Duurzame watersystemen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Duurzame watersystemen"

Transcriptie

1 TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE

2 Maar water kost toch niets?

3 Waterverbruik en klimaatverandering Infrastructuur Drinkwater Afvalwater Hemelwater

4 Waterverbruik en klimaatverandering Drinkwater in Nederland Verbruik liter/jaar Verlies 6% liter/jaar Winning 60-70% grondwater 30%-40% oppervlaktewater Drinkwaterbedrijven 10

5 1. Waterverbruik en klimaatverandering Waterverbruik Waterschaarste/bronnen, regenwater, afvalwater Infrastructuur en rol waterbedrijven, gemeenten en waterschappen Variabel maken tarieven Training regenwatersystemen

6 Waterverbruik en klimaatverandering Drinkwater in Nederland Bronnen staan onder druk Grondwater vervuiling, verdroging, verzilting Oppervlaktewater chemicaliën, hormonen/medicijnen, microplastics, vervuiling buitenland, lage waterstanden

7 Waterverbruik en klimaatverandering Afvalwater in Nederland Volume liter/jaar Gemeente riolering Waterschappen 352 RWZI s Belasting 60% vuil water 40% regenwater

8 Waterverbruik en klimaatverandering Afvalwater in Nederland Terugwinning Water Warmte Biomassa Stikstof + fosfaat Cellulose Bioplastics. Negatieve waarde Microplastics Medicijnen Hormonen Drugsresten.

9 Waterverbruik en klimaatverandering Afvalwater in Nederland Lozing op oppervlaktewater Lineair systeem

10 Waterverbruik en klimaatverandering Hemelwater in Nederland Volume 850mm/m² Nederland totaal liter/jaar Bebouwd 8% Volume bebouwd liter/jaar

11 Waterverbruik en klimaatverandering Hemelwater in Nederland Klimaatverandering/opwarming Meer regen Extremere buien Langere droge en natte periodes

12 Waterverbruik en klimaatverandering Grote afvoer regenwater lastig Extreme buien snelle afvoer Toename van verharding/verstening 8% bebouwd, 60 70% privaat Verdwijnen watergangen, grotere riolering niet op pieken berekend Oppervlaktewatersysteem tot zeker hoogte

13 Hemelwater in Nederland Regenwater is lastig snelle afvoer Riolering niet klimaatbestendig

14

15 Waterverbruik en klimaatverandering Conclusies: 1. Fantastische waterinfrastructuur in Nederland, maar onnatuurlijk en onhoudbaar 2. Urgentie ontstaat vanuit klimaatverandering

16 Schade bij ongewijzigd beleid

17 De uitdagingen

18 De uitdagingen BREAAM Circulaire economie

19 2. Duurzaam bouwen en circulair water BREAAM Circulaire economie Training regenwatersystemen

20 2. Duurzaam bouwen en circulair water BREAAM Circulaire economie Training regenwatersystemen

21 Circulaire economie Behoud van waarde Geen verspilling van bronnen/grondstoffen circulair water

22 Circulair water Trias Aqua

23 De stad als ecosysteem Stad Wijk/bedrijventerrein Gebouwen groot ecosysteem sub-ecosysteem kleinste ecosysteem

24 De stad als ecosysteem Ontwerpen van klein naar groot: Woning wijk - stad Natuurlijk principe Maar: Andersom denken/weg van infrastructuur Geïntegreerde oplossingen privaat en publiek Verschil bestaand/nieuw

25 Circulair water Trias Aqua

26 Ontwerpprincipes circulair watersysteem Gebouwen 1. Waterbesparing 2. Groene daken + gebruik van regenwater + infiltratie 3. Gescheiden afvoer grijs en zwart water + hergebruik

27 Ontwerpprincipes circulair watersysteem Gebouwen weinig tot geen toevoer gebiedsvreemd water/mogelijk geen drinkwaterleiding geen afvoer regenwater van privaat terrein/geen HWA-riool klein DWA-riool/vacuümsysteem

28 Ontwerpprincipes circulair watersysteem Alle techniek is beschikbaar Sociale impact Verschil nieuwbouw bestaande bouw

29 Circulair water Trias Aqua

30 Waterbesparing

31 Waterbesparing

32 Resultaat waterbesparing Besparing drinkwater 50% Vermindering afvalwater 50%

33 Circulair water Trias Aqua

34 Regenwatersysteem

35 Regenwatersysteem Retentie + verdamping CO₂-opname + O₂-productie Minder hittestress

36 Regenwatersysteem

37 Regenwatersysteem toilet, wasmachine, tuin

38 Regenwatersysteem douchen

39 Regenwatersysteem utiliteit

40 Regenwaterinfiltratie

41 Resultaat regenwatersystemen Besparing drinkwater 50-95% Verlaging afvoer regenwater 100%

42 Circulair water Trias Aqua

43 Zuivering en hergebruik afvalwater Biologische zuivering

44 Zuivering en hergebruik afvalwater

45 Resultaat afvalwatersystemen Verlaging afvoer afvalwater tot 100% Hergebruik van water en nutriënten Energieterugwinning: warmte en biomassa

46 Verandering watersystemen Verschuiving watersystemen van Centraal (infrastructuur) naar decentraal Publiek naar privaat Gebouwen en terreinen Waterneutraliteit Circulariteit Watertransitie volgt energietransitie

47 Verandering watersystemen Investeringen: verschuiving publiek naar privaat Exploitatiekosten gebouwen omlaag Drinkwater Riool- en zuiveringsheffing Energieverbruik Energieopbrengst

48 Projecten

49 Vragen?

BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE

BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE 2. Duurzaam bouwen en circulair water BREAAM Circulaire economie Training regenwatersystemen 2. Duurzaam bouwen en circulair water BREAAM

Nadere informatie

BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE

BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE 5. Samenstelling regenwatersystemen Ronde 2 Regenwatersystemen Calculatie regenwatersystemen Praktijkvoorbeelden Business case straat

Nadere informatie

Ruimtelijke Adaptatie en andere ontwikkelingen. Nan Zevenhek Algemeen Bestuur waterschap De Dommel 24 november 2017

Ruimtelijke Adaptatie en andere ontwikkelingen. Nan Zevenhek Algemeen Bestuur waterschap De Dommel 24 november 2017 Ruimtelijke Adaptatie en andere ontwikkelingen Nan Zevenhek Algemeen Bestuur waterschap De Dommel 24 november 2017 Index Wat is Ruimtelijke Adaptatie Waarom is het nodig en wat kost het? Invloed van belastingheffing

Nadere informatie

Programma Water en klimaatveranderingen

Programma Water en klimaatveranderingen Programma Water en klimaatveranderingen Ger Renkens / Luuk Postmes 7 juni 2016 Doel Beschermen van de volksgezondheid en het milieu en het leveren van een bijdrage aan het in stand houden en verbeteren

Nadere informatie

Roelof J. Stuurman. 11 juli 2011

Roelof J. Stuurman. 11 juli 2011 Roelof J. Stuurman Een Proeftuin waarin toegepast innovatief onderzoek wordt gedaan om een gezonde energie- en waterneutrale Uithof te bereiken die geen nadelige invloed heeft op zijn omgeving en waar

Nadere informatie

Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-

Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij

Nadere informatie

Regenwaterhergebruik in Vlaanderen

Regenwaterhergebruik in Vlaanderen Regenwaterhergebruik in Vlaanderen Wendy Francken Directeur VLARIO Inhoud Wetgevend kader Draagvlak Enkele technische aspecten Kosten en baten Duurzaamheid Wetgevend kader Waarom afkoppelen? vermindering

Nadere informatie

KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN

KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN AKKOORDEN EN GREEN DEALS Rafaël Lazaroms Coördinator Energie en duurzaamheid Unie van Waterschappen 1. Duurzaamheid en taken waterschappen 2. Duurzame ambities in akkoorden

Nadere informatie

EEN BODEM VOOR WATER

EEN BODEM VOOR WATER EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De

Nadere informatie

Riolerings- en wegeniswerken Gontrode Heirweg/ Vijverwegel/ Varingstraat

Riolerings- en wegeniswerken Gontrode Heirweg/ Vijverwegel/ Varingstraat Info-avond 24/04/2014 Riolerings- en wegeniswerken Gontrode Heirweg/ Vijverwegel/ Varingstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau 1 Toelichting afkoppelen Wettelijk kader Waarom scheiden? Wat is afkoppelen?

Nadere informatie

Energie uit afvalwater

Energie uit afvalwater Energie uit afvalwater Energie uit afvalwater Warm afvalwater verliest een groot deel van zijn warmte in de afvoer en het riool. Als we deze warmte weten terug te winnen, biedt dat grote mogelijkheden

Nadere informatie

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Versie: 0.0 Datum: 21-4-2015 Auteur: Vrijgave: M.J.A. Rijpert T. Crum 1 IKN (Innovatie Kenniscentrum Nederland) Copier is de initiatiefnemer

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BEHEER VAN HET REGENWATER IN DE OPENBARE RUIMTE HERFST 2018 Uitdagingen van een gedecentraliseerd beheer van het regenwater Anne-Claire DEWEZ Department Water, Leefmilieu Brussel

Nadere informatie

U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale procedure.

U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale procedure. datum 31-3-2014 dossiercode 20140331-63-8729 Geachte heer/mevrouw Jeroen Overbeek, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale

Nadere informatie

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Nederland is een land van water. Met veel beken, sloten en rivieren. Het water dat door deze beken, sloten en rivieren stroomt noemen we

Nadere informatie

Nieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel

Nieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel Nieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel Het veranderende klimaat en de verstedelijking brengen grote uitdagingen met zich mee. Regenbuien worden steeds extremer en komen vaker voor, met

Nadere informatie

Forum relinen 2014. "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Huidige situatie. Opbouw. Visitatiecommissie.

Forum relinen 2014. Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid Huidige situatie. Opbouw. Visitatiecommissie. Forum Relinen & Rioolbeheer 2014 Datum: 20 november 2014 in Hotel Vianen Organisatie: Stichting Kenniscentrum Rioolrenovaties "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Wat is doelmatigheid?

Nadere informatie

DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING

DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING INLEIDING Landustrie Sneek BV bezit een ruime hoeveelheid kennis en ervaring in het transporteren en behandelen van riool-

Nadere informatie

datum dossiercode Samenvatting van de watertoets (normale procedure)

datum dossiercode Samenvatting van de watertoets (normale procedure) datum 14-4-2014 dossiercode 20140414-63-8811 Samenvatting van de watertoets (normale procedure) In dit document vindt u een samenvatting van de door u ingevulde gegevens op de website www.dewatertoets.nl.

Nadere informatie

Informatieavond riolerings-en wegeniswerken Sanering Damstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau

Informatieavond riolerings-en wegeniswerken Sanering Damstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau Informatieavond riolerings-en wegeniswerken Sanering Damstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau Toelichting afkoppelen Wat is scheiden? Waarom scheiden? Wat is afkoppelen? Waarom afkoppelen? Stappenplan

Nadere informatie

Water in Klavertje 4

Water in Klavertje 4 Niels van Geenhuizen Coördinator milieu & duurzaamheid DCGV Projectleider Water en Energie Water in Klavertje 4 Maximaal zelfvoorzienend 24 september 2013 Agenda Wie zijn Greenport Venlo/ Klavertje 4 Ambities

Nadere informatie

Regenwater een hemels geschenk. Subsidiemogelijkheden voor hergebruik en afkoppeling afvoer

Regenwater een hemels geschenk. Subsidiemogelijkheden voor hergebruik en afkoppeling afvoer Regenwater een hemels geschenk Subsidiemogelijkheden voor hergebruik en afkoppeling afvoer Hergebruik en afkoppelen van regenwater Bouw- of verbouwplannen? Maak meteen uw regenwaterafvoer klimaatbestendig!

Nadere informatie

SPARK - riothermie. 29 september 2014. Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727

SPARK - riothermie. 29 september 2014. Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 SPARK - riothermie 29 september 2014 Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 Tauw introductie TAUW BV In Top 10 van Nederlandse ingenieursbureau sinds 1928 750 medewerkers Integer Professioneel Maatschappelijk

Nadere informatie

Afkoppelen: naar een

Afkoppelen: naar een Infovergadering Aquafin - Afkoppelen: naar een integrale Afkoppelen: naar een zorg voor water integrale zorg voor water dienst mobiliteit en duurzaamheid stadsbestuur Ronse Infovergadering Aquafin - Afkoppelen:

Nadere informatie

Standpunt Nieuwe Sanitatie

Standpunt Nieuwe Sanitatie Standpunt Nieuwe Sanitatie Vastgesteld door het college van dijkgraaf en hoogheemraden op 12 juni 2012. Inleiding Over de manier van inzameling- en zuivering van huishoudelijk afvalwater ontstaan nieuwe

Nadere informatie

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 Voorstellen multifunctionele landbouw functieverandering landschappelijke inpassing gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Naar een klimaatbestendig Eindhoven. Luuk Postmes 19 mei 2015

Naar een klimaatbestendig Eindhoven. Luuk Postmes 19 mei 2015 Naar een klimaatbestendig Eindhoven Luuk Postmes Speerpunten Eindhoven op watergebied Klimaatverandering Wateroverlast zomerse buien Hittestress Droogtestress Duurzame stad: Energie neutraal Grondstoffen

Nadere informatie

VERGROENING, WAAROM IS DAT NODIG? Foto: Henri Cormont

VERGROENING, WAAROM IS DAT NODIG? Foto: Henri Cormont VERGROENING, WAAROM IS DAT NODIG? Foto: Henri Cormont 27 november 2017 Amar Sjauw En Wa - Windhorst Vergroening, waarom is dat nodig? Hoe is het gesteld met het klimaat en wat voor impact heeft dat op

Nadere informatie

Burgers en de circulaire (water)economie

Burgers en de circulaire (water)economie De burger van de Toekomst (2018) I WP3 1 31 mei 2018 Burgers en de circulaire (water)economie Zorgen, wensen, behoeften en (actie)bereidheid dr. Stijn Brouwer dr. Bas van Vliet Mr. dr. Nicolien van der

Nadere informatie

Waterschappen en Energieakkoord

Waterschappen en Energieakkoord Waterschappen en Energieakkoord Energiekansen in het Waterbeheer Hennie Roorda/Rafaël Lazaroms Unie van Waterschappen mei 5, 2014 1 Waar staan de waterschappen voor? Waterveiligheid (veilig wonen en werken

Nadere informatie

Sanering Sint-Katarina-Houtem Infoavond 1

Sanering Sint-Katarina-Houtem Infoavond 1 Sanering Sint-Katarina-Houtem Infoavond 1 Michaël Buset, projectmanager 9-7-2018 Werken aan zuiver water 1. Waarom deze werken? 2. Wat gaat er veranderen? 3. Hoe zullen de werken verlopen? Waarom deze

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar

Nadere informatie

U heeft een watertoets uitgevoerd op de website Op basis van deze toets volgt u de normale procedure.

U heeft een watertoets uitgevoerd op de website   Op basis van deze toets volgt u de normale procedure. datum 26-2-2014 dossiercode 20140226-63-8538 Geachte heer/mevrouw L. Smoors, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale procedure.

Nadere informatie

Een klimaatactieve wijk

Een klimaatactieve wijk Een klimaatactieve wijk 7 februari 2018 Hiltrud Pötz Totaal verhard Thema: Water Uitdaging Klimaatverandering: - meer neerslag in korte tijd, wateroverlast - langere periodes van droogte Oplossing Wijk

Nadere informatie

12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort

12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort 12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort 12.1 Inleiding Gemeenten hebben de taak om hemelwater en afvalwater in te zamelen. Het hemelwater wordt steeds vaker opgevangen in een separaat hemelwaterriool. Vanuit

Nadere informatie

Raming totaalproject: 6.277.804 EUR

Raming totaalproject: 6.277.804 EUR Project gemeente Schelle: Wegen- en rioleringsproject Steenwinkelstraat, Tuinlei, Hulstlei, A. Rodenbachplaats en Hoge Weg - Aanleg gescheiden riolering en wegenis - Status ontwerpfase - Raming totaalproject:

Nadere informatie

Werken in Kleit. Aanleg gescheiden riolering in Kleitkalseide - Lievevrouwdreef. Sophie Coene

Werken in Kleit. Aanleg gescheiden riolering in Kleitkalseide - Lievevrouwdreef. Sophie Coene Werken in Kleit Aanleg gescheiden riolering in Kleitkalseide - Lievevrouwdreef Sophie Coene Werken aan zuiver water De werken Impact op het dagelijks leven Resultaat Nieuwe wegenis Afkoppelen 15-12-2010

Nadere informatie

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering

Nadere informatie

DE VOORDELEN VAN VERGROENEN

DE VOORDELEN VAN VERGROENEN DE VOORDELEN VAN VERGROENEN Groen draagt bij aan klimaatbestendig inrichten Laura Kleerekoper 5 april 2017 1 WAAROM GROEN? BATEN VAN GROEN GROENADVIEZEN 2 WAAROM GROEN? 10-15 C verlaging van de gevoelstemp.

Nadere informatie

12/02/2014. Bewonersvergadering Bouwen waterzuiveringsinstallatie omgeving Herentalsebaan en Dijkstraat te Zandhoven

12/02/2014. Bewonersvergadering Bouwen waterzuiveringsinstallatie omgeving Herentalsebaan en Dijkstraat te Zandhoven 12/02/2014 Bewonersvergadering Bouwen waterzuiveringsinstallatie omgeving Herentalsebaan en Dijkstraat te Zandhoven 1 Inhoud presentatie 1. Voorstelling Pidpa Riolering 2. Voorstelling van het project

Nadere informatie

BergBezinkBassin Zie toelichting in begrippenlijst bij bergbezinkbassin.

BergBezinkBassin Zie toelichting in begrippenlijst bij bergbezinkbassin. Bijlage 1 Afkortingen en begrippen Afkortingen AWZI Zie RWZI BBB (v)brp CZV DWA DOB GRP HWA / RWA IBA KRW MOR NBW (-Actueel) OAS RIONED BergBezinkBassin Zie toelichting in begrippenlijst bij bergbezinkbassin.

Nadere informatie

EVA-Lanxmeer: Resultaten

EVA-Lanxmeer: Resultaten Voorbeeldprojecten EVA-Lanxmeer: Resultaten EVA-Lanxmeer: Resultaten EVA-Lanxmeer Madeleine d Ersu Data Locatie: EVA-Lanxmeer, Culemborg Contact: Stichting EVA Opdrachtgever: Gemeente Culemborg Stadsontwerp:

Nadere informatie

Doortocht Itegem - Aanleg riolering en wegenis - Voorstelling bewonersvergadering 25 april 2013

Doortocht Itegem - Aanleg riolering en wegenis - Voorstelling bewonersvergadering 25 april 2013 Doortocht Itegem - Aanleg riolering en wegenis - Voorstelling bewonersvergadering 25 april 2013 Inhoud presentatie 1. Voorstelling Pidpa Riolering 2. Gescheiden riolering 3. Afkoppelingspremie 4. Vragen?

Nadere informatie

Gemeentelijk Riolerings Plan

Gemeentelijk Riolerings Plan Gemeentelijk Riolerings Plan 2018-2022 dorpspraat over aanpak van wateroverlast Laren, maart en april 2018 Programma deel 1: kaders en historie deel 2: wat gebeurt er? deel 3: welke oplossingen? deel 4:

Nadere informatie

een wadi voor de opvang van regenwater meer extreem natte periodes

een wadi voor de opvang van regenwater meer extreem natte periodes In gewone woonwijken verzamelt het regenwater zich vanaf daken en straten in de riolering, waarna het naar het oppervlaktewater of samen met het huishoudelijke afvalwater naar een rwzi stroomt. In het

Nadere informatie

Presentatie GRP Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman

Presentatie GRP Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman Presentatie GRP 2016-2020 Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman Programma Inhoud Waarom een nieuw GRP? Evaluatie afgelopen planperiode Een gezonde leefomgeving Een veilige leefomgeving:

Nadere informatie

09/06/2015. Bewonersvergadering Wegenis- en rioleringswerken in de Akkerstraat (deel) te Malle

09/06/2015. Bewonersvergadering Wegenis- en rioleringswerken in de Akkerstraat (deel) te Malle 09/06/2015 Bewonersvergadering Wegenis- en rioleringswerken in de Akkerstraat (deel) te Malle 1 Inhoud presentatie 1. Voorstelling van het project 2. Detail voorstelling (door studiebureau) 3. Voorstelling

Nadere informatie

Energy Balance Assessment Tool

Energy Balance Assessment Tool Energy Balance Assessment Tool Energy Balance Assessment Tool (EBAT) Verbruik van verschillende soorten energie in de waterkringloop: een Excel tool Energy Balance Assessment Tool (EBAT) Waarom is EBAT

Nadere informatie

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater

Nadere informatie

Waterparagraaf Heistraat Zoom

Waterparagraaf Heistraat Zoom Waterparagraaf Heistraat Zoom In Zeelst aan de Heistraat is een ontwikkeling gepland. Voor deze ontwikkeling dient een omgevingsvergunning te worden opgesteld waarvan deze waterparagraaf onderdeel uit

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte)

Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte) Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte) Infomoment 24 maart 2016 Buurtcentrum De Dijk, Blankenbergse

Nadere informatie

Routeschema. Even oefenen: schakel de keten aan elkaar. Ketenregie Van de regen in de drup?

Routeschema. Even oefenen: schakel de keten aan elkaar. Ketenregie Van de regen in de drup? Routeschema Even oefenen Ketengedoe Kijk op de waterketen Neem stelling Ketenregie Van de regen in de drup? Vincent Damen De Processpecialisten Even oefenen: schakel de keten aan elkaar Gemeenten zijn

Nadere informatie

VERSLAG ADVIES AFKOPPELING

VERSLAG ADVIES AFKOPPELING VERSLAG ADVIES AFKOPPELING GEGEVENS PAND Adres:... Kadasternummer/Perceelnummer:.. Gegevens eigenaar : Naam :... Adres + gemeente :... Tel. / GSM :... E-mail :... Gegevens huurder (indien van toepassing)

Nadere informatie

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE 5 september 2016 Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE Steven Devoldere Aquafin Werken aan zuiver water Inleiding gemeente Oostkamp De werken,

Nadere informatie

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Ruud Bartholomeus, 21 maart 2019, Utrecht 1 Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Balans tussen watervraag en wateraanbod Ruud Bartholomeus, namens collega s 2 Balans tussen watervraag en wateraanbod

Nadere informatie

De klimaatneutrale waterketen

De klimaatneutrale waterketen De klimaatneutrale waterketen Jos Frijns Lelystad, 13 februari 2009 Klimaatverandering: adaptatie ja, maar ook mitigatie Belang van mitigatie voor watersector Gevolgen worden vooral zichtbaar in de waterketen,

Nadere informatie

1) Gaat het om een ruimtelijk plan dat uitsluitend een functiewijziging van bestaande bebouwing inhoudt? nee

1) Gaat het om een ruimtelijk plan dat uitsluitend een functiewijziging van bestaande bebouwing inhoudt? nee datum 16-5-2013 dossiercode 20130516-34-6989 Tekenen: Heeft u een beperkingsgebied geraakt? Welke gemeente omvat het grootste deel van het door u getekende plangebied? Winsum Vragen: 1) Gaat het om een

Nadere informatie

Waterbewustzijn Molenhoek. Rogér Derksen

Waterbewustzijn Molenhoek. Rogér Derksen Waterbewustzijn Molenhoek Rogér Derksen 1 AGENDA MOLENHOEK KLIMAATBEWUSTZIJN 1. Voorstelrondje 2. Presentatie en achtergrond 3. Vragen 2 Voorstellen Rogér Derksen Projectleider civiele techniek, adviseur

Nadere informatie

Betreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding

Betreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding Bijlage Afwatering terreinverharding D1 Notitie Referentienummer Datum Kenmerk 11 augustus 2014 153681 Betreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding

Nadere informatie

Infovergadering project: Betonweg Ellikom. Doortocht centrum Ellikom

Infovergadering project: Betonweg Ellikom. Doortocht centrum Ellikom Infovergadering project: Betonweg Ellikom Doortocht centrum Ellikom Infrax Elektriciteit Aardgas Kabeltelevisie Riolering De taken van Infrax riolering Investeringen Onderhoud en exploitatie Project ontwerpen

Nadere informatie

Energie uit afvalwater

Energie uit afvalwater Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie

Nadere informatie

Naar een energieneutrale waterkringloop. Een stip op de horizon

Naar een energieneutrale waterkringloop. Een stip op de horizon Naar een energieneutrale waterkringloop Een stip op de horizon Een stip op de horizon Energie in de kringloop waterschap Regge en Dinkel en waterschap Groot Salland werken aan initiatieven op het gebied

Nadere informatie

Louis Huybrechtsstraat - Aanleg riolering en wegenis -

Louis Huybrechtsstraat - Aanleg riolering en wegenis - Project Borsbeek: Louis Huybrechtsstraat - Aanleg riolering en wegenis - 1 Inhoud presentatie 1. Voorstelling Pidpa Riolering 2. Louis Huybrechtsstraat 3. Gescheiden riolering 4. Afkoppeling praktisch

Nadere informatie

Basisopleiding Riolering Module 1

Basisopleiding Riolering Module 1 Basisopleiding Riolering Module 1 Cursusboek Nieuwegein, 2013 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, augustus 2013 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein Versie 1.1 Niets

Nadere informatie

Klimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen

Klimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen Nationaal Congres Sanitaire Technieken 2017 Klimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen Samenstelling: Will Scheffer (TVVL) Presentatie: Oscar Nuijten (Edu4Install/TVVL) met o.a. informatie

Nadere informatie

Beter omgaan met hemelwater

Beter omgaan met hemelwater Beter omgaan met hemelwater Informatie over het afkoppelen van het dakoppervlak Wat kunt u doen? Van alles eigenlijk. Een van de gemakkelijkste dingen die u gewoon thuis kunt doen, is de regenpijp doorzagen.

Nadere informatie

Rioleringsproject Kiezel

Rioleringsproject Kiezel Rioleringsproject Kiezel HidroRio Meerhout 18/11/2013 1 Pidpa-Riolering Beheer van rioleringen door pidpa: Riolen Huisaansluitingen Grachten Straatkolken Pompstations KWZI s IBA s 32 gemeentes in de provincie

Nadere informatie

INDELING INLEIDING (AANLEIDING?) GRONDWATERBEHEER IN DELEN DE WATERWET OVERLAST EN ONDERLAST: DE PROBLEMEN VERBONDEN.

INDELING INLEIDING (AANLEIDING?) GRONDWATERBEHEER IN DELEN DE WATERWET OVERLAST EN ONDERLAST: DE PROBLEMEN VERBONDEN. INDELING Grondwaterbeheer in de stad: een kans Peter den Nijs Inleiding Grondwaterbeheer in de stad: een kans Beleid grondwater stedelijk gebied Het wordt alleen maar slechter Afsluiting en vragen Grondwaterbeheer

Nadere informatie

Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018

Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018 Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018 In gesprek over het water(peil) in De Haak, Zegveld en alternatieven voor het toekomstig waterpeil Programma Welkom

Nadere informatie

Aquafin plant werken in uw buurt Infoavond Noordlaan Zwalm

Aquafin plant werken in uw buurt Infoavond Noordlaan Zwalm Aquafin plant werken in uw buurt Infoavond Noordlaan Zwalm Tom Deweirdt,Projectmanager Aquafin Dave Delrue, Projectmanager Farys 01/12/2016 Werken aan zuiver water 1. Waarom deze werken? 2. Wat gaat er

Nadere informatie

Regenwatersystemen op de testbank

Regenwatersystemen op de testbank Regenwatersystemen op de testbank Harry van Luijtelaar Stichting RIONED RIONEDdag, 5 februari 215 Overzicht presentatie Aanleiding Rekentool (testbank) Extreme buien Vergelijken functioneren systemen Conclusies/lessen

Nadere informatie

Memorandum voor de volgende gemeentelijke legislatuur. AquaFlanders Desguinlei 250, 2018 Antwerpen Tel

Memorandum voor de volgende gemeentelijke legislatuur. AquaFlanders Desguinlei 250, 2018 Antwerpen Tel Memorandum voor de volgende gemeentelijke legislatuur Inhoud 1. AquaFlanders - Memorandum 2. Investeren in riolering en hemelwater verhoogt de leefbaarheid 3. Waarom investeren in riolering noodzakelijk

Nadere informatie

Informatieavond riolerings- en wegeniswerken. Bloemekeswijk Fase II

Informatieavond riolerings- en wegeniswerken. Bloemekeswijk Fase II Informatieavond riolerings- en wegeniswerken Bloemekeswijk Fase II Waarom zijn we hier samen? Partners? Waarom deze werken? Wat zal er veranderen? Wanneer zullen de werken starten? Afkoppelingswerken op

Nadere informatie

Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3

Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3 Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3 Inhoud presentatie Waar gaat t om? Landelijke ketenaanpak Regionale aanpak Wat doet WSVV al? Wat staat er op stapel in 2017 en verder? Waterketen Watersysteem

Nadere informatie

Memo. Figuur 1 Overzicht plangebied en omgeving (bron: googlemaps) blad 1 van 7

Memo. Figuur 1 Overzicht plangebied en omgeving (bron: googlemaps) blad 1 van 7 Memo nummer water 1 datum 15 juli 2013 aan Arno Derks Croonen van Arjan van Beek Oranjewoud kopie Ruud van Hoek Oranjewoud project Haalbaarheidsstudie Prodrive Ekkersrijt gemeente Son projectnummer 252510

Nadere informatie

Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade.

Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade. Doelen Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. 2. Geen (onaanvaardbare) economische schade of maatschappelijke hinder door wateroverlast. Bescherm volksgezondheid Beperk overlast

Nadere informatie

Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel

Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel Voor: Opgesteld door: Versie 1 (14-06-2012) Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel Dit document bevat 11 bladzijden. Ons kenmerk: 19312RA-MW-LED

Nadere informatie

De brongerichte aanpak van de waterproblematiek Visie vanuit de gewestelijke overheid

De brongerichte aanpak van de waterproblematiek Visie vanuit de gewestelijke overheid De brongerichte aanpak van de waterproblematiek Visie vanuit de gewestelijke overheid Ingeborg Barrez Diensthoofd uitbouw en beheer saneringsinfrastructuur Inhoud Een brongerichte aanpak Visie Scheiden

Nadere informatie

Pidpa Riolering in Zoersel: Wijk Kapellenhof - Aanleg riolering -

Pidpa Riolering in Zoersel: Wijk Kapellenhof - Aanleg riolering - Pidpa Riolering in Zoersel: Wijk Kapellenhof - Aanleg riolering - Voorstelling infovergadering bewoners 23 januari 2012 Inhoud presentatie 1. Voorstelling Pidpa Riolering 2. Wijk Kapellenhof 3. Gescheiden

Nadere informatie

De Veranderende Zorgplicht

De Veranderende Zorgplicht De Veranderende Zorgplicht Ede 23 april 2015 Frans Debets Debets b.v. i.s.m. Een korte versie van een cursus op 14 juni 1- De Veranderende Waterwetwetgeving 1. Achtergronden en betekenis van de veranderingen

Nadere informatie

Gemeente Brasschaat: Wegen- en rioleringswerken in Voshollei-Vosholdal

Gemeente Brasschaat: Wegen- en rioleringswerken in Voshollei-Vosholdal Gemeente Brasschaat: Wegen- en rioleringswerken in Voshollei-Vosholdal 21/06/2017 1 Inhoud presentatie 1. Voorstelling Pidpa Riolering 2. Gescheiden stelsel 3. Afkoppeling praktisch 4. Vragen? 2 Voorstelling

Nadere informatie

Nieuwe sanitatie en energie

Nieuwe sanitatie en energie Nieuwe sanitatie en energie Agenda Wat? Waarom? Hoe? Energie Wij zijn de eerste generatie die de gevolgen van klimaatverandering merkt, en de laatste generatie die er iets aan kan doen. Barack Obama UN

Nadere informatie

Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater

Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Aquarama Trade Fair TNAV Workshop 23 oktober 2014 Coos Wessels Toiletpapier in afvalwater 10 tot 14 kg per persoon per jaar

Nadere informatie

leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren

leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft met water Door veranderende weersomstandigheden en toekomstige ontwikkelingen in de waterwetgeving, moet iedere gemeente een

Nadere informatie

Sneek Noorderhoek. Innovatief concept geëvalueerd. Gemeente Sudwest Fryslan De Wieren Desah bv SNN Provincie Friesland Wetterskip Fryslan

Sneek Noorderhoek. Innovatief concept geëvalueerd. Gemeente Sudwest Fryslan De Wieren Desah bv SNN Provincie Friesland Wetterskip Fryslan Sneek Noorderhoek Innovatief concept geëvalueerd Gemeente Sudwest Fryslan De Wieren Desah bv SNN Provincie Friesland Wetterskip Fryslan.. Inhoud Noorderhoek het concept Noorderhoek onderzoek en evaluatie

Nadere informatie

Project te Zoersel: Brakenberg Lage Weg - Aanleg Riolering en wegenis - Voorstelling bewonersvergadering 11 september 2013

Project te Zoersel: Brakenberg Lage Weg - Aanleg Riolering en wegenis - Voorstelling bewonersvergadering 11 september 2013 Project te Zoersel: Brakenberg Lage Weg - Aanleg Riolering en wegenis - Voorstelling bewonersvergadering 11 september 2013 Inhoud presentatie 1. Voorstelling Pidpa Riolering 2. Voorstelling van het project

Nadere informatie

HET KLIMAAT PAST OOK IN UW STRAATJE

HET KLIMAAT PAST OOK IN UW STRAATJE 1 HET KLIMAAT PAST OOK IN UW STRAATJE Landelijk dag over Ruimtelijke adaptatie 19 januari 2017 Jeroen Kluck en Laura Kleerekoper Hogeschool van Amsterdam En een heel team Lisette klok Wiebe Bakker Ronald

Nadere informatie

Ontsluiting regenwater Bloemekeswijk. Lisa Vanhaute Bram Quaghebeur

Ontsluiting regenwater Bloemekeswijk. Lisa Vanhaute Bram Quaghebeur Ontsluiting regenwater Bloemekeswijk Lisa Vanhaute Bram Quaghebeur Waarom zijn we hier samen? Wie zijn wij? Waarom deze werken? Wat gaat er veranderen? Afkoppelingen op privé Wegeniswerken Vragenronde

Nadere informatie

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld

Nadere informatie

Gemeente Schilde: Wegen- en rioleringswerken Cirkellaan, De Singel, Den Aard (deel) en de Baron Delbekelaan (deel)

Gemeente Schilde: Wegen- en rioleringswerken Cirkellaan, De Singel, Den Aard (deel) en de Baron Delbekelaan (deel) Gemeente Schilde: Wegen- en rioleringswerken Cirkellaan, De Singel, Den Aard (deel) en de Baron Delbekelaan (deel) 24/10/2018 1 Inhoud presentatie 1. Voorstelling Pidpa Riolering 2. Gescheiden riolering

Nadere informatie

grondstof? Afvalwater als Energie winnen uit afvalwater Verwijderen van medicijnen en hergebruik van meststoffen Veel mogelijkheden

grondstof? Afvalwater als Energie winnen uit afvalwater Verwijderen van medicijnen en hergebruik van meststoffen Veel mogelijkheden Afvalwater als grondstof? Energie winnen uit afvalwater Om energie uit afvalwater te winnen wordt het water van het toilet, eventueel gemengd met groente en fruitafval, vergist. Daarvoor worden een vacuümsysteem,

Nadere informatie

Water is onmisbaar! actieve mkb/kmo s. Dankzij EU-beleid meer banen en groei in de watersector. JOUW MENING TELT EN JOUW ACTIES OOK

Water is onmisbaar! actieve mkb/kmo s. Dankzij EU-beleid meer banen en groei in de watersector. JOUW MENING TELT EN JOUW ACTIES OOK Dankzij EU-beleid meer banen en groei in de watersector. 9 000 actieve mkb/kmo s bijna 500 000 banen JOUW MENING TELT Met het waterbeleid en de maatregelen van de EU krijgt iedereen inspraak door middel

Nadere informatie

CAMPUS-park Delft TU Noord

CAMPUS-park Delft TU Noord TU Noord klimaatadaptatie & gebiedsontwikkeling - Kanaalweg 2 SCHIE DUWO Botanische Tuin OPGAVE KLIMAATADAPTATIE In het kader van het project Klimaatadaptatie Delft is een studie verricht naar de gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Regenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder

Regenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder in de tuin Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder Wateroverlast door verandering van het klimaat Een wadi is een verlaging in een grasveld of tuin, waar water

Nadere informatie

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau 1 Toelichting afkoppelen Wat is scheiden en afkoppelen? Waarom scheiden?

Nadere informatie

Restwarmte en riothermie

Restwarmte en riothermie Restwarmte en riothermie Early Morning Toast Bijeenkomst Stichting kiemt, netwerk Arnhem Hoenderloo, 26 maart 2014 Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 Tauw introductie TAUW BV In Top 10 van Nederlandse

Nadere informatie

Water in Enschede feiten, cijfers en trends

Water in Enschede feiten, cijfers en trends Water in Enschede feiten, cijfers en trends 1 Inhoudsopgave Inleiding Inleiding...3 Situatie Enschede...4 Van ontwerp naar beheer...10 Knelpunten...16 Trends en Innovatie...20 Dat staat als een paal boven

Nadere informatie

Pidpa Riolering in Malle: Leegstede - Eertbolweg - Aanleg riolering -

Pidpa Riolering in Malle: Leegstede - Eertbolweg - Aanleg riolering - Pidpa Riolering in Malle: Leegstede - Eertbolweg - Aanleg riolering - Voorstelling infovergadering bewoners 22 november 2011 Inhoud presentatie 1. Voorstelling Pidpa Riolering 2. Leegstede - Eertbolweg

Nadere informatie