De kinderen zijn bereid om te reflecteren over taal en over taalgebruik. De kinderen kunnen verschillende vormen van rollen uitvoeren.

Transcriptie

1 Deze workshopfiche geeft begeleiders de kans om meer te halen uit de spelletjes van. We geven enkele tips om talensensibiliserend aan de slag te gaan en thuis- en andere talen maximaal aan te spreken. In deze workshop komt PalaVerBrique aan bod. De workshop duurt ongeveer 2u. Het is interessant om bij de start van de workshop na te gaan welke talen de kinderen uit de groep spreken. De begeleider kan daarvan een demonstratie vragen en vragen met wie de kinderen die taal spreken. Inhoud De workshop bestaat uit: Voorbereidende activiteit: Boggle PalaVerBrique Uitbreiding Doelstellingen De kinderen kunnen spellingsafspraken en -regels toepassen in verband met het schrijven van woorden met vast woordbeeld en woorden met veranderlijk woordbeeld (regelwoorden). De kinderen ontwikkelen volgende attitudes: schrijfbereidheid, plezier in schrijven en bereidheid tot nadenken over het eigen luister-, spreek-, lees en schrijfgedrag. De kinderen zijn bereid om vanuit een concrete context te reflecteren over het woordniveau (woordvorming) van taal. De kinderen zijn bereid om te reflecteren over taal en over taalgebruik. De kinderen kunnen verschillende vormen van rollen uitvoeren. Benodigde materialen vooor 4 spelers Spelmateriaal voor Boggle Spelmateriaal voor Palaverbrique 1 spelbord 8 personagekaartjes 6 pionnen lettertjes in letterzakje balpennen post-its Spelmateriaal voor Leef je in boeken PC met internet a3-bladen pen, papier, kleurpotloden, stiften, Voorbereiding Het lokaal schikken (in groepjes van 6 personen) Integratiecentrum Foyer 1

2 Boggle 30 minuten Boggle in het Nederlands De begeleider hangt een grote Boggle op. (Te vinden op: G D K P A Z S U H T R E O M E N Elke kind schrijft op een blad welke woorden hij kan vormen met deze Boggle. De letters van het woord moeten horizontaal, verticaal of diagonaal met elkaar in verbinding staan en de woorden moeten uit minimaal 3 letters bestaan. Met deze Boggle mogen de kinderen alleen Nederlandse woorden vormen. Na de zoektijd, zegt elk kind om beurt een gevonden woord. Deze woorden worden naast de Boggle geschreven. Het kind met het hoogste aantal gevonden woorden, wint. Mogelijke oplossingen: kust, gaten, neus, stad, mees, meer, meren, nest, zat, gat, rus, neer, dat, Boggle in het Nederlands of andere moedertaal S N K P V R E R I D I N N E G U Met deze Boggle mogen de kinderen Nederlandse woorden of woorden uit hun moedertaal vormen. De letters mogen ruim geïnterpreteerd worden (u is ook ü, c = ç, n = ñ, S = çs s, ) Elke kind schrijft op een blad welke woorden hij kan vormen met deze Boggle. De letters van het woord moeten horizontaal, verticaal of diagonaal met elkaar in verbinding staan en de woorden moeten uit minimaal 3 letters bestaan. Na de zoektijd, zegt elk kind om beurt een gevonden woord. Bij woorden in een andere taal dan het Nederlands leggen de kinderen de betekenis uit. Deze woorden worden naast de Boggle geschreven. Het kind met het hoogste aantal gevonden woorden, wint. Mogelijke Nederlandse oplossingen: vriendenkring, kring, vrienden, vinden, pek, vredig, reden, rek, dier, ring, den, kier, nier, gier, Integratiecentrum Foyer 2

3 1 uur De begeleider verdeelt de groep in groepjes van max. 6 kinderen. Er wordt eerst een eenvoudige versie van het spel aangeleerd door slechts 4 verschillende personages te gebruiken. ( = basisspel) Doel Zoveel mogelijk punten verzamelen door woorden te maken. Spelvoorbereiding Het spelbord wordt in het midden gelegd tussen de spelers. Elke speler krijgt een vakje toegewezen op dit spelbord. In elk vakje wordt een post-it gekleefd. Elke speler krijgt een balpen en een pion. De pion zet hij op de startplaats op het spelbord. Elke speler neemt 3 letters en legt die voor zich, zichtbaar voor iedereen. 1. De spelers starten met het basisspel 2. Bij het basisspel wordt er gewerkt met slechts 4 personages: schrijver, vertaler, leerkracht en leerling. 3. De spelers trekken bij de start van het spel elk een personagekaart. 4. Als de spelers het basisspel goed onder de knie hebben, wordt het spel uitgebreid met de andere personages (moordenaar & copycat) 5. Het schrijverspersonage moet steeds in het spel zitten, uit de andere personages mag je kiezen. De personages die over zijn, worden opnieuw in de speldoos gestoken. De personagekaarten worden geschud en gedekt aan de spelers aangeboden. Elke speler neemt een personagekaart, bekijkt deze en legt die gedekt op tafel. Korte speluitleg Het spel bestaat uit verschillende rondes. Elk om beurt voeren de spelers volgende acties uit: 3 letters nemen personage bekend maken en rol van het personage uitvoeren woord vormen met de letters woord noteren in het eigen vak en de gebruikte letters terug in de letterzak doen pion verplaatsen afhankelijk van het aantal letters in het gevormde woord Na elke ronde worden de personagekaarten opnieuw geschud en herverdeeld. Integratiecentrum Foyer 3

4 In het basisspel wordt er gespeeld met volgende personages: De schrijver mag de ronde starten en een personage kiezen waar hij wilt mee samen werken als dat personage aan de beurt is. Dit houdt in dat hij met dat gekozen personage alle letters mag samen leggen en een woord mag leggen. De punten van dit woord gelden zowel voor de schrijver als voor zijn partner. Na de schrijver mag de speler naast hem aan de beurt (in wijzerszin). De vertaler mag tijdens zijn beurt 3 letters ruilen met letters van 1, 2 of 3 andere spelers. De leerkracht neemt tijdens zijn/haar beurt 3 extra letters. De leerlingen voeren geen extra actie uit. Als de kinderen het spel goed begrijpen, wordt het basisspel uitgebreid met: De copycat steelt 3 letters bij 1, 2 of 3 andere spelers. De moordenaar schakelt een personage uit die deze ronde niet mag meespelen. De moordenaar noemt de naam van een personage dat nog niet aan de beurt geweest is. Deze speler maakt zich bekend en speelt deze ronde niet mee. Als de moordenaar de laatste speler is in de ronde (en dus alle anderen al aan de beurt zijn geweest) dan schakelt hij zichzelf uit. Voorwaarden waaraan de woorden moeten voldoen De woorden moet minstens 3 letters hebben. De kinderen mogen in een ronde meer dan één woord vormen (maar elk woord moet wel minstens uit 3 letters bestaan). De woorden mogen gevormd worden in gelijk welke taal. De kinderen moeten wel vertellen wat het woord betekent (eventueel kan de begeleider enkele woorden controleren met volgende vertaalsite: Accenten of andere tekens boven of onder letters, mogen boven of onder de letter geschreven worden. Bijvoorbeeld: van een u kan je ook een ü maken, c = ç, n = ñ,.. Extra punten Een woord van minstens 5 letters geeft de speler 2 extra punten. Bijvoorbeeld: het woord tafels zou zo 8 punten opleveren. Extra acties op het spelbord Op de punten van het spelbord staan verschillende symbolen: Pijl vooruit: als een speler op dit vakje terecht komt, mag de speler nog 1 plaats vooruit. Pijl achteruit: als een speler op dit vakje terecht komt, moet de speler 1 plaats achteruit. Brandkast: de speler die hierop staat, is beschermd tegen de moordenaar en de dief. Zolang de speler op dit vakje staat, kan hij niet vermoord worden en kunnen er geen letters gestolen worden bij hem. Andere dimensie: als je op dit vakje komt, schuif je verder door naar het andere dimensievak een heel eind verderop op het scorebord. Integratiecentrum Foyer 4

5 Nabespreking De begeleider stelt enkele richtvragen: Welke talen hebben jullie gebruikt in het spel? Waren er woorden in vreemde talen die je begreep zonder dat het woord werd uitgelegd. Hoe kwam dat? Twijfelde je soms aan de schrijfwijze van het woord? Wat heb je dan gedaan? Zijn er talen die je wel kan spreken maar niet schrijven? Zijn er talen die je kan schrijven maar niet spreken? Wat vond je van het spel? Integratiecentrum Foyer 5

6 Leef je in Deze activiteit is vooral interessant met groepen waarbij veel kinderen een andere moedertaal spreken. Deze werkvorm is enkel bruikbaar in het onderwijs. De kinderen mogen een rol kiezen: schrijver, vertaler of leerkracht. Op die manier wordt de groep in drie verdeeld. Elke rol krijgt een opdracht die ze met hun groepje moeten vervullen. Mogelijke opdrachten Schrijver Kies een prentenboek en schrijf bij elke prent een zin in een andere taal. Maak een kort verhaal in een andere taal en maak daarbij enkele passende tekeningen. Vertaler Zoek enkele boeken met een mooi kaft en vertaal de titel van het boek in een andere taal. Gebruik hiervoor boeken uit de klasbibliotheek of zoek kaften van boeken op internet. Vertaal volgende woorden in zoveel mogelijk talen: welkom, stout, goedemorgen, lekker, leuk, meisje, jongen, Hierbij kan je ook gebruik maken van google vertalen. Noteer elk woord en zijn vertalingen op een groot blad en hang het op. Leerkracht Kies een taal (naast het Nederlands) die jullie allemaal kennen. Vertaal volgende zinnen in die taal: Hoe heet jij? Ik heet.? Hoe gaat het met jou? Goed/ niet goed? Waar woon jij? Ik woon in. Bedenk een spelletje of een oefening om deze zinnen aan te leren aan de andere kinderen van de groep. Elke rol mag nu zijn opdracht voorstellen aan de rest van de klas. De schrijver leest zijn verhaal voor en toont daarbij de prenten. Richtvragen: Waarover ging het verhaal? Kon je alles begrijpen? Waarom wel/niet? Hoorde je woorden die in het Nederlands hetzelfde klinken? Welke? Integratiecentrum Foyer 6

7 De vertaler promoot de boeken die hij vond aan de hand van de vertaalde titels. De vertaler toont daarbij de kaften maar dekt de Nederlandse titel af; Richtvragen Welk boek zou je graag lezen? Waarom? Kon je begrijpen waarover het boek zou gaan? Hoorde je woorden die in het Nederlands hetzelfde klinken? Welke? De kinderen bekijken de posters van de vertalers. Welke talen zie je? Welke geschriften vind je mooi? Welke woorden kan je lezen? Welke woorden lijken op elkaar? De leerkracht geeft de les aan de andere kinderen. Kunnen ze op het einde van de les de zinnen uitspreken in de andere taal? Wat vonden ze van de les? Uitbreiding Talen visualiseren De begeleider vindt in de spellendoos van een poster om de meertaligheid van de groep in kaart te brengen. De begeleider kan deze poster daarna ophangen op een zichtbare plaats. Extra posters zijn te verkrijgen bij Jeugd & Vrede: Eindtermen voor de basisschool LO 1.12 Ned 4.7, 4.8, 6.3, 6.5 WO 3.3 SV 3 Meertalige groepvlag gemaakt voor dag van de thuistalen 2010 (thema: lievelingswoorden) Integratiecentrum Foyer 7