CMM(I) en CMM-assessments. Henk Westerink LogicaCMG Noord-Nederland SEI Authorized CBA IPI Lead Assessor

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CMM(I) en CMM-assessments. Henk Westerink LogicaCMG Noord-Nederland SEI Authorized CBA IPI Lead Assessor"

Transcriptie

1 CMM(I) en CMM-assessments Henk Westerink LogicaCMG Noord-Nederland SEI Authorized CBA IPI Lead Assessor 1

2 Doelstellingen 1. Inzicht geven in de CMM en CMMI procesmodellen voor systeemontwikkeling. Bespreken van de laatste ontwikkelingen rond deze modellen. 2. Uitleg geven over de toepassing van assessments om procesverbetering in de systeemontwikkeling te kunnen bereiken. Inzicht geven in wat een assessment nu eigenlijk inhoud. 2

3 Agenda Inleiding CMM(I) vanuit historisch perspectief CMM versus CMMI CMM of CMMI: Overstappen? / Starten met CMM of CMMI? Status in (Noord-)Nederland Pauze met warme maaltijd Assessments en procesverbetering Soorten van assessments Het formele CMM assessment Succesfactoren voor een goed assessment Praktijkvoorbeelden 3

4 CMM(I) vanuit historisch perspectief 1986: Watts Humphrey begint bij het SEI 1988: Managing the Software Process van Watts Humphrey gepubliceerd [1] 1993: Publicatie Software CMM versie 1.1 [2] 1998: Gewerkt wordt naar een versie 2.0 van het Software CMM 2000: In opdracht van DoD wordt ontwikkeling CMMI ingezet 2001: Publicatie CMMI SW/SE versie 1.1 op SEI website 2003: Publicatie CMMI in boekvorm [3] Eind 2003: SEI stopt Software CMM opleidingsprogramma s Eind 2005: SEI stopt ondersteuning Software CMM 4

5 CMM versus CMMI (1) Level Focus Key Process Areas (CMM) Process Areas (CMMI) 5 Optimizing (Optimizing) Continuous process improvement Process Change Management Technology Change Management Defect Prevention Causal Analysis and Resolution Organizational Innovation and Deployment 4 Managed (Quantitatively Managed) Quantitative management Quantitative Process Management Software Quality Management Quantitative Project Management Organizational Process Performance 3 Defined (Defined) Process standardization Organizational Process Focus Organizational Process Definition Training Program Intergroup Coordination Peer Reviews Integrated Software Management Software Product Engineering Organizational Process Focus Organizational Process Definition Organizational Training Integrated Project Management Risk Management Decision Analysis and Resolution Requirements Development Technical Solution Product Integration Verification Validation 2 Repeatable (Managed) Basic project management Requirements Management Project Planning Project Tracking & Oversight Configuration Management Subcontract Management Quality Assurance Requirements Management Project Planning Project Monitoring and Control Measurement and Analysis Process and Product Quality Assurance Configuration Management Supplier Agreement Management 1 Initial (Performed) 5

6 CMM versus CMMI (2) CMM: Eén representatie Staged: Procesgebieden verdeeld over vijf maturity levels CMMI: Twee representaties Staged: Procesgebieden verdeeld over vijf maturity levels Continuous: Zes capability levels per procesgebied 6

7 CMM versus CMMI (3) CMM: Vijf verschillende vormen Software CMM, SE-CMM, IPD-CMM, SA-CMM, People CMM CMMI: Eén hoofdvorm Basis gepubliceerd voor SW/SE Aanvullende PAs voor IPPD en SS Uitgeklede versie voor Software 7

8 CMM of CMMI: Overstappen / Starten (1) Verwerkte ervaring, meerdere modellen Integratie SW/SE Dekking software ontwikkel traject Opzet is duidelijker: expected vs. informative Verdwijnen ondersteuning CMM vanaf 2006 Zie referentie [4] Vóór CMMI Tegen CMMI Terugval in volwassenheidsniveau Zwaardere appraisals Ondersteuning nog in ontwikkeling (training, appraisals, etc.) 8

9 CMM of CMMI: Overstappen / Starten (2) Conclusies: Overstappen: Op weg naar CMM level: Eerst afmaken, dan overstappen Gewenst CMM level bereikt: Als nieuwe stap overgang naar CMMI, afweging maken tussen staged of continuous Starten: Direct CMMI staged representatie 9

10 Status in (Noord-)Nederland Nederland: Thales: CMM level 3 CMM(I) level 2 (SPIder presentatie) Embedded software industrie: CMM level 2 of 3 Finance Markt: CMM level 2+ of : 16 CBA IPI assessments (level 1, 2, 3 en 1x level 5) CMMI: nog geen formele CMMI assessments (SCAMPIs) in Nederland Noord-Nederland: Diverse nulmetingen uitgevoerd (finance, overheid) Nog geen formele assessments 10

11 PAUZE 11

12 Assessments en procesverbetering (1) If you don t know where you re going, any road will do Chinese proverb If you don t know where you are, a map won t help Watts S. Humphrey Software Process Improvement 12

13 Assessments en procesverbetering (2) Management Awareness Definieer doelen Nul-meeting Lange termijn verbeterplan Korte termijn verbetertrajecten Controleer resultaten / benchmark Implementeer 13

14 Soorten van assessments Nul-meting Mini assessment (voortdurende voortgangsbewaking) Deel assessment (beperkt aantal procesgebieden) Gap-analyse (beperkt volledig assessment) Formeel assessment: CMM: CBA IPI CMMI: SCAMPI Toetsen software leverancier: CMM: Software Capability Evaluation CMMI: SCAMPI 14

15 Het formele CMM-assessment (1) De pré-onsite Stel assessment scope vast Voorlichting deelnemers assessment Schrijf het assessment plan Verwerken vragenlijsten Teamvoorbereiding en -training Voorbereiden van de onsite periode 15

16 Het formele CMM-assessment (2) De Onsite 1. Uitvoeren Kickoff 2. Interviews Projectleiders 3. Interviews Middle Managers 5. Consolidatie Sessies 5. Consolidatie Sessies 6. Opstellen Draft Findings 8. Consolidatie, Rating en Maken Final Findings 9. Presenteren Final Findings 4. Interviews Projectmedewerkers 5. Consolidatie Sessies 7. Presenteren Draft Findings 10. Executive Sessie uitvoeren Parallelle Activiteiten: Uitvoeren Document Reviews Uitvoeren Follow-up Interviews 11. Wrap-up assessment Dag 1 Dag N 16

17 Succesfactoren Start met een procesraamwerk Strikte vertrouwelijkheid Betrekken van senior management als assessment sponsor Gezamenlijke aanpak van het assessment Focus op actie 17

18 Praktijkvoorbeelden (1) Nul-meting in low level one organisatie: Finance Markt (2x), Telecom Markt, Software Markt Leeuwarden, Brussel, Utrecht, Amstelveen Aanpak: Projectleider vragenlijsten met ondersteuning invullen Interviews en feedback sessies Beperkte consolidatie Kengetallen: Teamgrootte 3 man incl. de lead assessor Doorlooptijd 2 tot 3 weken (niet full-time) Inspanningen Assessmentteam 200 uur, medewerkers 200 uur 18

19 Praktijkvoorbeelden (2) Tussenmetingen (volgen procesvebetering): Finance Markt Amsterdam Aanpak: Vragenlijst door projectleider en QA-medewerker maandelijks in te vullen Verwerking middels spreadsheet naar CMM dekking per KPA Voor rapportage aan het management Kengetallen: Twee betrokkenen Inspanning enkele uren per project per maand 19

20 Praktijkvoorbeelden (3) Eindmeting (formeel assessment): Finance Markt, Telecom Markt, Automobiel Industrie Amsterdam, Nieuwegein, Bühlertall (Duitsland) Hier was sprake van volledige CBA IPI assessments met intensieve consolidatiesessies en rating Kengetallen: Teamgrootte: 5 of 6 man incl. de lead assessor Doorlooptijd: 1 tot 2 weken (full-time, 10+ uren per dag) Inspanningen: Assessmentteam 500+ uur, medewerkers 200 uur 20

21 Hartelijk dank voor uw aandacht!"#$"$% &$""!"#'((()$"' 21

22 Literatuur [1] Watts S. Humprey; Managing the Software Process. (1989, Addison-Wesley, ISBN ). [2] Mark C. Paulk, etal.; The Capability Maturity Model: Guidelines for Improving the Software Process. (1993, Addison-Wesley, ISBN ). [3] Mary Beth Chrissis, etal.; CMMI: Guidelines for Process Intergration and Product Improvement. (2003, Addison-Wesley, ISBN ). [4] Henk Westerink, Rini van Solingen en Eric van der Vliet; Overstappen op het CMMI. (Informatie, sept. 2003, blz.8-12). 22

23 Afkortingen CMM Capability Maturity Model CMMI Capability Maturity Model Integration SEI Software Engineering Institute CBA IPI CMM Based Appraisal for Internal Process Improvement (het formele CMM assessment) SCAMPI Standard CMMI Appraisal Method for Process Improvement (het formele CMMI assessment) DoD Department of Defence SW/SE Software Engineering/Systems Engineering SE-CMM Systems Engineering CMM IPD-CMM Integrated Product Development CMM SA-CMM Software Acquisition CMM IPPD Integrated Process and Product Development SS Supplier Sourcing 23

24 Enkele belangrijke webadressen Website van het Software Engineering Institute Website met informatie over op CMM(I) gebaseerde procesverbetering On-line tijdschrift over procesverbetering van het SEI 24

Capability Maturity Model. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

Capability Maturity Model. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Capability Maturity Model Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 11 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER...FOUT!

Nadere informatie

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC (www.nioc.nl) stelt zich conform zijn statuten tot doel: het realiseren van congressen over informatica onderwijs en voorts al hetgeen

Nadere informatie

It s CMMI Jim, but not as we know it! CMMI toegepast op een Compliance organisatie Door Jasper Doornbos Improvement Focus

It s CMMI Jim, but not as we know it! CMMI toegepast op een Compliance organisatie Door Jasper Doornbos Improvement Focus It s CMMI Jim, but not as we know it! CMMI toegepast op een Compliance organisatie Door Jasper Doornbos Improvement Focus Inhoud Compliance vakgebied en organisatie CMMI software en systems engineering

Nadere informatie

Handout. Pagina 1. SYSQA B.V. Almere. Capability Maturity Model Integration (CMMI) Technische Universiteit Eindhoven SYSQA SYSQA.

Handout. Pagina 1. SYSQA B.V. Almere. Capability Maturity Model Integration (CMMI) Technische Universiteit Eindhoven SYSQA SYSQA. Capability Maturity Model Integration (CMMI) Technische Universiteit Eindhoven Johan Zandhuis SYSQA Start: 1999 Onafhankelijk Quality Assurance in IT 150 medewerkers (en groeiend) 2 SYSQA Operationeel

Nadere informatie

IT Service CMM. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

IT Service CMM. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. IT Service CMM Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 8 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 2 GESCHIEDENIS EN ACHTERGROND...

Nadere informatie

25 Het CATS CM Maturity Model

25 Het CATS CM Maturity Model 25 Het CATS CM Maturity Model Op basis van de ervaringen die zijn opgedaan in het advies- en trainingswerk van CM Partners is, uitgaande van CATS CM, een volwassenheidsmodel opgesteld dat ingezet kan worden

Nadere informatie

IT Service CMM. White paper. Frank Niessink. Versie 1.0.2, 30 november 2001. Copyright 2001 Software Engineering Research Centre All rights reserved.

IT Service CMM. White paper. Frank Niessink. Versie 1.0.2, 30 november 2001. Copyright 2001 Software Engineering Research Centre All rights reserved. White paper Frank Niessink Versie 1.0.2, 30 november 2001 Copyright 2001 Software Engineering Research Centre All rights reserved. Software Engineering Research Centre Stichting SERC Postbus 424, 3500

Nadere informatie

PRINCE2 Symposium: Zin en Onzin van een Methode. PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen SYSQA B.V.

PRINCE2 Symposium: Zin en Onzin van een Methode. PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen SYSQA B.V. PRINCE2 Symposium: PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen Jan Jaap Cannegieter SYSQA B.V. SYSQA B.V. Operationeel Tactisch Strategisch Testen Requirements Quality assurance Auditing

Nadere informatie

PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen

PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen PRINCE2 Symposium: PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen Jan Jaap Cannegieter SYSQA B.V. SYSQA B.V. Operationeel Tactisch Strategisch Testen Requirements Quality assurance Auditing

Nadere informatie

IT Service CMM en ASL Een vergelijking

IT Service CMM en ASL Een vergelijking IT Service CMM en ASL Een vergelijking Door Machteld Meijer, Senior Consultant PinkRoccade Inleiding In de Spider koerier van mei 2001 is aandacht besteed aan IT Service CMM, een groeimodel voor ICT dienstverleners,

Nadere informatie

De kleine CMMI. voor ontwikkeling. De basisuitrusting voor continue prestatieverbetering. Derde, herziene druk. Jan Jaap Cannegieter Rini van Solingen

De kleine CMMI. voor ontwikkeling. De basisuitrusting voor continue prestatieverbetering. Derde, herziene druk. Jan Jaap Cannegieter Rini van Solingen De kleine CMMI voor ontwikkeling De basisuitrusting voor continue prestatieverbetering Derde, herziene druk Jan Jaap Cannegieter Rini van Solingen De kleine CMMI voor ontwikkeling De basisuitrusting voor

Nadere informatie

2 e webinar herziening ISO 14001

2 e webinar herziening ISO 14001 2 e webinar herziening ISO 14001 Webinar SCCM 25 september 2014 Frans Stuyt Doel 2 e webinar herziening ISO 14001 Planning vervolg herziening Overgangsperiode certificaten Korte samenvatting 1 e webinar

Nadere informatie

Coaching; de brandstof voor je verbeterprogramma

Coaching; de brandstof voor je verbeterprogramma Eric van der Vliet Eric.van.der.vliet@logicacmg.com LogicaCMG 2007. All rights reserved De start van een verbeterprogramma We weten waar we staan We weten waar naartoe En nu? Een veel gebruikte aanpak

Nadere informatie

Expert level Improving the testing process

Expert level Improving the testing process Expert level Improving the testing process Eerste praktijkervaringen Smaakmaker voor najaarsevent www.improveqs.nl (info@improveqs.nl) Eduard Hartog Isabelle Robrechts Version 1.1 Agenda Opbouw training

Nadere informatie

V2M2 Intro, V2M2 Concepten & Research. A Verification and Validation Maturity Model

V2M2 Intro, V2M2 Concepten & Research. A Verification and Validation Maturity Model V2M2 Intro, V2M2 Concepten & Research A Verification and Validation Maturity Model Het V2M2 model Voorgeschiedenis Focus en positionering V2M2 Modelstructuur Assessment instrument V2M2 Concepten & research

Nadere informatie

Bijdrage ASL en CMMI aan verbeteren applicatiediensten

Bijdrage ASL en CMMI aan verbeteren applicatiediensten Bijdrage ASL en CMMI aan verbeteren applicatiediensten Machteld Meijer Eindhoven, 23 september 2004 1 Problematiek Ontwikkelprojecten zijn vaak niet op tijd gereed Onderhoudsactiviteiten moeten wijken

Nadere informatie

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC (www.nioc.nl) stelt zich conform zijn statuten tot doel: het realiseren van congressen over informatica onderwijs en voorts al hetgeen

Nadere informatie

Test rapportage Waarom eigenlijk?

Test rapportage Waarom eigenlijk? Testrapportage Boodschappers van de koning? Test rapportage Waarom eigenlijk? TestNet voorjaarsevenement 2015 Jurian van de Laar Jurian van de Laar @JurianvdL 30 april 2015 @JurianvdL Jurian van de Laar

Nadere informatie

Maturity van security architectuur

Maturity van security architectuur Renato Kuiper Principal Consultant LogicaCMG renato.kuiper@logicacmg.com LogicaCMG 2006. All rights reserved Over de spreker Renato Kuiper Principal consultant Information Security bij LogicaCMG Hoofdredacteur

Nadere informatie

Succes = Noodzaak x Visie x Draagvlak 2. Case: Implementatie Requirements Lifecycle management bij Rabobank International

Succes = Noodzaak x Visie x Draagvlak 2. Case: Implementatie Requirements Lifecycle management bij Rabobank International Succes = x Visie x Draagvlak 2 Case: Implementatie Requirements Lifecycle management bij Rabobank International dinsdag 3 oktober 2006 Spider Congres Agenda Inventarisatie SPI-knelpunten Implementatie

Nadere informatie

CMMI voor ontwikkeling. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

CMMI voor ontwikkeling. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. CMMI voor ontwikkeling Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 12 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER... 3

Nadere informatie

TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl

TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl Testers helpen ontwikkelaars of andersom? TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl Improve Quality Services B.V. 2 Agenda Hoe veilig is een muur? Past Scrum ook

Nadere informatie

Jan Jaap Cannegieter. De kleine. Rini van Solingen CMMI. Wouter Raemaekers. voor acquisitie. De basisuitrusting voor succesvol uitbesteden

Jan Jaap Cannegieter. De kleine. Rini van Solingen CMMI. Wouter Raemaekers. voor acquisitie. De basisuitrusting voor succesvol uitbesteden De kleine CMMI voor acquisitie De basisuitrusting voor succesvol uitbesteden Jan Jaap Cannegieter Rini van Solingen Wouter Raemaekers De kleine CMMI voor acquisitie De basisuitrusting voor succesvol uitbesteden

Nadere informatie

De kleine CMMI. voor diensten. De basisuitrusting voor succesvolle dienstverlening. Jan Jaap Cannegieter Frank Niessink Rini van Solingen

De kleine CMMI. voor diensten. De basisuitrusting voor succesvolle dienstverlening. Jan Jaap Cannegieter Frank Niessink Rini van Solingen De kleine CMMI voor diensten De basisuitrusting voor succesvolle dienstverlening Jan Jaap Cannegieter Frank Niessink Rini van Solingen De kleine CMMI voor diensten De basisuitrusting voor succesvolle dienstverlening

Nadere informatie

Whitepaper ChainWise bedrijfssoftware

Whitepaper ChainWise bedrijfssoftware Whitepaper ChainWise bedrijfssoftware Product CMMi (Capability Maturity Model Integration) Jaar 2018 Alle rechten voorbehouden aan ChainWise Niets in deze uitgave mag worden gebruikt in welke vorm dan

Nadere informatie

Testverbetering met TMM bij Philips

Testverbetering met TMM bij Philips Testverbetering met TMM bij Philips Medical Systems Cardio/Vascular Jurian van de Laar Improve Quality Services Wim van Rooij Philips Medical Systems Philips Medical Systems C/V Imaging Systems X-Ray Cardio/Vascular

Nadere informatie

Software Engineering (I00094) College 3:

Software Engineering (I00094) College 3: Software Engineering (I00094) College 3: Kwaliteit, organisatie en documentatie Marko van Eekelen marko@cs.ru.nl kamer HG02.074 1 Huidige planning 1. 6 feb: Het systeemontwikkelproces 2. 13 feb: Requirements-analyse

Nadere informatie

Jurian van de Laar & Wim van Rooij Toepassing van teststrategie in de praktijk met TMM

Jurian van de Laar & Wim van Rooij Toepassing van teststrategie in de praktijk met TMM Titel, samenvatting en biografie Jurian van de Laar & Wim van Rooij Toepassing van teststrategie in de praktijk met TMM Samenvatting: Sinds 2003 loopt bij Philips Medical Systems Cardio/Vascular een programma

Nadere informatie

Onderwerp: Toelichting op Toetsingskader Informatiebeveiliging 2014

Onderwerp: Toelichting op Toetsingskader Informatiebeveiliging 2014 Confidentieel 1 van 5 Onderwerp: Toelichting op Toetsingskader Informatiebeveiliging 2014 1. INLEIDING Sinds 2010 onderzoekt DNB de kwaliteit van informatiebeveiliging als thema binnen de financiële sector.

Nadere informatie

Test Management Assessment

Test Management Assessment Test Management Assessment Bart Knaack 1 Spreker wie ben ik? Bart Knaack Testmanager LogicaCMG Medewerker Test Research Centre Huidige opdracht: Legacy transformation testing bij Nationale Nederlanden.

Nadere informatie

De kleine TMMi. Doelgericht testprocessen verbeteren. Erik van Veenendaal en Jan Jaap Cannegieter

De kleine TMMi. Doelgericht testprocessen verbeteren. Erik van Veenendaal en Jan Jaap Cannegieter De kleine TMMi Doelgericht testprocessen verbeteren Erik van Veenendaal en Jan Jaap Cannegieter Inhoud Ten geleide 9 1 Inleiding 13 1.1 Introductie 13 1.2 Het Test Maturity Model integration 13 1.3 Bronnen

Nadere informatie

Curriculum Vitae. Rini van Solingen (prof.dr.ir.)

Curriculum Vitae. Rini van Solingen (prof.dr.ir.) Profiel Rini van Solingen is technisch informaticus (ir) en gepromoveerd bedrijfskundige (dr) en deeltijd-hoogleraar informatica (prof). Sinds april 2010 is Rini werkzaam als CTO bij Prowareness (www.scrum.nl).

Nadere informatie

weer wat nieuws KEMA KEMA Reden van verandering KLANT- & PRESTATIEGERICHT! Oude norm was onvoldoende 16-04-2003 KEMA Quality B.V.

weer wat nieuws KEMA KEMA Reden van verandering KLANT- & PRESTATIEGERICHT! Oude norm was onvoldoende 16-04-2003 KEMA Quality B.V. Ze hebben weer wat nieuws bedacht! 16-04-2003 Quality B.V. 1 Reden van verandering Oude norm was onvoldoende KLANT- & PRESTATIEGERICHT! 16-04-2003 Quality B.V. 2 1 Reden van verandering a. ISO normen iedere

Nadere informatie

Business as (un)usual

Business as (un)usual Business as (un)usual Beperking van de impact van incidenten begint vandaag! Aon Global Risk Consulting Business Continuity Practice Continuiteit = basis voor succesvol ondernemen.voor u business as usual?

Nadere informatie

ISO 9001: Business in Control 2.0

ISO 9001: Business in Control 2.0 ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM

Nadere informatie

Hoezo SE light? Niels Malotaux

Hoezo SE light? Niels Malotaux Hoezo SE light? Niels Malotaux 030 228 88 68 niels@malotaux.nl www.malotaux.nl 1 Niels Malotaux Project Coach Evolutionair Project (Evo) Requirements Engineering Reviews and Inspecties Betrouwbaarheid

Nadere informatie

Snel naar ISO20000 met de ISM-methode

Snel naar ISO20000 met de ISM-methode Snel naar ISO20000 met de ISM-methode Cross-reference Datum: 16 oktober 2012 Versie: 1.0 Auteur: J. van Bon Integrated Service Management Snel naar ISO20000 met de ISM-methode! Organisaties moeten, door

Nadere informatie

The Process Improvement Muppet Show

The Process Improvement Muppet Show The Process Improvement Muppet Show process improvement at Innovact presentatie op de SPIder Conferentie 2009 Agenda Het Theater De Cast Enkele scènes Thema s Conclusies Agenda Het Theater De Cast Enkele

Nadere informatie

Haal er uit, wat er in zit!

Haal er uit, wat er in zit! De Resource Based View als basis voor Optimalisatie van de IT Waardeketen Haal er uit, wat er in zit! Apeldoorn, 21 Januari 2008 Ralph Hofman Partner BlinkLane Consulting 2 Agenda Introductie BlinkLane

Nadere informatie

Safety Management System

Safety Management System Safety Management System Tbv ILT-sectorbijjeenkomst dd 7 nov 2013 Richard Hol / Hoofd Safety & Quality Assurance Inhoud Aanpak implementatie SMS Occurrence reporting proces Voorbeelden SMS producten Beoordeling

Nadere informatie

Wat komt er op ons af?

Wat komt er op ons af? BUSINESS ASSURANCE ISO 45001 Wat komt er op ons af? Apply veiligheidsdag Hans Snoeren 25 mei 2016 1 EHS Conversion_01_Introduction_Rev 0 SAFER, SMARTER, GREENER Introductions Planning ontwikkeling ISO

Nadere informatie

De toekomst van de Tax Assurance Provider

De toekomst van de Tax Assurance Provider De toekomst van de Tax Assurance Provider Tax Data Science & Tax Assurance Vakmanschap 2022 RTAP-dag John Piepers 14 juni 2017 Interne beheersing 2 De wereld globaliseert... 3 versnelt, zapt en is on-line!

Nadere informatie

Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems

Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems Frans Mofers Nederland cursusmateriaal & CAA's alle cursusmateriaal vrij downloadbaar als PDF betalen voor volgen cursus cursussite

Nadere informatie

Wat is Cyber Security Management? 3 oktober 2014. ISA / Hudson Cybertec Arjan Meijer Security Consultant

Wat is Cyber Security Management? 3 oktober 2014. ISA / Hudson Cybertec Arjan Meijer Security Consultant Wat is Cyber Security Management? 3 oktober 2014 ISA / Hudson Cybertec Arjan Meijer Security Consultant 1 Agenda Introductie spreker / ISA 3 pijlers van security IT versus OT Cyber Security Management

Nadere informatie

Volwassenheidsmodellen - stap voor stap met P3M3

Volwassenheidsmodellen - stap voor stap met P3M3 Volwassenheidsmodellen - stap voor stap met P3M3 Wat kun je met zo n volwassenheidsmodel, wat levert het op, hoe zet je het zinvol en krachtig in? Met behulp van het P3M3 volwassenheidsmodel kun je op

Nadere informatie

E-learning maturity model. Hilde Van Laer

E-learning maturity model. Hilde Van Laer E-learning maturity model Hilde Van Laer E-learning maturity model (emm) Self-assessment van online en blended leren met e-learning maturity model (emm) A driver for change? http://www.utdc.vuw.ac.nz/research/e

Nadere informatie

Software Engineering (I00094) Marko van Eekelen marko@cs.ru.nl kamer HG02.074

Software Engineering (I00094) Marko van Eekelen marko@cs.ru.nl kamer HG02.074 Software Engineering (I00094) Marko van Eekelen marko@cs.ru.nl kamer HG02.074 1 Overzicht Theorie: hoorcollege (2 ects) Practicum: GiPHouse (7 ects) 2 Beoordeling - Practicum (groepswerk) 1. projectbeoordeling

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever EXIN WORKFORCE READINESS werkgever DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Volwassen Informatiebeveiliging

Volwassen Informatiebeveiliging Volwassen Informatiebeveiliging NBA LIO en NOREA symposium Amersfoort 4 februari 2019 Agenda 15.00-15.05 uur Opening Maureen Vermeij- de Vries, voorzitter NBA LIO bestuur 15.05-15.15 uur Introductie programma

Nadere informatie

Professional Certificate Management and Improvement of IT Service Management processes according to ISO/IEC 20000

Professional Certificate Management and Improvement of IT Service Management processes according to ISO/IEC 20000 Exameneisen Professional Certificate Management and Improvement of IT Service Management processes according to ISO/IEC 20000 Publicatiedatum 1-4-2009 Startdatum 1-12-2008 Doelgroep Voorkennis Exameneisen

Nadere informatie

CMMI voor acquisitie

CMMI voor acquisitie softwareontwikkeling CMMI i CMMI voor acquisitie Volwassen heidsmodel garandeert goed opdrachtgeverschap Tot voor kort was er geen methodische aanpak om outsourcingprocessen in de praktijk op een gestructureerde

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS professional

EXIN WORKFORCE READINESS professional EXIN WORKFORCE READINESS professional DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is

Nadere informatie

CMMI voor acquisitie. Een introductie. SYSQA B.V. Almere

CMMI voor acquisitie. Een introductie. SYSQA B.V. Almere CMMI voor acquisitie Een introductie SYSQA B.V. Almere Organisatie Sysqa BV Pagina 2 van 13 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Versiebeheer... 3 2 Continue representatie... 4 2.1 Procesmanagement

Nadere informatie

Readiness Assessment ISMS

Readiness Assessment ISMS Readiness Assessment van ISMS ISO/IEC27001:2005 1 Senior Internal/IT auditor Luyke Tjebbes EMIA RO CISA Lead Auditor ISO/IEC27001:2005 Projectleider ISO assessment 2 Wat is ISO 27001 eigenlijk? ISO/IEC

Nadere informatie

Het Modellenbos. Machteld Meijer. GeuonlCI PlrokRoeeade. 10 novemcer 2005

Het Modellenbos. Machteld Meijer. GeuonlCI PlrokRoeeade. 10 novemcer 2005 Het Modellenbos Machteld Meijer GeuonlCI PlrokRoeeade 10 novemcer 2005 , w..._...(i'...'"'..._ Het modellenbos De modellen A8L INK M8F BiSL IPW Prince2 CMM(8W) 180-9126 RUP CMM-I 18PL Six Sigma Cobit IT

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS opleider

EXIN WORKFORCE READINESS opleider EXIN WORKFORCE READINESS opleider DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Satisfy the real (and changing) customer expectation

Satisfy the real (and changing) customer expectation Han Duisterwinkel Test & Quality competence RUP competence LogicaCMG Nederland B.V. Eemsgolaan 1 P.O. Box 70237 9704 AE Groningen The Netherlands www.logicacmg.com @logicacmg.com

Nadere informatie

Aqua: agile verbeteren voor teams. TestNet Zomer Workshops 2017 Huib Schoots

Aqua: agile verbeteren voor teams. TestNet Zomer Workshops 2017 Huib Schoots Aqua: agile verbeteren voor teams TestNet Zomer Workshops 2017 Huib Schoots Programma Zomer Workshops TestNet 2017 13:45 uur - start workshop 15:15 uur - thee pauze 15:30 uur - vervolg 17:00 - einde TestNet

Nadere informatie

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas IPFOS Bestuurders Conferentie Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas SCENARIO PLANNING DE TOEKOMST VOOR PENSIOENFONDSEN? Onno de Vrij, SAS HET

Nadere informatie

Integratie van Due Diligence in bestaande risicomanagementsystemen volgens NPR 9036

Integratie van Due Diligence in bestaande risicomanagementsystemen volgens NPR 9036 Integratie van Due Diligence in bestaande risicomanagementsystemen volgens NPR 9036 NCP contactdag, 19 april 2016 Thamar Zijlstra, Dick Hortensius NEN Milieu en Maatschappij Agenda Achtergrond NPR 9036

Nadere informatie

CMMI voor ontwikkeling

CMMI voor ontwikkeling Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 14 CMMI voor ontwikkeling Doel Het doel van deze checklist is het ondersteunen van organisaties die de prestaties van systeemontwikkeling, hardwareontwikkeling en softwareontwikkeling

Nadere informatie

Requirements Traceability. Marcel de Baas, Jan Bank, Edwin Buisman, Frits Jacobs, Kitty Spaas, Erik Venema, Arno Zandman

Requirements Traceability. Marcel de Baas, Jan Bank, Edwin Buisman, Frits Jacobs, Kitty Spaas, Erik Venema, Arno Zandman Requirements Traceability Marcel de Baas, Jan Bank, Edwin Buisman, Frits Jacobs, Kitty Spaas, Erik Venema, Arno Zandman 22 Mei 2008 Werkgroep Traceability Doel van de werkgroep: Aanbieden van hulpmiddelen

Nadere informatie

Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker

Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker Wim Tindemans Manager Business Applications Business and Automation Solutions Egemin NV Agenda Probleemstelling Tegenstelling tussen

Nadere informatie

CHECKLIST TESTING MATURITY MODEL. Doel. Toepassingsgebied

CHECKLIST TESTING MATURITY MODEL. Doel. Toepassingsgebied CHECKLIST TESTING MATURITY MODEL Doel Het doel van deze checklist is het bepalen van de sterke en zwakke punten van het huidige testproces ten op zichte van het Testing Maturity Model (TMM). Met behulp

Nadere informatie

The Control Room of the Future

The Control Room of the Future Even voorstellen: Prodek Automation products Opgericht in 2001 Importeur / distributeur Opleiding / levering / advies / consultancy / dienstverlening Joop de Kwant Directeur Hoe ziet de toekomstige controle

Nadere informatie

Prince User Group Nederland

Prince User Group Nederland Prince User Group Nederland De autoriteit voor het toepassen van PRINCE2 in Nederland PRINCE2 is a Registered Trade Mark of the Office of Government Commerce in the United Kingdom and other countries Profielen

Nadere informatie

ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security

ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security IT Security in de industrie, 11 mei 2006 Standards Certification Education & Training Publishing Conferences & Exhibits Bianca Scholten, ISA Netherlands

Nadere informatie

Continuous Delivery. Sander Aernouts

Continuous Delivery. Sander Aernouts Continuous Delivery Sander Aernouts Info Support in een notendop Maatwerk softwareontwikkeling van bedrijfskritische kantoorapplicaties Business Intelligence oplossingen Managed IT Services Eigen Kenniscentrum

Nadere informatie

SPI op de sofa. SPIder conferentie. 6 oktober 2009. Jasper Doornbos Peter Brouwer. SPInoveren, inspireren en transpireren.

SPI op de sofa. SPIder conferentie. 6 oktober 2009. Jasper Doornbos Peter Brouwer. SPInoveren, inspireren en transpireren. SPI op de sofa SPIder conferentie SPInoveren, inspireren en transpireren 6 oktober 2009 Jasper Doornbos Peter Brouwer Improvement Focus Agenda Improvement Focus Samenvatting Doel Stelling Gedrag Waardoor

Nadere informatie

Lagant Management Consultants B.V. Presentatie NGI 26 augustus 2003

Lagant Management Consultants B.V. Presentatie NGI 26 augustus 2003 Lagant Management Consultants B.V. Presentatie NGI 26 augustus 2003 1 2 Inleiding Wat is PRINCE2? Organisation Discussie Wat is een project? Improvisatie Uniek Flexibel Vernieuwend Enerverend Chaotisch

Nadere informatie

Configuratie Management

Configuratie Management Factsheet Configuratie Management Software Development Management Een herkenbare situatie? Uw klanten stellen hoge eisen aan de oplevering van projecten, want de klant van uw klant wil het sneller, goedkoper

Nadere informatie

Informatiebeveiliging & ISO/IEC 27001:2013

Informatiebeveiliging & ISO/IEC 27001:2013 Informatiebeveiliging & ISO/IEC 27001:2013 Aart Bitter Haarlem, 18 maart 2014 Kwaliteitskring Noord-Holland www.information-security-governance.com Agenda 13:45-14:15 - Informatiebeveiliging Introductie

Nadere informatie

Alweer een nieuw maturiteitsmodel?

Alweer een nieuw maturiteitsmodel? trends t Het Business Process Maturity Model van OMG Alweer een nieuw maturiteitsmodel? Het Business Process Maturity Model van OMG wordt voorgesteld als een open standaard om globale organisatieprocessen

Nadere informatie

End-to-End testen: de laatste horde

End-to-End testen: de laatste horde End-to-End testen: de laatste horde Dieter Arnouts Agenda Begrip End-to-End testen in het test proces Praktische aanpak End-to-End Test Omgeving Uitdagingen End-to-End testen: De laatste horde 11/10/2010

Nadere informatie

Het Modellenbos. Machteld Meijer. Getronics PinkRoccade 10 november 2005

Het Modellenbos. Machteld Meijer. Getronics PinkRoccade 10 november 2005 Het Modellenbos Machteld Meijer Getronics PinkRoccade 10 november 2005 CMMI BiSL BiSL DSDM Prince2 Prince2 ITServiceCMM CMM Cobit RUP ASL ASL ITIL 6 sigma BiSL Het modellenbos De modellen ASL INK MSF BiSL

Nadere informatie

Continuous testing in DevOps met Test Automation

Continuous testing in DevOps met Test Automation Continuous ing in met Continuous testing in met Marco Jansen van Doorn Tool Consultant 1 is a software development method that emphasizes communication, collaboration, integration, automation, and measurement

Nadere informatie

Wat zijn de SEI CMM niveaus waard? waard?

Wat zijn de SEI CMM niveaus waard? waard? Wat zijn de SEI CMM niveaus waard? Hans Vonk,, Ernst van Waning (Lawrence H. Putnam: Linking the QSM Productivity Index with the SEI Maturity Level http://www.qsm qsm.com/linking6..com/linking6.pdf) Quantitative

Nadere informatie

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager. Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager www.bpmo-academy.nl Wat is kwaliteitsmanagement? Kwaliteitsmanagement beoogt aan te sturen op het verbeteren van kwaliteit. Tevens houdt het zich bezig met het verbinden

Nadere informatie

Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012

Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012 Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012 10 jaar ervaring met TCoE 2 Iedereen heeft zijn eigen verhaal Opdracht Gever Development Leverancier Tester Manager TCoE Test

Nadere informatie

MVO Prestatieladder en Duurzame IT

MVO Prestatieladder en Duurzame IT MVO Prestatieladder en Duurzame IT Fred Plooijer, 24 mei 2019 Faculteit Management, Science & Technology Business Process Management and IT Historie Club van Rome Grenzen aan de Groei (1972) Freer Spreckley

Nadere informatie

ISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet?

ISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? ISO 9001:2015... Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? NNK bijeenkomst, 09 september 2014 Bob Alisic / ActinQ V2.1 Waarom een nieuwe versie van ISO 9001? De norm in lijn te

Nadere informatie

PinkSCAN. Verbeter de kwaliteit van uw IT dienstverlening

PinkSCAN. Verbeter de kwaliteit van uw IT dienstverlening PinkSCAN Verbeter de kwaliteit van uw IT dienstverlening De business stelt steeds hogere eisen aan de kwaliteit van de IT dienstverlening. Nieuwe service modellen vereisen aanpassingen in de wijze waarop

Nadere informatie

Jurian van de Laar Technieken voor plannen en begroten van test projecten Voorjaarsevent Testnet: 22 juni 2009

Jurian van de Laar Technieken voor plannen en begroten van test projecten Voorjaarsevent Testnet: 22 juni 2009 Titel, samenvatting en biografie Jurian van de Laar Technieken voor plannen en begroten van test projecten Voorjaarsevent Testnet: 22 juni 2009 Samenvatting: Over plannen en begroten wordt veel gesproken,

Nadere informatie

ICT-Risico s bij Pensioenuitvo ering

ICT-Risico s bij Pensioenuitvo ering ICT-Risico s bij Pensioenuitvo ering Seminar Instituut voor Pensioeneducatie 13 juni 2018 Introductie en kennismaking Ali Alam + Senior Consultant bij KPMG IT Assurance & Advisory + Ruime ervaring met

Nadere informatie

Seriously Seeking Security

Seriously Seeking Security Seriously Seeking Security The Quest for the Holy Grail? Aart Bitter 27 november 2007 SBIT congres: Taking Security Seriously Aart.Bitter@information-security-governance.com Agenda Taking Security Seriously

Nadere informatie

Control driven cyber defense

Control driven cyber defense Control driven cyber defense An introduction to 20 critical security controls for effective cyber defense ferdinand.hagethorn@snow.nl Engineer Agenda Informatiebeveiliging & IT-security Een technische

Nadere informatie

Intro ISO. Finance. Wie zijn wij? Producten. Programma

Intro ISO. Finance. Wie zijn wij? Producten. Programma 1 Intro 2 Wie zijn wij? Producten ISO Programma ICT Finance Producten 3 Visma/AccountView Vivaldi (Interim) (Financieel) Management Workshops & Trainingen De 4U way 4 Nadruk op training en kennisoverdracht.

Nadere informatie

De Agile Analist. Henk Jan Huizer

De Agile Analist. Henk Jan Huizer De Agile Analist Henk Jan Huizer Software Ontwikkeling Dat is Software Ontwikkeling is Voor veel organisaties van steeds grote belang! Agile Software ontwikkeling Is een aanpak die past bij het type werk

Nadere informatie

ISO 20000 @ CTG Europe

ISO 20000 @ CTG Europe ISO 20000 @ CTG Europe 31/10/2007 mieke.roelens@ctg.com +32 496266725 1 Agenda 31 oktober 2007 Voorstelling Project Business Case: Doel & Scope Projectorganisatie Resultaten assessments en conclusies De

Nadere informatie

BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS!

BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS! ICT BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS! Persconferentie 4 juni 2013 AXA Brussel Agenda 1. Resultaten van de enquête 2013 over de arbeidsmarkt voor digital experts 2. AXA 3. Actiepunten en

Nadere informatie

Testing Maturity Model: Van detectie naar preventie

Testing Maturity Model: Van detectie naar preventie Testing Maturity Model: Van detectie naar preventie Erik van Veenendaal Inleiding Het afgelopen decennia laat zich kenmerken door de bewustwording in de software industrie dat continue kwaliteitsverbetering

Nadere informatie

HET GAAT OM INFORMATIE

HET GAAT OM INFORMATIE Aan leiding C OB IT HET GAAT OM INFORMATIE Informatie is belangrijk voor het functioneren van een organisatie Informatie wordt gegenereerd, gebruikt, bewaard, ontsloten, verwijderd Informatietechnologie

Nadere informatie

Sourcing en de veranderende rol van de projectmanager

Sourcing en de veranderende rol van de projectmanager Sourcing en de veranderende rol van de projectmanager Olaf Agterbosch SYSQA BV PRINCE2 is a Registered Trade Mark of the Office of Government Commerce in the United Kingdom and other countries Even voorstellen

Nadere informatie

Hoe bepaal ik de kwaliteit van een testlab? Boudewijn Jacobs

Hoe bepaal ik de kwaliteit van een testlab? Boudewijn Jacobs Hoe bepaal ik de kwaliteit van een testlab? Boudewijn Jacobs PLOT Showcase, 23 november 2011 Is het lab waar ik mijn testen aan uitbesteed een goed testlaboratorium? PLOT Show Case 23 November 2011 - Philips

Nadere informatie

Managen op duurzaam succes een aanpak op basis van Kwaliteitsmanagement ISO 9004:2009. Bob Alisic. ActinQ. consulting, training & auditing in Quality

Managen op duurzaam succes een aanpak op basis van Kwaliteitsmanagement ISO 9004:2009. Bob Alisic. ActinQ. consulting, training & auditing in Quality Managen op duurzaam succes een aanpak op basis van Kwaliteitsmanagement ISO 9004:2009 Bob Alisic ActinQ consulting, training & auditing in Quality ISO 9004:2000 versus ISO 9004:2009 Hoe zijn de beide normen

Nadere informatie

Kwaliteitszorg van softwareontwikkeling

Kwaliteitszorg van softwareontwikkeling overdruk informatie november 00 Kwaliteitszorg van softwareontwikkeling Hendriks informatie overdruk 1 1 softwarekwaliteit Paul Hendriks Kwaliteitszorg van softwareontwikkeling Een overzicht van de belangrijkste

Nadere informatie

Balanced Scorecard. Francis Vander Voorde bec@online.be FVV Consulting bvba http://user.online.be/bec

Balanced Scorecard. Francis Vander Voorde bec@online.be FVV Consulting bvba http://user.online.be/bec Balanced Scorecard fvv Francis Vander Voorde bec@online.be FVV Consulting bvba http://user.online.be/bec Het CAF Model FACTOREN RESULTATEN 1. Leiderschap 3. Human Resources Management 2. Strategie & Planning

Nadere informatie

Ontwikkelingen VCA en OHSAS

Ontwikkelingen VCA en OHSAS Ontwikkelingen VCA en OHSAS Jacques Schouwenaars 13 oktober 2015 M.b.t. VCA Zicht op nieuwe norm? Welke partijen zijn erbij betrokken? Huidige status? Betrokken partijen SSVV CCvD-VCA VOC RvA Historisch

Nadere informatie

Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2)

Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2) Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2) Deel 1 1. Prelude 8 13 2. Achtergrond en Context MARIJ (leerdoel 3; duur 1-2 uur) 14-25 3. Eén architectuur voor de Rijksdienst (leerdoel 3; duur 1 uur)

Nadere informatie