JONGERENTOERISME ONDER DE RADAR: EEN KWANTITATIEVE STEEKPROEF

Transcriptie

1 JONGERENTOERISME ONDER DE RADAR: EEN KWANTITATIEVE STEEKPROEF NOVEMBER 2013 IN OPDRACHT VAN TOURIST INFO FOR YOUNG PEOPLE VZW IN SAMENWERKING MET VZW KUNSTSTEDEN VLAANDEREN, TOERISME VLAANDEREN EN VISITBRUSSELS VZW

2

3 INHOUDSOPGAVE INLEIDING 3 HOOFDSTUK 1: METHODOLOGIE 5 1. Doelstellingen van het onderzoek 5 2. Methode van ondervraging 5 HOOFDSTUK 2: RESULTATEN VAN HET ONDERZOEK 9 1. Profiel 9 2. Logiesvorm Motivatie Manier waarop het logies geboekt werd Gemiddelde verblijfsduur Informele logiesvormen Gemiddelde verblijfsduur Grootte van het reizende gezelschap Samenstelling van het reizend gezelschap Transportmiddel Luchthaven 23 HOOFDSTUK 3: SAMENVATTING Profiel Logiesvorm Motivatie Manier waarop het logies werd geboekt Gemiddelde verblijfsduur Bijkomende kenmerken bij een verblijf in informele logiesvormen 26 TOT SLOT 27 Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

4 Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

5 INLEIDING Jongerentoerisme in de Vlaamse kunststeden/brussel is belangrijk. In het meest recente kunststedenonderzoek dat WES uitvoerde voor Toerisme Vlaanderen is gebleken dat bijna een vierde van alle binnen- en buitenlandse verblijftoeristen voor leisure doeleinden in de kunststeden in Vlaanderen/Brussel jongeren in de leeftijdsgroepen tot 34 jaar waren. De evolutie van dit aandeel is evenwel dalend. Het kunststedenonderzoek is echter beperkt tot verblijftoeristen die gebruikmaken van commerciële, officieel erkende verblijfsvormen zoals hotels, jeugdherbergen en hostels, B&B s of gastenkamers. Het vermoeden is aanwezig dat zeker voor het jeugdtoerisme een belangrijk deel van het verblijfsbezoek buiten deze officieel erkende logiesvormen plaatsvindt. Recent zijn immers een hele reeks verblijfsvormen op de markt gekomen die in trek zijn bij jongeren zoals Couchsurfing, Hospitality Club of Airbnb. Vergeten we ook niet de verblijven bij vrienden, familie of kennissen (op thuisadres of ook kotadres). Verblijven in deze logiesvormen komen niet in de klassieke overnachtingsstatistieken terecht. De indruk is dat deze logiesvormen steeds belangrijker worden waardoor een deel van het jongerentoerisme onder de radar blijft en het belang van het jongerentoerisme momenteel is onderschat. Het dalende aandeel van jongeren in de kunststeden - zoals blijkt uit de evolutie van het kunststedenonderzoek - is mee de aanleiding tot dit onderzoek. Het doel van deze bevraging is na te gaan hoe groot het deel van het jongerenverblijftoerisme in de Vlaamse kunststeden/brussel is dat onder de radar blijft en ontsnapt aan alle officiële statistieken. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

6 Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

7 HOOFDSTUK 1: METHODOLOGIE We starten met een woordje uitleg over de gebruikte methodologie zodat de lezer er een idee van krijgt hoe het onderzoek is verlopen. Eerst worden de doelstellingen van het onderzoek uiteengezet. Daarna wordt de methode van ondervraging toegelicht. 1. Doelstellingen van het onderzoek Met dit onderzoek willen we in de eerste plaats nagaan hoe groot het deel van het informele jongerenverblijftoerisme is in Vlaanderen/Brussel. En voor dat gedeelte van het jongerenverblijftoerisme in onze kunststeden wensen we eveneens enkele basiskenmerken te weten. De gestelde vragen hebben bijgevolg vooral betrekking op: land van herkomst; stad van overnachting, stad van ondervraging; aantal nachten in de stad van overnachting; belangrijkste motivatie; logiestype; logiesreservatiemethode; beroepsactiviteit en leeftijd. En bijkomend voor jongeren die in informele logiesvormen overnachten: andere overnachtingsplaatsen tijdens de reis; aantal personen in het reisgezelschap; omschrijving van het reisgezelschap en transportmiddel en luchthaven indien men met het vliegtuig gekomen is. 2. Methode van ondervraging De populatie bij dit onderzoek bestaat uit jongeren van 18 tot en met 34 jaar die in Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven of Mechelen overnachten omwille van recreatieve doeleinden. Ze reizen individueel, met partner of met vrienden. Groepsreizigers zijn uitgesloten. We nemen enkel niet-belgische jongeren in aanmerking. Cijfers over de grootte van deze populatie waren vóór de start van dit onderzoek niet voorhanden aangezien dit het doel van dit onderzoek vormt. Om deze jongeren te bevragen werd een steekproef van jongeren vooropgesteld. Om het veldwerk aan te sturen werd een quotum per stad vastgelegd om maximaal uitspraken te kunnen doen voor elk van de steden. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

8 Kunststad Quotum Aantal jongeren ondervraagd Aantal jongeren overnacht Antwerpen Brugge Brussel Gent Leuven Mechelen Weet nog niet 13 Totaal Deze quota per stad slaan op de stad van overnachting. Het totale aantal afgenomen en in aanmerking genomen enquêtes bedroeg Voor de vier grote kunststeden Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent zijn de vooropgestelde quota telkens gehaald. Voor Leuven en Mechelen werd op voorhand gesteld dat een quotum van 100 een streefdoel was omwille van het beperktere aantal verblijftoeristen in deze kunststeden. Deze quota werden uiteindelijk niet gehaald maar werden wel gecompenseerd door enquêtes in de andere kunststeden. Aangezien een respondent niet noodzakelijk hoefde te overnachten in de stad van ondervraging kan het aantal afgenomen enquêtes in een stad afwijken van het aantal enquêtes per stad waar werd overnacht. Zo werden veel jongeren die in Brussel overnachtten in een andere kunststad ondervraagd. De enquête zelf werd persoonlijk, face to face afgenomen in de periode juli-september Een voorbeeld van elke taalversie van deze enquête is opgenomen als bijlage. Aangezien met een quotasteekproef werd gewerkt werden de verhoudingen tussen de kunststeden vóór analyse met een weging aangepast om de werkelijke verhouding te realiseren. Dit gebeurde op basis van de resultaten van het kunststedenonderzoek Hiervoor werd de verhouding tussen de kunststeden voor de logiesvormen uit het kunststedenonderzoek geverifieerd (hotel, jeugdherberg en B&B). De bekomen wegingscoëfficiënten werden toegepast voor alle enquêtes met deze kunststeden als overnachtingsplaats. Vooraleer over te gaan tot de resultaten van het onderzoek willen we nog eerst even het aanbod situeren. Voor de erkende logiesvormen zijn deze gegevens ter beschikking gesteld door Toerisme Vlaanderen en VisitBrussels (juni 2013) en zijn deze eveneens gebruikt voor de logiesindeling van de respondenten (zie bijlage 2). Samengevat komen we tot het aantal logiesinrichtingen in onderstaande tabel. Jeugdverblijf Camping (inclusief kampeerautoterrein) Vakantielogies/ vakantiewoning Antwerpen Brugge Brussel Gent Leuven Mechelen Deze gastenkamers hebben een erkenning door COCOF, BednBrussels geeft nog eens 350 gastenkamers weer. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

9 Voor het aanbod van Couchsurfing kunnen we terecht op de website van Couchsurfing zelf. Deze website geeft het aantal leden weer dat in de afgelopen zes maanden is ingelogd (actieve leden). De gegevens van deze website moeten wel met de nodige nuances worden geïnterpreteerd. Niet alle leden zullen even actief zijn als host. Het aantal Couchsurfingleden per kunststad is als volgt (november 2013): Antwerpen: 4.428; Brugge: 748; Brussel: ; Gent: 5.396; Leuven: 2.280; Mechelen: 482. Voor Airbnb kan hetzelfde worden gedaan via de website (november 2013). Hier is een geografische afbakening moeilijk. Resultaten voor bijvoorbeeld Leuven en Mechelen geven ook deze van Brussel weer. Ook is er geen kennis over de mate waarin deze accommodaties actief zijn: Antwerpen: 515; Brugge: 441; Brussel: ; Gent: 419; Leuven: (inclusief onder meer Brussel); Mechelen: (inclusief onder meer Brussel). Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

10 Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

11 HOOFDSTUK 2: RESULTATEN VAN HET ONDERZOEK In dit hoofdstuk worden de verschillende aspecten van de enquêtering van een steekproef van jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel één na één besproken. Als er zich tussen deze aspecten en andere variabelen opmerkelijke verschillen voordoen, wordt deze relatie in de tekst besproken. We verwijzen de lezer dan ook steeds naar de tabellen. Bij het interpreteren van de resultaten is voor een aantal (sub)categorieën voorzichtigheid geboden omwille van het soms kleine aantal observaties. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de resultaten van Mechelen. 1. Profiel Tabel 1 We kunnen de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen- Brussel als volgt typeren: land van herkomst: 42,9% is afkomstig uit één van de buurlanden (12,7% uit Nederland, 11,3% uit het Verenigd Koninkrijk, 10,5% uit Duitsland en 8,1% uit Frankrijk), 18,6% uit Spanje (13,4%) of Italië (5,3%). 11,4% komt uit een ander Europees land (1,5% uit Polen, de rest is zeer verspreid), iets meer dan een kwart (27,1%) is afkomstig uit een niet-europees land: waaronder 5,8% uit de Verenigde Staten, 2,5% uit Australië, 2,4% uit Canada, 2,1% uit China, 1,9% uit Rusland, 1,9% uit Brazilië en nog eens 1,9% uit Mexico, het aandeel jonge, buitenlandse verblijftoeristen die afkomstig zijn uit de buurlanden ligt relatief hoger in Brugge (en Mechelen) dan in de andere kunststeden. Het aandeel dat afkomstig is uit Spanje/Italië ligt dan weer relatief hoger in Brussel. Het aandeel dat afkomstig is uit de andere Europese landen is relatief sterker vertegenwoordigd in Antwerpen, diegene uit de niet-europese landen zijn relatief sterker vertegenwoordigd in Leuven. Iedere kunststad heeft dus zijn eigen profiel op het vlak van herkomst; leeftijd: de gemiddelde leeftijd bedraagt 26 jaar. 50,5% is tussen 18 en 25 jaar oud, 27,1% valt in de categorie jaar en 22,3% is tussen 30 en 34 jaar oud, op het vlak van leeftijd zien we dat de jongste categorie (18-25 jaar) relatief sterker vertegenwoordigd is in Brugge en Leuven. De oudste categorie (30-34 jaar) is dan weer relatief meer aanwezig in Gent; Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

12 beroepsactiviteit: 60,1% van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de Vlaamse kunststeden en Brussel werkt al. 45,9% studeert nog en 2,9% is werkzoekend en/of werkt (nog) niet 1, in Leuven ligt het aandeel dat studeert relatief hoger dan in de andere kunststeden. Het aandeel werkenden ligt iets hoger in Gent. In de tabel is ook de bestemming Weet nog niet opgenomen. Een beperkt aandeel van de respondenten wist op het moment van de ondervraging nog niet waar ze zouden overnachten. Aangezien zij ook op een aantal verdere vragen niet konden antwoorden (logiesvorm, manier van boeken, ) worden ze in de volgende tabellen niet meer apart opgenomen, maar zijn ze (indien ze de vraag wel beantwoordden) wel opgenomen in het totaal. 2. Logiesvorm 2 Tabellen 2 tot en met 6 - Figuren 1 tot en met 2 Figuur 1 Logiesvorm van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen- Brussel, WES-enquête 2013 (in %) Het totaalpercentage is hoger dan 100% omdat men meerdere antwoorden kon opgeven en het resultaat is uitgedrukt als een percentage van het aantal respondenten. Een aantal jongeren werkt en studeert gelijktijdig. Elke respondent werd gevraagd naar de naam van het logies en voor de indeling van erkende logiesvormen werd gebruikgemaakt van de logiesindeling aangereikt door Toerisme Vlaanderen en VisitBrussels (zie bijlage 2). Via Airbnb kunnen zowel erkende vakantiewoningen of B&B s worden geboekt als niet erkende. Deze laatste vallen onder de categorie Gehuurd huis, studio of appartement via Airbnb. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

13 Uit figuur 1 kunnen we afleiden dat 82,3% van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel logeren in erkende logiesvormen (rood-oranjegele tinten in figuur 1). Onder erkende logiesvormen vallen de volgende categorieën: hotel, hostel/jeugdherberg, camping, gehuurd huis/studio/appartement, B&B, gastenkamer. Dit wil zeggen dat 17,7% logeerde in informele logiesvormen (blauwe tinten in figuur 1). Onder de informele logiesvormen vallen de volgende categorieën: Couchsurfing, Hospitality Club, gehuurd huis/studio/appartement via Airbnb, studentenkot, bij familie thuis, bij vrienden thuis en ander informeel logies (zoals overnachten in de auto). Indien we enkel rekening houden met het betalend informeel logies (gehuurd huis/studio/appartement via Airbnb) bedraagt het aandeel slechts 1,2%. Couchsurfing, Hospitality Club, enz. staan ook maar in voor 1,4% van de logiesvormen van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de Vlaamse kunststeden en Brussel. Figuur 2 Logiesvorm van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen- Brussel, naar stad van overnachting, WES-enquête 2013 (in %) Figuur 2 toont de verhouding tussen erkende en informele logiesvormen voor elk van de Vlaamse kunststeden en Brussel (stad van overnachting) (zie ook tabel 2). Hierbij valt op dat het aandeel van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen dat overnacht in informele logiesvormen opvallend hoger ligt in Leuven (44,8%). Het gaat hierbij vooral om overnachtingen bij vrienden thuis (19% ten opzichte van 9,3% gemiddeld), bij familie thuis (12,1% ten opzichte van 4,2% gemiddeld) en op een studentenkot (10,3% ten opzichte van 1,3% gemiddeld). In Brugge stellen we het andere uiterste vast. Hier valt slechts 4,1% onder de informele logiesvormen. Vooral het aandeel hostel/jeugdherberg (26,7%) is in Brugge relatief sterker vertegenwoordigd dan gemiddeld (18,1%). Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

14 In tabel 3 wordt de logiesvorm uitgezet tegenover het land van herkomst. We stellen vast dat het aandeel van de informele logiesvormen: relatief laag ligt voor het totaal van de buurlanden (12,2%) en Spanje/Italië (14,1%). Het aandeel ligt het laagst voor het Verenigd Koninkrijk (8,4%) en het hoogst voor Frankrijk (16,2%); relatief hoog ligt voor het totaal van de andere Europese landen (33,4%), voor Polen loopt dit zelfs op tot 51,3% (34% bij vrienden thuis, 14,4% bij familie thuis) 1 ; relatief hoog ligt voor de niet-europese landen (21,9%), alhoewel dit sterk kan verschillen van land tot land (van 6,5% voor de Australiërs tot 26,1% voor de Russen). Er zijn ook verschillen merkbaar tussen de verschillende leeftijdscategorieën (zie tabel 4). We merken op dat hoe ouder men wordt, hoe minder men gebruikmaakt van informele logiesvormen. Bij de categorie jaar bedraagt dit aandeel nog 21,3%, bij 26 tot 29 jaar zakt dit tot 15,1% en bij de jarigen is dit nog slechts 12,7%. Bij de erkende logiesvormen daalt het aandeel van de hostel/jeugdherberg ook naarmate de leeftijd stijgt, maar dit wordt ruimschoots gecompenseerd door het stijgende belang van het hotel als logiesvorm. Bij 30- tot 34-jarigen is het belang van B&B s en gastenkamers ook relatief groot. Ook de beroepswerkzaamheid (tabel 5) heeft een invloed op het aandeel van de informele logiesvormen bij de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel: 21,4% van de studenten (al dan niet in combinatie met werkend) kiest voor informele logiesvormen (bij vrienden/familie thuis, studentenkot). 27,3% kiest echter voor een hostel/jeugdherberg, 40,1% voor een hotel; slechts 13,8% van de werkende jongeren kiest voor informeel logies. 65,6% verkiest een hotel; bij de werkzoekenden (of diegene die (nog) niet werken) kiest ongeveer een derde voor informeel logies. Het aandeel bij vrienden thuis is hier relatief sterk aanwezig (17,8% tegenover 9,3% gemiddeld), net zoals het aandeel voor Couchsurfing, Hospitality Club, enz. (9,4% tegenover 1,4% gemiddeld). Het aantal observaties is hier wel beperkt. Tabel 6 toont het profiel van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel naar logiesvorm. We stellen de volgende kenmerken vast voor de jongeren die in informele logiesvormen logeren: 29,6% komt uit de buurlanden, 15% uit Spanje/Italië, 21,6% uit andere Europese landen en 33,8% uit niet-europese landen; in vergelijking met de erkende logiesvormen zijn vooral de jongeren uit de andere Europese landen en de niet-europese landen relatief sterker vertegenwoordigd; ruim 60% is tussen de 18 en 25 jaar oud, 23,2% is tussen 26 en 29 jaar oud en 16,1% is tussen de 30 en 34 jaar oud. Dit resulteert in een gemiddelde leeftijd van 25 jaar; in vergelijking met de erkende logiesvormen ligt de gemiddelde leeftijd iets lager bij het informeel logies; 55,2% studeert (eventueel in combinatie met werk), 52,1% werkt en 5,1% is werkzoekend of werkt (nog) niet; in vergelijking met de erkende logiesvormen ligt het aandeel werkenden relatief lager bij de jongeren die in informeel logies logeren. 1 Het aantal observaties voor Polen is beperkt. Resultaten zijn eerder indicatief te interpreteren. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

15 Nu de aandelen van de diverse logiesvormen bij jongeren gekend zijn, kunnen we het aantal aankomsten van jongeren in informele logiesvormen ramen. Op basis van het kunststedenonderzoek 2011 in opdracht van Toerisme Vlaanderen en de kunststeden in Vlaanderen kunnen we het aantal aankomsten door jongeren in erkend logies ramen op ongeveer op jaarbasis. Het totale aantal aankomsten door jongeren kunnen we bijgevolg schatten op ongeveer waarvan in informeel logies. Het gaat om ongeveer aankomsten in Brussel, in Antwerpen, in Gent, in Leuven, in Brugge en, ten slotte, aankomsten in Mechelen. Kunststad Aantal aankomsten - ontspanning - buitenland (Toerisme in cijfers 2012) Aandeel jongeren (kunststedenonderzoek 2011, in %) Geraamd aantal aankomsten door jongeren in erkend logies Aandeel erkend logies (in %) Geraamd aantal aankomsten door jongeren in informeel logies Geraamd totaal aantal aankomsten door jongeren Antwerpen Brugge Brussel Gent Leuven Mechelen Totaal Motivatie Tabellen 7 tot en met 11- Figuur 3 Aan de respondenten werd gevraagd wat hun belangrijkste motivatie was om de stad (waar ze overnachten) te bezoeken. Figuur 3 Belangrijkste motivatie voor jonge, buitenlandse verblijftoeristen om de kunststeden in Vlaanderen-Brussel te bezoeken, naar stad van overnachting, WES-enquête 2013 (in %) Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

16 Uit figuur 3 en tabel 7 blijkt dat om de stad te bezoeken de allerbelangrijkste motivatie (87,2%) is voor de jongeren om in de Vlaamse kunststeden en Brussel te overnachten. De tweede belangrijkste reden is om vrienden, familie of kennissen te bezoeken (9,5%), gevolgd door om een evenement bij te wonen (3%). Slechts 0,3% gaf nog een andere reden op. Uit dezelfde figuur kunnen we de verschillen afleiden voor de verschillende kunststeden. Hierbij valt vooral op dat de reden om vrienden, familie of kennissen te bezoeken van relatief groter belang is in Leuven (en in mindere mate Mechelen) dan in de andere kunststeden. Evenementen zijn relatief belangrijker als reden voor Antwerpen en voor Mechelen 1. Indien we kijken naar de resultaten naar land van herkomst (tabel 8) merken we dat voor de buurlanden en Spanje/Italië de reden om de stad te bezoeken absoluut de belangrijkste reden is (ongeveer 90%). Voor jongeren uit de andere Europese landen en de niet-europese landen wint de reden om vrienden, familie of kennissen te bezoeken relatief aan belang (respectievelijk 15,7% en 12,3%). In tabel 9 zetten we de motivatie uit ten opzichte van de leeftijdscategorieën. Ook hier is om de stad te bezoeken bij alle categorieën veruit de belangrijkste reden, maar verliest hij lichtjes aan belang naarmate men jonger is. De motivatie die daarbij aan belang wint is die om vrienden, familie of kennissen te bezoeken. Bij de jongste leeftijdscategorie (18-25 jaar) werd die door 11,9% als belangrijkste motivatie opgegeven. Indien we de opsplitsing maken naar beroepsactiviteit (tabel 10), zien we dat opnieuw de reden om de stad te bezoeken de absolute topper blijft voor alle categorieën. Maar de reden om vrienden, familie of kennissen te bezoeken is relatief belangrijker voor de werkzoekenden/diegene die (nog) niet werken en de studenten dan voor de werkenden. Voor de werkzoekenden/diegene die (nog) niet werken, komt om een evenement bij te wonen ook relatief vaker voor. Tabel 11 toont ons ten slotte dat van diegene die om de stad te bezoeken opgaven als belangrijkste motivatie, 89,9% logeert in erkend logies en slechts 10,1% in informeel logies. Wie voornamelijk kwam om vrienden, familie of kennissen te bezoeken, logeert daarentegen in 84,1% van de gevallen in informeel logies (50,3% bij vrienden thuis, 26,2% bij familie thuis en 7% op een studentenkot) en slechts in 15,9% van de gevallen in erkend logies. Wie kwam om een evenement bij te wonen, kiest meestal voor erkend logies (71,8%), maar kiest toch 28,2% voor informeel logies (4,8% Couchsurfing, Hospitality Club, enz., 5% in een gehuurd huis/studio/appartement via Airbnb, 3,7% op een studentenkot, 3,5% bij familie thuis en 11,2% bij vrienden thuis). 1 Voor Mechelen heeft dit te maken met de enquêtering tijdens de Hanswijkprocessie. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

17 4. Manier waarop het logies geboekt werd Tabellen 12 tot en met 17- Figuren 4 tot en met 6 Aan de respondenten werd gevraagd of ze hun logies niet op voorhand hadden gereserveerd, via een website/mobiele applicatie hadden gereserveerd of niet via een website, maar wel telefonisch, per mail hadden gereserveerd of waren langsgegaan. Bij wie gebruikmaakte van een website/mobiele applicatie werd gevraagd om welke het ging. Figuur 4 Manier waarop het logies van jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel werd geboekt, WES-enquête (in %) Uit figuur 4 en tabel 12 kunnen we afleiden dat 72,3% zijn/haar logies gereserveerd heeft via een website of mobiele applicatie, 22,8% het logies niet op voorhand gereserveerd heeft en 4,9% het niet via een website gereserveerd heeft, maar wel telefonisch, per mail of door langs te gaan. We stellen vast dat het aandeel dat niet op voorhand gereserveerd heeft, veel hoger ligt bij de informele logiesvormen (85%). Dit is logisch. Verblijftoeristen in informele logiesvormen hoeven in de meeste gevallen het logies niet op voorhand te reserveren. Enkel voor Couchsurfing, Hospitality Club, enz. en een gehuurd huis/studio/appartement via Airbnb is vooraf reserveren vereist. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

18 Figuur 5 Manier waarop het logies van jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel werd geboekt, naar type website, WES-enquête 2013 (in %) Figuur 5 toont het reservatiekanaal voor de logiesboeking meer in detail. Hier valt onmiddellijk het grote belang van booking.com op (27,6%). Andere belangrijke logiesboekingskanalen zijn rechtstreeks bij de uitbater (12,6%) en hostelworld.com (10,9%). Die websites spelen vooral een rol bij de erkende logiesvormen. Bij de informele logiesvormen beperkt het zich in grote mate tot airbnb.com en couchsurfing.org. Meer in detail merken we dat booking.com instaat voor bijna 43% van de hotelreservaties door jongeren. Ook telkens ruim een derde van de vakantiehuurwoningen en B&B s/gastenkamers wordt via booking.com gereserveerd. 50,9% van de reservaties van hostels/jeugdherbergen verloopt via hostelworld.com. Campings worden in veel gevallen niet op voorhand geboekt. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

19 Figuur 6 Manier waarop het logies van jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel werd geboekt, naar stad van overnachting, WES-enquête 2013 (in %) Figuur 6 en tabel 13 splitsen de resultaten op naar (kunst)stad van overnachting. Hier valt onmiddellijk het relatief grote aandeel op dat het logies niet op voorhand gereserveerd heeft in Leuven. Ook in Gent ligt dit aandeel relatief hoger dan gemiddeld. Dit staat uiteraard in verband met het relatief grotere aandeel van informeel logies in deze steden. Om dezelfde reden is het aandeel niet op voorhand gereserveerd relatief klein in Brugge. Het aandeel voor boekingen via hostelworld.com en hostelbookers.com ligt daar dan weer wel hoger dan gemiddeld. Tabellen 14 tot en met 17 zetten de kenmerken van de logiesreservatie uit ten opzichte van een selectie van logiesvormen in Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent. Voor Leuven en Mechelen kon door het lagere aantal observaties geen diepere analyse gemaakt worden. 5. Gemiddelde verblijfsduur Tabellen 18 tot en met 26 - Figuur 7 Hoelang verblijven de jonge, buitenlandse verblijftoeristen gemiddeld in de stad van overnachting? Opgelet, dit is niet noodzakelijk de stad waar ze bevraagd werden. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

20 Figuur 7 Gemiddelde verblijfsduur bij jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de stad van overnachting, naar stad van overnachting, WES-enquête 2013 (in aantal nachten) Uit figuur 7 en tabel 18 kunnen we afleiden dat de gemiddelde verblijfsduur van jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel 2,9 nachten bedraagt. Dit ligt relatief hoger in Leuven (5,1 nachten) en Brussel (3,5 nachten) en relatief lager in Brugge, Antwerpen en Mechelen (respectievelijk 2,2, 2,6 en 2,5 nachten). In Gent brengt men gemiddeld 2,8 nachten door. Volledigheidshalve noteren we in de tabellen naast de gemiddelde verblijfsduur eveneens de gemiddelde verblijfsduur in de stad van overnachting wanneer deze dezelfde is als de stad van ondervraging. Respondenten konden immers ook ondervraagd worden in een andere stad dan waar ze overnachtten. Wanneer dit laatste het geval is, is de verblijfsduur gemiddeld iets hoger omwille van tijd besteed aan excursies. Indien we de gemiddelde verblijfsduur in de stad van overnachting uitzetten tegenover het land van herkomst (tabel 19) stellen we vast dat de jonge, buitenlandse verblijftoeristen die afkomstig zijn uit de buurlanden relatief minder lang hier overnachten (2,4 nachten). Respondenten uit Spanje of Italië blijven gemiddeld 3,2 nachten, net zoals de respondenten uit de niet-europese landen. Jongeren uit andere Europese landen blijven relatief het langst (3,5 nachten), bij Polen stijgt dit zelfs tot gemiddeld 4,9 nachten. Jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel die in informele logiesvormen logeren, verblijven daar gemiddeld relatief langer dan diegene die in erkende logiesvormen logeren (respectievelijk 4,5 nachten ten opzichte van 2,5 nachten) (tabel 20). Bij de informele logiesvormen zien we de gemiddeld langste verblijfsduur bij diegene die bij familie thuis logeren (6,3 nachten), gevolgd door diegene die bij vrienden thuis overnachten (4,4 nachten). Bij de erkende logiesvormen schommelt de gemiddelde verblijfsduur tussen 2 en 2,9 nachten, uitgezonderd voor verblijven in een gehuurd huis, studio of appartement (6 nachten). Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

21 Indien we de gemiddelde verblijfsduur koppelen aan de leeftijdscategorieën (tabel 21) zien we geen al te grote verschillen. 26- tot 29-jarigen verblijven gemiddeld iets korter (2,7 nachten). Wie werkzoekend is of momenteel (nog) niet werkt, blijft gemiddeld langer dan de studenten (al dan niet in combinatie met werkend) en de werkenden (respectievelijk 3,3 nachten ten opzichte van 2,9 en 2,8 nachten) (tabel 22). Tabellen 23 tot en met 26 gaan nog dieper in op deze kenmerken voor de kunststeden Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent. Opgelet, sommige (sub)categorieën tellen slechts een beperkt aantal observaties! Hierbij is voorzichtigheid geboden bij de interpretatie. 6. Informele logiesvormen Tabellen 27 tot en met 31 - Figuren 8 tot en met 11 In wat volgt gaan we dieper in op de kenmerken van de reis van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen die in INFORMEEL LOGIES logeren in de kunststeden in Vlaanderen- Brussel. Voor Mechelen is het aantal observaties te beperkt om uitspraken te kunnen doen Gemiddelde verblijfsduur Tabel 27 houdt nu niet enkel rekening met de gemiddelde verblijfsduur in de stad van overnachting, maar ook met de gemiddelde verblijfsduur van de andere onderdelen van de reis, zoals een verblijf in een andere Vlaamse kunststad of Brussel, een verblijf in België (inclusief andere plaatsen dan de kunststeden) en een verblijf in het buitenland. De gemiddelde verblijfsduur van de totale reis bedraagt 9,9 nachten. Daarvan brengt men gemiddeld 5,4 nachten door in België en 4,5 nachten in het buitenland. Van de verblijfsduur in België brengt men gemiddeld 5,2 nachten door in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel, dus slechts gemiddeld 0,2 nachten buiten de kunststeden. De gemiddelde verblijfsduur van de totale reis ligt gemiddeld iets hoger indien men overnacht heeft in Brugge of Leuven en gemiddeld iets lager indien men overnacht heeft in Brussel. Uiteraard is de gemiddelde verblijfsduur van de totale reis langer naarmate men van verder afkomstig is. Dit gaat van 4,3 nachten (buurlanden) en 6,5 nachten (Spanje, Italië) tot 10,5 nachten (andere Europese landen) en 16,1 nachten (niet-europese landen). De gemiddelde verblijfsduur van de totale reis blijkt ook veel langer voor jongeren die hier logeren via Couchsurfing, Hospitality Club, enz. De gemiddelde verblijfsduur van de totale reis blijkt het kortst voor de oudste leeftijdscategorie (30-34 jaar, 7,7 nachten) en het langst voor de jongste bezoekers (18-25 jaar, 10,5 nachten). Jongeren tussen 26 en 29 jaar oud verblijven gemiddeld 9,9 nachten. Wie werkzoekend is of momenteel (nog) niet werkt, gaat gemiddeld langer op reis dan studenten en de werkenden. Ze hebben hier in principe ook meer tijd voor. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

22 6.2. Grootte van het reizende gezelschap Reizen de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in informeel logies in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel alleen, met twee, met drie of meer? Figuur 8 Grootte van het reizende gezelschap bij jonge, buitenlandse verblijftoeristen in informeel logies in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel, naar stad van overnachting, WES-enquête 2013 (in %) Uit figuur 8 en tabel 28 blijkt dat ongeveer de helft van die jongeren met twee reist, ruim een derde reist alleen en 15,4% reist met drie of meer. Het aandeel dat alleen reist, ligt relatief hoger in Antwerpen, Gent en Leuven dan in Brugge en Brussel. Het aandeel dat met drie of meer reist ligt het hoogst in Brussel en het laagst in Leuven. Het gemiddelde aantal personen dat deel uitmaakt van het reizende gezelschap bedraagt 1,9 personen. Dit ligt relatief hoger in Brussel (2,2 personen) dan in de andere kunststeden, het laagst in Leuven (1,6 personen). Op het vlak van land van herkomst zijn de verschillen miniem. Op het vlak van logiesvorm zien we dat het reizende gezelschap relatief het grootst is indien men logeert in een gehuurd huis/studio/appartement via Airbnb en het laagst als men op een studentenkot of via Couchsurfing logeert Samenstelling van het reizend gezelschap Nu we weten hoe groot het reizende gezelschap is, is het ook interessant om te weten wat de samenstelling is van dit reizend gezelschap, kortom, reist men alleen, met een partner, met vrienden, met familie en/of met kinderen (niet noodzakelijk de eigen kinderen). Het totaalpercentage is hoger dan 100% omdat men in het gezelschap van meerdere van deze types kan reizen (bijvoorbeeld met vrienden en met kinderen). Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

23 Figuur 9 Samenstelling van het reizende gezelschap bij jonge, buitenlandse verblijftoeristen in informeel logies in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel, naar stad van overnachting, WESenquête 2013 (in %) Zoals we daarnet al zagen, reist ongeveer 35% alleen, 28,6% reist met partner, 27,5% met vrienden, 9,2% met familie en 0,9% met kinderen (figuur 9, tabel 29). Brugge blijkt een stad te zijn die men relatief vaker in het gezelschap van een partner bezoekt, in tegenstelling tot Antwerpen en Gent, die men relatief weinig met een partner aandoet. In Brussel blijkt het aandeel dat met familie reist dan weer relatief groter te zijn dan gemiddeld. In Brussel en Antwerpen verblijft men ook relatief vaker met kinderen. Jongeren uit verdere markten reizen relatief meer samen met familie en relatief minder vaak met vrienden. Bij de logiesvormen merken we op dat wie logeert bij familie thuis ook relatief vaker met familie en/of partner reist. Personen uit de categorie jaar reizen relatief vaker in het gezelschap van familie en/of kinderen en relatief minder vaak met vrienden. Wie werkt reist relatief vaker met partner en relatief minder vaak met vrienden. Van diegene die met twee reizen, gaat het in 56,6% van de gevallen om de partner, in 32,7% van de gevallen om een vriend(in) en in 10% van de gevallen om een familielid. Slechts in 0,7% van de gevallen gaat het om een kind. Bij wie met drie of meer reist, stijgt het aandeel dat met een kind reist tot 3,4%. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

24 6.4. Transportmiddel Met welk transportmiddel hebben de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in informeel logies in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel het grootste gedeelte van het traject tussen hun woonplaats en Vlaanderen/Brussel afgelegd? Figuur 10 Transportmiddel waarmee jonge, buitenlandse verblijftoeristen in informeel logies in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel het grootste gedeelte van het traject hebben afgelegd tussen hun woonplaats en Vlaanderen/Brussel, naar stad van overnachting, WES-enquête 2013 (in %) 63,1% van de jongeren legde deze afstand af met het vliegtuig (tabel 30, figuur 10). 18,5% deed dit met de trein, 14,1% met de auto, 3,2% met de bus en 1,2% met een ander transportmiddel (bijvoorbeeld boot, motor, ). Het aandeel dat het grootste gedeelte van het traject met het vliegtuig heeft afgelegd is relatief groter voor Leuven en Brussel en relatief kleiner voor Gent en Brugge. Voor Brugge valt vooral het grote belang van de auto op. De auto is relatief minder van belang voor Leuven en Antwerpen. De trein is dan weer relatief belangrijker voor Antwerpen en relatief minder voor Brussel en Brugge. Op het vlak van land van herkomst zien we dat het vliegtuig aan belang wint naarmate de afstand groter wordt. Vanuit de buurlanden komt ongeveer de helft met de trein, een derde met de wagen, 10,4% met het vliegtuig en 4% met de bus. Bij de jongeren uit niet-europese landen komt 98,9% met het vliegtuig. De trein wordt relatief vaker gebruikt door de jongste leeftijdscategorie (18-25 jaar) dan door de 26- tot 34-jarigen. Wie alleen reist maakt relatief vaker gebruik van de trein en het vliegtuig en relatief minder van de auto. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

25 6.5. Luchthaven Ten slotte werd aan de respondenten die de grootste afstand met het vliegtuig hebben afgelegd gevraagd op welke luchthaven zij zijn geland. Figuur 11 Luchthaven waarop jonge, buitenlandse verblijftoeristen in informeel logies in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel geland zijn in het geval zij met het vliegtuig op reis zijn, WES-enquête 2013 (in %) Twee derden landde op een luchthaven in België: 40,2% op Brussels Airport in Zaventem en 26,5% in Brussels South in Charleroi (figuur 11, tabel 31). 9,6% kwam toe op Schiphol (Amsterdam Airport) en 5,4% in Parijs. 3,8% landde in Londen, 4,8% in een luchthaven in Duitsland, 4,7% in een luchthaven in Spanje en 4,9% op nog een andere luchthaven. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

26 Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

27 HOOFDSTUK 3: SAMENVATTING Uit het onderzoek bij jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel kunnen we de volgende conclusies trekken. 1. Profiel Iets meer dan 40% is afkomstig uit de buurlanden, 18,6% uit Spanje of Italië, 11,4% uit een ander Europees land en iets meer dan een kwart uit een niet-europees land. De gemiddelde leeftijd bedraagt 26 jaar. Ongeveer 60% werkt al, 45,9% studeert (eventueel in combinatie met werk) en 2,9% is werkzoekend of werkt momenteel (nog) niet. 2. Logiesvorm 17,7% logeert in informele logiesvormen. 9,3% doet dit bij vrienden thuis, 4,2% bij familie thuis, 1,4% via Couchsurfing, Hospitality Club, enz., 1,3% op een studentenkot, 1,2% in een gehuurd huis, studio of appartement via Airbnb en 0,3% in ander informeel logies. Het aandeel informeel logies varieert sterk tussen de verschillende kunststeden, van 4,1% in Brugge tot 44,8% in Leuven. Omgezet in volume kunnen we het informele logies bij jongeren ramen op ongeveer aankomsten in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel op jaarbasis. Bij de erkende logiesvormen zijn vooral hotels (52,8%) en hostels/jeugdherbergen van belang (18,1%). 3. Motivatie De allerbelangrijkste motivatie om één van de kunststeden in Vlaanderen-Brussel te bezoeken is om de stad te bezoeken (87,2%). Van diegene die dit als belangrijkste motivatie opgaven, logeert bijna 90% in erkende logiesvormen. Om vrienden, familie of kennissen te bezoeken is maar voor 9,5% de belangrijkste motivatie. Wie dit als belangrijkste motivatie had, logeert in 84,1% van de gevallen in informele logiesvormen. 4. Manier waarop het logies werd geboekt In 22,8% van de gevallen is het logies niet op voorhand gereserveerd, 72,3% heeft het via een website of mobiele applicatie gereserveerd, 4,9% telefonisch, per mail of door langs te gaan. Bij de informele logiesvormen heeft 85% het logies niet op voorhand gereserveerd ten opzichte van slechts 9,5% bij de erkende logiesvormen. Dit is logisch aangezien informele logiesvormen in de meeste gevallen niet moeten worden gereserveerd. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

28 5. Gemiddelde verblijfsduur De gemiddelde verblijfsduur bedraagt 2,9 nachten. Wie in informele logiesvormen overnacht heeft een langere gemiddelde verblijfsduur (4,5 nachten) dan wie in erkende logiesvormen logeert (2,5 nachten). 6. Bijkomende kenmerken bij een verblijf in informele logiesvormen De gemiddelde verblijfsduur van de totale reis bedraagt 9,9 nachten, waarvan 5,4 nachten in België worden doorgebracht en 4,5 nachten in het buitenland. Het gemiddelde aantal personen dat deel uitmaakt van het reizende gezelschap bedraagt 1,9 personen. Het reizende gezelschap bestaat in 35,2% van de gevallen uit één alleenreizende persoon. In 28,6% van de gevallen gaat het om een reis met partner, bij 27,5% een reis met vrienden, bij 9,2% een reis met familie en bij 0,9% een reis met kinderen. Het belangrijkste transportmiddel waarmee het grootste deel van het traject van de woonplaats naar Vlaanderen-Brussel werd afgelegd is het vliegtuig (63,1%), gevolgd door de trein (18,5%), de auto (14,1%), de bus (3,2%) en andere transportmiddelen (1,2%). Twee derden van wie het vliegtuig het belangrijkste transportmiddel was, landde in België (40,2% Brussels Airport-Zaventem, 26,5% Brussels South-Charleroi). 9,6% landde in Schiphol (Amsterdam Airport) en telkens ongeveer 5% in Parijs, Londen, Duitsland en Spanje. Nog eens 5% landde in nog een andere luchthaven. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

29 TOT SLOT Op basis van het onderzoek bij jonge verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen/Brussel blijkt dat het aandeel informeel verblijftoerisme door buitenlandse jongeren tussen 18 en 34 jaar nagenoeg 18% bedraagt of omgerekend goed is voor bijna aankomsten. Het belang van de nieuwere logiesvormen als Couchsurfing en Airbnb is hierin wel beperkt. Couchsurfing en Hospitality Club zijn goed voor samen 1,4% van het jongerentoerisme in de kunststeden, de informele logiesverblijven via Airbnb voor 1,2%. Het informeel toerisme van de jongeren in de kunststeden in Vlaanderen/Brussel speelt zich vooral af bij vrienden, familie en kennissen. Het aandeel informeel toerisme vertoont grote verschillen tussen de individuele kunststeden gaande van 4,1% in Brugge tot 44,8% in Leuven. Rekening houdend met het eerder beperkte aantal observaties voor jongeren die via Couchsurfing in de kunststeden in Vlaanderen/Brussel verblijven, kunnen we hun profiel als volgt omschrijven. Deze jongeren komen veelal van verder dan de buurlanden. Het zijn hoofdzakelijk jonge bezoekers tot 25 jaar. In veel gevallen gaat het om studenten of jongeren die (nog) geen werk hebben. Verblijftoeristen die een informeel logies via Airbnb boeken zijn eerder iets ouder dan gemiddeld, werken al in veel gevallen en blijven doorgaans iets langer in de stad dan gemiddeld en in vergelijking met bezoekers via Couchsurfing. Buiten het informele circuit zien we dat jongeren vooral gebruikmaken van hotels (52,8% van het totale aantal jongeren in de kunststeden). Zelfs de jongste leeftijdscategorie van 18 tot 25 jaar verblijft in 41,3% van de verblijven in een hotel. Jeugdverblijven zoals hostels en jeugdherbergen zijn goed voor 18,1% van de verblijven door jongeren tussen 18 en 34 jaar. De keuze voor deze logiesvormen wordt doorgetrokken naar het boekingskanaal. Booking.com staat in voor 27,6% van de logiesboekingen door jongeren in de kunststeden in Vlaanderen/Brussel. Dit aandeel loopt op tot 42,6% bij de hotelverblijven. Hostelworld heeft een aandeel van 10,9%. Aansluitend kunnen we een aantal bedenkingen of aanbevelingen formuleren: het dalende aandeel jongeren in de kunststeden, zoals bleek uit de evolutie van het kunststedenonderzoek, was mee de aanleiding tot dit onderzoek. De resultaten van deze bevraging op zich geven geen antwoord of deze daling werd gecompenseerd door een toenemend informeel toerisme bij jongeren aangezien dit een nulmeting is. Het zou echter goed zijn om het volume van dit segment blijvend op te volgen; naar schatting werden aankomsten vastgesteld door jongeren in informeel logies. Daarnaast zal er nog eens een volume aan aankomsten in informeel logies gerealiseerd worden door oudere leeftijdscategorieën. Allemaal bezoekers die kennis maken met de kunststeden in Vlaanderen/Brussel en die de nodige aandacht verdienen. Het is belangrijk dat ook naar dit segment een beleid wordt opgesteld met eventuele acties; Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

30 nieuwe logiesvormen als Couchsurfing en Airbnb worden vaak als concurrentie aanzien vanuit de hoek van de erkende logiesvormen. Al bij al is het aandeel van deze nieuwe logiesvormen bij jongeren vooralsnog beperkt (respectievelijk 1,4% en 1,2%). Bovendien kan men ervan uitgaan dat de frequentie waarmee een host bezoekers ontvangt gemiddeld heel laag is. De vraag is of bezoekers in deze nieuwere logiesvormen de kunststeden eveneens zouden bezoeken mocht het aanbod aan deze nieuwere logiesvormen er niet zijn, met andere woorden of dit complementaire logiesvormen zijn; Use-it richt zich in haar dienstverlening op het jongerensegment. De gekende plannetjes worden hoofdzakelijk verdeeld via de hostels en jeugdherbergen. Uit dit onderzoek blijkt echter dat 52,8% van de jongeren op hotel verblijft. Use-it kan misschien een groter deel van deze doelgroep bereiken door zich ook te focussen op (een selectie van) hotels. Het is immers niet omdat jongeren in een hotel overnachten dat ze niet geïnteresseerd zouden zijn in tips van locals. Þ Jongerentoerisme onder de radar: een kwantitatieve steekproef November

31 TABELLEN

32

33 Tabel 1 Profiel van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel, naar stad van overnachting, WES-enquête 2013 (in %) Omschrijving Antwerpen Brugge Brussel Gent Leuven Mechelen Weet nog niet Totaal LAND VAN HERKOMST Spanje 7,9 9,1 24,1 13,6 6,9 5,6 7,7 13,4 Nederland 22,7 11,0 3,9 17,5 15,5 27,8 0,0 12,7 Verenigd Koninkrijk 7,1 17,9 8,9 10,5 6,9 0,0 7,7 11,3 Duitsland 11,3 11,6 8,1 8,9 12,1 16,7 30,8 10,5 Frankrijk 5,4 9,6 7,8 9,3 6,9 16,7 15,4 8,1 Verenigde Staten 4,5 7,2 5,7 5,1 6,9 0,0 7,7 5,8 Italië 2,8 5,5 6,8 5,4 5,2 11,1 0,0 5,3 Australië 3,1 2,8 2,1 2,7 0,0 0,0 0,0 2,5 Canada 2,0 3,0 2,6 1,2 3,4 0,0 0,0 2,4 China 2,3 1,9 1,9 1,6 5,2 0,0 0,0 2,1 Rusland 2,8 1,7 1,6 2,3 0,0 0,0 0,0 1,9 Brazilië 2,0 1,7 2,4 0,4 5,2 0,0 0,0 1,9 Mexico 1,7 2,8 1,9 0,8 0,0 0,0 0,0 1,9 Polen 2,3 0,3 2,6 1,9 0,0 0,0 0,0 1,5 Andere Europese landen 13,9 6,6 10,0 11,7 10,3 16,7 15,4 10,1 Andere niet-europese markten 8,2 7,4 9,5 7,0 15,5 5,6 15,4 8,6 LAND VAN HERKOMST Buurlanden 46,5 50,7 28,6 46,3 41,4 66,7 53,8 42,9 Spanje/Italië 10,8 14,6 30,9 19,1 12,1 16,7 7,7 18,6 Andere Europese landen 16,1 6,3 12,6 13,6 10,3 11,1 15,4 11,4 Niet-Europese landen 26,6 28,4 27,8 21,0 36,2 5,6 23,1 27,1 LEEFTIJD jaar 41,2 44,1 39,2 38,9 48,3 16,7 38,5 41, jaar 37,3 33,2 40,8 35,4 25,9 50,0 38,5 36, jaar 21,5 22,6 20,1 25,7 25,9 33,3 23,1 22,3 Gemiddelde leeftijd BEROEPSACTIVITEIT (meerdere antwoorden mogelijk) Student 48,7 44,1 44,8 44,5 55,2 38,9 46,2 45,9 Werkend 59,8 58,4 61,2 63,7 55,2 72,2 61,5 60,1 Werkzoekend/ik werk (nog) niet 3,1 4,1 2,3 2,3 0,0 0,0 0,0 2,9 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Aantal respondenten in de steekproef

34 Tabel 2 Logiesvorm van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel, naar stad van overnachting, WES-enquête 2013 (in %) Logiesvorm Antwerpen Brugge Brussel Gent Leuven Mechelen Totaal Erkende logiesvormen 77,7 95,9 81,0 71,1 55,2 77,8 82,3 48,3 52,6 64,2 43,0 34,5 72,2 52,8 Hostel/jeugdherberg 17,5 26,7 12,6 13,3 10,3 5,6 18,1 Camping 2,3 4,4 0,6 2,7 0,0 0,0 2,4 Gehuurd huis, studio of appartement 3,4 2,7 2,6 0,4 6,9 0,0 2,7 B&B, gastenkamer 6,2 9,5 1,0 11,7 3,4 0,0 6,3 Informele logiesvormen 22,3 4,1 19,0 28,9 44,8 22,2 17,7 Couchsurfing, hospitalityclub,... 1,1 0,8 1,5 3,5 1,7 0,0 1,4 Gehuurd huis, studio of appartement via Airbnb 1,1 0,3 1,9 2,0 1,7 0,0 1,2 Studentenkot 2,0 0,0 0,2 2,0 10,3 0,0 1,3 Bij familie thuis 6,5 0,8 3,6 5,5 12,1 16,7 4,2 Bij vrienden thuis 10,7 1,9 11,7 16,0 19,0 5,6 9,3 Ander informeel logies 0,8 0,3 0,2 0,0 0,0 0,0 0,3 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Aantal respondenten in de steekproef

35 Tabel 3 Logiesvorm van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel, naar land van herkomst, WES-enquête 2013 (in %) Logiesvorm Spanje Nederland Verenigd Koninkrijk Duitsland Frankrijk Verenigde Staten Italië Australië Canada China Brazilië Rusland Mexico Polen Andere Europese landen Andere niet- Europese markten Buurlanden Spanje/Italië Andere Europese landen Niet-Europese landen Totaal Erkende logiesvormen 85,3 88,9 91,6 85,3 83,8 83,9 87,5 93,5 80,7 85,7 78,1 73,9 85,5 48,7 70,1 66,3 87,8 85,9 66,6 78,1 82,3 62,9 64,2 62,4 39,9 59,2 58,7 61,2 39,6 34,2 54,8 33,6 66,0 54,5 28,9 41,2 36,5 56,9 62,4 39,2 45,9 52,8 Hostel/jeugdherberg 14,7 8,8 17,4 20,3 11,0 13,9 15,1 40,1 40,8 24,5 39,1 0,0 30,9 12,9 19,8 28,2 14,2 14,9 19,3 26,1 18,1 Camping 1,0 1,6 3,3 6,9 1,8 1,1 0,0 3,6 3,6 0,0 0,0 4,6 0,0 0,0 3,3 0,0 3,4 0,7 2,9 1,2 2,4 Gehuurd huis, studio of appartement 2,2 3,4 3,1 4,4 3,3 1,6 3,3 4,3 0,0 0,0 5,4 3,3 0,0 2,9 3,1 0,5 3,7 2,6 2,4 1,5 2,7 B&B, gastenkamer 4,4 10,8 5,4 13,8 8,6 8,5 7,8 5,8 2,0 6,4 0,0 0,0 0,0 4,0 2,6 1,0 9,6 5,3 2,8 3,4 6,3 Informele logiesvormen 14,7 11,1 8,4 14,7 16,2 16,1 12,5 6,5 19,3 14,3 21,9 26,1 14,5 51,3 29,9 33,7 12,2 14,1 33,4 21,9 17,7 Couchsurfing, hospitalityclub,... 0,4 0,0 0,4 1,0 0,0 3,1 0,0 0,0 1,8 0,0 4,9 0,0 0,0 2,9 5,6 3,8 0,3 0,3 5,3 2,4 1,4 Gehuurd huis, studio of appartement via Airbnb 2,0 0,0 0,4 1,5 0,0 1,6 2,1 0,0 7,2 0,0 3,2 5,6 0,0 0,0 0,9 1,1 0,5 2,1 0,8 2,0 1,2 Studentenkot 0,8 2,3 1,3 1,7 0,0 0,0 1,8 0,0 0,0 4,5 0,0 3,3 3,3 0,0 2,1 0,7 1,4 1,1 1,8 1,0 1,3 Bij familie thuis 2,6 1,7 3,3 2,1 5,1 5,4 2,8 2,5 0,0 0,0 0,0 5,6 3,3 14,4 5,4 13,2 2,9 2,7 6,7 6,2 4,2 Bij vrienden thuis 8,9 7,1 2,9 7,6 9,6 6,0 5,0 4,0 10,3 9,8 13,9 11,6 7,9 34,0 15,9 14,1 6,6 7,8 18,7 10,2 9,3 Ander informeel logies 0,0 0,0 0,0 0,8 1,5 0,0 0,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,7 0,5 0,2 0,0 0,2 0,3 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Aantal respondenten in de steekproef

36 Tabel 4 Logiesvorm van de jonge, buitenlandse verblijftoeristen in de kunststeden in Vlaanderen-Brussel, naar leeftijd, WES-enquête 2013 (in %) Logiesvorm jaar jaar jaar Totaal Erkende logiesvormen 77,7 84,6 87,3 82,3 40,0 59,2 66,3 52,8 Hostel/jeugdherberg 27,6 13,1 8,3 18,1 Camping 2,6 3,0 1,1 2,4 Gehuurd huis, studio of appartement 2,5 3,5 1,8 2,7 B&B, gastenkamer 5,0 5,8 9,8 6,3 Informele logiesvormen 22,3 15,4 12,7 17,7 Couchsurfing, hospitalityclub,... 2,1 1,3 0,4 1,4 Gehuurd huis, studio of appartement via Airbnb 0,8 1,9 0,8 1,2 Studentenkot 2,2 0,6 0,7 1,3 Bij familie thuis 5,8 3,2 2,6 4,2 Bij vrienden thuis 10,8 8,3 8,0 9,3 Ander informeel logies 0,5 0,1 0,3 0,3 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 Aantal respondenten in de steekproef