Het Europees Sociaal Fonds en het Belgisch Tewerkstellingsbeleid. Onbekend maakt onbemind?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het Europees Sociaal Fonds en het Belgisch Tewerkstellingsbeleid. Onbekend maakt onbemind?"

Erna van der Wolf
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Het Europees Sociaal Fonds en het Belgisch Tewerkstellingsbeleid Onbekend maakt onbemind? Rika Verpoorten, Mieke Beckers, Gert Verschraegen Centrum voor Sociologisch Onderzoek, K.U.Leuven Dag van de Sociologie, 29 mei 2008

Rika Verpoorten, Mieke Beckers, Gert Verschraegen

2 Overzicht 1. Inleiding 2. ESF in werking 3. Financieel belang van het ESF 4. Invloed van het ESF op het Belgisch tewerkstellingsbeleid: innovatie institutionele configuratie integratie 5. Besluit

3 Inleiding (1) Een korte geschiedenis 1957: Oprichting (Verdrag van Rome) 1988: Koppeling met andere structuurfondsen (Europees cohesiebeleid) 2000: Koppeling met Europese Werkgelegenheidsstrategie (EWS)

4 Inleiding (2) Doelstellingen Verbeteren van de tewerkstellingsmogelijkheden Ontwikkelen van het kenniskapitaal van de Europese burger Bevorderen van de arbeidsmarktintegratie van bepaalde doelgroepen

kenniskapitaal van de Europese burger Bevorderen

5 Inleiding (3) Situering in het Europees instrumentarium voor sociaal beleid Hard law (o.a. anti-discriminatie richtlijnen; gezondheid en veiligheid op werk) Soft law (o.a. EWS; OMC Sociale inclusie; OMC Pensioenen) Sociaal overleg Financiële instrumenten (o.a. ESF, EFRO)

6 Inleiding (4) Academische aandacht voor ESF? Ondanks verschillende evaluatierapporten van de Europese Commissie, weinig academische literatuur over het ESF: buiten aandachtsveld van verschillende wetenschappelijke disciplines technisch en complex karakter beperkte zichtbaarheid 7 hervormingsperioden beperkte financiële slagkracht (?)

academische literatuur over het ESF: buiten aandachtsveld van verschillende

7 ESF in werking (1) Basisprincipes (EU Cohesiebeleid, 1988) Programmering Partnerschap Additionaliteit Concentratie Meerjarenprogramma s Europese Commissie; overheid (federaal, regionaal, lokaal); administraties; sociale partners, ngo s ESF subsidies als aanvulling op eigen budget Regio s met ontwikkelingsachterstand Sociale groepen (vrouwen, migranten, gehandicapten, werklozen)

regionaal, lokaal); administraties; sociale partners, ngo s ESF subsidies als aanvulling op

8 ESF in werking (2) Betrokken actoren Voorbereiding Opvolging Uitvoering Monitoring Europese Commissie Overheid (federaal, regionaal en lokaal) Anderen vb. administraties; sociale partners, non-profit organisaties Beheersauthoriteit (ESF-agentschap of ESF-cel) Promotoren vb. publieke tewerkstellingsagentschappen; ngo s; ondernemingen; private tewerkstellingsagentschappen... Toezichtscomité Europese Commissie

administraties; sociale partners, non-profit organisaties Beheersauthoriteit (ESF-agentschap of

9 Financieel belang van het ESF (1) Figuur 1. Het ESF en de EU structuurfondsen als % EU budget ( ) Bron: Falkner, G. (2006). Forms of Governance in European Union social policy: Continuity or change?, International Social Security Review, 59 (2): 85.

10 Financieel belang van het ESF (2) In het Belgisch tewerkstellingsbudget? Tussen 1990 en 2006 verdubbeling van het ESF-budget ESF-bijstand bedraagt 765 miljoen euro voor tewerkstellingsprojecten Regio s zijn voornaamste begunstigden van het ESF bijna 90% ESF-bijstand naar Vlaanderen (50%) en Wallonië (37%) Beperkte bijdrage aan Belgisch overheidsbudget voor tewerkstelling ESF-bijstand bedraagt 1,3% van totale overheidsuitgaven voor tewerkstelling MAAR 4,5% van totale overheidsuitgaven voor preventief arbeidsmarktbeleid

zijn voornaamste begunstigden van het ESF 2000-2006 bijna 90% ESF-bijstand naar Vlaanderen (50%) en Wallonië (37%) Beperkte bijdrage aan

11 Invloed van het ESF (1) Methodologie Understanding how the ESF has reinforced, legitimated or impeded the development of certain policy options. Hefboomeffecten van het ESF (geen causale effecten) Problematisch om netto-effecten vast te stellen Reden? Verwevenheid met andere EU instrumenten en met nationaal beleid Bronnen: evaluatiestudies; beleidsdocumenten; expertinterviews

Hefboomeffecten van het ESF (geen causale effecten) Problematisch om netto-effecten vast te

12 Invloed van het ESF (2) Innovatie in het tewerkstellingsbeleid The ESF can function as a driver of policy shifts, by helping to implement new concepts in national or regional labour market policies. Invloed op de inhoud van het arbeidsmarktbeleid vb. activeringsdiscours, preventieve aanpak werkloosheid, aandacht voor opleiding en training Invloed op het instrumentarium vb. arbeidsmarktbegeleiding, trajectbegeleiding vb. instrumenten voor opvolging AMB en registratie van evoluties op arbeidsmarkt

activeringsdiscours, preventieve aanpak werkloosheid, aandacht voor opleiding en training Invloed op het instrumentarium vb.

13 Invloed van het ESF (3) Betrokkenheid van verschillende actoren Through the partnership principle the ESF stimulated broader cooperational ties within the field of labour market policies. Bevestigde regionalisering van arbeidsmarktbeleid vb. regionale overheden krijgen formele rol van de EC m.b.t. opmaak van OP s en uitvoer van deze OP s Betrokkenheid van breed spectrum van actoren vb. sociale partners, ngo s, ondernemingen, administraties, Internationale samenwerkingsverbanden vb. via Communautaire initiatief EQUAL

regionale overheden krijgen formele rol van de EC m.b.t.

14 Invloed van het ESF (4) Integratie van EU tewerkstellingsbeleid The integration of employment policy has been furthered by the coupling of the ESF with the EES and EU labour law. Koppeling met EU soft law: EWS (2000) vb. doelstellingen van het ESF afgestemd op doelstellingen EWS vb. ESF-NAP Impact Assessment Cell Koppeling met EU hard law: Anti-discriminatie richtlijnen (2000) vb. focus ESF op specifieke doelgroepen (migranten, gehandicapten, vrouwen, jonge werklozen ) vb. Communautair Initiatief EQUAL (2000)

doelstellingen van het ESF afgestemd op doelstellingen EWS vb.

15 Conclusie Complex en technisch EU beleidsinstrument, dat belangrijke veranderingen heeft doorgemaakt (bijgevolg onbekend ) Een van de belangrijke en oudste EU tewerkstellingsinstrumenten Impact via de achterdeur, o.a. dankzij de experimentele vrijheid, veranderingen in institutionele configuratie, integratieve invloed Onbekend maakt dus niet onbemind

16 Vragen? Bedankt voor uw aandacht Rika Verpoorten, Mieke Beckers, Gert Verschraegen Centrum voor Sociologisch Onderzoek, K.U.Leuven Dag van de Sociologie, 29 mei 2008

Vergelijkbare documenten

Europese Structuurfondsen Betty De Wachter

Europese Structuurfondsen Betty De Wachter Politieke Academie 2013 Europese cohesiebeleid Doel: economische, sociale en territoriale samenhang of cohesie in de Europese Unie Principes: ontwikkeling herverdeling