Tuna-festival in Eindhoven

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tuna-festival in Eindhoven"

Transcriptie

1 ,.,.'..,. "f.. ~.. "'... ";,Forse aanslag W&M TUE moet twee miljoen bezuinigen De TUE moet als het aan minister Deetman ligt per 1991 twee miljoen gulden bezuinigen. Het grootste deel daarvan, 1,2 miljoen, is een aanslag die aile universiteiten krijgen en die ze moeten hal en uit wat hij 'debureaucratisering' noemt. Daarnaast wordt de TUE gekort met een bed rag tussen de 7 en 8 ton op 'basiswetenschappen'. Deze zouden via samenwerkingsovereenkomsten met Tilburg en Nijmegen daar verzorgd moeten worden. Hoe dat precies uit gaat pakken is nog nlet bekend. Het zal in elk geval een flinke aderlating voor de faculteit Wijsbegeerte en Maatschappijwetenschappen betekenen. Het bed rag van 2 miljoen betekent een korting op de totale TUE-begroting voor personele middelen van 1,2%. Van de redactie Afgelopen dinsdag ontvouwde Deetman zijn voorstellen om per 1991 in het Hoger Onderwijs te komen tot een bezuiniging van 130 miljoen. Terwij l hij bij sommige universiteiten complete faculleiten weg wit snijden vall de schade voor de technische universiteiten nog mee. Op een aantal vakgebieden die Aantal studenten TUE naar 6500 Per 1 8 september hadden zich 1354 eerstejaars voor een studie aan de TUE aangemeld. Verwacht wordt, dat het aantal aanmeldingen nog iets zal toenemen. Daarmee komt het totaal aantal studenten op In 1985 meldden zich nog ongeveer 1250 nieuwe studenten aan. Bedrijfskunde, Electrotechniek en Werktuigbouwkunde zijn de drie grootste faculteiten gebleven met respectievelijk 1199, 1105 en 1045 studenten. Het grootste aantal eerstejaars heeft zich ingeschreven voor de faculteit Werktuigbouwkunde. Bij de faculteit Informatica zijn 132 eerstejaars van start gegaan, zeven meer dan de opnamecapaciteit van 125. Bedrijfskunde zit met 229 nog onder het maximum van 260. Het percentage meisjes onder de eerstejaars is gelijk gebleven. Een op de tien nieuwelingen is van het vrouwelijke geslacht. Waren het er vorig jaar nog 450, nu zullen ongeveer 500 stu dentes ingeschreven staan, dit is ongeveer 7 procent van de tot ale studentenpopulatie. pj!!sor2s09.8s - JAA,RG~NG 29.' basiswetenschappen zijn voor de drie TU 's, zoals by. gamma en alfawetenschappen en sommige exacte basisvakken, wit Deetman samenwerking met regionale niettechnische universiteiten. De expertise is volgens hem daar groter en bovendien vergroot dat de doelmatigheid en verhoogt het de kwaliteit. Samen moeten de drie technische universiteiten hiermee 3 miljoen besparen. De voorzitter Tuna-festival in Eindhoven van het Eindhovense college van bestuur, drs. Henk ter Heege reageert wat lakoniek op dit voorstel 'We zul/en wei zien wat we met die boodschap kunnen Er staal bij 'als die overeenkomslen mogelijk z/jn' en uil ervaring welen we dal dal niel allijd lukl. We zul/en zien wal we kunnen We hebben per slol vijf jaar de lijd om dal bedrag in Ie vul/en'. Ontbureaucratisering De op te brengen 1,2 miljoen in de sfeer van de diensten zou volgens de minister vooral gezocht moeten worden in verdergaande automatisering. Verder denkt Deetman aan het verlichten of opheffen van ingewikkelde interne procedures, het beindigen van dubbele werkzaamheden in de personele en financiele sfeer en het stoppen van taken die nu nog zijn voorgeschreven door de overheid. (vervolg zie pag. 2) Deze week: Clinics -: (~a9. '5) Deze mooie benaming heeft ee. in Amerikeontwikkelde onderwijsvormgekregen. StiJ-. dentenldsseh' als onderdeel va hun studie problemen vari bedrijven op. f:j!~ar daar moet wei voor ~taald worden. Twee' ~voorzitters (pag, 6.en 7) In Eindhoven zit:het wei sn6;: met de samenwerking tusse.ri universiteitsraacj en hetcollege van bestuur. Datvinden schei ~. dend vooq,itter van der'aad. Harrie Roumen en. zijnopvolger Thom Meijlirlk. Een dubbel- ' interview, '. Goudappe] ',(psg,,?) Kwaliteitsverbetering heeft'pe,. vorige bezuiniging~.dperatievan minister Deetman in.iedergeval niet gebracht. Oat is 'derpening van prof, Henk GoOdappel die, vrijwillig op,55.-jarige leeftij~.uit het universitaire' gebeuren is gestapt. '.'.., Verder in dit nummer: '?' ~. Studievoorlichting "' 0".J,'", Profiledng univer.si,teiterl OuiJ:e... 'stijl.:stlidenten.,.,,"', s~ruikelen ;" " Oit weekend vindl in Eindhoven helluna-feslival plaats. Een \ Sy,np'osium ;".. derliglal groepen uil Spanje bezoekl de Lichlslad, "museumaichftectuur Hel feslival is georganiseerd door de twee TU-groepen La Tufiina,'"..,." en Tuna Ciudad de Luz, Vanmiddag vrijdag 26 seplember zal de \,.,.. '. '.... '. Spaanse muziek in aile TU-kantines klinken. Foto Eric te Nijenhuis. ~rol!wen en mfoflnatlca 1 '

2 I I Voorlichting universiteiten kan veel beter 'Een reunie met oudleerlingen werkt beter dan de brochures van de universiteiten " zo luidde een reactie uit de zaal vorige week donderdag 18 september tijdens het forum over studievoorlichting. Oit forum was door de studentenvakbond (ESV8) en de wetenschapswinkels georganiseerd als afsluiting van de alternatieve TUE-Iustrumviering. Achter de tafel zaten twee decanen van de middelbare school en twee studiestakers. Samen met de zaal stelden zij vast dat er aan de studievoorlichting nog wei het een en ander schort. Egbert Roozen deel bepaald wordt door de voorlichting', aldus Eeken. 'TUE, anders dan je denkt' en 'werving is slechte voorlichting, maar goede voorjichting kan wervend zijn'. Oat waren de twee subtitels waarmee reclame werd gemaakt voor het forum over studievoorlichting. Slechts een handjevol genteresseerden was op deze prikkelende teksten afgekomen. In het forum zaten twee VWO-decanen, N.Eeken uit Valkenswaard en E.Schreinemachers uit Breda. Zij stelden, dat scholieren over het algemeen een negatief beeld hebben over voorlichting. Er lou veel meer verduidelijkt moeten worden over de toekomstverwachtingen na de TU-studie. Ook zou de voorlichting zich veel te weinig richten op de interesses van de scholieren en veel te weinig rekening houden met de achtergrond van de scholieren. 'Oe universiteiten beseffen te weinig dat de studiekeuze van scholieren maar voor een klein Eerste rang De beide decanen benadrukten dat de brei van papier-informatie de leerlingen vaak niet bereikt. Er staan vee I stukken in de brochures die de leerlingen totaal niet aanspreken en die dientengevolge overgeslagen worden bij het lezen. Voorlichtingsdagen, handzame informatie geven en uitdelen en persoonlijk contact van studenten met leerlingen zijn methoden die veel beter werken, lo stelden zij. Schreinemachers stipte daarbij aan dat bij de voorlichtingsdagen ook nog wei eens vergeten word! voor wie ze eigenlijk gehouden worden. 'Oe ouders staan voorop en ergens achter die dikke rij staan dan ook nog de leerlingen', chargeerde hij. Op de vraag van de TUstudentendecaan F.Slobbe of ouders dan maar geweerd moesten worden van die dagen werd volmondig beaamd dat die er wei bij horen, maar niet op de eerste rang. E.Motta en A.v.Gennip,!wee ex-studenten van de TUE completeerden het forum. Ais studiestakers hadden zij weinig goede woorden over v~~r de voorlichting van de TUE. De informatie is volgens hen onvolledig en geeft niet duidelijk aan welke capaciteiten een aanstaand TUE-student moet hebben om een studie met succes te kunnen volgen. Motta had het in drt verband over de niet-weters en de niet-kunners. Beide groepen hebben een gerede kans dat de studie vroegtijdig beindigd moet worden. Overigens deelde hij zichzelf bij beide categorieen in. Wervend Hoe de informatie is overgekomen bij degenen die wei doorstuderen, daar kon niemand een afdoend antwoord op geven. Duidelijk werd deze middag dat op dat terrein nog het nodige onderzoek verricht kan worden. Feedback over voorlichtingsmateriaal is er nog nauwelijks. Universiteiten strooien vaak maar in het wilde weg met folders en brochures. Zowel de mensen in de zaal als de leden van het forum onderkenden het gevaar dat werving daarbij een belangrijk motief kan gaan vormen. En op dat punt was men het roerend eens: voorlichting mag niet wervend, maar moet informatieverschaffend zijn. advertentiecampagne te starten. Alles onder het motto: Wie zwijgt, wordt vergeten. Ais je de advertenties van Maastricht mag geloven, is studeren daar zich een plaatsje in het paradijs verwerven. Hand in hand met de jongens en meisjes van de toneel-, muziek-, en koksschool het artsendiploma halen. Oat is pas met recht een brede opleidinq. Rector Vic Bonke trekt in Maastricht de kar. 'We ontdekken dat er nog steeds mensen zijn die niet weten dat in Limburg een universiteit is,' motiveert hij de campagne. lo 'n uitspraak zal hem toch wei hartebloed kosten, denkt Theo dan maar Positieve beeldvorming geniet prioriteit, dat is wei duidelijk. 'Een koekoek roept zijn eigen naam,' zegt de oma van Theo over dat soort zaken. Maar waar bjijft de TUEindhoven? Volgens de laatste cijfers lopen de aanmeldingen van nieuwe studenten prima. Worden er zefts records geboekt. Maar ook al kloppen de cijfers Een nieuw Atlantis De Giekse wijsgeer Plato verhaalde in zijn 'Timaeus' over Atlantis, een eilandenrijk dat plotseling ten onder ging in de zee. Het ging hier waarschijnlijk om een vulkaanuitbarsting en niet om een stijging van de zeespiegel. Toch is die zeespiegel aan fluctuaties onderhevig en voor de komende decennia is een stijging van enkele meters voorspeld. Is het toeval dat deze voorspelling opnieuw aandacht krijgt nu de deltawerken bijna voltooid zijn? Op deze vragen en andere vragen zal de spreker dr.ir. H.G. Wind van het waterloopkundig laboratorium antwoord geven. (vervolg van pag. 1) Bezuinigingen V~~r Sponsor Het is er dan toch van gekomen! De universiteiten gaan nu echt door het lint. In de slag om de student gaat men plotseling tot het uiterste. Sponsorring is het geheime wapen. De ethiek waarmee wetenschappelijke instellingen zich zo graag omgeven hangt voortaan aan een rolletje op het toilet. Theo heeft het altijd wei geweten. Hij heeft het ook al meermalen voorspeld. Groningen geeft het ordinaire voorbeeld door als sponsor van een derderang studenten hockeyclub te gaan fungeren. Die maken in ruil daarvoor shirtreclame. V~~r het college van bestuur in Groningen de manier om naamsbekendheid te krijgen. Blijkbaar is Groningen een un iversiteit die geen enkele naam meer hoog te houden heeft op wetenschappelijk- en onderwijsgebied. oroevig! Wat een concurrentieslag al allemaal vermag. Ook Maastricht danst in de rij. oaar heeft men een bedrag van 300 duizend gulden uitgetrokken om een Maandag 29 september Grote zaal, uur en liegen ze niet, dan hoeven ze eigenlijk nog geen enkele informatie te geven. Gaat het wei echt goed op de TUE? Het nadeel van de twijfelligt bij de slachtoffers, heeft minister Van oijk in breder verband duidejijk gemaakt. Nu hoeft de TUE niet tegen de verdrukking in te groeien. Men moet niet op aile mogelijke en onmogejijke manieren groter willen zijn dan men is. Oat zeker niet. Maar bijblijven moet zeker wei. Theo vraagt dan ook beslist niet om mee te doen aan de ijdeltuiterij van andere universiteiten. Kreten slaken kunnen ze als de beste. Oat Jijkt wei. Een beetje meedoen, dat kan echter wei. Laat de TUE dus maar eens bezinnen op het sponsorren van bijvoorbeeld oikke Mik, ooppio, Nargileh of de PV-carnava/sclub. de TUE lou dat bed rag van 1,2 miljoen een twintigtal personeelsplaatsen betekenen. In een eerste reactie zei Ter Heege dat die twintig plaatsen op de TUE door debureacratisering niet te halen zijn. Via het Takenplan Dienstverlening is hier in Eindhoven op dit terrein de afgelopen jaren al een veelvoud van dat aantal ingeleverd. Bouwkunde Deetman vindt dat de technische universiteiten van eminent belang zijn voor de industriele ontwikkeling van ons land. Vandaar dat zij gespaard blijven van bezuinigingen op het gebied van onderwijs en onderzoek. Wei gaat de minister met de drie technische instellingen overleg voeren over eventueel in te stellen verkenningscommissies. Die zouden dan met voorstellen moeten komen voor reorganisatie en verbetering. Wat de minister betreft komt er zeker lo'n commissie voor bouwkunde. Van verdergaande maatregelen voor deze studierichting ziet hij op dit moment af. De werkloosheid van bouwkundigen daalde de afgelopen twee jaar met 30% en het percentage langdurig werklozen is nu hetzelfdeals bij aile academische studierichtingen, zo motiveert hij zijn voorstel. V~~r degenen die getroffen worden door de voorgestelde maatregelen, wordt er gewerkt aan een sociaal beleidskader. Tegelijkertijd wordt bekeken of er meer differentiatie in salarissen moet komen. Ook voor betrokken studenten komt er een regeling.

3 Deetman in Aigemene FinancieeH Schema: Universiteiten maeten zich nag meer prafileren Oe profielen van de universiteiten, zoals die staan beschreven in de in het voorjaar uitgebrachte ontwikkelingsplannen, wijken te weinig van elkaar af. Oat concludeert minister drs. w.j. Oeetman in het tegelijk met de Onderwijsbegroting gepubliceerde Financieel Schema voor de Universiteiten In het schema zijn de deze week aangekondigde bezuinigingen nog niet verwerkt. In het AFS lopen de personele middelen van de TUE van 152,4 miljoen in 1987 op tot 160,1 miljoen in Volgens de plannen van Oeetman moet de TUE 2 miljoen bezuinigen, wat neerkomt op 1,2% van het budget van In datzelfde jaar krijgt Eindhoven een bed rag van 58,4 miljoen voor de overige lasten. Voor 1987 is dat 56,8 miljoen. Van de redactie / UP Deetman schrijf1 het begrijpelijk te vinden dat de universiteiten geen zin hebben om kwaliteit boven kwantiteit te stellen. V~~r de instellingen is het veel lucratiever om een breed aanbod van studierichtingen te hebben. Studenten kiezen voor een universiteit(sstad) en een type studie en niet voor een proliel. En aangezien het er voor de verdeling van het geld nog altijd op aankomt zo veel mogelijk studenten binnen de poorten te hebben bieden de universiteiten zo vee l mogelijk studies aan. Toch moet dit veranderen, aldus Deetman, want als de universiteiten niet onder elkaar in staat zijn om het beleid al te stemmen en te coordineren, brengt dat 'het reduceren van de rol van de overheid' in gevaar, zo waarschuwt hij. Verschuiving over de verschillende universiteiten treedt een verschuiving op naar de technische univers iteiten (in Delf1, Twente en Eindhoven) en naar de Rijksuniversiteit Leiden. Dit gaat ten koste van de katholieke universiteiten (vooral van Nijmegen, enigzins van Til burg), en van de Universiteit van Amsterdam. De instellingen zien dat in positieve 01 negatieve zin terug in de ontwikkeling van de budgetten voor de komende jaren. Oat geldt ook voor het studierendement. Omdat het rendement hoger was dan verwacht is structureel 25,5 miljoen toegevoegd aan de rijksbijdrage voor de instellingen. Dit jaar was dat al 20 miljoen. Aan de Rijksuniversiteit Maastricht zijn studenten het meest succesvol, 83 % van de eerstejaarsstudenten haalt daar binnen!wee jaar de propaedeuse. De Minister Wim Deetman (r) met links naast hem Roel in 't Veld, In de verdeling van studenten directeur-generaal Hoger Onderwijs. (foto: Bram den Hollander) Wetenschappelijke produktie stijgt medische, de technische en de natuurwetenschappelijke richtingen. Ook het aantal wetenschappelijke publicaties liep op, van in 1982 tot bijna vorig jaar. Het aantal vakpublicaties onderging meer dan een verdubbeling, van 8349 tot Aileen het aantal octrooien daalde van 117 naar 55. Binnen de wetenschappelijke produktie doet zich een opvallende verschuiving voor van wetenschappelijke publicaties naar vakpublicat ies. In 1983 leverde een onderzoeker gemiddeld nog 3 wetenschappelijke publicaties, tegen 2,7 in V~~r de vaklitemeeste universiteiten zitlen tussen de 60% en 65%. De technische universiteiten doen het wat I dit betref1 slecht. V~~r Twente I berekent de minister 61 %, voor I Eindhoven 60% en voor Delft 59%. Delf1 staat daarmee samen I met de Universiteit van Amsterdam het laagst genoteerd. Herbezetting De totale lasten van de universiteiten die door het Rijk worden gelinancierd bedragen volgend jaar 3269 miljoen gulden, zo leert het Financieel Schema Daarbij is de Landbouwuniversiteit, die door de minister van Landbouw word! betaald, niet inbegrepen. Tot 1991 loopt de rijksbijdrage op tot 3322 miljoen gulden, maar daarin is wei het geld inbegrepen dat voor herbezetling van de arbeidsduurverkorting in de komende jaren word! gegeven: 99 miljoen. Bovenop de rijksbijdrage krijgen i de instellingen zeit 222 miljoen I gulden binnen, waarvan 21 3 mili joen uit collegegelden. Los van : deze bedragen staat de financiering van onderzoek uit de zg. tweede geldstroom (via ZWO) en! de derde geldstroom (het contractonderzoek). Over het (concept) Financieel Schema zal in de komende maanden overleg worden gevoerd met de universiteiten, zowel afzonderlijk als gezamenlijk. Advertentie Het onderzoek aan de universiteiten is in 1985 sterk opgelopen ten opzichte van de voorgaande jaren. Het aandeel van de voorwaardelijke financiering binnen de onderzoekscapaciteit liep eveneens op. Ook de wetenschappelijke produktie (in de vorm van publicaties en octrooien) nam toe. Oat schrijft minister drs. Wim Oeetman in zijn rapportage over de wetenschappelijke verslagen van de instellingen over 1985, die als bijlage bij het Financieel schema aan de Tweede kamer is gestuurd. Bert Bakker (UP) De totale onderzoekscapaciteit aan de instellingen bedroeg vorig jaar mensen (in lull-time banen gerekend), een stijging van 6 % ten opzichte van 1984, toen dit er nog 9993 waren (in 1983: 9260). I ntotaal is nu 64 % van het onderzoek te rekenen tot het voorwaardelijk gelinancierde, tegen 61 % in 1984 en 44 % in Vooral voor de technische universiteiten in Delft, Eindhoven en Twente is het voorwaardelijk gelinancierd onderzoek belang- rijk met resp. 87, 80 en 86 procent van de totale onderzoeksinspanning. In Tilburg is het be lang het geringst: 32 %. Opvallend is ook de toename in de wetenschappelijke produktie Daaronder vallen de dissertaties, wetenschappelijke publicaties, publicaties In de vakliteratuur en octrooien. Kwamen in proelschriften gereed, in 1985 was dit opgelopen tot (waarvan 716 uit het voorwaardelijk gelinancierd onderzoek). Meer dissertaties kwamen vooral tot stand in de McKInsey (Nederland): 'Ondememen is oorlog' Max Geldens (directeur McKinsey, Nederland) over de BV Nederland: 'Waarom leren de kinderen niet dat Sidney van den Bergh en Frans Swarttouw heiden zijn?' En: 'De RSVaffaire was ZO dom! Soms kun je beter iets oneerlijks doen dan iets doms.' Nieuws: de spectaculaire greep van de Avro naar de leesportefeuille-markt. Interview: Oieuwke De Gruff-Nauta, de 'generaal van Sneek'. Rob de Nijs, en zijn image. De armoede van de AOW-bejaarden. Jan Blokker's route ratuur steeg het cijfer, van 1,0 In de bijlage: wat is er - na de Beeltot 1,6. denslorm - nog Ie zien van de Tachtigjarige Minister Deetman trekt uit de Oorlog? [en gal ig de markt. Jan Blokker door hem gepresenteerde cijlers reed voor VN van 'Oen Briel via Nieuwpoort geen conclusies. Wei w ijst hij op naar Heiligerlee. Merite un detour: een omhet be lang van het aantal dis- weg waard. sertaties. aangezien dat recentelijk is opgenomen als norm Wie ergens voor staat, voor de verdeli ng van de rijksmiddelen over de leest Vrij Nederland. universiteiten.

4 Bijna veertig studenten haalden limiet K-examen niet Op een zestal faculteiten was in augustus de laatste mogelijkheid om het kandidaatsexamen oude stijl af te leggen. Niet iedereen is daar zonder kleerscheuren doorheen gekomen. Een groep van 37 studenten is uiteindelijk afgewezen. Willen zij hun studie voortzetten dan zullen ze moeten overstappen naar de twee-fasen-structuur. Ronald Albers De minister van onderwijs heeft bij de invoering van de tweefasen-structuur niet aileen de nieuwe lichtingen studenten een beperkte studieduur meegegeven, maar ook de inschrijftijd voor de oudere generaties studenten afgebakend. Ais limiet voor het kandidaatsexamen he eft hij to en 31 augustus 1986 vastgelegd. Voor de faculteit Natuurkunde in Eindhoven is dat een jaar later omdat het kandidaats oude stijl daar nominaal vier jaar duurt. Klap De grootste klap bij de examen- zittingen in augustus is gevallen op de faculteit Bouwkunde. Daar zijn maar liefst 21 studenten afgewezen. Zij hebben een brief gekregen waarin hen word! gewezen op de mogelijkheid om alsnog over te stappen naar het vierjarige onderwijsprogramma. Volgens het secretariaat onderwijs hebben vee I studenten die zijn afgewezen wiskunde of mechanica niet gehaald. Ais ze overstappen zullen ze die vakken alsnog moeten halen. Bij Elektrotechniek zijn zes studenten afgewezen. De examenvergadering verwacht dat de afgewezenen verlenging zullen aanvragen. Omdat het college van bestuur daarbij waarschijnlijk de faculteit om advies zal vragen, heeft men dat meteen geformuleerd. Over drie studenten zal positief geadviseerd worden, omdat ze slechts Mn onvoldoende hadden. De andere faculteiten waar het over gaat, Scheikunde, Bedrijfskunde, Wiskunde en Werktuigbouwkunde, hebben ieder twee of drie afgewezenen, allen met behoud van cijfers. Voor de ruim honderd TUstudenten die hun kandidaats op het randje gehaald hebben wacht de volgende grens. Zij hebben nog maximaal twee jaar om hun studie af te ronden. Op een aantal faculteiten wordt de hele studentenpopulatie binnenkort gescreend op studievoortgang. Ook de eerste generatie van de twee-fasen-structuur word! dan doorgelicht. Voor die groep resteert eveneens nog twee van de zes jaar. Stuurgroep NOTA benoemd Minister Deetman van Onderwijs heet! de stuurgroep van de Nederlandse Organisatie voor Technologische Aspectenonderzoek benoemd. De organisatie gaat zich bezig houden met het opstellen van programma's voor onderzoek naar de gevolgen van technologische veranderingen in de samenleving. Daarnaast zal de stuurgroep de uitvoering van die programma's, na de goedkeuring door de Tweede Kamer, cobrdineren. De stuurgroep is gevraagd nog voor het einde van 1986 de eerste plannen voor haar werk in 1987 bekend te maken. Prof dr H.Postma, oud-directeur van het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, is benoemd tot voorzitter van de NOTA. De organisatie is al op 17 juni ingesteld, maar de installatie zal offici eel op 29 oktober plaatsvinden. De vooruitgang of het noodlot van Faust De drie dialog en, geschreven door TUE medewerker Willem de Ruiter, is nu in boekvorm verschenen. Morgen, zaterdag 27 september, is de presentatie van het boek in Utrecht. Het boek bestaat uit drie dialogen over de kwaliteit van het bestaan. De invloed van de technologie op onze samenleving staat daarbij centraal, besproken door de pessimistische wetenschapper Donkersloot en zijn jonge collega Klinkhamer. Donkersloot benadrukt de negatieve en paradoxale gevolgen van wetenschap en technologie, terwijl Klinkhamer zich breedvoerig uillaat over de zegeningen daarvan. Sam en gaan zij in op de aspecten van de technologische samenleving, loals gezondheidszorg, bewapening, voedselproblematiek, com putertechnologie, werkeloosheid, verhouding tussen wetenschap en technologie en tenslotte tussen wetenschap en kuns!. Het boek is verkrijgbaar bij de TUEboekhandel.,1""'- _."'_""'_-J)'e ~Q-b~e h~njer(}!5... TU-Delft werkt samen met Peking Thea studeert techniek Op 2 en 3 oktober vinden voor van de TU's Delft, Twente en de vijfde keer de voorlichtingsdaeindhoven toen nog gezamenlijk gen voor meisjes uit de vierde, op de TUE gehouden, zo'n 1100 meisjes. Dit keer zullen het er vijfde en zesde klas van het VWO plaats. De algemene voorlichverdeeld over de drie plaatsen tingsdagen voor vijfde en zesde naar schatting 1400 zijn. Met klassen VWO zijn op 13 en 14 posters op de scholen, folders en oktober. projectenboekjes zijn de ge'inteonder het motto ' Thea studeert, resseerde deelneemsters benatechniek ' worden volgende derd. week ongeveer 400 meisjes met Door een aantal op meisjes gerichte maatregelen, is het aantal wiskunde in hun vakkenpakket op studentes onder de eerstejaars de TUE verwacht. Vorig jaar op de TUE gegroeid van vijf naar trokken de voorlichtingsdagen ruim 10 procent. Ook op de andere TU's is een langzame groei te constateren. Het is de bedoeling de meisjes kennis te laten maken met de TUE en hen te wijzen op de toekomstmogelijkheden. Op een projectmarkt kunnen de deelneemsters zich orienteren op technische projecten en daarna maken ze een keuze. De tweede dag wordt gevuld met projecten en met een manifestatie worden de dagen afgesloten. De Technische Universiteit in Delft gaat per 1 januari ee,n vijfjarige samenwerkingsovereenkomst aan met de Tsinghua Universiteit in Peking. Volgens rector prof.dr. J. Dirken zal de TU-Delft op verzoek van de Chinese universiteit mensen op verschillende niveaus begeleiden in technische ontwikkel ingen., Twee plaatsen zullen steeds beschikbaar zijn voor hoogleraren of geavanceerde technici. Zes tot tien plaatsen zijn open voor promotieprojecten en er is begeleiding voor studenten op verschillend niveau.

5 I Congres 'beroepsuitoefening en levensbeschouwing' Zaterdag 4 oktober wordt in de Erasmus-universiteit in Rotterdam een congres gehouden over 'Beroepsuitoefening en /evensbeschouwing '. Dit congres wordt georganiseerd in het kader van de herdenking van het 80-jarig bestaan van de Radboudstichting Wetenschappelijk Onderwijsfonds, die ook een bijzondere leerstoel aan de TUE verzorgt. Van de redactie Tijdens het congres zullen met name oude, gang bare waarden en normen ter discussie worden gesteld. Er is gekozen voar drie grote aandachtsgebieden : natuurwetenschappen en technologie, biowetenschappen en medicologie, mens- en maatschappijwetenschappen en de politcologie I agologie. V~~r het aandachtsveld Natuurwetenschappen en technologie zijn als sprekers aangetrokken prof.ir. B.PTh. Veltman, hoogleraar theoretische en toegepaste natuurkunde TU Delft, drs. R. Ruiter, plv. directeur-generaal algemene beleids- Roumen (links) en Meij/ink (rechts): de gaande en komende U-raadsvoorzitter. Op hun gemak op een bank/e voor de Dorgelozaal, plaats waar de U-raadsvergaderingen worden gehouden eerst goed mee bezig houden ' Begrijpelijkerwijze houdt hij zich een beetje op de vlakte. Het recht van de nieuwkomer. Wei geeft hij te kennen dat een onderwerp zeker de aandacht zal vragen : de studentenvoorzieningen. Mijelink heeft zelf zitting gehad in de commissie Studentenvoorzieningen. 'Hierover verwacht ik een pittige discussie,' zegt hij. Niet gespeend van enig cynisme vult Roumen aan: 'fen discussie over de verdeling van de armoede,' zoals ik het zie. Belangrijk vindt de nieuwe voorzitter het ook dat de TUE een graantje gaat meepikken uit de speciale geldpotjes van minister Deetman. De zg. Vierde Geldstroom. Oat zal betrokkenheid, aandacht en veel werk vergen van de U-raad en zijn voorzitter. Kan dat allemaal nog nu de raad minder vertegenwoordigers gaat tellen? Ais scheidend voorzitter wil Roumen daar nog wei eens iet~ over zeggen. 'Ik heb daar geen probleem mee. Het gaat om de kwaliteit van de raad. In dit verband wil ik wei opmerken dat ik bli/ ben dat de buitenuniversitaire leden (bullen) in de raad zi/n gebleven' Meijlink reageert wat bedenkelijk Zegt : 'Ik denkt tach wei dat de werklast zal toenemen. Het is dan oak mi/n zorg dat de raad een goed ingewerkte club zal zi/n.' Belangrijk De universiteitsraad is belangrijk voor de democratische besluitvorming. Het grote voordeel van de besluitvorming in de raad is dat deze in het openbaar plaatsvindt. En openbaarheid is de toetssteen van de democratie. Besluiten worden hierdoor gedra- gen door de hele univers iteitsgemeenschap. Daar zijn beide het uiteraard volledig mee eens. Vol gens Roumen en Meijlink geldt echter ook dat het college van bestuur veel ondersteuning kan ondervinden van een kwalitatief goede raad. Roumen: 'Ik denk dat we er gebaat zi/n bi/ dit bestuurssysteem ' Met oud Shell-directeur Wagner zegt hij echter: 'Van de democralie kun /e zeggen dal aile andere syslemen slechter zi/n. ' Of om het meer poetischer uit te drukken met een uitspraak van de schrijver Willem Eischot. Tussen droom en daad staan wetten in de weg en practische bezwaren.' Een wens hebben beiden: meer belangstelling voor het functioneren van de U-raad van de universiteitsbevolking. Meer betrokkenheid met hetgeen er in de raad aan de orde is. Ais voorzitter die daar in de toekomst het meest mee vandoen zal krijgen is Meijlink daar heel beslist in. 'Het is een van mljn doelstellingen am hel werk van de raad naar de ins telling te brengen. Daar za! ik me zeker voor inzetten.' Het laatste woord is uiteraard aan Harrie Roumen. Hij wil al vast vooruitlopen op zijn officiele afscheid op 29 september. Die gelegenheid wordt hem niet onthouden, omdat het iets voor hem betekent. Roumen: 'Ik heb een onzettend goede verstandhouding gehad met het presidium en het secretariaat van de raad.!k wi! uitdrukkeli/k zeggen dat de voorzitter in zi/n functioneren sterk afhankeli/k is van beide. aangelegenheden ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en prof.ir. D.GH Latzko, hoogleraar werktuigbouwkunde TU Delft. Zij zullen respectievelijk spreken over: - Het autonoom gedrag van kennis vergaring in natuur en techniek; de schrale wisselwerking met levensbeschouwingen; - Wetenschap, planning en beleid ; Ethische aspect en van de energievoorziening. Over het congres, dat van tot uur duurl, is nadere informatie te krijgen bij het secretariaat van de Eindhovense Studentenkerk in het auditorium. Groei Transferbureau stabiliseert Nadat het Transferbureau jaren achtereen een explosieve groei doormaak1e, lijkt deze groei in 1985 gestabiliseerd Het aantal contact en met bedrijven was in 1985 gelijk aan dat in namelijk ca Dit staat te lezen in het jaarverslag over 1985 van de Bestuurscommissie Contact en Bedrijfsleyen (BCB)/Transferbureau. Het aantal projecten van 750 had volgens het BCB echter groter kunnen zijn. als het Transferbureau (als uitvoerend orgaan van de BCB) gedurende 1985 niet zolang onderbezet was geweest. Wat die personele bezetting betreft ziet de BCB de toekom st overigens met vertrouwen tegemoet. aldus het verslag. Andere oorzaken van de achtergebleven groei zouden kunnen zijn de eindige capaciteit van de TUE bij het uitvoeren van projecten voor derden en de verminderde belangstelling bij het bedrijfsleven. Ruim de helft (57 procent) van de bedrijven die contact zocht met het Transferbureau, blijk1 gevestigd te zijn in Noord-Brabant. Een kwart (24 procent) van de bedrijven was afkomstig uit de regio Eindhoven. De provincie Limburg nam 15 procent van de contacten voor haar rekening., De afdeling Werk1uigbouwkunde kreeg het merendeel van de projecten toegewezen, te weten 40 procent. De afdeling Scheikundige Technologie voigt met 18 procent. Bouwkunde. Elek1rotechniek en Wiskunde en Informatica stonden garant voor elk 7 procent. De financiering van de activiteiten van het Transferbureau was in 1985 geheel in handen van het Ministerie van Economische Zaken en het Eindhovens Hogeschoolfonds. Deze financiering wordt in de komende jaren met 25 procent per jaar teruggebracht. De TUE heeft impliciet al laten wet en. bereid te zijn de financiering op termijn over te nemen Kremers uit bestuur universiteit Nijmegen Dr. J. Kremers, gouverneur van Limburg, treedt eind dit jaar af als voorzitter van het stichtingsbestuur van de Katholieke Universiteit Nijmegen (KUN). Hij was sinds 1973 voorzitter van dit bestuur. Het is nog niet duidelijk wie Kremers zal opvol- gen. Het bezwaar tegen Kremers vanuit de universiteitsraad was, dat hij de Rijksuniversiteit van Limburg al onder zijn vleugels had. De raad yond dit een ongewenst vermenging van belangen.

6 I I Internationaal symposium museumarchitectuur op TUE De bouw en/of uitbreiding van musea voor moderne kunst in Nederland is be perkt. Een gevolg hiervan is dat men weinig ervaring heeft op dit gebied. In het buitenland echter hebben zich op dit gebied grotere ontwikkelingen voorgedaan. Daarom zullen op donderdag 30 oktober een negental binnen en buitenlandse deskundigen het woord voeren en de architectonische, kunsthistorische, sociaal-culturele, gebruikstechnische en cultuurpolitieke aspecten aan de orde stellen. Sprekers zullen zijn: Geert Bekaert (hoogleraar architectuurgeschiedenis en -theorie. TUE, Eindhoven), Johannes Gachnang (co-directeur Castello di Rivoli, Turijn, voormalig directeur Kunsthalle Bern), Rudy Fuchs (directeur Stedelijk Van Abbemuseum), Hans Hollein (architect uit Wenen), Roland Simounet (architect uit Parijs), Lothar Baumgarten (beeldend kunstenaar uit Dusseldorf), Walter Nikkels (grafisch vormgever uit Dordrecht), Richard Meier (architect te New York) en Jack Lang (voormalig minister van cultuur te parijs). Deelname staat voor iedereen open. Om technische redenen zijn er 450 plaatsen beschikbaar. Een inschrijfformulier kan men verkrijgen bij het secretariaat, tel De kosten voor het symposium bedragen f 50.- p.p.(studenten f 25,- p.p.). De kosten voor de lunch bed rag en f 20,- p.p. In het teken van de robot Tentoonstelling Rijksmuseum Amsterdam Rene de Wit en Michel Pellanders Vakbeurs Intensieve veehouderij, Utrecht (foto. Rene de Wit). Het museum in Berlijn van Karel Friedrick Schinkel uit In een aantal hedendaagse musea treft men weer een dergelljke 'rotoude ' aan. II Congres over research management Op 16 oktober zal in het auditorium van de TUE een congres worden gehouden over research management aan (technische) universiteiten. Het programma ziet er die dag als voigt uil: uur dr.c Ie Pair (Stichting Toegepaste Wetenschappen) Opening: Wat ik elders waarneem uur: dr.ir.b.okkerse (plv.dir.gen.o&w) De veranderde universiteit en de behoefte aan R.M.) 1140 uur: mr.r.m.van den Hoofdakker (Wageningen) R.M. en personeelsbeleid aan universiteiten uur dr.nlkryger (Org.Psycholoog; Kryger Consulting) Leiding geven aan onderzoekers uur: prof.dr.ir.j.d.janssen (Werktuigbouwkundige TUE) Ervaringen met R.M uur: prof.dr.d.c.schram (Natuurkunde TUE) De dwang van de praktijk uur: prof.dr.ir.gvossers (Natuurkunde TUE) prof ir.b.p.thveltman (Voorzitter STW en Natuurkunde THD). Debat over de zin en onzin van A.M uur: prof.dr.s.t.m.ackermans (Wiskunde TUE) A.M. en de verbinding tussen onderzoek en onderwijs. De kosten van het congres bedragen f 50.- p.p.(voor studenten f p.p.) inc!. lunch. Overmaken voor 1 oktober op gironummer t.n.v. TUE, onder vermelding van 'Research Management budget 0781 '

7 I Positieve ervaringen Amerikaanse universiteit met 'clinic' I Student lost tegen betaling problemen van bedrijven op Hoe is in de toekomst het onderwijs en de wetenschap het best te financieren? Deze vraag dringt zich bijzonder op bij de tweede fase waarvan begin deze maand voorzichtig de ontwerpersopleidingen zijn gestart, De tweede-fase-opleidingen zljn voor een groot deel afhankelijk van geldschieters, Prof.dr Stan Ackermans, tot september vorig jaar rector magnificus, keek over de wenzen, In Californie blijkt aan een Engineering College een bljzonder succesvolle onderwijsvorm ontwikkeld te zijn, 'clinic' genaamd, Problemen uit de industrie worden tegen betallng blnnen het onderwijsprogramma in behandeling genomen, Volgens Ackermans een onderwijsvorm die 'een essentiele op/ie' is voor de TUE. Hendrik Venema Vrijdag 12 september hield prof. Jack Alford van het Harvey Mudd College aan de TUE een voordracht over 'engineering clinics', Het Harvey Mudd College in Claremont (Zuid -Californie) is een kleine maar hooq aangeschreven particuliere onderwijsinstelling met zo'n 500 studenten, Men kan daar na vier jaar afstuderen als 'bachelor in engineering' en na nog enkele jaren studie, al s 'master in engineering ', een graad vergelijkbaar met onze ir-litel. Aan dat Harvey Mudd College is een nieuwe onderwijsvorm ontwikkeld die de naam 'clinic ' heeft gekregen, Studenten doen daarbij geen stage meer binnen een bedrijf. 8edrijven dragen problemen aan die tegen betaling binnen het onderwijsprogramma in behandeling genomen worden, Halfwaarde-tijd Kennis veroudert steeds sneller. Daar heeft men zowel in ons land als in Amerika mee te maken, Prof. Jack Alford sprak in dit verband van een 'halfwaardetijd', oftewel het aantal jaren, waarin nog slechts de he 1ft van onze opgedane technische kennis bruikbaar is, Naar zijn zeggen is die halfwaardetijd op dit moment nog maar vijf jaar. 'Wij moeten daarom de studenten onderwijzen hoe zij moeten leren; we moeten ze leren hoe ze met nieuw materiaal moeten omgaan', vindt Alford, Naast het genoemde probleem van kennisveroudering ervoer men op het Harvey Mudd College dat studenten niet in staat waren om concrete en actuele problemen op te lossen, Prof. Alford zat in de werkgroep die na een gedegen studie met de aanbeveling kwam tot het instellen van 'clinics', Immers, zo was de redenering: stages zijn weliswaar goed v~~r de student en het bedrijf waar de student te werk gesteld wordt, maar het opleidingsinstituut heeft er niet vee I aan, De achterliggende filosofie verduidelijkte Alford in zijn lezing aan de TUE met een oude Chinese wijsheid Deze zeg!: vertel het me en ik zal het vergeten, laat het me zien en ik zal het me herinneren, betrek me erbij en ik zal het begrijpen, Kwaliteit In het 'clinic'-systeem gaan student en niet naar bedrijven om ervaring op te doen, De industrie komt zelf met de problemen naar de universiteit waar ze tegen betaling als projecten binnen het onderwijsprogramma in behandeling genomen worden, Oat is eenvoudig gezegd, maar voor het zover is, moet er wei wat werk verzet worden, Het vraagt een degelijke begeleiding en de kwaliteit van het geleverde werk moet zodanig zijn, dat de industrie er een flinke financiele bijdrage tegen-i over wil stelien, Tevens moet het bij voorkeur leiden tot vervolgopdrachten De begeleiding en eindverantwoordelijkheid is daarom dan ook in handen van een professor, Ook wordt een straffe voortgangsprocedure opgesteld, Ais voorbeeld van zo'n clinicproject noemt Alford het maken van een energiebesparingsplan voor een staalfabriek en het uitvoeren van thermo-elastische analyse van remanente spanning in keramische materialen, Opd rachtgevers De studenten werken in team verband aan een project en krijgen een stuk verantwoorde- Prof. Jack Alford: oude Chinese wijsheid lijkheid, De vijfdejaars-student is automatisch teamleider, Er geldt hier enigzins een onderlinge wedijver, Onderling en zeker natuurlijk met de opdrachtgever wordt regelmatig overlegd, Die verantwoordelijkheid, de directe betrokkenheid en het werk in teamverband blijken het in de meeste gevallen een resultaat op te leveren, waar men erg tevreden mee is, Om enkele bekende opdrachtgevers te noemen: Douglas, Rockwell. Hewlett-Packard, Kodak, Lockheed, Nasa en Sout hern California Gas, Alford wijst erop dat zijn instituut niet aile opdrachten aanvaardt. Een project dat niet onderwijskundig interessant is, wordt afgewezen, Na de start in 1972 zijn de clinics langzamerhand goed en wei op gang gekomen, Het jaarlijkse inkomen uit deze op drachten bedraagt nu ca, 800,000 dollar per jaar, Klein instituut Een onderwijsinstelling zoals het Harvey Mudd College met 500 studenten geldt een klein instituut te zijn, Het kleinschalige heeft volgens Alford zo zijn voordelen, Men kent elkaar beter en wellicht. is er een grotere bereidheid,tot als een team te werken, 'aij een particuliere onderwijsinstelling word! wellicht meer dan elders op de financien gelet. Het onderwijs moe! van hoge kwaliteit zijn en op de markt gericht, In kwaliteit van het onderwijs IS het Harvey Mudd College op dit moment vergelijkbaar met universiteiten a/s het MIT (Massachusetts Institute of Technology)', meent Jack Alford, Hij geeft verder aan dat de kansen op goed werk na de studie voor de student aan zijn instituut twee maal zo hoog blijken dan elders, Daarvoor moet de student wei ongeveer 14,000 dollar per jaar betalen (dit is inclusief kost en inwoning op de campus), Maar ook elders in de USA kost studeren vaak meer dan bij ons, Voorts kwam Alford op de proppen met het onwaarschijnlijk hoge slagingspercentage van 98%, Projecten De studie aan het instituut in Claramont bestaat niet aileen uit clini cs, Pas in het derde jaar beginnen studenten met een clinic-project. Daarvoor krijgen zij een gedegen technische opleiding, Naast technische wetenschappen en wiskunde komen ook maatschappij en sociale wetens chappen aan bod, Prof Alford wijst erop dat aan zijn instituut geen computerwetenschappen worden onderwezen, 'De maatschappij vraagt geen studenten van deze richting', zo zegt hij, 'Wij leren de studenten hoe zij computers het beste als hulpmiddel bij de techniek kunnen gebruiken via de diverse belangrijke computer/alen' De student krijgt een diploma in 'engineering', niet gespecificeerd naar chemie, werktuigbouw of elektro, Aile studenten doorlopen hetzelfde programma, In een clinic-project kan elke student dat gedeelte nemen, waarvoor hij of zij de meeste aanleg en interesse denkt te hebben, Essentiele optie Prof. Stan Ackermans (I) en prof, Ja ck Alford, Naast het clinic-systeem blijven de stage zijn eigen voordelen houden, bijvoorbeeld de ervaring om als 'gewone werknemer' in een fabriek te werken, Het werken met clinics is daarom beter vergelijkbaar met wetenschapswinkels, Aileen de opdrachtgevers zijn nu niet de kansarmen, maar bedrijven die er voor betalen, Prof Stan Ackermans, vanaf 1 oktober voorzitter van de bestuurscommissie nadoctorale opleidingen. ziet de procedure als een omkering van het gebruikelijke programma aan de TUE, 'Clinics zijn een essentiele optie voor de TUE', zo zegt hi;' 'en dan vooral voor de tweede fase opleiding',

8 Dude en nieuwe U-Raadsvoorzitter Tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren in de weg Op maandag 29 september draagt ir Harrie Roumen het voorzit1erschap van de universiteitsraad (voorheen hogeschoolraad) over aan zijn opvolger ir. Thom Meijlink. Roumen heeft er dan twee ambtstermijnen van elk twee jaar opzit1en. In totaal vier jaar. Zeker niet de gemakkelijkste jaren in het bestaan van de raad. Dat staat vast. Roumen heeft zich tijdens zijn ambtsperiode als een goede en bekwame raadsvoorzit1er bewezen. Een uitstekende opvolger van zijn illustere voorgangers Jan Reijs en Peer Notermans. Met een prima gevoel voor het functioneren van de raad. Jan Ummels Het bordje met de aanduiding, voorzitter universiteitsraad, naast de deur van de kamer van Harrie Roumen is nieuw. Een uitvloeisel van de nieuwe wet WWO '86. Maar dat is niet de enige verandering. Over enkele dagen heef1 de kamer ook een nieuwe bewoner. Roumen is dan raadsvoorzitter af. Hij gaat weer naar zijn oude (bescheiden?) stek in het Rekencentrum. Daar pakt hij de draad als plaatsvervangend directeur weer op. Meijlink betrekt dan de zeker riantere kamer van de U-raadsvoorzitter in het Bestuursgebouw. Na vier jaar intensief bezig te zijn geweest met het bestuurlijke en politieke wei en wee van de TUE ongetwijfeld een hele ommekeer. Hoe reageert Roumen daarop? Roumen heeft wei eens de nijging om een vragensteller een beetje in het ongewisse te laten als hem dat zo uitkomt. Oat is nu niet het geval. Volmondig geef1 hij te kennen het jammer te vinden dat het afgelopen is. Een bevestiging van de indruk die hij altijd heeft gemaakt een voorzitter die intensief bij het functioneren van de raad betrokken was. Voor een gewone buitenstaander lijkt dat het raadsvoor- Van Trierzaal Maandag 29 september wordt door Harrie Aoumen het voorzitterschap van de universiteitsraad overgedragen aan Tom Meijlink. Oat gebeurt in de Van Trierzaal. De overdracht begint om uur. Het is tevens het enige punt van de raadsagenda. De bijeenkomst wordt geacht om uur afgelopen te zijn - zitterschap geen gemakkelijke taak is. Aan de ene kant is er het woud van regels waar de voorzitter mee te maken kri]gl Aan de andere kant moet deze er ook voor zorgen dat de raadsleden goed geinformeerd worden door het college van bestuur. Moeilijk? 'In ieder geval wei zo moeilijk dat vier Jaar lang genoeg is.' bevestigt Roumen. Een uitspraak waar ook MeiJlink zich in kan vinden. Voor mij zeker. Het is al weer vier laar geleden dat ik in de raad heb gezeten Er is in de afgelopen tlid veel veranderd. Het is anders geworden' Oat neemt niet weg dat ook hi] op een ambtsperionde van vier jaar rekenl Goede antwoorden Beide vinden dat de belangrijkste taak van de voorzitter is om ervoor te zorgen dat vergadertechnisch alles in orde is. Moties, amandementen, besluiten, de hele procedure In het begin is dat behoorlijk moeilijk. Hel ontbreekt dan aan bestuurlijke ervaring. Studentenbeleid, voorwaardelijke financiering, onderwijsbeleid zijn zaken die veelal in dikke nota's verpak1 op de kersverse voorzitter afkomen. De raadsvoorzitter woont ook de wekelijkse vergaderingen van het college van bestuur bij. Daar wordt de informatie opgedaan om ervoor te zorgen dat de raadsleden ook de goede antwoorden van het CvB krijgen. 'Ja, daar sta je ook voor,' zegt Roumen. 'Niet aileen de goede antwoorden zijn belangrijk. Ook als er een beter antwoord moge/ijk is moet Ie dat boven tarel proberen te brengen ' Meijlink pleit daarbij voor een goede wisselwerking tussen CvB, voorzitter en raad. Hij vindt het denkbaar dat niet alles uit de Cv8-vergadering als informatie naar buiten komi. 'Deze vergaderingen zijn vertrouwelijk en daar heb je rekening meel Ie houden,' is zijn opvatting Wei is hij van mening dat in bepaalde gevallen het CvB door de voorzitter duidelijk gemaakt moet worden dat iets beter kan. Oat de voorzitter en de raad goed geinformeerd moeten worden. Harrie Roumen vindt dan ook dat de afstand tussen het college van bestuur en de universiteitsraad zo klein mogelijk moet zijn. Hetzelfde gaat ook op voor de verhouding met de faculteiten. In deze vindt hij Meijlink aan zijn zijde. Niet vreemd natuurlijk voor een voorzitter die uit de faculteiten afkomstig is. Gunstig. Zowel Roumen als Meijlink zijn voorzitters die proberen controverses te vermijden. Zij zullen het eerder bij een compromis loeken. Je moet geen zaken op de spits drijven als daar geen dwingende noodzaak voor is, vinden ze. De Eindhovense situatie andervinden ze daarbij als erg gunstig in vergelijking met andere universiteiten. Roumen: 'De samenwerking van universiteitsraad en CvB is hier in het al gemeen goed. Ik ben blij dat we hier geen Delflse toestanden hebben gekend. Ik moet er niel aan denken' De nieuwe wet WWO'86 is op 1 september van kracht geworden. We hebben al een kleiner CvB en er komt een kleinere raad. Kan dat van invloed worden op de verhoudingen loa Is ze tot nu toe zijn geweest? Roumen schudt meteen zijn hoofd. Is dan oak pertinent in zijn vaststelling dat dit niet zo zal zijn. Volgens hem zal de nieuwe wet nauwelijks verandering brengen. Hi] hoopt aileen dat er in de toekomst geen competentiestrijd zal ontstaan. Meijlink is wat voorzichtiger in zijn antwaard. 'Ik vind het moelhjk am daar nu al iels op Ie zeggen Over een eventuele eompelenlieslrijd kan ik aileen maar opmerken dat dit nu Iypiseh een aangelegenheid is waarin de raadsvoorzitler een rol kan spelen Ik vrees daar eehler niel zo voor, als het CvB de raad maar voldoende inspraak toeslaat.' Twijfelachtig In de periode Roumen zijn er verschiliende belangrijke besluiten genomen. Na enig aandringen haalt deze het besluit bij motie over de informatica automatisering aan. 'Daar hebben de raads/eden tach wei keihard aan gewerk/,' zegt hij met voldoening. Jammer vindt hij nog steeds het tegenhouden van de vrije stud ierichting Bestuurlijke Informatiekunde. Het veelbesproken BIKbesluit dat Eindhoven heeft moeten inslikken. Zelfs een door de THE aangespannen rechtszaak kon daar niets aan afdoen. Met enige ergenis herinnert Roumen daaraan. 'De daadwerkelijke argumenten van de landsadvoeaat waren loen op zijn minst twijfelachtig, ' spuit hij nag zijn gal Voor de nieuwe voorzitter Meijlink zal het belangrijk zijn om samen met de U-raad de nieuwe wettelijke situatie uit te werken. Hij wijst bijvoorbeeld op het fenomeen van de onderzoeksinstituten in de wet. 'We zullen een nieuwe filosofie moeten ontwikkelen voor we ook nieuwe dingen gaan ins/ellen We moe/en ons daar van /e voren Thom Meijlink (rechts) luislert aandaehlig a/s Harrie Roumen hem de werking van de spreekinslallalie uillegl.

9 I I Prof. Henk Goudappel na 16 jaar weg 'Ik dacht waar hebben ze het over, en dan hadden ze het over mijn eigen vak' Professor Henk Goudappel, een prominent hoogleraar van de Technische Universiteit Eindhoven, heeft vroegtijdig afscheid genom en. De uitwerkingen van de bezuinigingsoperatie van de minister, bekend onder de naam TVC (Taakverdeling en Concentratie), waren hier debet aan en verwezen ook zijn vakgroep Urbanistiek en Ruimtelijke Organisatie naar de historie, 'Voorop wit ik stellen dat ik altijd met veel plezier op de TUE heb gewerkt en dat ik zonder gevoel van rancune weg ga. ', zo begint hij voordat hij enkele kritische kanttekeningen plaatst bij de gehele TVC-operatie. Op het afscheidssymposium van zijn vakgroep, op dinsdag 7 november, is hij nog een keer aan het woord. I ven Daarom heb ik ook nog aangedrongen om de nieuwe vakgroep Stedebouw en Architecluur maar Architecluur en Urbanisliek Ie noemen Anders zeggen ze bij de volgende bezuimgingsronde' Sledebouw, dal is er in Delft toch ook?', lo redeneer! Goudappel. Plaats maken Goudappel over zijn vertrek: '/edere lien jaar heb ik zeer Peter Abels 'De inlerprelatie van het vakgebied werd overgelalen aan lieden die er niets vanaf wisten. Ik daeht in de raadsvergaderingen wei eens: Waar hebben ze hel over, en dan hadden ze hel over mljn yak. Daarnaasl ontbrak hel aan de nodige kennis omtrent de versehillende vakgebieden,' zegt Goudappel, aldus verklarend hoe het tot een verdwijnen van zijn vakgroep heeft kunnen komen. Wei werd bezuinigd, maar de kwalileilsvraag is uit hel oog verloren.' Goudappel geeft hiermee aan dat de TVC naar zijn idee op enkele punten de mist is ingegaan. Een van de belangrijkste oorzaken was vol gens de uittredende prof da! de minister een ware machtsstrijd ontketende binnen de toenmalige Hogeschoolraad en de Afdelingsraad van Bouwkunde door deze zelf met bezuinigingsvoorstellen te la!en komen. 'f igen belang ging naluurlljk een rol spelen evenals de slemmenverhoudingen', aldus Goudappel. Oat een en ander niet goed is gegaan met de TVC-operatie concludeert ook een studie onlangs opgesteld door enkele ambtenaren van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. 'Mel rooie oorljes heb ik hel rapporl van de sludie doorgelezen. Hel was een minisleriele vingerwijzing dal hel aan de basis van de he/e operalie niel goed is gegaan. Versehil/ende instel/ingen werd hel schandbord omgehangen'. Overigens heeft minister Deetman zich vooralsnog van dit onderzoek gedistantieerd. Hij is van plan nog een eigen oordeel over het onderzoek te vormen en daaraan de nodige conclusies te verbinden. Opzet Eind augustus 1970 werd prof. Goudappel gevraagd een begin te maken met wat toen Urbanisatie-techniek werd genoemd. Urbanisatie-techniek werd in het leven geroepen om een antwoord te geven op de grootstedelijke ontwikkelingen die toen gaande waren. De explosieve groei van de stad gaf aanleiding tot het ons!aan van Prof. Henk Goudappel: kwalileilsvraag is uil hel oog verloren... enorme winkel en kantoorcomplexen in de binnensteden en een sterke uitdijing van het stedelijk woongebied. Deze ontwikkelingen vereisten een den ken over de stad die tot een weloverwogen gebruik van de stedelijke ruimte lou moeten leiden. De opzet van prof. Goudappel resulteerde in de nu opgeheven vakgroep Urbanistiek en Ruimtelijke Organisatie Waarschuwing Vorig jaar februari waren de kaarten voor de vakgroep al geschud. Deze ging in het nieuwe onderwijsprogramma terug van 34 naar 4 dubbele college-uren en was daarmee lam geslagen. Vanuit Amsterdam kwam nog een waarschuwende vinger richting Eindhoven omtrent het verdwijnen van urbanistiek. 'fen col/ega van de Amslerdamse universiteit schreef een brief aan het findhovense college van besluur waarin hij vroeg of ze wei wisten wat ze de den Hij kreeg op de brief zelfs geen anlwoord.' In de TVC-overeenkomst werd Urbanistiek nog als specifiek voor Eindhoven bestempeld. 'Hel was iels eigens voor findho- scherpe wendingen gemaakl in mljn doen en lalen Oil is, zi/ hel onverwa chl, nu ook weer hel gevai. De reden van mijn vertrek was niel hel verdwijnen van mijn leersloei. Die bleef wei gehandhaafd maar de invul/ing was niel naar wens. Daarvoor was ik niel ingehuurd. Ik ben deslijds ingehuurd voor het belangrijke vakgebied van de urbanistiek' De 1VC moest zonder veel brokken en persoonlijke ellende worden uitgevoerd. Daarom bood zij 55plussers de kans uit te!reden als hun post binnen hun afdeling opgevuld kon worden. 'Toen ik de kans kreeg me op deze manier terug te trekken heb ik me geen moment bedacht. Met mi/n vertrek behoud Ik de plaats voor een jongere col/ega.' Nieuwe hoogleraar op de leerstoel Urbanistiek is Goudappels medewerker Harry Timmermans geworden. 'Officieel heb ik vrijwil!jg onlslag genom en Ik val nu wat salariering betreft onder Blnnenlandse Zaken en niet meer onder Onderwljs fen bezuiniging voor Deetman dus,, stell de vertrekkende prof niet zonder cynisme Creativiteit Hoe moet het nu verder met het vakgebied. Een samenvoeging van de twee faculteiten der Bouwkunde van Eindhoven en Delft tot een goede faculteit der Bouwkunde loals prof Hubert-Jan Henket onlangs in zijn intree-rede bepleilte ziet Goudappel niet zitten. 'fen goede faculteil verkrijgl men niel door hel samenvoegen van Iwee faculleiten waar iels mee aan de hand is'. Goudappel heeft zich altijd voorvechter getoond van uitbreiding van zijn studieprogramma. 'Meer aandachl moel geschonken worden aan aspeclen van hel bouwen die zich wal meer aan hel zogenaamd welen schappelijke onllrekken,' lo stell hij, daarmee doelend op het hoe en waarom van het bouwen, en op creativiteit en intu '~ie. Maar ook zaken als het functioneren en in elkaar steken van dingen. V~~r ingewijden: dat wat hij in zijn Urbanistiekconcept respectievelijk de ideostructuur en superstructuur noemt. Op de TUE werd evenwel gezegd dat voor deze aspecten van het bouwen geen plaats was en dat dit maar aan de universiteiten moest gebeuren. Goudappel: 'Hoe de bouwkunde-opleiding aan de TUf eruil moel zien hangl grolendee/s af van hoe je bouwen definieerl. Waar de beslaande bouwkundefaeulleiten voor op moe len pass en is dal ze. niel op een zijspoor belanden Dal er behoefle is aan een andersoortige opleiding blijkl wei uit de recenle overeenkomsllussen de Academie van Bouwkunst en de Universiteil van Amsterdam om een voorlgezette opleiding op Ie zel/en voor afgesludeerden van HBO en universileilen die zich verder in de Bouwkunde wil/en specialiseren' RARO Na zestien jaar Urbanistiekonderzoek stopt prof. Goudappel hier natuurlijk niet mee. Twee boeken over 'zljn' vakgebied staan op stapel. Zijn geluid blijft ook hoorbaar o.a. in de RARO, de Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening, waarin hij fervent strijder tegen de kerncentrales en de inpoldering van de Markerwaard is, en als adviseur van de minister van financien. Nu zijn vertrek bij de TUE algemeen bekend is hoort ook zoals hij dat noemt 'het afhouden van bolen' tot zijn dagtaak. Van aile kanten worden hem nu adviseurschappen aangeboden.. V~~r de geinteresseerden in de Urbanistiek en Ruimtelijke Planning is er op dinsdag 7 november een symposium Hoofdthema van die dag zal zijn: hoe verder met het vakgebied? Ook zal met het houden van dit symposium officieel afscheid genomen worden van de vakgroep Urbanistiek en Ruimtelijke Organisatie. Prof. Goudappel kan daarbij natuurlijk niet ontbreken.

10 het dr. neher laboratorium zoekt: technischwetenschappelijke on derzoekers (elektrotechnici, informatici, wiskundigen) bel (gratis) ptt dr neher laboratorium St. Paulusstraat 4 Postbus AK Le idschendam

11 het dr. neher laboratorium biedt: i nteressant werk in de volgende specialistische werkvelden dr. neher laboratorium: het dr. neher laboratorium in leidschendam met z'n 600 medewerkers vormt een uitstekende voedingsbodem voor de verdere uitbouw van uw eigen specialisme; aile gelegenheid om zelf het werkveld te bepalen dat uw toekomst richting geeft. uw reactie is welkom wij zoeken niet naar de middelmaat, maar naar originele persoonlijkheden waar nieuwe impulsen van uitgaan. als die uitdaging u aanspreekt kunt u tijdens kantooruren bellen voor een informatiepakket. telefoonnummer: ptt dr. neher laboratorium toekomst in wetenschappelijk onderzoek

12 'Het zit in de computer' Nieuwe voorlichtingsfilm over vrouwen en informatica \/roeger zag je in winkels vaak een bordje van de Bond Zonder i'-jaam met de vermaning 'Meisje, zorg dat men je blijft respecteren'.. ln de huidige tijd zou de waarschuwing 'Meisjes, zorg dat Je met achterblijft in de informatica'; niet misstaan. Want de achterblijvers van nu zijn straks analfabeten in de intormatiemaatschappij. En analfabetisme - op zich al niet aanbevelenswaardig - staat wat de vrouwen betreft haaks op denkbeelden over emancipatie. Dons Reerink Dat vrouwen en informatica op vo et van oorlog staan is een beetje sterk uitgedrukt, maar dat het in de verhouding duchtig rammelt is wei zeker. Angsten, drempel s, gebrek aan zelfvertrouwen, onbekendheid met de wereld van de automatisering, het zijn allemaal factoren die vr ouwen ervan weerhouden zich in de informatica te storten. Toch wordt er van alles gedaan. Onlangs ging de videofilm 'Het zit in de computer' in premiere. In deze film komen tien vrouwen aan het woord die op een of andere manier in de informatica werk zaam zijn. Van 't ontwerpen en produceren van truien tot de machinekamer van de PTT, en van boerderij tot ziekenhuis. De film geeft inz icht in mogelijkheden, maatschappelijke aspecten, voor- en nadelen, en kan goed dienen als uitgangspunt bij lezing of cursus. Hij is gemaakt door het Stoute Oog, duurt 31 minut en, is te huur bij Cinemien (020) / , of te koop bij Landel ijk Centrum v~~r Vrouwen en Informatica. Aigemene kennis Opdrachtgeefster voor deze videofilm was de stichting Vrouwen en Informatica, die de afgelopen vijf jaar zo'n tienduizend vrouwen heeft bereikt met cursussen (ook voor vrouwelijke docenten), lezingen, en adviezen. N iet iedereen kan leren programmeren, maar een brede algemene kennis ligt binnen ieders bereik, zo meent de stichting Zij wit meer meisjes en vrouwen bij de informatica betrekken. De goede, maar ook de gevaarlijke kanten van informatietechnologie laten zien. Zij vindt dat iedereen moet weten wat er in onze informatiemaatschappij speelt, en hoe je je daarin staande kunt houden. Sinds kort beheert zij eerder genoemd landelijk centrum (WG -plein 250, 1054 SE Amsterdam) dat meisjes en vrouwen met raad en daad terzijde staat op hun weg door de informatiemaatschappij. De bestuursleden van de stichting - allen werkzaam in de informatica - dragen overigens hun visie evenzeer onder mannen uit. Nog altijd immers is de presentatie van informatica - of het nu gaat om tentoonstellingen en beurzen of om leerstof in het ondervvijs - te weinig op vrouwen gericht. Hier en daar krijgt de Rose Emmerik: presentatie vrouwen is belangrijk stichting via advlezen, stuur- of werkgroepen greep op de zaak, maar het is een kwestie van lange adem, zo zeggen de bestuursleden. Vrouwenvakschool Intussen schieten allerlei informatie-opleidingen v~~r vrouwen als paddestoelen uit de grond. De Vrouwenbond FNV gaf in 1984 in Utrecht het startschot met een beroepsopleiding voor vrouwen die een aantal jaren voor kinderen en/of huishouden hebben gezorgd en nu weer aan 't werk willen. Het initiatief heeft gewerkt als een olievlek: vorig jaar startle een vrouwenvakschool in Tilburg, dit jaar kwamen er nog eens drie bij, terwijl tal van gemeenten met informatiecursussen het voordeel volgen. Allemaal opleidingen van een jaar in computergebruik, program m eren I systeem beheer, informatica-adviseur, starten van een eigen bedrijf. Van de scholen komen berichten dat bedrijven in het algemeen positief reageren, zij het dat ze vaak eerst even moeten slikken. Men verwacht snelle jongemannen, geen vrouwen, zeker geen getrouwde en al helemaal geen oudere vrouwen, zoals een cobrdinatrice het uitdrukte. Maar vrouwen die al een baan hebben v66r de diplomauitreiking zijn geen uitzondering. Flair In de opleidingen wordt vaak toch aandacht besteed aan presentatie en solliciteren. En dat is volgens Roos Emmerik, de organisatrice van Job Fair (banenmarkt in automatisering) hard nodig. Om te beginnen komen er te weinig vrouwen op deze beurs, en als ze komen lopen ze er vaak zo bangelijk en ongelukkig bij dat het er van af straalt, meent deze self-made zakenvrouw. En wat je nu juist nodig hebt om een baan op de kop te tikken is een stukje brutaliteit, een stuk flair. De effecten van kantoorautomatisering Donderdag 9 oktober wordt op de Technische Universiteit Eindhoven het congres 'Innovatie In Informatie' gehouden. Tijdens dit congres wordt ingegaan op zowel de technologische ontwikkelingen op het gebied van kantoorautomatisering als op de sociale gevolgen ervan. Het congres begint om half tien en wordt om half vijf afgesloten door de dagvoorvoorzitter prof.dr. T.MA Bemelmans, hoogleraar Bestuurlijke Informatie-Systemen & Automatisering (BISA) aan de TUE. Sprekers op dit congres zijn o.a. : ir. W.L. van Dinten van de Rabobank, prof.dr. G.L. Nielen van de KU Brabant, ir. W. Brekelmans van Oce van der Grinten en dr.mr. GA Wagner. Het congres.'innovatie In Informatie' wordt georganiseerd door Industria, de studievereniging van Bedrijfskunde. Voor verdere informatie kan men zich richten tot het congressecretariaat; Industria TU Eindhoven tst Promotie ir. Jos de Haas Ter verkrijging van de graad van doctor zal ir. Jos de Haas op dinsdag 30 september om uur in de grote zaal van het auditorium zijn proefschrift verdedigen. De titel ervan is: 'Nonequilibrium in flowing atmosphe ric plasmas '. Zijn promotoren zijn de TUE-hoogleraren Schram (D.G.) en Rietjens, terwijl dr. Bram Veefkind als co-promotor optreedt. Het onderzoek dat De Haas in zijn proefschrift beschrijft, heel! hij verricht in de vakgroep Directe Energie-omzetting (E) en in de onderwerpgroep Atoomen Plasmafysica (N). Jos de Haas (28) heeft aan de TUE gestudeerd. Na eerst bij de FOM gewerkt te hebben kwam hij in 1982 in TUE-dienst. Promotie Ferdinand Stoop Vrouwen dreigen achter te raken op het gebied van de Informatic a. 'H ydrogenation of carbon monoxide over supported rutheniumiron and related bimetallic catalysts' is de litel van het proefschrift waarop drs. Ferdi nand Stoop op vrijdag 3 ( :,tober hoopt te promoveren tot doctor. De plechtigheid vindt plaats in de grote zaal van het auditorium en begint om uur. Zijn promotoren zijn prof.dr.ir. K. van der Wiele (TUE) en prof.dr. V. Ponec (Leiden). Stoop (29) is in 1982 na zijn sche ikunde-studie in Leiden in dienst gekomen bij SON II ZWO, die hem detacheerde bij de vakgroep Chemische Technologie van de TUE. Daar heeft hij het onderzoek verricht dat hij in zijn proefschrift beschrijft Sinds maart van dit jaar werkt hij bij Aromatics Technology Division van Essochem Holland BV in Rotterdam.

13 ... --=~~ Buitenlandse stage in 1987 Faculteit der Scheikundige Technologie Bouwkunde student en die in de zomer van 1987 stage willen lopen in het buitenland dienen zich v66r 6 ok/ober a.s. in te schrijven d.m.v. een aanvraagformulier, bij Bouwkunde Databank H.G , onder opgave van land waar zij willen werken en soort werk dat zij zouden willen doen. Het is bekend dat niet aan aile wensen kan worden voldaan. Daarom mogen maximaal drie landen van voorkeur worden vermeld. Daar het stageaanbod minder 2al zijn dan vorige jaren (toen 3 stage plaatsen) komen aileen studenten in aanmerking welke studeren in het laatste jaar van de 'D fase ' zowel oude als nieuwe stijl en zelfstandig een project kunnen uitwerken. september 27 Sludlevereniglng Bouwkunde, 05/10sludiereis En geland 30 ESMG, Slarl solfege workshop uur oktober 01 ESMG, straalmuziekdag, TU & stad 04 ESSF.Hoc Habet schermloernooi 07 Demos. film 'Apocalips now', uur 08 v/ d Waals, Maagdenburger Halve Bollen wedstrijd uur sport complex Sludieveren iging Bouwkunde. 6B excursie Den Haag Japie, chemie kaffee. AOR benedenbar, uur 11 ESSF, Hart van Brabantloop, Tilburg 13 Japie, excursie Duphar, vertrek T hoog 7.30 uur 21 Demos. film 'Lola', uur 22 Studievereniging Bouwkunde. FAGO excursie NOS Hilversum Examenuitslagen van de Techni sche Universiteit Ein dhoven. V~~r het doctoraalexamen van de facul teit Bedrijfskunde zijn geslaagd: M.M. Beijen, Nijmegen JW. van den Berg, Leeuwarden L.M. Boumans. Geldrop J.RW.J. de Bruijn, Amsterdam J.MG. Coenen, Heerlen WA Daamen, Bladel met lof H.M.P. van der Donk, Aalst-Waalre R Driessen, Arnhem GPGM Geurts, Neerharen, Belgie M.M. Govaerts, Ulestr aten H.G. Hamen, Eindhoven R.EHM. Hermens, Den Bosch PJG. Kuijpers, Eindhoven J.F.M. Maas, Eindhoven JA Meerding, Eindhoven JW. van Nore!. Doorn met lof RB. Peters, Venlo M. Roeleveld, En schede AB. Sparrius, Malden met lof JJ Spilker, Nieuw-Vennep M.JW. Veldhuijzen, Zoetermeer PH Wellink, Oldenzaal F.J. Welten. Nijmegen J,FM. van de Wiel, Tilburg Voor het doctoraalexamen Wiskunde zijn geslaagd: TJ.R.M. van der Aa, Tilburg G.JHW Berkers, Heeze LHWA van den Bosch, Schijndel WAAF. Dirkx, Eindhoven met lof J.M. van den Elzen. Cuyk A. Groenenboom, Wapik met lof C.P.M. van Hoessel, Tilburg met lof J.S. van de Kruijs, Weert JA La Poutre, Breda met lof H.F. van Raaij, Culemborg J.M.C. Reynaerts, Valkenswaard Voor het doctoraalexamen van de faculle it Informat ica zijn geslaagd : A.H.J. Heijmans, Schinveld met lof P.J.J. van den Munckhof, America (L) RW.J.M. Robinson, Helmond P.J.M. Truijen, Weert E.J.F. Vervloet, Vlijmen Laboratorium voor COllo'idchemie Chemisch drs. of ir. (M/V) (V6564) Taak. Het verrichten van wetenschappelijk onderzoek naar de collo'idchemische aspecten van waterafdrukbare dispersieverf (d ispersies van Ti0 2 en polyacrylaat), waaronder het uitwerken van de onderzoeksopzet, het zelfstandig uitvoeren van de research-werkzaamheden. het interpreteren van de resultaten en het vastleggen van een en ander in een rapport of publicatie. De nadruk zal met name liggen op onderzoek naar de stablititeit tegen vlokking en de relatie tussen de samenstelling van de dispersies en... It~ hun rheologie. Gevraagd: september Chemisch ingenieur of doctorandus met belangstelling voor collo'idchemie 26 promo tie ir. PA J. van Hoof en / of rheologie. 30 promotie ir J.CM de Haas oktober AanSIell/ng: 02 I BO vergaderin g Zal geschieden in de fun ct ie van toegevoegd onderzoeker voor een peri ode 03 promotie drs. F. Stoop van 2 jaar: verlenging va n de tijdelijke aanstelling na genoemde periode 06 HR vergade ring behoort tot de mogelijkheden. 07 CvD-vergadering 08 I examenvergadering fac. Bdk 10 Intreerede prof irj,mv. Bragt Sa/ar/s. (fac. W) Afhankelijk van ervaring van f 3.039,- tot maximaal f 4.098" bruto per maand. 13 Uitloop HR vergadering Inlicht ingen betreffende de functie prof.dr. H.N. Stein, tst promotie ir.r.e.c.m.v dheijden Overige informatie: PLM. v.d. Bosch. personeelsadviseur, tst AT&T en Philips Telecommunicatie Bedrijven B.V. samenwerkjng met de klant. een PTT (project-management). PROFIEL VAN AT&T EN PHILIPS Produkt management houdt in: marktanalyse. concurrentie-onderzoek. analyse TELECOMMUNICATIE (APT). van gebruikerswensen. analyse van APT is eenjonge multinational trends in de technologie. met als werkterrein de open bare Project management omvat het klantencontact, In al zdn facetten: het presen telecommunicatie. De hoofdzetel van APT bevindt zich in Hilversum. teren aan de klant van de APT-produkten BUSINESS COURSE VOOR (AAN~QM~NQ~Ji!~;1~~d~~!~~~ : In APT is dejarenlange ervaring van Philips en het Amerikaanse AT&T gebundeld. Hiermee is een sterke positie verworven op de intemationale markt voor openbare telefonie- en transmissiesystemen. APT verwacht haar omzet de komendejaren te verdubbelen. BUSINESS COURSE OP 12,13 en 14 NOVEMBER Op woensdag 12. donderdag 13 en vrlldag 14 november a.s. organiseren wll in Hilversum een business-course. Maximaal 24 TH-ingenieurs bieden wll de gelegenheid kennis te maken met het technisch-commerciele vakgebied. Technische marketing in de telecommunicatie kent twee hoofdaktiviteiten: het ontwikkelen van een produktmarktbeleid (produkt-management) en het dagelllks managen van projecten in en het adviseren van de klant bil het beantwoorden van ziln vragen. Medewerkers in onze marketing afdelingen hebben een brede kennis van de APT-produkten. Naast de contacten die zil met onze klanten onderhouden zlln zll ook gesprekspartners voor onze eigen ontwikkellaboratoria. Dit profiel maakt de technische marketing bd uitstek tot een vakgebied voor TH-ingenieurs met commerciele belangstelling. afstudeerrichtingen: telecommunicatie. elektrotechniek. informatica of kopcursus bedrilfskunde. AANMELDING BUSINESS COURSE Bent u als (aankomend) TH-ingenieur ge'fnteresseerd in deelname aan de business-course? Dan kunt u zich voor 10 oktober a.s. schriftelllk aanmelden bll APT. afdeling Personeel & Organisatie. t.a.v. drs. T. R. de Rllke. Postbus BD Hilversum. tel APT. UW VERBINDING MET DE IDEKOMSt PHILIPS

14 II Door enkele wegblijvers is op een aantal uren welke bij voorintekening 'vol ' waren wee r wat plaats. Er kunnen nog vijf tennissers en tennisters geplaatst worden op de gecom bineerde C/D-cursus op vrijdag ( ). Op deze avond biedt ook het tweede uurjazzgymnastiek ( ) nog wat ruimte. Voor de in krachttraining geynteresseerden is aileen op dinsdag ( uur) en donderdag ( uur) nog plaats, terwijl beginnende judoka's maandagavond ( ) terecht kunnen. Wie maandag, woensdag of vrijdag in de middagpauze een half uur intensief wit bewegen kan zich aansluiten bij de conditietrainingen-op-muziek. Overigens: voor aile activiteiten op het studentensportcentrum blijft het bezit van een geldige sportkaart een voorwaarde. Fellenoordfeest Op vrijdag 26 september wordt in de AOR-benedenbar v.a uur een Fellenoord-introductiefeest gehouden. Teven s vindt op die avond de prijsuitreiking plaats van de TUtenniskampioenschappen. T oegang tot het feest staat open voor aile deelnemers aan de kampioenschappen en aile Fellenoordleden met eventuele introducees. Voetbal De ESVV Pushaira zoekt met spoed een keeper voor haar derde elftal. De wedstrijden worden gespeeld op zondag. Ge'interesseerden worden verzocht contact op te nemen met Hans Luyten, tel Korfbal Op de TUE is de korfbalveren iging Allila actief. Naast toernooien en wedstrijden (geen competitie), is er ook elke week een training. Tot 1 oktober is er nog geen sportkaart nodig. De training is elke dinsdag van tot uur in hal 1 van het studentensportcentrum. V ~ ~r inlichtingen kan men contact opnemen met Marc de Wind, tel ; Jan Fransoo, tel Coopertest Op woensdag 1 oktober wordt loals elke eerste woensdag van de maand de coopertest door Asterix georganiseerd. Tot 5 min. voor de start, kan men zich in de spothal inschrijven. Om uur is de start op de atletiekbaan de 'Hondsheuvets'. De kosten zijn f 1,- per persoon. V~~r meer informatie Gert v. Ooik, tel Clubrecord Asterix Op woensdag 17 september hield Asterix een avondwedstrijd op de kun ststofbaan 'De Hondsheuvels'. Het goede weer en de snelle kunststofbaan lorgden voor opzienba rende prestaties Karel van Gelder wist door te dringen tot de 100 mtr finale en liep 11.7 sec. Kees van Nieuwenhuizen van Attila won de 100 mtr in een verbluffende tijd van 10,6 sec. Op de 4x200 mtr estafette werd Asterix 2e in de series met 1 min. 37,4. De 4x1500 mtr-ploeg zorgde voor een nieuw clubrecord : 17 min. 19,4. Bij het kogelstoten won Eugene Jonai met 13,49. De Asterixatleten Ton van Kollenburg en Remco Caspers scherpten hun persoonlijke records bij tot 10,28 en 10,15. Peter Catsman lever de een nationale topprestatie door met de nieuwe speer 64,86 mlr te werpen. Bas Kops kwam tot een afstand van 38,66 mtr. Opening van het nieuwe Carrefour Donderdag 2 oktober a.s. wordt Carrefour, de ontmoetingsruimte van de ESK feestelijk geopend. Vanaf uur zijn belangstellenden welkom om het openingsfeest mee te maken. Naast muziek is er een hapje en een drankje. Carrefour besc hikt over een eigen ingang. gelegen tussen de Demos-societeit en de klapdeuren die toegang geven tot de hal beneden de Mensa en de AOR. Zondag 28 september, uur: Oecumenische viering in studentenkapel. Kanaalstraat 8a. Afsluiting Vredesweek voorgangers: Johan Goud en Chris Mondt. Aansluitend tafelviering in de Cathrien. Dinsdag 30 september, uur Carrefour: Bijbels ABC door Wim de Leeuw. Om uur Carrefour: Naderen om te horen, Nol Sales. Donderdag, 2 oktober, vanaf uur: Opening nieuw Carrefour. Zondag, 5 oktober, uur: Oecumenische viering in Studentenkapel, Kanaalstraat 8a, voorganger: Nol Sales. Student Paper Contest Jaarlijks wordt er door de IEEE een student paper contest georganiseerd. De voorrondes, gehouden rond 15 november, voor studenten van de faculteit Elektrotechniek staan nu voor inschrijving open. ledere student die een goed stage- of afstudeerverslag heeft gemaakt en dit een internationaal karakter wit geven kan zich aanmelden bij Maurice Paquay (EH 6.33). Ook voor meer informatie kan men op dit adres terecht. Inzendingen worden geaccepteerd tot en met 6 december. AG+DA De vijfde editie van de AG+DA is weer verschenen. V~~r wie de AG+DA niet kent: het is een op de TUE gerichte 160 pagina's dunne, handzame zakagenda voor hel studiejaar met praktische gegevens en veel ruimte voor notities. De AG+DA is te koop bij de TU-boekhandel in het hoofdgebouw. TUEkampioenschappen windsurfen uitgesteld Zaterdag 20 september zouden de TUE-kampioenschappen windsurfen gevaren worden. Door gebrek aan wind op de Karpendonkse Plas moest de wedstrijd uitgesteld worden. De TUE-kampioenschappen worden nu gehouden in hel weekend van 18 en 19 oktober. Om verzekerd te zijn van wind worden de wedstrijden georganiseerd op het IJsselmeer of het Grevelingenmeer. Vervoer en slaapplaalsen worden geregeld door de windsurfvereniging Weth. Men kan contact opnemen voor inlichtingen en opgave voor de kampioenschappen met Ruud Erckens, tel Uiterste datum van inschrijving is 10 oktober. Steptour Van 24 tot en met 27 september wordt de negende landelijke steptour gehouden. Op vrijdag 26 september doet de stepkaravaan Eindhoven aan. De deelnemers leggen per dag ongeveer 20 kilometer af en strijden om een toppositie in onder andere het algemeen klassement, sprintklassement, bergklassement en het ploegenklassement. Net als bij het wielrennen dragen de leiders in de diverse klassementen de bijpassende leiderstruien. De opbrengst van de Steptembertour 1986 is bestemd voor de Stichting Handicap & Studie NSS. Deze stichting helpt gehandicapten bij het volgen van regulier onderwijs. Technische films Lezing Volvo 480 In het wekelijkse film programma van de studieverenigingen J.D. van der Waals, Thor en Simon Stevin zal op vrijdag 3 oktober de volgende film vertoond worden : Op vrijdag 3 oktober verzorgt dispuut WPB een lezing over het on twerp en de produktie van de nieuwe Volvo 480. Spreker is De Bruin. De lezing wordt gehouden van uur tot uur in zaal 15 van het auditorium. De Plumbicon-buis (18 min.) Met behulp van de Plumbiconbuis wordt optisc h beeld omgezet in een electrisch signaal. De film gaat in op enkele eigenschappen van intrinsieke halfgeleiders, fotogeleiders en P- en N-halfgeleiders. De vertoning zal plaatsvinden om uur in collegezaal WH en niet meer in collegezaal 3. Nieuw bestuur Demos De Eindhovense Siudentenvereniging 'Demos' heeft vanaf 18 september een nieuw dagelijks bestuur met de volgende bezetting : Peter Coenen. president; Jasper Vink, secretaris; Marlien Bleumink, penningmeester DB; Anton Rutgers. vice-president; Peter Polderman. commissaris en Elmin van Rijn, penningmeester SK. GOEDKOOP SKI-ARRANGEMENT In Champoussin (PI du Solell) 200 IIlIen. 600 km plsle (lif1nuit jb bfld in db lift). Nederlandse ski-auberge. 100 bedden In 2 of 3-pers. kamers. 7 dg. HP + 7 dg. liflpas f535,- Inl

15 woensdag 1 oktober uur aile gebouwen van de TU Straatmuziekdag Woensdag 1 oktober zal op vele plaatsen in de TU en de NLO muziek te horen zijn, gemaakt door studenten en medewerkers. Het is dan weer straatmuziekdag. 's Middaqs gaan vee I van de woensdag 1 oktober grote zaal, uur Cyclus nieuwe materialen muzikanten de stad in om ook daar muziek te maken. Met recht een straatmuziekdag dus dit keer, ter ere van het lustrum van de TU, wat immers als thema heeft: De TU van binnen naar buiten. Nieuwe toepassingen van materialen JrAJ. van Griethuysen (STT) Veel doorbraken in de industrie konden niet plaastvinden zonder de nieuwe mogelijkheden die materialen bieden' Er wordt in dit verband wei gesproken van een stille revolutie. Materialen worden steeds verder verbeterd: ze worden lichter, sterker, stijver, beter bestand tegen corrosie en tegen hoge temperaturen, en goedkoper en eenvoudiger te verwerken. Belangrijke drijfveren achter deze ontwikkelingen zijn de con currentiepositie, de kwaliteitsbeheersing en de steeds hogere prestatieeisen, de steigende energie en grondstoffenprijzen en de milieuproblematiek. Een materiaal staat niet op zichzel!. Volgens de meeste definities kan men zelfs pas van een materiaal spreken wanneer het wordt toegepast in een produkt. donderdag 2 oktober senaatszaaj, uur Open podium concert Ivo Janssen piano In de serie Open Podium concerten geeft Iva Janssen donderdag 2 oktober een pianorecital Iva Janssen werd in 1963 in Venlo geboren. Vanaf zijn achtste jaar volgde hij pianolessen; sinds 1979 heeft hij les van Jan Wijn aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam. Volgend jaar mei doet hij daar eindexamen uitvoerend musicus. Hij speelde solo met verschil- Vooral bij nieuwe materialen vragen de toepassingsmogelijkheden vaak een geheel nieuwe wijze van benadering Belangrijk is daarbij de ge'integreerde aanpak van functie. ontwerp, verwerking en produktie. Om inz icht te krijgen in de mogelijkheden die nieuwe en bestaande material en bieden wordt een aantal voorbeeldstudies behandeld van produktontwerp, waardoor dankzij nieuwe materiaaltoepassingen, mogelijkheden zijn geschapen die zonder dat materiaal niet hadden kunnen worden vervuld. Tevens wordt ingegaan op de aspekten die een ontwerper of constructeur afweegt en de instrumenten die hem ten dienste staan om zijn keuze zo efficient mogelijk te maken. len de orkesten in werk van o.a. Strawinsky en Prokofiev. Hij geeft regelmatig solorecitals, concerten met kamermuziek in verschillende bezeltingen, en maakte enkele radio-opnames In oktober neemt hij deel aan het Trompmuziekconcours in Eindhoven. Op het programma donderdag staan werken van Beethoven, Chopin en Balakirev. Straattheaterweek Wie deze zomer in steden als Amsterdam, Berlijn of Parijs was, kon daar constateren dat het straattheater volop leeft. Naarmate het slechter gaat met het officiele grote circuit, lijkt het beter te gaan met de kleine groepjes die op straat opereren. Groepjes (of eenlingen) die zich niet bezighouden met vernieuwende experimenten, teksttheater of andere 'moeilijke' vormen, maar zich richten op recht-ioerecht-aan vermaak waar geen intellectuele hoogstandjes aan Ie pas komen. Sinds enige jaren sluil Studium Generale zich al bij deze Irend aan. Op de TU, loch ook een stad in een stad mel eigen slraten (Ioopbruggen) en pleinen (hallen),is de Straatmuziekdag, mede door de inspanningen van het ESMG. al tot een traditie geworden. En sedert twee jaar wordt ook voor het straattheater ruimte in het programma vrijgehouden. Oil jaar is er een week lang gedurende elke lunchpauze wat te beleven in de hal van hel auditorium. Het programma varieert van acrobatiek en een spektakel met enorme luchtballonnen tot het optreden van De Berini's, een vijftiger jaren groep die zich laat inspireren door de toendertijd zeer bekende zanggroep The Fourys's. Het programma ziet er als voigt uil Maandag uur: Circusschool Joe Andy met o.a. jongleurs, steillopers en antipodislen. Oinsdag uur. Trajectthealer met de voorstelling Luchtvrucht. bewegingsthealer met 6 meter hoge luchtballonnen. Woensdag uur.- De Sansevieria's. Zes dames die verslag doen van hun avontuurlijke reisjes De Brechtiaanse cinema dinsdag 30 september grate zaal, uur Sweet Movie Ousan Makavejev, Frk. / Canada kleur, 99 minuten. Dusan Makavejev in 1932 in Joegoslavie geboren. werd reeds met 7ijn eerste speelfilm 'A man is not a bird' (1965) verheven tot vertegenwoordiger van de jonge generatie Joegoslavische filmmakers. Het was tevens deze eersteling. die Makavejev het predikaat 'nieuwe fantastische reg isseur' bezorgde. De film blonk uit in authenticiteit en sfeer, maar vooral door de montage van de film. Makavejev mengt satirische een poetische element en door elkaar. Een ander handelsmerk van zijn films uit de jaren zestig is het invoegen van dokumentaire beelden, van fragment en uit oude filmjournaals en. niet te vergeten, beelden van functionarissen, die precaire onderwerpen inleiden. Ais een fantasierijke filmmaker Oonderdag uur: De Vette Binkies met Di Stefano jr., eenwielacts, imitaties en nog vee I meer. Op het Kruispunt in het hoofdgebouw treden deze dag ook de spelers van de studententoneelgroep Doppio op met een speciaal voor deze dag gekozen programma. Vrijdag uur. De Berini's, genoemd naar het in de jaren 50 zeer geliefde brommermerk Berini. Hij, Harry en zij, Annie, maken het elkaar in plat Rotterdams moeilijk met behulp van de ukelele en de bas. Aile optredens vinden plaats in de hal van hel auditorium, tenzij anders vermeld. presenteerde zich Makavejev in 1974 zeker ook in 'Sweet Movie'. Het werd een film, die felle discussies losmaakte. Discussies, waarin de regisseur zowel extreem links als exlreem rechts genoemd werd. De film gaat over de onzin, om mensen in hokjes te plaatsen en etiketten op te plakken, het niet bestaan van een juiste heilige ideologie. Daarom krijgt iedereen er in de film van langs, en legt Makavejev verbanden die niemand zou durven leggen: van Miss World 1984 die getrouwd is met Mr. Kapital tot aan de matroos van de Potemkin, het zing en van de Bandiera Rossa, de onopgehelderde massamoord in de bossen van Katyn: Marx, Stalin, kinderlijkjes in plastic verpakt en als een hoogtepunt de orgie van Otto Muehl en de leden van zijn Weense therapiecommune, tolale anarchie die bevrijdend moet werken.

16 g..... Studieprijs milieutechniek Wie in aanmerking wil komen voor de studieprijs milieutechniek van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, kan inlichtingen hierover krijgen bij ir. S Ottengraf, tst Deze prijs voor de beste presentatie van een afstudeervoordracht wordt op 27 november uitgereikt. Colloquium Meten en Regelen Ir. PAA Trouwen(Philips Elcoma) (Ontwerp van modulaire fabricagesystemen bij Philips Display Systems) 3 oktober om 10A5 uur, rekencentrum zaal Kl Samen vatting: In de va n oudsher op massafabricage ingestelde produktie-omgeving van beeldbuizen doen zic h onder invloed van de toenemende typed iversificatie een aantal voor het gebied nieuwe problem en voor. In de lezing zal worden ingegaan op hiermee samenhangende aspecten zoals: typeh erkenning, flexibele mec hanisering. modulair equipment en design for automation. Ais voorbeeld zal een nieuw te bouwen matc h (bu is / spoel) 1 magnetiseermachlne worden besproken. In deze machine moeten diverse tot dan toe onafhankelijke fun cties worden samengebracht ten einde in het proces wederzijdsebe'lnvloedingen te optimaliseren.hierdoor wordt het noodzakelijk In de besturlng multl- processor te chnologi een toe te pass en om lowel de gewenste produktiesnelheden alsmede elsen ten aanzlen van typeflexlbiliteit. modulariteit en betrouwbaarheid te kunnen rea liseren. De lezing zal meer probleemstellend als oplossingsgericht zijn ingesteld. Informatie: PAM. Lamers tst Extra inschrijving buitenlandse stage voor 1987 Daar om organisatorische redenen in schrijving voor een eventuele buitenlandse stage in 1987 niet later in het collegejaar mogelijk is, wordt voor hen, die de normale inschrijfzitting hebben gemist nog een extra, doch absoluut laatste, zitting gehouden in het kantoor van de CPW, EH 1.35 op maandag 29 september uur. Voor verdere details wordt verwezen naar de vorige Cursor, de publikatieborden en de TUE-gids. Faculteitsberichten moeten uilerlijk vrijdagmiddag uur bij de redactie van Cursor ingeleverd zljn Ouidelijk aangegeven van welke faculteit de mededefing afkomslig is. Faculteitsberichten moeten getypi en bij een aantal faculteiten, van een stempel van bureau Onderwijs voorzien zljn fn principe worden faculteitsberichten maar eenmaal geplaalst terwijl een bericht voor meerdere faculteiten eenmaal volledig en vervolgens aileen met inleiding geplaatst wordt. Bij voorkeur geen samenvattingen toevoegen... Bij het practicum 'Vermoeiing' trim (Onderdeel van Practicum Materiaalkunde, 4B313 kan een studentassistent geplaatst worden voor 4 middagen gedurende 3 maanden. vanaf 1 december. Inlichtingen: G.N. Overkamp of PAM. Jonkers, Vermoeiingslaboratorium, W-hal, tei of 230. Rectificatie Vorige week is een fout geslopen in het overzicht van de berekening van eindcijfers. Vergeten was Ontwerpsoefeningen B797 Eindcijfer Ontwerpcyclus II: - Ontwerpoefening Ontwerpoefening Ontwerpoefening 2.3 Vo or het totale schema zie Cursor 5. IPO Colloquia 1986 ~~ ==<= r. Robert-Jan Beun (IPO-KUB) (Declaratieve vraaghandelingen). 3 oktober om uur, IPO collegezaa l Enquetepracticum (1 J023) Het enquetepracticum start 3 oktober met een voor aile deelnemers verplicht inleidend college in collegezaal PI (aanvang uur) Het practicum bestaat verder uit drie oefeningen (aanwezigheid verplicht gedurende de hele mlddag) verspreid over vier weken. Behalve de aan college en practicummiddagen te besteden tijd dient rekening te worden gehouden met een tijdsinvestering van ± 8 uur aan het begin van het practicum in verband met te bestuderen litera tuur en ± 8 uur tussen de tweed e en derde oefenmiddag in verband met een groepsopdracht. Aile drie de practicummiddagen dienen in dezelfde groep gevolgd te worden. Er is een groepsindeling gemaakt die staat aangegeven op het practicumrooster voor trimester 2.1. Tussentijds vera nderen van groep is uitgesloten. Omd at met groepen van gelijke omvang moet worden gewerkt kan aileen bij hoge uitzondering een verandering van groep v66r de eerste oefenmiddag worden toegestaan. Afspraken hierover kunnen worden gemaakt na afloop van het inleidend college. De literatuur nodig bij het werken aan opdrachten tijdens het practicum. bestaan uit. - Barteld's e.a., Enquete-adviesboek, Wolters-Noordhoff, Syllabus Enquetepracticum (1258) Afstudeervoordrachten JP.M.G. Linnartz (Ruimtelijke verkeersdichtheid in een cellulair mobiel data netwerk). 1 oktober om uur, zaal EEg 2.21 L.J.MHH Duijkers (Implementatie van een multitasking operating system (de LEX) ). 2 oktober om uur, zaal EH R.J. Linders (plakken Opslag- en Sturingssysteem (Poss) bij Hoogovens). 3 oktober om uur, zaa l EH Stagevoordrachten J.J.H. Manteleers (Demonstratiemodel van een twee-weg communicatiestrategie). 2 oktober om uur, zaal EH MA Turksema (Verbetering aan een microprocessorbesturing voor een reluktantie-stappenmoter op basis van s!roomgeleide commutatie). 2 oktober om uur zaal E-Iaag M.C.M.J. van Etten (Een telex naar ASCII convertor mbv een 6809 microprocessor). 3 oktober om uur. zaal EH De colleges Telecommunicatiesystemen van ir. AP. Verlijsdonk zullen vervallen op maandag 29 september (2e uur) en donderdag 2 oktober (3e en 4e uur) Indien nodig wilen deze college in de inhaalweek worden ingehaald. Extra inschrijving buitenlandse stage voor 1987 Daar om organisatorische redenen inschrijving voor een eventuele buitenlandse stage in 1987 niet later in het collegejaar mogelijk is. wordt voor hen, die de normale inschrijfzitting hebben gemist nog een extra, doch absoluut laatste, zitting gehouden in het kantoor van de CPW, EH 1.35 op dinsdag 30 september uur. Voor verdere details wordt verwezen naar de vorige Cursor, de publikatieborden en de TUE-gids. N.J.M. v.d. Berg (Ontwerp van een snelle paddriver in NMOS) 3 ok!ober om uur, zaal EEg 2.21 De studiegids 1986 / 87 geeft op pag. 135 aan dat het yak Informatiesystemen voor Produktie en Voorraadbeheersing als beperkt keuzevak In het negende trimester kan worden gelopen Men lou hieruit kunnen concluderen dat drt ook in het lentetrimester van 1987 wordt gegeven. Deze conclusie is echter onjuist. Zoals aangegeven op paga08 wordt het genoemde vak in het herfsttrimester en in het winter trimester gegeven e Extra inschrijving bui tenlandse stage voor 1987 Daar om organisatorische redenen inschrijving voor een eventuele buitenlandse stage in 1987 niet later in het collegejaar mogelijk is. wordt voor hen, die de normale inschrijfzitting hebben gemist nog een extra, doch absoluut laatste, zilting gehouden in het kantoor van de CPW, EH 1.35 op: maandag 29 september uur. Voor verdere details wordt verwezen naar de vorige Cursor, de pubtikatieborden en de TUE-gids. K-colloquium Vakgroep Elektrische Energiesystemen (EG) Prof.dr.ir. WM.G. van den Heuvel. ir J.G.J. Sioot 1 oktober om 1 OA5 uur, coll egezaal E-hoog Samenvatting' In de vakgroep EG, 'El ektrische Energiesystemen' houdt men zich zowel met de huidige als met de toekomstige grootschalige energiesystemen bezig. In een algemeen overzicht van dit werk wordt he! MHD-onderlOek, he! onderzoek aan de transienten in de hoogspanningsnetten en het schakelaaronderzoek gepresenteerd. In mei 1987 wordt in Veldhoven de derde 'International Conference on Electric Fuses and their Applications (ICEFA) gehouden, grotendeels door de vakgroep EG georganiseerd. Een moole aanleldlng om dit keer eens de vele facetten van het onderzoek aan hoogspanningssmel!patronen onder de aandacht te brengen.

17 Besluitenlijst van de 71 De vergadering van het College van Bestuur d.d Beleidsevaluatie 1986 Het college biedt de Universiteitsraad de door het CvB uitgevoerde Beleidsevaluatie 1986 ter kennismaking aan Personeelsaangelegenheden A. Bouwkunde Het college besluit prof.ir. H.A.J. Henket eerder benoemd tot buitengewoon hoogleraar met ingang van 1 september 1986 te herbenoemen tot hoogleraar op het vakgebied albouwtechniek. B. Scheikundlge Techn%gie Het college besluit prof.ir. C.H.M.M. de Bruijn eerder benoemd tot buitengewoon hoogleraar met ingang van 1 september 1986 te herbenoemen tot hoogleraar op het vakgebied Iysio[ogische chemie voor een periode van vijl jaar. C. Scheikundige Technologie Het college besluit prolir. W Herman de Groot eerder benoemd tot buitengewoon hoogleraar met ingang van 1 september 1986 te herbenoemen tot hoogleraar op het vakgebied chemische apparatenkunde voor een peri ode van vijl jaar. O. Technische Naluurkunde / Scheikundige Technologie Het college besluit proldr.ir. J.J.M. de Goeij eerder benoemd tot buitengewoon hoogleraar met ingang van 1 september 1986 te herbenoemen tot hoogleraar op het vakgebied chemische apparatenkunde voor een periode van vijl jaar. E. Eleklrolechniek Het college besluit prol.ir. GO. Khoe eerder benoemd tot buitengewoon hoogleraar met ingang van 1 september 1986 te herbenoemen tot hoogleraar op het vakgebied glasvezeltechnologie en ge'integreerde optica voor een periode van vijf jaar. F. Technische Naluurkunde Het college besluit dr. A.K. Chesters te benoemen tot hoogleraar op het vakgebied warmte-overdracht voor een peri ode eindigend per 1 september G. Scheikundige Technologie Het college besluit dr. R.A. Sheldon te benoemen tot hoogleraar op het vakgebied industriele chemische processen voor een periode eindigend per 1 september H. BO/Jwkunde Het college besluit met ingang van 1 september 1986 een detacheringsovereenkomst aan te gaan inzake het verzorgen van onderwijs in de materiaalkunde voor een periode van een jaar. I. Bouwkunde Het college besluit met ingang van 1 september 1986 tot benoeming van een lid van het overleg wet enschappelijk personeel met de opdracht onderwijs te verzorgen in stedebouwkundig ontwerpen voor een peri ode van vier maanden. Lezing over gedestilleerde dranken. Op donderdag 2 oktober is er een lezing over chemie en gedestilleerde dranken. Bij de consumptie van deze dranken spelen factoren als alcoholgehalte en ambiance ( flavour) van de drank een belangrijke ral. Voar deze flavour zijn vele honderden stoffen met een zeer uiteenlopende chemische structuur verantwoordelijk. De lezing gaat in op de smaak- en geurcomponenten whisky, cognac en rum en het ontstaan van deze componenten. De lezing, georganiseerd door de Chemische Kring Eindhoven, wordt gegeven door ir D. de Rijke om uur in het audrtarium. EEN E Wie meer nodig eeft dan optellen en aftrekken, kan niet om Hewlett' L' Packard h~en: Neem de programmeerbare IIREIN OAT JE HP,llC. Werkt met het geniale RPN--reken, systeem. En beschikt over"n c,:ontinue II I E 0 E geheugen en voorgeprogrammeerde funches voor Wlskundlge, gomo' 81 metrische, logaritmische en fundamenteel statistische toepas, singen en conversies. En dat nu voor 'n Aktieprijs inc!. BTW, Geldig van 1 augustus tim 31 oktober'86. prijsdie onwaarschijnlijk laag is. Test,'m bij de Hewlett,Packard dealer. Voor informatie en de dealer In de bu'tlrt belt. u: 020, HEWLETT PACKARO WE KONNEN NIET EEUWIG BESCHEIDEN BLIJVEN

18 I Advertentie I I MINDER KILO'S I MEERBYTES Uit voorraad leverbaar PORTABLE MS-DOS COMPUTER SHARP PC 7000, echt portable, echt compatible standaard Optioneel 704 Kb intern geheugen 2 diskette-drives, 360 Kb 1 Centronics interface 1 RS 232C interface 3 slots voor add-on boards 10Mb harde schijt aansluiting kleurenscherm EDUCATIEPRIJS, exklusief BTW 4.290,00 Speeifieaties SHARP PC 7000 CVE 8eeldseherm Toetsenbord Afmetingen Gewieht SHARP silent transfer printer CE 700 P in conceptkwaliteit 84 tps letterwielkwaliteit 24 tps epson tx80 compatible Voor een comtortabel transport is de printer aan de SHARP PC 7000 te bevestigen. EDUCATIEPRIJS voor PC CE 700 P, exklusief BTW Intel , 7,37 Mhz insteekvoet vool' 8087 illuminated display 25 regels x 80 posities 640 x 200 beeldpunten los, met grote enter-toets 3 LED-indieatoren hellingshoek instelbaar 41 (8) x 16 (D) x 21,5 (H) em 8,5 kg 4.990,00 Nadere inlichtingen zijn verkrijgbaar in het In forma tie Advies Centrum van het Rekencentrum. Geopend di. en do. morgen van 9-12 uur. ORMAS BV,afd. Major Accounts tel

19 Trimliets z.g.a.n. Merk: Peugeot, Iramehoogle: 57 cm. Prijs 1300,-. Tel Compleel assorlimenl aquariumbenodigdheden. Red. prijs. Zaal HG Tel. (47)4452. Scriplies en proelschrilten. Ervaren secretaresse typl het snel en des kundig m.b. v. moderne apparaluur uil. Tel. (04752}-4807 (Melick bij Roermond). Een rubriek voor studenten en medewerkers van de rue. Niet voor commerciele doeleinden, zaken boven , - worden geweigerd. De redactie beslist over plaatsing en delinitieve teks!. Cursieljes kosten per stuk 12,50, met een maximum van 25 woorden. Opgave aileen mogelijk schriftelijk bij de redactie..... Cilroen 2CV4: opknap-eend mel diverse goede onderdelen. Prijs 1350,Marc Arls, Lod. Napoleonlaarf 40a, tel Mitsubishi-Galanl 1.6L, APK goed gekeurd, bouwjaar Prijs 11600,-. Tel (bel/en na 28/9). Citroen GS-X2 met LPG bj. 1978, APK gekeurd (08 /'86). Vraagprijs 11500,-. Tel (na uur). Linkshandige tekentalel AO-Iormaal mel ISIS parallel/ogram machine voor 1750,-. Weinig gebruikt. Evenlueel ruilen legen goede lekenlalel Al-Iormaal. Tel. (04742) Groolbeeld kleuren-ielevisie Tel (Herald). Filmcamera Beaulieu 4008 ZM II, 8 mm, semi-prof. Div. acc. Zeer veel mogelijkheden. Vraagprijs 11200,Tel Meerijden Eindhoven - Achlerhoek c / q Winlerswijk. Zondagavond - Vrijdagmiddag. Tel (ma.-vr.) Tel (za.-zo.) Tekenlalel, blad 100 x 150 cm. Gielijzeren onderslel, labrikaal Ahkend Gibca plus lekenmachine. Prijs 1500,-. Tel Bureau, 3 laden en kaslje 165,-; bankslel, bank en sloelen ook los 1100, -, doos mel 13 cassel/es mel originele opnames Beatles 1100,-. Frans van Dongen, Musschenbroekslraal51. Tel a Een-persoonsbed 175,-; Philips plalenspeler 1100, -; grote witte beer 125, -. Philo Bluyssen, Boutens/aan 16. Tel a Aangezien we geen zin hebben om onze was in de Dommel schoon(?) te maken, zoeken we nu een wasmachine voor ons studentenhuis. Tel Zou de eerlijke vinder van mijn portemonnaie inclusiel buskaart en geld mij wil/en bel/en. Ma.-vr of za. -zoo (076} (Petra Romer). Kleuterbedje, tel Wie wil zijn vouwwagen 01 aanhanger deze winter binnen stal/en? Tsl tel Cursus Por Favor Teleac LP's (nu op TV) z.g.a.n. 1100, -. Flight-case voor o.a. Fender Rhodes 1350,-. Tel Philips PC P mnd oud. Nwpr , -. Vrpr , -, tst. 2578/3711 (Rob). Opel Record 2L Prima staal. Vraagprijs 14400,- Tel. (04904) Apple" europlus 1650,-. Twee drives + control/er voor Apple 1499,-. Tel Epson TX 80 matrix printer 1350,-. Tel grenen houten barkrukken 175,en centrifuge: klein delect 115, -. Tel (na uur). -- Afscheid G. van Mulekom Frits van Mulekom, formatieadviseur bij de DPZ zal op 30 sep)ember in verband met VUT de TUE gaan verlaten. Daarom wordt iedereen op dinsdag 30 september a.s. om uur in he! PVOC uitgenodigd om hem de hand te drukken. Jubileum A. van Elten Toon van Elten, personeels-adviseur van de faculteiten Werktuigbouwkunde en Bouwkunde is op 30 september 25 jaar in dienst van de overheid. Daarom wordt hem door de TUE op 3 oktober om uur in het PVOC een recep!ie aangeboden. De Dienst Personele Zaken Gemengde verkennersgroep, die. maandelijks een weekend draait, zoekt dringend versterking van zijn vrouwelijke leiding. Tel. (04904)14323 (Herman Vroom). II.. ~~ ItII1 Maandag 29 augustus Bouillonvermicellivenkelsoep Varkenslapje 01 'n cotelet. Apart zingarrasaus Witte kool in kerriesaus 01 snijbonen Gekookte aardappels 01 aardappelpuree Appelmoes Fruit 01 chocoladevla 01 kwark met lange vingers en mandarijnensaus. Dinsdag 30 augustus Schotse boerensoep Nassi goreng, tjap tjoy, sate-saus, at jar, kroepoek. 01 a. Prei la creme, rookworst, aardappelpuree en mosterdsaus Rode bietensalade met zilveruitjes Fruit 01 caramelvla 01 yoghurt met rum en rozijnen Vegetarisch Linzensoep Prei la creme, zilvervliesrijst Bruine bonengoulash Rode bietensalade met zilveruitjes I Fruit 01 caramelvla 01 yoghurt met rum en rozijnen a Zaalvoetbaltoernooi Woensdag 1 oktober Gebonden t{)matensoep Varkensschnitzel 01 'n lekkerbekje Apart sherry-champignonroomsaus 01 tartaarsaus Frites 01 gekookte aardappels Spercieboontjes 01 worteltjes met doperwten Gemengde sla Fruit 01 moccavla 01 'n vlallip Jolanda, 19 jaar zoekt kamer, graag m.i.v. oktober, max. 1325,-. Tel. (01697}-371. a 1350,- Toer-caravan (01 ruilen) legen geheel ingerichle sla-caravan + motorvisbool op watersporlcamping Maasbommel Belichlings- + monlagekasl voor zeeldruk. Tel a -- Wil de oneigenlijke gebruiker van mijn waardepapieren a.u.b. de reisdocumenlen lerugbezorgen (bv. in brievenbus deponeren) ~ oktober 03 busreis naar de Ardennen 04 kinderfilm 17 zaalvoetbaltoernooi 28 algemene ledenvergadering 31 dropping Vegetarisch Gebonden tomatensoep Boerenomelet. Apart cham pig nonroomsaus Gegratineerde tomaat met kaas Gemengde sla Fruit of moccavla 01 'n vlaflip november 08 kinderfilm 12 wijnproefavond 30 St Nicolaasviering Donderdag 2 oklober Heldere kippesoep met lijn gesneden prei Italiaanse pasta, tomatenpaprikavleessaus. Apart gemalen kaas en komkommertomatensalade weekblad voor personeelsleden en studenten van de tu-eindhoven. verschiint elke vrijdag in de vakanties onregelmatig. redactie : jan ummels (hoofdredactie). walter v.an hulst (ein dredactie). rob weiis, joop van dongen, ing. cees van keulen. noud cabooter. 01 medewerkers: peter abels, ronald albers, job arts, peter de haan. elly jeurissen, lizet kruyff, hoppa van loevez ijn, bob van ree, dons reerink. cor reini eren, hendrik venema, michel hemelaar. egbert roozen (stagiair). redactieraad: casper schuuring, drs. aat vervoorn, ir. beer praal drs. hans van wiik. jelle buizer. Peen en uienstamp, klapstuk en braadsaus Rabarber Fruit 01 roomvla of chocoladevla met slag en pindaschaalsel vormgeving: piet de koning, cliff hasham. Vegetarisch zetwerk : martien van veldhoven, albert nelissen. Heldere selderijsoep Witte bonen in pompoenensaus Postelein. Aardappelpuree Rauwkostsalade Fruit of roomvla 01 chocoladevla met slag en pindaschaalsel lotogralie: bert tempelaars, joop dassen, hans van der burg!. druk en brochering: drukkerij en binderij van de stafgroep reproduktie en fotografie (ctd) advertenties: van der meulen promotions, fivel 27, post bus 413, 9200 AK drachten, tel (05120) redactie-adres: technische universiteit eindhoven, hg 0.40, postbus 513, 5600 MB eindhoven. tel (040) I hoofdredactle administratie en bezorging: toezending aan werkstudenten : bureau centrale studentenadministratie hoofdgebouw. b 12. tel (040) interne bezorging: bureau post- en archiefzaken, tst toezending aan gepensioneerde tu-medewerkers: dienst personele zaken. tst kopij : dient (getypt) een week voor de verschijningsdatum (vrijdags 1500 uur) in het bezit van de redactie te zijn. lezersbrieven, voor de rubriek 'open opinies' (ingezonden stukken) worden gept'aatst als ze kert en zakelijk zijn. aile kop ij dient te zijn voorzien van de naam en eventueel het telefoonnummer van de afzender. veor overneming van (delen van) gesigneerde artikelen gelieve men contact op te nemen met de redactie. in andere gevallen dient men te vermelden: overgenomen uit cursor, weekblad van de tu eindhoven up: curser werkt samen met de universitaire pers (up). Technische Universiteit t ~ U--, Eindhoven Vrijdag 3 oktober Gebonden champignonsoep Cordon blue 01 hongaarse goulash Apart dragonsaus Gebakken aardappelschijven Rode kool met appeltjes 01 tuinbonen met spekjes Rauwkostsalade Fruit 01 rijstevla met ananas 01 appelvla met kaneel. -

20 universiteit -Eindhoven en daar hebben we ~ns nooi! iets van aangetrokken in onze naamgeving.' Der Goed voorbeeld doet goed volgen, zou men bijna gaan denken. Cursor spreekt al jaren over bv.'afdeling Elektrotechniek' en nu over 'faculteit Elektrolechniek', allebei zander 'der' dus. In officiele TU-publikaties, zoals de TU-gids, wordt nog steeds het deftige (en weltelijke) 'der' gebruikt. En wat zien we? Het jaarverslag 1984 (uiteraard verschenen in 1985) heeft het tussenvoegsel ook weggelaten en nu verschijnen zelfs de advertenties zander 'der'. Het hoofd van de Voorlichtingsdienst, Joop van Dongen, had het volgende commentaar: 'Oat 'der' kan dan wei in de wet slaan, maar het dient eigenlijk nergens loe. Wat mij betrefl gaat het er volgend jaar de gids ook uit. Ik wil voorstellen om her in aile niet zeer officiele teksten af te schaffen Volgens de wet heten we ook Technische Rijks- Onvoldoende voor 23 Wageningse vakgroepen De Vaste Commissie Wetenschap van de Landbouwuniversiteit Wageningen heeft aile 68 vakgroepen doorgelicht. Daarbij hebben liefst 23 een onvoldoende gekregen. In 15 gevallen velt de commissie het oordeel 'capaci!ei! innemen'. Een duidelijke voorzet voor de bestuurders die naar mogelijkheden zoeken om nieuwe aandachtsgebieden een kans te geven. De VCW heeft bij haar beoordeling gewerkt met zes parameters. De eerste drie daarvan slaan op publicaties : het aantal wetenschappelijke publicaties, het aantal artikelen in internationale tijdschriften met referee, en het aandeel proefschriften. Verder zijn nog meegewogen: het aantal onderzoeksassisten uit de eerste geldstroom, en het aantrekken van tweede respectievelijk derde geldstroom. De gedachte hierachter is dat vakgroepen die hier hoog scoren ook goed beoor- deeld zijn. De groepen die op de eerste vier parameters meer dan eenmaal minder dan het gemiddelde scoren, hebben automatisch een onvoldoende gekregen. Het Wageningse Universiteits Blad heeft zich hierbij afgevraagd of er niet wat veel nadruk is gelegd op publiceren en of er ook wei rekening is gehouden met een verschil in wet enschappelijke culturen. Antwoord van de VCW: 'Het kan nooit cultuur zijn om over onderzoeksresultaten niet of nauwelijks te rapp0r/eren Publi- ceren is onlosmakelijk verbonden met het doen van wetenschappelijk onderzoek.' Voor 12 vakgroepen is deze doorlichting een aardige opstekel I Zij krijgen namelijk het predikaat 'beste' opgeplakt. Het werk van de VCW zal het Wagenings Universiteits Blad de komende weken wei heel wat ingezonden brieven opleveren. Meer licht, minder lampen Technische Hogeschool ".~' <', < '", Het richtingsbord van de ANWB bij de Kennedy/aan geett nag Technische Hogeschool aan Ook al staat onze ins telling sinds 1 september a/s Technische Universiteit te boek toch benieuwd wanneer het bord v81vangen viprdt, De 'plafondellende' in de hal van het hoofdgebouw heeft enige tijd geduurd, maar het zit er bijna op. Het oude plafond was wat donker geworden. Oat is nu een stuk beter. Direct nadat het plafond was aangebracht (nog zonder lampen), bleek al dat het er minder donker was dan voorheen. Bijna konden de lampen worden gemist. Ondertussen zijn de lampen aangebracht. Het zijn er beduidend minder dan voorheen, minder dan de helft zelfs. Om precies te zijn: het geinstalleerde vermogen is teruggebracht van 33 Walt/ m2 naar 14 Watt / m2 Toch is de totale lichtopbrengst groter. Dit resultaat is. mogelijk geworden door betere, spiegelende armaturen, alsmede een lichter plafond. Ing. Joost Thielen, energiecoordinator aan de TUE, wijst erop dat het de bedoeling is deze vermindering van ge'installeerd vermogen geleidelijk ook elders door te voeren. Energie voor verlichting in het hoofdgebouw kost nu globaal kwu per jaar. De schalting is da! dit straks niet meer dan ,0 kwu perjaar:tioef(tel ' ;. '" zijn: "'., ';

Rapportage Enquête StudieKeuze 2015

Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 www.qompas.nl Februari 2016 Surrounded by Talent Inleiding In deze rapportage laten we de resultaten zien van een enquête onder eerstejaars studenten welke met de Qompas

Nadere informatie

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010 FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage

Nadere informatie

ADVANCED TECHNOLOGY 50002 50002 UNIVERSITEIT TWENTE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN 50 58-8 -14 % 100 % 100 % Voorbeeld

ADVANCED TECHNOLOGY 50002 50002 UNIVERSITEIT TWENTE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN 50 58-8 -14 % 100 % 100 % Voorbeeld Bachelor vooraanmeldingen UT opleidingen (Bron IBG) 17-07-2006 ADVANCED TECHNOLOGY 50002 naam studie 50002 UNIVERSITEIT TWENTE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN 50 58-8 -14 % 100 % 100 % ADVANCED TECHNOLOGY UNIVERSITEIT

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 24411 1 mei 2017 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 11 april 2017, nr. HO&S/805204, houdende

Nadere informatie

De besturen van de faculteiten Technische Natuurkunde, Scheikundige Technologie en Wiskunde en Informatica:

De besturen van de faculteiten Technische Natuurkunde, Scheikundige Technologie en Wiskunde en Informatica: GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING ex art. 9.15 lid I WHW ten behoeve van de universitaire lerarenopleidingen TUE De besturen van de faculteiten Technische Natuurkunde, Scheikundige Technologie en Wiskunde en

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 32957 30 september 2015 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 21 september 2015, nr. HO&S/805204,

Nadere informatie

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in

Nadere informatie

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas 24 november 2015 26-06-14 1 Na vanavond begrijpt en weet U: Wat profielen zijn. Welke profielen er op het Cosmicus College zijn. Hoe een profiel gekozen

Nadere informatie

Onderzoek studie uitval HBO studenten Het belang van een goede studiekeuze. oktober 2011

Onderzoek studie uitval HBO studenten Het belang van een goede studiekeuze. oktober 2011 Onderzoek studie uitval HBO studenten Het belang van een goede studiekeuze oktober 2011 Hoog percentage studie uitvallers Uit cijfers van de HBO-raad blijkt dat gemiddeld 15,8% van de HBO studenten afvalt

Nadere informatie

Ik wil weten wát ik kies. Proef. Studeren. bij Hogeschool Rotterdam

Ik wil weten wát ik kies. Proef. Studeren. bij Hogeschool Rotterdam Ik wil weten wát ik kies Proef Studeren bij Hogeschool Rotterdam Proefstuderen Als je (bijna) zeker weet welke opleiding je wilt gaan volgen, is het leuk en interessant om alvast eens te proeven aan je

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 70643 17 december 2018 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 20 november 2018, nr. HO&S/1439087,

Nadere informatie

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Fontys Hogescholen T.a.v. college van bestuur Postbus 347 5600 AH EINDHOVEN Hoger Onderwijs en Studiefinanciering

Nadere informatie

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... STAP : WAT KAN IK? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 30 079 VMBO Nr. 36 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 9 oktober

Nadere informatie

T O E K O M S T V A K 5 VWO

T O E K O M S T V A K 5 VWO T O E K O M S T V A K 5 VWO In het jaarprogramma voor de vijfde klas kom je een geheel nieuw vak tegen. Dit vak noem je het toekomstvak. Het woord zegt het al: je gaat je bezighouden met je toekomst. Veel

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 33, lid 1b, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 33, lid 1b, van de Wet op het voortgezet onderwijs; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 13500 1 september 2010 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 13 augustus 2010, nr.

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 21337 29 juli 2014 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 09-07-2014, nr. DL/641019, houdende

Nadere informatie

Onderzoek Alumni Bètatechniek

Onderzoek Alumni Bètatechniek Onderzoek Alumni Bètatechniek 0 meting - Achtergrond Eén van de knelpunten op de Nederlandse arbeidsmarkt is een tekort aan technisch geschoolden. De Twentse situatie is hierin niet afwijkend. In de analyse

Nadere informatie

Maar de grote vraag blijft waar ligt de prioriteit als je keuzes moet maken?

Maar de grote vraag blijft waar ligt de prioriteit als je keuzes moet maken? algemene beschouwingen Weert 12 november 2015 Onze samenleving verandert. Onze samenleving staat bol van de dynamiek. Een jaar geleden wisten we niet dat de Poort van Limburg leeg zou staan en wisten we

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Revisie Keuzegids Universiteiten 2015

Revisie Keuzegids Universiteiten 2015 Revisie Keuzegids Universiteiten 2015 Voor u ligt een nieuwe analyse Keuzegids 2015 d.d. 5-11-2014. Deze vernieuwde analyse is tot stand gekomen wegens een grote rectificatie op de Keuzegids 2015 d.d.

Nadere informatie

Hogescholen denken aan verhoging studiegeld

Hogescholen denken aan verhoging studiegeld De Morgen Hogescholen denken aan verhoging studiegeld Miljoen euro is het bedrag waar de hogescholen naar op zoek zijn. Oorzaak is het recordaantal inschrijvingen Nooit eerder studeerden er zo veel jongeren

Nadere informatie

Het College van Bestuur van de Technische Universiteit Eindhoven, TU/ e

Het College van Bestuur van de Technische Universiteit Eindhoven, TU/ e Tec hnische Universiteit Univers ity of Technology Het College van Bestuur van de Technische Universiteit, TU/ e overwegende dat binnen het Bachelor College sprake is van faculteitsoverstijgend onderwijsactiviteiten,

Nadere informatie

Geachte minister Van Engelshoven,

Geachte minister Van Engelshoven, Geachte minister Van Engelshoven, Met deze brief willen wij, Nederlandse studentenorganisaties, -raden en -vakbonden, onze ontevredenheid aan u kenbaar maken over de langdurige trend van afnemende financiering

Nadere informatie

Algemene informatie. Beste aanstaande student,

Algemene informatie. Beste aanstaande student, Algemene informatie Beste aanstaande student, Ter voorbereiding op het gesprek vragen we je een korte enquête in te vullen. Met het invullen bevestig je tegelijk je komst naar het kennismakingsgesprek,

Nadere informatie

SURF ALLE H@NDS AAN DEK VERSLAG LIVE-EVENT

SURF ALLE H@NDS AAN DEK VERSLAG LIVE-EVENT SURF ALLE H@NDS AAN DEK VERSLAG LIVE-EVENT 25 februari 2010 Partners: Universiteit van Amsterdam, ILO (Instituut voor de Lerarenopleiding; penvoerder); Vrije Universiteit, Onderwijscentrum VU; Universiteit

Nadere informatie

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een Naam opleiding: Werktuigbouwkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs Esther van Kralingen Tussen studiejaar 1995/ 96 en 21/ 2 is het aandeel van de niet-westerse allochtonen dat in het hoger onderwijs

Nadere informatie

CROHO. code. University. University

CROHO. code. University. University wo bachelor in combinatie met educatieve minor CROHO code indien beperkt tot daarbij genoemde universiteit(en) Bevoegdheid Sociale Geografie en Planologie 56838 Leraar Aardrijkskunde Aardwetenschappen

Nadere informatie

Welke hoofdlijnen? ISO inventariseert instemmingsrecht hoofdlijnen begroting

Welke hoofdlijnen? ISO inventariseert instemmingsrecht hoofdlijnen begroting Welke hoofdlijnen? ISO inventariseert instemmingsrecht hoofdlijnen begroting Mei 206 Inhoud Inhoud... Aanleiding... Duidelijkheid over hoofdlijnen?... Medezeggenschapsreglement... 5 Investeringen... 6

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal Zitting 1980-1981 16815 Toelatingscriteria numerus fixus-studierichtingen voor het studiejaar 1981-1982 Nr. 2 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS EN WETENSCHAPPEN Aan de

Nadere informatie

HENEGOUWENLAAN. Start op t Stedelijk. Algemene informatie

HENEGOUWENLAAN. Start op t Stedelijk. Algemene informatie HENEGOUWENLAAN Start op t Stedelijk Algemene informatie StArT Op t stedelijk Locatie Henegouwenlaan Het Stedelijk College Eindhoven heeft een breed onderwijsaanbod. Je kunt er terecht voor opleidingen

Nadere informatie

7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs

7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs 7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs Vergeleken met autochtonen is de participatie in het hoger onderwijs van niet-westerse allochtonen ruim twee keer zo laag. Tussen studiejaar 1995/ 96 en 21/

Nadere informatie

code University University

code University University wo bachelor CROHO indien Bevoegdheid code beperkt tot daarbij genoemde universiteit(en) Sociale Geografie en Planologie 56838 Leraar Aardrijkskunde Aardwetenschappen 56986 Aarde en economie 50668 Bodem,

Nadere informatie

Job- en Stage-event. Voorwoord. Geachte heer, Geachte mevrouw,

Job- en Stage-event. Voorwoord. Geachte heer, Geachte mevrouw, Job- en Stage-event Voorwoord Geachte heer, Geachte mevrouw, Wij zijn zeer verheugd om u in naam van de studentenkring Hermes ons jaarlijkse Job - en Stage-event te mogen voorstellen. Dit evenement hebben

Nadere informatie

Betrokkenheid van onderzoekscholen bij het ontwikkelen van onderzoeksgerichte masteropleidingen

Betrokkenheid van onderzoekscholen bij het ontwikkelen van onderzoeksgerichte masteropleidingen Een groot aantal ingevulde vragenlijsten is per 15 augustus 2003 (de deadline) geretourneerd. Een rappel leverde nog eens een aantal ingevulde vragenlijsten op. Uiteindelijk hebben 29 decanen en 22 directeuren

Nadere informatie

Beleidsplan SGFR Studentgeleding Faculteitsraad Faculteit der Sociale Wetenschappen

Beleidsplan SGFR Studentgeleding Faculteitsraad Faculteit der Sociale Wetenschappen Beleidsplan SGFR 2014-2015 Studentgeleding Faculteitsraad Faculteit der Sociale Wetenschappen 1 Voorwoord Geachte lezer, Voor u ligt het beleidsplan van de studentgeleding van de Faculteitsraad FSW (SGFR)

Nadere informatie

En Profil 5 VWO Informatie over de Tweede Fase en de profielkeuze. Da Vinci College En Profil VWO

En Profil 5 VWO Informatie over de Tweede Fase en de profielkeuze. Da Vinci College En Profil VWO En Profil 5 VWO 2017-2018 Informatie over de Tweede Fase en de profielkeuze. Da Vinci College En Profil VWO 2017-2018 1 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...3 2 DE KEUZEPROCEDURE...3 3 DE PRE-PROFIELEN...4 4 DE

Nadere informatie

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s.

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s. Na nominaal plus 1 jaar 45 procent een diploma... 2 Rendement wo stijgt, hbo-rendement daalt... 4 Hbo-ontwerpopleidingen laagste rendement van de sector... 6 Hoger rendement wo biologie, scheikunde en

Nadere informatie

KIESWIJZER LAAR & BERG Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo

KIESWIJZER LAAR & BERG Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo KIESWIJZER LAAR & BERG 2016-2017 Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo Inhoud Inleiding... 3 Stroomkeuze vwo 3 en MYP 3... 4 Profielkeuze havo... 5 Maatschappijprofielen in havo 4 en

Nadere informatie

Interview Han van der Maas

Interview Han van der Maas Interview Han van der Maas Voor mij is programmeren een essentiële tool, zoals hamer en spijkers voor een timmerman 272 Interview Hoe ben je zelf geïnteresseerd geraakt in programmeren? Pas op de universiteit,

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aantal vooraanmeldingen voor 2 e graads opleiding stijgt, 1 e graads daalt en pabo blijft gelijk juni 2010 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

Voorbeeldig onderwijs

Voorbeeldig onderwijs m a r i a va n de r hoe v e n Voorbeeldig onderwijs In de politieke arena wordt gedebatteerd over de vraag of het goed gaat met het Nederlandse onderwijs. Getuige het recente Oesorapport zijn we op onderdelen

Nadere informatie

Hier komt de titel van de presentatie

Hier komt de titel van de presentatie Wiskunde in de bovenbouw van het vwo Hier komt de titel van de presentatie H. Bronkhorst docent wiskunde Welke wiskunde ga ik kiezen? Welke wiskunde past bij mij? Wiskunde A, B of C? En wanneer is het

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aanmelding voor opleidingen tot vo docent steeds vroeger, pabo trekt steeds minder late aanmelders juni 2009 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

Arbeidsmarkt. Bedrijfskunde. Technische bedrijfskunde

Arbeidsmarkt. Bedrijfskunde. Technische bedrijfskunde wo bedrijfskunde Goede managers komen altijd aan de bak, ook in tijden van crisis. Maar nu het herstel tegen lijkt te vallen moet je wel voorbereid zijn op verrassingen. Veel bedrijfskunde-opleidingen

Nadere informatie

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek.

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. Conflicten hanteren Tijd: verdelen over twee bijeenkomsten. Bijeenkomst 1 Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. De uitkomst van

Nadere informatie

Highlights Nationale Studenten Enquête 2015

Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 De Nationale Studenten Enquête (NSE) is een grootschalig landelijk onderzoek waarin jaarlijks alle Bachelor en Master studenten in het hoger onderwijs gevraagd

Nadere informatie

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Molecular Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas

Nadere informatie

KIESWIJZER LAAR & BERG

KIESWIJZER LAAR & BERG KIESWIJZER LAAR & BERG 2018-2019 Versie: 9 april 2018 Stroomkeuze MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo Laar & Berg - 2 - Kieswijzer 2018-2019 Inhoud Inleiding... 4 Profielkeuze havo... 5 Maatschappijprofielen

Nadere informatie

Ouder(s)/verzorger(s) van leerlingen uit havo-3 en vwo-3. Goirle, 26 mei 2016. Uw kenmerk : : LOB-HV-1516-363/DIN/PUF/spe

Ouder(s)/verzorger(s) van leerlingen uit havo-3 en vwo-3. Goirle, 26 mei 2016. Uw kenmerk : : LOB-HV-1516-363/DIN/PUF/spe Ouder(s)/verzorger(s) van leerlingen uit havo-3 en vwo-3 Goirle, 26 mei 2016 Uw kenmerk : Ons kenmerk Onderwerp : LOB-HV-1516-363/DIN/PUF/spe : studievoorlichtingsavond 2 juni2016 Geachte heer/mevrouw,

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Van de 293 Wageningse respondenten zijn er 109 man (37%) en 184 vrouw (63%). De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 28 jaar.

Van de 293 Wageningse respondenten zijn er 109 man (37%) en 184 vrouw (63%). De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 28 jaar. Resultaten NAE 2016 Samenvatting: De NAE is een vragenlijst die wordt afgenomen onder recent afgestudeerden (1-1,5 jaar na afstuderen) van de universiteiten in Nederland. De NAE wordt uitgevoerd door DESAN,

Nadere informatie

Profielkeuze-test (PKT)

Profielkeuze-test (PKT) Profielkeuze-test (PKT) Anoniem 2014 TalentFocus Inleiding Het kiezen van een profiel is voor veel leerlingen lastig. Want als je nog niet precies weet wat je later wilt studeren is het moeilijk om op

Nadere informatie

Ander verleden, gedeelde vrijheid

Ander verleden, gedeelde vrijheid Ander verleden, gedeelde vrijheid BETROKKENHEID VAN TWEEDE EN DERDE GENERATIE TURKSE EN MAROKKAANSE NEDERLANDERS BIJ DE HERDENKING EN VIERING OP 4 EN 5 MEI Mehmet Day Hans Bellaart Suzan de Winter-Koçak

Nadere informatie

KIESWIJZER 2015. Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO

KIESWIJZER 2015. Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO KIESWIJZER 2015 Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO INHOUD INLEIDING... 3 STROOMKEUZE V3 EN T3... 4 PROFIELKEUZE HAVO... 5 Maatschappijprofielen in havo 4 en 5... 6 Natuurprofielen

Nadere informatie

Ons kenmerk Uw kenmerk Datum UR/JB/ maart 2012

Ons kenmerk Uw kenmerk Datum UR/JB/ maart 2012 Aan het Presidium van de Universiteitsraad UNIVERSITEITSRAAD Commissie onderwijs, onderzoek en studentenzaken Bezoekadres Burg. Oudlaan 50 Postadres Postbus 1738 3000 DR Rotterdam Doorkiesnr 010-4081125

Nadere informatie

1.1 Bevolkingsontwikkeling 9. 1.2 Bevolkingsopbouw 10. 1.2.1 Vergrijzing 11. 1.3 Migratie 11. 1.4 Samenvatting 12

1.1 Bevolkingsontwikkeling 9. 1.2 Bevolkingsopbouw 10. 1.2.1 Vergrijzing 11. 1.3 Migratie 11. 1.4 Samenvatting 12 inhoudsopgave Samenvatting 3 1. Bevolking 9 1.1 Bevolkingsontwikkeling 9 1.2 Bevolkingsopbouw 10 1.2.1 Vergrijzing 11 1.3 Migratie 11 1.4 Samenvatting 12 2. Ontwikkelingen van de werkloosheid 13 2.1 Ontwikkeling

Nadere informatie

VERSLAG STUDIEDAG DE TOEKOMST VAN HET PLATTELAND - 21 november 2018

VERSLAG STUDIEDAG DE TOEKOMST VAN HET PLATTELAND - 21 november 2018 VERSLAG STUDIEDAG DE TOEKOMST VAN HET PLATTELAND - 21 november 2018 TOEKOMST VAN HET PLATTELAND: MEER VERBINDING ONDERWIJS EN BEDRIJFSLEVEN NODIG Op 21 november vond de studiedag De toekomst van het platteland

Nadere informatie

Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling

Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling Aantal week 24 Verschil 213 tov. 212 13 6 211 aantal % Radboud Universiteit Nijmegen 479 417

Nadere informatie

GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING ONDERZOEKSCHOOL Huizinga Instituut 2012-2016

GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING ONDERZOEKSCHOOL Huizinga Instituut 2012-2016 De Colleges van Bestuur van: GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING ONDERZOEKSCHOOL Huizinga Instituut 2012-2016 de Erasmus Universiteit Rotterdam; de Radboud Universiteit Nijmegen; de Rijksuniversiteit Groningen;

Nadere informatie

Voorbereidingscursussen

Voorbereidingscursussen Voorbereidingscursussen Biologie Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Studeren aan de Open Universiteit voorbereidings cursussen Het systeem van eindexamenprofielen in het voortgezet onderwijs brengt met zich

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

ZER Informatica. Programma-evaluatie. Resultaten programma-evaluatie. 5 enquêtes:

ZER Informatica. Programma-evaluatie. Resultaten programma-evaluatie. 5 enquêtes: ZER Informatica Resultaten programma-evaluatie Programma-evaluatie 5 enquêtes: - Overgang secundair onderwijs universiteit - Studenten die niet aan examens deelnamen / met hun opleiding stopten - Evaluatie

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375

Nadere informatie

Inleiding. Keuzes in:

Inleiding. Keuzes in: Keuzes in: 5 Inleiding Tijdens de ouderavond heb ik u uitgelegd hoe de keuzebegeleiding in klas 3 plaats vindt. In dit artikel zet ik de belangrijkste punten nog even op een rij. Mocht u na het lezen ervan

Nadere informatie

Van mavo-4 naar havo R. Schouten sectordirecteur havo

Van mavo-4 naar havo R. Schouten sectordirecteur havo Van mavo-4 naar havo-4 2018-2019 R. Schouten sectordirecteur havo Programma Wat we vandaag bespreken: - Waarom naar havo-4? - Toelatingseisen en aanmelding - Profielen en vakken - Aansluiting sectoren

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Bijlagenummer GV 507

Bijlagenummer GV 507 GEZAMENLIJKE VERGADERING UGV/OR/SR Bijlagenummer GV 507 Onderwerp: Ophoging norm bindend studieadvies Status Voorbereidende commissie OOM-1 Behandeld in Voorbereidende GV 28 september 2015 Overlegvergadering

Nadere informatie

Datum 6 november 2015 Bekostigingssystematiek gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid

Datum 6 november 2015 Bekostigingssystematiek gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG.. Primair Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Zitting 1982-1983 Nr. 51 16106 Wijziging van de Wet op het wetenschappelijk onderwijs, de Wet universitaire bestuurshervorming 1970 en de Wet van 12 november 1975, Stb.

Nadere informatie

Het event vindt plaats op ons departement, zodat u uw bedrijf in een gemoedelijke sfeer kunt voorstellen aan onze studenten.

Het event vindt plaats op ons departement, zodat u uw bedrijf in een gemoedelijke sfeer kunt voorstellen aan onze studenten. 24 februari 2011 Job- en stage-event Hogeschooll Gentt Departtementt Toegepastte Ingeniieurswettenschappen Woord vooraf Geachte heer, Geachte mevrouw, Met trots stellen wij van de studentenvereniging Hermes

Nadere informatie

WAAROM? MAKEN EN ONDERWIJS EEN INITIATIEF OM HET MAAKONDERWIJS DE PLEK TE GEVEN DIE HET VERDIENT.

WAAROM? MAKEN EN ONDERWIJS EEN INITIATIEF OM HET MAAKONDERWIJS DE PLEK TE GEVEN DIE HET VERDIENT. INFORMATIE BROCHURE WAAROM? Make Your Future is het project dat initiatiefnemers Koning Willem I College en SPARK zijn gestart om het maakonderwijs de plek te geven die het verdient. Via een doorlopende

Nadere informatie

Onderwijs Onderzoekschool Politieke Geschiedenis

Onderwijs Onderzoekschool Politieke Geschiedenis Onderwijs Onderzoekschool Politieke Geschiedenis Voor promovendi en Research Masters 2012 2013 Onderzoekschool Politieke Geschiedenis 1 1. De Onderzoekschool Politieke Geschiedenis De Onderzoekschool Politieke

Nadere informatie

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Life Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? De studie is pittig; zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie direct vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gelet op artikel 33, lid Ib, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gelet op artikel 33, lid Ib, van de Wet op het voortgezet onderwijs; Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 2011, nr. DL/299780 houdende wijziging van de Regeling verwantschapstabel educatieve minor De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur

Nadere informatie

d.d. 30 juni 2011 Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 2011 Faculteit Wiskunde en Informatica

d.d. 30 juni 2011 Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 2011 Faculteit Wiskunde en Informatica d.d. 3 juni Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg Faculteit Wiskunde en Informatica Inhoudsopgave Onderwijs - Faculteit Wiskunde en Informatica Nr Pag Titel Toelichting 3 Aantal Bachelorstudenten

Nadere informatie

Pieter Duisenberg Voorzitter Vereniging van Universiteiten

Pieter Duisenberg Voorzitter Vereniging van Universiteiten Pieter Duisenberg Voorzitter Vereniging van Universiteiten Universitaire bachelor- en masteropleidingen HOOP-gebieden Techniek, Natuur & Landbouw (oktober 2017) HOOP-gebied Techniek Opleiding TUD TUE UT

Nadere informatie

Een feestelijke avond

Een feestelijke avond Een feestelijke avond Het Natuurwetenschappelijk Genootschap - Assen (NWG) is in 1968 opgericht. Reden dus om aan dit 50-jarig bestaan bijzondere aandacht te geven. Dit doen we met een speciale lezing

Nadere informatie

En Profil 5 VWO Informatie over de Tweede Fase en de profielkeuze. Da Vinci College En Profil VWO

En Profil 5 VWO Informatie over de Tweede Fase en de profielkeuze. Da Vinci College En Profil VWO En Profil 5 VWO 2016-2017 Informatie over de Tweede Fase en de profielkeuze. Da Vinci College En Profil VWO 2015-2016 1 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...3 2 DE KEUZEPROCEDURE...3 3 DE PRE-PROFIELEN...4 4 DE

Nadere informatie

KAZ launch. woensdag 29 januari 2014. Aanbod in het eerste jaar: Deze tekst in MS Word formaat

KAZ launch. woensdag 29 januari 2014. Aanbod in het eerste jaar: Deze tekst in MS Word formaat Deze tekst in MS Word formaat woensdag 29 januari 2014 KAZ launch Binnenkort ziet het KAZ er helemaal anders uit. En dan hebben we het niet alleen over de gebouwen of het aanzicht van op straat. Ook de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Zitting 1979-1980 16199 Voornemen inzake beperking van de inschrijving van eerstejaarsstudenten van de Landbouwhogeschool Nr. 3 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS EN

Nadere informatie

M Bedrijfsoverdrachten in het MKB

M Bedrijfsoverdrachten in het MKB M200316 Bedrijfsoverdrachten in het MKB dr. J. Meijaard drs. B.J. Diephuis Zoetermeer, 17 februari 2004 Op dit moment zijn meer bedrijven dan ooit bezig met een bedrijfsoverdracht. Een flink deel van de

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

Regeling vermelding duale opleidingen hoger onderwijs 1998-1999

Regeling vermelding duale opleidingen hoger onderwijs 1998-1999 OCenW-Regelingen Bestemd voor: c colleges van bestuur respectievelijk centrale directies van universiteiten en hogescholen. Beleidsregel Datum: 28 mei 1998 Kenmerk: HBO/SB-98/22812 Datum inwerkingtreding:

Nadere informatie

WO-BACHELOR - studentaantallen Economie en Recht

WO-BACHELOR - studentaantallen Economie en Recht Economie en Recht Bedrijfskunde Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen Wageningen University 238 Bedrijfskunde Bedrijfskunde Erasmus Universiteit Rotterdam 2.204 Bedrijfskunde Bedrijfskunde Maastricht University**

Nadere informatie

Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling

Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling Aantal week 12 Verschil 213 tov. 212 21 3 211 aantal % Radboud Universiteit Nijmegen 225 221

Nadere informatie

profieldelen Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en techniek profiel natuur en techniek

profieldelen Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en techniek profiel natuur en techniek 10. Inrichting profielen havo gemeenschappelijk deel Het gemeenschappelijk deel van elk profiel in het havo omvat de onderstaande vakken: Nederlandse taal en letterkunde Engelse taal en letterkunde maatschappijleer

Nadere informatie

Ouderavond HAVO / VWO 2 nov november 2016

Ouderavond HAVO / VWO 2 nov november 2016 keuze 3 HAVO / 3 VWO 2016-2017 Daniël Kers, decaan Veluws College Twello Decaan De decaan in Twello: Dhr. Kers - Arc.kers@veluwscollege.nl - op woensdag aanwezig op school (012) Helpt samen met de mentor

Nadere informatie

Zoek het uit! Studiekeuze123

Zoek het uit! Studiekeuze123 Zoek het uit! Opdrachten Studiekeuze123 Naam: Klas: Wat denk je zelf? Het maken van een studiekeuze is belangrijk, maar kan best lastig zijn. Er zijn ruim 1.700 bacheloropleidingen waaruit je kunt kiezen

Nadere informatie

Check Je Kamer Rapportage 2014

Check Je Kamer Rapportage 2014 Check Je Kamer Rapportage 2014 Kwantitatieve analyse van de studentenwoningmarkt April 2015 Dit is een uitgave van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb). Voor vragen of extra informatie kan gemaild worden

Nadere informatie

MINISTERIE VAN ONDERWIJS WETENSCHAP EN CULTUUR No. Ag.4409 Paramaribo, 30 juni 2017 DE MINISTER VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP EN CULTUUR GEHOORD: GELEZEN:

MINISTERIE VAN ONDERWIJS WETENSCHAP EN CULTUUR No. Ag.4409 Paramaribo, 30 juni 2017 DE MINISTER VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP EN CULTUUR GEHOORD: GELEZEN: MINISTERIE VAN ONDERWIJS WETENSCHAP EN CULTUUR No. Ag.4409 Paramaribo, 30 juni 2017 Onderwerp: Instellen van een Numerus Fixus Geneeskunde en Fysiotherapie 2017 DE MINISTER VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP EN

Nadere informatie

MINISTERIE VAN ONDERWIJS WETENSCHAP EN CULTUUR No. Ag Paramaribo, 30 juni 2017 DE MINISTER VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP EN CULTUUR GEHOORD:

MINISTERIE VAN ONDERWIJS WETENSCHAP EN CULTUUR No. Ag Paramaribo, 30 juni 2017 DE MINISTER VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP EN CULTUUR GEHOORD: MINISTERIE VAN ONDERWIJS WETENSCHAP EN CULTUUR No. Ag. 4407 Paramaribo, 30 juni 2017 Onderwerp: Instellen van een Numerus Fixus Psychologie 2017 DE MINISTER VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP EN CULTUUR De Directeur

Nadere informatie

onthaalbrochure

onthaalbrochure morgen begint vandaag onthaalbrochure 2017-2018 Hoe werkt onze school? iedereen telt mee EERSTE GRAAD In de eerste graad neem je een gemeenschappelijke start. Hier ontdek je waarvoor je aanleg en interesse

Nadere informatie

Genderverhouding in de Faculteit Ingenieurswetenschappen (FirW): academiejaren en

Genderverhouding in de Faculteit Ingenieurswetenschappen (FirW): academiejaren en Genderverhouding in de Faculteit Ingenieurswetenschappen (FirW): academiejaren 2003-2004 en 2004-2005 Auteur: Sabine VAN HUFFEL Op 30 maart 2000 organiseerden de mainstreaming-promotoren prof.dr.ir.sabine

Nadere informatie

Op welke school zitten onze oud-werkers vmbo nu?

Op welke school zitten onze oud-werkers vmbo nu? In deze bijdrage geven de decanen van de drie afdelingen een indruk van de vervolgkeuzes van onze werkers. Die keuzes vertonen jaar in jaar uit natuurlijk fluctuaties, anderzijds geeft het beeld van één

Nadere informatie