Nieuwe sanitatie in Nederland. Bert Palsma

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nieuwe sanitatie in Nederland. Bert Palsma"

Transcriptie

1 Nieuwe sanitatie in Nederland Bert Palsma

2 Conventioneel is fantastisch! Drinkwater; 125 l/p/dag 180 /jr Riolering 125/ jr RWZI 135/ jr 440,- / huishouden /jr 1 toilet spoeling (5 l) ~ 0,025 1 toilet spoeling (1 l) ~ 0,025 Geen enkele noodzaak tot verandering van het conventionele systeem; Goedkoop comfortabel veilig zeker.

3 Zo maar een paar rariteiten Betonnen buizen in slappe bodem leggen is lastig dus daar is financiële compensatie voor nodig. Persriolering in plaats van vacuümriolering Rijksheffing. Geen nieuwe studenten / werknemers. Geen water in de heffingsgrondslag RWZI Aanhaak / afhaak Geen water in het emissiebeleid Zware metalen in kunst (mest)

4 Zware metalen belasting landbouwgrond ten gevolge van P (65 kg/ha/jr) bemesting. mg/ha/jr struviet P-kunstmest runderdrijfmest humane urine 0 Cd Cr Hg Ni Pb As

5 Waarom nieuwe sanitatie? 1. Energie (opbrengst in plaats van consumptie) 2. N,P,K (kosten superfosfaat in 2008 gestegen met 800 %). 3. Hormoonverstoorders, geneesmiddelen, etc. 4. Oppervlaktewaterkwaliteit (normering zal strenger worden) 5. Waterbeheersing (regenwater /grondwater) scheiden van afvalwater

6 Wat is nieuwe sanitatie? Techniek Inzamelen van urine en/of faeces Inzamelen van andere waterstromen Verwerking (inclusief (her)gebruik) Veel opties. wat Context / alliantie / omgeving Drinkwater, afvalwater, landbouw, vast-afval, grondwater, oppervlaktewater, energie, Stad / platteland Logistiek Architectuur / stedenbouw Burgers, politiek, Emissies van enge stoffen uit andere sectoren hoe

7 Centrale vraag; Wil je over 30 jaar een zelfde soort inzameling, transport en zuivering van afvalwater als nu? Met: Energie prijs 2 tot 4 keer hoger RWZI s emissienorm van P=0,2 mg/l en N= 5 mg/l. Strenge emissie eisen voor zware metalen, bestrijdingsmiddelen, brandvertragers, medicijnen, hormoonverstorende stoffen, en pathogenen Drinkwater, riolering en zuivering 1000 huishdn/jr. Alle oppervlaktewater moet geschikt zijn voor recreatie. Prijs voor P en K 25 * hoger. Salarissen van civiel ingenieurs eindelijk hoger dan dat van advocaten en bedrijfskundigen.

8 Nee. Of misschien?. Dan had je gisteren moeten beginnen met het verkennen van andere opties. Er is nu eigenlijk niets te kiezen. Alles is eng nieuw, raar, vies, ingewikkeld, duur, onbekend,

9 Even afstand nemen; terug naar de basis

10 Poep en pies zijn heel erg vies 99% van de organisch materiaal (CZV) 99% van de pathogenen 80-95% van de N, P, K 95% van de hormoonverstorende stoffen 99% van de medicijnresten

11 Een vieze naald in een enorme hooiberg 1,5 Liter poep en pies (100 %) liter drinkwater (1.2 %) liter regenwater (0,6 %) liter oppervlaktewater / grondwater etc. (0,4 %)

12 Hoe kun je dat anders aanpakken? Source N en P emissiereductie samen met de landbouw Pharmafilter Medicijnen en hormoonverstoorders in vast (ziekenhuis)afval en afvalwater gezamenlijk aanpakken. Zwart water Sneek (water, energie, bouw,..)

13 Source huidige situatie Aanvoer N en P N ton N/jaar P ton P/jaar Mest Huidige situatie RWZI s Aanbod N en P: N ton N/jaar P ton P/jaar Landbouw Uitspoeling N en P: N ton N/jaar Afvoer / export : P 150 ton P/jaar N ton N/jaar Oppervlaktewater P ton P/jaar TOTAAL N en P: N Lozing N en P: N 900 ton N/jaar P 190 ton P/jaar ton N/jaar P 340 ton P/jaar

14 Source - verwerkingsconcept Aanvoer N en P N ton N/jaar P ton P/jaar Mest Urine RWZI s Aanbod N en P: N ton N/jaar P ton P/jaar SOURCE Landbouw Uitspoeling N en P: N ton N/jaar Afvoer / export : P 75 ton P/jaar N ton N/jaar Oppervlaktewater P ton P/jaar TOTAAL N en P: N Lozing N en P: N 810 ton N/jaar P 170 ton P/jaar ton N/jaar P 245 ton P/jaar -700 ton N/jaar -100 ton P/jaar

15 landbouw en RWZI geen tegenstelling Landbouw RWZI

16 Landbouw Maar een gezamenlijk onderdeel van probleem en oplossing. RWZI

17 Pharmafilter Problemen met goederen logistiek binnen het ziekenhuis Een gebrek aan liftcapaciteit Pathogenen en medicijnen in: Specifiek ziekenhuisafval Keukenafval Urine en faeces 3 keer een aparte logistiek en behandeling.

18 Pharmafilter concept Gebruik bio-disposables (po s, urinalen,..) Gooi alles bij elkaar Behandeling in combinatie. Voordeel: Efficiëntie (logistiek) Hygiëne en veiligheid Milieu (emissies en energie)

19 Pharmafilter

20 Pharmafilter resultaten Medicijnen verwijderd tot beneden detectielimieten. Röntgencontrastmiddelen 99,9% verwijderd Hormoonverstorende stoffen zo goed als volledig. activiteit wordt gemeten als ER- AR- en GR Calux verminderd met 99,993% 99,998%. BZV, P, N vergelijkbaar of beter dan bij een conventionele RWZI. Voorziene kostenbesparing in o.a. de logistiek is groter dan de kosten van investering en beheer.! Reductie van emissies een nuttig nevenresultaat!!

21 Waterschoon Sneek 250 huizen in Sneek Vacuüm toiletten (1 liter spoeling) Vacuüm riolering g/f vermaler Zwart water vergisting Struviet precipitatie Grijswater behandeling Benutting thermische en chemische energie.

22 Sneek resultaten Goed werkende afvalwaterzuivering Struviet geschikt voor hergebruik 25 % minder drinkwatergebruik Tevreden gebruikers

23 Sneek in context Bouw (vacuüm riolering ; (Casa Vita) Hergebruik P Opties voor GF afval Energie Acceptatie Regenwater!

24 Onze leraar `Niccolò Machiavelli ( ) De heerser (1513), hfst 6.

25 Machiavelli Men dient namelijk voor de ogen te houden dat niets qua voorbereiding moeilijker, qua succes twijfelachtiger en qua uitwerking gevaarlijker is dan zich opwerpen als iemand die vernieuwingen wil doorvoeren. Want hij die dat doet, heeft hen die van de oude toestand profiteren tot vijanden, terwijl hij slechts lauwe verdedigers vindt in hen die van de nieuwe toestand zouden kunnen profiteren: een lauwheid die gedeeltelijk voortkomt uit vrees voor de tegenstanders, die immers de wet aan hun kant hebben, en gedeeltelijk uit het wantrouwen van de mensen, die in feite pas geloven aan vernieuwing als zij deze in de werkelijkheid ervaren hebben.

26 Hoe ziet de toekomst er uit? Geen idee Luisteren Demonstreren Bruggen bouwen Vertrouwen Veilig, gezond, comfortabel en modern Mogelijkheid om te kiezen.

27 Geen tegenstelling Conventioneel Nieuw

28 Maar samenwerking Conventioneel Nieuw

29 Geen tegenstelling Centraal Decentraal

30 Centraal Maar een lokale afweging Decentraal

31 Ontmanteling van conventionele RWZI s vordert gestaag. - Tove Larsen / Judit Lienert

Nieuwe sanitatie. Conventionele sanitatie is geweldig. Of misschien?. Hoe kun je dat anders aanpakken? Waarom dan toch nieuwe sanitatie?

Nieuwe sanitatie. Conventionele sanitatie is geweldig. Of misschien?. Hoe kun je dat anders aanpakken? Waarom dan toch nieuwe sanitatie? Nieuwe sanitatie Bert Palsma STOWA 14-10-2015 Conventionele sanitatie is geweldig Drinkwater; 125 l/p/dag 200 /jr Riolering 195/ jr RWZI 175/ jr 575,- / huishouden /jr 1 toilet spoeling (5 l) ~ 0,025 1

Nadere informatie

Pharmafilter. april 2012

Pharmafilter. april 2012 Pharmafilter Resultaten DEMONSTRATIEPROJECT IN HET Reinier de Graaf Gasthuis Delft april 2012 Pharmafilter een schoner ziekenhuis, een schoner milieu Afval door de riolering afvoeren, voor een schoner

Nadere informatie

DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING

DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING INLEIDING Landustrie Sneek BV bezit een ruime hoeveelheid kennis en ervaring in het transporteren en behandelen van riool-

Nadere informatie

Afwegingen bij Afvalwaterzuivering

Afwegingen bij Afvalwaterzuivering Afwegingen bij Afvalwaterzuivering Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu De uitgangspunten voor de bescherming van het milieu tegen verontreiniging door de lozing van afvalwater zijn

Nadere informatie

grondstof? Afvalwater als Energie winnen uit afvalwater Verwijderen van medicijnen en hergebruik van meststoffen Veel mogelijkheden

grondstof? Afvalwater als Energie winnen uit afvalwater Verwijderen van medicijnen en hergebruik van meststoffen Veel mogelijkheden Afvalwater als grondstof? Energie winnen uit afvalwater Om energie uit afvalwater te winnen wordt het water van het toilet, eventueel gemengd met groente en fruitafval, vergist. Daarvoor worden een vacuümsysteem,

Nadere informatie

Standpunt Nieuwe Sanitatie

Standpunt Nieuwe Sanitatie Standpunt Nieuwe Sanitatie Vastgesteld door het college van dijkgraaf en hoogheemraden op 12 juni 2012. Inleiding Over de manier van inzameling- en zuivering van huishoudelijk afvalwater ontstaan nieuwe

Nadere informatie

Workshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs

Workshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs Workshop Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs Programma Welkom en opening Introductie mestverwerking MVI s Achtergronddocument:

Nadere informatie

Nieuwe stoffen in de waterketen. Jelle Roorda (MWH)

Nieuwe stoffen in de waterketen. Jelle Roorda (MWH) Nieuwe stoffen in de waterketen Jelle Roorda (MWH) Nieuwe stoffen, nieuwe routes! Jelle Roorda (MWH) Nieuwe stoffen Enge stoffen Vergeten stoffen (organische) microverontreinigingen Prioritaire stoffen

Nadere informatie

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Versie: 0.0 Datum: 21-4-2015 Auteur: Vrijgave: M.J.A. Rijpert T. Crum 1 IKN (Innovatie Kenniscentrum Nederland) Copier is de initiatiefnemer

Nadere informatie

Reinier de Graaf Gasthuis

Reinier de Graaf Gasthuis Reinier de Graaf Gasthuis Het meest duurzame ziekenhuis van Nederland Bron: Sterrengids voor Gastvrijheid 2012 Cradle2Cradle Café en de Zorg 26 maart 2013 Since 1252 1 Facts & Figures Reinier de Graaf

Nadere informatie

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding

Nadere informatie

Superlocal gesloten waterkringloop

Superlocal gesloten waterkringloop Superlocal gesloten waterkringloop 21 november 2018 Regiobijeenkomst nieuwe sanitatie Zuid-Nederland en België Ad de Man : Waterschapsbedrijf Limburg 2012 2015 : Wijk van Morgen Stappen in de tijd 2015-2016

Nadere informatie

Kansen voor de afzet van slib in de landbouw?

Kansen voor de afzet van slib in de landbouw? Kansen voor de afzet van slib in de landbouw? Platform Afvalwater Energie en Grondstoffen (11 okt. 16) Inge Regelink Wageningen Environmental Research (Alterra) Sludge2Soil (2016) TKI Deltatechnologie,

Nadere informatie

Waterschoon Noorderhoek Duurzaamheidanalyse. Jacobiene Ritsema

Waterschoon Noorderhoek Duurzaamheidanalyse. Jacobiene Ritsema Waterschoon Noorderhoek Duurzaamheidanalyse Jacobiene Ritsema 1 Onderzoeksvraag Hoe kan het project Waterschoon Noorderhoek worden omschreven en gewaardeerd voor (de verschillende aspecten van) duurzaamheid

Nadere informatie

De klimaatneutrale waterketen

De klimaatneutrale waterketen De klimaatneutrale waterketen Jos Frijns Lelystad, 13 februari 2009 Klimaatverandering: adaptatie ja, maar ook mitigatie Belang van mitigatie voor watersector Gevolgen worden vooral zichtbaar in de waterketen,

Nadere informatie

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Nederland is een land van water. Met veel beken, sloten en rivieren. Het water dat door deze beken, sloten en rivieren stroomt noemen we

Nadere informatie

Source. Dinsdag 24 mei Stowa Afvalwaterketen Symposium Marlies Kampschreur

Source. Dinsdag 24 mei Stowa Afvalwaterketen Symposium Marlies Kampschreur Source 1 Dinsdag 24 mei Stowa Afvalwaterketen Symposium Marlies Kampschreur Wat is SOURCE? 2 Simultaneous Removal of Human and Veterinary Pharmaceuticals and Nutrients ( ) Met medewerking van: Wat is SOURCE?

Nadere informatie

Forum relinen 2014. "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Huidige situatie. Opbouw. Visitatiecommissie.

Forum relinen 2014. Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid Huidige situatie. Opbouw. Visitatiecommissie. Forum Relinen & Rioolbeheer 2014 Datum: 20 november 2014 in Hotel Vianen Organisatie: Stichting Kenniscentrum Rioolrenovaties "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Wat is doelmatigheid?

Nadere informatie

Gezondheid en sanitatie. Imke Leenen

Gezondheid en sanitatie. Imke Leenen Gezondheid en sanitatie Imke Leenen Waarom aandacht hiervoor? 2 Maatschappij is in beweging: veranderend klimaat andere sanitatieconcepten verstedelijking duurzaamheid (terugwinning energie en stoffen)

Nadere informatie

Toelichting en motivatie

Toelichting en motivatie Toelichting en motivatie van partijen in het demonstratieproject voor Decentrale sanitatie en Hergebruik (DesaH) te Sneek. De proefinstallatie voor de verwerking van het toiletwater van 32 woningen. Dit

Nadere informatie

Nieuwe sanitatie en (energie)

Nieuwe sanitatie en (energie) Nieuwe sanitatie en (energie) prestatie boordelingsmethoden. STOWA afvalwaterketen symposium Jan de Wit, 24 mei 2011 Kom verder. Saxion. b lk d h d f l De bulk van de energie-inhoud van afvalwater Is thermisch

Nadere informatie

emissie broeikasgassen

emissie broeikasgassen Eco-efficiëntie van de industrie D index (=1) 12 11 1 9 8 7 6 5 21 22 23 24 26 27 26 bruto toegevoegde waarde totaal energiegebruik emissie fijn stof (M 2,5 ) emissie broeikasgassen emissie ozonprecursoren

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Hoe is de kwaliteit van het drinkwater in Nederland? Drinken van voldoende water is belangrijk voor je gezondheid. Nou hoor je altijd om je heen dat Nederland het schoonste drinkwater van de wereld heeft,

Nadere informatie

55e Vakantiecursus in Drinkwatervoorziening & 22e Vakantiecursus in Riolering en Afvalwaterbehandeling URINE APART INZAMELEN? Introductie Afvalwaterzuivering vindt zijn oorsprong in de behoefte om de stedelijke

Nadere informatie

Nieuwe sanitatie recreatieterreinen. Paul Telkamp 11 december 2014

Nieuwe sanitatie recreatieterreinen. Paul Telkamp 11 december 2014 Nieuwe sanitatie recreatieterreinen Paul Telkamp 11 december 2014 Project nieuwe sanitatie Onderzoek mogelijkheden innovatieve technieken inzamelen, transport en behandelen afvalwater recreatieterreinen.

Nadere informatie

Microverontreinigingen in RWA. Jeroen Langeveld

Microverontreinigingen in RWA. Jeroen Langeveld Microverontreinigingen in RWA Jeroen Langeveld Ketenaanpak medicijnresten Is ketenaanpak genoeg? Effluent niet enige lozingsroute Ibuprofen Is ketenaanpak genoeg? Effluent niet enige lozingsroute Carbamazepine

Nadere informatie

Live work care. First we shape our buildings. Thereafter they shape us. Winston Churchill. oorzaak & gevolg

Live work care. First we shape our buildings. Thereafter they shape us. Winston Churchill. oorzaak & gevolg Live work care First we shape our buildings. Thereafter they shape us. Winston Churchill oorzaak & gevolg Een compilatie Er is geen zaak of ze heeft een oorzaak. Nederlands spreekwoord Het een vloeit uit

Nadere informatie

> Retouradres Postbus EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

> Retouradres Postbus EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

HET BESTE MEDICIJN TER WERELD antwoordblad

HET BESTE MEDICIJN TER WERELD antwoordblad Opdracht 1 Weet jij waar je poep en plas blijft nadat je hebt doorgetrokken?. Bijvoorbeeld. Het verdwijnt in het riool. Dan gaat het naar de waterzuiveringsinstallatie. Wat is je eerste indruk van de sanitaire

Nadere informatie

Helofytenfilters voor N+P verwijdering en andere toepassingen. Studiedag Rietveldfilters in de Praktijk Johan Blom 4 november 2012

Helofytenfilters voor N+P verwijdering en andere toepassingen. Studiedag Rietveldfilters in de Praktijk Johan Blom 4 november 2012 Helofytenfilters voor N+P verwijdering en andere toepassingen Studiedag Rietveldfilters in de Praktijk Johan Blom 4 november 2012 Waar hebben we het over? Inventarisatie van Ecofyt: >800 helofytenfilters

Nadere informatie

Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte)

Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte) Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte) Infomoment 24 maart 2016 Buurtcentrum De Dijk, Blankenbergse

Nadere informatie

Laboratorium proeven kleine rioolbuizen. Jan Vreeburg, KWR/WUR Down the drain,

Laboratorium proeven kleine rioolbuizen. Jan Vreeburg, KWR/WUR Down the drain, 1 Laboratorium proeven kleine rioolbuizen Jan Vreeburg, KWR/WUR Down the drain, 19-4-2016 2 Waarom kleine rioolbuizen Kleiner is goedkoper Kleiner werkt beter Kleiner is duurzamer Maar. Kleiner levert

Nadere informatie

GEZONDHEID EN NIEUWE SANITATIE

GEZONDHEID EN NIEUWE SANITATIE GEZONDHEID EN NIEUWE SANITATIE Gezondheid meenemen in ontwerp en plannen Imke Leenen WAAROM AANDACHT HIERVOOR? Maatschappij is in beweging: Recreatie dichtbij/ water terug in de stad veranderend klimaat

Nadere informatie

Samenwerking voor een betere waterkwaliteit

Samenwerking voor een betere waterkwaliteit Dossier Medicijnresten uit water Ontwikkeling Toelating Fabrikage Distributie/ Opslag Voorschrijven Afleveren Gebruik Afval Zuivering Riool Zuivering Drinkwater wijze van toediening, dosering Overstort

Nadere informatie

Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3

Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3 Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3 Inhoud presentatie Waar gaat t om? Landelijke ketenaanpak Regionale aanpak Wat doet WSVV al? Wat staat er op stapel in 2017 en verder? Waterketen Watersysteem

Nadere informatie

voor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver

voor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver Mobiele waterzuivering voor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver ing Afvalwater zuiveren voor de deur Afvalwater zuiveren voor de deur? Niet

Nadere informatie

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Afvalwater zuiveren 1970-2030 Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Even voorstellen: Mathijs Oosterhuis (T32, 1993) Specialisatie: milieutechnologie 1999-2003 TNO-MEP 2003-heden Waterschap

Nadere informatie

Duurzame watersystemen

Duurzame watersystemen TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE Maar water kost toch niets? Waterverbruik en klimaatverandering Infrastructuur Drinkwater Afvalwater Hemelwater Waterverbruik en klimaatverandering Drinkwater

Nadere informatie

Hogeschool Plassen Een project van Hogeschool Windesheim

Hogeschool Plassen Een project van Hogeschool Windesheim Hogeschool Plassen Een project van Hogeschool Windesheim Bert Huizing De aanleiding Onlogisch, omslachtig, zeer milieu onvriendelijk Herkomst afvalwater Andere 8,2 (6%) In liters per persoon/dag en procenten

Nadere informatie

Informatieavond riolerings-en wegeniswerken Sanering Damstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau

Informatieavond riolerings-en wegeniswerken Sanering Damstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau Informatieavond riolerings-en wegeniswerken Sanering Damstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau Toelichting afkoppelen Wat is scheiden? Waarom scheiden? Wat is afkoppelen? Waarom afkoppelen? Stappenplan

Nadere informatie

Basisopleiding Riolering Module 1

Basisopleiding Riolering Module 1 Basisopleiding Riolering Module 1 Cursusboek Nieuwegein, 2013 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, augustus 2013 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein Versie 1.1 Niets

Nadere informatie

Potentiële samenwerking werkprocessen drinkwater

Potentiële samenwerking werkprocessen drinkwater Potentiële samenwerking werkprocessen drinkwater Symposium UvW en VNG Samenwerking in de praktijk 29 september 2011 Programma De kunst van het maken van drinkwater Samenwerking drinkwater, gemeenten en

Nadere informatie

Sneek Noorderhoek. Innovatief concept geëvalueerd. Gemeente Sudwest Fryslan De Wieren Desah bv SNN Provincie Friesland Wetterskip Fryslan

Sneek Noorderhoek. Innovatief concept geëvalueerd. Gemeente Sudwest Fryslan De Wieren Desah bv SNN Provincie Friesland Wetterskip Fryslan Sneek Noorderhoek Innovatief concept geëvalueerd Gemeente Sudwest Fryslan De Wieren Desah bv SNN Provincie Friesland Wetterskip Fryslan.. Inhoud Noorderhoek het concept Noorderhoek onderzoek en evaluatie

Nadere informatie

Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-

Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij

Nadere informatie

Nieuwe Sanitatie Apeldoorn 2

Nieuwe Sanitatie Apeldoorn 2 FFinal ina l re report p ort Stationsplein 89 POSTBUS 2180 3800 CD AMERSFOORT Nieuwe Sanitatie Apeldoorn 2 TEL 033 460 32 00 FAX 033 460 32 50 Nieuwe Sanitatie Apeldoorn 2 (NSA II) 2013 rapport 26 2013

Nadere informatie

Informatieavond Riolerings- en wegeniswerken Rozenlaan Resedalaan. Afkoppelingswerken op perceelsniveau

Informatieavond Riolerings- en wegeniswerken Rozenlaan Resedalaan. Afkoppelingswerken op perceelsniveau Informatieavond Riolerings- en wegeniswerken Rozenlaan Resedalaan Afkoppelingswerken op perceelsniveau Toelichting afkoppelen Scheiden/Afkoppelen, wat, waarom en hoe? Stappenplan Voorziene tussenkomsten

Nadere informatie

Afvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s

Afvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s In vogelvlucht Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s watersysteem De afvalwaterketen Wij beschouwen de afvalwaterketen als één geheel,

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 23 1. Inleiding

Nadere informatie

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa Nederland Circulair in 2050 Aan de slag met de uitdagingen uit Europa Recyclingsymposium 25 oktober 2017 Loek Knijff Ministerie van Infrastructuur en Milieu Probleem en aanpak Milieuwetgeving gaat vnl.

Nadere informatie

2 De zuivering van afvalwater Typen bedrijfsafvalwater De zuivering in vogelvlucht Afsluiting 21

2 De zuivering van afvalwater Typen bedrijfsafvalwater De zuivering in vogelvlucht Afsluiting 21 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Waterverontreiniging: aard en omvang 9 1.1 Oorzaken van de waterverontreiniging 9 1.2 Om welke stoffen gaat het? 10 1.3 Kengetallen van waterverontreiniging 12 1.4 Afsluiting

Nadere informatie

Riolerings- en wegeniswerken Gontrode Heirweg/ Vijverwegel/ Varingstraat

Riolerings- en wegeniswerken Gontrode Heirweg/ Vijverwegel/ Varingstraat Info-avond 24/04/2014 Riolerings- en wegeniswerken Gontrode Heirweg/ Vijverwegel/ Varingstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau 1 Toelichting afkoppelen Wettelijk kader Waarom scheiden? Wat is afkoppelen?

Nadere informatie

De rol van modellen in het beheer van de waterkwaliteit case WEISS. Colloquium Duurzaam ruimtegebruik In Vlaanderen Antwerpen 23/03/2018

De rol van modellen in het beheer van de waterkwaliteit case WEISS. Colloquium Duurzaam ruimtegebruik In Vlaanderen Antwerpen 23/03/2018 De rol van modellen in het beheer van de waterkwaliteit case WEISS Colloquium Duurzaam ruimtegebruik In Vlaanderen Antwerpen 23/03/2018 Inhoud Proloog Waterkwaliteitsbeleid in Vlaanderen Rol van modellen

Nadere informatie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Doelstelling thema bijeenkomst: Inzicht in ontwikkelingen bij overheid, industrie en agrarische sector Inzicht in kansen voor synergie

Nadere informatie

Mededeling aan het AB

Mededeling aan het AB WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Mededeling aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. voorth/2018.07124 Portefeuillehouder Onderwerp M. Bouts (Einde) Afvalstatus zuiveringsslib Agendapuntnr. 4.1 AB-vergadering

Nadere informatie

Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017

Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017 Het verbeteren van de waterkwaliteit; de rol van de landbouw Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017 Broos Water BV Als praktijkgericht kennis- en adviesbureau werken wij aan

Nadere informatie

Bedreigingen kwaliteit grondwater

Bedreigingen kwaliteit grondwater Bedreigingen kwaliteit grondwater Nico van der Moot Inhoud Introductie WMD - kentallen Grondwater: de bron voor drinkwater Ruimtelijk beleid Waterleidingland Leveringsgebied WMD Kentallen WMD Ruim 4.900

Nadere informatie

Inhoud lezing uitvoeringsprogramma diffuse bronnen waterverontreiniging (UP)

Inhoud lezing uitvoeringsprogramma diffuse bronnen waterverontreiniging (UP) Inhoud lezing uitvoeringsprogramma diffuse bronnen waterverontreiniging (UP) 1. Enkele uitgangspunten 2. Criteria probleemstoffen 3. Belangrijkste sectoren en hun probleemstoffen 4. Drie-deling in aanpak

Nadere informatie

Waarom zijn putdeksels rond? Over krokodillen, witte schapen en wc-papier in het riool.

Waarom zijn putdeksels rond? Over krokodillen, witte schapen en wc-papier in het riool. Waarom zijn putdeksels rond? Over krokodillen, witte schapen en wc-papier in het riool. Vroeger waren alle putdeksels vierkant. Tegenwoordig zijn ze vrijwel allemaal rond. Want een vierkante deksel kan

Nadere informatie

Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017

Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017 Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017 Afsluiting Doelgroepprogramma Vlaamse voedingsnijverheid (2011-2016) en Voorstelling IMA voeding 2017 28 maart 2017 Inleiding IMA Voeding 2017 is

Nadere informatie

Water Governance. Organisatie van waterbeheer, drinkwatervoorziening en afvalwaterbehandeling,

Water Governance. Organisatie van waterbeheer, drinkwatervoorziening en afvalwaterbehandeling, Water Governance Organisatie van waterbeheer, drinkwatervoorziening en afvalwaterbehandeling, als samenspel van politieke, bestuurlijke, sociaalmaatschappelijke en financiële elementen. www.watergovernancecentre.nl

Nadere informatie

Decentrale Sanitatie en Hergebruik (DeSaH/ DeSaR)

Decentrale Sanitatie en Hergebruik (DeSaH/ DeSaR) Decentrale Sanitatie en Hergebruik (DeSaH/ DeSaR) Jan Bargboer Wethouder CDA-CU Gemeente Sneek/ Gemeente Súdwest Fryslân Even voorstellen: Jan Bargboer Wethouder sinds april 2004 (CDA-CU) 1e periode als

Nadere informatie

Roelof J. Stuurman. 11 juli 2011

Roelof J. Stuurman. 11 juli 2011 Roelof J. Stuurman Een Proeftuin waarin toegepast innovatief onderzoek wordt gedaan om een gezonde energie- en waterneutrale Uithof te bereiken die geen nadelige invloed heeft op zijn omgeving en waar

Nadere informatie

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE 5 september 2016 Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE Steven Devoldere Aquafin Werken aan zuiver water Inleiding gemeente Oostkamp De werken,

Nadere informatie

MEDICIJNEN IN WATER EEN STAND VAN ZAKEN VAN DE KENNIS IN VLAANDEREN. Aalst, 25 November 2013

MEDICIJNEN IN WATER EEN STAND VAN ZAKEN VAN DE KENNIS IN VLAANDEREN. Aalst, 25 November 2013 MEDICIJNEN IN WATER EEN STAND VAN ZAKEN VAN DE KENNIS IN VLAANDEREN Aalst, 25 November 2013 Actie 7 LIFE+ 08 ENV-B-042 WEISS http://weiss.vmm.be weiss@vmm.be 09:30 Welkom en situering binnen WEISS Life+

Nadere informatie

2015 Wandelen voor Water. Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, samen met Wilde Ganzen

2015 Wandelen voor Water. Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, samen met Wilde Ganzen 2015 Wandelen voor Water Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, Twenterand, Wierden, samen met Wilde Ganzen Wat gaan we vandaag doen? Wat is Wandelen voor Water? Hoe is het eigenlijk bij ons? Voor

Nadere informatie

Schakel Activiteitenbesluit in beweging

Schakel Activiteitenbesluit in beweging Schakel Activiteitenbesluit in beweging Oefeningen agrarische lozingen. 1. Noem de activiteit in het Activiteitenbesluit (de paragraaftitel) waaronder deze lozing is opgenomen. 2. Geef per lozing aan of

Nadere informatie

Watertechniek en mestverwerking

Watertechniek en mestverwerking Watertechniek en mestverwerking Workshop Wetsus & Innovatienetwerk 27 juni 2012 Leon Korving combining scientific excellence with commercial relevance 1 Rioolwater vs mest Overeenkomsten: Herkomst (vnl.

Nadere informatie

MIRA-T Kwaliteit oppervlaktewater. Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten DPSIR

MIRA-T Kwaliteit oppervlaktewater. Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten DPSIR Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten belasting oppervlaktewater (1995=100) 120 100 80 60 40 P landbouw N landbouw N huishoudens P huishoudens CZV huishoudens N

Nadere informatie

Aquafin plant werken in uw buurt Infoavond Noordlaan Zwalm

Aquafin plant werken in uw buurt Infoavond Noordlaan Zwalm Aquafin plant werken in uw buurt Infoavond Noordlaan Zwalm Tom Deweirdt,Projectmanager Aquafin Dave Delrue, Projectmanager Farys 01/12/2016 Werken aan zuiver water 1. Waarom deze werken? 2. Wat gaat er

Nadere informatie

Hotspotanalyse; de bijsluiter

Hotspotanalyse; de bijsluiter Hotspotanalyse; de bijsluiter INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Bert Palsma 19-01-2018 STOWA Gevallen van Hotspot gemeld Hotspot is niet gevaarlijk voor de volksgezondheid. Symptoom; verlies van focus en doelgerichtheid.

Nadere informatie

Anders omgaan met VGS. Rémy Schilperoort

Anders omgaan met VGS. Rémy Schilperoort Anders omgaan met VGS Rémy Schilperoort Wat is Verbeterd Gescheiden Stelsel? 14-12-2016 2 Wat is Verbeterd Gescheiden Stelsel? standaard: 4 mm berging + 0,3 mm/h poc 14-12-2016 3 Varianten 14-12-2016 4

Nadere informatie

Energie uit afvalwater

Energie uit afvalwater Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie

Nadere informatie

Riolering 120 kilometer

Riolering 120 kilometer De gemeente Leiderdorp heeft 120 kilometer riolering onder de grond 1. 108 km vrijverval, waarvan ca. 80 km. gemengd riool en 28 km. (verbeterd-) gescheiden stelsel. 2. 12 km drukriolering. Vrijverval

Nadere informatie

Praktijktraject Uitgebreide techniek afvalwaterzuivering

Praktijktraject Uitgebreide techniek afvalwaterzuivering Praktijktraject Uitgebreide techniek afvalwaterzuivering voorbeeldopdracht Nieuwegein, 2012 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, september 2012 Groningenhaven 7 3433

Nadere informatie

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau 1 Toelichting afkoppelen Wat is scheiden en afkoppelen? Waarom scheiden?

Nadere informatie

Inhoud: MT-IBA (Multi Thread individuele behandeling van afvalwater) door Fiber Filtration member of the V&T Group

Inhoud: MT-IBA (Multi Thread individuele behandeling van afvalwater) door Fiber Filtration member of the V&T Group Inhoud: MT-IBA (Multi Thread individuele behandeling van afvalwater) door Fiber Filtration member of the V&T Group Inhoud : MT-IBA (Multi Thread individuele behandeling van afvalwater) p. 1 1. Wat houdt

Nadere informatie

Het GIOCA een weerbarstig veranderkundigproces hoe is het GIOCA geland in het AMC

Het GIOCA een weerbarstig veranderkundigproces hoe is het GIOCA geland in het AMC Het GIOCA een weerbarstig veranderkundigproces hoe is het GIOCA geland in het AMC Januari 2012 Henk Greuter, programmaleider KPI Waarom het GIOCA PATIENTGEORIENTEERD PROCES Heden: Diverse specialismen

Nadere informatie

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau Circulaire Economie Tilburg Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau 28 november 2017 Aanleiding Aanpak circulaire economie Tilburg (december 2016): Voedsel: minder voedselverspilling Consumptiegoederen

Nadere informatie

Melding Besluit lozen buiten inrichtingen. Introductie

Melding Besluit lozen buiten inrichtingen. Introductie Introductie Inleiding Met dit formulier kunt u melding doen van een lozing op de riolering, op of in de bodem op grond van het Besluit lozen buiten inrichtingen waarin de gemeente Purmerend bevoegd gezag

Nadere informatie

Synergie RWZI en mestverwerking

Synergie RWZI en mestverwerking Synergie RWZI en mestverwerking Opdrachtgevers Uitvoering LeAF Synchroniciteit Varkensmest Rioolwater Aanscherping mestbeleid Beleid op duurzaamheid druk op mestafvoer Rioolwater als bron Meer mestverwerking

Nadere informatie

Opkomende stoffen: hoe krijgen we de keten waterdicht? Marjan van Giezen Plv.dir. DG Water en Bodem Ministerie Infrastructuur en Water

Opkomende stoffen: hoe krijgen we de keten waterdicht? Marjan van Giezen Plv.dir. DG Water en Bodem Ministerie Infrastructuur en Water Opkomende stoffen: hoe krijgen we de keten waterdicht? Marjan van Giezen Plv.dir. DG Water en Bodem Ministerie Infrastructuur en Water Waterkwaliteit is verbeterd, als je terug kijkt... Na decennia slechte

Nadere informatie

In deze notitie wordt een overzicht gegeven van de mogelijke concepten, waarbij de nadruk ligt op het zogenaamde no-mix concept.

In deze notitie wordt een overzicht gegeven van de mogelijke concepten, waarbij de nadruk ligt op het zogenaamde no-mix concept. Notitie 178603-002 Betreft Project 'Het nieuwe plassen' - Keuze toilet-systeem dr.ir. J.H. Roorda (Jelle) - Grontmij Nederland bv 1 Aanleiding In het project Het nieuwe plassen worden de mogelijkheden

Nadere informatie

STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN

STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN 2017 Stichting Wateropleidingen, Oktober 2017 Nieuwegein Versie 6.1 Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,

Nadere informatie

Wereldlezing Nutriëntneutraal als ideaal in de circulaire economie. Van dead end naar kringloop in de waterketen

Wereldlezing Nutriëntneutraal als ideaal in de circulaire economie. Van dead end naar kringloop in de waterketen Wereldlezing Nutriëntneutraal als ideaal in de circulaire economie Van dead end naar kringloop in de waterketen Jan Weijma Wageningen University & Research Sub-department of Environmental Technology 1

Nadere informatie

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering Inleiding Je poetst je tanden en spoelt je mond. Hup, doorspoelen! Vieze handen? Flink wat zeep en de kraan open: hup, ook maar doorspoelen! Elke dag spoel jij vele liters schoon drinkwater door de wastafel,

Nadere informatie

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal)

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) LTO42 Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk,

Nadere informatie

NIEUW SANITATIE DICHTBIJ of VERAF?

NIEUW SANITATIE DICHTBIJ of VERAF? NIEUW SANITATIE DICHTBIJ of VERAF? Mark van Loosdrecht Bioprocestechnologie TU-Delft 1 RIONEDdag Februari 2007 RIOLERING / RWZI - 1 Systeem Samenstelling Debiet Temperatuur 2 1 VERANDERINGEN - Warmtewinning:

Nadere informatie

Kenniscentrum InfoMil afweging bij vergunningverlening

Kenniscentrum InfoMil afweging bij vergunningverlening Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu Kenniscentrum InfoMil afweging bij vergunningverlening 26 februari 2017 Inhoudsopgave afweging bij vergunningverlening 3 afweging bij vergunningverlening

Nadere informatie

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Versie: 0.1 Datum: 23-11-2015 Auteur: Vrijgave: P. Cleijne T. Crum 1 IKN (Innovatie Kenniscentrum Nederland) Copier is de initiatiefnemer

Nadere informatie

Impact van rwzi s op geneesmiddelconcentra5es in kwetsbaar oppervlaktewater

Impact van rwzi s op geneesmiddelconcentra5es in kwetsbaar oppervlaktewater Impact van rwzi s op geneesmiddelconcentra5es in kwetsbaar oppervlaktewater Lieke Coppens (KWR; Copernicus Ins4tuut Universiteit Utrecht), Jos van Gils (Deltares), Thomas ter Laak (KWR; Wageningen Universiteit),

Nadere informatie

Afvalwaterzuivering in het verschiet voor La Paz, Bolivia

Afvalwaterzuivering in het verschiet voor La Paz, Bolivia Afvalwaterzuivering in het verschiet voor La Paz, Bolivia Stefanie Stubbé (TU Delft, Wetsus Academy), Michel Riemersma, Cees Keetelaar (Royal HaskoningDHV), Jules van Lier (TU Delft) In La Paz kunnen 125.000

Nadere informatie

Samenscholing in de afvalwaterketen. een toekomstvisie

Samenscholing in de afvalwaterketen. een toekomstvisie Samenscholing in de afvalwaterketen een toekomstvisie Inhoudsopgave 1 Inleiding 1.1 Aanleiding 3 1.2 Ontwikkelingen 3 1.3 Samenwerking 4 1.4 Doel 4 1.5 Leeswijzer 4 2 Waar richt de aandacht zich op? 2.1

Nadere informatie

Milieuvervuiling. Planet

Milieuvervuiling. Planet Milieuvervuiling Planet 44 45 Milieuvervuiling Milieuvervuiling is al decennialang een Europees thema. Het is ook een thema waarop winst is geboekt; mede dankzij Europese regelgeving is de vervuiling aanzienlijk

Nadere informatie

EEN BODEM VOOR WATER

EEN BODEM VOOR WATER EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De

Nadere informatie

GRONDSTOFFEN UIT RIOOLSLIB. Leon Korving - Milieubeurs 2012-10 oktober 2012

GRONDSTOFFEN UIT RIOOLSLIB. Leon Korving - Milieubeurs 2012-10 oktober 2012 1 GRONDSTOFFEN UIT RIOOLSLIB Leon Korving - Milieubeurs 2012-10 oktober 2012 Inhoud 2 Grondstoffen uit de rioolwaterzuivering Voorbeeld: fosfaat Rol regelgeving RWZI of Grondstoffenfabriek? 3 www.grondstoffenfabriek.nl

Nadere informatie

GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse

GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering Heleen Pinkse Aanleiding Energiefabriek: Door toepassen van chemicaliën kan energiegebruik van de zuivering verminderen, maar..

Nadere informatie

Waterzuivering Westland Bijeenkomst 's-gravenzande

Waterzuivering Westland Bijeenkomst 's-gravenzande Waterzuivering Westland Bijeenkomst 7-12-2015 's-gravenzande Even voorstellen Bas Nanninga Hoogheemraadschap van Delfland Daan van Empel LTO Glaskracht Nederland Programma 19.30 uur Ontvangst en opening

Nadere informatie

Nieuwe stoffen. in ons water. Wat weten we ervan? Wat moeten we ermee? Wat doen we ermee? 2009

Nieuwe stoffen. in ons water. Wat weten we ervan? Wat moeten we ermee? Wat doen we ermee? 2009 Nieuwe stoffen in ons water Wat weten we ervan? Wat moeten we ermee? Wat doen we ermee? 2009 07 Perceptie belangrijker dan risicoberekening Prozac bij de vis Hormonen in water nachtmerrie voor natuur

Nadere informatie