HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten (= 30.1)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten (= 30.1)"

Transcriptie

1 MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 7 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten (= 30.1) 11.2 Groei en produktvorming in industriële processen (30.2) 11.3 Eigenschappen van grootschalige fermentaties (= 30.3) 11.4 Up-scaling van fermentaties (= 30.4) 1

2 HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten (= 30.1) 11.2 Groei en produktvorming in industriële processen (30.2) 11.3 Eigenschappen van grootschalige fermentaties (= 30.3) 11.4 Up-scaling van fermentaties (= 30.4) Cultuur collecties Afkorting ATCC BCCM CBS DSMZ naam, plaats American Type Culture Collection, VS Belgium Co-ordinated Collections of Micro-organisms, België Centraalbureau voor Schimmelculturen, Nederland Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen, Duitsland 2

3 Industrieel microorganisme: - Produceert gewenst product - Genetisch stabiel - Grootschalig te groeien - Sporen (inoculatie) - Snelle groei en productie - Goedkoop groeimedium - Ongevaarlijk - Genetisch te manipuleren Produkten van industriële microbiologie Fig

4 HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten (= 30.1) 11.2 Groei en produktvorming in industriële processen (30.2) 11.3 Eigenschappen van grootschalige fermentaties (= 30.3) 11.4 Up-scaling van fermentaties (= 30.4) Primaire metabolieten Fig

5 Secundaire metabolieten Fig 11.2 Relatie tss. primaire en secundaire metabolieten Fig

6 HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten (= 30.1) 11.2 Groei en produktvorming in industriële processen (30.2) 11.3 Eigenschappen van grootschalige fermentaties (= 30.3) 11.4 Up-scaling van fermentaties (= 30.4) 6

7 Een industriële fermentor Fig 11.4 HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten (= 30.1) 11.2 Groei en produktvorming in industriële processen (30.2) 11.3 Eigenschappen van grootschalige fermentaties (= 30.3) 11.4 Up-scaling van fermentaties (= 30.4) 7

8 Scale-up Fig 11.6 LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) 8

9 Het ideale industriële micro-organisme Reincultuur Stabiel Sporen Groeit vlug / op grote schaal Onschadelijk Genetisch te manipuleren Cellen verwijderen Industriële microbiologie Antibiotica Vitaminen Aminozuren Enzymen Azijn Gist Alcohol Proteïnen 9

10 LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) Commercieel geproduceerde antibiotica Antibiotica producerend micro-organisme Bacitracine Bacillus licheniformis (EFB) Cephalosporine Cephalosporium species (F) Kanamycine Streptomyces kanamyceticus (A) Penicilline Penicillium chrysogenum (F) Tetracycline Streptomyces rimosus (A) 10

11 Fig 11.7 Fig

12 LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) Fig

13 Fig Fig

14 Fig 11.8 LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) 14

15 Fig

16 Monosodium glutamaat (MSG) L-glutamaat Smaakversterker In champignons «Chinese restaurant syndroom» Fig

17 Fig LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) 17

18 Waspoeders Proteasen Lipasen Cellulase Amylase 18

19 High fructose corn syrup Mais zetmeel α-amylase Gluco amylase Glucose isomerase Glucose + fructose Geimmobiliseerde enzymen Fig

20 LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) Habitats azijnzuurbacteriën fruit en bloemen bijenkorf wijn bier palmwijn sake tequila thee cider frisdranken nata de coco looien melkzuur-gepreserveerd vlees kaas produktie kefir azijn bloem 20

21 Doorsnede ingeënte appel Boscoop Acetobacter Acetobacter Gluconobacter 21

22 Fig LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) 22

23 23

24 Fig LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) 24

25 25

26 Glucose 2EtOH + 2 CO (druif: % suikers) Wijntypes Rode Witte Zoete Droge Schuimwijn Sauternes Eiswein Spätlese Ciders & perries Sake Palmwijn Mede Pulque Champagne Versterkte wijn Sherry Porto Madeira 26

27 Fig Fig

28 Bier! Hoge gisting S. cerevisiae C Ales, Engelse 4 6d Lage gisting S. carlsbergensis 5 10 C Pilsener, Lager 6 12d Gerst bevat: 60% zetmeel 10% N houdende stof 7 8 dagen kieming van gerst Eesting vd mout Extraktieketel proteolyse β-amylase totale versuikering Draf 28

29 Fig Geestrijk vocht Fig

30 Substraten voor bio-ethanol produktie Melasse Zetmeel Jeruzalem artisjok Cellulose Wei Mogelijke alcohol opbrengst (1000L/ha) Suikerriet Maniok Jeruzalem artisjok Suikerbiet Aardappelen Graan

31 Levensmiddel vs. Brandstof LES 7 HOOFDSTUK 11: industriële microbiologie (= Hfst. 30) 11.5 Isolatie en characterizering van antibiotica (= 30.5) 11.6 Industriële produktie van antibiotica (= 30.6) 11.7 Vitaminen en aminozuren (= 30.7) 11.9 Enzymen (= 30.9) Azijn (= 30.10) Gist (= 30.12) Alcohol en alcohol-houdende dranken (= 30.13) Micro-organismen als voedsel (= 30.14) 31

32 Fusarium graminearum 12% proteins 5% fibres 3% fat no chlolesterol 85 kcal / 100g Quorn 32

HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie. 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten. 11.2 Groei en produktvorming in industriële processen

HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie. 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten. 11.2 Groei en produktvorming in industriële processen MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 7 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 11: Industriële microbiologie 11.1 Industriële micro-organismen en hun producten 11.2 Groei

Nadere informatie

Brew a better Breezer

Brew a better Breezer Brew a better Breezer Workshop Woudschoten Conferentie Sonja Isken / Marieke Beijer Levensmiddelenmicrobiologie Biotechnologie Wageningen Universiteit Workshop - Brew a better breezer Breezer Levensmiddelenfermentaties

Nadere informatie

EetbaarSoest - Workshop Fermenteren 23 Jan 2016, G. Christiansson, EetbaarSoest & IVN Eemland Duurzaamheid

EetbaarSoest - Workshop Fermenteren 23 Jan 2016, G. Christiansson, EetbaarSoest & IVN Eemland Duurzaamheid EetbaarSoest - Workshop Fermenteren 23 Jan 2016, G. Christiansson, EetbaarSoest & IVN Eemland Duurzaamheid Fermenteren = Voedsel te laten verbeteren door micro-organismen (bacteriën, schimmels). Wilde

Nadere informatie

Inspiratie- en referentieprojecten ontwerpopdracht biotechniek

Inspiratie- en referentieprojecten ontwerpopdracht biotechniek Inspiratie- en referentieprojecten ontwerpopdracht biotechniek Biotechniek Biotechniek: een overzicht Biotechniek: een overzicht Biotechniek: een overzicht Biotechniek: een overzicht Biotechniek Life sciences

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Hoofdstuk 1: Stofwisseling

Antwoorden Biologie Hoofdstuk 1: Stofwisseling Antwoorden Biologie Hoofdstuk 1: Stofwisseling Antwoorden door een scholier 1478 woorden 16 februari 2009 5,6 56 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie voor jouw Havo 5 Hoofdstuk

Nadere informatie

Gisten en ethanolproductie met C-6-suikers

Gisten en ethanolproductie met C-6-suikers Gisten en ethanolproductie met C-6-suikers 2 PB-CB Stephanie Jordaens Sara Van Hoven Sam Van Bouwel Nathalie De Smet Salima El Boujeddaini Doel: bepalen welke oorsprong van gist de verschillende suikers

Nadere informatie

RACEN met... WC-papier

RACEN met... WC-papier RACEN met... WC-papier 1 Fossiele Brandstoffen Nadelen 1) Voorraden zijn eindig. 2) Afhankelijkheid van oliestaten 3) Bij verbranding komen broeikasgassen vrij: CO2/NOx/CH4 1000 1500 2000 2 Fossiele Brandstoffen

Nadere informatie

5,4. Antwoorden door een scholier 913 woorden 31 januari keer beoordeeld. Basisstof 1; voedselproductie

5,4. Antwoorden door een scholier 913 woorden 31 januari keer beoordeeld. Basisstof 1; voedselproductie Antwoorden door een scholier 913 woorden 31 januari 2003 5,4 145 keer beoordeeld Vak Biologie Basisstof 1; voedselproductie Opdr1 1. Door bacteriën wordt de melk zuur. 2. In de koelkast planten bacteriën

Nadere informatie

Opstel door B woorden 6 maart keer beoordeeld. Inleiding. Wat is biotechnologie?

Opstel door B woorden 6 maart keer beoordeeld. Inleiding. Wat is biotechnologie? Opstel door B. 1149 woorden 6 maart 2013 8 2 keer beoordeeld Vak Methode ANW ANW Actief Inleiding Wat is biotechnologie? Het begrip biotechnologie omvat alle methodes waarbij organismen gebruikt worden

Nadere informatie

LES 10 MICRO-ORGANISMEN C: SCHIMMELS EN GISTEN / Borrelballetjes maken

LES 10 MICRO-ORGANISMEN C: SCHIMMELS EN GISTEN / Borrelballetjes maken VERWERKING van AGRARISCHE PRODUCTEN LES 10 MICRO-ORGANISMEN C: SCHIMMELS EN GISTEN / Borrelballetjes maken INLEIDING De vorige les ging over verschillende vormen en soorten bacteriën. In deze les staan

Nadere informatie

Goede voeding. Hans van Kuijk sportarts

Goede voeding. Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Chronische aandoeningen Hart- en vaatziekten Hoge bloeddruk Diabetes 2 Overgewicht? Relatie met voeding & bewegen? DM2; dramatische

Nadere informatie

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Jan Peter Nap Hanze Research Energy De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Energietransitie 2 Er staat veel op het spel Klimaatverandering - CO 2, opwarming, milieu, afspraken

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Tandenstokerase - biochemie experiment -

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Tandenstokerase - biochemie experiment - Afsluitende les Leerlingenhandleiding Tandenstokerase - biochemie experiment - Introductie Een enzym is een eiwit dat chemische reacties versnelt of mogelijk maakt. Enzymen zijn onmisbaar voor een goede

Nadere informatie

Leerlingenhandleiding

Leerlingenhandleiding Leerlingenhandleiding Afsluitende module Alternatieve Brandstoffen - Chemie verdieping - Ontwikkeld door dr. T. Klop en ir. J.F. Jacobs Op alle lesmaterialen is de Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Gelijk

Nadere informatie

Micro-organismen. Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen. Wat wordt er van je verwacht? Wat zijn micro-organismen?

Micro-organismen. Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen. Wat wordt er van je verwacht? Wat zijn micro-organismen? Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen Deze kaart gaat over micro-organismen. Microorganismen zitten in voedsel. Als je voedsel bereidt is het belangrijk om te weten wat micro-organismen

Nadere informatie

Hoe zit het met jou?

Hoe zit het met jou? Hoe zit het met jou? Eet jij veel suikerrijke producten? Let je erop? Drink je veel frisdrank? Doe je vaak extra suiker op je eten of in je drinken? Wie denkt dat hij/zij te veel suiker consumeert? Waarom

Nadere informatie

Bij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice

Bij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice Bij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice Bij hoeveel procent vochtverlies krijg je een dorstsignaal? Ong. 2% Bewerkt door

Nadere informatie

GIST. Van wort naar bier. Chris Talbot

GIST. Van wort naar bier. Chris Talbot GIST Van wort naar bier Chris Talbot Inhoud Gist Welke gist gebruik je? Hoeveel gist moet je toevoegen? Berekening korrelgist Hoofd- en nagisting Hergisting Gist Bijzondere ingrediënt Ééncellige schimmel,

Nadere informatie

WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten?

WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? Alles wat je eet en drinkt noemen we voedingsmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn: brood, boter, groenten en vlees. In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen:

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Alternatieve brandstoffen

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Alternatieve brandstoffen Afsluitende les Leerlingenhandleiding Alternatieve brandstoffen Inleiding Deze chemie-verdiepingsmodule over alternatieve brandstoffen sluit aan op het Reizende DNA-lab Racen met wc-papier. Doel Het Reizende

Nadere informatie

19.4 Normale flora van spijsverteringsstelsel (= 21.4) 19.5 Normale flora van andere lichaamsdelen (= 21.5)

19.4 Normale flora van spijsverteringsstelsel (= 21.4) 19.5 Normale flora van andere lichaamsdelen (= 21.5) MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 9 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 19: interacties tss. gastheer en micro-organismen (=21) 1 HOOFDSTUK 19: interacties tss. gastheer

Nadere informatie

Samenvatting door Daphne 1139 woorden 25 mei keer beoordeeld. Scheikunde

Samenvatting door Daphne 1139 woorden 25 mei keer beoordeeld. Scheikunde Samenvatting door Daphne 1139 woorden 25 mei 2016 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal Par 4.1 voedsel Voedsel is leven Een deel van je voeding wordt in je lichaamscellen verbrand.

Nadere informatie

Verterende bodembacteriën? Aanwezigheid van amylase producerende bacteriën in de bodem

Verterende bodembacteriën? Aanwezigheid van amylase producerende bacteriën in de bodem Inleiding In de bodem leven bacteriën die het enzym amylase produceren. Amylase breekt zetmeelmoleculen (lange ketens van aan elkaar gekoppelde glucosemoleculen) af tot losse glucosemoleculen. In dit experiment

Nadere informatie

Lijsten met gluten- en melkvrije AH Eigen Merk producten

Lijsten met gluten- en melkvrije AH Eigen Merk producten Lijsten met gluten- en melkvrije AH Eigen Merk producten Over deze lijsten Deze lijsten zijn niet meer dan een richtlijn. Ofschoon Albert Heijn veel zorg besteedt aan een actuele beschrijving, kan het

Nadere informatie

Aan de staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer De heer drs. P.L.B.A. van Geel Postbus GX Den Haag

Aan de staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer De heer drs. P.L.B.A. van Geel Postbus GX Den Haag Aan de staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer De heer drs. P.L.B.A. van Geel Postbus 30945 2500 GX Den Haag DATUM 26 oktober 2006 KENMERK CGM/061026-01 ONDERWERP Advies

Nadere informatie

Cellulomonas knipt! Aantonen van cellulose afbraak door Cellulomonas sp.

Cellulomonas knipt! Aantonen van cellulose afbraak door Cellulomonas sp. Aantonen van cellulose afbraak door Cellulomonas sp. Inleiding In de hout en papierindustrie ontstaat veel afval in de vorm van cellulose. Als men dit zou kunnen verwerken tot veevoer, wordt waardeloos

Nadere informatie

Effectieve micro-organismen. Wat is het en wat kunnen wij er mee.

Effectieve micro-organismen. Wat is het en wat kunnen wij er mee. Effectieve micro-organismen. Wat is het en wat kunnen wij er mee. Wat is EM. Effectieve Micro-organismen. Fototrope bacteriën. ( Rhodopseudomonas ) Gisten. ( Saccharomices ) Melkzuurbacteriën. ( Lactobaccillus

Nadere informatie

Organismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof

Organismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof Boekverslag door A. 1802 woorden 20 juni 2007 5 71 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting stofwisseling Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in een organisme

Nadere informatie

DE MAAND ZONDER SUIKER

DE MAAND ZONDER SUIKER DE MAAND ZONDER SUIKER Spelregels Hoe werkt het experiment? De maand november is voor Kassa de Maand Zonder Suiker. Helemaal suikervrij is niet gezond: in fruit zit bijvoorbeeld van nature suiker, maar

Nadere informatie

Food Information Regulation

Food Information Regulation Artikel ID: 30795 / 27903 Supplier ID: DGS Wijnkopers B.V. Barcode: Monte palacio Merlot 8,4202090251e+012 Rode wijn None Bevat sulfiet > 10 mg / kg DGS WIJN Spanje 19,50% Energetische waarde 62,74 kcal/100

Nadere informatie

Wereldoriëntatie - Natuur Wereldoriëntatie - Techniek Geschatte lesduur Hoofdstuk 1.2. Nuttige microben benadrukt dat niet alle

Wereldoriëntatie - Natuur Wereldoriëntatie - Techniek Geschatte lesduur Hoofdstuk 1.2. Nuttige microben benadrukt dat niet alle Wereldoriëntatie - Natuur Algemene vaardigheden: 1.1 & 1.2 Levende en niet-levende natuur: 1.3 & 1.5 Wereldoriëntatie - Techniek 2.16* Geschatte lesduur 50 minuten Hoofdstuk 1.2. Nuttige microben benadrukt

Nadere informatie

BROUWFOUTEN OF SMAAKEIGENSCHAP? LUC PAUWELS

BROUWFOUTEN OF SMAAKEIGENSCHAP? LUC PAUWELS BROUWFOUTEN OF SMAAKEIGENSCHAP? LUC PAUWELS VEROUDERING - OXIDATIE VETZUREN - STRECKER DEGRADATIE - LICHTDEGRADATIE DIACETYL DMS 4 VG ETHYLACETAAT MELKZUUR VERSUS AZIJNZUUR VEROUDERING - OXIDATIE VAN VETZUREN

Nadere informatie

Biotechnologie. vwo 5-6

Biotechnologie. vwo 5-6 Biotechnologie vwo 5-6 In de biotechnologie wordt steeds vaker gebruikgemaakt van de unieke eigenschappen van microben. Producten en processen op basis van microben maken een groot deel uit van jouw dagelijks

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Genome engineering and protein secretion stress in the BACELL factory 182 Medicijnen zijn duur Uit de eigen dagelijkse praktijk weet iedereen dat medicatie duur is. Dit levert vooral problemen op in derdewereldlanden,

Nadere informatie

Biotechnologie vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Biotechnologie vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 20 December 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73574 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu dhr. J.J. Atsma Postbus GX Den Haag. Geachte heer Atsma,

Aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu dhr. J.J. Atsma Postbus GX Den Haag. Geachte heer Atsma, BEZOEKADRES: A. VAN LEEUWENHOEKLAAN 9 3721 MA BILTHOVEN POSTADRES: POSTBUS 578 3720 AN BILTHOVEN Aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu dhr. J.J. Atsma Postbus 30945 2500 GX Den Haag TEL.:

Nadere informatie

ANTWOORDBLAD - Test 1. Alles over bier. Land: Team: handtekeningen

ANTWOORDBLAD - Test 1. Alles over bier. Land: Team: handtekeningen pril 12, 2011 NTWOORDLD - Test 1 lles over bier Land: Team: namen handtekeningen . Gist en fermentatie OPDRHT.I: GISTEN.I.1 Wat maakt het van belang om S. cerevisiae als een belangrijk modelorganisme te

Nadere informatie

Food Information Regulation

Food Information Regulation Artikel ID: 168077 / zp4 Supplier ID: 40592 de proeverij mini mallows Barcode: 0 suikerwerk: Ingrediënten: glucose fructose stroop, suiker, varkens gelatine, dextrose, maiszetmeel, voedingszuur: melk zuur,

Nadere informatie

Passie voor Italiaanse life-style. Herkenbare smaak van het terroir : een aroma van bloemen, lichte kleur met een gouden gloed

Passie voor Italiaanse life-style. Herkenbare smaak van het terroir : een aroma van bloemen, lichte kleur met een gouden gloed q q q q q Passie voor Italiaanse life-style Herkenbare smaak van het terroir : een aroma van bloemen, lichte kleur met een gouden gloed Geproduceerd in het prosecco DOC gebied Bevat vitamines, mineralen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? De voor(oor)delen van graanvrije voeding en andere fabels en feiten; weet jij hoe het werkelijk zit? Dr. Esther Hagen-Plantinga Dierenarts en Specialist Diervoeding info@nutrissues.nl Waar gaan we het

Nadere informatie

Passie voor Italian life-style. Herkenbare smaak van het terroir : een aroma van bloemen, een lichte kleur met een gouden gloed

Passie voor Italian life-style. Herkenbare smaak van het terroir : een aroma van bloemen, een lichte kleur met een gouden gloed Passie voor Italian life-style Herkenbare smaak van het terroir : een aroma van bloemen, een lichte kleur met een gouden gloed Geproduceerd in het prosecco DOC gebied Vitamines, mineralen, planten ingrediënten,

Nadere informatie

De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero.

De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero. De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero. GROENTES Aardappelen Aardappelen, zoete Andijvie Artisjokken Asperge Bieten en bieten

Nadere informatie

Koolhydraten en suikers in brood

Koolhydraten en suikers in brood Inhoudsopgave en 3 Verschil tussen koolhydraten en suikers 3 en suikers in het lichaam 4 en suikers op het etiket 5 in brood 5 Functie van 6 Beweringen over suikers 7 en brood in een gezond en gevarieerd

Nadere informatie

Introductie van voeding na pancreatitis

Introductie van voeding na pancreatitis Introductie van voeding na pancreatitis Deze brochure is bedoeld voor patiënten die herstellende zijn van een alvleesklierontsteking (= pancreatitis). In deze brochure wordt uitgelegd hoe u het beste kunt

Nadere informatie

TOP 10 GEZONDE GEFERMENTEERDE GROENTE

TOP 10 GEZONDE GEFERMENTEERDE GROENTE TOP 10 GEZONDE GEFERMENTEERDE GROENTE Hoewel u gefermenteerde levensmiddelen in de supermarkt kunt kopen, zijn deze meestal gepasteuriseerd op hoge temperatuur waardoor de nodige vriendelijke bacteriën

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie L 269/3

Publicatieblad van de Europese Unie L 269/3 17.8.2004 Publicatieblad van de Europese Unie L 269/3 VERORDENING (EG) Nr. 1453/2004 VAN DE COMMISSIE van 16 augustus 2004 tot verlening van een permanente vergunning voor bepaalde toevoegingsmiddelen

Nadere informatie

Gentechproducten. Etikettering

Gentechproducten. Etikettering Gentechproducten en Etikettering Als consument heb je in principe keuzevrijheid: je koopt b.v. producten waarvan je weet dat ze goed zijn voor je gezondheid. Maar het kiezen is in de praktijk nog knap

Nadere informatie

WAT IS GENETISCHE MODIFICATIE?

WAT IS GENETISCHE MODIFICATIE? SPREEKBEURT OF WERKSTUK WAT IS GENETISCHE MODIFICATIE? Hier vind je informatie voor een spreekbeurt of werkstuk over genetische modificatie. De informatie is ingedeeld in stappen. Dit zijn de verschillende

Nadere informatie

CUVÉE VAN 4 MOUTEN NATUURLIJKE EN ARTISANALE PRODUCTIE TARWE ROGGE SPELT GERST

CUVÉE VAN 4 MOUTEN NATUURLIJKE EN ARTISANALE PRODUCTIE TARWE ROGGE SPELT GERST CUVÉE VAN 4 MOUTEN NATUURLIJKE EN ARTISANALE PRODUCTIE TARWE ROGGE SPELT GERST CRAFT-MALZ - ARTISANAAL - ONCONVENTIONEEL - MET HART EN ZIEL Op de biermarkt is de trend naar craft-bier gedurende de afgelopen

Nadere informatie

Waar leven is, zijn ook Enzymen

Waar leven is, zijn ook Enzymen Waar leven is, zijn ook Enzymen De verschillende functies van de Enzymen zijn ontelbaar veelzijdig, net zo als bij Microorganismen, maar Enzymen zijn geen Micro organismen. Het betreft hier dus geen levende

Nadere informatie

Bio-energie ketens: ethanol

Bio-energie ketens: ethanol Bio-energie ketens: ethanol Rob Bakker Business Unit Biobased Products Agrotechnology & Food Innovations Wageningen UR robert.bakker@wur.nl Overzicht Wat is ethanol? Eigenschappen Welke ketens? Huidige

Nadere informatie

Diabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl

Diabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl Diabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl h.pijl@lumc.nl Disclosure belangen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Inkomsten van boeken voor type 2 diabetes patiënten

Nadere informatie

06 - Informatie over voedselallergie

06 - Informatie over voedselallergie 06 - Informatie over voedselallergie Inhoud Wat zijn voedselallergenen?... 1 Wat weet men eigenlijk over voedselallergenen?... 2 Allergene verwantschappen... 4 Voedingsmiddelen die vaak allergieën veroorzaken...

Nadere informatie

VALORFOOD: Behandeling van industriële effluenten, rijk aan zware metalen, met behulp van brouwersgisten (S. cerevisiae)

VALORFOOD: Behandeling van industriële effluenten, rijk aan zware metalen, met behulp van brouwersgisten (S. cerevisiae) VALORFOOD: Behandeling van industriële effluenten, rijk aan zware metalen, met behulp van brouwersgisten (S. cerevisiae) Waarom zware metalen uit industrieel afvalwater verwijderen? 1. Toxiciteit Cu, Fe,

Nadere informatie

Afsluitende les. leerlingenhandleiding. Tandenstokerase +

Afsluitende les. leerlingenhandleiding. Tandenstokerase + Afsluitende les leerlingenhandleiding Tandenstokerase + Leerlingenhandleiding Introductie Enzymen zijn onmisbaar voor een goede werking van het lichaam. Een enzym is een eiwit dat chemische reacties versnelt

Nadere informatie

Bee Products. Forever I Bee Products

Bee Products. Forever I Bee Products Bee Products Forever Living Products biedt u 100% natuurlijke bijenproducten. Onze bijenkorven bevinden zich op een ideale locatie, in een zuivere omgeving die vrij is van pesticiden en andere verontreinigende

Nadere informatie

Food Information Regulation

Food Information Regulation Artikel ID: 21183 / 26377 Supplier ID: Bickery Food Group B.V. Crafted Chips Sea Salt Barcode: 8710296924509 Ingrediënten: aardappel, zonnebloemolie, zout, natuurlijke plantenextracten. Koel en droog bewaren.

Nadere informatie

2. HOOFDSTUK 1 : Micro-organismen en Microbiologie. 1.2 Micro-organismen als cellen (Editie 10 = 1.2)

2. HOOFDSTUK 1 : Micro-organismen en Microbiologie. 1.2 Micro-organismen als cellen (Editie 10 = 1.2) MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 1 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) LES 1 1. INLEIDING 2. HOOFDSTUK 1 : Micro-organismen en Microbiologie 1.2 Micro-organismen als cellen

Nadere informatie

Aantekeningen Hoofdstuk 1: Vier rijken Vergelijken KGT

Aantekeningen Hoofdstuk 1: Vier rijken Vergelijken KGT Aantekeningen Hoofdstuk 1: Vier rijken Vergelijken KGT 1.1 De tuin 1 Wat leeft er in een tuin? Organismen: dit zijn levende wezens zoals, planten, dieren, mensen, bacteriën en schimmels. Levenskenmerken:

Nadere informatie

CGM/ Advies: classificatie Zygosaccharomyces bailii

CGM/ Advies: classificatie Zygosaccharomyces bailii BEZOEKADRES: A. VAN LEEUWENHOEKLAAN 9 3721 MA BILTHOVEN POSTADRES: POSTBUS 578 3720 AN BILTHOVEN Aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Mevrouw dr. J.M. Cramer POSTBUS

Nadere informatie

40 jaar genome editing in industriële micro-organismen: what s new?

40 jaar genome editing in industriële micro-organismen: what s new? 40 jaar genome editing in industriële micro-organismen: what s new? Jack Pronk Afdeling Biotechnologie Amsterdam 7 september 2016 Industriële Biotechnologie microorganismen als celfabrieken Grondstof (

Nadere informatie

BOUWSTENEN VAN HET LEVEN

BOUWSTENEN VAN HET LEVEN BOUWSTENEN VAN HET LEVEN Pearson Basisboek Biologie 10voorBiologie VWO Hoofdstuk 1 L. Grotenbreg (MSc.) Bouwstenen van het leven Organische moleculen, groot of klein, bevatten chemische energie en zijn

Nadere informatie

Artikelnummer: EAN: Bamihappen Super

Artikelnummer: EAN: Bamihappen Super Homeko Namen Commerciele naam Wettelijke benaming diepgevroren mie snack Ingrediënten informatie water, bloem (tarwe, soja), Spaanse pepers, gedroogde groenten (ui, prei, groene bonen, tomaten, witte kool,

Nadere informatie

1. De invloed van de lichtintensiteit op de zuurstofproduktie bij waterpest (assimilatie)

1. De invloed van de lichtintensiteit op de zuurstofproduktie bij waterpest (assimilatie) Proef door een scholier 1798 woorden 9 augustus 2011 5,4 24 keer beoordeeld Vak Biologie Op school kregen wij een practicumdag, waarbij wij een van de onderstaande proefjes konden krijgen. Daarom had ik

Nadere informatie

Zoals we al verteld hebben gaan we onderzoeken uit welk groente of fruit het meeste bio-ethanol te verkrijgen is. We

Zoals we al verteld hebben gaan we onderzoeken uit welk groente of fruit het meeste bio-ethanol te verkrijgen is. We Profielwerkstuk door een scholier 3748 woorden 16 mei 2016 6,7 22 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Pulsar chemie Voorwoord Wij hebben voor het onderwerp bio-ethanol gekozen omdat het een actueel

Nadere informatie

Microben in voeding, transport en gezondheid

Microben in voeding, transport en gezondheid Microben in voeding, transport en gezondheid Van café tot ziekenhuis 24/09/2019 Arne Claes, dr. Liesbeth Demuyser en ir. Pauline Herpels VIB Vlaams Instituut voor Biotechnologie 5 universiteiten 8 onderzoekscentra

Nadere informatie

HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei (Hfst. 20) 18.4 Chemische controle van microbiële groei (= 20.4)

HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei (Hfst. 20) 18.4 Chemische controle van microbiële groei (= 20.4) MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 8 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei (Hfst. 20) 18.1 Warmtesterilisatie (= 20.1) 18.2 Sterilisatie

Nadere informatie

Artikelnummer: E5697 EAN: Curry Ketchup Can

Artikelnummer: E5697 EAN: Curry Ketchup Can Remia Remia Curry Ketchup is een zoete en pikante ketchup. Lekker bij een hamburger, hotdog of tosti. EAN: 8710448056973 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam Curry Ketchup

Nadere informatie

Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie

Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie donderdag 24 september, 2015 Agrivizier Jan-Henk Welink, ww.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl, 015 278 9205, j.h.welink@tudelft.nl

Nadere informatie

Food Information Regulation

Food Information Regulation Artikel ID: 9862203 Supplier ID: 95012 food atelier pretzelkoker Barcode: 8710296950126 TARWEmeel, plantaardig raapzaadolie, 3,6% zeezout, TARWEmoutbloem, gist, emulgator mono- en diglyceriden van vetzuren

Nadere informatie

Combitray Portion Pack Vrije uitloop ei, Tonijn, Kip- Kerrie 3x4x50 gram (Johma)

Combitray Portion Pack Vrije uitloop ei, Tonijn, Kip- Kerrie 3x4x50 gram (Johma) Combitray Portion Pack Kerrie gebruiker of voor de nodige variëteit. Beter Leven 2 sterren Voedingswaarde en 100 g 100 g 100 g energie (kj) 1188 1059 1466 energie (kcal) 287 255 354 vet totaal (g) 26,7

Nadere informatie

Vijgen en dadels delicatessen Art. n 133006

Vijgen en dadels delicatessen Art. n 133006 NV DIDDEN SA Gentsestwg 617-619 Chée de Gand Brussel 1080 Bruxelles Vijgen en dadels delicatessen Art. n 133006 Leverancier Didden nv Adres van leverancier : Genstesteenweg 617-619 1080 Brussel E-mail

Nadere informatie

VAN WAT KAN MEN FRUITWIJN MAKEN?

VAN WAT KAN MEN FRUITWIJN MAKEN? 1 VAN WAT KAN MEN FRUITWIJN MAKEN? Hard fruit appelen en peren Zacht fruit kersen, krieken, alle bessen, pruimen, sleedoorn, perzik, aardbeien. Druiven rode en witte Gedroogde vruchten krenten en rozijnen

Nadere informatie

PHA productie uit Organische reststromen. BIONND THE FUTURE. 8 mei 2014 Henk Doddema

PHA productie uit Organische reststromen. BIONND THE FUTURE. 8 mei 2014 Henk Doddema PHA productie uit Organische reststromen. BIONND THE FUTURE 8 mei 2014 Henk Doddema Meer dan 300 soorten bacteriën kunnen PHA s maken en opslaan in hun cellen Rhodomonas sp. Halomonas sp. Alcaligenes (nu

Nadere informatie

Food Information Regulation

Food Information Regulation Artikel ID: 8529235 Supplier ID: 4330 Artikelomschrijving: foodtr pita broodjes mini Barcode: 8719497702305 Tarwebloem (62%), water, gist, zout, dextrose. Droog, donker en koel bewaren (max. 25 C). Na

Nadere informatie

Herhaling leerstof / maatwerk. Les Voeding en vertering (Voedselproductie, bacteriën en schimmels Etiketten en achtergrondinformatie)

Herhaling leerstof / maatwerk. Les Voeding en vertering (Voedselproductie, bacteriën en schimmels Etiketten en achtergrondinformatie) Herhaling leerstof / maatwerk Les Voeding en vertering (Voedselproductie, bacteriën en schimmels Etiketten en achtergrondinformatie) Algemeen: Lees onderstaande tekst en uitleg door en beantwoord de vragen

Nadere informatie

Artikelnummer: EAN: Fritessaus bokaal

Artikelnummer: EAN: Fritessaus bokaal Gouda's Glorie De klassieke fritessaus is er natuurlijk ook in zo'n nieuwe, grote pot. EAN: 5411986204965 (CE), 5411986204972 (HE) Basisgegevens Commerciële naam 3l Wettelijke naam Functionele naam Merk

Nadere informatie

Fritessaus blauw 25% bag in box 7,5 lt

Fritessaus blauw 25% bag in box 7,5 lt Gouda's Glorie Sluit aan op de trend naar een iets zoetere fritessaus. Met 25% olie. EAN: 8722100226600 (CE) 8722100226600 (HE) Basisgegevens Commerciële naam 7,5 lt Wettelijke naam Functionele naam Merk

Nadere informatie

Wie weet nog raad met de koolhydraat? De laatste wetenschappelijke inzichten

Wie weet nog raad met de koolhydraat? De laatste wetenschappelijke inzichten Wie weet nog raad met de koolhydraat? De laatste wetenschappelijke inzichten Definitie Breder perspectief in de maatschappij Historische achtergrond: sportvoeding Nieuwe ontwikkelingen Voordelen Nadelen

Nadere informatie

Biotechnologie. havo 5

Biotechnologie. havo 5 Biotechnologie havo 5 In de biotechnologie wordt steeds vaker gebruikgemaakt van de unieke eigenschappen van microben. Producten en processen op basis van microben maken een groot deel uit van jouw dagelijks

Nadere informatie

Curry knijpkanjer 850 ml

Curry knijpkanjer 850 ml Gouda's Glorie Onze Knijpkanjer Curry behoort tot de meest geserveerde speciaalsauzen. EAN: 8722100028112 (CE), 8722100286864 (HE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam 850 ml

Nadere informatie

Gezonde Voeding Tips

Gezonde Voeding Tips Gezonde Voeding Tips Waarom is een gezond dieet zo belangrijk? A) Voorkom risico s op aandoeningen Weet je dat de meeste aandoeningen kunnen worden voorkomen? Voorbeelden hiervan zijn:» Hartaandoeningen»

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie VERORDENINGEN

Publicatieblad van de Europese Unie VERORDENINGEN L 79/4 NL VERORDENINGEN UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2019/454 VAN DE COMMISSIE van 20 maart 2019 tot verlening van een vergunning voor preparaten van alfa-amylase uit Bacillus amyloliquefaciens DSM 9553,

Nadere informatie

Verpakken Conserveren VW41

Verpakken Conserveren VW41 Verpakken Conserveren VW41 Vorige keer Wat hebben we al gedaan? Deze week Soorten bederf Voedselinfectie en voedselvergiftiging Pathogene micro-organsimen Conserveringstechnieken Verpakkingsproces Als

Nadere informatie

Unique features of several microbial -amylases active on soluble and native starch Sarian, Fean Davisunjaya

Unique features of several microbial -amylases active on soluble and native starch Sarian, Fean Davisunjaya Unique features of several microbial -amylases active on soluble and native starch Sarian, Fean Davisunjaya IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish

Nadere informatie

Curry Ketchup can 5 kg

Curry Ketchup can 5 kg Remia Remia Curry Ketchup is een zoete en pikante ketchup. Lekker bij een hamburger, hotdog of tosti. EAN: 8710448056911 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Curry Ketchup can 5 kg Wettelijke naam Functionele

Nadere informatie

Nederland importland. Landgebruik en emissies van grondstofstromen

Nederland importland. Landgebruik en emissies van grondstofstromen Nederland importland Landgebruik en emissies van grondstofstromen Vraagstelling en invulling Welke materiaalstromen naar en via Nederland veroorzaken wereldwijd de grootste milieudruk? Klimaat, toxische

Nadere informatie

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Toekomstige Biobased Materialen Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Geld verdienen met biomaterialen 23 november 2011 Groene grondstoffen in non-food toepassingen Zo oud als de mensheid!

Nadere informatie

Fritessaus blauw 25% bag in box 7,5 lt

Fritessaus blauw 25% bag in box 7,5 lt Gouda's Glorie Sluit aan op de trend naar een iets zoetere fritessaus. Met 25% olie. EAN: 8722100226600 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam 7,5 lt Fritessaus 25% vet Saus

Nadere informatie

Biomassa: brood of brandstof?

Biomassa: brood of brandstof? RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply

Nadere informatie

Eiwitbehoeftes van zwarte soldatenvlieg larven

Eiwitbehoeftes van zwarte soldatenvlieg larven Eiwitbehoeftes van zwarte soldatenvlieg larven Larven van de zwarte soldatenvlieg zijn in staat om heel wat verschillende reststromen om te zetten tot nutritionele biomassa. In het kader van de projecten

Nadere informatie

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook

Nadere informatie

Aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Mevrouw J.C. Huizinga-Heringa POSTBUS GX Den Haag

Aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Mevrouw J.C. Huizinga-Heringa POSTBUS GX Den Haag BEZOEKADRES: A. VAN LEEUWENHOEKLAAN 9 3721 MA BILTHOVEN POSTADRES: POSTBUS 578 3720 AN BILTHOVEN Aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Mevrouw J.C. Huizinga-Heringa

Nadere informatie

Alles begint bij de boer

Alles begint bij de boer 1 Battle of Concepts Bedenk een innovatief agrotoerisme concept Omgevingsverkenning In Nederland kennen wij agrotoerisme als wat er nu op de markt is. Maar buiten Nederland zijn er nog meer mogelijkheden

Nadere informatie

Boekverslag door O. 810 woorden 28 juni keer beoordeeld. Verslag Praktische Opdracht Ordening

Boekverslag door O. 810 woorden 28 juni keer beoordeeld. Verslag Praktische Opdracht Ordening Boekverslag door O. 810 woorden 28 juni 2016 0 keer beoordeeld Vak Biologie Verslag Praktische Opdracht Ordening Naam: Bregje Coremans Klas: M3b docent: Mr. Vissenberg datum: https://www.scholieren.com/verslag/96899

Nadere informatie

1 Grondstoffen Aardappelen Spinazie Appels Samenvatting 15

1 Grondstoffen Aardappelen Spinazie Appels Samenvatting 15 Inhoud Voorwoord 5 1 Grondstoffen 9 1.1 Aardappelen 10 1.2 Spinazie 12 1.3 Appels 14 1.4 Samenvatting 15 2 Productie van frites 17 2.1 Overzicht van de fritesproductie 18 2.2 Ingangscontrole 19 2.3 Sorteren,

Nadere informatie

Wat zijn biogene aminen?

Wat zijn biogene aminen? Biogene aminen Wat zijn biogene aminen? Biogene aminen zijn stoffen die van nature voorkomen in plantaardige en dierlijke producten. Ze komen ook van nature in het menselijk lichaam voor. Het zijn stoffen,

Nadere informatie

De Maillard reactie. Dit wordt een ingewikkeld verhaal, maar het is niet anders.

De Maillard reactie. Dit wordt een ingewikkeld verhaal, maar het is niet anders. De Maillard reactie Dit wordt een ingewikkeld verhaal, maar het is niet anders. Levensmiddelen kunnen bruin kleuren. We kennen allemaal wel wat voorbeelden: als je een appel dóórsnijdt wordt-ie na een

Nadere informatie