur 2. Structuur granular (kruimelig) Blocky (blokkig) columnar Prismatic (prisma) Platy (plaatvormig) 14
15 2. Structuur Structuurvorming gebeurt door Elektrische bindingen Chemische bindingen IJzer- en aluminiumhydroxiden Humus Gelatineuze stoffen afkomstig van plantenwortels en bodemorganismen 2. Structuur Grond met weinig klei en organische stof en met een hoog aandeel leem of zand vormt moeilijk grotere structuurelementen Structuurvorming in de bodem is een zeer traag proces, terwijl het vernietigen van de bodemstructuur zeer snel kan gaan. Een goede bodemstructuur voor boomgroei wordt getypeerd door stabiele, afgeronde en kruimelige structuurelementen en voldoende kleine en grote poriën 15
16 2. Structuur Een goede structuur zorgt voor een goede beworteling, maar omgekeerd dragen ook boomwortels bij tot een betere bodemstructuur Bosgrond is meestal structuurrijk: veel organisch materiaal, kruimelig en niet verdicht Bodems in een verstedelijkte omgeving zijn vaak structuurarm: door de mens verstoord, met weinig organisch materiaal en vaak verdicht 3. Poriën en holten Poriën zijn afhankelijk van het watergehalte in de bodem gevuld met water of met lucht Macroporiën (of niet-capillaire poriën, > 0.1 mm,) zorgen voor een vlotte drainage, een goede luchthuishouding en bewortelingsruimte voor planten Microporiën (of capillaire poriën, < 0.1 mm) houden water vast tegen de zwaartekracht in en bieden ruimte aan schimmels en bacteriën die noodzakelijk zijn voor de mineralenopname en de mineralenkringloop Voor een goede waterhuishouding zijn zowel grote als kleine poriën nodig; het totale poriënvolume is van minder belang dan de poriëngrootteverdeling 16
17 4. Bodemwater onderscheid bodemwater - grondwater grondwaterspiegel 4. Bodemwater Watercyclus 17
18 4. Bodemwater Vegetatie heeft een grote invloed op de waterstromen in de watercyclus 4. Bodemwater Watertransport globaal Water stroomt van plekken met een hoge druk naar plekken met een lagere druk of onder invloed van de zwaartekracht 18
19 4. Bodemwater Watertransport in de bodem: lokaal Boven veldcapaciteit: het water stroomt onder invloed van de zwaartekracht door niet capillaire-poriën Droger dan veldcapaciteit: het bodemwater verplaatst zich capillair van zones met een hoog watergehalte naar zones met een lager watergehalte. Dit kan in alle richtingen gebeuren, maar gaat traag en is beperkt in afstand Als het verwelkingspunt benaderd wordt, verplaatst water zich alleen nog in de vorm van waterdamp. 4. Bodemwater Watertransport in de bodem: lokaal 19
20 4. Bodemwater Verdichte of ondoordringbare lagen Wat hindert de waterbeweging? Opeenvolgende lagen met een verschillende textuur: drainage van een laag met een fijne textuur naar een laag met een grove textuur zal pas gebeuren als de fijnste laag volledig waterverzadigd is Gevolg van ondoordringbare lagen of textuurovergangen valse grondwatertafel 4. Bodemwater Absolute watergehalte of vochtgehalte van de bodem Functie van bodemtype Weinig relevant ifv beschikbaarheid voor planten vergelijkbare ijkpunten 1. Waterverzadigde bodem 2. Veldcapaciteit 3. Permanent verwelkingspunt 20
21 4. Bodemwater A. Waterverzadigde bodem Alle poriën zitten vol water Hoge grondwaterstand Alle bodemlucht is verdreven probleem voor wortelademhaling Standplaats ~ boomsoort zwarte els, wilg, zachte berk: tolerant es: alleen zuurstofrijk en niet stilstaand water populier: niet zo tolerant als vaak gedacht wordt 4. Bodemwater B. Veldcapaciteit Als er geen water bijkomt in een waterverzadigde bodem, kan het water vrij draineren onder invloed van de zwaartekracht via de grotere poriën. Als de bodem uitgelekt is, spreken we van veldcapaciteit. De grote poriën zijn gevuld met lucht, de kleine met water en rond de bodemdeeltjes is nog een waterfilm aanwezig Vaak toestand aan het begin van het groeiseizoen Aanwezig water zit in capillaire poriën: capillair water (+/- ½ beschikbaar voor planten), dit wordt door de bodem vastgehouden tegen de zwaartekracht in 21
22 4. Bodemwater C. Permanent verwelkingspunt Naarmate de planten meer en meer water opnemen, wordt de waterfilm tussen en op de bodemdeeltjes kleiner en kleiner, tot op het moment dat de wortels de zuigkracht van de bodem niet meer kunnen overwinnen: het permanent verwelkingspunt Er is nog water aanwezig in de allerkleinste poriën, maar dit is niet meer beschikbaar voor planten 4. Bodemwater Beschikbaar water Het watervolume tussen veldcapaciteit en permanent verwelkingspunt is het beschikbaar water Ook vrij drainerend water kan opgenomen worden door planten, voor zover het nog niet weg gedraineerd is Het watergehalte van een bodem bij VC en PVP is karakteristiek voor elke bodem (afhankelijk van de poriëngrootteverdeling), absolute vochtgehaltes geven dus geen goed beeld van het bodemwater 22
23 4. Bodemwater Beschikbaar water 4. Bodemwater Beschikbaar water functie van bodemtextuur Veldcapaciteit Permanent verwelkingspunt 23
24 4. Bodemwater Beschikbaar water functie van bodemtextuur, org. mat., 5. Bodemlucht Waarom is er bodemlucht nodig? Een gezond wortelstelsel heeft, net als elk levend weefsel, zuurstof nodig voor de verbranding van suikers, gevormd tijdens de fotosynthese. Daarbij komt energie vrij voor de levensprocessen. CO 2 is een bijproduct van deze recatie en moet afgevoerd worden. 24
25 5. Bodemlucht Gastransport Via de macroporiën die onderling verbonden zijn in een netwerk Gastransport gebeurt door diffusie, dus onder invloed van concentratieverschillen (van hoog naar laag) Elke verandering in de poriëngrootteverdeling of de continuïteit van de verbindingen heeft een rechtstreeks effect op het gastransport. Zuurstoftekort lijdt tot een verzwakking en eventueel tot het afsterven van wortels. 5. Bodemlucht CO 2 Gastransport 25
26 5. Bodemlucht Oorzaken van een verminderde bodembeluchting Hoofdzakelijk bodemverdichting en waterverzadiging macroporiën (> 0,1 mm)! Vers organisch materiaal in de plantput of omwoelen van een organische bodem. Methaangas door anaërobe omstandigheden of door gaslekken verdrijft bodemlucht en vraagt veel zuurstof voor afbraak Ophogen en verzegelen van bodem 5. Bodemlucht O 2 en CO 2 -gehaltes ~ bodemverdichting Gastransport Figuur Veldstra, IPC Groene Ruimte 26
27 5. Bodemlucht O 2 en CO 2 -gehaltes In onverstoorde, onverdichte bodem: O 2 > 18% en CO 2 < 2% (atmosfeer: resp. 21% en 0,04%) Onder verharding: O 2 tot < 4% en CO 2 tot > 14% Hoeveel zuurstof nu echt nodig is, is sterk afhankelijk van boomsoort en van omstandigheden (tijdstip, temperatuur, ) Zuurstofgehaltes worden gemeten met een zuurstofmeter. Neem altijd een serie metingen op verschillende tijdstippen, aangezien het zuurstofgehalte in de bodem sterk kan schommelen 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie ~ Bodemkaart van België De opeenvolging van verschillende horizonten typeert het type bodem Belgisch systeem: Bodemserie (3-lettercode) Textuur Drainageklasse (~ vochttoestand) Profielontwikkeling Internationale bodemclassificatiesystemen FAO / Unesco US Soil Taxonomy 27
28 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie ~ Bodemkaart van België 1. Textuur Extra: V Veenbodems en X - Duinbodems 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie ~ Bodemkaart van België 2. Drainageklasse 28
29 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie ~ Bodemkaart van België 2. Drainageklasse Schommeling grondwatertafel ~ oxido-reductie van Fe Permanente reductie van Fe (donker grijsgroen) 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie ~ Bodemkaart van België 2. Drainageklasse Textuur P, S, Z (zandig) Textuur U,E, L, A (klei-leem) 29
30 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie ~ Bodemkaart van België 3. Profielontwikkeling m antropogene bodems vb plaggenbodems: dikke zwartbruine organische laag ~ ploegvoor g podzol Duidelijke E-horizont + accumulatiehorizont (Fe of org. materiaal) vb onverstoorde bodems in Heidegebieden p geen profielontwikkeling vb alluviale bodems of hellingsgronden 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie FAO/Unesco in België vooral: Podzols Luvisols Cambisols Fluvisols Anthrosols 30
31 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie FAO/Unesco Podzol Komt in België vooral voor in de Kempen (~ zandstreek) Ontstaan door een langdurige uitspoeling en aanrijking in leemarme, zure dekzanden Dekzand bos aanrijking met organisch materiaal natuurlijke verzuring uitspoeling van ijzer-humuscomplex met regenwater uitspoelingshorizont en aanrijkingshorizont 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie FAO/Unesco Podzol 31
32 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie FAO/Unesco Luvisol Komt in België vooral voor in de Leemstreek Duidelijke klei-inspoelingshorizont Uitermate geschikt voor landbouw hoge kationenuitwisselingscapaciteit, dus zeer vruchtbaar 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie FAO/Unesco Cambisol Komt in België vooral voor in de Ardennen Beginstadium van bodemvorming: zwak ontwikkelde structuur, zwak ontwikkelde horizonten Zeer geschikt voor landbouw 32
33 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie FAO/Unesco Fluvisol Komt in België vooral voor in de kustgebieden en jonge riviervalleien Jonge bodem in recent afgezette gronden Gebruikt voor landbouw en veeteelt Fluvisol 33
34 1. Bodemtypologie - verspreiding 2. Bodemgeografie 2. Bodemgeografie 1. Bodemtypologie - verspreiding 34
35 1. Bodemtypologie - verspreiding 2. Bodemgeografie Bodemkaart van België landbouw 2. Bodemkartering 2. Bodemgeografie 1. Referentieprofielen Boorput Gedetailleerde boorschrijving 35
36 2. Bodemkartering 2. Bodemstalen textuuranalyse organisch stofgehalte 2. Bodemgeografie 2. Bodemkartering 2. Bodemgeografie 3. Vlakdekkende bodemkartering ± 1 boring / ha boordiepte: ± 1,2 m 36
37 2. Bodemkartering 2. Bodemgeografie 3. Vlakdekkende bodemkartering veldwerkmateriaal Edelmanboren Gutsboren spiraalboor Riversideboor 2. Bodemkartering 2. Bodemgeografie 3. Vlakdekkende bodemkartering 37
38 2. Bodemgeografie 2. Bodemkartering Bodemkaart van België is te vinden via AGIV: 2. Bodemkartering 2. Bodemgeografie 38
39 2. Bodemgeografie 2. Bodemkartering: Bodemkaart van België Belangrijke opmerkingen ifv interpretatie / gebruik Opgemaakt ifv landbouwgeschiktheid Vb. Natuurlijke drainering: slecht Veldwerk (bodemboringen) tussen ± Geen actueel, maar historisch document 3. Nuttige links Afdeling Geografische InformatieVerwerking (AGIV) Vlakdekkende info (kaartlagen) Databank Ondergrond Vlaanderen Vlakdekkende en puntinfo 1. geologische kaarten 2. boorbeschrijvingen, grondwatermeetpunten, 39
Cursusopbouw. Tree Worker Bodemkunde. Bart Aubroeck (lesdag 5) Tom Joye (lesdag 6) Lesdag 5: algemene bodemkunde en bodemgeografie
Tree Worker Bodemkunde Bart Aubroeck (lesdag 5) Tom Joye (lesdag 6) Foto Arthur De Haeck Cursusopbouw Lesdag 5: algemene bodemkunde en bodemgeografie Lesdag 6: bodemeigenschappen ~ standplaats / boomsoortenkeuze
Nadere informatieBodemverdichting in parken. PV 24 september Wat met zieke Bomen?
Bodemverdichting in parken PV 24 september 2007 Wat met zieke Bomen? Bodemverdichting in parken Programma vm: theorie Opbouw van een bodem Wat is bodemverdichting? Gevolgen van bodemverdichting Oorzaken
Nadere informatieKenmerken van de Reference Soil Groups van het Vlaamse gewest 1
Kenmerken van de Reference Soil Groups van het Vlaamse gewest 1 Stefaan Dondeyne, Karen Vancampenhout, Seppe Deckers en Eric Van Ranst Organische bodems Histosols Dit zijn bodems met een dikke organische
Nadere informatieOnderzoeksopdracht. Bodem en grondstaal
Onderzoeksopdracht Bodem en grondstaal Gebruik grondboor 1. Duw en draai gelijktijdig, in wijzerzin, de schroefachtige punt (het boorlichaam) in de bodem. Deze schroef verzamelt en houdt de grond vast.
Nadere informatieDe bodem waarvan wij leven
De bodem waarvan wij leven Hilvarenbeek Ad Havermans adhavermans@concepts.nl 18 mei 2015 1 Inhoud van de presentatie 1. 2015 Het jaar van de bodem 2. Over geologie en bodemkunde 3. Bodemvormende processen
Nadere informatieMasterclass Fruitteelt
Masterclass Fruitteelt Voelen van de bodem 21 maart 2013, Henk van Reuler en Ton Baltissen Wat is een bodem? Buitenste deel van de aardkorst waar de plantenwortels zich in bevinden, 1 2 m Bodem bestaat
Nadere informatieDe landbouwer als landschapsbouwer
9A. De bodem (theoretisch) 9A.1 Bodemvorming Door allerlei processen zoals humusvorming, inspoeling, uitspoeling en oxidatie ontwikkelt zich een bodem. Dit is een heel lang proces wat ook nooit stopt.
Nadere informatieBodemkunde. Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1
Bodemkunde Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1 Bodems en hun eigenschappen 3 Bodems en hun eigenschappen Opdracht: - Zoek op wat het bodemprofiel is waar je zelf woont / werkt / stage loopt 4
Nadere informatieOrganisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar
17-1- Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar BODEM De Bodem Van Groot naar Klein tot zeer klein 2 1 17-1- Bodemprofiel Opbouw van de bodem Onaangeroerd = C Kleinste delen = 0 en A Poriënvolume
Nadere informatieUITGEWERKT VOORBEELD ERKENNINGSDOSSIER WAARDEVOLLE SITE VOOR BODEM HERENTALS - TOERISTENTOREN
UITGEWERKT VOORBEELD ERKENNINGSDOSSIER WAARDEVOLLE SITE VOOR BODEM HERENTALS - TOERISTENTOREN Ir. Sven Defrijn & Prof. Dr. Ir. Seppe Deckers 9 Juli 2006 Beknopte beschrijving waarde van de site Te Herentals
Nadere informatieDE BODEM. De bodem DE ABIOTISCHE COMPONENT
DE BODEM De bodem is de bovenlaag van de aardkorst, een dynamische zone waarin fysische, chemische en biologische processen plaatsvinden. Het hoeft geen betoog, dat de bodem een vitale functie vervult
Nadere informatieNOORDZEE SYMPOSIUM 2007
NOORDZEE SYMPOSIUM 2007 Kustduinbodems : bodemvorming in een extreem milieu Carole Ampe Vlaamse Landmaatschappij West-Vlaanderen UGent Laboratorium voor Bodemkunde Inhoud Milieufactoren Geologie - moedermateriaal
Nadere informatieBodemverdichting door gemechaniseerde houtoogst: noodzakelijk kwaad of vermijdbare schade? Evy Ampoorter Kris Verheyen
Bodemverdichting door gemechaniseerde houtoogst: noodzakelijk kwaad of vermijdbare schade? Evy Ampoorter Kris Verheyen http://dfwm.ugent.be/lavobo/ 1. Inleiding Evolutie oogstmethoden productiviteit, veiligheid,
Nadere informatieAanvulling. Dictaat Inleiding Bodem. Voor versie Bodem en Water 1 (LAD-10806) Bodem en Water II (AEW-21306) Oktober 2011.
Aanvulling Dictaat Inleiding Bodem Voor versie 2010 Bodem en Water 1 (LAD-10806) Bodem en Water II (AEW-21306) ktober 2011 Inhoud - Practicumhandleiding Wat is een bodem P3 Practicum Wat is een bodem P3.1
Nadere informatieVOCHTKARAKTERISTIEK (PF-CURVE)
1 TOEPASSINGSGEBIED VOCHTKARAKTERISTIEK (PF-CURVE) Een bodem is samengesteld uit drie fasen, een vaste fase (mineralen en organisch materiaal), een vloeibare fase (bevat opgeloste bestanddelen) en een
Nadere informatieBossen en hun groeiplaats
Bossen en hun groeiplaats Too poor, too rich and too hard Too hard to be good Evy Ampoorter Intro 1 Intro? 2 VERDICHTING VERSMERING poriëncontinuïteit? VERVORMING (plastisch) Opmerking: spoorvorming door
Nadere informatieDe Bodemkartering in België en informa5e m.b.t. het frea5sch grondwaterpeil. Frank Elsen. Bodemkundige Dienst van België
en informa5e m.b.t. het frea5sch grondwaterpeil Frank Elsen De Bodemkartering in België Ø Bodemkartering in België Ø Focus op de bodemwaterhuishouding, de draineringsklasse en de grondwaterpeilbeweging
Nadere informatie1 Grond Bodem Minerale bestanddelen Organische bestanddelen De verschillende grondsoorten 16 1.
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Grond 9 1.1 Bodem 9 1.2 Minerale bestanddelen 11 1.3 Organische bestanddelen 13 1.4 De verschillende grondsoorten 16 1.5 Afsluiting 17 2 Verzorging van de bodem 19 2.1
Nadere informatieBEGRIPPEN. Grond en Bodem. Kuipers maakt in zijn boek Bodemkunde onderscheid.
BEGRIPPEN Grond en Bodem Kuipers maakt in zijn boek Bodemkunde onderscheid. GROND Het losse materiaal zo we dat aan de oppervlakte van de aardkorst aantreffen. BODEM De manier waarop gronddeeltjes, in
Nadere informatieEEN BETERE BODEM. Op goede gronden een gezonde groei. Inhoudsopgave
EEN BETERE BODEM Op goede gronden een gezonde groei Inhoudsopgave Over Heicom Onze producten Zand en grond Zuurstof Bodemverdichting Water lucht en poriën PF curve Eigenschappen van zand Normen ISA sport
Nadere informatieGROND. Wilko van Zijverden OTV DAAR ZIT WAT IN
GROND Wilko van Zijverden OTV 23-04-2017 DAAR ZIT WAT IN Even voorstellen Fysisch geograaf/archeoloog Hoofddocent/onderzoeker bij Saxion in Deventer Geoarcheoloog EARTH Integrated Archaeology in Amersfoort
Nadere informatieThema Bodem en Bemesting Bron: Tuin en Landschap nr. 6a-2006
Thema Bodem en Bemesting Bron: Tuin en Landschap nr. 6a-2006 Hendrik Jans Inhoud: 1. Toen en nu 2. Wat moet je kennen en kunnen? 3. Soorten bodemleven 4. Water en zuurstofhuishouding 5. Drainagesystemen
Nadere informatieVegetatie-ontwikkeling in bossen op rijke bodem. Patrick Hommel en Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR
Vegetatie-ontwikkeling in bossen op rijke bodem Patrick Hommel en Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR Onderwerpen voordracht bostypen in Nederland verschillen tussen rijke bossen en arme bossen de rol
Nadere informatieBasiscursus Compostering
Basiscursus Compostering Uw aangeboden door : OVAT Gegeven door Vincent de Wolff Wat gaan we vanavond doen? Wat is composteren Hoe verloopt het proces Wat wel, wat niet in de compost Waarom is compost
Nadere informatieEen geschikte standplaats voor bomen - Tom Joye. Foto Arthur De Haeck
Een geschikte standplaats voor bomen - Tom Joye Foto Arthur De Haeck Bomen en planning Openbare ruimte - zeker ondergronds - wordt geclaimd door veel gebruikers. Daarbij treden vaak conflicten op (bv.
Nadere informatieWat gaan we doen? Biodiversiteit dankzij Kwaliteitshout. Oerboslandschap op zandgronden. Uitlogen bruine bosgrond
Wat gaan we doen? Oerboslandschap op zandgronden Biodiversiteit dankzij Kwaliteitshout Bij bosherstel op zandgrond 1. Bosherstel op zand 2. Maatregelen biodiversiteitsherstel 3. Duurzaam verdienmodel onder
Nadere informatieModule Bodemkunde en bemesting
Module Bodemkunde en bemesting De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon Auteur Arno de Bruin,
Nadere informatieGroenbedekkers houden grond en mineralen op het perceel en uit de beek
Groenbedekkers houden grond en mineralen op het perceel en uit de beek Bram Van Nevel Bram.van.nevel@inagro.be 051/27.33.47 Waarom groenbedekkers? 1. Restnitraat 2. Verhogen bodemvruchtbaarheid 3. Verlagen
Nadere informatieDe bodem waarvan wij leven
De bodem waarvan wij leven Venray Ad Havermans adhavermans@concepts.nl 18 april 2016 1 Inhoud van de presentatie 1. 2015 Het jaar van de bodem 2. Over geologie en bodemkunde 3. Bodemvormende processen
Nadere informatieBodemkundig onderzoek Meierend, Retie (B) J. Wijnen
Bodemkundig onderzoek Meierend, Retie (B) J. Wijnen 2017 1. Administratieve gegevens Laagland Archeologie VOF werd door LSG bvba aangesteld om een landschappelijk booronderzoek uit te voeren op een terrein
Nadere informatieBodembenutting belangrijk gegeven voor bedrijfsbenutting
Bodembenutting belangrijk gegeven voor bedrijfsbenutting DE BODEM ONDER EEN VRUCHTBARE KRINGLOOP Nick van Eekeren DMS Vertrekpunt grondsoort Welke grondsoort zit u? Zie ook bodemdata.nl Losser 101 Veldpodzolen.
Nadere informatieVandaag. Bodem-vegetatie nutrienten Ecozones
Vandaag Bodem-vegetatie nutrienten Ecozones Bodem-Nutriënten systeem Atmospheric input Mineral weathering input Available nutrient store in the soil Organic cycling Leaching loss Beschikbare nutriënten
Nadere informatieThema Bodem en Bemesting Bron: Tuin en Landschap nr. 6a-2006
Thema Bodem en Bemesting Bron: Tuin en Landschap nr. 6a-2006 Hendrik Jans Inhoud: 1. Toen en nu 2. Groeivoorwaarden 3. Soorten bodemleven 4. Water en zuurstofhuishouding 5. Drainagesystemen 6. Werking
Nadere informatieFysisch milieu. Cursus natuurgids
Fysisch milieu Cursus natuurgids 1 Inhoud 1 Beknopte initiatie in enkele abiotische processen 2 Landschapsvorming in Vlaanderen 3 Bodems 2 1 Abiotische processen 1 Abiotische processen vaststellingen Lithosfeer:vast
Nadere informatieWat gebeurt er met de blaadjes die in de herfst van de bomen vallen? En wat doen onze tuiniers met dode of planten of afgesnoeide takken?
De bodem doorgrond Wat? Voor Leeftijd wie? Duur: Prijs: begeleid actief atelier Basisonderwijs 2 uur 90 per groep van max. 20 lln. Wat gebeurt er met de blaadjes die in de herfst van de bomen vallen? En
Nadere informatieModule Bodemkunde en bemesting
Module Bodemkunde en bemesting De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon Auteur Arno de Bruin,
Nadere informatieBomen in grondophogingen
Beheer en beleid Bomen in grondophogingen Inleiding In het boombeheer wordt men vaak geconfronteerd met noodzakelijke grondophoging. Ophoging is één van de meest bedreigende activiteiten voor bomen: als
Nadere informatieBodem en bodemstructuur
Bodem en bodemstructuur De basis voor een mooie tuin en beplanting! Wilma Windhorst, VHG docentendag 5-10-2017 Voorbereiding aanplant Tuin en beplanting : groen visitekaartje van bewoner, gemeente, wijk,
Nadere informatieBODEMLEVEN, GROND & BEMESTING
BODEMLEVEN, GROND & BEMESTING Wat gaan we doen De bodem Bodemleven Voorstellen van verschillende groepen Wat doen deze beestjes in de bodem Goede bodemkwaliteit Regenwormen Petra van Vliet Blgg - Oosterbeek
Nadere informatieKoolstof wordt teruggevonden in alle levende materie en in sedimenten, gesteenten, de oceanen en de lucht die we inademen.
Koolstofcyclus Samenvatting Koolstof wordt teruggevonden in alle levende materie en in sedimenten, gesteenten, de oceanen en de lucht die we inademen. Er is een uitwisseling van koolstof tussen oceanen,
Nadere informatiePorositeit van Compost Watervasthoudend vermogen van Compost Gehalte organische stof van Compost Buffervermogen van Compost
Porositeit van Compost Watervasthoudend vermogen van Compost Gehalte organische stof van Compost Buffervermogen van Compost door Page 1/21 Inhoud Experimenten Compost Wat is het effect van compost op bodemeigenschappen?...
Nadere informatieStichting voor Bodemkartering ~ Q\jW Staringgebouw ç'î AR'
.Tl ' Stichting voor Bodemkartering ~ Q\jW Staringgebouw ç'î AR' uü Wageningen Tel. O8370-6333 Rapport nr. 889 BODEMKUNDIG ONDERZOEK VAN DE TOEKOMSTIGE TENNISBANEN TE DOORVJERTH (GEMEENTE RENKUM) door
Nadere informatiePrettige ontdekkingsreis
Dit werkpakket, bestemd voor jongeren vanaf 15 jaar, gaat over de bodem. De bedoeling is te begrijpen wat een bodem is en hoe hij functioneert, maar ook bewust te worden van de vele functies die hij vervult.
Nadere informatieBodemkunde en bemesting
Bodemkunde en bemesting Bodemkunde en bemesting Aankomend hovenier Ton van Driel Jan de Kort Tweede druk, 2001 BODEMKUNDE EN BEMESTING AANKOMEND HOVENIER Bij het tot stand komen van dit boek is dankbaar
Nadere informatieHoutoogst en nutriënten op zandgronden Resultaten van het onderzoek, opzet van het adviessysteem en toepassing in de praktijk.
Houtoogst en nutriënten op zandgronden Resultaten van het onderzoek, opzet van het adviessysteem en toepassing in de praktijk. Anjo de Jong, Wim de Vries, Hans Kros and Joop Spijker 27-02-2019 Inhoud De
Nadere informatie15/03/2016. Fysisch milieu. Cursus natuurgids. Inhoud. 1 Beknopte initiatie in enkele abiotische processen 2 Landschapsvorming in Vlaanderen 3 Bodems
Fysisch milieu Cursus natuurgids 1 Inhoud 1 Beknopte initiatie in enkele abiotische processen 2 Landschapsvorming in Vlaanderen 3 Bodems 2 1 Tektoniek: de aardkorst beweegt platen bewegen uit elkaar Alfred
Nadere informatieInformatie reader. Over bomen
Informatie reader Over bomen Bron: een selectie uit folders van de bomenstichting Hoe groeit een boom? blz. 1 t/m 4 Bomen en mensen blz. 5 t/m 7 Bomen en feesten blz. 8 t/m 10 Bomen en medicijnen blz.
Nadere informatieVERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD
VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee
Nadere informatie3. BODEMANALYSE EN BODEMZORG
3. BODEMANALYSE EN BODEMZORG 1. DE BODEMANALYSE De bodem bestaat uit drie grote bestanddelen. 1. Mineraal materiaal dat verschilt van streek tot streek en dat voortkomt van de ontbinding van het gesteente
Nadere informatie2. Zijn aarde, grond en bodem drie omschrijvingen van hetzelfde? Geef met behulp van bovenstaande bronnen een omschrijving van deze drie begrippen.
Vragen en opdrachten Bodem van Nederland ORIENTATIE BODEM... 1 BODEMVORMING... 2 ZANDGRONDEN... 5 HOOGVEEN:... 7 LAAGVEEN... 8 ZEEKLEI... 9 RIVIERKLEI... 9 LÖSSGROND... 10 DE BODEMKAART VAN NEDERLAND...
Nadere informatieKenmerken van de Reference Soil Group Arenosols in Vlaanderen
Kenmerken van de Reference Soil Group Arenosols in Vlaanderen Stefaan Dondeyne, Laura Vanierschot, Roger Langohr, Eric Van Ranst en Jozef Deckers Dit zijn erg zandige bodems, over minstens 1 m diepte,
Nadere informatieDe rol van de beuk in de bosontwikkeling
De rol van de beuk in de bosontwikkeling Patrick Hommel Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR Vegetatiekundige invalshoek: Bostypen zijn vaste combinaties van plantensoorten (struiklaag, kruidlaag, moslaag).
Nadere informatieMeer theorie over bodem & compost
Basiscursus Ecologische Moestuin Meer theorie over bodem & compost Inhoud van de presentatie 1. Waarom biologisch? 2. Waar een moestuin aanleggen? 3. Inleiding bodem 4. Bodem: Minerale bestanddelen 5.
Nadere informatieWat is niet-kerende bodembewerking? Resultaten Interreg-project Prosensols
Jan Vermang Afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Rijkdommen Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Studiedag Erosie: niet-kerende bodembewerking, 27 augustus 2013 Ruraal Netwerk
Nadere informatieKenmerken van de Reference Soil Groups Alisols en Luvisols in Vlaanderen
Kenmerken van de Reference Soil Groups Alisols en Luvisols in Vlaanderen Stefaan Dondeyne, Laura Vanierschot, Roger Langohr, Eric Van Ranst en Jozef Deckers Deze beide groepen bodems zien er morfologisch
Nadere informatieDries Wijckmans. Taak Leefomgeving. Aardrijkskunde
Dries Wijckmans Taak Leefomgeving Aardrijkskunde Mevr. Vertsappen 21/05/2015 I. Geologie ne geomorfologie binnen de eigen leefomgeving... 2 1) 4 landschapfoto s... 2 Foto 1: Kwamol... 2 Foto 2: Vertjensstraat...
Nadere informatieOrganische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1
Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman Saalland Advies 1 Wat ga ik vertellen? Wie ben ik? Wat is het? Eigen stappen Tips Vragen Saalland Advies 2 Introductie Akkerbouwbedrijf
Nadere informatieCursus landschapsgeschiedenis. De ontstaans- en bewoningsgeschiedenis van Appelscha
Cursus landschapsgeschiedenis De ontstaans- en bewoningsgeschiedenis van Appelscha Programma van de cursus 02-04 09-04 16-04 23-04 Ontstaansgeschiedenis Dorpsgeschiedenis Veldnamen Natuur 11-04 25-04 Fietsexcursie
Nadere informatieVeenvorming in beekdalen. Veldwerkplaats: Drentse Aa, 15 juni 2009 Willem Molenaar / Camiel Aggenbach
Veenvorming in beekdalen Veldwerkplaats: Drentse Aa, 15 juni 2009 Willem Molenaar / Camiel Aggenbach Veensystemen in beekdalen hoogvenen regenwater, zuur, arm laagvenen hellingvenen grondwater, zuur-zwak
Nadere informatieSteekkaart. Meer uitleg over de structuur en inhoud van de steekkaarten, vindt u in de leeswijzer.
INVENTARIS GRONDVERSCHUIVINGEN Steekkaart Meer uitleg over de structuur en inhoud van de steekkaarten, vindt u in de leeswijzer. De gegevens in dit rapport en in de steekkaarten worden enkel meegedeeld
Nadere informatieKenmerken van de Reference Soil Group Retisols in Vlaanderen
Kenmerken van de Reference Soil Group Retisols in Vlaanderen Stefaan Dondeyne, Laura Vanierschot, Roger Langohr, Eric Van Ranst en Jozef Deckers Retisols 1 zijn over het algemeen leem of zandleembodems
Nadere informatie3. Bodem, water en bouwplan. Voedergewassen
3. Bodem, water en bouwplan Voedergewassen Bodem vormt basis voor goede nutriëntenen vocht voorziening Wanneer is bodem geschikt: 1. Ontwatering en vochtvoorziening 2. Structuur 3. Temperatuur 4. Bodemkwaliteit
Nadere informatieStalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken?
Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken? Jarinda Viaene, Victoria Nelissen, Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Bert Reubens CriNglooP Collectief
Nadere informatieInvloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans. Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan Heverlee
Invloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan 48 3001 Heverlee www.bdb.be ph in relatie tot N ph beïnvloedt opneembaarheid nutriënten te zuur
Nadere informatie2 Bemesting 44 2.1 Meststoffen 44 2.2 Soorten meststoffen 46 2.3 Grondonderzoek 49 2.4 Mestwetgeving 49
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Bodem en grond 9 1.1 Grond, bodem en grondsoorten 9 1.2 Eigenschappen van grond 20 1.3 Problemen met de grond 23 1.4 Verbeteren van landbouwgronden 30 1.5 Transport van
Nadere informatieClick to edit Master title style. De bodem viert feest na 20 jaar compost! Annemie Elsen
Click to edit Master title style De bodem viert feest na 20 jaar compost! Annemie Elsen aelsen@bdb.be Click Compost to edit in Master de akkerbouw? title style bemestingswaarde? effect op bodemkwaliteit?
Nadere informatieOrganische stof in de bodem
Organische stof in de bodem Theorie C1 Wat is organische stof in de bodem? Organische stof in de bodem bestaat uit materiaal zoals bv. oogst- en plantenresten, compost en mest, maar ook het bodemleven
Nadere informatieDe positieve kant van onkruid Boomkwekerij Hans Puijk - Vlamings
De positieve kant van onkruid Boomkwekerij 13-02-2016 Hans Puijk - Vlamings Inhoud Bodem, balans en elementen (herh) Bewerkingen en bodem management Wat zeggen onkruiden op het perceel Uitbreiding, nieuw
Nadere informatieStephan Mantel, Hoofd Wereldbodemmuseum. ISRIC World Soil Information, Wageningen. KNAG Onderwijsdag 2014
De wereld van bodems en de bodems van de wereld Stephan Mantel, Hoofd Wereldbodemmuseum ISRIC World Soil Information, Wageningen Wat is bodem? Bodem bovenste, losse deel van de aarde, waarin de plantenwortels
Nadere informatiePracticum bodemonderzoek
Practicum bodemonderzoek In het tuinontwerp is de keuze van planten sterk afhankelijk van de bodem waar ze op groeien. Om enig inzicht te verkrijgen in de manieren waarop bodemeigenschappen kunnen worden
Nadere informatieOrganische stof: stof tot nadenken
Wereld Bodemdag Organische stof: stof tot nadenken Steven Sleutel Universiteit Gent Vakgroep Bodembeheer Bodem organische stof (BOS) O,H C S P N Landbouwgrond organische koolstof (OC) voorraad 0-30cm Bron:
Nadere informatieBODEMONDERZOEK GROEI- LOCATIE GLASTUINBOUW KLEINE HEITRAK, ASTEN
Bijlage 2 bij de toelichting BODEMONDERZOEK GROEI- LOCATIE GLASTUINBOUW KLEINE HEITRAK, ASTEN i BODEMONDERZOEK GROEILOCATIE GLASTUINBOUW KLEINE HEITRAK, ASTEN In opdracht van: Tuinbouw Ontikkelings Maatschappij
Nadere informatieBodemgeschiktheidseisen stedelijk gebied
Bodemgeschiktheidseisen stedelijk gebied uit: Riet Moens / Bouwrijp maken http://team.bk.tudelft.nl/publications/2003/earth.htm Uit: Standaardgidsen (1999) 1.7.3 Uitwerking voor stedelijke functies De
Nadere informatieVerzilting en verzouting
Verzilting en verzouting Wat is EC? Maart 2016, Henk van Reuler en Ton Baltissen Inleiding Verzilting ophoping van in water oplosbare zouten (b.v. K +, Ca 2+, Cl -, SO 4 2-, HCO 3- ) Verzouting ophoping
Nadere informatieAdvies over de ecologische risicoevaluatie. gegevens betreffende een grond langsheen het kanaal Gent-Brugge te Lovendegem
Advies over de ecologische risicoevaluatie op basis van nieuwe gegevens betreffende een grond langsheen het kanaal Gent-Brugge te Lovendegem Adviesnummer: INBO.A.3439 Datum advisering: 18 mei 2016 Auteur(s):
Nadere informatieProosten op het leven in de bodem
Proosten op het leven in de bodem Nick van Eekeren Marleen Zanen Inhoud Bodemleven onderdeel van bodemkwaliteit Functies bodemleven Effect management op bodemleven 1 Diensten en functies bodem Productie
Nadere informatieWaterkwaliteit 2: Natuur/chemie
Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie
Nadere informatieNominatie Bodem van Gelderland: Door: Toine Jongmans en Gert Peek. Motivatie:
Nominatie Bodem van Gelderland: Door: Toine Jongmans en Gert Peek Motivatie: Een Ooivaagrond is een kleigrond (>8% lutum) waarin hydromorfe verschijnselen, de z.g. oranje roestvlekken en grijze reductie
Nadere informatieBodembescherming binnen duurzaam bosbeheer
Bodembescherming binnen duurzaam bosbeheer Martijn Boosten (Nunspeet, 14 maart 2018) Sylvicultura oeconomica eine solche Conservation und Anbau des Holzes anzustellen, dass es eine continuirliche beständige
Nadere informatieBos & milieu. Bomen 2013/12
2013/12 Bos & milieu Bomen In een boom speelt zich een aantal levensprocessen af die zorgen voor de groei. Dit verschijnsel heet fysiologie en komt bij alle levende organismen voor. De belangrijkste levensprocessen
Nadere informatieVERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens
VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 Landschapszones
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 Landschapszones Samenvatting door M. 900 woorden 6 december 2015 7,1 13 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde SAMENVATTING AARDRIJKSKUNDE HOOFDSTUK 2 VWO 6 LANDSCHAPSZONES
Nadere informatieProvinciebrede aanpak kansrijke droge bossen. Leon van den Berg Bart Nyssen
Provinciebrede aanpak kansrijke droge bossen Leon van den Berg Bart Nyssen Provinciebrede aanpak kansrijke droge bossen Oerboslandschap op zandgronden Op droge zandgrond: Linden-Eikenbos Bruine bosbodem
Nadere informatieFysisch milieu. Cursus natuurgids
Fysisch milieu Cursus natuurgids 1 Inhoud 1 Beknopte initiatie in enkele abiotische processen 2 Landschapsvorming in Vlaanderen 3 Bodems Fysisch milieu Cursus Natuurgids 2 vaststellingen Lithosfeer:
Nadere informatieverwerking : wat is een bos?
verwerking : wat is een bos? Leven vestigt zich op plaatsen waar het goed is om te leven. Er zijn verschillende factoren die de leefomgeving vorm geven : levende factoren, niet-levende factoren en menselijke
Nadere informatieRELEVANTE ONTWIKKELINGEN
RELEVANTE ONTWIKKELINGEN pf en aaltjes ALIE HISSINK EN PIETER BRONS 1 pf-curve Steeds meer kengetallen Bodemkwaliteit Chemisch Fysisch Biologisch - Hoofdelementen N, S, P, K, Ca, Mg, Na - Sporenelementen
Nadere informatieBiotoopstudie: Bodemonderzoek in hoogstamboomgaard
Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w. Vereniging voor pomologie, boomgaard- en landschapsbeheer (staatsblad 2 09-2005) Leopold-III-straat 8 3724 Vliermaal, tel: 012/391188; fax: 012/747438 E-mail: info@boomgaardenstichting.be
Nadere informatiePACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR. PaccoParameters
PACCO-PARAMETERS PH DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR PH De ph geeft de zuurtegraad van het water weer. Ze varieert doorgaans op een schaal
Nadere informatieThema 4: Een gezonde bodem
Thema 4: Een gezonde bodem Bodemanalyse en de gezonde plant Emile Bezemer Eurofins Agro Minder chemie met steenmeel Bert Carpay Carpay Advies 25 september 2018 ConGRAS 1 Bodemanalyse en gezonde grasplant!
Nadere informatie1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen.
THEMA 1 1 Stoffen worden omgezet 2 Fotosynthese 3 Glucose als grondstof 4 Verbranding 5 Fotosynthese en verbranding 1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H2 par 4,5,6
Samenvatting Aardrijkskunde H2 par 4,5,6 Samenvatting door N. 886 woorden 8 februari 2017 6,4 9 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Platentektoniek: De aardkorst bestaat uit platen, gescheiden
Nadere informatieTree Worker - Bodemkunde -
Tree Worker - Bodemkunde - Tom Joye Foto Arthur De Haeck Wat zien we vandaag? Bodemverdichting Mineralenvoorziening Organische stof Zout Bodemleven Doorwortelbaar bodemvolume 1 Wat is bodemverdichting?
Nadere informatieTree Worker - Bodemkunde -
Tree Worker - Bodemkunde - Tom Joye Foto Arthur De Haeck Wat zien we vandaag? Bodemverdichting Mineralenvoorziening Organische stof Zout Bodemleven Doorwortelbaar bodemvolume Wat is bodemverdichting? Onder
Nadere informatieOrganische stof, de kern van bodemkwaliteit voor de aardappel. Wageningen Potato Centre 20 september 2017 Janjo de Haan
Organische stof, de kern van bodemkwaliteit voor de aardappel Wageningen Potato Centre 20 september 2017 Janjo de Haan Persoonlijke introductie Janjo de Haan Onderzoeker Bodem Water Bemesting Akkerbouw
Nadere informatieGrondwater beïnvloedt kwaliteit Limburgse beken
Grondwater beïnvloedt kwaliteit Limburgse beken Resultaten WAHYD Hoe zit het in elkaar: afkijken bij Noord-Brabant In het onderzoeksproject WAHYD (Waterkwaliteit op basis van Afkomst en HYDrologische systeemanalyse)
Nadere informatieBodem. Bodemleven. Bodemverzorging. Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014
Bodem Bodemleven Composteren Bodemverzorging Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014 Vanavond. Bodem: leer je bodem kennen Bodemvoedselweb Composteren Bodem verbeteren en voeden
Nadere informatieBIJLAGE 3: BAGRAB BEREKENING BUFFEREND VERMOGEN
BIJLAGE 3: BAGRAB BEREKENING BUFFEREND VERMOGEN Uit: Van Orshoven, J., Verbeke, P., Meylemans, B., Faes, L., Deckers, J.A., Feyen, J., (1992). BAGRAB Beoordeling Agrarisch Bodemgebruik Een geografisch
Nadere informatieMet de grondmonsters die we u adviseren, wordt de chemische en biologische toestand van de grond geanalyseerd.
Bodemanalyses Met de grondmonsters die we u adviseren, wordt de chemische en biologische toestand van de grond geanalyseerd. De kosten voor deze monsters bedragen 307,50 excl. BTW. Er zal dan een 1.)Bodembalansanalyse,
Nadere informatieVan Bodemkaart tot. Ruilklassenkaart
Van Bodemkaart naar Van Bodemkaart tot Titel Ruilklassenkaart Ruilklassenkaart Gert Stoffelsen Bodemkartering of Bodemgeografisch onderzoek van de deelgebieden Scheerwolde en Oldemarkt De deelgebieden
Nadere informatieVeldwerkplaats vochtige bossen
Veldwerkplaats vochtige bossen Hoe kan hydrologisch herstel (vermesting), verzuring en verdroging tegen gaan? Emiel Brouwer, onderzoekcentrum BWARE Rob van den Burg, Bosgroep Zuid Nederland Bos op de pleistocene
Nadere informatie