Realisatie jaarplan Koers 2010: inhoudelijk Jaarverslag 2010

Transcriptie

1 Realisatie jaarplan Koers 2010: inhoudelijk Jaarverslag 2010 april 2011

2

3 Realisatie jaarplan Koers 2010: inhoudelijk Jaarverslag 2010 Brainport Development NV Emmasingel 11 Postbus CD Eindhoven T +31 (0) F +31 (0) I

4 Verslag goedgekeurd door de Raad van Commissarissen d.d Verslag ter informatie aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders d.d

5 Voorwoord van de Raad van Commissarissen Terugkijkend op het eerste operationele jaar van de ontwikkelorganisatie nieuwe stijl Brainport Development NV kan met recht gesteld worden dat de nieuwe vennootschap de hoog gespannen verwachtingen waar heeft kunnen maken. Na de officiële start als een nieuwe fusievennootschap op 1 januari 2010 is er door de organisatie hard gewerkt aan het verwezenlijken van de doelen zoals die voor haar en voor de Brainport Eindhoven regio als geheel door het bestuur van de stichting Brainport zijn gesteld. Dat de voor het jaar 2010 gestelde inhoudelijke doelen voor het overgrote deel zijn bereikt kunt u in het hierachter liggende verslag nalezen. Meer bijzonder is dat deze resultaten zijn verwezenlijkt in een jaar waarin factoren van interne en externe aard extra aandacht en inspanning vergden. Voor wat betreft de externe verzwarende factoren speelde uiteraard nog steeds de negatieve invloed van de economische recessie een rol. Het bedrijfsleven maar zeker ook de kennis- en onderwijsinstellingen en de overheden werden door de economische omstandigheden, die leidden tot lagere omzetten c.q. (dreigende) lagere bijdragen van (hogere) overheden, wat meer terughoudend in het toezeggen van de bijdragen aan nieuwe projecten en programma s. Deze lijn lijkt zich overigens, en dan met name voor wat betreft de overheidsbijdragen, ook voort te zetten in De kansen voor extra middelen voor de doorontwikkeling van onze regio lijken dan ook te liggen in Brussel. Vanuit het Brainport Eindhoven EU Office Brussels zal hieraan in het belang van de regio met verstrekte aandacht worden gewerkt. Het jaar 2010 vroeg voor wat betreft de interne organisatie een grote inzet van medewerkers en directie; niet alleen voor het integreren van de verschillende administratieve processen en systemen maar ook voor personele zaken zoals bijvoorbeeld de ontwikkeling van een nieuw functiehuis voor de organisatie was ook het jaar waarin Brainport Development werd verzocht om het secretariaat te voeren voor de ministeriele opdracht Brainport 2020 die aan de heer Van Gijzel, voorzitter van de stichting Brainport en burgemeester van de gemeente Eindhoven, werd verstrekt. Geïnspireerd door de opdrachtnemer en onder de bezielende leiding van de Brainport 2020-voorzitter Jan Zuidam is door Brainport Development het allereerste concept van Brainport 2020: Visie, strategieën uitvoering kort voor Nieuwjaar 2011 opgeleverd. Bijzonder veel lof voor deze prestatie gaat naar de voorzitter en het secretariaat, maar ook het bestuur van de stichting Brainport verdient in dit kader zeker een plek in de schijnwerpers. De door hen geleverde inzet, permanente betrokkenheid en steun aan het intensieve proces heeft mede geleid tot het bijzondere resultaat dat in het voorjaar van 2011 in het Evoluon te Eindhoven aan minister Verhagen is gepresenteerd. Brainport 2020 is een volgende, logische stap op een koers die al in de jaren 90 van de vorige eeuw vanuit de sterke Triple Helix-samenwerking in de regio Eindhoven werd ingeslagen en die voortbouwt op de Brainport Navigator 2013, Lissabon voorbij!. Voor de doorontwikkeling van Brainport Eindhoven is Brainport 2020 van groot belang. Tegelijkertijd is het van het grootste belang om in Triple Helix-verband met een integrale aanpak vanuit de kracht van aanwezige sterke kernen in de 21 gemeenten te blijven acteren. De stichting Brainport is, binnen de Brainport 2020-strategie, verankerd in de regio Eindhoven. Brainport Development NV heeft de kennis, ervaring en middelen om deze strategische focus in de regio in resultaten om te zetten. Dat is de bestaansreden van Brainport Development NV. Daarnaast kan de vennootschap 1

6 Zuidoost-Nederland behulpzaam zijn door te kapitaliseren op haar lange ervaring die zij in Brainport Eindhoven heeft opgedaan. De Raad van Commissarissen heeft er in het drukke jaar 2010 op toegezien dat de hierboven aangetipte extra inspanningen die nodig waren niet zouden leiden tot een verminderde aandacht voor het bereiken van de doelen zoals gesteld in het door de aandeelhouders vastgestelde jaarplan van de vennootschap. Zoals blijkt uit de resultaten is de aandacht voor die doelen niet verwaterd, ondanks alle extra inzet ging de normale bedrijfsvoering, de uitvoering van de in het jaarplan vastgelegde activiteiten, onveranderd door. Uiteraard kan een bottom up Triple Helix-aangestuurde netwerkorganisatie alleen maar functioneren en resultaten bereiken in nauwe samenwerking met haar partners die allen hetzelfde gezamenlijke Brainport-doel voor ogen hebben. Wederzijds vertrouwen en respect staan daarbij centraal. De Raad van Commissarissen concludeert dat het wederzijds vertrouwen en respect tussen partijen in Brainport Eindhoven alleen maar toeneemt. Zij heeft dan ook met genoegen de door de aandeelhouders opgedragen rol voor de Triple Helix ontwikkel- en uitvoeringsorganisatie Brainport Development NV mogen vervullen. De Raad dankt met name de aandeelhouders van de vennootschap voor het in hen gestelde vertrouwen. Rest mij om namens de Raad, de directie en medewerkers te danken voor de getoonde inzet en hen veel succes te wensen bij het aangaan van de nieuwe uitdagingen voor 2011 en verder. Namens de Raad van Commissarissen. J.F. Sistermans Eindhoven, april

7 Directieverslag Brainport Development in 2010: Ontwikkelen en vooruitzien In 2010 is flinke voortgang geboekt op zowel het bereiken van de doelen, zoals geformuleerd in het eerste jaarplan van Brainport Development NV, als op de implementatie van de fusie tussen Brainport Operations BV en NV REDE die per 1 januari 2010 ook juridisch een feit werd. Opening kantoor in De Admirant Op 16 februari 2010 werd het kantoor van Brainport Development in De Admirant te Eindhoven officieel geopend door de toenmalige Minister van Economische Zaken, mevr. M. van der Hoeven. In en vanuit dit Brainporthuis is het afgelopen jaar intensief samengewerkt door vele partijen uit bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden. Het onderstreept onze positie als vooruitstrevende netwerkorganisatie die verbindt, partijen bij elkaar brengt en waarde toevoegt. Of het nu gaat om rechtstreekse diensten aan het Midden- en Kleinbedrijf of om de ontwikkeling van projecten en programma s, de strategie, de public affairs of de communicatie. Essentieel is dat vele honderden partijen uit de Triple Helix direct, en een veelvoud hiervan indirect, zijn betrokken bij de realisatie van de Brainport ambities. Ondernemers, kennisinstellingen, bedrijven en burgers plukken hier de vruchten van; nu en in de toekomst. Groei activiteiten De omvang van onze activiteiten als Brainport Development NV steeg met zo n 20%, dankzij de verwerving van meer projectmiddelen, vanuit een gelijkblijvende basis. Dat betekende dat we meer activiteiten konden ontplooien en resultaten behaalden met dezelfde basiscapaciteit die hiervoor overigens een kritische randvoorwaarde vormt. Intern op orde De interne organisatie is het afgelopen jaar doorontwikkeld met de integratie van ICT en een nieuwe, nog beter toegeruste opzet voor de financiële administratie. Ultimo 2010 was ook een eenduidig beloningsbeleid ingevoerd op basis van een nieuw functiehuis voor de nieuwe organisatie. Herstel brengt doelen in zicht Twee doelen stonden in het Jaarplan 2010 van Brainport Development centraal: het behoud en de ontwikkeling van talent en behoud en versterking van Onderzoek en Ontwikkeling in Brainport. Dit tegen de achtergrond van de groei van de internationale concurrentiekracht als Europese innovatieregio, het bevorderen van New Business en de groei van nieuwe en innovatieve bedrijven. Gemeten volgens de indicatoren in het Meerjarenplan liggen we grotendeels op schema. Onze jaardoelen zijn veelal gehaald en op onderdelen zelfs overtroffen. Industrie en industrie uit het dal: Werkgelegenheid groeit bovengemiddeld Op regionaal niveau zien we economisch herstel terug in de positieve ontwikkeling van de industrie. In 2009 was er weer bescheiden groei in de speerpuntsectoren. In 2010 zien we landelijk een duidelijke omzetgroei van 70% in de machinebouw, die in belangrijke mate in Brainport is gevestigd. In de industrie algemeen is er een toename van 20%; in de automotive een herstel van zo n 35%. Er kwamen vorig jaar veel nieuwe bedrijven bij, vooral in de zakelijke dienstverlening (900), maar minder dan in Netto daalde het aantal vestigingen met 20. De werkloosheid in de regio daalde met 8% sterker dan in de rest van Nederland (5%). Het aantal openstaande vacatures steeg met 11% tegenover een landelijke daling met 10%. De R&D uitgaven van grote bedrijven liepen terug. In vergelijking met de omzet was deze daling echter relatief beperkt en kwam herstel in zicht. 3

8 Sterke Europese positie: Toekenning KIC s InnoEnergy en ICT Binnen Europa onderscheidt de regio zich door een relatief lage werkloosheid en een hoog aantal patenten. In 2010 zijn twee Europese knowledge innovation communities (KIC s), respectievelijk op het gebied van InnoEnergy en ICT toegewezen, verbonden aan de TU/e in Brainport. Overheids (crisis)maatregelen zijn effectief Hoezeer overheidsmaatregelen, waarvoor door bedrijven, kennisinstellingen en regionale overheden gezamenlijk is gepleit, geholpen hebben in het behouden en ontwikkelen van talent, marktaandeel en R&D, is terug te zien in de mate waarin hiervan door bedrijven in de regio gebruik is gemaakt. Dit geldt zowel voor Deeltijd-WW, als ook voor de Kenniswerkersregeling en de High Tech top projecten (in totaal 280 mln. Euro) waarvan ca. 2/3 e in Brainport neersloeg. Dankzij publiek private inzet konden met regionale fondsen in het kader van Pieken in de Delta bedrijven/kennisinstellingen blijven innoveren in samenwerkingsprojecten. Investeren in de toekomst: Impulsen voor solar en automotive Om in te zetten op nieuwe mogelijkheden voor de High Tech keten, maakten we ons onder andere sterk voor zonne-energie. We ondersteunden het aantrekken van het FOM-instituut en delen van ECN evenals de oprichting van de Solliance cluster (TNO, universiteit, bedrijven) met essentiële provinciale support. Met het opstellen van het businessplan voor Automotive Facilities Brainport (4 laboratoria en een incubator) werd 9 mln. Euro cofinanciering van het Rijk verworven en kon de realisatie in gang worden gezet. Groter bereik Midden- en Kleinbedrijf Vooral bij het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) werkte de kredietcrisis in 2010 nog voelbaar door. In totaal beslaan de speerpuntsectoren (High Tech Systems en Materialen, Lifetec, Food, Automotive en Design) ongeveer van de in totaal bedrijven van het MKB in Brainport. In totaal hebben we met geadviseerde bedrijven zo n 10% meer ondernemers met advies bereikt dan was beoogd. De incubatorprogramma s presteerden op het beoogde niveau, mede in afwachting van vervolgfinanciering. Met MKB Innovatiefonds Brabant veel bedrijven vooruit geholpen Met name vanuit het MKB Innovatiefonds Brabant dat bij Brainport Development, onder verantwoordelijkheid van de BOM, voor de regio Zuidoost-Brabant is uitgevoerd, kon een belangrijke impuls aan zo n 37 bedrijven worden gegeven. Het resulteerde in het behoud c.q. de creatie van arbeidsplaatsen. Introductie nieuwe MKB-instrumenten: Financieringsgids en groeiwijzer We introduceerden in 2010 nieuwe instrumenten om niet alleen herstel, maar vooral ook groei en nieuwe bedrijvigheid te bevorderen. De portal financieringsgids.nl geeft toegang tot zo n 200 mogelijkheden voor financiering. De MKB-groeiwijzer is een publiek private samenwerking met als doel MKB ers te helpen knelpunten in de groei op te sporen. In de bedrijvencentra werden in de regio om de hoek MKB-informatiedesks opgezet. Thematische bedrijvencentra in trek In de bedrijvencentra waren veel verhuizingen aan de orde. 53 Bedrijven verlieten de centra ditmaal niet alle vanuit een groeiscenario; 61 bedrijven stroomden in, vooral doorstarters, en voor een belangrijk deel afkomstig van buiten de regio. Dankzij een intensieve marketinginzet nam het aantal prospects met 70% toe. Vooral de thematische centra bleken attractief. 4

9 Start bouw Catalyst en voorbereiding Bèta 2 Ook bij de bedrijvencentra werd een voorschot op de toekomst genomen met de start van de bouw van Catalyst, een nieuw bedrijvencentrum gericht op chemisch technologische bedrijven op het TU/e Science Park. Ook ging de planvorming van start voor Bèta 2 op de High Tech Campus Eindhoven, mede mogelijk gemaakt dankzij een rijksbijdrage en provinciale en regionale cofinanciering. Internationaal keurmerk voor Twinning Center en Bèta Het keurmerk soft landings van de Amerikaanse NBIA werd verworven voor Twinning Center en Bèta waarmee deze centra te boek staan als een goede omgeving waar bedrijven waardevolle ondersteuning ondervinden. Meer belangstelling van investeerders In onze activiteiten om investeringen te bevorderen, weerspiegelde zich het economisch herstel in een stijging van vooral de oriëntatie op (42 tegenover 30 in 2009) en vestiging van buitenlandse bedrijven in onze regio (33 tegenover 29 in 2009). Hierdoor konden weliswaar minder zittende buitenlandse bedrijven worden bezocht. 12 nieuwe projecten van start Met de ontwikkeling van projecten en programma s is in 2010 een forse bijdrage geleverd aan het bereiken van de doelen, met een duidelijk vizier op de toekomst. In totaal werd aan zo n 21 projecten gewerkt, waarvan 12 projecten nieuw van start gingen. Projectresultaten dragen bij aan de doelen We noemen een aantal voorbeelden van project- en programmaresultaten gerelateerd aan de doelen. - Kijkend naar R&D: De oprichting van het Intelligent Lighting Insitute (TU/e met bedrijven) met 4 programmalijnen, de ontwikkeling van proeftuinen (living labs/operational field labs op het gebied van Veiligheid en Technologie 2) en Health Innovation. - In relatie tot behoud en ontwikkeling van marktaandeel en new business: instrumenten voor MKB om beter te kunnen meedingen in overheidsaanbestedingen, voor procesverbetering in de maakindustrie, Food & Technology Roadmap. - In relatie tot behoud en ontwikkeling van talent: Brainport International Community met een vijftal buitenlandse roadshows en de oplevering van een gids en portal voor internationale kenniswerkers, een Brainport International Weekend, en de bijdrage aan de lancering van het Expat Centre Brabant. Tientallen bedrijven en kennisinstellingen zijn hierbij betrokken en duizenden expats en kandidaten om te werken en/of studeren in Brainport worden bereikt. De uitvoering van een regeling, van de Task Force arbeidsmobiliteit, om Leven Lang Leren te bevorderen in World Class Manufacturing (met 40 deelnemende bedrijven, 400 deelnemers en 4 opleidingsinstituten). Uitvoering van een regeling om jongeren aan een baan te helpen. Uitvoering van de Global Entrepreneurship Week Brabant en de Brains Award om ondernemerschap bij jongeren te stimuleren (met een bereik van jongeren MBO-WO en 40 deelnemers Award). Met de overname van de activiteiten van de stichting STEP/Technific in de Task Force Technologie Onderwijs Arbeidsmarkt (TOA) werd het stimuleren van de keuze voor techniek door jongeren verder verankerd in de activiteiten. Twee programma s op eigen benen : Design Coöperatie Brainport en Brainport Industries Conform de Brainport aanpak is ook het verzelfstandigen van projecten en programma s bevorderd. Twee projecten/programma s vlogen uit : Het design programma wordt uitgevoerd onder de nieuwe koepel Design Coöperatie Brainport (opgericht door stichting Designplatform Eindhoven, Design Academy Eindhoven, TU/e en Brainport Development). Toeleveranciers in de high tech bereidden de 5

10 opzet van de coöperatie Brainport Industries voor gericht op het versterken en internationaliseren van de ketensamenwerking die van essentieel belang is voor de Brainport-economie. De nieuwe coöperatie onderzoekt ook de mogelijkheid van geconcentreerde huisvesting op één locatie in Eindhoven. Bij beide coöperaties blijft onze organisatie betrokken via dienstverlening, projecten en respectievelijk bestuur en Raad van Toezicht. Opdracht Brainport 2020 Centraal in de strategieontwikkeling in 2010 stond het voeren van het secretariaat voor Brainport 2020: de ontwikkeling van visie en strategie gericht op de doorontwikkeling van Zuidoost-Nederland, in verbinding met Vlaanderen en Nordrhein-Westfalen, met als spil Brainport tot een toptechnologieregio van wereldformaat. In antwoord op de opdracht van de toenmalige minister van Economische Zaken aan R. van Gijzel heeft deze Jan Zuidam, voormalig bestuurder van DSM, benaderd als voorzitter van het proces. Naast de visie en strategie werd gewerkt aan een concreet uitvoeringsprogramma. Met dit programma wordt voortgebouwd op de integrale aanpak waarvoor eerder met de Brainport Navigator 2013 de basis is gelegd. Het programma is vanuit de markt ontwikkeld binnen een internationaal referentiekader met betrokkenheid van meer dan 2500 bedrijven, alle kennisinstellingen in Zuidoost-Nederland, de belangrijkste stakeholders in Leuven en Aken, verschillende departementen, de provincies Noord-Brabant en Limburg en de grote steden in deze provincies. Op de Haagse agenda, bijdrage aan onderzoeken en groei van Europese projecten De contacten en activiteiten in Den Haag stonden met name in het teken van het nieuwe regeerakkoord waarin Brainport op twee plaatsen wordt vermeld. Daarnaast werd voortgang geboekt op onder meer verschillende infrastructuurdossiers. Er werd een belangrijke bijdrage geleverd aan onderzoek van onder andere TNO, AWT, het Planbureau voor de Leefomgeving, internationale benchmarks, de KennisInvesteringsAgenda en de monitoring daarvan in de zogenaamde KIA-foto. In Europees perspectief is, naast het aantrekken van twee KIC s, gewerkt aan het stimuleren van een KIC Medische Technologie in het kader van een aangekondigde call in Er zijn meer dan 10 Europese projecten voorbereid. Het Brusselse kantoor verhuisde naar een locatie met in hezelfde gebouw de gemeente Eindhoven en Brabant Stad. Meer in de pers, awards en opname in de Holland branding Op het gebied van communicatie zijn resultaten zichtbaar in het aantal perspublicaties dat met 50% toenam t.o.v Het gebruik van Brainport door bedrijven en gemeenten ontwikkelde zich positief. Internationale erkenning verwierf Brainport Eindhoven o.a. met een Award door Eurocities voor de Triple Helix-samenwerking, en met voor de derde maal een positie in de top 7 van de smart communities in de wereld. Belangrijk is ook dat in 2010 bekend werd dat Brainport structureel deel gaat uitmaken van de Holland Branding. Vele netwerken werden gefaciliteerd door de (mede)organisatie van tientallen evenementen en 6 (deels internationale) congressen, de ontvangst van (inter)nationale delegaties en door specifieke netwerkbijeenkomsten voor bijvoorbeeld MKB-ers (Brainport MKB café, Design café). Voor raadsleden werd tweemaal de Brainport Update georganiseerd. De digitale nieuwsbrief Brainport Update verscheen frequent (10x). De communicatie rondom projecten nam flink toe. 28 projecten i.p.v. de beoogde 13 werden communicatief ondersteund. Herkenbare opbrengst in de regio: MKB, bedrijfsverplaatsingen, campussen, arbeidsmarkt, bedrijvencentra Brainport Development speelde op vele velden met een nationaal rendement, maar vooral ook met een herkenbare opbrengst in de regio. In ieder gemeente wonen en/of werken ondernemers, bedrijven en werknemers met een Brainport-profiel die vroeg of laat de vruchten plukken van de rol die Brainport Development vervult. De inspanningen en resultaten op arbeidsmarktgebied kwamen al eerder aanbod. Vanuit SRE-gemeenten is in 2010 specifiek een beroep gedaan op onze organisatie 6

11 zoals voor advies op het gebied van marketing en acquisitie (DIC in Cranendonck), voor een viertal bedrijfsverplaatsingen, voor de betrokkenheid bij campusadvies en de ontwikkeling van campussen (zoals de High Tech Campus Eindhoven, de High Tech Automotive Campus in Helmond, het Health Technology Park in Veldhoven, Food Technology Park Brainport in Helmond en het Science Park in Son en Breugel) en voor de haalbaarheid van nieuwe bedrijvencentra (Strijp S en Cacaofabriek Helmond). Resultaat door initiatief, betrokkenheid en samenwerking van vele partijen Het bereik van de activiteiten van Brainport Development is breed. De integrale aanpak en het direct kunnen verbinden van strategie en public affairs aan de uitvoering met betrokkenheid van vele stakeholders is uniek en levert een meerwaarde die in concrete resultaten zichtbaar is en tot het behalen van de doelstellingen heeft geleid. Niet genoeg kan worden benadrukt dat de resultaten tot stand zijn gebracht door de samenwerking van vele partijen. De bevlogenheid van bestuurders in de stichting Brainport en de betrokkenheid van commissarissen. De inbreng van de aandeelhouders via onder meer het coördinatieoverleg en de inspanningen van vele partijen in het veld. Tezamen vormen zij de drijvende kracht van Brainport. De inzet en flexibiliteit van de mensen die de organisatie Brainport Development vormen in een jaar dat ook intern, met de implementatie van de fusie, extra inspanningen heeft gevergd, verdient in onze ogen grote waardering. We mogen trots zijn op wat we met elkaar bereiken. Directie Brainport Development NV drs. E.P.J. Lemkes-Straver Directeur strategie en ontwikkeling, directievoorzitter ir. T.G.M. Stevens Directeur operations 7

12 8

13 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Brainport Development NV, strategie en focus Brainport, realisatie strategische doelen Organisatie en resultaten per sector a. Strategie en ontwikkeling b Business-to-Business c. De vennootschap, structuur en inrichting Bijlagen 1. Projecten en Programma s Bestuur, Aandeelhouders, Raad van Commissarissen en management Stichting Brainport en Brainport Development NV 3. Juridische structuur dochter en deelnemingen van Brainport Development NV 4. Brainport Monitor 2010 bevindingen en conclusies 9

14 10

15 1. Inleiding Voor u ligt het verslag van de activiteiten uit het jaarplan 2010 van de ontwikkel- en uitvoeringsorganisatie Brainport Development NV. Dit eerste Jaarverslag van de nieuwe vennootschap geeft aan welke doelen uit het jaarplan Koers 2010 van Brainport Development NV zijn bereikt. De Brainport Navigator en het meerjarenplan dienen hiervoor als basis. Dit verslag start in hoofdstuk 2 met een korte terugblik op de strategie en focus voor 2010, daarna volgt in hoofdstuk 3 een korte samenvatting van de realisatie op de meerjarige strategische doelen van Brainport als totaal. Het centrale deel van het Jaarverslag (hoofdstuk 4) zoomt in op de resultaten van de vennootschap zelf; in dat deel wordt er informatie verstrekt over de per sector bereikte resultaten. In de bijlagen treft u zeer uitgebreide en gedetailleerde informatie aan over de projecten en programma s die Brainport Development in 2010 in haar portefeuille had. 11

16 12

17 2. Brainport Development NV, strategie en focus 2010 De door Stichting Brainport bepaalde strategie is ontleend aan de Brainport Navigator 2013, Lissabon voorbij! De missie van Brainport, hierin omschreven is: het duurzaam succesvol concurreren op mondiaal niveau dankzij een innoverende kennisindustrie. Kortom: sneller, slimmer, beter presteren om te kunnen blijven concurreren. Voor het uitvoeren van de missie en het bereiken van de ambities op middellange termijn stelt de stichting Brainport meerjarenplannen op voor de ontwikkel- en uitvoeringsorganisatie Brainport Development NV. Daarin wordt de focus voor de middellange termijn aangebracht. Het meerjarenplan Koers is het vigerende plan. Dat plan zag het licht in een economisch uiterst ongewisse periode. Duur en gevolgen van de krediet- en de daaruit volgende internationale economische crisis die de Nederlandse economie in de zomer van 2008 trof, konden toen nog niet volledig worden ingeschat. Het hoofddoel van het meerjarenplan voor Brainport Development ( ) luidt dan ook: Zorgen dat de regio sterker uit de crisis komt en de sociaaleconomische schade beperkt houden. Dit houdt in..het inzetten op behoud van talent, versterking van de R&D infrastructuur, verhoging van de concurrentiekracht van het bedrijfsleven in Brainport en new economy business. Deze hoofddoelstelling van Brainport Development is uitgewerkt in de volgende subdoelstellingen: Versterking (publieke en private) R&D; Meer en betere verbindingen onderwijs-kennisinstellingen-mkb; Boeien, binden en ontwikkelen van talent; Versterken van de keten (MKB) toeleveranciers; Meer en sneller groeiende ondernemingen; Versterking vestigingsklimaat; Internationale branding. Eind 2009 werd ook de koers van Brainport Development voor het jaar 2010 uitgezet. Het bestrijden van de crisis en sterker uit de crisis kreeg een vertaling in twee accenten die het fundament gingen vormen van Koers 2010, te weten: Behoud en ontwikkeling van talent en marktaandeel voor Brainport. Voorgenomen acties waren hier: Op het gebied van talent: o Brainport Industries, met daarin o.a. het portal crisiswijsbrainport.nl; o TOA (waaronder BIC en BCC), met daarin een breed scala aan activiteiten gericht op o.a. het MBO, MKB, aantrekken van kenniswerkers en aandacht voor de quality of life ; waaronder een aantrekkelijk cultureel klimaat; o Design Connection Brainport: activiteiten onder andere gericht op behoud designtalent. Op het terrein van versterking van de keten: o MKB-desks; o Brainport Development MKB fonds; o Meesters in de maakindustrie. 13

18 Benutten van kansen voor ontwikkeling marktaandeel: o Inspelen op marktkansen in o.a. automotive, energie, hightech en in de foodsector door realisatie van Dutch Food Centre en nieuwe clusterinitiatieven. De foodsector is goed door de crisis gekomen en kan zich versneld doorontwikkelen. Lobby voor concrete oplossingen op het gebied van arbeidsmarkt en voor het op peil houden van de orderportefeuille. Het voorsorteren op Brainport na de crisis: Om de kansen na de crisis te benutten stond voor 2010 behoud en de versterking van R&D hoog op de agenda. Verhoging van publieke middelen voor R&D is hier een belangrijke speerpunt omdat R&D is cruciaal is voor de toekomst van de regio en van Nederland. Zowel voor de exportpositie (Noord- Brabant is de grootste exportregio van Nederland) als voor de werkgelegenheid (één baan in de research betekent acht tot tien banen elders in de keten). Daarom werden voor 2010 onder dit hoofdstuk de volgende activiteiten van belang geacht: Opstarten van Top Technologie Instituten op het gebied van Licht en Design; Ontwikkeling Energy Campus, smart grids, solar energy, clean tech; Doorontwikkeling High Tech Automotive Campus (HTAC); Ontwikkeling HighMed campus; Realiseren Dutch Food Centre; Clusterbouw in het MKB; Uitvoering van het MKB Innovatiefonds Brabant; Starten van het Design MKB programma open space innovation ; Ontwikkeling bedrijvencentra Bèta II en Catalyst; Doorontwikkeling Brainport Health Innovation; Versterken en benutten van strategische samenwerking tussen (MKB) toeleveranciers van high tech bedrijven door het project Meesters in de Maakindustrie 2.0; Ontwikkeling Brainport 2020; Participatie overlegorganen als de nationale en provinciale KIA-coalitie en in internationale onderzoeken. Deze thema s bepaalden voor de vennootschap, waar dat mogelijk was, grotendeels de keuzes voor de activiteiten die in 2010 werden uitgevoerd binnen de sectoren. Ook de keuze voor nieuwe projecten en programma s in 2010 was hiermee in lijn. Het overzicht (per domein) van alle projecten en programma s in ontwikkeling treft u, evenals een gedetailleerde beschrijving van de inhoud en resultaten van deze projecten, in de bijlage bij dit jaarverslag aan. Een aantal aansprekende resultaten, zoals bereikt bij de ontwikkeling van projecten en programma s in 2010, treft u aan in het verslag van die sector (in hoofdstuk 4). 14

19 3. Brainport, realisatie strategische doelen 2010 Realisatie strategische doelen Brainport meerjarenplan en midterm review. In dit hoofdstuk wordt de voortgang op zeven doelen in kaart gebracht. Zij komen uit het Meerjarenplan en de Midterm Review 2006 t/m 2008 van de Brainport Navigator Onderstaande tabel geeft een overzicht van de doelen en de samenvattende score daarop. In de derde kolom staat de herkomst van de doelen. Het hoofdstuk start met de meest actuele scores voor elk doel. Vervolgens wordt voor elk van de doelen de stand van zaken geanalyseerd. Omdat voor de meeste indicatoren geen cijfers over 2010 beschikbaar zijn, is ook gebruik gemaakt van andere gegevens om zo toch een adequaat beeld te geven van de ontwikkelingen in Doelen Score (-, 0, +) Herkomst doel 1. Projecten + Midterm Review 2006 t/m Behoud van talent + Meerjarenplan Behoud R&D Publiek + Privaat 0 Meerjarenplan en Midterm Review 2006 t/m Versterken concurrentiekracht van Brainport als Europese Innovatieregio + Meerjarenplan en Midterm Review 2006 t/m Speerpuntsectoren + Midterm Review 2006 t/m New economy business 0 Meerjarenplan en Midterm Review 2006 t/m Bekendheid positie imago + Midterm Review 2006 t/m 2008 Meerjarenplan : Samen met stakeholders in de regio zorgt Stichting Brainport dat de regio sterker uit de crisis komt en de sociaal-economische schade beperkt blijft. Vier onderdelen staan daarin centraal: behoud van talent, versterking van de R&D infrastructuur, verhoging van de concurrentiekracht van het bedrijfsleven in Brainport en new economy business. Midterm review: de Midterm Review is de in 2009 door de commissie Sistermans uitgebrachte evaluatie van de Brainport Navigator 2013 Lissabon voorbij!. Hij bevat zeven doelen waarmee de voortgang van de realisatie wordt gemeten. Sommige doelen overlappen met die in het meerjarenplan. Een update van de investeringen is vanwege ontbrekende cijfers niet te geven. 15

20 Onderstaande tabel bevat actuele scores bij elk doel uit het meerjarenplan Bij de uitwerking hiervan worden deze cijfers nader toegelicht. Streefwaard e Huidige score 5 jaren gemiddelde onderwerp indicator ZOB ZOB NL EU15 RIS top 20 ZOB Talent Vacatures als % van aantal banen 0,60% 0,70% 0,59% - - 0,69% ( ) ( ) (2010) Concurrenti ekracht New economy business 2 Stevigheid van de economie (2005) (2005) (2005) (2005) (2005) private R&D als % van BNP 8% 7,1% 1,01% 1,23% 2,05% 7,1% % groei toegevoegde waarde industrie % groei toegevoegde waarde services jaarlijkse groei medium- en high tech industrie netto oprichtingen, absolute aantallen jaarlijkse groei high tech service netto oprichtingen, absolute aantallen (2006) (2006) (2006) (2005) (2006) 5% 9,0% 4,1% - 3,4% 4% Niet werkende werkzoekenden als % van 6% 6,1% 6,3% - - 6,5% Beroepsbevolking 1 (2006- ( ) 2010) (2010) R&D publieke R&D als % van BNP 2% 1% 0,72% 0,67% 0,89% 1% ( ) ( ) ( ) (2007) 8% 7,6% 6,1% - 4,2% 12% ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) (2007) (2009) ( ) ( ) (2009) % groei bruto regionaal product 4,5% 5,6% 4,6% 4,1% 3,3% 4,0% ( ) ( ) ( ) ( ) (2008) 1 Bron: CWI, CBS, LISA, Eurostat Om de meest actuele stand van zaken weer te geven, is dit cijfer nu gebaseerd op CWI gegevens, in plaats van CBS. Ambitie is vastgesteld op basis van het 5-jarig gemiddelde. 2 Daarom is, analoog aan Brainport 2020 en internationale topregio s, gekozen voor de indicator netto oprichtingen. Streefwaarde is gebaseerd op het 10-jarig gemiddelde. 16