dvang! Onderzoek Kinderopvang in Zwolle 2011 Zwolle

Transcriptie

1 dvang! Onderzoek Kinderopvang in Zwolle 2011 Zwolle

2 inzicht Advies en Faciliteiten Informatie Stadskantoor Lübeckplein 2 Postbus GA Zwolle Telefoon (038) Fax (038) R.Dekker@zwolle.nl KINDEROPVANG IN ZWOLLE 2011 Onderzoeksrapport Opdrachtgever Opdrachtnemer Maatschappelijke Ontwikkeling Onderzoek & Statistiek

3 Colofon Kinderopvang in Zwolle 2011 Onderzoek & Statistiek, Afdeling Informatie, Gemeente Zwolle April 2011 Opdrachtgever Maatschappelijke Ontwikkeling Samenstelling Dr. Roelien Dekker Bronvermelding Overname uit deze publicatie is alleen toegestaan onder vermelding van de bron 1/31

4 Samenvatting De gemeente heeft in 2011 onderzoek uitgevoerd naar de opvang voor kinderen van 0 tot en met 12 jaar, om inzicht te krijgen in de behoefte aan kinderopvang in Zwolle. In 2004 en 2008 heeft de gemeente eerdere onderzoeken naar kinderopvang uitgevoerd. Het onderzoek Kinderopvang in Zwolle 2011 brengt in kaart hoe groot de huidige en toekomstige vraag naar kinderopvang in Zwolle is. Daarvoor zijn aanbieders van kinderopvang in Zwolle benaderd, die kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, buitenschoolse opvang en gastouderopvang aanbieden. Daarnaast brengt het onderzoek de ervaringen en wensen van ouders met betrekking tot kinderopvang in beeld, bijvoorbeeld de tevredenheid van ouders over de kinderopvang waar ze gebruik van maken en de behoefte aan aanvullende diensten. Om dit in kaart te brengen, heeft de gemeente een internet- en schriftelijke enquête gehouden onder Zwolse huishoudens met kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 12 jaar. Huidige en toekomstige vraag naar kinderopvang in Zwolle De huidige en toekomstige vraag naar formele kinderopvang in Zwolle is in kaart gebracht met behulp van het landelijk ramingsmodel kinderopvang van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Prognoses zijn gemaakt voor de vraag naar opvang in kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang (inclusief gastouderopvang in de bijbehorende leeftijdsgroep) en peuterspeelzalen in de periode De conclusie die we kunnen trekken uit de prognoses is dat het huidige aanbod in Zwolle aan kindplaatsen in kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en peuterspeelzalen ontoereikend is om aan de huidige en toekomstige vraag te voldoen. Er is sprake van een oplopend tekort aan kindplaatsen in zowel kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang als peuterspeelzalen. De tekorten in de peuterspeelzalen zijn relatief klein. In 2011 is het tekort aan kindplaatsen groter in de kinderdagverblijven dan in de buitenschoolse opvang, maar vanaf 2013 keert die situatie zich om. De tekorten in de buitenschoolse opvang nemen namelijk sneller toe dan in de kinderdagverblijven. Dit heeft te maken met een sterkere stijging van de vraag naar buitenschoolse opvang dan naar opvang in kinderdagverblijven. Het aantal kinderen van 4 tot en met 12 jaar in Zwolle groeit namelijk sneller (6,7% groei in de periode ) dan van 0 tot 4 jaar (3,7% groei in de periode ). Ervaringen van ouders met kinderopvang De resultaten van de enquête onder Zwolse huishoudens met kinderen van 0 tot en met 12 jaar laten het volgende zien: Van de Zwolse huishoudens met kinderen van 0 t/m 12 jaar maakt 75% gebruik van kinderopvang. Dit zijn met name huishoudens met kinderen van 0 t/m 3 jaar. Er zijn twee vormen van kinderopvang: Formele opvang is bij een kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, gastoudergezin of buitenschoolse opvang. Informele opvang is bij familie, vrienden, buren of kennissen. Zwolse huishoudens kiezen vaak voor een combinatie van formele en informele kinderopvang. 2/31

5 Van de Zwolse huishoudens met kinderen in de leeftijd van 0 t/m 12 jaar maakt 51% gebruik van informele kinderopvang, met name niet-betaalde opvang door familie, vrienden, buren en/of kennissen. Van de Zwolse huishoudens met kinderen van 0 t/m 12 jaar maakt 62% gebruik van formele kinderopvang. De belangrijkste redenen daarvoor zijn: combinatie van werk en ouderschap, positief voor de ontwikkeling van het kind, geen familie etc. die kind kan opvangen, spelen met leeftijdsgenootjes, voorbereiding op de basisschool (peuterspeelzaal). Relatief veel ouders kiezen voor een opvang dichtbij huis, en/of bij de basisschool. Ook vinden veel ouders het belangrijk dat de sfeer goed is, dat er aandacht is voor de ontwikkeling/het gedrag van het kind en dat er deskundige leidsters zijn. De meeste gebruikers van kinderopvang maken gebruik van kinderopvang binnen de eigen woonwijk. Het kinderdagverblijf, en in iets mindere mate het gastoudergezin, ligt ook vaak buiten de eigen woonwijk. Bijna 30% van de gebruikers van een kinderdagverblijf of gastoudergezin maakt gebruik van opvang op of nabij de werklocatie. Verreweg de meeste ouders zijn tevreden tot zeer tevreden over de kinderopvang waar zij gebruik van maken. Tevreden is men vooral over de volgende aspecten: sfeer, betrokkenheid leidsters, veiligheid, speelmogelijkheden, breng- en ophaaltijden. Aspecten waar relatief veel ouders ontevreden over zijn: kosten, flexibele opvang, continuïteit in de leiding, groepsgrootte. Onder andere deze aspecten noemen ouders ook weer als hun wordt gevraagd naar opmerkingen over de kinderopvang waar ze gebruik van maken of tips om de kinderopvang te verbeteren: kinderopvang is duur, meer flexibele opvang, betere hygiëne, meer leidsters per groep, betere continuïteit van de leiding, kleinere groepen, betere overdracht, meer aandacht voor de ontwikkeling van het kind, meer activiteiten organiseren (bso). In totaal heeft 20% zeker behoefte en 31% misschien behoefte aan aanvullende diensten vanuit de kinderopvang (bv. ruimere openingstijden of meer activiteiten). Aan de volgende aanvullende diensten is vooral behoefte: ruimere openingstijden, flexibele opvang, (meer) activiteiten en/of uitstapjes, (meer) aandacht voor de ontwikkeling/het gedrag van het kind. En wat betreft de bso ook: muziek of sport(les), voorschoolse opvang, warm eten op school, huiswerkbegeleiding. 20% van de ouders is ook zeker bereid om voor die aanvullende diensten bij te betalen, 45% misschien, 22% niet. Ongeveer één op de drie ouders die gebruik maken van kinderopvang zou daar evenveel gebruik van blijven maken als de kinderopvang duurder zou worden door bezuinigingen van het Rijk. Ongeveer één op de zes zou dat niet doen, ongeveer één op de vier à vijf weet het (nog) niet. Van de ouders die (misschien) niet evenveel gebruik blijven maken van kinderopvang als het duurder wordt, geeft meer dan de helft aan dat zij zelf of hun partner dan minder gaat werken of stoppen met werken, 41% gaat aan vrienden/familie vragen of ze willen oppassen. 3/31

6 Van de Zwolse huishoudens met kinderen in de leeftijd van 0 t/m 12 jaar maakt 38% geen gebruik van formele kinderopvang (55% van hen heeft in het (recente) verleden wel gebruik gemaakt van kinderopvang). De belangrijkste redenen daarvoor zijn dat er altijd een ouder of partner aanwezig is en dat men het liefst zelf voor de kinderen zorgt. Ook de hoge kosten vormen vaak een belemmering. Daarnaast maken deze ouders vaak gebruik van opvang door bijv. familie of oppas aan huis. 19% verwacht in de toekomst wel gebruik te gaan maken van formele kinderopvang, waarvan 16% op dit moment op een wachtlijst staat voor kinderopvang in Zwolle. Vergelijking met het onderzoek kinderopvang 2008 De resultaten van het onderzoek kinderopvang 2011 komen overeen met die van het vorige kinderopvang onderzoek in Er zijn tekorten aan opvangplaatsen in de kinderopvang in Zwolle en deze tekorten lopen in de toekomst verder op. Met andere woorden: het huidige aanbod is ontoereikend om aan de huidige en toekomstige vraag te kunnen voldoen. Het percentage Zwolse huishoudens met kinderen van 0 t/m 12 jaar dat gebruik maakt van formele kinderopvang (kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, buitensschoolse opvang, gastoudergezin) is in 2011 vrijwel hetzelfde als in De tevredenheid over de kinderopvang waar ouders gebruik van maken is groot. Ontevredenheid is er zowel in 2011 als 2008 met name over kosten, flexibele opvang en groepsgrootte. De behoefte aan aanvullende diensten vanuit de kinderopvang is in 2011 vrijwel even groot als in Ook worden daarbij dezelfde soort diensten genoemd (o.a. ruimere openingstijden, flexibele opvang). De belangrijkste redenen dat ouders geen gebruik maken van formele kinderopvang zijn in 2011 niet anders dan in 2008: altijd een ouder of partner aanwezig is, ik zorg het liefst zelf voor de kinderen, te hoge kosten, gebruik van opvang door bijv. familie of oppas aan huis. 4/31

7 5/31

8 Inhoud Samenvatting 2 1 Inleiding 8 2 Vraag naar kinderopvang in Zwolle Inleiding Prognose Zwolle 13 3 Ervaringen van ouders met kinderopvang Inleiding Gebruik van kinderopvang Formele kinderopvang Informele kinderopvang 25 Bijlage 1 Onderzoeksmethodiek 26 Bijlage 2 Berekening prognose kinderopvang /31

9 7/31

10 1 Inleiding De gemeente heeft in 2011 onderzoek uitgevoerd naar de opvang voor kinderen van 0 tot en met 12 jaar, om inzicht te krijgen in de behoefte aan kinderopvang in Zwolle. In 2004 en 2008 heeft de gemeente eerdere onderzoeken naar kinderopvang uitgevoerd. Het onderzoek kinderopvang 2011 is qua opzet grotendeels gelijk aan het onderzoek van De enige verschillen zijn: - De vragenlijst die is voorgelegd aan ouders, is in 2011 iets aangepast ten opzichte van In 2011 is aan alle kinderopvangorganisaties in Zwolle gevraagd cijfers in te vullen over de opvang die ze aanbieden in Zwolle als totaal, en niet zoals in 2008 uitgesplitst naar wijk. Ook zijn in 2011 geen cijfers gevraagd over de omvang van wachtlijsten, omdat de wachtlijsten doorgaans sterk vervuild zijn. Het onderzoek Kinderopvang in Zwolle 2011 brengt in kaart hoe groot de huidige en toekomstige vraag naar kinderopvang in Zwolle is. Daarvoor zijn aanbieders van kinderopvang in Zwolle benaderd, die kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, buitenschoolse opvang en gastouderopvang aanbieden. Deze aanbieders is gevraagd cijfers aan te leveren over hun totale aanbod van kinderopvang in Zwolle, het deel daarvan dat bezet is en het aantal kinderen op de opvang. Daarnaast brengt het onderzoek de ervaringen en wensen van ouders met betrekking tot kinderopvang in beeld, bijvoorbeeld de tevredenheid van ouders over de kinderopvang waar ze gebruik van maken en de behoefte aan aanvullende diensten. Om dit in kaart te brengen, heeft de gemeente een internet- en schriftelijke enquête gehouden onder Zwolse huishoudens met kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 12 jaar. Daarvoor zijn leden van het Zwols Burgerpanel benaderd en een steekproef van andere Zwolse huishoudens met kinderen van 0 tot en met 12 jaar. Zie voor een nadere beschrijving van de onderzoeksmethodiek bijlage 1 achterin dit rapport. 8/31

11 9/31

12 2 Vraag naar kinderopvang in Zwolle 10/31

13 2.1 Inleiding Landelijke cijfers van het ministerie van OCW (Kerncijfers ) laten zien dat het aantal kinderen dat gebruik maakt van opvang op een kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang tussen 2006 en 2009 steeds is gestegen. Het percentage kinderen van 0-4 jaar met kinderopvangtoeslag is gestegen van 34% in 2006 naar 61% in Het percentage kinderen van 4-12 jaar met kinderopvangtoeslag is gestegen van 9% in 2006 naar 22% in Het ministerie van OCW verwacht ook na 2011 een verdere groei, met name bij de buitenschoolse opvang. Het Centraal Planbureau verwacht dat de grootste groei er echter wel uit is na 2011, in ieder geval bij de kinderdagverblijven, en in iets mindere mate bij de buitenschoolse opvang. Deze afnemende groei na 2011 heeft te maken met het feit dat de arbeidsparticipatie van vrouwen tussen de 20 en 45 jaar de komende jaren veel minder hard zal groeien dan in het verleden. En ook met een stijging van de ouderbijdrage voor formele kinderopvang in het kader van bezuinigingen. Het Centraal Planbureau verwacht dat bezuinigingen op de gastouderopvang in ieder geval zullen leiden tot een sterke afname van formele gastouderopvang in 2010 en verder. Tot zover het landelijke plaatje en de landelijke prognoses. Maar hoe zit dat nou in Zwolle? In dit hoofdstuk brengen we de huidige en toekomstige vraag naar formele kinderopvang in Zwolle in beeld voor de periode Om deze vraag te berekenen, hebben we gebruik gemaakt van het landelijk ramingsmodel kinderopvang van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Dit model berekent de vraag naar formele opvang voor kinderen van 0 tot 4 jaar en van 4 tot en met 12 jaar. In de schattingen kan het SCP geen onderscheid maken tussen de opvang in kinderdagverblijven/buitenschoolse opvang en de gastouderopvang door het geringe aandeel gastouderopvang in het gebruik. Daarom definieert het SCP de formele opvang als kinderdagverblijf respectievelijk buitenschoolse opvang inclusief de gastouderopvang in de bijbehorende leeftijdsgroep. Voor Zwolle hebben we de huidige en toekomstige vraag naar opvang in kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en ook peuterspeelzalen berekend. Conform het SCP model, hebben we dit voor de kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang gedaan inclusief de gastouderopvang in de bijbehorende leeftijdsgroep (0 tot 4 jaar en 4 tot en met 12 jaar). Aangezien we geen cijfers hebben over de leeftijd van de kinderen op de gastouderopvang in Zwolle, hebben we gebruik gemaakt van landelijke cijfers van het ministerie van OCW (Kerncijfers ). Deze cijfers laten zien dat in % van de kinderen die gebruik maken van gastouderopvang 0-4 jaar is en 27% 4-12 jaar. Op basis van deze percentages hebben we voor Zwolle berekend hoe groot de vraag is naar gastouderopvang, uitgesplitst naar de leeftijdsgroepen 0 tot 4 jaar en 4 tot en met 12 jaar.. In het ramingsmodel van het SCP is het uitgangspunt het aantal huishoudens dat gebruik maakt van kinderopvang, dat wordt vermenigvuldigd met het aantal kinderen 11/31

14 dat het huishouden heeft. Aangezien we voor Zwolle de beschikking hebben over cijfers van het aantal kinderen op de opvang, die de aanbieders van kinderopvang aan ons hebben aangeleverd, is er voor gekozen dit als uitgangspunt te nemen (zoals we dat ook in het onderzoek van 2008 hebben gedaan). De toekomstige vraag naar opvang hebben we berekend op basis van de huidige situatie. Lokale en landelijke ontwikkelingen in de toekomst kunnen deze vraag vanzelfsprekend beïnvloeden, waardoor overschotten of tekorten hoger of lager kunnen uitvallen. Bijvoorbeeld een stijging van de kosten voor kinderopvang. Of initiatieven van gemeente, onderwijs en kinderopvangorganisaties. Zie bijlage 2 voor de definities van gehanteerde begrippen en een nadere uitleg van de cijfers en uitgangspunten die als basis hebben gediend voor de prognose voor de behoefte aan kinderopvang in Zwolle voor de periode /31

15 2.2 Prognose Zwolle Tabel 1, 2 en 3 laten de prognoses zien voor de vraag naar formele kinderopvang in Zwolle in de periode Tabel 1 Behoefte aan opvangplaatsen in kinderdagverblijven (incl. gastouderopvang 0 tot 4 jaar), aantal vraag in tekort of tekort of kinderen van aantal overschot in overschot 0 tot 4 jaar kindplaatsen aantal kindplaatsen* incl. wachtlijst van 18% * vraag tov het huidige aanbod in 2011: 2114 kindplaatsen Tabel 2 Behoefte aan opvangplaatsen in buitenschoolse opvang (incl. gastouderopvang 4 tot 12 jaar), aantal vraag in tekort of tekort of kinderen van aantal overschot in overschot 4 tot en met 12 jaar kindplaatsen aantal kindplaatsen* incl. wachtlijst van 14% * vraag tov het huidige aanbod in 2011: 2150 kindplaatsen Tabel 3 Behoefte aan opvangplaatsen in peuterspeelzalen, aantal vraag in kinderen van aantal 2 en 3 jaar kindplaatsen tekort of overschot in aantal kindplaatsen* * vraag tov het huidige aanbod in 2011: 1198 kindplaatsen 13/31

16 De conclusie die we kunnen trekken uit tabellen 1 tot en met 3 is dat het huidige aanbod in Zwolle aan kindplaatsen in kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en peuterspeelzalen ontoereikend is om aan de huidige en toekomstige vraag te voldoen. Er is sprake van een oplopend tekort aan kindplaatsen in zowel kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang als peuterspeelzalen. De tekorten in de peuterspeelzalen zijn relatief klein. In 2011 is het tekort aan kindplaatsen groter in de kinderdagverblijven dan in de buitenschoolse opvang, maar vanaf 2013 keert die situatie zich om (figuur 1). De tekorten in de buitenschoolse opvang nemen namelijk sneller toe dan in de kinderdagverblijven. Dit heeft te maken met een sterkere stijging van de vraag naar buitenschoolse opvang dan naar opvang in kinderdagverblijven (zie figuur 2). Het aantal kinderen van 4 tot en met 12 jaar in Zwolle groeit namelijk sneller (6,7% groei in de periode ) dan van 0 tot 4 jaar (3,7% groei in de periode ) Figuur 1 Tekort in aantal kindplaatsen in Zwolle in kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang (incl. gastouderopvang), inclusief wachtlijst, en peuterspeelzalen, excl. w achtlijst, tekort kdv tekort bso tekort psz 2700 Figuur 2 Vraag naar kinderopvang in aantal kindplaatsen in kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang (incl. gastouderopvang) en peuterspeelzalen in Zw olle, vraag kdv vraag bso vraag psz 14/31

17 15/31

18 3 Ervaringen van ouders met kinderopvang 16/31

19 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk geeft de resultaten weer van de enquête onder Zwolse huishoudens met kinderen van 0 tot en met 12 jaar. In de enquête is onder andere gevraagd naar het gebruik van en de tevredenheid over kinderopvang. 3.2 Gebruik van kinderopvang Van de Zwolse huishoudens met kinderen van 0 t/m 12 jaar maakt 75% gebruik van kinderopvang. Dit zijn met name huishoudens met kinderen van 0 t/m 3 jaar. 1. Gebruik van kinderopvang huishoudens met 0-1 jarigen huishoudens met 2-3 jarigen huishoudens met 4-12 jarigen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% O&S 2011 ja nee Er zijn twee vormen van kinderopvang: Formele opvang is bij een kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, gastoudergezin of buitenschoolse opvang. Informele opvang is bij familie, vrienden, buren of kennissen. Zwolse huishoudens kiezen vaak voor een combinatie van formele en informele kinderopvang (grafiek 2). Verder valt op dat: huishoudens met 0 t/m 3-jarigen meer gebruik maken van formele kinderopvang. huishoudens met 4 t/m 12-jarigen meer gebruik maken van informele opvang. 2. Gebruik van kinderopvang (naar soort) gebruik van beide soorten opvang alleen gebruik formele opvang alleen gebruik informele opvang huishoudens met 0-1 jarigen huishoudens met 2-3 jarigen huishoudens met 4-12 jarigen O&S % 10% 20% 30% 40% 50% 17/31

20 3.3 Formele kinderopvang Van de Zwolse huishoudens met kinderen in de leeftijd van 0 t/m 12 jaar maakt 62% gebruik van formele kinderopvang. Redenen gebruik formele kinderopvang Huishoudens die gebruik maken van formele kinderopvang konden hier maximaal drie redenen voor invullen. In tabel 1 staan de meest gegeven redenen per vorm. Twee redenen die relatief veel ouders geven, zijn: De combinatie van werk en ouderschap (op 1 bij gebruikers kdv, bso, go) Positief voor de ontwikkeling van het kind (op 1 bij gebruikers psz, op 2 bij kdv). Tabel 1 Belangrijkste redenen voor het gebruik van formele kinderopvang Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Buitenschoolse Gastoudergezin opvang 1 Combinatie werk en ouderschap (94%) Positief voor ontwikkeling van het kind (81%) Combinatie werk en ouderschap (95%) Combinatie werk en ouderschap (95%) 2 Positief voor ontwikkeling van het kind (59%) 3 Spelen met leeftijdgenootjes (36%) Spelen met leeftijdgenootjes (81%) Voorbereiding op (groep 1 van) de basisschool (81%) Geen familie etc. die kind kan opvangen (29%) Biedt meer zekerheid dan opvang door bijv. familie (21%) Geen familie etc. die kind kan opvangen (28%) Positief voor ontwikkeling van het kind (26%) Redenen voor keuze opvangplaats Vervolgens vroegen we waarom men vooral heeft gekozen voor de opvangplaats waar men gebruik van maakt. Hier konden de ouders meerdere antwoorden aankruisen. In tabel 2 staan per vorm de vijf meest gegeven antwoorden. Relatief veel ouders kiezen voor een opvang dichtbij huis, en/of bij de basisschool. Ook vinden veel ouders het belangrijk dat de sfeer goed is, dat er aandacht is voor de ontwikkeling/het gedrag van het kind en dat er deskundige leidsters zijn. Tabel 2 Doorslaggevend bij de keuze voor een opvangplaats Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Buitenschoolse Gastoudergezin opvang 1 Dicht bij huis (70%) Dicht bij huis (68%) Bij de basisschool Dicht bij huis (64%) (83%) 2 Goede sfeer (56%) Goede sfeer (40%) Dicht bij huis (47%) Goede sfeer (58%) 3 Geen of korte wachtlijst (27%) Bij de basisschool (37%) Goede sfeer (23%) Flexibele opvang, bijv. incidenteel (41%) 4 Deskundige leidsters (26%) 5 Aandacht voor ontwikkeling/gedrag kind (22%) Aandacht voor ontwikkeling/gedrag kind (24%) Veel speelmogelijkheden/activiteiten/ voorzieningen (24%) Opvang tijdens vakanties (17%) Veel speelmogelijkheden/activiteiten/ voorzieningen (13%) Gunstige breng- en ophaaltijden (36%) Aandacht voor ontwikkeling/gedrag kind (31%) 18/31

21 Locatie kinderopvang De meeste gebruikers van kinderopvang maken gebruik van kinderopvang binnen de eigen woonwijk (zie grafiek 3). Dit geldt met name voor een peuterspeelzaal en buitenschoolse opvang. Het kinderdagverblijf ligt ook vaak buiten de eigen woonwijk, in 34% van de gevallen. 3. Locatie gebruik kinderopvang: in wijk? Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Buitenschoolse opvang Gastoudergezin O&S % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Binnen eigen w oonw ijk Buiten eigen w oonw ijk, maar in Zw olle Buiten Zw olle In grafiek 4 is te zien of de gebruikers van formele kinderopvang gebruik maken van kinderopvang op of nabij de werklocatie. Bijna 30% van de gebruikers van een kinderdagverblijf of gastoudergezin maakt gebruik van opvang op of nabij de werklocatie. 4. Locatie gebruik kinderopvang: op of nabij werklocatie? Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Buitenschoolse opvang Gastoudergezin O&S % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ja nee Aantal uur gebruik formele kinderopvang Gemiddeld maakt een Zwols huishouden met kinderen van 0 t/m 12 jaar 14 uur per week gebruik van kinderopvang (tabel 3). Tabel 3 Gemiddeld gebruik van kinderopvang per week (in aantal uren) Kinderdagverblijf 19 Gastoudergezin 17 Peuterspeelzaal 7 Buitenschoolse opvang 8 Totaal gemiddeld 14 19/31

22 Kijken we per vorm, dan vallen de volgende zaken op: De meeste gebruikers van het kinderdagverblijf maken hier 9-24 uren gebruik van (grafiek 5). Van de gebruikers van een gastoudergezin maken de meesten hier 9-16 uren gebruik van, ruim 20% maakt er maximaal 8 uren per week gebruik van (grafiek 5). Driekwart van de gebruikers van een peuterspeelzaal maakt daar 4-6 uren per week gebruik van (grafiek 6). Ook van de gebruikers van buitenschoolse opvang maakt een relatief groot deel hier 4-6 uren per week gebruik van, voor een kwart is dat maximaal 3 uren (grafiek 6). 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% O&S Aantal uur gebruik kinderdagverblijf en gastoudergezin per week kinderdagverblijf gastoudergezin >25 uren uren 9-16 uren 0-8 uren 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% O&S Aantal uur gebruik peuterspeelzaal en buitenschoolse opvang per week peuterspeelzaal buitenschoolse opvang >12 uren uren 7-9 uren 4-6 uren 0-3 uren Tevredenheid over formele opvang Verreweg de meeste ouders zijn tevreden tot zeer tevreden over de kinderopvang waar zij gebruik van maken. Het percentage dat (zeer) tevreden is varieert van 84% (gebruikers buitenschoolse opvang) tot 96% (gebruikers gastoudergezin). O&S Tevreden of ontevreden over de formele kinderopvang kinderdagverblijf peuterspeelzaal buitenschoolse opvang gastoudergezin 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (zeer) tevreden niet tevreden, niet ontevreden (zeer) ontevreden w eet ik niet/geen mening 20/31

23 Aspecten waar relatief veel ouders tevreden over zijn (% voornamelijk tevreden): Kinderdagverblijf: sfeer; betrokkenheid leidsters; veiligheid; speelmogelijkheden; breng- en ophaaltijden (alle aspecten minimaal 95% van de ouders voornamelijk tevreden). Peuterspeelzaal: sfeer (97%); veiligheid (95%); speelmogelijkheden (92%); aantal en betrokkenheid leidsters (minimaal 90%). Buitenschoolse opvang: openingstijden (94%); sfeer en breng- en ophaaltijden (beide 92%); veiligheid (90%). Gastoudergezin: veiligheid (97%); speelmogelijkheden (96%); sfeer, breng- en ophaaltijden, hygiëne (95%); openingstijden (91%); aandacht voor ontwikkeling/het gedrag van het kind (90%). Aspecten waar relatief veel ouders ontevreden over zijn (% voornamelijk ontevreden): Kinderdagverblijf: kosten (39%); flexibele opvang (18%); continuïteit in de leiding (13%). Peuterspeelzaal: kosten (36%). Buitenschoolse opvang: kosten (42%); flexibele opvang (20%); groepsgrootte (18%); voorzieningen, zoals computers (18%); uitstapjes (17%). Gastoudergezin: kosten (13%). Ouders is gevraagd of ze opmerkingen hebben over de kinderopvang waar ze gebruik van maken of tips om de kinderopvang te verbeteren. Opmerkingen en tips die ze onder andere noemen, zijn: Betere hygiëne / betere schoonmaak Beleid op gezond eten/gezond trakteren Betere controle op naleving aantal leidsters per groep / meer leidsters per groep Betere continuïteit van de leiding / minder verloop personeel / minder invalkrachten Meer deskundigheid en betrokkenheid bij leidsters Betere overdracht / bij overdracht meer aandacht voor pedagogische ontwikkeling van het kind en niet alleen wat het kind heeft gedaan Meer aandacht voor ontwikkeling van het kind / duidelijke pedagogische planning Kleinere groepen / groepen zijn te groot om voldoende kwaliteit te bieden Meer ruimte voor de kinderen (meer m2) Meer aandacht voor buitenspelen / meer buitenspeelmogelijkheden Betalen voor de dagen/uren dat je kind er ook echt is, niet een vast bedrag Kinderopvang is duur / begeleidingskosten van gastouderbureau vrij hoog Meer flexibele opvang Betere, ruimere openingstijden / betere breng- en ophaaltijden Peuterspeelzaal net als kdv ook een dagdeel, zodat je als ouder ook kunt werken Vakantieopvang te weinig dagen open / meer flexibiliteit in vakanties Verbeteren van de communicatie met ouders / meer kwalitatieve feedback Te lange wachtlijst Bso interessanter maken voor kinderen van 9-12 jaar / moet meer zijn dan alleen maar opvang na school / meer activiteiten organiseren, bijv. sportactiviteiten 21/31

24 Behoefte aan aanvullende diensten In totaal heeft 20% zeker behoefte en 31% misschien behoefte aan aanvullende diensten vanuit de kinderopvang (bv. ruimere openingstijden of meer activiteiten). Die behoefte is het grootst bij gebruikers van buitenschoolse opvang. Van de gebruikers van een gastoudergezin heeft 62% geen behoefte aan aanvullende diensten (grafiek 8). 8. Behoefte aan aanvullende diensten kinderopvang Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Buitenschoolse opvang Gastoudergezin 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% O&S 2011 Ja, zeker Ja, misschien Nee Weet ik niet / geen mening Ouders die behoefte hebben aan aanvullende diensten, hebben aangegeven aan welke diensten zij vooral behoefte hebben. In tabel 4 staan de vier meest genoemde diensten. Hieruit komen de volgende zaken naar voren: Er is veel behoefte aan ruimere openingstijden en flexibele opvang. Gebruikers van kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang willen graag (meer) activiteiten en/of uitstapjes. Gebruikers van kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en gastoudergezin willen graag (meer) aandacht voor de ontwikkeling/het gedrag van het kind. Buitenschoolse opvang, anders namelijk: muziek of sport(les), voorschoolse opvang, warm eten op school, huiswerkbegeleiding. Tabel 4 Behoefte aan aanvullende diensten door de kinderopvang Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Buitenschoolse Gastoudergezin opvang 1 Flexibele opvang, bijv. Ruimere Flexibele opvang, Ruimere incidenteel of voor korte openingstijden (60%) periode (46%) bijv. incidenteel of voor korte periode (43%) openingstijden (35%) 2 Ruimere openingstijden (45%) 3 (Meer) activiteiten en/of uitstapjes (33%) Flexibele opvang, bijv. incidenteel of voor korte periode (33%) (Meer) activiteiten en/of uitstapjes (29%) (Meer) activiteiten en/of uitstapjes (40%) Opvang in vakanties (35%) Ruimere Flexibele opvang, openingstijden (35%) bijv. incidenteel of voor korte periode (30%) 4 (Meer) aandacht voor ontwikkeling/gedrag van kind (21%) (Meer) aandacht voor ontwikkeling/gedrag van kind (24%) Anders, namelijk (31%) (Meer) aandacht voor ontwikkeling/gedrag van kind (30%) 22/31

25 De ouders die behoefte hebben aan aanvullende diensten, is gevraagd of ze bereid zouden zijn om daarvoor bij te betalen: 20% van alle ouders zegt daartoe zeker bereid te zijn, 45% misschien, 22% niet, 13% weet het niet/heeft geen mening. De ouders die zeker bereid zijn om bij te betalen, geven hierbij vrijwel allemaal als toelichting: het is begrijpelijk, logisch dat ik daarvoor extra moet betalen (immers extra kosten). De ouders die misschien bereid zijn om bij te betalen, geven vrijwel allemaal als toelichting: afhankelijk van de aanvullende diensten / de extra kosten. Duurder door bezuinigingen Ouders die gebruik maken van kinderopvang, is gevraagd of ze er evenveel gebruik van zouden blijven maken als de kinderopvang duurder zou worden door bezuinigingen van het Rijk. Ongeveer 30% tot 35% zou er zeker evenveel gebruik van blijven maken. Alleen bij de gebruikers van peuterspeelzalen is dat percentage lager, namelijk 22%. Zo n 15% tot 20% zou niet meer evenveel gebruik blijven maken van kinderopvang. Een vrij groot percentage, zo n 20% tot 30%, weet het (nog) niet (grafiek 9). 9. Als kinderopvang duurder wordt door bezuinigingen, zou u er dan evenveel gebruik van blijven maken als nu? Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Buitenschoolse opvang Gastoudergezin 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% O&S 2011 Ja, zeker Ja, misschien Nee Weet ik (nog) niet Gebruikers die aangeven dat ze (misschien) niet evenveel gebruik blijven maken van kinderopvang als het duurder wordt, is gevraagd hoe ze de opvang dan gaan regelen. Meer dan de helft (54%) geeft aan dat zij zelf of hun partner dan minder gaat werken of stoppen met werken, 41% gaat aan vrienden/familie vragen of ze willen oppassen, 11% gaat op zoek naar een andere vorm van opvang, 17% noemt andere mogelijkheden (o.a. oppas aan huis, werktijden aanpassen, thuis werken). 23/31

26 Redenen geen gebruik formele kinderopvang Van de Zwolse huishoudens met kinderen in de leeftijd van 0 t/m 12 jaar maakt 38% geen gebruik van formele kinderopvang (55% van hen heeft in het (recente) verleden wel gebruik gemaakt van kinderopvang). Zij hebben daar verschillende redenen voor. In grafiek 10 staat de top 10 van meest genoemde redenen. De belangrijkste redenen zijn dat er altijd een ouder of partner aanwezig is en dat men het liefst zelf voor de kinderen zorgt. Ook de hoge kosten vormen vaak een belemmering. Als andere reden noemen ouders vooral: gebruik van opvang door bijv. familie of oppas aan huis. 10. Top 10 van redenen voor geen gebruik formele kinderopvang Altijd een ouder of partner aanw ezig Ik zorg het liefst zelf voor mijn kind(eren) Te hoge kosten Andere reden Kind(eren) te oud voor opvang Opvang door bijv. familie voldoet beter Kind w il zelf niet Geen flexibele opvang Kinderopvang is niet goed voor een kind Weinig vertrouw en in deskundigheid leid(st)ers O&S % 10% 20% 30% 40% 50% 60% Eventueel toekomstig gebruik 70% van de ouders die nu geen gebruik maken van formele kinderopvang (kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, buitenschoolse opvang, gastoudergezin), verwacht dat ook in de toekomst niet te gaan doen, 11% weet het niet. De overige 19% verwacht in de toekomst wel gebruik te gaan maken van formele kinderopvang. Het vaakst noemt men dan de peuterspeelzaal (10%), het minst vaak een gastoudergezin (2%). Als termijn waarbinnen men gebruik wil gaan maken van formele kinderopvang, noemt men het vaakst binnen 6-24 maanden. Voor huishoudens met kinderen van 0 en 1 jaar is dat vooral binnen maanden, voor huishoudens met kinderen van 2 en 3 jaar vooral binnen 3 12 maanden, voor huishoudens met kinderen van 4 tot en met 12 jaar vooral binnen 6 12 maanden. 16% van de ouders die gebruik willen gaan maken van formele kinderopvang, staat op dit moment op een wachtlijst voor kinderopvang in Zwolle. Met name voor buitenschoolse opvang (8%) of een kinderdagverblijf (6%). 24/31

27 3.4 Informele kinderopvang Van de Zwolse huishoudens met kinderen in de leeftijd van 0 t/m 12 jaar maakt 51% gebruik van informele kinderopvang. Dit is opvang door familie, vrienden, buren en/of kennissen. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen betaalde en niet-betaalde opvang. In grafiek 11 zien we dat voor het grootste deel van de informele opvang niet betaald wordt. 11. Gebruik van informele kinderopvang (naar vorm) niet-betaalde opvang door familie/naasten betaalde opvang door familie/naasten huishoudens met 0-1 jarigen huishoudens met 2-3 jarigen huishoudens met 4-12 jarigen O&S % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 25/31

28 Bijlage 1 Onderzoeksmethodiek Enquête onder Zwolse huishoudens Voor het in kaart brengen van het gebruik van kinderopvang in Zwolle en de ervaringen en wensen van ouders met betrekking tot kinderopvang, heeft de gemeente zowel een schriftelijke als een internetenquête gehouden onder Zwolse huishoudens met kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 12 jaar. Daarvoor zijn leden van het Zwols Burgerpanel benaderd en een steekproef van andere Zwolse huishoudens met kinderen van 0 tot en met 12 jaar. De schriftelijke panelleden hebben een schriftelijke vragenlijst toegezonden gekregen, voorzien van een antwoordenvelop, waarin de respondent de enquête kosteloos terug kon sturen. In de uitnodigingsbrief voor de niet-panelleden stond een inlogcode, zodat men via internet de vragenlijst kon invullen, maar men kon er ook voor kiezen een schriftelijke vragenlijst op te vragen. De internetpanelleden hebben een uitnodigingsmail gekregen met een directe link naar de vragenlijst, met het verzoek deze in te vullen. In totaal zijn 4824 Zwolse huishoudens met kinderen van 0 tot en met 12 jaar benaderd: 1824 huishoudens waarvan een ouder lid is van het Zwols Burgerpanel en 3000 huishoudens die zijn geselecteerd door middel van een aselecte steekproef uit de gemeentelijke bevolkingsadministratie (GBA). In totaal hebben 1610 Zwolse huishoudens met kinderen van 0 tot en met 12 jaar de vragenlijst ingevuld, een respons van 34% (bij het berekenen van de respons zijn de bouncers bij de internetpanelleden buiten beschouwing gelaten). De groep respondenten bestaat uit 491 huishoudens met kinderen van 0 tot en met 1 jaar, 502 huishoudens met kinderen van 2 en 3 jaar en 1137 huishoudens met kinderen van 4 tot en met 12 jaar. Om de resultaten van een onderzoek representatief te maken voor de Zwolse bevolking, worden veelal wegingsfactoren berekend, waarbij de verdeling van de respons naar bijvoorbeeld wijk wordt vergeleken met de werkelijke populatie naar wijk. Respondenten die ondervertegenwoordigd zijn in vergelijking met de werkelijke populatie krijgen dan een hoge wegingsfactor en vice versa. Een hoge wegingsfactor betekent dat de antwoorden van deze groep zwaarder meetellen dan de antwoorden van de groep met een lagere wegingsfactor. Bij dit onderzoek kinderopvang is er voor gekozen, evenals bij het onderzoek in 2008, om geen wegingsfactoren te gebruiken, ook al is de respons niet geheel representatief voor de werkelijke populatie. Het aantal respondenten is bij een aantal wijken namelijk vrij klein. Dit zijn vooral de wijken waar weinig huishoudens met kinderen van 0 tot en met 12 jaar wonen. Bij een aantal van deze wijken, bijvoorbeeld Binnenstad, Veerallee en Buitengebied, is het percentage respondenten echter verhoudingsgewijs vrij hoog. Het gebruik van wegingsfactoren zou in dit geval betekenen dat de antwoorden van het reeds kleine aantal respondenten uit die wijken ook nog minder zwaar meetellen in de analyses (bijv. 0,5 keer of minder). Terwijl de antwoorden van het relatief grote aantal respondenten uit bijvoorbeeld een 26/31

29 wijk als Stadshagen, waar veel huishoudens met kinderen van 0 tot en met 12 jaar wonen, zeer zwaar meetellen (bijv. 2 tot 3 keer). Om die reden is er voor gekozen om geen wegingsfactoren te gebruiken. Gezien de samenstelling en unieke kenmerken van de verschillende wijken, is er evenmin voor gekozen om wijken met een klein aantal respondenten samen te voegen. Onderzoek onder aanbieders van kinderopvang Om het aanbod en tevens de vraag naar kinderopvang in Zwolle in beeld te brengen, zijn alle aanbieders van kinderopvang in Zwolle benaderd. Dat wil zeggen kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, buitenschoolse opvang en gastouderopvang. Naar alle aanbieders is een uitnodigingsmail gestuurd met daarin een link naar een online vragenlijst. In die vragenlijst is de aanbieders gevraagd de volgende cijfers in te vullen voor hun locatie(s) in Zwolle: het aantal beschikbare en bezette kindplaatsen en het aantal kinderen op de opvang. In totaal 22 aanbieders van kinderopvang zijn benaderd voor het onderzoek, waarvan 1 aanbieder van gastouderopvang bleek te zijn gestopt. Van de overgebleven 21 aanbieders, hebben 19 aanbieders cijfers aangeleverd. Voor dit onderzoek is het van belang om het totale aantal kindplaatsen etc. in Zwolle in beeld te kunnen brengen. Daarom hebben we bij de twee aanbieders die geen cijfers hebben aangeleverd, zelf cijfers ingevuld. Bij de ene aanbieder (kleinschalig kinderdagverblijf) hebben we dat gedaan op basis van het aantal kindplaatsen bij deze aanbieder, zoals dat staat vermeld in het kinderopvangregister van de gemeente Zwolle. Om respectievelijk het aantal bezette kindplaatsen en het aantal kinderen op de opvang uit te rekenen, is uitgegaan van respectievelijk het gemiddelde bezettingspercentage en afnamepercentage bij vergelijkbare kleine aanbieders die wel hebben deelgenomen aan het onderzoek. De tweede aanbieder (peuterspeelzaal) die geen cijfers heeft aangeleverd, staat niet geregistreerd in het kinderopvangregister van de gemeente Zwolle. Voor deze aanbieder zijn de cijfers ingevuld die deze aanbieder bij het vorige onderzoek in 2008 heeft aangeleverd. De informatie op de website van deze aanbieder duidt er op dat deze cijfers in 2011 niet of nauwelijks zijn veranderd. 27/31

30 28/31

31 29/31

32 Bijlage 2 Berekening prognose kinderopvang De prognose voor de behoefte aan kinderopvang in Zwolle voor de periode is gemaakt op basis van de volgende cijfers en uitgangspunten: Berekening van de vraag naar formele opvang in aantal kindplaatsen: aantal kinderen in Zwolle (0 tot 4 jaar of 4 tot 12 jaar) x deelnamepercentage x afnamepercentage / bezettingspercentage. Berekening van het tekort of overschot in aantal kindplaatsen: aanbod (uitgegaan is van het huidige aanbod in 2011) vraag (incl. wachtlijst). - Aantal kinderen: Cijfers over het aantal kinderen van 0 tot 4 jaar (dagopvang), 4 tot 12 jaar (buitenschoolse opvang) en 2 en 3 jaar (peuterspeelzaal) tot het jaar 2017 in Zwolle zijn afkomstig uit het GBA en de bevolkingsprognose. - Deelnamepercentage: Het deelnamepercentage is het percentage kinderen van 0 tot en met 3 jaar, 4 tot en met 12 jaar en 2 en 3 jaar dat gebruik maakt van opvang in respectievelijk kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en peuterspeelzalen. Dit percentage is berekend op basis van cijfers van de aanbieders van kinderopvang in Zwolle over het aantal kinderen dat bij hun gebruik maakt van kinderopvang. In het ramingsmodel van het SCP is het uitgangspunt het aantal huishoudens dat gebruik maakt van kinderopvang, dat wordt vermenigvuldigd met het aantal kinderen dat het huishouden heeft. Aangezien we voor Zwolle de beschikking hebben over cijfers van het aantal kinderen op de opvang, is er voor gekozen dit als uitgangspunt te nemen. Wat betreft de jaarlijkse stijging van het deelnamepercentage is uitgegaan van de meest recente ramingen van de groei van het aantal kinderen op de kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang. Namelijk de raming van het ministerie van OCW voor de periode tot en met 2015, en de schatting van Regioplan voor de periode op basis van het rapport Buitenhek en de Macro Economische Verkenningen (Regioplan Beleidsonderzoek, 2010) 1. In combinatie met bevolkingscijfers van het CBS hebben we op deze manier berekend hoe het landelijke deelnamepercentage zich naar verwachting zal ontwikkelen. Voor de periode komen we uit op een gemiddelde jaarlijkse stijging van het deelnamepercentage met 0,75% voor zowel kinderdagverblijven als buitenschoolse opvang (inclusief gastouderopvang in de bijbehorende leeftijdsgroep). Landelijke groeipercentages zijn onbekend voor de opvang in peuterspeelzalen. Het deelnamepercentage voor deze vorm van opvang wordt daarom constant gehouden, mede omdat de verwachting is dat de vraag naar deze vorm van opvang vrij stabiel is. - Afnamepercentage: Het afnamepercentage is het percentage van een volledige kindplaats dat een kind gemiddeld afneemt. Dit percentage is berekend op basis van cijfers van de aanbieders van kinderopvang in Zwolle over het aantal bezette kindplaatsen en het aantal kinderen dat naar de kinderopvang gaat. Voor de opvang in kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang (inclusief gastouderopvang in de bijbehorende leeftijdsgroep) is een afnamepercentage 1 Regioplan Beleidsonderzoek (2010). Borgstelling en kredietwaardigheid van de kinderopvang (uitgevoerd in opdracht van het ministerie van OCW). 30/31

33 berekend van respectievelijk 45% en 44%. Een volledige kindplaats bij een kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang bestaat in principe uit respectievelijk 10 en 5 dagdelen. Een afnamepercentage van 45% bij een kinderdagverblijf is dus 4,5 dagdelen (dat komt neer op 2,2 kinderen per kindplaats). Een percentage van 44% bij de buitenschoolse opvang is 2,2 dagdelen (dat komt neer op gemiddeld 2,3 kinderen per kindplaats). Volgens de landelijke raming van het SCP nemen de afnamepercentages nauwelijks toe. De percentages zijn daarom constant gehouden in de prognose voor Zwolle. In de prognose van de opvang in peuterspeelzalen is niet een afnamepercentage opgenomen, omdat de afname van dagdelen in deze vorm van opvang in principe op 100% ligt (dat komt neer op 1 kindplaats voor 1 kind). - Bezettingspercentage: Het bezettingspercentage is het percentage van een kindplaats zoals dat in de praktijk daadwerkelijk wordt bezet. Dit percentage is berekend op basis van cijfers van de aanbieders van kinderopvang in Zwolle over het aantal beschikbare en bezette kindplaatsen. Voor de opvang in kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en peuterspeelzalen zijn bezettingspercentages berekend van respectievelijk 80%, 79% en 72%. In de praktijk worden kindplaatsen nooit volledig bezet, omdat op bepaalde dagen (bijv. de woensdag) minder gebruik wordt gemaakt van kinderopvang. Op deze dagen staan er dus veel kindplaatsen leeg. Door leegstand op bepaalde dagen of dagdelen kan het zo zijn dat ondanks een bezettingspercentage dat lager is dan 100% er toch ook wachtlijsten kunnen bestaan. Volgens de landelijke raming van het SCP veranderen de bezettingspercentages nauwelijks. Deze percentages zijn daarom constant gehouden in de prognose voor Zwolle. - Wachtlijst: in de landelijke raming van het SCP wordt ook rekening gehouden met de omvang van de wachtlijst, waardoor de vraag naar formele kinderopvang hoger is dan het feitelijke gebruik. Volgens de landelijke raming is vanwege wachtlijsten de vraag naar formele kinderopvang voor 0-3 jarigen 18% hoger dan het feitelijke gebruik en voor 4-12 jarigen is dit 14% hoger 2. In de prognose voor Zwolle zijn deze percentages aangehouden. De aanbieders van kinderopvang in Zwolle zijn geen cijfers gevraagd over de omvang van wachtlijsten, omdat de wachtlijsten doorgaans sterk vervuild zijn. Bij peuterspeelzalen is in de prognoses geen rekening gehouden met wachtlijsten, omdat bij peuterspeelzalen alleen kinderen op de wachtlijst staan die nog niet oud genoeg zijn om naar de peuterspeelzaal te gaan. 2 Het landelijk ramingsmodel kinderopvang van het SCP dateert uit Een recenter onderzoek van de B&A Groep uit 2007 naar wachtlijsten in de kinderopvang laat de volgende cijfers zien: netto wachtlijst dagopvang 18%, netto wachtlijst buitenschoolse opvang 21%. Volgens cijfers van het ministerie van OCW van 2010 is de wachtlijst in de dagopvang ongeveer 9% en in de buitenschoolse opvang 14%. Aangezien de cijfers van het SCP overeen komen met die van de B&A Groep als het gaat om de dagopvang en met die van het ministerie van OCW als het gaat om buitenschoolse opvang, is besloten de percentages van het SCP aan te houden. 31/31